Kamer: derde net
én extra zendtijd
c
KOMFORT VAN HET JAAR
Ziekenfondsraad: toezicht
door onafhankelijke groep
Brinkman houdt slag om arm
Celstraf geëist tegen
Molukkers uit Capelle
Kamer achter wet
op Nederlanderschap
'Halve' ontzwaveling
rookgas grieft PSP
Vijf mensen
ontkomen
uit politiecel
WOENSDAG 21 MAART 1984
DEN HAAG (GPD) - Een meerderheid van de Tweede Ka
mer heeft zich gisteren uitgesproken vóór deelneming
van de omroep aan abonnee-tv en vóór de invoering op
termijn van een derde televisienet. De meerderheid van
de Kamer vindt ook dat de aangekondigde uitbreiding
van de tv-zendtijd op de bestaande zenders Nederland 1
en 2 met 20 uur in 1984 en 1985 gewoon moet doorgaan.
Binnenland
ROTTERDAM (ANP) - De officier
van justitie in Rotterdam, mr D.
Hart, heeft gisteren gevangenis
straffen van één tot 2,5 jaar gëeist
tegen zes Molukkers die betrok
ken waren bij de ongeregeldhe
den rondom de recente huisuit
zettingen in de Molukse woon
wijk van Capelle aan den IJssel.
De 31-jarige G.K. en de 37-jarige
E.H.B. hoorden de zwaarste straf
tegen zich eisen. Beiden hebben
toegegeven, dat zij in de nacht
van 7 op 8 januari op een surveil
lerende politie-auto hebben ge
schoten. De agenten bleven on
gedeerd. De officier van justitie
achtte poging tot moord op de
vier politiemensen in de wagen
bewezen.
Mr. Hart wees erop, dat honderd
duizenden gezinnen problemen
hebben met het betalen van hun
woonlasten en dit niet met ge
weld proberen op te lossen. Vol
gens de officier wordt ook in Mo
lukse kringen afwijzend gerea
geerd op de daden van de ver
dachten, omdat deze de „Moluk
se zaak" geen goed doen. Overi
gens vindt de officier dat de Mo
lukkers zich moeten realiseren,
dat het onrecht dat hun is aange
daan inmiddels dertig jaar gele
den is en dat er in Nederland een
nieuwe generatie is die daar mets
mee te maken heeft gehad.
De eerste drie verdachten, die gis
teren terecht stonden, hebben
bekend dat zij eind vorig jaar ge
probeerd hebben brand te stich
ten in de woning van de voorzit
ter van de huurdersvereniging,
die zich naar hun mening te veel
met het huurconfiict bemoeide.
Door molotov—cocktails door
een raam naar binnen te gooien
wilden de Molukkers de man een
„waarschuwing" geven. De
brandstichting mislukte, omdat
de flessen niet tot ontbranding
kwamen. Ook een poging het
kantoor van de SVW in brand te
steken mislukte. Tegen dit drie
tal eiste de officier gevangenis
straffen van zestien en twintig
maanden en twee jaar.
De beschietingen van de politie--
auto vonden begin januari
plaats, enkele dagen na de ont
ruimingen. Volgens de drie ver
dachten. die hiervoor terecht
moesten staan, wilden zy de poli
tie die in die dagen de wyk
scherp in de gaten hield, verja
gen. „De druk op de wijk werd te
groot en de wrok tegen de Neder
landse regering groeide. Er
moest wat gedaan worden", zo
zei een van de verdachten.
De verdedigers van de Molukkers
waren unaniem van mening, dat
de gèeiste straffen veel te hoog
waren. Zij vonden dat de situatie
in de wijk in de hand was ge
werkt door de houding van de
woningbouwvereniging en het
harde optreden van de politie. Er
kon dus een reactie van Molukse
zijde worden verwacht. Zy vroe
gen de rechtbank een gebaar te
maken naar de Molukse gemeen
schap en aanzienlijk lagere straf
fen op te leggen.
Uitspraak 3 april.
Voordat er werd gestemd over de
46 tijdens het mediadebat inge
diende moties, maakte PvdA-
woordvoerder Kosto nog eens
duidelijk dat zijn fractie de CDA-
wens voor een derde net niet on
voorwaardelijk steunt. Die steun
zal afhangen van de manier
waarop het kabinet-Lubbers de
omroepen bij de abonnee-tv zal
betrekken, zei hij.
Kosto blijft bij zijn eis dat de om
roep op abonnee-tv haar eigen
identiteit moet kunnen behou
den. De WD heeft daaruit be
grepen dat de omroep een eigen
zelfstandige rol krijgt te vervul
len en dat het bedrijfsleven niet
meer in vrijheid commerciële
abonnee-tv zal kunnen exploite
ren. Daar zijn de liberalen vol
strekt tegen.
WD, D'66, CPN en klein rechts
spraken zich uit tegen de desbe
treffende motie, waarin wordt
gezegd dat de omroep 'in eniger
lei samenwerking' met het be
drijfsleven zich met abonnee-tv
moet kunnen bezighouden. Ook
minister Brinkman (WVC) ont
raadde de motie, omdat deze niet
strookt met de juridische positie
van de omroep, die volgens de
omroepwet nu eenmaal geen
winst mag maken.
Aanvullende rol
Eerder werd het al duidelijk dat
ook de CDA-kamerfractie géén
zelfstandige positie van de om
roep op abonnee-tv wil, maar een
aanvullende rol op de commer
ciële kabel. Toch gaven de chris
ten-democraten hun steun aan
de PvdA-motie (waardoor deze
werd aangenomen) omdat dit de
enige manier was om voldoende
steun te verkrijgen voor hun mo
tie over een derde net.
In deze motie staat dat het kabinet
vóór 1 oktober van dit jaar moet
onderzoeken hoeveel de invoe
ring van een derde net gaat kos
ten en dat het derde net vervol
gens op 1 april 1986 in gebruik
kan worden genomen. De PvdA,
die deze motie steunde maar in
feite steeds tegen een derde net
is geweest, gaat ervan uit dat de
verhoging van de omroepbijdra
ge als gevolg van het derde net
niet te groot mag zijn. Ook dit is
een voorwaarde voor de steun
van de sociaal-democraten ten
behoeve van een derde net.
Van der Sanden (CDA), die op dit
net voorlopig drie uur zendtijd
per avond in 'prime-time' wil,
hield minister Brinkman in het
debatje vóór de stemmingen op
nieuw voor dat invoering van
een derde tv-net beslist niet mag
betekenen dat de zendtijduit
breiding overdag op Nederland 1
en 2 wordt ingetrokken. De in
diener van de motie waarin dit
wordt verzekerd, de PSP'er Wil-
lems, kreeg dan ook de steun van
het CDA, maar ook van de ande
re grote fracties en van de kleine
linkse partijen. Alleen 'klein
rechts' sprak zich ertegen uit.
Minister Brinkman bleef echter op
het standpunt staan dat het kabi-
riet invoering van een derde net
en de uitbreiding van de bestaan
de zendtijd (per 1 oktober met
dertien uur en volgend jaar met
nog eens zeven uur) als één sa
menhangend geheel wil zien. In
de studie naar het derde net zal
beslist ook de 20 uur extra zend-
i tijd per week moeten worden be
trokken, alleen al omdat er aan
beide voorstellen financiële ge
volgen zijn verbonden, ook voor
de kijkers. De bewindsman sloot
niet uit dat het kabinet alsnog zal
beslissen de extra zendtijd over
dag niet te laten doorgaan.
De omroepen toonden zich giste
ren verheugd over het derde net
en over het principe dat ze mo
gen meedoen aan abonnee-tv.
Ook over de zeggenschap die zij
straks krijgen over het NOS-pro-
gramma heerste bij de meeste
zendgemachtigden tevreden
heid; de NOS zelf is daar minder
blij mee.
Een van de vele stemmingen over de Medianota gisteren in de Tweede Kamer. Het CDA, aan de rechterkant,
stemt voor de oprichting van een derde televisienet. De WD'er Hermans kijkt links gereserveerd toe. (foto gpdi.
Onderzoek naar
mishandeling
door politie
HEYTHUYSEN (ANP) - De
rijksrecherche gaat een on
derzoek instellen naar een al
of niet vermeende mishande
ling van een 15-jarige scholier
uit Heythuysen door de
plaatselijke politie. Dit is gis
teravond door een woord
voerder van de rijkspolitie in
het district Roermond mee
gedeeld.
De jongen fietste samen met
een vriend op 17 februari van
dit jaar van school naar huis.
Toen beide scholieren een
politiebusje gewaar werden,
tikte hij met een vinger op
het voorhoofd. Het busje
stopte en toen de scholier op
merkte iets tegen politie-uni-
formen te hebben moest hij
instappen.
Vervolgens zou een van de
agenten denigrerende op
merkingen hebben gemaakt
over het zijns inziens pun
kachtige uiterlijk van de
scholier. Ook waren er woor
den over het fietsen zonder
handen aan het stuur. De
agent zou zijn geduld hebben
verloren en de scholier meer
malen gericht in het gezicht
hebben geslagen.
SOESTDIJK - Prins Bernhard kreeg gisteren op paleis Soestdijk het
verzetskruis uitgereikt en opgespeld door de voorzitter van het Natio
naal Comité Verzetsherdenkingskruizen, W. Lanschot. Prinses Juliana
kijkt mee. (foto anp>.
BOMMELDING - Een bommel
ding heeft gisteren voor de nodi
ge paniek gezorgd in en om de
rijksscholengemeenschap J.H
Tromp Meesters in het Overijs
selse Steenwijk. De bijna 900
leerlingen en docenten van de
school verlieten het complex via
de nooduitgangen binnen zeer
korte tijd, aldus de politie in
Steenwijk. Het bleek volgens de
politie uiteindelijk vals alarm.
DEN HAAG (ANP) - De PSP-frac-
tie in de Tweede Kamer heeft
gisteren in een verklaring scherp
afstand genomen van de 'uiterst
botte weigering' van de club van
elektriciteitsproduktiemaat-
schappijen (SEP) om het rook
gas van de nieuwe met kolen ge
stookte centrale in Borssele vol
ledig van zwavel te ontdoen.
De PSP wijst erop dat er zowel in
de Kamer als in Zeeland politie
ke meerderheden zijn (PvdA
plus CDA inclusief klein links)
die volledige rookgasontzwave
ling steunen. Daarbij zou de
overheid de helft van de kosten
voor voor haar rekening moeten
nemen.
„Via een soort chantagepolitiek
probeert de SEP nog meer geld
uit de zak van de overheid te
kloppen. De aandeelhoudersver
gadering van de SEP, waar de
provinciale politiek een hartig
woordje meespreekt, moet daar
aan paal en perk stellen", meent
de PSP-fractie. Het .onzinnige
besluit', dat uiteindelijk toch
moet worden teruggedraaid we
gens de schade van de zure re
gen, waarvoor de elektrische
centrales voornamelijk verant
woordelijk zijn, moet ongedaan
worden gemaakt. De PSP heeft
daarom haar politeke vertegen
woordigers in Provinciale Staten
opgeroepen tot actie.
In weerwil van een aanbod van mi
nister Winsemius (milieu) om 20
miljoen, en van de provincie Zee
land om 6,5 miljoen bij te dragen
in de kosten van volledige ont
zwaveling, wil de SEP niet ver
der gaan dan een ontzwaveling
van 50 procent. Volledige ont
zwaveling kost namelijk 53 mil
joen gulden meer dan 50 procent
ontzwaveling. In totaal is 800
miljoen gemoeid met de om
bouw van olie en gas tot kolen-
stook.
De - al eerder toegezegde ver
gunning voor de ombouw van de
centrale is gisteren door Gedepu
teerde Staten van Zeeland ver
leend. De centrale kan op dit mo
ment niet worden verplicht tot
volledige aanpassing, hoewel
Winsemius op termijn strengere
wettelijke bepalingen in het
vooruitzicht heeft gesteld.
Het Zeeuws Coördinatie Orgaan
voor natuur, landschap en mi
lieubescherming (ZCO) en de
Vereniging Milieuhgiëne Zee
land (VMZ) zijn uiterst teleurge
steld over het verlenen van de
vergunning voor de PZEM-ko-
lencentrale op basis van 50 pro
cent rookgasontzwaveling. Ze
bezinnen zich op een beroep
hiertegen bij de Raad van State.
Volgens de Zeeuwse milieu-orga
nisaties is het een staaltje van be
stuurlijk onvermogen dat dit be
sluit is genomen terwijl zowel
Provinciale Staten van Zeeland
als de Tweede Kamer zich voor
volledige ontzwaveling hebben
uitgesproken en bovendien mi
nister Winsemius heeft aange
kondigd om binnen tien jaar met
maatregelen te komen die alsnog
een volledige rookgasontzwave
ling vereisen.
DEN HAAG (GPD/ANP) - De
Tweede Kamer gaat in overgrote
meerderheid akkoord met het
wetsontwerp op het Nederlan
derschap, waarin nieuwe regels
worden gesteld voor het verkrij
gen van de Nederlandse nationa
liteit. Wel wil de Kamer het een
voudiger maken voor kleinkin
deren van hier wonende vreem
delingen om Nederlander te wor
den. Dit bleek gisteren bij de
aanvang van de behandeling van
het wetsontwerp.
In de wet blijft de huidige praktijk
gehandhaafd dat een buitenlan
der hier vijf jaar moet hebben ge
woond en moet zijn ingeburgerd.
De mogelijkheid om het Neder
landerschap door afstamming te
krijgen, wordt echter verruimd.
De kinderen en kleinkinderen van
buitenlanders die hier worden
geboren, hebben het zogenoem
de optierecht: zij kunnen de Ne
derlandse nationaliteit krijgen
door een daartoe strekkende ver
klaring af te leggen zodra ze
meerderjarig zijn.
Volgens WD, PvdA en CDA
wordt met het automatisch toe
kennen van het Nederlander
schap aan de derde generatie
vermeden dat binnen een gezin
spanningen ontstaan, omdat
men verschillende nationalitei
ten heeft. Bovendien wordt een
hoop administratieve romps
lomp omzeild.
Verder wordt het automatisme,
waarmee buitenlandse vrouwen
die met een Nederlandse man
trouwen meteen de nationaliteit
van de man krijgen, afgeschaft.
Ook worden naturalisaties voor
taan bij Koninklijk Besluit gere
geld en niet meer by de wet.
Daarmee gaat de directe inmen
ging van het parlement tot het
verleden behoren.
De WD'er Korthals benadrukte
dat de Nederlandse samenleving
Moord Groningse
scholiere na
2 jaar opgelost
GRONINGEN (GPD) - De moord
op de 15-jarige scholiere Annet
van Akkeren uit Groningen is
opgelost. De gemeentepolitie
van Groningen heeft na ruim
twee jaar de 21-jarige G. J. G. uit
de stad aangehouden die ervan
wordt verdacht het meisje op 8
maart 1982 bij het zwembad de
Papiermolen met 24 messteken
om het leven te hebben gebracht.
De man heeft gisteren een be
kentenis afgelegd.
G. werd maandag door de politie
aangehouden. Op welke gronden
wilde de Groninger politie niet
zeggen. Ook over andere details
in deze geruchtmakende zaak
werden geen mededelingen ge
daan. Een politiewoordvoerder
onthulde alleen dat de dader des
tijds bij het onderzoek aan het
bureau is geweest ter bevesti
ging van het verhaal van een an
dere getuige.
erbij gebaat is vreemdelingen op
te nemen die zich hier blijvend
hebben gevestigd. "Het is voor
een klein land als het onze niet
goed om een steeds wassend
aantal vreemdelingen te herber
gen", aldus Korthals.
Hij pleitte voor het zo min moge
lijk toelaten van nieuwe vreem
delingen - het zogeheten restric
tieve toelatingsbeleid wordt door
de hele Kamer ondersteund - en
tegelijk een ruimhartig naturali-
satiebeleid.
Verder pleitten de fracties voor een
drastische versnelling van natu
ralisatie procedures. Momenteel
gaat er jaren overheen voordat
een beslissing over een naturali-
satieverzoek wordt genomen.
Volgens de CDA'er Van den
Toorn moet de procedure wor
den verkort tot zes tot negen
maanden. Van staatssecretaris
Korte-Van Hemel (justitie) heeft
hy de verzekering gekregen dat
dit mogelijk is.
Kamervoorzitter Dolman moest tij
dens het debat het kamerlid Jan
maat (Centrumparty) krachtig
tot de orde roepen, omdat deze
zonder toestemming van de
voorzitter bezig bleef interrup
ties te plaatsen. Janmaat wilde
pas inbinden, nadat Dolman ge
dreigd had hem uit de vergader
zaal te laten verwijderen.
HEERLEN (ANP) - Vyf arrestan
ten zijn gisteren uit het cellen
blok van het Heerlense politie
bureau ontsnapt. Twee van hen
zijn inmiddels weer ingerekend.
De overige drie zijn nog voort
vluchtig.
Ofschoon de cellen op de vierde
etage zijn gelegen konden de uit
gebroken arrestanten - vier uit
Heerlen en een uit Weert en in
leeftijd variërend van zeventien
tot dertig jaar - ontkomen via de
terrasvormig aangelegde daken
van het politiebureau en van de
daaraan vastgebouwde brand
weerkazerne.
De ontsnapte gevangenen hebben
vermoedelijk een ring met sleu
tels van de cellen bemachtigd.
Die sleutelring wordt namelijk
vermist. Hoe de gedetineerden
hieraan gekomen zijn is nog een
raadsel. De ontsnapping werd
door omwonenden gemeld die
het verdacht vonden vijf mannen
op het dak van het politiebureau
en van de brandweerkazerne te
zien lopen.
Tot geruststelling van de burgerij
liet een woordvoerder van de
Heerlense politie weten dat de
onstsnapten geen ernstige crimi
nelen zyn. Vier werden verdacht
van kleine diefstallen en een van
het trekken van een mes bij een
vechtparty.
ADVERTENTIE
AMSTELVEEN (GPD) - De Zie
kenfondsraad vindt dat de schijn
moet worden vermeden van mo
gelijke partijdigheid bij het hou
den van toezicht. Daarom zullen
voortaan vertegenwoordigers
van ziekenfondsen en beroeps
beoefenaars in de gezondheids
zorg (artsen, apothekers, zieken
huizen enz.) niet meer deelne
men aan het toezichthouden op
de gezondheidszorg.
Dit is een van de wijzigingen die
een speciale commissie aanbe
veelt na een studie van taak, sa
menstelling en werkwijze van de
Ziekenfondsraad. Onder leiding
van prof. dr. E. P. de Jong, hoog
leraar sociaal recht aan de Vrije
Universiteit en Kroonlid van de
ZFR, stelde deze commissie een
advies op. Morgen wordt het be
handeld in de voltallige Zieken
fondsraad. Omdat het een una
niem advies is, zal het worden
aangenomen.
De studie gebeurde mede op ver
zoek van staatssecretaris Van der
Reyden (volksgezondheid). Deze
bewindsman vroeg ruim een jaar
geleden om een „kritisch zelfon
derzoek", omdat er nogal kritiek
bestaat over de manier waarop
de ZFR zijn adviestaak vervult.
De commissie denkt dat veel kri
tiek voortkomt uit het feit dat
men vooral onbekend is met de
bestuurstaken van de raad.
Daarom heeft zij uitvoerig op een
rij gezet wat de Ziekenfondsraad
(en zijn secretariaat) zoal ver
plicht is te doen. Daarbij gaat het
allereerst om bestuurlijke taken,
zoals beheer van de nationale
ziektekostenfondsen, toezicht op
de gang van zaken in het zieken
fondswezen en beslechting van
geschillen. Daarnaast staat de
advisering aan de overheid op
het terrein van de sociale ziekte
kostenverzekering.
De kwestie van het toezicht is
scherp onder de loep genomen:
er komt nu een speciale commis
sie van toezicht die alle taken op
dit terrein onder zich neemt en
verantwoording schuldig is aan
de voltallige raad. In die commis
sie zullen geen vertegenwoordi
gers van de ziekenfondsen en de
beroepsbeoefenaars zitten. Daar
mee wordt een aantal andere
commissies opgeheven, waarin
de „betrokkenen" nog wel zaten.
Staatssecretaris Van der Reyden
had in zijn adviesaanvraag ook
de aandacht gevestigd op de gro
te verschillen in het gebruik van
gezondheidsvoorzieningen tus
sen de ziekenfondsen. Hij vond
dat het terugdringen daarvan
„een eerste taak" moest zijn van
de Ziekenfondsraad. Ook vindt
hij een onderzoek van de kosten
verschillen op het gebied van ge
neesmiddelen noodzakelijk.
Volgens de ZFR-commissie gaat
het hierbij om vaak ingewikkel
de en diep ingrijpende proces
sen. Wat de geneesmiddelencon
sumptie betreft, is nu een op
dracht verstrekt aan onderzoe
kers van de Erasmus Universi
teit Rotterdam. De ZFR gaat ver
der akkoord met het feit dat de
Algemene Rekenkamer controle
op zijn financieel beheer zal uit
voeren.
Uno is Italiaans voor i. De Fiat Uno heet
dus eigenlijk de Fiat I. 'n Heel toepasselijke
naam. Want onlangs koos een internationale
jury van autojoumalisten de Fiat Uno
als Auto van het Jaar 1984. Om z'n ontwerp,
ruimte, prestaties, wegligging en zuinigheid.
Maar zeker ook om z'n komfort. Kom
fort dat gewaarborgd wordt door verstelbare
achterbank en voorstoelen, riante beenruimte
voor achterpassagiers en een nieuw veersys-
teem dat niet bang is voor een flinke
hobbel of kuil De nieuwe Auto J
van het Jaar staat bij alle Fiat
dealers in 7 uitvoeringen, waar
onder nu ook de Uno Diesel.
FIAT UNO. AUTO VAN HET JAAR 1984.
RAI UNIEK IN PRIJS EN PRESTATIE./Z7/ lA/T/
