Regeringskwestie rest in Lausanne Craxi verscheurt links Italië -f Akkoord over hervormingen verwacht Oost-Berlijn bouwt een tweede muur Nederzettingen Aanslag in Belfast op Sinn Fein-leider Adams Communisten voeren felste oppositie sinds jaren Guerrilleros bevrijden gevangenen in Colombia Andropov-stad Breuk Spanje met Polisario DONDERDAG 15 MAART 1984 Buitenland LAUSANNE - Tijdens de Libanese verzoeningstop in het Zwitserse Lausanne zal waar schijnlijk vandaag een principeakkoord over een reeks hervormingen worden vastge steld en de weg worden vrijgemaakt voor onderhandelingen over het laatste agenda punt, een regering van nationale eenheid. BERLIJN (AP) - Een dag nadat twee Oostduitse grenswachten met succes over de beruchte Ber- lijnse muur naar het westen vluchtten zijn militairen begon nen met de bouw van een tweede barrière. Inwoners van het westelijke stads deel die dicht bij de muur wonen signaleerden gisteren al verhoog de waakzaamheid en activiteit onder de grenswachten. Zij za gen in elke wachttoren in de zo genaamde "bloedsteeg" achter de muur drie in plaats van de ge bruikelijke twee gewapende wachters. De Oostduitse autori teiten hebben geen verklaring gegeven rond de versterkte vei ligheidsmaatregelen en het is daarom niet duidelijk of deze verband houden met de geslaag de vlucht een dag eerder. "Wij zijn verbaasd en met stom heid geslagen", zo zei woord voerder Fest van de Westberlijn- se senaat tegen verslaggevers na dat hij vanuit een waarnemings- post in het oude rijksdaggebouw de bouw van de nieuwe 80 meter lange barrière in ogenschouw had genomen. Het nieuwe stuk muur wordt gebouwd ter hoogte van de Brandenburger Poort. De werkzaamheden begonnen gis termiddag om half vijf. De twee grenswachten klommen in de nacht van maandag op dinsdag over de muur naar het Westelijke stadsdeel nadat zij hun commandant hadden ge zegd op onderzoek uit te gaan omdat zij iets verdachts hadden gezien. Na hun geslaagde vlucht hebben de twee zich bij de West- berlijnse politie gemeld waar zij ook hun automatische geweren inleverden. In West-Berlijn is met onbegrip op de bouw van een tweede stuk muur gereageerd. De afgelopen periode leken de betrekkingen tussen de beide Duitslanden dui delijk aan de beterende hand. De leider van de SPD-fractie in de Bondsdag Vogel sprak gisteren drie uur met de Oostduitse par tijleider Honecker. Na afloop van dat overleg verklaarde Vogel zelfs dat de interduitse betrek kingen een niet eerder gekende bloei doormaken. Vogel verbleef een dag in Oostberlijn op zijn te rugreis uit Moskou waar hij drie dagen besprekingen heeft ge voerd met onder meer partijlei der Tsjernenko. De Westduitse oppositieleider prees het recente besluit van de DDR om meer mensen in de gelegenheid te stel len te vertrekken naar de Bonds republiek. Nieuw offensief in El Salvador SAN SALVADOR (RTR) - Het Salvadoraanse leger heeft een of fensief ingezet in het oostelijk deel van het land. Volgens leger- kringen in de hoofdstad is de operatie gericht tegen steunpun ten van de guerrilla in de provin cies Morazan, San Miguel, San Vicente en Usulutan. Aan het of fensief wordt door 5.000 militai ren deelgenomen, zo werd ge zegd. Het leger heeft nog geen verliescij fers bekendgemaakt. Volgens ra dio Venceremos, één van de twee radiostations van het verzet, zou den bij het plaatsje Carolina na bij de Hondurese grens tien rege ringssoldaten slechtoffer van de gevechten zijn geworden. In de plaats Ciudad Barrios verloor het leger acht soldaten. Elke partij zal een aantal kandida ten moeten stellen voor de ver schillende ministersposten, maar het belangrijkste vraagstuk zal zijn wie de nieuwe premier wordt. AI staat Rashid Karami, door Aernout van Lynden de soennitische leider van het noorden van Libanon, bovenaan het Syrische verlanglijstje wat deze post betreft, toch is het vrij wel zeker dat de christelijke de legaties over Karami een veto Ook Engeland wil uidevering Walter Rauff LONDEN (DPA) Groot-Brittan - nië heeft nu ook om uitlevering gevraagd van de oorlogsmisdadi ger Walter Rauff. Premier That cher zei gisteren in het Lagerhuis dat de Britse ambassadeur in Chili een verzoek van die strek king heeft ingediend bij generaal Pinochet. Walter Rauff is de SS'er die de ver antwoordelijkheid droeg voor de zogeheten "rijdende gaska mers". Zeker 250.000 joden von den daarin gedurende de oor logsjaren de dood. Israèl heeft al eerder om uitleve ring van Rauff gevraagd, maar dat verzoek werd in januari van dit jaar door Pinochet afgewe zen. De Verenigde Staten heb ben zich vervolgens eveneens voor uitlevering uitgesproken. Mevrouw Thatcher heeft al eer der laten weten dat Londen de uitlevering van Rauff zou toejui chen, maar formele stappen in die richting zijn tot dusver niet gedaan. TEL AVTV (UPI) De Israëlische regering zal dit jaar op de bezette Westelijke Jordaanoever 16 nieu we joodse nederzettingen vesti gen ondanks oproepen van de Amerikaanse president, Ronald Reagan, tot bevriezing van het nederzettingenbeleid. Dit heeft een functionaris van het Israëli sche kabinet meegedeeld. zullen uitspreken. Uiteindelijk wordt verwacht dat Takiedinne Solh, een gematigde soenniti sche leider uit het grijze verleden (de man draagt nog altijd een ro de fez), gekozen zal worden. Als een teken van wat een adviseur van de Libanese president de „oprechte, positieve, vriendelij ke en constructieve sfeer" noem de (wat inhoudt dat de ietwat overenthousiaste druzenleider Walid Joemblatt niet om de tien minuten met de vuist op tafel slaat), hebben de heren gister avond gezamenlijk de maaltijd genuttigd om de Syrische 'waar nemer' bij de conferentie, Abdel Halim Khaddam, te feliciteren met zijn benoeming tot eerste vi ce-president. „Dat wil zeggen van Syrië, niet van Libanon", zei de adviseur van de Libanese pre sident met een wrange glimlach. Het Libanese militaire comité dat in Beiroet belast is met het toe zicht op het dinsdag afgekondig de staakt-het-vuren, is gistermid dag aan de zuidgrens van Beiroet bijeengekomen. Volgens Libane se militaire bronnen vergader- den de vier betrokken part§en in ^ulance voert de gewonden af, de door Franse militairS. be- P"M'eke vleugel van de IRA. waakte post Tayyouneh. Het be- i de aanslag gisteren op Gery Adams, leider van Sinn Fein, de Ondanks het feit dat de verschil lende voorstellen voor hervor mingen die gisterochtend in Lausanne door de gedelegeerden gepresenteerd werden, niet di rect met elkaar overeenkomen - vooral de sji'itische leider Nabi Berri heeft veel ingrijpende ei sen gesteld - zijn er meer tekenen dat in de rustige Zwitserse sfeer de heren de afgelopen drie dagen dichter bij elkaar zijn gekomen. Zo werd gisterochtend bekenge- maakt dat president Gemayel lange gesprekken had gevoerd op dinsdagavond met zowel Jumblatt als Berri, die nog die zelfde dag om het aftreden van de president hadden geroepen. De Syriërs spelen een rol op de achtergrond. In de reeks van ver trekken die elke delegatie toege kend zijn, sluipen zij stil naar binnen om vervolgens in klare taal elke delegatie te laten weten wat van hen verwacht wordt - concessies van de christenen, ge matigde eisen van de oppositie. Slechts tijdens de eerste zitting heeft Khaddam de verzamelde heren toegesproken en bena drukt dat Syrië nu een akkoord wil zien of, om Khaddam's woor den te citeren: „Al duurt het twee dagen, twee weken of twee maanden, ik ga niet weg totdat er een overeenkomst is". Bedenker Club van Rome dood ROME (UPI/DPA) - Aurelio Peccei, de grondlegger van de "Club van Rome", is giste ren op 75-jarige leeftijd overleden. Peccei, die in de directie van Fiat en Olivetti heeft gezeten, nodigde in het voorjaar van 1968 een dertig tal geleerden en politici uit naar Rome te komen om in formeel te praten over grote vraagstukken waarvoor de wereld zich nu en in de toe komst gesteld ziet. Het inter nationale gezelschap, dat los staat van economische en po litieke belangengroepen, richtte in dat jaar de "Club van Rome" op. Men komt ie der jaar bijeen om over we reldproblemen te praten en voorstellen voor een oplos sing ervan aan te dragen. In 1971 verscheen een studie van de club onder de titel "De grens van de groei". In dit boekwerk waarschuwen de deelnemers dat de levens omstandigheden op aarde ui terlijk in het jaar 2100 ondra gelijk zullen zijn als de mens heid er voor dat tijdstip niet in slaagt een economisch en ecologisch evenwicht tot stand te brengen. LONDEN - Gerry Adams, leider van Sinn Fein, de politieke vleu gel van het verboden Ierse Repu blikeinse Leger (IRA), is gister middag bij een aanslag in het centrum van Belfast gewond ge raakt. Medici noemden zijn toe stand gisteravond „bevredi gend". door Henk Dam Adams zat in een auto samen met nog vier mensen, toen een twee de auto naast hen kwam rijden. De inzittenden daarvan haalden machinegeweren voor de dag, en openden het vuur. Adams en drie van zijn mede-inzittenden raakten daarbij gewond. De leider van Sinn Fein liep kogel- wonden op in zijn hoofd, nek en schouders. Zijn verwondingen werden gisteren door een woord voerder van het Royal Victoria ziekenhuis in Belfast „niet ern stig" genoemd. Een van de me depassagiers is wel ernstig ge wond geraakt, aldus de woord voerder. De verantwoordelijkheid voor de aanslag is gisteravond opgeëist door de Ulster Freedom Fighters (UFF), een verboden terroristi sche groepering van loyalisti sche (protestantse) origine. De drie vermoedelijke daders zijn kort na de aanslag gearresteerd. Een van hen bleek gewond te zijn. Adams is bij het protestantse volksdeel van Noord-Ierland on getwijfeld een van de meest ge hate figuren. Hij is het symbool en de voornaamste woordvoer der van de republikeinse bewe ging in Ulster. Vorig jaar juni werd hij bij de algemene verkie zingen in het Lagerhuis gekozen, maar hij heeft zijn zetel daar nooit willen innemen. Gisteravond zijn in Belfast als reactie op de aanslag rellen uit gebroken, waarbij jongeren on der meer bussen bestookten. De vanwege zijn extreme denkbeel den bekende dominee Ian Pais ley zei gisteren over de aanslag op Adams: „Het is zijn eigen schuld. Hij heeft nu geoogst wat hij heeft gezaaid". De breuk in politiek-links in Ita lië wordt met de dag dieper en definitiever. Het begon met het uiteenvallen van de eenheids- federatie tussen de drie grote vakcentrales. Na de aanvaar ding, door de katholieke CISL en de sociaal-democratische UIL, van het regeringsbesluit over de kortwieking van de glijdende loonschaal bleef de grootste van de drie vakcentra les, de CGIL, het been stijfhou- den. door Hein ten Kortenaar Voor het eerst in de twaalf jaar na de oprichting van de federa tie werd de unanimiteit door broken, en dat was op zich al een dramatische gebeurtenis. Nog dramatischer was, wat zich binnen de CGIL afspeel de: in de enige organisatie waar de linkse eenheid van communisten en socialisten sinds 1944 bewaard was geble ven, kwam het nu eveneens tot een breuk tussen communisti sche meerderheid en socialisti sche minderheid: de socialis ten verklaarden het regerings besluit aanvaardbaar, de com munisten volgden de partijlijn en verwierpen het als 'arbei- dersvijandig'. De laatsten stellen zich nu ook openlijk achter het protest van de 'basis': de stakingen en de monstraties die in alle delen van het land, buiten (en tegen) de officiële vakbeweging wer den georganiseerd door een coördinatiegroep van onderne mingsraden, waarin commu nistische CGIL-leden trou wens al de overhand hadden. Dit formele onderscheid is nu opgeheven, en de landelijke demonstratie op 24 maart in Rome wordt onder CGIL-aus- piciën gehouden, zij het tegen de wil van de socialistische vleugel. Over het welslagen van de plaat selijke acties zijn de meningen verdeeld: 'overweldigende deelname' is wat de organisa toren waarnamen, 'grotendeels mislukt" noemen de anderen ze. Met de jarenlange ervaring van CGIL en PCI lijdt het geen twijfel dat althans de protest mars van 24 maart een massa betoging zal worden: met bus sen en extra treinen kunnen zij duizenden betogers uit het he le land naar Rome brengen, maar daarmee wordt nog niet bewezen dat zij inderdaad 'de' arbeiders van het land verte genwoordigen. Toch is dit precies de stelling die zij willen verkondigen: de ar beiders zijn in de steek gelaten en verraden door regering en vakbeweging, en hun enige verdedigers zijn de communis ten van CGIL en PCI. Dezelfde houding wordt aangenomen door de communisten in het parlement, waar zij alle foefjes van het reglement te baat ne men om de goedkeuring van het besluit te saboteren. „De PCI heeft sinds Italië's toetre de tot de NAVO tegen geen en kele christen-democratische regering ooit zo'n harde oppo sitie gevoerd als nu tegen de socialistische premier Bettino Craxi", schreef onlangs 'La Re- publica'. De laatste vergadering van het communistische partijbestuur in februari was geheel gewijd aan de verhouding tot de PSI en de regering-Craxi, waarover Berlinguer een vernietigend oordeel uitsprak. „Zolang er geen omkeer valt te bespeu ren", zei hij, „kan er van sa menwerking geen sprake zijn", en daarmee legde hij een graf steen op zijn laatste vinding, het 'alternatief. „Als mijn re gering de Italianen zou opwek ken om zich tegen pokken te laten inenten, zou de PCI ver tellen dat pokken ongevaarlijk zijn", zei Craxi op de televisie, wat het PCI-partijblad 'l'Unita' „geen grapje maar een beledi ging" noemde. Menigeen in Italië begint zich nu af te vragen waar Berlinguer heen wil: het isolement waarin hij zijn partij en de verwante vakcentrale heeft gedreven is wel een onverwachte afloop van zijn lange mars door de Ita liaanse staat die oorspronke lijk tot directe regeringsverant woordelijkheid had moeten leiden. Enrico Berlinguer, nu 61, die zich (volgens de ironi sche omschrijving van zijn ou dere partijgenoot Giancarlo Pajetta) „al op zeer jeugdige leeftijd aanmeldde voor het lidmaatschap van het commu nistische partijbestuur", is sinds 1972 partijleider. Hij is de eigenlijke uitvinder van het Eurocommunisme, dat hem, met zijn afwijzing van de Mos- kouse leiding, zijn zoeken naar een eigen Westeuropese weg naar het socialisme en de aan vaarding van pluriformiteit en democratische spelregels, tot het troetelkind van links intel lectueel Europa maakte. De PCI leek in die jaren hard op weg om als eerste westerse communistische partij legaal, via vrije verkiezingen, aan de macht te komen. Willy Brandt en andere socialistische voor lieden van West-Europa lagen bij wijze van spreken bij hem op de stoep om in audiëntie ontvangen te worden. De tragi sche belevenissen van Salva dor Allende in Chili bracht hem op het idee van het 'histo risch compromis'; het is in de westerse helft van de wereld, zo redeneerde hij, onmogelijk voor de progressieve partijen om aan de macht te komen zonder de steun van de gema tigde bourgeoisie, in Italië ver tegenwoordigd door de chris ten-democraten. Theoretisch een fraai idee, ware het niet dat de christen-demo craten hun macht verworven hadden als 'schild tegen het communisme' en allerminst van plan waren die positie op het spel te zetten door een bondgenootschap met de tra ditionele vijand. Van de andere kant was de groeiende kiezer- saanhang van de PCI uitslui tend te danken aan het beeld van alternatief voor het einde loos voortdurende en steeds corrupter wordende christen democratische regime. Vandaar dat het korte experi ment van de 'nationale een heid' (1978), waarin de nisten weliswaar nog niet tot de regering werden toegelaten, maar haar van buitenaf moch ten steunen, bij de volgende verkiezingen op een desa streus stemmenverlies voor de PCI kwam te staan. Het kostte Berlinguer niet zijn leider schap (zover is de interne de mocratie in de partij nog niet gevorderd), maar hij moest wel een nieuwe strategie ontwer pen. Het werd het 'links alternatief: nooit meer regeren met de christen-democraten, maar streven naar een regerings meerderheid van links, en dus met name met de socialisten. Hiermee kwam hij alweer net te laat, want in de PSI was de leiding juist overgenomen door de agressieve Bettino Craxi, niet van plan om zich in een linkse coalitie door de communisten in de hoek te la ten drukken. Wat Craxi voor ogen staat is de Franse situatie van een krachtige socialisti sche partij, die zich zo nodig door een communistische min derheid laat steunen. Voorlo pig is dit in Italië ook al weinig realistisch, maar het sluit sa menwerking met de PCI wel uit. Zo kwam het tot de huidi ge patstelling, waarin premier Craxi, meer dan enige chris ten-democraat voor hem, het op 'buigen of barsten' laat aan komen. BOGOTA/FLORENCIA (ANP/ AFP/UPI) - Guerrillastrijders van de uiterst linkse beweging M-19 hebben in Colombia bij een aanval op de stad Florencia ruim 150 gevangenen bevrijd. Dat heeft de gouverneur van de pro vincie gisteren over de Colom biaanse radio meegedeeld. De aanval op de gevangenis in Flo rencia, die het leven kostte aan twee bewakers en twee burgers, zou zijn uitgevoerd door hon derd tot honderdvijftig guerilla- strijders. Daarna werden volgens het Colombiaanse ministerie van defensie bankinstellingen aange vallen en beroofd. Er zouden ver sterkingen van het regeringsle ger naar Florencia zijn gestuurd. Radiostations meldden dat de guerrilleros in het centrum van de stad een zware bom tot ont ploffing brachten en zich vervol gens verschansten in een aantal openbare gebouwen. Bij de aan val zijn volgens doorgaans welin gelichte bronnen twaalf mensen gedood, onder wie acht guerrille ros. Het ministerie heeft bekend gemaakt dat de rust in de stad inmiddels is weergekeerd en dat de meeste guerrillastrijders de stad hebben verlaten. Colom biaanse radiostations meldden echter dat er op kleine schaal nog wordt gevochten. De stad Florencia ligt ruim 400 ki lometer ten zuidwesten van de hoofdstad Bogota en is met 45.000 inwoners de belangsrijk- ste stad van de provincie Caque- ta. De aanval op Florencia is de eerste grote actie van de verzets groep M-19 sinds president Beli- sario Betancur het verzet opriep de wapens neer te leggen en zich te integreren in het politieke le- In november 1982 kondigde Betan cur een amnestiewet af en hief de staat van beleg op. Volgens offi ciële cijfers hebben sindsdien meer dan duizend van de naar schatting zevenduizend guerril leros de wapens neergelegd. In februari van dit jaar bood de Co lombiaanse regering aan om te onderhandelen met de verschil lende gewapende verzetsbewe gingen. Een week geleden wees M-19 het aanbod van de regering van de hand en verklaarde de ge wapende strijd te zullen hervat ten. MOSKOU (DPA) - RYbinsk, een middelgrote stad aan de Wolga, heet sinds gisteren Andropov. Dit heeft het officiële Sowjet- persbureau Tass meegedeeld. Ter nagedachtenis van de op 8 fe bruari gestorven partij- en rege ringsleider wordt in Andropovs geboorteplaats Nagoetskoje, in het zuiden van de Sowjet-Unie, een borstbeeld geplaatst. Verder worden meerdere fabrieken, scholen, legereenheden, een schip en een jongerencentrum naar Andropov vernoemd. Bo vendien zullen in de steden Mos kou, Jaroslawl, Petrozawodsk en het dorp Stoepino straten en pleinen voortaan de naam van Andropov dragen. MADRID (GPD) - De bevrijdingsbeweging van het voormalige Spaans Sahara, het Frente Polisario, heeft de dialoog met de Spaanse socialisti sche partij PSOE verbroken. Mustafa Bachir, een van de topfiguren van het Polisario, voerde gisteren als argument voor de breuk aan, dat de PSOE eerdere toezeggingen en steun aan het Polisario, gedaan in de periode dat de socialisten nog in de oppositie zaten, niet gestand wil doen. Een ander netelig punt is de weigering van de Spaanse regering om het bureau van het Polisario, dat binnenkort in Madrid geopend zou worden, niet dezelfde status zou krijgen als het bureau van de PLO. De verwijdering tussen het Polisario en de Spaanse socialisten is een gevolg van het buitenlandse beleid van het kabinet-Gonzalez, dat er meer op gericht is de betrekkingen met Marokko te verbeteren. De prioriteit van de Spaanse socialisten gaat momenteel uit naar economi sche belangen (visserij en handel), terwijl Spanje tevens koning Hassan II niet wil provoceren met het aanhalen van de banden met het Polisa rio, uit angst voor represailles van Marokko tegen de Spaanse enclaves in Noord-Afrika, Ceuta en Melilla. Op het Afrikaanse continent heeft het Polisario de laatste weken echter wèl onverwachte steun gekregen. Mauretanië, waarmee het Polisario openlijk oorlog voerde totdat Mauretanië zich uit zijn deel van de voor malige Spaanse kolonie terugtrok, erkende eind februari als 29ste Afri kaanse land de Arabische Democratische Republiek Sahara. ADVERTENTIE Wéér een stukje dichter bij een prijs in het Grote Wal Waar Lentespel. Knip uit en plak het op uw wedstrijd formulier en wel op de Wat Waar-spaarkaart met hetzelfde weeknummer. Bent u het wedstriidformulier kwijl? Haal een nieuwe op ons kantoor. EEN ECHT COMPLETE KRANT. 0\ER WERELD, STAD EN LAND.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 7