Steeds
C
'Leidse moeras' zaak
van gemeente
Roze lente festival'
Waaggebouw
weer in
contact
lenzen..,
Onderzoekers duiken in historie van gebied bij Rijnsburgerweg
d
onderbroek
fRimpelloze dag' voor
homoseksuelen van
§>oven de veertig jaar
Druk etmaal
brandweer
Sen niet fcelenib btadbheetd
Provincie gaat
akkoord met
Admiraalsbrug
Waal mogelijk
burgemeester
van Deventer
ÊNSDAG 28 MAART 1984
IDEN - Het grootste moeras
ftn Leiden is gelegen in het ge-
»ed tussen de Rijnsburgerweg,
e Boerhaavelaan, de Van Swie-
•nstraat en de Mariënpoelstraat.
Ie laaggelegen tuinen in dit bin-
Jenterrein zijn al drassig als het
laar even geregend heeft. Over-
ioedige regenval heeft tot ge-
**blg dat het gebied herhaaldelijk
rekenlang blank komt te staan,
jaarbij de tuinen op sommige
laatsen zelfs een halve meter
hder het wateroppervlak ver-
i. Het sompige land is een
leliefd oord voor reigers, die er
fen kikker hopen te verschalken,
jider te spreken over de 'verge-
f n polder' zijn de bewoners van
Mariënpoelstraat en omge-
ng, die behalve de onbedoelde
iyver in hun achtertuin ook
boeten aanzien hoe hun wonin-
Jen onder het vocht te lijden
lebben. Driejaar geleden, op 10
^ïaart 1981 wierp buurtbewoner
van Appel een steen in de
npelloze poel door in een brief
an de provincie te klagen over
:f e aanhoudende wateroverlast.
)e wateroverlast haalde de krant
in zette ambtelijke molens in
/erking, maar meer gebeurde er
iet. De ambtelijke molens ver-
bochten de tuinen niet droog te
halen. Nu, driejaar later, zetten
le civiele planologen (weg- en
waterbouwkundigen) Nico Bor-
jeman en Nelleke Geertse in hun
Doek 'Als het regent houden wij
pns hart vast' over de problema-
liek van een hoge grondwater
stand in stedelijk gebied de ge
schiedenis van de watersnood op
pen rijtje. Het boek is een verslag
ten een onderzoek, dat het twee
tal verrichtte teneinde af te stu
fleren aan de Technische Hoge
school in Delft.
twee wetenschappers memore
Leiden
ren dat de klachten over wate
roverlast al dateren van vóór de
oorlog. De huizen aan de Mariën
poelstraat en de Boerhaavelaan
werden omstreeks 1920 ge
bouwd. In 1935 werden beide
straten verlengd tot de Zwei-
landlaan en werd de Van Swie-
tenstraat aangelegd. Toen is de
ellende begonnen. Met name de
verlenging van de Boerhaave
laan zou de afvoer van overtollig
water hebben geblokkeerd. Tot
die tijd stroomde het water via
een greppel naar de poldersloten
langs de spoorlijn.
Verantwoordelijkheid
De waterhuishouding in het ge
bied, waarvan grote delen van de
tuinen tachtig centimeter lager
liggen dan het straatniveau, was
toen nog de verantwoordelijk
heid van het polderbestuur Ma-
rendijk. Het polderbestuur wees
de gemeente aan als de verant
woordelijke voor de overlast,
omdat zij de Boerhaavelaan had
verlengd. De gemeente wees dat
van de hand, erop wijzend dat de
verbinding tussen greppel en
poldersloten door middel van
een duiker gehandhaafd is. De
oorzaak van het probleem lag
volgens de gemeente bij de be
woners, die de greppel niet on
derhielden.
Naarmate er in het gebied meer ge
bouwd wordt, nam de nattigheid
Een achtertuin in de Mariënpoelstraat. We schrijven 1981
toe. De nieuwbouw ging gepaard
met ophogingen, zodat het laag
gelegen gedeelte nog meer te
verwerken kreeg. Vooral de
bouw van de NZH-garage was
van invloed. De aannemer van
dit werk was wel zo slim om zich
van elke aansprakelijkheid in de
ze te vrijwaren door de gemeente
een verklaring te laten tekenen.
In 1960 is de situatie dermate ern
stig dat het polderbestuur aan de
gemeente meldt, dat het gevaar
van verdrinking van spelende
kinderen niet ondenkbeeldig
mag worden geacht. De toestand
wordt alleen nog maar erger,
wanneer in 1963 de Technische
School wordt gebouwd. De ge
meente blijft erbij, dat de bewo
ners de schuldigen zijn. Sommi
gen hebben hun tuin opgehoogd
en daarmee de greppel gedempt.
De bewoners moeten daarom
voor een oplossing betalen, vindt
de gemeente.
Ondertussen wil het polderbestuur
van de verantwoordelijkheid van
het gebied af, omdat het steeds
meer stad en steeds minder pol
der wordt. De provincie wil wel
aan de administratieve ontpolde-
ring meewerken, maar de ge
meente voelt er niets voor zolang
de waterhuishouding niet af
doende is geregeld. De drie par
tijen worden het er uiteindelijk
over eens, dat er een drainagelei
ding in de brandgang (achter
tuinpad) wordt aangelegd. Het is
1965 als polderbestuur, provincie
en gemeente het werk gezamen
lijk uitvoeren, terwijl de bewo
ners een kleine bijdrage in de
kosten voor hun rekening ne
men.
Ontpoldering
Op 1 juli 1968 gaat de gemeente een
ontpolderingsovereenkomst aan.
Daarmee belast de gemeente
zich met de zorg voor de water
huishouding in het gebied. Pi
kant detail waarop de onderzoe
kers stuitten: in de overeen
komst wordt speciaal de zorg
van de gemeente voor een twee
tal percelen grond uitdrukkelijk
genoemd. Deze percelen zijn ei
gendom van bloemkweker Balle
go, voormalig voorzitter van het
polderbestuur(!).
Volgens Borreman en Geertse is
het op grond van deze overeen
komst aannemelijk dat de ge
meente sindsdien verantwoorde
lijk is voor het onderhoud van de
drainage. De polder Marendijk
wordt in '69 door de provincie
opgeheven.
Korte tijd later klagen de bewoners
opnieuw over wateroverlast. De
drainage is verstopt en werkt
niet meer. Een groep van 22 be
woners schrijft de gemeente een
brief, waarin zij om een pompin-
stallatie vragen. De gemeente
antwoordt bits: eigen schuld. De
bewoners hebben de drain niet
onderhouden, te dicht bij de
drain struiken geplant en hun
tuinen slecht opgeruimd. De ge
meente dreigt met het aanschrij
ven van de bewoners. Dat is het
op hun kosten laten treffen van
'voorzieningen'. De gemeente
eist dat de struiken in de buurt
van de drain worden verwijderd,
dat de tuinen worden opgeruimd
en dat de drain door de bewoners
wordt gereinigd. Het protest van
de bewoners verstomt.
In 1981 is er nog één (nieuwe) be
woner, Van Appel, die de strijd
tegen het wassende water voort
zet. Hij weigert de omslag van
het Hoogheemraadschap en de
onroerend goedbelasting van de
gemeente te betalen. Beide in
stanties wijzen elkaar als verant
woordelijke voor de waterhuis
houding aan. Van Appel doet een
beroep op de provincie om dui
delijkheid te brengen in deze
zaak. In februari 1982 schrijft de
provincie aan de gemeente, dat
een vernieuwing en uitbreiding
van het drainagesysteem, moge
lijk in combinatie met ophoging
van het gebied, de enige oplos
sing van het probleem is. De ver
antwoordelijkheid hiervoor ligt
volgens de provincie bij de ge
meente. De gemeente blijft even
wel bij haar standpunt, dat de be
woners de overlast zelf veroor
zaakt hebben en sommeert Van
Appel om zijn tuin op te ruimen.
De ogb wordt door middel van
loonbeslag gewoon geïnd. Het
hoogheemraadschap stuurt een
deurwaarder.
De onderzoekers concluderen in
hun boek, dat het de provincie
aan daadkracht ontbreekt, om
dat GS geen gebruik maken van
het recht om de uitvoering vant
de werken te gelasten. Het starre
gedrag van de gemeente Leiden
wordt verklaard uit geldgebrek
en de angst om een precedent te
scheppen. Want grondwate-
roverlast is in Leiden een veel
voorkomend probleem. Maar
evengoed een ernstig probleem,
want een vochtig huis is slecht
voor de gezondheid. Een ver
hoogde kans op rheuma, astma,
chronische neusverkoudheid en
bronchitis is aangetoond, aldus
Borreman en Geertse.
EIDEN - De Leidse Werkgroep
Homoseksualiteit (LWH) en de
Lesbische Vrouwen Leiden
(LVL) organiseren van 11 tot en
"ii met 14 april weer een 'roze lente
'ouu festival' in het Waaggebouw aan
vo«de Aalmarkt in Leiden.
Vejat betekent vier avonden lang
PT^een culturele manifestatie met
10u<l toneel, muziek, informatie en
'Seleen groot slotfeest. De 'roze len-
9.' te' begint op woensdagavond 11
g april met 'Jane'. Een voorstelling
Jvan het Theaternetwerk over het
"Jleven en werk van de Ameri-
schrijfster Jane Bowles.
Drie actrices spelen Jane en ge
ven elk een eigen interpretatie,
een vele nuances bevattend
beeld, van de Amerikaanse
schrijfster die sinds de verschij
ning van haar biografie zeer in de
belangstelling staat.
Donderdag 12 april speelt de jonge
Leidse theatergroep 'Bestwel'
het stuk 'Giovanni 's Room' van
James Baldwin dat enkele maan
den geleden in het LAK-theater
in premiere ging en toen volle za
len trok.
De vrijdagavond is alleen toegan
kelijk voor vrouwen. Er is dan
een optreden van de Amster
damse vrouwengroep 'Ames' die
vrolijke volksmuziek ten gehore
brengt. De lesbische rockband
'Vendetta' speelt daarna swin
gende eigentijdse rock and roll,
peti
lde„EIDEN - Zondag 15 april staat
een landelijke dag voor homo-
seksuele mannen en vrouwen
vanaf 40 jaar op stapel. Bedoe-
ling van deze 'rimpelloze dag' is
om oudere homoseksuelen, ou-
I ders van homoseksuele kinderen
en andere belangstellenden met
elkaar in contact te laten komen.
De organisatie is in handen van
de LWH en het COC (vereniging
ang tot integratie van homoseksuali
teit). De dag wordt gehouden in
Be het Cultureel Centrum in Voor
eer schoten (Marijkelaan) omdat'de
de ruimte van de LWH naar ver-
al eachting te klein is.
ge Vandaag de dag wordt al wel veel
aandacht besteed aan de ouder
wordende mens, maar echt aan
vaard, voor vol aangezien, wor-
den ouderen meestal niet, zo me-
nen de organisatoren. In onze
welvaartsmaatschappij is jong
>olJ zijn 'in'. Met name voor oudere
»ar, homoseksuele mannen en vrou-
ian wen lijkt jong zijn welhaast een
ide absolute voorwaarde om er bij te
jen horen. De vereenzaming onder
ouder wordende homoseksuele
- mannen en vrouwen is dienten
gevolge groot.
ten Ook binnen het COC en binnen de
Leidse Werkgroep Homoseksua-
tel.»
,e, Man steelt
13-
an, LEIDEN - Een 29-jarige Leide-
naar werd gistermiddag in een
groot warenhuis aan de Bree-
straat aangehouden wegens win-
af' keidiefstal. De man wilde er met
een onderbroek ter waarde van
47 gulden vandoor gaan.
ADVERTENTIE
ANVC contactlensspecialist
Katwijk - Voorstraat 80;
Heemstede - Binnenweg 114;
Lelden - Haarlemmerstraat 58;
Sassenheim - Hoofdstraat 253;
Vlaardlngen - Hoogstraat 209;
Wassenaar - Langstraat 7;
Voorschoten - Schoolstraat 115.
reggae en funkmuziek. De vrij
dagavond wordt besloten met
disco.
Zaterdag 14 april is er een groot
slotfeest met de Leids-Amster-
damse formatie 'Link'. De mu
ziek van 'Link' is doorspekt met
funk, new wave en rock-invloe-
den. Vervolgens is er een werve
lende show van de Amsterdamse
band 'Luxor'. Deze groep was de
succesvolle uitsmijter van het
feest dat vorig jaar na afloop van
de homodemonstratie in Leiden
werd georganiseerd. Het slot
feest van de 'roze lente' manifes
tatie wordt zaterdagavond beslo
ten met discomuziek die tot in de
kleine uurtjes zal duren.
n hi
11
liteit krijgen oudere homosek
suelen veelal niet de aandacht
die zij verdienen. Dat is de reden
waarom enkele jaren terug de
'Roze Rimpel' werd opgericht.
Een landelijke werkgroep van
het COC die zich inzet voor een
gelijkwaardige positie van oude
re homoseksuele mannen en
vrouwen.
De werkgroep organiseert onder
meer landelijke bijeenkomsten
(de zogenaamde rimpelloze da
gen) voor oudere homoseksuelen
en stimuleert dat er plaatselijk
meer activiteiten komen voor de
ze leeftijdsgroepen.
Het programma voor 15 april om
vat tal van activiteiten om men
sen op verschillende manieren
kennis met elkaar te laten ma
ken. Onderdelen van deze dag
zijn onder meer een toneeluit
voering, discussie ("wat doet de
politiek wel of niet aan homosek
sualiteit"), muziek en video
rondom het thema homoseksua
liteit en de mogelijkheid om over
tal van onderwerpen (bijvoor
beeld film of vrijetijds besteding)
met elkaar van gedachten te wis
selen.
Hoogtepunt vormt het optreden
van de toneelgroep onder leiding
van Herman Fluitman die het
stuk 'grenzen' opvoert. In het
stuk vertellen vier mannen en
een vrouw elkaar wat zij hebben
meegemaakt. Hun belevenissen
worden zichtbaar gemaakt door
flashbacks, dromen en fanta
sieën.
De bijeenkomst wordt besloten
met live-muziek en een drankje
terwijl na 18.00 uur de mogelijk
heid bestaat tot het gezamenlijk
gebruik van de maaltijd. Meer in
lichtingen over de 'rimpelloze
dag' zijn te verkrijgen bij F. Van
Overmeire, tel. 071-894356 ('s
avonds na 18.00 uur).
(foto André van Haasteren)
LEIDEN - De brandweer moest
het afgelopen etmaal vier keer
uitrukken. Het ging in alle geval
len om kleine brandjes. Gister
middag schoot in een ivoning
aan de Oranjestraat de vlam in
de pan. De brand kon met een
poederblusser gedoofd worden.
Gisteravond ontstond er in een
huis aan de Maredijk een keu
kenbrandje. Hier moest de Lei-
derdorpse brandweer aan te pas
komen, want de Leidse brand
weer was toen druk doende met
een schoorsteenbrand in Zoeter-
woude en met een onbedoelde
brand bij de Leidse vuilverbran
ding. Vanochtend, even na acht
uur, werd de brandweer te hulp
geroepen bij een brandje in een
schuur achter het bijkantoor van
dagblad De Telegraaf in de Bree-
straat. Hier ging een stapel kran
ten verloren. De schade was dus
gering. De oorzaak van de brand
is nog onbekend.
Spookrijden (1)
Monden vielen open van verba
zing, een schilder liet bijkans
zijn kwast vallen, de winkeljuf
frouw vergat helemaal haar
kleedje uit te kloppen en de ge
schrokken automobiüst wees
kwaad naar zijn voorhoofd.
Op de Breestraat werd gisteroch
tend een spookrijder gesigna
leerd. Niet zomaar een ver
dwaalde en verwarde automo
bilist, nee, een bewust tegen-
liggende chauffeur die in een
kolossaal geel gevaarte rond
tien uur opdook ter hoogte van
het stadhuis en dwars tegen
het verkeer in koers zette rich
ting Kort Rapenburg.
Twee motoragenten, in het besef
dat zij de spookbus onmogelijk
een halt(e) konden toeroepen,
bromden voor de spookrijder
uit om ruim baan te maken.
Frontale botsingen bleven dan
ook uit.
Op het kruispunt Breestraat-
Kort Rapenburg leek het even
mis te gaan, toen de spookrij
der in NZH-dienstverband een
buschauffeur van Westneder
land ontmoette. Maar beide ge
le gevaartes gleden met nau
welijks een duimbreedte tus
senruimte langs elkaar door de
bocht, alsof deze daar voor ge
maakt was.
Vervolgens spoedde de spookrij
der zich over de Turfmarkt,
Beestenmarkt, Langegracht,
Hooigracht en 't Gangetje te
rug naar de Breestraat om het
zelfde kunstje nog eens te flik
ken.
Daarna stapte een handjevol pas
sagiers uit de bus om de han
den te schudden van enkele
heren die al een tijdje op de
spookbus stonden te wachten.
En gezamenlijk spraken zij af
dat spookrijden voortaan is
toegestaan op de Breestraat.
Spookrijden (2)
De rioleringswerkzaamheden in
het Kort Rapenburg zijn nage-
noeg voltooid. Alleen de zoge
naamde eindbruggen aan de
kant van het Rapenburg en het
Galgewater moeten nog wor
den afgebouwd. In verband
met deze openbare klus was er
zo'n acht maanden lang slechts
éénrichtingsverkeer mogelijk
op de Breestraat.
Nu het Kort Rapenburg alleen
nog geasfalteerd hoeft te wor-
Koos Bastiaans stuurt de spookbus door de vernauwde bocht Breestraat-Kort Rapenburg en rijdt net
niet de buitenspiegel van zijn Westnederland-collega aan scherven. <foto Holvast)
den, dat gebeurt in mei, wilde
de gemeente weer tweerich
tingsverkeer invoeren op de
Breestraat. Dat zagen ze bij de
NZH niet zo zitten. Daar waren
ze bang dat de bocht nauwer is
geworden door de middenge
leider die op het wegdek is ge
plaatst. Pas als er weer ver
keerslichten op het kruispunt
staan, kan het tweerichtings
verkeer in de Breestraat wor
den hersteld, luidde het NZH-
standpunt.
Maar die verkeerslichten komen
pas in juni, wanneer de eind
bruggen klaar zijn. Zolang wil
de de gemeente niet wachten.
Daarom werd besloten om de
proef op de som te nemen. En
zo kon het gebeuren dat gister
ochtend tot twee keer toe een
NZH-bus over de Breestraat
tegen het verkeer in naar het
Kort Rapenburg koerste.
Proefondervindelijk werd vast
gesteld dat twee bussen elkaar
in de, inderdaad iets vernauw
de bocht, kunnen passeren, zij
het met de nodige stuurmans
kunst. Dit tot groot genoegen
van gemeentelijk verkeerspla-
noloog Dirk Kuijper en zijn
collega Cees van Groeningen,
die als cameraman meekeek
over de schouder van Koos
Bastiaans, de NZH-controleur
die gisterochtend als chauffeur
dienst deed op de spooklyn.
Kuijper: "Nu het tweerichtings
verkeer in de Breestraat wordt
hersteld, kan de marktenroute
weer autoluw worden en dat
werd tijd ook. Op zaterdag was
het vaak een puinhoop, vooral
ter hoogte van de oversteek
plaats op de Aalmarkt. Boven
dien kunnen nu de invaliden
parkeerplaatsen weer worden
verplaatst van de Koornbeurs-
steeg naar de marktenroute
waardoor er in de Koornbeurs-
steeg weer meer laad- en los-
mogelijkheden komen".
Kortom, het is een pak van het
gemeentelijk hart dat de proef
met de bussen gisterochtend
succesvol verliep. Dirk Kuij
per: "Maar wij hebben geen
moment aan een goede afloop
getwijfeld".
Vandaar natuurlijk de camera-
man aan boord van de bus.
Kuijper: "Inderdaad. Met de
bedoeling om eventuele hal-
starrig ongelovigen het over
tuigende bewijs te leveren".
Wat niet nodig bleek want on
middellijk na de proef zetten
politie en NZH ééndrachtig het
licht op groen voor tweerich
tingsverkeer in de Breestraat.
Spanzoek
Gelukkig dat de tentoonstelling
van tekeningen van Chris le
Roy in het stedelijk museum
De Lakenhal een gunstige kri
tiek heeft gehad, want anders
had het wel eens opvallend stil
in de tentoonstellingsruimte
kunnen zyn.
Een spandoek dat voorbijgan
gers attent moest maken op de
expositie, die tot en met 31
maart aan de Oude Singel valt
te bezichtigen, is namelijk tot
twee keer toe achteroverge
drukt.
Na de eerste diefstal deed Laken
hal-directeur M.L. Wurfbain
aangifte bij de politie en liet
een nieuw spandoek maken en
ophangen. Maar nu ook dit
doek is gestolen, vindt Wurf
bain het welletjes. "We zijn
waarschijnlijk de dupe van één
of andere misplaatste studen
tengrap. Die spandoeken zul
len nu wel een studentenka
mer verfraaien. De politie doet
er verder niets aan, dus bespa
ren wij ons ook maar de ver
dere moeite".
Geen nieuw spandoek dus. Is het
doek soms op? Wurfbain: "Het
doek niet, maar wel het ge
duld".
J.V.
LEIDEN - Het bestuur van de
provincie heeft geen bezwaar te
gen de komst van de Admiraals-
brug. Gedeputeerde Staten laten
dat deze week schriftelijk aan B
en W van Leiden weten. De brug
over de Nieuwe Rijn (nabij het
Utrechts Jaagpad) komt ter
hoogte van de voormalige ma-
trassenfabriek Olga.
Bewoners van het Utrechtse Jaag
pad, watersporters en eigenaren
van scheepswerven en andere
bedrijven maakten destijds be
zwaar tegen de komst van de Ad
miraalsbrug. Zij waren- het niet
eens met de geringe hoogte van
de brug (doorvaarthoogte: 1.50
meter) die bedoeld is voor fiet
sers en voetgangers. Bij behan
deling in de raadscommissie
voor ruimtelijke ordening, werd,
ondanks tegenwerpingen van
wethouder Waal, de hoogte op
2.50 meter bepaald.
Gedeputeerde Staten plaatsen nog
wel een kanttekening bij de plan
nen van de gemeente. Zij betwij
felen of het fietsverkeer richting
Kanaalweg en Leiderdorp via de
Catharinastraat zal gaan. GS ra
den daarom aan de Rijnstroom
straat en Utrechts Jaagpad zoda
nig in te richten dat ook het ge
deelte tussen brug en Rijn
stroomstraat en die straat zelf
voor fietsers een goede route
vormt.
LEIDEN - De bewoonster van een
huis aan de Veilingkade betrapte
gisterochtend in alle vroegte
twee mannen die de benedenver
dieping aan het leeghalen waren.
De mannen gingen er vandoor
met hun handen vol geluidsap
paratuur, sieraden en een porte
monnee met tweehonderd gul
den.
LEIDEN - De naam van wethou
der Waal is gevallen als mogelij
ke opvolger van burgemeester
Posthuma van Deventer; deze
gaat 1 april vervroegd met pen
sioen.
Waal is inmiddels veertien jaar lid
van de Leidse gemeenteraad.
Het grootste deel daarvan als
wethouder ruimtelijke ordening.
Het is niet de eerste keer dat zijn
naam valt in verband met een be
stuurlijke functie. Hij was ook in
de race voor het voorzitterschap
van de Gewestraad Gooi en
Vechtstreek en het burgemees
terschap van Schiedam.