LEIDSCH
DAGBLAD
Israël weigert
Z.-Libanon te
over
praten
Noodlijdend
NSM zoekt
24 miljoen
Zes vakbonden in actie
Voor een tientje
véél wijzer
Italië sluit grenzen
weer voor varkens
Deetman wil
toelage voor
Surinaamse
studenten
'Britten bij
oorlog met
chemische
wapens
betrokken'
Garanties gevraagd
Tien grote
nationale
verzuurders
MINIMA
Dollar zakt onder de 2,90
DINSDAG 6 MAART 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37338
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W, E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel.rvs. zie colofon
DEN HAAG (GPD) - Minister
Deetman (onderwijs en weten
schappen) wil Surinaamse stu
denten, die in Nederland in fi
nanciële problemen komen, een
extra toelage verstrekken. Deze
subsidie zou betaald moeten
worden uit ontwikkelingsgeld
voor Suriname, dat nu nog be
vroren is. Deetman heeft zijn
voorstel onlangs in een brief
voorgelegd aan minister Schoo
(ontwikkelingssamenwerking).
Een nog onbekend aantal Suri
naamse studenten dreigt in fi
nanciële problemen te komen
omdat het bewind-Bouterse stu
diebeurzen en toelages vanuit
Suriname niet langer wil over
maken. Beurzen worden alleen
nog maar overgemaakt voor
studenten aan een studierich
ting, die niet in Suriname zelf
gevolgd kan worden.
Dat betekent dat studenten in
richtingen zoals rechten, medi
cijnen, agologie en economie
niet langer door hun familie of
kennissen onderhouden kunnen
worden. De Surinaamse devie-
zencommissie heeft de ouders
van studenten van het besluit
op de hoogte gesteld met een
verwijzing naar het grote devie-
zentekort van het land. In no
vember werd hun meegedeeld,
dat ze maximaal Sfl. 300 per
maand mochten overmaken
naar hun studerende kinderen.
De Surinaamse welzijnsstichting
Lalla Rookh juicht het initiatief
van minister Deetman toe,
maar wil de pot ontwikkelings
hulp hiervoor niet aanbreken.
Lala Rookh gelooft dat de hulp
gefinancierd zou moeten wor
den uit de rente, die het bevro
ren Surinaamse tegoed ople
vert.
LONDEN (Reuter) - Volgens To
ny Banks, parlementslid voor
Labour is Groot-Brittannïe be
trokken bij de chemische oorlog
voering tussen Irak en Iran. Brit
se ondernemingen hebben be
schermende kleding en gasmas
kers verkocht aan Irak en andere
Arabische staten, aldus Banks.
Banks zei over bewijzen te be
schikken waaruit blijkt dat een
Britse onderneming 100 tegen
zenuwgas bestendige jassen di
rect aan Irak had verkocht en
een ander bedrijf beschermende
kleding en gasmaskers aan niet
met name genoemde Arabische
landen. Hij zei van plan te zijn de
kwestie in het parlement aan de
orde te stellen.
Radio-Teheran beschuldigde
Groot-Brittannië er zaterdag
van Irak internationaal verboden
chemische wapens te hebben
verkocht. Londen sprak dat te
gen.
De Verenigde Staten hebben giste
ren bekendgemaakt bewijzen te
hebben dat Bagdad chemische
wapens heeft ingezet tegen aan
vallende Iraanse troepen. In Te
heran zijn diplomaten uit onder
meer Engeland rondgeleid in
een ziekenhuis waar volgens
Iran 173 slachtoffers lagen van
chemische oorlogvoering. Irak
heeft tegengesproken chemische
wapens te hebben ingezet.
(zie verder pagina 7)
Onderdirecteur
Maze-gevangenis
doodgeschoten
BELFAST (AFP) - De onderdirec
teur van de beruchte Maze-ge-
vangenis in Belfast is vanoch
tend doodgeschoten vanuit een
voor zijn woning staande auto.
De daders, die gebruik maakten
van een machinepistool, hadden
enkele uren tevoren de buren
van het slachtoffer in gijzeling
genomen. Vanuit dit huis hiel
den zij de gevangenisfunctiona
ris in de gaten. De aanslag had
plaats in de voornamelijk door
protestanten bewoonde wijk
Hawthornden. Van de daders
ontbrak vanochtend nog elk elk
spoor.
In de Maze-gevangenis zitten enke
le honderden Noordieren opge
sloten op beschuldiging van ter
rorisme en gewapend geweld. De
gevangenis kv/am drie jaar gele
den in het nieuws toen er tien le
den van de IRA en INLA na een
maandenlange hongerstaking
overleden. Het geweld in Noord-
Ierland heeft dit jaar inmiddels
aan dertien mensen het leven ge
kost.
Wisselend bewolkt
Wisselend bewolkt en vrijwel overal
droog. Minimumtemperatuur om
het vriespunt, middagtemperatuur
rond 6 graden. Matige, naar noord
draaiende wind.
7 maart 1981
Zon op: 07.12 uur, zon onder: 18.31 uur
Maan op: 09.03 uur, maan onder: 23.42
JERUZALEM (GPD/AFP) - Israël heeft een aanbod van
Libanon om te onderhandelen over een nieuw akkoord
over Zuid-Libanon van de hand gewezen.
Israël zal eenzijdig de veiligheid
van zijn noordelijke grens garan
deren nu Libanon niet langer een
onafhankelijk land is. In een re
geringsverklaring geeft Israël
Syrië de schuld van het opzeg
gen van het akkoord door Liba
non.
De regering zal op korte termijn
besluiten het Israëlische leger
verder terug te trekken tot de ri
vier de Zaharani om zich daar
voor lange tijd in te graven. De
stad Sidon, waar het Israëlische
leger aan voortdurende guerrilla
acties blootstaat, zal dan niet lan
ger onder Israëlische controle
staan.
Het ministerie van buitenlandse
zaken in Washington liet gisteren
weten dat de Verenigde Staten
de opzegging door Libanon van
het op 17 mei vorig jaar gesloten
akkoord met Israël betreuren.
De Amerikaanse regering vindt
dat de Libanese president Ge-
mayel nu zelf een andere formule
moet vinden die kan leiden tot
terugtrekking van de Israëlische
troepen uit Libanon. De VS zijn
bereid daaraan een bijdrage te le
veren, aldus een woordvoerder
van het ministerie.
Volgens Israëlische ministers is
met het opzeggen van de over
eenkomst de cirkel rond. Een cir
kel die voor de Israëlische rege
ring hoopvol begon met de inva
sie in Libanon en het vooruit
zicht - zo hoopte de regering -
met een tweede Arabisch land
een vredesverdrag te tekenen.
Met de Israëlische terugtrekking
tot de veiligheidszone die Israël
bezet zal houden, is de situatie
van vóór de invasie min of meer
teruggekeerd, zo wordt in Jeru
zalem gezegd. Het belangrijkste
verschil is dat Israël de Palestijn
se vijand heeft ingewisseld voor
een Libanese vijand, de plaatse
lijke sji'itische bevolking.
AMSTERDAM (GPD) - De directie van de scheepswerf
NSM te Amsterdam-Noord heeft 24 miljoen gulden no
dig om het bedrijf overeind te kunnen houden. De werf
is noodlijdend. Er werken 400 mensen, voor wie de sa
larissen van de maand maart nog niet zijn gegaran
deerd.
Volgens directielid J. Bon wil de
NSM geen subsidie, maar garan
ties van de overheid om een le
ning te kunnen afsluiten van 24
miljoen gulden bij de Nationale
Investerings Bank of bij een par
ticuliere bank. De directie zegt
ervan overtuigd te zijn het be
drag te kunnen terugbetalen.
De NSM verwacht zeer binnenkort
orders op het terrein van de off
shore. De directie ontwikkelt
daarnaast plannen voor produkt-
diversificatie, om niet van een
produkt afhankelijk te zijn. Bij
NSM wil men nog niet zeggen in
welke richting men daarbij
denkt.
Een meningsverschil tussen de di-
AMSTERDAM In het jongerencentrum Paradiso in Amsterdam wordt
vandaag en morgen de 'Tattoo-conventie' gehouden. Het is een beurs
voor tatoeëerders en aetatoeëerden. Een van de meest opvallendse figu
ren op de beurs is de uit Hamburg afkomstige Rocky, die al 12 jaar in
deze uitmonstering rondloopt. (foto ANP)
De Israëlische weigering om op
hetzelfde niveau en op dezelfde
plaats (in Libanon en Israël) als
vorig jaar over een nieuw ak
koord te onderhandelen, is overi
gens niet definitief. Israëlische
functionarissen zeiden gisteren
dat Israël bereid is met Libanon,
Syrië of met de verschillende Li
banese groeperingen te onder
handelen over nieuwe regelin
gen voor Zuid-Libanon. Het
liefst onderhandelt Israël daar
over met Syrië. In Jeruzalem
wordt erop gewezen dat Syrië de
Israëlische invloedssfeer in
Zuid-Libanon sinds 1975 stil
zwijgend heeft erkend.
(zie verde pagina 7)
UTRECHT (ANP) - Tien be-
drijven in ons land waaron
der olieraffinaderijen in het
Rijnmond-gebied, met kolen
gestookte elektriciteitscen
trales en grote chemische be
drijven zijn gezamenlijk ver
antwoordelijk voor meer dan
de helft van luchtvervuiling
met zwaveldioxyde. Zwavel-
dioxyde is met stikstofoxy-
den en ammoniak de oorzaak
van zure regen. De doeltref
fendste en minst kostbare
maatregel om de verzuring
van bodem, bossen en water
te stoppen is een stevige
aanpak van de luchtvervui
ling door deze tien bedrijven.
Dit blijkt uit een berekening
van de stichting Natuur en
Milieu.
Volgens ir. J. Fransen van de
stichting, is de Shell-raffina-
derij in Rijnmond de grootste
vervuiler. Deze loost in haar
eentje een zesde deel van alle
zwaveldioxyde die jaarlijks
wordt uitgestoten. Nummer
twee en drie zijn de met ko
len gestookte elektriciteits
centrales in Geertruidenberg
en Nijmegen, waar de rook
gassen uit de schoorstenen
niet of niet afdoende worden
gereinigd.
Vervolgens komt het staatsbe
drijf DSM in Limburg, waar
volgens Natuur en Milieu
tachtig tot negentig procent
van alle verontreinigde gas
sen kan worden gezuiverd
voor ze de lucht ingaan.
Om de uitstoot van stikstofoxy-
den te verminderen, die voor
meer dan de helft wordt ver
oorzaakt door het verkeer,
pleit Fransen voor een stren
ge controle op de maximum
snelheid. Bij een snelheid
van 120 km per uur is de ont
wikkeling van stikstofoxy-
den zestig procent hoger dan
bij 90 km per uur.
rectie van de werf en de onderne
mingsraad is er tot dusver oor
zaak van geweest dat garanties
nog niet waren aangevraagd. De
directie wilde wachten totdat zij
zekerheid zou hebben over een
order van de Britse onderneming
Howard Doris in Londen. Nu die
order uitblijft, kan de directie
van NSM niet langer wachten.
Mede onder druk van de bonden
en de ondernemingsraad neemt
de directie nu haar toevlucht tot
het aanvragen van overheids
steun om uit de problemen te ra
ken. Volgens directielid Bon is
24 miljoen gulden voldoende om
de zaak te redden.
NSM ziet nog kansen in de nabije
toekomst op het gebied van de
off-shore. Een mogelijke order
van Howard Doris ligt ook op dat
gebied. De Engelse firma wacht
met het aanbieden van een con
tract aan NSM, omdat Howard
Doris op haar beurt wacht op een
order van de oliemaatschappij
Sun Oil. Het gaat hier om de
bouw van een boorplatform op
het Balmoral-olieveld in de
Noordzee. NSM zou daarvoor be
langrijke staalconstructies kun
nen verwerken.
Van de droomorder van Bonna
Trading heeft de NSM al sinds
lang niets meer gehoord.
20 PAGINA'S
Ria Beckers (PPR):
(foto ANP)
Sportboycot Zuid-
Afrika tweeslachtig
PAGINA 11
Minimabeleid
niet gewijzigd
PAGINA 5
Rel rond reünie
van oud SS'ers
PAGINA 7
Superbenzine en
diesel goedkoper
PAGINA 9
Uit Brabant en Gelderland
DEN HAAG (ANP) - Italië
heeft opnieuw zijn gren
zen gesloten voor levende
varkens en varkensvlees-
produkten) uit de pro
vincies Noord—Brabant
en Gelderland.
Als reden hebben de Italianen de
uitbraken van varkenspest in de
ze provincies opgegeven. Het
Permanent Veterinair Comité in
Brussel bespreekt vandaag de
Italiaanse maatregel. Als het Co
mité van oordeel is dat ons land
voldoende maatregelen tegen de
varkenspest heeft genomen, kan
Italië zijn grenzen niet langer ge
sloten houden.
Eind vorig jaar sloten de Italianen
hun grenzen voor Nederlandse
varkens. De Fransen namen kort
daarna een soortgelijke maatre
gel. Dat gebeurde na een toene
ming van het aantal varkenspest-
gevallen in december.
Tijdens de Raad van Landbouwmi
nisters van de Europese Ge
meenschap op 9 en 10 januari
werden de maatregelen die ter
bestrijding van varkenspest
moeten worden genomen aange
scherpt. Frankrijk en Italië wer
den daardoor gedwongen hun
grenzen weer te openen. Om wat
zij noemden 'administratieve re
denen' gebeurde dat pas bijna
een week later.
Sindsdien heeft zich in ons land
een groot aantal nieuwe gevallen
van varkenspest voorgedaan. Tot
begin maart waren bij het minis
terie van Landbouw en Visserij
46 gevallen gemeld.
Staatssecretaris Ploeg heeft de af
gelopen weken voor Brabant,
een deel van Gelderland en
Twente maatregelen afgekon
digd om een verdere uitbreiding
te voorkomen. Het betreft onder
meer vervoersverboden en ver
plichte entingen. Deze maatrege
len moeten het Comité er van
overtuigen dat ons land er alles
aan doet de ziekte onder de knie
te krijgen.
Behalve de varkenspest staat op de
agenda van het Comité ook de
mond— en klauwzeer.
Om het verlies aan
koopkracht voor de
minima op te vangen,
is sinds 1981 een nieuw middel in
zwang geraakt: de eenmalige uitke
ring. Maar wat is hieraan eenmalig
als deze uitkering jaar op jaar wordt
uitgekeerd?
Omdat het einde van de bezuinigin
gen, ook op de uitkeringen, nog
lang niet in zicht is, neemt het leger
uitkeringsgerechtigden nog steeds
toe en onder hen ook diegenen die
het moeten stellen met het mini
mum. In 1981 kwamen zo'n
315.000 mensen in aanmerking
voor de reparatie van hun al te zeer
aangetaste koopkracht, dit aantal
komt drie jaar later op zo'n 700.000
Allerlei reeds lang bestaande volks
verzekeringen en subsidiemaatre
gelen, denk bijvoorbeeld aan de in
dividuele huursubsidie, staan on
der zware druk van het toenemend
aantal mensen dat binnen deze re
gelingen valt. De dalende inko
mens leiden automatisch tot een
groter beroep op deze wetten en
regelingen, waarvan de kosten, on
danks bezuinigingen per uitkering
of subsidie op die manier toch nog
fors kunnen oplopen.
Het snoeien op de individuele uitke
ringen heeft nu echter ook tot ge
volg, dat via de eenmalige uitkering
steeds meer mensen, honderddui
zenden, in het totale systeem van
loketten en papieren worden opge
nomen. Een vorige minister-presi
dent, Van Agt, kon roerend verha
len over 'de klemmende hand van
de overheid' en met een woordspe
ling aan het adres van de toenmali
ge minister van sociale zaken Albe-
da, repte hij over de overheid als
Heer Albedil.
De eenmalige uitkering gaat intussen
een zodanig eigen leven leiden, dat
nu een woordvoerder van de WD
in de Tweede Kamer, De Korte,
zich al sterk maakt voor het potje
waaruit deze uitkering in 1985 zal
moeten worden betaald. Dat we
hier te maken hebben met een
nieuw en blijvend beleidsinstru
ment blijkt ook uit de verdere verfij
ning van de maatregelen terzake.
Deskundige politici maken nu al on
derscheid tussen gewone minima,
echte minima en echte echte mini
ma. De laatste zijn dan de mensen
die al langer dan een jaar tot de
minima behoren. Je zal maar een
'gewone' minimumlijder zijn; over
de echtheid van je lot wordt dan
toch maar de nodige twijfel gezaaid
omdat er lotgenoten blijken te zijn
die nog echtere minimumlijders zijn
dan jij.
In zijn nieuwe toenemende omvang is
het systeem van de eenmalige uit
kering gewoon een onderdeel van
het totale pakket geworden, zonder
dat dit als zodanig wordt erkend.
Terwijl CDA en WD zich verzetten
tegen het voorstel van de oppositie
om de kinderbijslag te koppelen
aan het inkomen, worden vanuit
het CDA ideeën aangedragen om
bij de eenmalige uitkering wel reke
ning te houden met het aantal kin
deren. Wat binnen het verband van
de bestaande politieke coalitie blijk
baar is uitgesloten, wordt op die
manier misschien toch nog binnen
gesmokkeld.
Mevrouw Kraaijeveld-Wouters (CDA)
wil graag wat meer 'vastigheid'
voor de minima, maar het uiteinde
lijke resultaat is vooral een jaarlijks
terugkerende onzekerheid over de
ontwikkeling van de koopkracht en
over de financiële (on)mogelijkheid
om de schade daaraan al dan niet
te herstellen.
Door zich vast te klampen aan het
idee van de eenmaligheid, komen
Kamer en kabinet niet toe aan een
blijvende oplossing, die noodzake
lijk is.
Tegen aanwijzing nieuwe trendvolgers
DEN HAAG - Zes bonden van de
FNV, het CNV en de vakcentrale
voor middelbaar en hoger perso
neel MHP bereiden gezamenlijk
acties voor tegen de kabinets
plannen om per 1 juli personeel
van omroepen, ziekenfondsen,
apotheken en bedrijfsverenigin
gen aan te wijzen als trendvolger.
In een reeks van vijftien bijeen
komsten in evenzovele steden
zullen zij oproepen tot verzet.
De bonden achten de plannen ir.
strijd met de onderhandelings
vrijheid tussen werkgevers en
werknemers, die is vastgelegd in
internationale verdragen. Zij
worden in die opvatting ge
steund door de Sociaal-Econo
mische Raad en de werkgevers
organisaties. De Internationale
Arbeidsorganisatie is inmiddels
verzocht de mogelijkheden van
een juridische procedure tegen
de kabinetsplannen na te gaan.
De Dienstenbonden van FNV en
CDA, de Nederlandse Vereni
ging voor Journalisten, de Kun
stenbond FNV, de Unie BLHP
en de Nederlandse Centrale voor
Hoger Personeel NCHP wijzen
er op dat de betreffende bedrijfs
takken, waar zo'n 500.000 men
sen werken, zijn opgericht op ini
tiatief van het bedrijfsleven. Het
geld voor deze niet op winst ge
richte bedrijfsgroepen komt niet
uit de overheidskas, maar wordt
opgebracht door particulieren in
de vorm van premies en omroep
bijdragen.
Het gegeven dat de rijksoverheid
de hoogte van deze premies en
bijdragen vaststel geeft volgens
de bonden niet het recht om
rechtstreeks in te grijpen in lo
nen en arbeidsvoorwaarden.
Aanwijzing als trendvolger zou
betekenen dat de kortingen op
overheidssalarissen ook voor het
personeel in deze zogeheten
kwartaire sector gaan gelden.
Dat maakt vrije onderhandelin
gen tussen werkgevers en werk
nemers over arbeidsvoorwaar
den in deze sectoren onmogelijk,
aldus de bonden.
Na de regionale bijeenkomsten
gaan de samenwerkende bonden
een landelijke manifestatie hou
den, waarvoor ze leden van de
Tweede Kanfer willen uitnodi
gen. De verwachting is dat mi
nister De Koning (sociale zaken)
het omstreden wetsvoorstel dit
voorjaar zal indienen. Als alle ar
gumenten en politieke druk niet
voldoende helpen dan zullen vol
gens de bonden ook andere mid
delen worden gebruikt.
AMSTERDAM (ANP) De dollar is vandaag met een koers van ruim
2,88 voor het eerst sinds lange tijd onder de 2,90 gezakt. Gisteren
was de officiële middenkoers vastgesteld op 2,9050.
De dollar stond voor het laatste lager dan 2,90 op 11 oktober 1983, toen
de koers 2,89 was.
Ja, ik wil deze komplele krant over wereld, stad en land oraaa 4 weken
voor 10.- op proef in de bus ontvangen. Daarna beslis ik over een
definitief abonnement.
Noteer mij voor een kwartaalabonnement (t 63.10); vóór het abonnement
ingaat, ontvang ik de krant 2 weken gratis
NaamTel.
Adres
U kunt deze bon opsturen naar het Leldsch Dagblad,
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Lelden
In plaats van de bon op te sturen, kunt u ook even bellen (071-144941)