Iran meldt inzet
chemische wapens
r
Superdinsdag: keuze nog onzeker
Amerikaanse reservisten 'zoek'
Psychopaat gijzelt
schoolklas in Rome
Irak ontkent nieuwe beschuldiging
D-
Nederlands initiatief
tegen chemische wapens
Nieuwe rijken
kopen titels
Arrestaties
in Engeland
na aanslagen
LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
WOENSDAG 14 MAART 1984
LONDEN (Rtr) Iran heeft Irak er van beschuldigd nieuwe aanvallen te hebben uitge
voerd met chemische strijdmiddelen. Bij de aanvallen in het zuiden van Irak zouden
tientallen Iraanse soldaten zijn gewond. Dit heeft het Iraanse persbureau Irna gisteren
gemeld. Irak meldde dat zijn troepen een nieuwe Iraanse aanval hadden afgeslagen ten
oosten van de zuidelijke havenstad Basra.
Buitenland
Naar verluidt zou Irak zes met che
mische gassen gevulde raketten
hebben afgevuurd op twee plaat
sen van het kunstmatig aange
legde Iraakse olie-eiland Madj-
noun, dat door Iraanse troepen
wordt bezet. Irna berichtte dat
de aanval samenviel met de aan
komst in Teheran van zes des
kundigen die door de Verenigde
Naties zijn aangezocht om eerde
re Iraanse beweringen over het
gebruik van chemische wapens
door Irak te onderzoeken. Iran
deed een beroep op de experts
het oorlogsgebied zo snel moge
lijk te bezoeken om te bevestigen
dat Irak chemische wapens had
ingezet, zo voegde Irna er aan
toe.
Irak heeft opnieuw Amerikaanse
beschuldigingen tegengespro-
DEN HAAG (GPD) - In Genève
zijn gisteren de besprekingen
hervat over de totstandkoming
van een verdrag tot verbod van
de produktie van chemische wa
pens alsmede vernietiging van
bestaande voorraden chemische
wapens. Veertig landen, waaron
der Nederland, nemen deel aan
deze Geneefse ontwapenings
conferentie waar volgens een
functionaris van buitenlandse
zaken al„enig schof'in komt.
Nederland heeft, in nauw overleg
met andere westerse landen, een
werkdocument ingediend waar
in een beschrijving wordt gege
ven van de organisatie die nodig
is om zo'n chemisch wapenver
drag te kunnen verifiëren. Daar
bij wordt ingegaan op de ver
schillende soorten inspecties die
nodig zullen zijn. Zo zullen bij de
vernietiging van chemische wa-
pens permanent internationale
inspecteurs aanwezig zijn. De
Sowjet- Unie heeft onlangs de
vorming van dergelijke inspec
ties in principe aanvaard. In be
paalde vreedzame chemische fa
brieken die chemische wapens
kunnen produceren moeten
daarentegen onregelmatig in
specties worden uitgevoerd, al
dus het Nederlandse werkdocu
ment dat is ingediend door dele
gatieleider drs. Jaap Ramaker.
De bedoeling van het document is
om duidelijk te maken wat er
komt kijken bij de opzet van een
„inspectoraat". Uit berekenin
gen blijkt dat het inspectoraat -
als alle voorraden chemische wa
pens zijn vernietigd - niet groot
hoeft te zijn; ongeveer 50 inspec
teurs met ongeveer 70 assisten
ten.
De Verenigde Staten hebben aan
gekondigd binnenkort een volle
dig ontwerp verdrag op tafel te
zullen.
ken dat het chemische wapens
gebruikt in zijn 42 maanden ou
de oorlog met Iran. Een Iraakse
woordvoerder zei dat de beschul
diging de sporen draagt van de
Amerikaanse geheime dienst
CIA. "Wij denken dat de CIA het
heeft voorbereid", aldus Hassan
Tawalba, algemeen directeur van
het Iraakse ministerie van voor
lichting en cultuur. Tawalba zei
dat de berichten dat Irak zelf
mosterdgas produceert "niet af
komstig zijn van persbureaus
noch uit diplomatieke bronnen".
Irak is bereid een internationaal
onderzoek toe te staan "maar wij
willen geen andere wapens ge
bruiken dan conventionele", zo
voegde hij er aan toe. "Wij weten
niet waarom de Verenigde Sta
ten een dergelijke verklaring
hebben uitgegeven", zo zei Ta
walba, "maar wij weten dat het
de deur heeft geopend voor Zio
nistische propaganda tegen
Irak". Hij zei voorts dat de Iraan
se beschuldigingen "onlogisch"
waren, omdat de Iraakse en
Iraanse troepen betrokken wa
ren in man-tot-man gevechten.
"Hoe kan Irak de Iraniërs met
gaspatronen bestoken zonder
dat zijn troepen er mee in aanra
king komen", zo vroeg hij. Ta
walba zei het te betreuren dat de
internationale media geen aan
dacht schenken aan de bewering
van de Iraanse oppositie in bal
lingschap dat de slachtoffers die
in Europese ziekenhuizen zijn
gestorven dissidenten waren die
tegen het bewind van Ayatollah
Chomeini streden.
WASHINGTON (Reuter/AFP/
DPA) - Het Amerikaanse vlieg-
dekschip "America" is gisteren
met drie begeleidende schepen
naar Midden-Amerika vertrok
ken voor oefeningen voor de Ca
ribische kust. Amerikaanse troe
pen zullen later deze maand deel
nemen aan militaire oefeningen
in Honduras, zo heeft het Penta
gon gisteren meegedeeld.
De aankondiging van de nieuwe
oefeningen komt op een moment
dat in de Verenigde Staten de
vrees toeneemt dat de komende
presidentsverkiezingen in El Sal
vador (25 maart) worden ver-
Vliegdekschip
VS naar
Midden-Amerika
stoord door de linkse guerrilla
strijders in dat land, die zouden
worden gesteund door Nicara
gua. Een Pentagon-woordvoer-
der ontkende echter dat het stu
ren van de kleine vloot tot doel
heeft de Sandinistische autoritei
ten in Nicaragua te waarschu
wen voor inmenging in El Salva
dor.
WASHINGTON (GPD) - Het Ame
rikaanse leger kan in geval van
crisis een vijfde deel van zijn re
serves niet oproepen, omdat het
Pentagon het adressenbestand
heeft laten verouderen. Dit zegt
de Rekenkamer van het Ameri
kaanse Congres.
Omdat de VS geen dienstplicht
kennen moet het leger in geval
van een mobilisatie zijn man
kracht allereerst ontlenen aan
685.000 man in meer dan 6000
eenheden van de Nationale Gar
de en de Nationale Reserve, die
binnen 72 uur beschikbaar moe
ten zijn. Een groot aantal van de
reservisten kan bovendien niet
op de kortste termijn aantreden
aangezien het Pentagon er ook
niet op heeft toegezien dat hun
wilsbeschikkingen en volmach
ten in orde zijn.
Volgens de bevindingen van de re
kenkamer bleek bij een onder
zoek van tien eenheden, dat 22
procent van de potentiële sterkte
niet beschikbaar kon worden ge
maakt. Het Pentagon heeft beter
schap beloofd.
De rekenkamer zegt ook dat Rea-
gans militaire plannen
over vijf jaar 1.8 triljoen dollar
nodig zou zijn, mogelijk 173 tot
324 miljard duurder zullen blij
ken. Het Pentagon, zeggen criti
ci, begroot steeds te laag, met als
gevolg hogere kosten en minder
wapens dan oorspronkelijk wa
ren voorzien.
De wapenprogramma's van het
Pentagon hebben in het verleden
gemiddeld 32 procent meer ge
kost dan de eerste ramingen -
hoewel het ministerie van defen
sie beweert tegenwoordig realis
tischer te begroten, houdt de re
kenkamer staande dat er in feite
niets is veranderd.
LONDEN - Het recht om de uit
het feodale tijdperk stam
mende titel 'Lord of the Ma-
nor' (vergelijkbaar met de
Nederlandse titel ambachts
heer) te mogen dragen, is
tientallen mensen tiendui
zenden guldens waard, zo is
gisteren tijdens een veiling in
Londen gebleken.
door
Henk Dam
Bij de veiling werden 47 van
deze titels, die in vele geval
len al vanaf de 10e eeuw heb
ben bestaan, onder de hamer
gebracht. De totale op
brengst: meer dan anderhalf
miljoen gulden. Het meest
bracht de titel 'Lord of the
Manor of Blackmore' op,
waarvoor 63.000 gulden werd
neergeteld.
Daarvoor had de gelukkige
nieuwe eigenaar, landbouwer
David Lunnon, dan ook een
titel die ooit in het bezit is ge
weest van de illustere koning
en vrouwenjager Hendrik de
Achtste. Lunnon, over het
„waarom" van zijn aankoop:
„Voor de grap. Ik wil de titel
aan mijn acht-jarige zoontje
geven".
Het merkwaardige van de vei
ling is, dat geen van de ko
pers meer voor zijn tiendui
zenden guldens heeft gekre
gen dan het recht de niet-
adellijke titel „Ambachtsheer
van..." (en dan volgt een of
ander plaatsje) achter zijn
naam te zetten. De oude rech
ten die ooit aan ambachts
heerlijkheden verbonden wa
ren, zijn sinds 1922 vrijwel al
lemaal verdwenen.
Tot dat jaar hadden de „Lords"
recht op huur van degenen
die op hun grondgebied
woonden. Dat recht bestaat
helemaal niet meer. Ze had
den bovendien het recht, de
eventueel aanwezige minera
len op hun heerlijkheid te
delven, er waren jacht- en vis
rechten, het recht tol- en
marktgelden te heffen.
Nu gelden ook die oude rech
ten vrywel nergens meer.
Wat al veel eerder verdween,
is het zogenaamde „droit de
seigneur" Waarbij de 'Lord of
the Manor' het recht had
dorpsmeisjes op de nacht
voor hun huwelijk te ont
maagden.
Bij de titel horen bijna altijd
oude documenten die betrek
king hebben op de ambachts
heerlijkheid. Ook daar heb
ben degenen die gisteren
kochten niets aan: de papie
ren mogen het land niet ver
laten, mogen niet separaat
verkocht worden en moeten
bovendien in een publiek ar
chief zijn ondergebracht.
Wat rest, is het prestige van het
bezit van een Oudengelse ti
tel. Met name Amerikanen,
West-Duitsers en Arabieren
en andere 'nieuwe rijken'
toonden zich daar gisteren
erg gevoelig voor.
De coördinator van het Sandinisti
sche bewind in Managua, Daniel
Ortega, riep andere landen op Ni
caragua wapens te leveren om
zich te verdedigen tegen wat hij
noemde een "dreigende invasie"
van de VS.
Ook in El Salvador lieten de linkse
guerrillastrijders weten een inval
van de VS en hun bondgenoot
Honduras te verwachten. De zen
der van het verzet, Radio Vence-
remos, verklaarde dat de invasie
zal samenvallen met de komende
presidentsverkiezingen van 25
maart.
Produktie MX-raket vertraagd
WASHINGTON (GPD) - 'Alleen als wonderen worden verricht' kunnen
de VS tegen eind 1986 de eerste van de omstreden nieuwe interconti
nentale MX-raketten in stelling brengen. Onderzoekers van de commis
sie uit het Huis van Afgevaardigden, die zich met de toewijzing van
defensiegelden bemoeit, zeggen bovendien, dat de eerste tien MX-wa-
pens zullen worden opgesteld, zonder dat de luchtmacht weet of de
wapens en de silo's waarin zij worden opgesteld, zullen functioneren.
Kennelijk is er met de plannen zoveel haast betracht, dat de kosten aan
merkelijk hoger zullen uitvallen dan was voorzien, toen het Congres
vorig jaar na scherpe debatten Reagan de fondsen gaf voor de bouw
van 21 MX-raketten. De regering wil dit jaar geld om nog veertig raket
ten te produceren, maar in het Huis willen sommige invloedrijke leden
deze post van 5 miljard dollar helemaal schrappen, terwijl anderen vin
den dat de regering zijn aanvraag tot fondsen voor 21 raketten moet
terugschroeven.
Premie op afzien
van abortus in
W est-Duitsland
Om het aantal abortussen in de
Bondsrepubliek te beperken
heeft de Westduitse minister
van volksgezondheid en ge
zinszaken, Heiner Geisseler,
besloten vrouwen die afzien
van abortus te belonen met
een premie van vijfduizend
mark (ongeveer 5500 gulden).
West-Duitsland heeft het
laagste geboortecijfer in de
wereld.
"Deze maatregel is de eerste
stap naar een nieuw beleid
ten opzichte van het gezin en
de vrouw", zo verklaarde de
minister.
Met dit nieuwe programma
hoopt de minister per jaar
20.000 vrouwen af te houden
van abortus.
Homo's gelijk
STRAATSBURG (ANP) - "Een
klein stapje op de weg naar
rechtvaardigheid", zo noemde
het Nederlands socialistisch lid
van het Europees Parlement Ien
van den Heuvel een resolutie die
in Straatsburg werd aangeno
men. Hierin staat dat alle discri
minatie ten aanzien van seksuele Intussen
voorkeur moet worden afge
schaft. Ook sprak het parlement
zich uit voor een gelijkstelling in
de tien EG-lidstaten van homo
seksuelen en heteroseksuelen.
ROME - Een halve dag van wilde
paniek schokte gisteren de rusti
ge Romeinse buitenwijk van Val-
melaina, waar een psychopaat
schietend een school binnen
drong. De 32-jarige man doodde
de 48-jarige concierge Ernesto
Chiovini en hield zes uur lang
een groep 11- tot 12-jarige leerlin
gen in gijzeling. Het drama ein
digde 's middags om vier uur,
toen Maurizio Nobili zijn geweer
overgaf aan burgemeester Ugo
Vetere en zich zonder verdere te
genstand door de politie liet inre
kenen.
door
Hein ten Kortenaar
„Het was net half tien", vertelde de
Engelse lerares Iginia Giorgi,
nog diep onder de indruk van het
gebeurde, „toen we op de gang
schoten hoorden. Even later
kwam een man met een geweer
de klas binnen. Hij loste een
schot in de lucht en we wierpen
ons allemaal op de grond en te
gen de muur. Hij nam vijftien
kinderen mee naar de gang en
barricadeerde de deur van de
klas. De rest van de klas en ik
zijn later door de brandweer met
ladders bevrijd".
de overige klassen
scherpschutters post gevat en
boven de school cirkelden pob-
tiehelikopters.
Urenlang was het onmogelijk uit
de onsamenhangende kreten van
de man op te maken welke a
waarden hij stelde om de kinde
ren vrij te laten. Hij wilde „werk'
en hij wilde „opname in een psy
chiatrische inrichting". Burge
meester Vetere bood zichzelf
tweemaal tevergeefs aan als gij
zeiaar in de plaats van de school
kinderen. Tenslotte wist hij No
bili ervan te overtuigen dat hem
niets zou gebeuren als hij zich
overgaf. Toen de man hem einde
lijk zijn geweer overhandigde,
bleken de kinderen minder ge
schokt door wat zij hadden
gemaakt dan hun huilende moe
ders, die urenlang op straat had
den staan wachten op de ontkno
ping van het drama.
Kruisbeelden weg
uit Poolse scholen
WARSCHAU (DPA/UPI) - De
Poolse regering wil uit alle
staatsscholen de kruisbeelden
verwijderen. Volgens regerings
woordvoerder Jerzy Urban, die
dit op een persconferentie in
Warschau bekend maakte, zal de
maatregel niet met "drastische
middelen" worden uitgevoerd.
"De regering", aldus Urban,
"wenst geen oorlog om kruizen.
In Polen geldt echter het grond
beginsel van scheiding tussen
kerk en staat. Daarom is er in
staatsscholen geen plaats voor
religieuze symbolen".
De regeringswoordvoerder keerde
zich tegen de gebeurtenissen vo
rige week in de plaats Mietne
waar 400 leerlingen van een land
bouwschool in actie kwamen te
gen de verwijdering van kruis
beelden uit hun school. Zij kre
gen daarbij de steun van regiona
le kerkelijke leiders en van me
de-leerlingen uit omringende
plaatsen. De oproerpolitie maak
te na 14 uur een einde aan de be
zetting. Sindsdien is de land
bouwschool gesloten.
Geen afval in zee
STRAATSBURG (ANP) - Het Eu
ropees Parlement heeft zich gis
teren in Straatsburg uitgespro
ken tegen het lozen van radioac
tief afval in zee. Het besluit werd
genomen op voorstel van de Ne
derlander Doeke Eisma (D'66).
De internationale milieu-organisa
tie Greenpeace ondersteunde
zijn resolutie met de vertoning
van een film over het onderwerp
in verschillende talen. Parlemen
tariërs noemden het debat "een
belangrijke bijdrage" aan het
verkrijgen van een schonere zee.
LONDEN (Reuter/AFP/UPI) -
Vier personen, onder wie een Li
bische zakenman, zijn in Groot-
Brittannië in staat van beschul
diging gesteld in verband met de
bomaanslagen op Arabische doe
len in Londen en Manchester.
Zeven Libiërs worden nog on
dervraagd over de bomexplosies
van het afgelopen weekeinde,
waarbij ruim twintig personen
werden gewond.
Libië heeft Groot-Brittannië giste
ren gevraagd onmiddellijk de 22
Libiërs vrij te laten, die in ver
band met de explosies zijn aan
gehouden. Volgens het officiële
Libische persbureau Jana "dra
gen de arrestaties bij tot de ver
nietiging van de relaties tussen
Libië en Groot-Brittannië". In
een verklaring ontkende Libië
enige band te hebben met terro
risme in Groot-Brittannië.
Diploma's geldig
STRAATSBURG (ANP) - Univer
siteiten in plaats van nationale
bureaucratieën moeten een be
slissing kunnen vellen over het
erkennen van eikaars diploma's.
Dit heeft het Europees Parle
ment in Straatsburg verklaard
op voorstel van de Duitse socia
list Olaf Schwencke.
Hij vindt dat de Europese Commis
sie, het dagelijks bestuur van de
EG, een speciale commissie
moet samenstellen die beslissin
gen kan nemen wanneer univer
siteiten er zelf niet uitkomen.
ADVERTENTIE
de „Ignazio Silone"-school
geëvacueerd en was het gebouw
omgeven door politie en brand
weer met ladderwagens. Op alle
omringende daken hadden
Het heette niet voor niets 'Super-
dinsdag'. Na het voorspel in de
kleine staten van Amerika's
noordoosten, dat de kandida
tuur van Gary Hart tot onver
moede proporties opblies en
Walter Mondale tot verliezer
stempelde, zou in het zuiden
de ware krachtsverhouding
door
Henk Kolb
blijken. In plaats van zo'n
200.000 stemmen ging het nu
om 2,84 miljoen stemmen in
vijf belangrijke staten met
voorverkiezingen
Het netto resultaat leert dat de
wereld nog steeds niet weet
wie ten slotte tegen Ronald
Reagan in het strijdperk mag
treden. Een analyse van de mo
tivering die kiezers tot een
keuze beweegt )aat zien dat or
ganisaties, of dat nu de party
is, een vakbond of een etnisch
leiderschap, niet vrijelijk over
de stemmen van hun aanhang
als politiek ruilmiddel kunnen
beschikken.
In de noordelijke industriestaten
Massachusetts en Rhode Is
land, stemden de leden van de
machtige overkoepelende vak
organisatie AFL CIO in meer
derheid niet voor de officiële
kandidaat van hun bond, Wal
ter Mondale. Als McGovern,
die voornamelijk stemmen
kreeg die anders naar Hart zou
den zijn gegaan, niet had mee
gedaan, zou het voor Mondale
nog veel erger zijn geweest.
In zuidelijke staten met zware in
dustrie als Alabama en Geor
gia, waar Mondale won, kreeg
hij daarentegen 80 procent van
de vakbondsstemmen. Maar
hij kon daar slechts winnen
omdat hij daarmee ook veel
zwarte stemmen kreeg: onge
veer evenveel als Jesse Jack
son. Zonder die zwarte stem
men zou Mondale hebben ver
loren en zijn kandidatuur heb
ben kunnen opgeven. Het zijn
die stemmen waaraan Jackson
macht ontleent.
Uit de miezerige resultaten die
hij in andere staten haalt, blijkt
dat van de 'Regenboog coalitie'
der minderheden die deze
zwarte voorman tot basis voor
zijn kandidatuur wilde maken,
niets terecht komt. Jackson,
zichtbaar teleurgesteld over de
uitkomsten van 'Superdins
dag', blijft een kandidaat van
het zwarte volksdeel.
Gezien het succes dat hij in
Georgia bij de mobilisering
van zwarte kiezers heeft be
haald (een stijging van twintig
procent in een half jaar) zou hij
langs die weg toch de sleutel
tot een Democratische over
winning in handen kunnen
krijgen, omdat Reagan in 1980
een tamelijk groot aantal sta
ten heeft gewonnen met een
heel dunne marge.
In Alabama en Georgia kreeg
Jackson respectievelijk 50 en
61 procent van de zwarte stem
men en slechts 1 procent van
de blanke. In de leeftijdsgroep
tot dertig jaar kwam hij op 35
en 29 procent. Onder de zestig
plussers haalde hij 11 en 14
procent.
Hoewel Gary Hart gisteravond
met zijn aanhang in een sjiek
Washingtons hotel luidruchtig
een feestje bouwde rond een
nieuwe overwinning, weigerde
hij te zeggen dat hij de nomina
tie op zak heeft. Opiniepeilin
gen in de dagen vlak voor de
verkiezingen hebben aange
toond dat de Amerikaanse kie
zers op het fenomeen Hart als
zodanig een beetje uitgekeken
zijn. Zij willen weten wat zijn
nieuwe ideeën zijn en neigen
tot een kritischer benadering
nadat Hart tijdens een debat
zondag met zijn medekandida
ten enkele onhandige antwoor
den gaf.
Bij Harts staf is enige verontrus
ting te constateren over het feit
dat hij nu onmiskenbaar de
koploper is geworden en daar
om ook veel scherper wordt
gadegeslagen dan in eerste
aanleg gebeurde. Het baart de
campagneleiders voorts zor
gen dat veruit het grootste deel
van de kiezers die pas op het
laatste moment hun stem be
paalden, voor Mondale heeft
geopteerd. Een Mondale die
zich van de handschoenen
heeft ontdaan om bijtend en
krabbend terug te vechten.
De strijd verplaatst zich nu naar
noordelijker industriestaten
als Illinois en Michigan, waar
de vakbonden sterk zijn, grote
aantallen politiek zeer bewuste
zwarte kiezers een rol spelen,
en waar Hart in twee weken
zijn campagne van de grond
moet krijgen. In Florida is hem
dat gelukt. Voor de volksheld
John Glenn blijkt de muziek
niet te willen klinken. Hij heeft
geen boodschap van betekenis
kunnen brengen. Deserteurs
uit zijn organisatie kloppen al
voorzichtig aan bij Gary Hart.
SWAT
IMc
SPEL
Wéér een stukje dichter bij een prijs
in het Grote Wal Waar Lentespel.
Knip uit en plak het op uw wedstrijd-
formulier en wel op de Wal Waar-spaarkaart
met hetzelfde weeknummer.
Bent u hel wedstriidformulier kwijt?
is Kantoor
Haal een nieuwe op ons k
EEN ECHT COMPLETE KRANT. OMR WERELD, STAD EN LAND.
