Gemayel
in oyrie
verwacht
Delors opvolger Franse premier Mauroy?
'Olie-eiland Charg niet
aangevallen door Irak'
Nieuw Delhi treedt hard
op tegen geweld Punjab
Zuid-Afrika
veroordeeld
WOENSDAG 29 FEBRUARI 1984
DAMESCUS (Rtr) - De Libanese president, Amin Ge
mayel, gaat naar Damascus voor overleg met de Syrische
president Assad. Er zijn tekenen die wijzen op een door
braak in de Libanese crisis.
Het zal Gemayels eerste bezoek
aan Syrië zijn sinds hij in sep
tember 1982 werd gekozen. Hij
zou met president Assad bespre
ken hoe de annulering van het
Libanees/Israëlische akkoord er
troepenterugtrekking moet wor
den geregeld.
Beëndiging van het verdrag zou
door alle Libanese fracties geza
menlijk kunnen worden aange
kondigd bij de te hervatten ver
zoeningsbesprekingen in Genè-
ve. Hervatting van de besprekin
gen over hoe de Islamitische op
positiegroeperingen meer in
vloed in de Libanese overheid
kunnen krijen is een van de voor
naamste eisen van de Libanese
oppositie.
Een tweede hindernis een tijd
schema voor de terugtrekking
van Israëlische en Syrische troe
pen - zou later kunnen worden
weggenomen, zo verluidde. Sy
rië heeft er grote bezwaren tegen
dat terugtrekking van de strijd
machten wordt gekoppeld.
De secretaris-generaal van de Ara
bische Liga, Chadli Klibi, is gis
teren al in Damascus aangeko
men voor besprekingen met As
sad om te komen tot "gezamen
lijke Arabische actie".
Het was gisteren nog onzeker of de
Veiligheidsraad van de Verenig
de Naties het eens zal worden
over de stationering van een VN-
macht in Beiroet. FÏankrijk heeft
gisteren op aandringen van de
niet-gebondeo landen wijzigin
gen aangebracht in zijn ontwerp
resolutie die voorziet in het stu
ren van blauwhelmen naar de Li
banese hoofdstad.
Tegenover journalisten verklaarde
de leider van de Sowjet-delegatie
bij de VN, Richad Owinnikov,
dat ook de gewijzigde Franse
tekst "onaanvaardbaar" blijft
voor de Sowjet-Unie. "Als het de
Fransen ernst is, zullen zij niet
aandringen op een stemming" zo
voegde hij eraan toe.
Zoals het voorstel er nu ligt, zijn er
nog grote verschillen met de
voorwaarden die door Moskou
zijn gesteld aan goedkeuring. De
belangrijkste Russische eis be
treft het definitieve vertrek van
de landen van de multinationale
vredesmacht in Beiroet en de
verwijdering van de Libanese
kust van alle westerse schepen.
Brand vernielt
woning van oom
Desi Bouterse
PARAMARIBO/DEN HAAG - In
Paramaribo is zaterdagavond
een woning van een oom van le
gerleider Desi Bouterse deel af
gebrand. Dat is vernomen van
een familielid van de legerleider.
Het vermoeden bestaat dat de
brand is gesticht, maar concrete
aanwijzingen daarvoor zijn er
nog niet. De brandweer gaat er
vanuit dat kortsluiting de oor
zaak is geweest. Tijdens de
brand was niemand in het huis
aanwezig.
De afgelopen weken is Paramaribo
herhaaldelijk opgeschrikt door
pogingen tot brandstichting in
regeringsgebouwen. Vorige
maand werd een poging tot
brandstichting gedaan in het ge
bouw van het Surinaams planbu
reau. Ruim een week geleden
ging een archief in een gebouw
van het ministerie van financiën
door brand verloren. In beide ge
vallen zagen bewakers verdachte
personen wegrennen. In Para
maribo gaat men ervan uit dat de
brandstichtingen het werk zijn
van tegenstanders van het regi
me Bouterse.
Eind vorig jaar werden enkele per
sonen gearresteerd, die beken
den brand te hebben gesticht in
een gebouw van een van de mi
nisteries en de zender van de
staatsradio SRS. Zij werden er
ook van beschuldigd een coup
poging te hebben voorbereid.
NIEUW DELHI (RTR) - De rege
ring van India heeft het parle
ment gisteren beloofd "meedo
genloos" te zullen optreden om
het bloedige geweld te beëindi
gen tussen sikhs en hindoes in
de noordelijke deelstaten Punjab
en Haryana. Het geweld tussen
de religieuze groeperingen heeft
de afgelopen twee weken het le
ven gekost aan bijna 70 mensen.
Meer dan 300 werden gewond.
De regeringsverklaring van de mi
nister van binnenlandse zaken
werd in zijn afwezigheid voorge
lezen door zijn plaatsvervanger.
"Het is tragisch dat dit geweld
opzettelijk wordt aangewakkerd
met het doel bitterheid te zaaien
tussen hindoes en sikhs", aldus
de verklaring, die het begin in
luidde van een parlementair de
bat over de kwestie. "De rege
ring zal elke mogelijke stap ne
men om het geweld meedogen
loos uit te roeien, wat de kosten
ook mogen zijn. Terrorisme en
geweld mogen geen rol spelen
bij het oplossen van conflicten",
zo werd er aan toegevoegd.
Premier Indira Gandhi riep de op
positie op zich te verzetten tegen
het sektarische geweld en het
land verenigd te houden on
danks de meningsverschillen.
Gandhi mengde zich in het debat
toen de oppositie haar regering
voor de voeten wierp niets te
hebben gedaan om de crisis te
bezweren. "Er is geen dag dat ik
geen contact heb met functiona
rissen om de crisis op een con
structieve manier tot een oplos
sing te brengen".
Op de vraag waarom de regering
de sikh-extremisten, die zich ver
borgen houden in de gouden
tempel in Amritsar (hun belang
rijkste heiligdom), niet door de
ADVERTENTIE
politie laat oppakken, zei pre
mier Gandhi: "Wij moeten aan
de gevolgen denken". De politie
heeft de tempel nog niet betre
den uit respect voor de religieuze
gevoelens van de sikhs die alleen
in Punjab een meerderheid vor
men.
In de regeringsverklaring stond
voorts dat de sikhs om garanties
was gevraagd religieuze gebou
wen niet te gebruiken als wapen
opslagplaatsen of als wijkplaat
sen voor degenen die worden ge
zocht door de justitiële autoritei
ten. "Tot nu toe hebben de sikhs
dergelijke garanties niet gege
ven", aldus de verklaring.
Verkenners VS in Golf:
PLO-aanslag in Jeruzalem
JERUZALEM (UPI) Bomexperts van de Israëlische politie bekijken
nauwkeurig de stoep van een kledingwinkel in Jeruzalem waar gisteren
een bom tot ontploffing kwam. Bij de explosie raakten 21 mensen gewond.
PLO-leider Jasser Arafat heeft in Amman de verantwoordelijkheid voor
de bomaayislag genomen.
In een toespraak tot strijders van het Palestijnse bevrijdingsleger PLA zei
hij dat de aanslag toonde dat het verzet van het Palestijnse volk zal voort
duren.
Arafat zei dat zijn naaste medewerker Chalil (Abou Jihad) hem kort
geleden op de hoogte had gebracht van een militaire operatie in Jeruza
lem. (foto UPI)
WASHINGTON/TEHERAN/BAG
DAD (UPI/DPA/RTR/AFP) -
Uit Amerikaanse verkenningsge-
gevens is gebleken dat het be
langrijke Iraanse olie-eiland
Charg niet is getroffen door een
luchtaanval zoals Irak maandag
meldde. „Er staan geen olietan
kers in brand, er is geen rook te
zien, er worden geen tankers ver
mist en er is geen schade aan het
eiland Charg", zo werd gisteren
uit bronnen van de Amerikaanse
inlichtingendienst vernomen. De
regering in Bagdad voert meer
een oorlog met woorden dan met
daden, zo werd er aan toege
voegd.
Irak meldde maandagavond* dat
zijn gevechtsvliegtuigen olietan
kers hadden aangevallen en
„vernietigd" die voor anker la
gen bij de olieterminal Charg in
het noorden van de Perzische
Golf. In een militair communi
qué maakte Bagdad tevens be
kend dat de aanvallen op het ei
land Charg zouden doorgaan en
dat het gebied rond de olietermi
nal vanaf maandag zou zijn afge
sloten voor alle scheepvaartver
keer.
Iran sprak echter tegen dat er een
aanval had plaats gehad op het
zeer belangrijke eiland vanwaar
90 percent van de totale Iraanse
olie—export wordt getranspor
teerd. Ook het Britse verzeke
ringsconcern Lloyd's, waarbij de
meeste schepen zijn verzekerd,
zei geen berichten te hebben ont
vangen dat er olietankers zouden
zijn gezonken of beschadigd.
Toch bleef er ongerustheid over
de bedreiging van de westerse De uitlatingen van Chomeini volg
den op de bekendmaking in Was
hington dat een Amerikaanse
torpedobootjager in de buurt van
de Straat van Hormoez zondag
waarschuwingsschoten afvuur
de op een Iraans patrouillevlieg
tuig en een fregat, die beiden
binnen een veiligheidszone van 8
km van het Amerikaanse schip
kwamen. Ruim een maand gele
den lieten de VS weten dat sche
pen en vliegtuigen van andere
nationaliteiten Amerikaanse oor
logsbodems tot op 8 km mochten
naderen. De maatregel werd ge
zien als voorzorg tegen mogelijk
Iraanse (of door Iran geïnspireer
de) zelfmoordaanvallen op Ame
rikaanse doelen.
olie-aanvoer uit de Perzische
Golf, omdat in Londense finan
ciële kringen het gerucht de ron
de deed dat een of meer tankers
in de Golf waren aangevallen.
De Irakese krant Al Thawra (revo
lutie), het orgaan van de regeren
de Bath-partij, schreef gisteren
dat de aanvallen tegen de Iraanse
scheepvaart tot doel hadden de
internationale aandacht te vesti
gen op het grootscheepse Iraan
se landoffensief bij de Irakese
grens. "Irak heeft besloten de
Iraanse havens te blokkeren we
gens het internationale stilzwij
gen ten opzichte van de misda
den van het Iraanse regime tegen
het Irakese volk", aldus Al
Thawra.
In Teheran dreef ^jatollah Chomei
ni de spot met de belofte van de
Amerikaanse president Reagan
dat de Verenigde Staten de
Straat van Hormoez, de nauwe
toegang tot de Perzische Golf,
met alle middelen zullen open
houden voor het scheepvaartver
keer.
"De Amerikaanse president denkt
dat alles hetzelfde is als in het
verleden toen hun toestemming
invloed had. Er is echter geen su
permacht die Iran het hoofd kan
bieden, omdat Iran een natie is
die alles heeft opgeofferd voor de
zaak van de Islam", aldus de in
spirator van de Iraanse revolutie.
Chomeini zei verder dat de Irakese
president Saddam Hoessein "op
het punt staan te vallen, en noch
Amerika noch enige andere
macht kan hem redden".
DDR reageert
op vlucht
nicht premier
OOST-BERLIJN (DPA) - De Oost-
duitse autoriteiten hebben giste
ren tegengesproken dat er een
relatie bestaat tussen premier
Willi Stoph en „de handelingen
van een familie Berg". Het was
de eerste reactie van de DDR op
de vlucht van de nacht van pre
mier Stoph en haar gezin uit
Oost-Duitsland naar de West-
duitse ambassade in de Tsjecho-
slowaakse hoofdstad Praag.
Stoph wijst alle veronderstellingen
hierover van de hand, aldus een
door het officiële persbureau
ADN verspreide verklaring van
het bureau van Stoph. In de ver
klaring wordt kritiek geleverd op
een „door media in de Bondsre
publiek geësceneerde en tegen
de DDR gerichte lastercampag
ne". Kennelijk willen krachten
in de Bondsrepubliek die de ont
spanning vijandig gezind zijn
„met middelen van de koude
oorlog" de betrekkingen tussen
beide Duitse staten verder belas
ten, aldus de verklaring, gezegd
wordt dat dergelijke pogingen
tot mislukken zijn gedoemd. „De
DDR zal ook in de toekomst haar
streven voortzetten naar norma
lisering van de betrekkingen tus
sen DDR en de Bondsrepubliek,
vermindering van de spanningen
en verzekering van de vrede".
In de verklaring" wordt slechts kort
verwezen naar de familierelatie
tussen Stoph en mevrouw Berg,
geboren Stoph. Verder vermeldt
de verklaring dat de familie nu
„gast" is in de Westduitse ambas
sade in Praag. Over de 35-jarige
Hans-Dieter Berg, echtgenoot
van Stophs nicht, zegt de verkla
ring, dat hij ondanks zijn jeugdi
ge leeftijd een „veel bewogen le
ven" achter zich heeft.
NEW YORK (AFP) - Een DC-10 van de Scandinavi
sche luchtvaartmaatschappij SAS is gisteren van de
landingsbaan op het vliegveld van New York geraakt
en in ondiep water terechtgekomen.
Het toestel met 163 mensen aan boord, raakte van de
baan af op het moment van de landing en schoot door
in ondiep water langs het John F. Kennedy vliegveld.
Volgens een woordvoerder van de luchthaven verlie
ten de meeste passagiers kort na het ongeluk het toe
stel. Acht personen raakten licht gewond.
Het ongeluk gebeurde bij zeer slechte weersomstan
digheden. Een zware winterstorm raasde over New
York met windstoten van bijna 80 km per uur en 2,5
cm regen in de stad. (foto upd
'VS mengen zich in verkiezingen Manilla'
MANILLA (UPI) - Functionaris
sen van de Amerikaanse ambas
sade in de Filippijnse hoofdstad
Manilla bewerken leden van de
oppositie om hen te bewegen
deel te nemen aan de parle
mentsverkiezingen van 14 mei.
Deelname aan de verkiezingen
houdt de schijn op dat er een de
mocratie bestaat waardoor de
Amerikaanse steun aan de rege-
ring-Marcos kan worden voort
gezet.
een vraaggesprek met het Ameri
kaanse persbureau UPI. Volgens
hem hebben de VS zich bij vroe
gere gelegenheden ook gemengd
in de Filippijnse verkiezings
strijd. Maar "ditmaal is het open
lijker en uitgebreider dan ooit".
Hij zegt informatie te hebben waar
uit zou blijken dat de VS-functio-
narissen leden van de opositie
steun hebben toegezegd. Daar
toe zou ook financiële ondersteu
ning horen. Hij en andere oppo
sitie-kandidaten overwegen de
parlementsverkiezingen te boy
cotten uit protest tegen het be
wind van Marcos.
De verkiezingen worden algemeen
beschouwd als een kritiek mo
ment voor de Filippijnse presi
dent. Marcos is in grote proble
men gekomen na de moord, in
augustus vorig jaar, op zijn be
langrijkste politieke tegenstan
der Benigno Aquino.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade verklaarde in
reactie op de beschuldigingen
van Diokno dat het niet in de lijn
van de VS ligt om commentaar te
leveren op de verkiezingen.
GENEVE (UPI/DPA) - De commis
sie voor de mensenrechten van
de Verenigde Naties, die in Ge
neve haar jaarlijkse zitting
houdt, heeft gisteren evenals
voorgaande jaren elke onder
steuning van het apartheidsregi
me in Zuid-Afrika veroordeeld.
Zij beschuldigt westerse landen
en Israël ervan steeds meer Zuid-
Afrika te steunen op „politiek,
economisch, financieel en met
name militair gebied".
De veroordeling werd aangeno
men met 31 stemmen vóór, 7 te
gen en 5 onthoudingen. Tegen
stemden Nederland, de Verenig
de Staten, Canada, West-Duits-
land, Italië, Engeland en Frank
rijk. Ierland, Japan, Spanje, Fin
land en Costa Rica onthielden
zich van stemming.
In een andere resolutie, aangeno
men met 39 stemmen vóór en
vier onthoudingen, geeft de com
missie uiting aan haar „diepe
verontwaardiging" over schen
dingen van de mensenrechten in
Zuid-Afrika als martelingen en
gedwongen verhuizingen van
grote groepen zwarten. Ook wor
den de recente grondwetswijzi
gingen verworpen.
Mozambique tot
niet-aanvals
verdrag bereid
MAPUTO (reuter) Mozambi-
kaanse leiders hebben hun goed
keuring gegeven aan de princi
pes van een niet-aanvalsverdrag
met buurland Zuid-Afrika. Dat
heeft het officiële persbureau
van Mozambique, AIM, bekend
gemaakt.
Volgens het persbureau werd inge
stemd met een dergelijk verdrag
in een gezamenlijke vergadering
van de raad van ministers, de
permanente commissie van de
volksassemblee en het politburo,
en het secretariaat van het rege
rende Frelimo. De vergadering
volgde, nadat Mozambikaanse
en Zuidafrikaanse functionaris
sen vorige week maandag in Ma
puto overeenstemming bereik
ten over een officieel veiligheids
akkoord. Volgens een regerings
woordvoerder zijn in de vergade
ring de richtlijnen vastgesteld
voor de voortzetting van de be
sprekingen en zijn de principes
van een niet-aanvalsverdrag una
niem goedgekeurd. Deze zullen
spoedig aan Zuid-Afrika worden
gepresenteerd met het oog op de
totstandkoming van „betrekkin
gen van vrede, stabiliteit, goed
nabuurschap en-vooruitgang in
het gebied".
Aller ogen zijn weer op Delors
gericht. De Franse minister
voor financiën en economie
scoort het ene punt na het an
dere en er wordt al gesugge
reerd dat hij maar eerste mi
nister moet worden. Dat
komt op een moment dat de
kaarten voor premier Mauroy
bepaald niet goed liggen. De
Fransen krijgen kennelijk ge
noeg van zijn eeuwige bezwe
ringsformules en zijn steeds
lachwekkender klinkend op
timisme.
door
Rudolph Bakker
Het is voor de tweede keer dat
Delors wordt genoemd als
opvolger van de eerste-minis-
ter, die het als burgemeester
van Lille beter deed. Delors
is ongetwijfeld een van de po
pulairste ministers in een ka
binet dat niemands enthou
siasme meer kan oproepen.
Er is echter één groot be
zwaar: Jacques Delors 'be
hoort tot het schaarse ras der
Franse sociaal-democraten
en dat past helemaal niet bin
nen een kabinet van louter
socialisten en communisten.
Delors' ster steeg opnieuw ra
zend snel toen hij door zijn
optreden in een televisie-uit
zending van de ene dag op de
andere een einde maakte aan
de woede van de vrachtwa
genchauffeurs, die met hun
„camions" zowat heel Frank
rijk hadden geblokkeerd. De
onderhandelingen met de
wegvervoerders werden ge
leid door de minister van
transport Fiterman. In deze
minister hadden de kleine
ondernemende vrachtwagen-
ondernemers echter geen
vertrouwen.
Premier Mauroy had het be
staan op het hoogtepunt van
de crisis voor een officieel be
zoek naar Wenen af te reizen.
En de vervoerders vertrouw
den Jacques Delors wèl. Ze
geloofden wat hij zei, al was
hij nota bene de minister die
verantwoordelijk was voor
de Franse douanemannen,
die de directe aanleiding voor
de gramschap van de chauf
feurs waren geweest.
Deze week verscheen Delors
opnieuw voor het Franse
volk, ditmaal in een lang ra
dio-interview en hij zorgde
opnieuw voor voorpagina
nieuws. Hij kondigde aan dat
volgend jaar de extra belas
tingen, die sinds april '83
worden geheven in het kader
van versobering en econo
misch herstel in '85 met één
procent zullen worden ver
minderd. Het is niet zeker dat
minister Delors deze maatre
gel zelf heeft genomen, dan
wel dat ze uit de koker van
president Mitterrand komt.
Vast staat wel dat minister De
lors met het succes ervan kan
weglopen. Dat kan ook om
dat hijzelf de man van de ver
soberingsmaatregelen is ge
weest en hij ondanks niet af
latende kritiek uit eigen
kring kans heeft gezien die
politiek door te zetten en te
doen slagen.
De weinige politici waarin de
Fransen nog vertrouwen heb
ben, vallen op door hun eer
lijkheid en hun gebrek aan
ideologische overdrijving.
Dat geldt zowel voor mada
me Simone Veil, de vroegere
minister voor gezondheid
van president Giscard die
Europees kandidaat voor de
hele oppositie is, als voor de
huidige minister van land
bouw en eens presidentskan
didaat Michel Rocard, en
voor Jacques Delors.
De minister voor economie en
financiën stamt uit een talrijk
en fel-katholiek gezin, waar
van de vader een bescheiden
baantje bij de Banque de
France had. Jacques door
loopt de goede scholen en is
actief in de vooruitstrevende
vleugel van de katholieke
jeugdbeweging. Na een steile
carrière wordt hij opgemerkt
door de toenmalige eerste-
minister Chaban Delmas,
met wie hij het project voor
een nieuwe sociale orde ont
werpt, dat echter door presi
dent Pompidou als te voor
uitstrevend wordt verwor
pen. Delors is dan verder
voor „rechts" verloren en
president Giscard doet ver
geefse pogingen hem tot mi
nister in een van zijn kabinet
ten te benoemen.
Voor de pas gekomen presi
dent Mitterrand is Delors de
vertrouwenwekkende vlag
die tegenover de buitenland
se geldwereld de wel wat
avontuurlijke socialistisch-
communistische lading van
de kabinetten-Mauroy moet
dekken. Delors vecht als een
leeuw tegen de hartstocht
waarmee de houwdegens
proberen de economie van
het land volgens het rode par
tijboekje om te vormen. Hij is
fel tegen de nationalisaties
voor 100 procent, wil ze maar
voor 51 procent, al laat hij
naar buiten toe van dit essen
tiële verschil van mening
niets merken.
De eerste keer dat men over
Delors als de nieuwe eerste-
minister praat is als hij in
Brussel de devaluatie van de
franc in goede banen houdt,
de Westduitsers met bluf
concessies weet te ontlokken
en president Mitterrand er
voor behoedt op de influiste
ringen van ultra-links in te
gaan om uit de „slang" te tre
den en protectionistische
maatregelen door te voeren.
Delors rekent er dan zelfs een
beetje op dat hij Mauroy zal
opvolgen. Die heeft zich in
zulke tegenstrijdige verkla
ringen verstrikt dat zijn ge
loofwaardigheid er ernstig
door is aangetast. Op dat mo
ment echter ziet de president
nog niet van Mauroy af.
„Als sociaal-democraat is De
lors te realistisch voor de
linkse dogmatici en te idea
listisch voor de conservatie
ven", aldus een van Delors'
biografen. Hij is de constante
zondebok van de socialisti
sche linkervleugel en van de
communisten' in" regering en
partij. Stappen de commu
nisten op als Delors eerste-
minister wordt? Het is de
vraag of dat het grootste pro
bleem zou zijn.
Het grootste probleem van De
lors als premier zou zijn dat
een idealistisch-romantisch
streven, zoals dat sinds de
verkiezingen van mei'81 op
gang was gekomen, het sym
bool van zijn definitieve
schipbreuk zou vinden in een
nieuwe regeringsleider, die
het symbool is van gematigd
heid, realiteitszin en werkelij
ke competentie.
