C Ruim negen miljoen bespaard op nieuwe sluis Verlichting van lasten minima moeilijke zaak Woningbouw in tweede fase van Oosthout in gang gezet D Minister Smit-Kroes stelt Katwijkse waterkering officieel in gebruik Voor gemeenten inCHTERGRDHM Jongen raakt te water bij opening sluis Voorhout bouwt door ondanks onzekerheden Scholieren langer: aanschaf nieuw meubilair noodzakelijk Recreatieschap neemt besluit over opheffing DONDERDAG 15 MAART 1984 Streek •KATWIJK - Gadegeslagen door ongeveer tweehonderd genodigden en talloze nieuwsgierige Katwijkers heeft minister N. Smit-Kroes van verkeer en waterstaat giste ren de nieuwe Katwijkse buitensluis in werking gesteld. De sluis vervangt de uit 1807 daterende waterkering. In verband met de aanleg moest een deel van het Uitwate ringskanaal worden verlegd. Dat de kosten van de nieuwe Kat wijkse buitensluis aanzienlijk la ger zouden uitgevallen dan ge raamd werd al enige tijd geleden door het Hoogheemraadschap van Rijnland aangekondigd. Gis teren maakte de dijkgraaf van het 'schap' ir. E.H. van Tuyll van Gemeenten kunnen maar weinig doen om de lasten van de mini mum-inkomens te verlichten. Het enige middel is het soepel hanteren van de normen bij kwijtschelding van gemeente lijke belastingen (hondenbe lasting, rioolbelasting, en der gelijke). Maar het in officiële regelingen en verordeningen uitsluiten van hele bevolkings groepen van bepaalde belastin gen is nagenoeg onmogelijk. In het nabije verleden zijn derge lijke besluiten van gemeente raden door de Kroon vernie tigd. De bereidheid van gemeenten om mee te werken aan kwijt schelding van belastingen houdt trouwens verband met de politieke kleur. In de grote re steden, veelal bestuurd door linkse partijen, wordt vaak een veel soepeler beleid gevoerd dan in kleine dorpen. Dat ge beurt min of meer onder de door Henk van der Post roos. Want het officieel regelen van kwijtschelding van ge meentelijke belastingen (daar onder niet gerekend de onroe- rend-goedbelasting) heeft wei nig kans van slagen. Dat houdt onder meer verband met het standpunt van het ka binet dat inkomensbeleid in beginsel aan de centrale over heid is voorbehouden. Dat standpunt is ontleend aan con clusies van de Interdeparte- mentabele commissie inkoops prijzen. Lagere overheden mo gen zich dus officieel niet op dat terrein begeven. Vandaar dat een besluit van de gemeen teraad van Muiden om bepaal de uitkeringsgrechtigden een eenmalige uitkering te geven (naast de eenmalige uitkering van het rijk), is geschorst door de Kroon. Een beluit van de gemeenteraad van Abcoude om bejaarden een lager tarief van de reinigingsdienst in re kening te brengen, werd door eveneens vernietigd. Volgens de Vereniging van Ne derlandse Gemeenten is het geven van een eenmalige uit kering door gemeenten aan mensen die een uitkering krij gen in het kader van de bij stand toch al dubieus. Op die uitkering worden inkomsten in mindering gebracht. Omdat de bijstandsuitkeringen volle dig door de rijksoverheid wordt betaald, ontstaat de vol gende situatie: de gemeente geeft een extra uitkering die vervolgens door de rijksover heid in mindering wordt ge bracht. Het gevolg is dat uit eindelijk het rijk de extra uit kering van de gemeente in zijn zak steekt. Dat geldt dus niet voor de extra uitkering die het rijk zelf geeft. Soepel Gemeentebesturen staan niet te springen om soepele normen te hanteren bij het kwijtschel den van belasting. Zij staan op het standpunt dat in de uitke ringen aan werklozen, aow'ers, arbeidsongeschikten en ande ren, rekening is gehouden met een bedrag aan gemeentelijke belastingen. Bovendien staan de financiën van vele gemeen ten onder zware druk. Dat is een gevolg van bezuinigin gen van de rijksoverheid. Die heeft de vergoedingen uit het zogenaamde gemeentefonds de laatste paar jaar aanzienlijk verlaagd. Die bijdrage is de be langrijkste inkomstenbron van gemeenten. Meer financiële of fers kunnen veel gemeenten zich niet permitteren. De over heid heeft, zo zou je kunnen zeggen, indirect de mogelijk heid mee te werken aan kwijt schelding van gemeentelijke belastingen al eerder gebom bardeerd. De animo op grote schaal ge meentelijke belastingen kwijt te schelden is ook niet erg groot meer sinds de vele publi caties rond het afschrijven van onroerend-goedbelasting. - Konsumentenbond becijferde eind vorig jaar dat 600.000 mensen recht op kwijtschel ding van die huizenbelasting hebben omdat zij te weinig in komen genieten. De Vereni ging van Nederlandse Ge meenten bestrijdt het aantal en het recht. Niemand heeft recht op kwijtschelding van belas ting. Integendeel, een belas tingschuld kan volgens de ver eniging slechts onder bepaalde 1 omstandigheden worden kwijtgescholden. Je slechst kunt voor kwijtschelding in aanmerking komen, geen recht dus. Nisschien zijn het er dan geen 600.000, toch komen aanzien lijk meer mensen in aanmer king voor kwijtschelding van die belasting dan velen aan vankelijk vermoedden. Boven dien groeit dat legioen gestaag nu bepaalde uitkeringen wor den gekort. De normen zoals die voor kwijt schelding door de directeur van de rijksbelastingdienst worden gehanteerd, zijn door tal van gemeentebesturen ge publiceerd. Naar verwachting zal de opbrengst van de onroe rend-goedbelasting in de meeste gemeenten duizenden guldens lager zijn. Een ge meente als Noord wij kerhout (15.000 inwoners) becijfert dat de belasting mogelijk 40.000 gulden minder is. Dat tekort moet worden bijgepast uit de spaarpot. Met die financiële tegenvaller in het vooruitzicht, staan weinig bestuurders te springen om veel ophef te maken over het kwijtschelden van andere ge meentelijke belastingen. Toch moeten mensen met een mini- mum-inkomen zeker niet schromen een poging te wa gen. Want in nagenoeg alle ge meenten zijn in het verleden belastingen kwijtgescholden omdat het inkomen van be trokkene als ontoereikend werd beschouwd. Bovendien bestaat voor mensen in finan ciële nood altijd de mogelijk heid een betalingsregeling te treffen voor alle gemeentelijke belastingen. Voor kwijtschelding van de on roerend-goedbelasting hebben de belastingdiensten speciale formulieren. Voor afschrijving van gemeentelijke belastingen kan men zich wenden tot de gemeenteraad. Soms is die be voegdheid tot kwijtschelding gedelegeerd aan een andere in stantie. Een telefoontje naar het gemeentehuis kan duide lijkheid verschaffen. Hoewel veel gemeenten ten aan zien van kwijtschelding wat stug en terughoudend reage ren, houden zij soms meer re kening met de inkomens van hun burgers dan de centrale overheid, ook in de jaren vóór de economische teruggang. Zo werd bij de heffing van de rioolbelasting in de heffing vaak rekening gehouden met het inkomen. Dat is op last van de overheid sinds een paar jaar verboden. Maar ook nu nog worden burgers door gemeenten ontzien door dat vaak al aangekondigde be lastingverhogingen op de val reep niet door gaan. Hoewel nog lang niet algemeen ver breid, is hier en daar voor be paalde voorzieningen het draagkrachtbeginsel inge voerd. Serooskerken de definitieve cij fers bekend: een besparing van ruim negen miljoen gulden. De begroting, opgezet in 1978 ging uit van 33,5 miljoen gulden. Op het aandeel dat het rijk voor re kening nam - 29,5 mihoen gulden - werd uiteindelijk 9,3 miljoen gulden bespaard. De resterende kosten bleven nog eens vijf pro cent onder de begroting. Het financiële voordeel is vooral toe te schrijven aan lagere loon- en prijsstijgingen dan waarmee rekening was gehouden. Dat al leen al leverde vijf miljoen gul den op. Verder viel de aanbeste ding twee miljoen gulden voor deliger uit, terwijl twee geraam de voorzieningen van elk 1,5 mil joen gulden achterwege konden blijven. Een aantal andere facto ren, zoals de snelle oplevering, maakte het project eveneens goedkoper. Eer De nieuwe sluis is gebouwd vol gens de normen van de Deltawet. Dat betekent dat de nieuwe wa terkering een hoogte heeft van tien meter boven NAP. De oude waterkering was 'slechts' vijf meter boven NAP. De nieuwe buitensluis bestaat uit drie bijna tachtig meter lange kokers, waardoor het water op gezette door Adriaan Brandenburg tijden wordt gestuwd om het grondwaterpeil in het achterland te beheersen. De kokers, die kunnen worden af gesloten met een dubbel schuif- systeem, kunnen eventueel 75 kubieke meter water per secon de verwerken. Omdat het gemaal achter de sluis een capaciteit heeft van 54 kubieke meter, zul len die hoeveelheden echter voorlopig niet worden gehaald. Minister Smit-Kroes merkte in haar toespraak op het een eer te vinden te sluis te mogen openen, temeer daar zij als kind vele wan delingen naar de voormalige sluis had gemaakt. Zij wees op het bijzondere karakter van de sluis die ligt op een plaats waar een afwateringskanaal de duinen doorsnijdt en herinnerde er aan dat wanneer de uitmonding in vroeger tijden niet was verzand, Katwijk wellicht nu Europoort was geweest. "Dat is u bespaard gebleven", sprak zij in de riching van burgemeester C. Bos van Katwijk. Minister N. Smit-Kroes, dijkgraaf E. van Tuyll van Serooskerken, de commissaris van de Koningin in Zuid- Holland M. Vrolijk en burgemeester C. Bos van Katwijk 'gevangen' op een plaatje tijdens de ingebruikneming Van de buitensluis. (foto (foto Dlck Hogewonim). Vervolgens blikte de minister even terug naar de tijd van Leidens ontzet waar defensiebelangen de voorkeur hadden boven de wa- terkeringsbelangen. "In onze tijd zijn zeedefensie en militaire de fensie strikt gescheiden. Het is goed er op te wijzen dat veilig heid niet alleen een militaire vei ligheid moet zijn, maar ook een veiligheid tegen en voor het wa ter", aldus de bewindsvrouwe. Ook het belang van de Deltawet en de daaraan verbonden zeewering memoreerde Smit Kroes in haar speech. Voor Zuid-Holland is daar alleen al een bedrag van 700 miljoen gulden mee gemoeid. "Een goede planning van werken is daarom noodzakelijk", aldus de minister die er op duid de dat er naar wordt gestreefd de meest urgante werken eerst uit te voeren. Tot die werken behoort ook de aanleg van een zeewering dwars door Katwijk. Een belangrijk deel daarvan is reeds verwezen lijkt, maar enkele stukken ont breken nog. Het is de bedoeling dat in elk geval voor 1990 ook dat karwei is geklaard. Daarmee vol doet het Hoogheemraadschap dan in heel haar gebied aan de in de Deltawet gestelde eisen. De dijkgraaf vergeleek in zijn toe spraak de oude met de nieuwe sluis ('Een werk gedurende vier eeuwen gewenst ten gunste van geheel Holland betaald door de grondbezitters van Rijnland', zo als de tekst op een destijds gesla gen penning vermeldde) en wees op de verschillen en overeen komsten. Een van de overeen komsten is dat zowel de oude als de nieuwe sluis in ongeveer drie jaar tijd is gebouwd. Voor de bouw van de nieuwe sluis waren overigens 39 maanden gepland. De kostprijs van de nieuwe sluis 'vohnt zonder meer een van de grootste verschillen met de oude. Hoewel de dijkgraaf met enige trots de miljoenenbesparing aan kondigde, kon hij het niet nala ten er op te wijzen dat het door Lodewijk Napoleon geopend ou de waterwerk (buiten- en bin- nensluis, bruggen en kanalen) slechts 950.000 gulden had ge kost. Dat bedrag moest Rijnland overigens grotendeels wel zelf ophoesten. Hoewel de bouw van de sluis voor spoedig is verlopen, herinnerde Van Tuyll van Serooskerken het ongeveer 200-koppige gezel schap, onder wie burgemeesters C. Bos (Katwijk) en C. Goekoop (Leiden) en de de commissaris van de Koningin in Zuid-Hol land, mr. Vrolijk, op de angstige momenten begin februari van het vorig jaar. Tijdens een zware storm dreigde de bouwput met het pas gestorte beton vol met water te lopen. "Zover kwam het gelukkig niet anders had dat voor een grote vertraging ge zorgd", aldus de dijkgraaf. Expositie Nadat de minister onder muzikale begeleiding van de Katwijk mu ziekvereniging DVS de sluis in werking had gesteld, ontving zij uit handen van de dijkgraaf van het Hoogheemraadschap van Rijnland het eerste exemplaar van 'De uitwateringssluizen van Katwijk 1404-1984'. In dit, onder redactie van Rijnland-archivaris J.E.A. Boomgaard samengestel de boekwerk, wordt op uitvoeri ge wijze de geschiedenis van de Katwijkse uitwatering beschre ven. Tijdens de officiële ingebruikne ming van de sluis zorgde Rijn landmedewerker P. Gauldorfer en enige vlieger-hobbyisten van Vlieger-op' voor een vliegershow. Hoewel het zonnige weer de happening luister bijzet te kon het geplande hoogtepunt van de show - het oplaten van een reuzevlieger - niet doorgaan. Tijdens de 'generale repetitie' twee weken geleden bleek reeds dat 'deze vlieger niet opging'. In verband met officiële ingebruik neming was in het sluisgebouw een expositie over heden en verleden van de Katwijkse Uit watering ingericht. Ook de tij dens de graafwerkzaamheden aangetroffen unieke archeologi sche vondsten (uit de Romeinse tijd) waren te zien. Na afloop van de festiviteiten ont vingen alle genodigden gisteren in hotel Savoy een door beeld houwer en medailleur Theo van de Vathorst ontworpen gedenk penning, voorstellenden Posei don die van de stroomgod een tulp ontvangt. Zaterdag volgt nog een 'open dag'. Van 11.00 uur 's morgens tot 16.00 uur 's middags zijn belang stellenden welkom. Dan is ook nog het boek over de sluis ver krijgbaar. KATWIJK - Een van de vele jeug dige nieuwsgierigen bij de ope ning van de sluis toonde gisteren onvrijwillig het gevaar van spe len bij de nieuwe waterkering aan. Juist voor de officiële inge bruikneming kwam de 9-jarige Katwijker door onbekende oor zaak in het Uitwateringskanaal terecht en ging vervolgens kopje onder. Snel optreden van een politieman voorkwam erger. Hij trok het dryfnate kereltje op het droge. De politie zette de jongen thuis voor een 'droog pak' af. "Een ge luk dat de sluis nog niet spuide anders had het wel eens veel er ger kunnen aflopen", luidde de conclusie van geschrokken om standers. Enige Katwijkse raadsleden maak ten al eerder opmerkingen over de gevaren voon spelende liindd- plaatsen. Aan het nut daarvan werd destijds overigens getwij feld omdat niet vaststaat of het plaatsen van een dergelijk hek werk, waarvoor het Hoogheem raadschap toestemming voor moet geven, wel soelaas biedt. VOORHOUT - Tijdens een sobere plechtigheid heeft burgemeester M.Th. van de Wouw van Voorhout de 'eerste' paal geslagen voor de bouw van circa 315 wo ningen in de tweede fase van de nieuwbouwwijk Oosthout in het bollen- dorp. De bedoeling is dat er in totaal 1600 woningen zullen worden gebouwd. De 'eerste' paal die gisteren werd geslagen was het startsein voor de bouw van 39 ongesubsidieer de huurwoningen. Deze huizen worden in opdracht van de Stichting Agrarische Fondsen gebouwd. Ze zijn bestemd, zoals burgemeester Van de Wouw gis teren tijdens een korte toespraak zei, voor woningzoekenden uit Voorhout. "Het is de eerste keer dat ik het startsein geef voor vrije-sector- woningen die zijn bedoeld voor de eigen bevolking", aldus de burgemeester. De huizen zijn ontworpen door architekt ir. P. van Oerle uit Leiden. Ze worden gebouwd door aannemer Noor- lander uit Leiderdorp. Naast de 39 ongesubsidieerde huurwoningen komen er in deze fase 40 vrije-sectorwoningen, 49 premie-huurwoningen, 50 wo ningwetwoningen en 137 pre mie-koopwoningen. De nieuw bouw voor eigen inwoners in Oosthout is noodzakelijk omdat Voorhout elders geen ruimte heeft om het groeiende aantal woningzoekenden te kunnen op vangen. Het nieuwbouwplan Spoorlaan gaf daarin niet vol doende lucht. Voor de opvang van eigen woning zoekenden zou Voorhout aan vankelijk tot 1990 750 woningen mogen bouwen. In het bollen- dorp kwam men echter al ras tot de ontdekking dat bouwen voor de eigen bevolking alléén een dure aangelegenheid zou wor den. Deskundigen met burgemeester Van de Wouw voorop, toonden aan dat 1600 woningen nodig zouden zijn om de nieuwe huizen betaalbaar te houden. Dit in ver band met de benodigde voorzie ningen zoals een ontsluitingsweg en een verbindingstunnel onder het spoor tussen de bestaande kern en de nieuwe woonwijk. Donorgemeenten Om voldoende mensen te vinden voor de 1600 te bouwen huizen werden de zogenaamde donorge meenten (Katwijk, Noordwijk en Warmond) te hulp geroepen. De ze plaatsen hebben zich bereid SASSENHEIM - De kinderen van de christelijke basisschool de Kompasschool in Sassenheim zijn letterlijk de schoolbanken ontgroeid. Na achttien jaar blijkt dat de tafels en de stoelen voor het merendeel van de scholieren te klein is geworden. De ge meenteraad van het bollendorp ging daarom deze week akkoord met de aanschaf van nieuw meubilair. De mensen worden steeds langer. "Dit is al enkele decennia aan de gang" zegt schoolarts mevrouw De Groot uit Hillegom. "Wat in Sassenheim gebeurt is niets nieuws". Volgens een woord voerder van de gemeente springt de Kompasschool er uit door dat de meubels daar al zo lang in gebruik zijn. "Bij andere scho len is het meubilair al veel eerder vervangen". Onderzoek van de schoolartsendienst bracht aan het licht dat de stoelen en banken te klein waren. Omdat het meubilair te klein wordt nemen de kinderen een verkeerde zithouding aan en dat is schadelijk voor de gezondheid. verklaard een deel van het geld dat zij van de overheid krijgen om gesubsidieerde woningen te bouwen, af te staan aan Voor hout. De eerste barsten zitten inmiddels in het samenwerkingsglazuur, want onder meer het gemeente bestuur van Noordwijk wil van de provincie meer duidelijkheid over de toewijzing van huizen in Oosthout aan Noordwijkers. Bij het toewijzen van gesubsidieer de woningen aan Voorhout wordt door het provinciebestuur niet aangegeven hoeveel van die huizen voor Noordwijkers zijn bestemd. Op die manier kan Noordwijk volgens wethouder C. van Duijn moeilijk huizen clai men voor inwoners van de bad plaats. In Warmond wordt inmiddels ook bedenkelijk tegen het afstaan van contingenten gesubsidieer de woningen aan Voorhout geke ken. In het verleden werd daar voor gekozen. Maar onderzoek heeft inmiddels uitgewezen dat Warmond aan het leeglopen is. Er komt binnenkort dan ook een discussie in het dorp op gang of de contingenten niet beter kun nen worden gebruikt om in de ei gen gemeente te gaan bouwen. Inmiddels gaat de bouw in Oos thout gestaag voort Aannemer Noorlander en gemeentebestuur hopen daar dat Oosthout na vol tooiing plaats biedt aan 1600 wo ningen. Dit zal gebeuren in een tempo van ruim 160 woningen per jaar. Tegen 1990 hoopt het gemeentebestuur van Voorhout dat de bouw klaar is. De te bouwen woningen zijn als volgt vastgesteld: dertig procent woningwetwoningen, zestig pro cent premie-huurwoningen, pre miekoopwoningen, tien procent vrije sector. Maximaal acht pro cent van de te bouwen woningen mag gestapeld worden uitge voerd. Voorzieningen De bedoeling is dat er in de nieuwe woonwijk de nodige voorzienin gen worden aangebracht. Inmid dels is daar al de nodige vertra ging in ontstaan. Zo zal er voor een groepspraktijk pas later en op een andere plaats ruimte zijn dan in de bedoeling lag. De voor zieningen die op stapel staan zijn: een negen-klassige basis school, een sociaal-cultureel cen trum, een praktijk voor een tand arts, een arts en een fysiothera peut, een bibliotheek en een buurtwinkelcentrum. Bovendien bestaan er plannen om in de toekomst een spoorwegsta tion aan te leggen. Maar daar plaatst de gemeente zelf de nodi ge vraagtekens bij. Er moet een zes hectaren groot sportterrein komen, anderhalve hectare volkstuinen, drie ambachtelijke bedrijfjes, tweeenhalve hectare bedrijfsterrein, een standplaats voor drie woonwagens en de be staande boerderij in Oosthout krijgt een horecabestemming. Over de toekomst van de honden kennel van Van Steijn aan de Ja- coba van Beierenweg is nog geen duidelijkheid. De gemeente wil het bedrijf daar weghebben om er vrije-sectorwoningen te laten bouwen, maar over een nieuwe vestigingsplaats' voor de kennel is nog geen overeenstemming. De hoofdontsluiting van de nieuwe wijk wordt gevormd door een tweebaansweg die zal aansluiten r Burgemeester M.Th. van de Wouw: "Bouwen voor eigen be volking". (archieffoto) op de Jacoba van Beierenweg in Voorhout en op de Rijksstraat weg in Sassenheim. De verbin ding met het oude dorp zal voor al voor het langzaam verkeer op een veilige manier worden gerea liseerd, aldus de gemeente. Dit gebeurt met een tunnel onder de spoorlijn. DEN HAAG Op 26 maart zal naar alle waarschijnlijkheid het doek definitief vallen over het re creatieschap Noord-Zuidhol lands Plassengebied. Dan verga dert onder voorzitterschap van drs. J. Borgman het algemeen bestuur van het schap. Dat zal zich moeten uitspreken over de vraag of tot opheffing van de ge meenschappelijke regeling moet worden besloten. Wat het dagelijks bestuur betreft is voortzetting van de huidige sa menwerking in het recreatie schap niet meer mogelijk. De animo is te gering. De gemeen ten Alkemade, Alphen aan den Rijn, Amsterdam, Leiderdorp, Oegstgeest en Ter Aar zijn al uit de regeling getreden of zyn voor nemens dit te doen. In Leiden is nog geen raadsbesluit gevallen over eventuele uittreding. Alleen Aalsmeer, Leimuiden, Rijnsaterwoude, Warmond en Woubrugge lyken nog iets in het recreatieschap te zien, ook al zijn ook in deze gemeenten al de no dige kritische geluiden gevallen. "Het mag duidelijk zijn dat de grondslag voor een recreatie schap, zoals ons dat voor ogen stond, afwezig is", constateert het dagelijks bestuur van het re creatieschap spijtig. Een dezer dagen zal het opheffingsvoorstel naar de nog deelnemende ge meenten worden toegezonden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 23