Stroomstoring treft Leiden
Winst socialisten in
Spaans Baskenland
IDA: proefboring in zoutkoepels voor kernafval
KOOL EN
HAMBURGERS
Woningen zonder verwarming, kabelnet werkte niet
Spoedplan voor 200
nieuwe strafcellen
Nederland verwerpt
Zwitserse tolheffing
Videotheek
"Kaarlemmerslraal"
extra voordeel
3 films
Meek
"Haarlemmerstraat"
NICARAGUA
DRUKKERIJ
DELTABACH
LEIDSCH DAGBLAD
AANDAG 27 FEBRUARI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37331
ecteur: G. Koopman
oldredacteur: drs J. W. E. Metselaar
hoofdredacteur: R. 0. Paauw
dagblad
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor lel ras zie cololoo
•EN HAAG (GPD) - Bij de CDA-
fractie in de Tweede Kamer
wordt overwogen proefboringen
te laten verrichten in de zoutkoe
pels van Groningen en Drenthe
om te bekijken of er hoog
radioactief afval in kan worden
opgeslagen. Onder politici en bij
de milieubeweging in het Noor
den heeft dit grote verontwaardi
ging gewekt.
)e opvattingen binnen de CDA-
fractie over proefboringen slui
ten aan bij het onlangs versche
nen rapport over energie van het
wetenschappelijk bureau van
het CDA. Daarin stond dat er
snel een oplossing moet worden
gezocht voor het probleem van
het kernafval. Tot nu toe was een
beslissing over het al of niet
proefboren in de zoutkoepels
aangehouden in afwachting van
de Brede Maatschappelijke Dis
cussie over het energiebeleid
(BMD). Voor deze pauze werd in
1980 gepleit via een motie van
het CDA-kamerlid Lansink, die
door de Tweede Kamer werd
aangenomen.
Lansink zegt nu: „Destijds is die
motie ingediend om met een
schone lei aan de discussie te
kunnen beginnen. Inmiddels zou
de optie voor onderzoek naar de
afvalverwerking moeten worden
opengehouden. In februari 1980
behandelde de Kamer de nota
over de BMD en we dachten dat
de discussie twee jaar zou duren;
nu zijn we alweer vier jaar ver
der".
Lansink vindt dat nu de BMD is
afgelopen (de stuurgroep heeft
haar eindrapport inmiddels inge
diend), er verder onderzoek moet
worden gedaan naar de moge
lijkheden voor opslag van het
hoog radioactieve kernafval.
„Het gaat alleen maar om proef
boringen, moet men bedenken.
Maar het is wel zo dat zelfs al
zouden er geen nieuwe kerncen
trales komen, we toch met een
flinke hoeveelheid afval zitten
die op den duur permanent moet
worden opgeslagen".
Volgens noordelijke provinciale
bestuurders van het CDA is er
over deze zaak geen enkel con
tact met hen geweest. Zij zijn
dan ook uiterst verbolgen over
de - nog vage - plannen binnen
de CDA-fractie, evenals burge
meester C. Verspuij van het
Drentse Anloo (waar de proefbo
ringen moeten worden verricht)
en de Groningse Milieufederatie.
Zij hebben al aangekondigd zich
heftig tegen proefboringen te
zullen verzetten.
In 1979 namen Provinciale Staten
van Groningen, op initiatief van
het CDA, een motie aan, waarin
proefboringen voor de opslag
van kernafval uit een oogpunt
van milieubescherming werden
afgewezen. In het Noorden
wordt nu gewezen op de strijdig
heid van de proefboringen met
de uitkomsten van de BMD.
(van een onzer verslaggevers)
LEIDEN Kortsluiting in een hoofdregelsysteem bij het
Energiebedrijf Rijnland in Leiden heeft gisteren grote
delen van de stad urenlang stroomloos gemaakt. Pas om
vijf uur gistermiddag was het euvel verholpen. Door de
storing was de Leidse regio enkele uren verstoken van
radio- en televisieuitzendingen via de kabel
De kortsluiting in de centrale aan
de Langegracht deed zich om
streeks tien uur voor en ging ge
paard met een steekvlam en veel
gesmolten koper. Enkele gebie
den uitgezonderd - o.a. de Meren-
wijk, Zuid-West, de Stevenshof
én het Academisch Ziekenhuis -
zat heel Leiden vervolgens zon
der elektriciteit.
By politie, brandweer en het Ener
giebedrijf stonden de telefoons
al snel roodgloeiend. Mensen
wilden weten hoe het kwam dat
hun scheerapparaten het opeens
niet meer deden en waarom hun
elektrische dekens koud werden.
En een aantal Leidenaars be
greep niet waarom ze plotseling
geheel in de kou zaten. Later zou
blijken dat dat kwam doordat de
Volgens Sandberg, woordvoerder
van het Energiebedrijf, heeft
men vrij adequaat gereageerd op
de problemen. "Toen we hoor
den dat er wat aan de hand was
waren we er meteen bij. Dat het
vrij lang heeft geduurd totdat al
les was opgelost is niet onze
schuld: de technische proble
men waren van dien aard dat je
ze niet één, twee, drie kon verhel
pen".
Bij de politie zijn overigens geen
klachten van ernstige aard bin
nengekomen. Het bleef bij be
richten over ontdooiende koel
kasten en vrieskisten. Wel moest
de politie een aantal keren uit
rukken, omdat alarminstallaties
spontaan begonnen te werken.
V.l.n.r. Ehrig (2),
Bozjev (l)en Van
der Duim (3). (foto ap>
Bozjev kwam, zag
en won de wk-titel
PAGINA 19
CDA geërgerd
over De Vries
PAGINA 5
Golfoorlog op
nieuw dieptepunt
PAGINA 7
'Subsidie toneel
anders verdelen'
PAGINA 9
Carlos Garaikoetxca, leider van de Baskische Nationale Partij, wordt bestormd door verslaggevers. Zijn
partij raakte de absolute meerderheid kwijt. (foto ap>
MADRID (GPD) - De socialisten
zijn de grote winnaars geworden
van de Baskische regionale ver
kiezingen, die gisteren werden
gehouden. De PSOE steeg van 9
naar 19 zetels en is daarmee de
tweede partij in Baskenland ge
worden na de Baskische Natio
nalistische Partij PNV, die van
25 naar 32 zetels steeg.
De radicaal-nationalistische coali
tie Herri Batasuna, die er geen
geheim van maakt de geweldda
dige acties van de ETA te steu
nen, bleef uiteindelijk op elf ze
tels steken. Een relatief verlies
als men in overweging neemt dat
het aantal zetels van het Baski
sche parlement dit jaar van 60 tot
75 werd opgetrokken. Ook de ge
matigde socialisten van Euzkadi-
ko Ezkerra (Baskisch Links)
slaagden er niet in het aantal ze
tels uit te breiden en haalden net
als in 1980 zes zetels. De conser
vatieve Volkscoalitie steeg daar
entegen van twee naar zeven.
Hoewel de socialisten bij de alge
mene verkiezingen van oktober
1982 al 28 procent van de stem
men in de wacht hadden ge
sleept, lag een aanzienlijk lager
percentage in de lijn der ver
wachtingen, omdat bij 'regionale
verkiezingen altijd nationalisti
sche sentimenten een sterke rol
spelen. Volgens de enquete van
het Madi ileense dagblad El Pais
zou de PSOE slechts op 13 pro
cent uitkomen. De onverwacht
sterke stijging van de socialisten
kan beschouwd worden als een
plotselinge wending in het stem
gedrag van de anderhalf miljoen
stemgerechtigde Basken naar
aanleiding van de moord op de
socialistische senator Enrique
Casas, afgelopen donderdag.
Herri Batasuna zou volgens com
mentatoren een sterkere terug
val hebben doorgemaakt, indien
zaterdag niet een lid van de ETA,
Eugenio Gutierrez Salazar, in het
Zuidfranse Idaux-Mendy door
het anti-terreurcommando GAL
zou zijn doodgeschoten.
Grotere verandering ten opzichte
van de vorige situatie is dat de
PNV de absolute meerderheid in
het Baskische parlement is
kwijtgeraakt. Nu Herri Batasuna
heeft aangekondigd zich weder
om niet in het parlement te zul
len presenteren, heeft de PNV
hetzelfde aantal zetels als de an
dere partijen samen. Daardoor
zal de PNV genoodzaakt zijn om
concessies te doen. De socialisti
sche voorman Txiki Benegas
verklaarde gisteravond, dat de
PSOE alleen bereid is met de
PNV samen te werken, indien de
PNV bereid is samen met de
PSOE de terreur van de ETA te
bestrijden.
Af en toe zon
wel overal droog. Minimumtempe
ratuur omstreeks -1 graad. Middag-
temperatuur ongeveer 4 graden bo
ven nul.
Matige noordoostenwind, kracht 3.
28 februari 1984.
Zon op: 07.30 uur, zon onder: 18.16 uur.
Maan op: 06.42 uur, maan onder: 14.27
Waterstanden Katwijk: hoogwater
01.17 uur en 13.45 uur, laagwater
09.01 en 21.48 uur.
SCHIPHOL (ANP) - Minister
Korthals Altes (justitie) heeft bij
zijn collega Ruding (financiën)
een spoedplan ingediend dat
voorziet in het creëren van twee
honderd nieuwe cellen. Dit plan
vraagt de heropening van drie nu
gesloten inrichtingen: het twee
de Huis van Bewaring in Amster
dam, de strafinrichtingspanden
in de Gansstraat in Utrecht en
een tehuis van de kinderbescher
ming in Bloemendaal, dat moet
worden omgebouwd tot een half
open inrichting voor gestraften.
Korthals Altes zei dit vandaag op
Schiphol na zijn aankomst uit
Brunei, waar hij namens de Ne-
Wie gistermorgen in de kerk zat
was getuige van het feit dat de
klanken uit het orgel opeens af
stierven. Ook de microfoons de
den het niet meer, zodat de pre
dikanten hun stembanden moes
ten beproeven.
Schaatsliefhebbers werden giste
ren genoodzaakt de tijdtabellen
onbeschreven te laten, want het
kabelnet functioneerde niet, zo
dat de WK-wedstrijden op de te
levisie tijdelijk niet gevolgd kon
den worden.
Bellen om nadere informatie had
de loop van de ochtend geen
meer: er kon niet meer opge-
men worden bij het Energie
bedrijf. Tijdens de opgetreden
storing in de Rijnland-centrale
werden de dames van 008 flink
op de proef gesteld: veel Leide
naars belden op om het nummer
van Rijnland te krijgen. Zoveel
zelfs dat ze op een gegeven ogen
blik niet verder verwezen: de
lijst mensen die het Energiebe
drijf wilden raadplegen was in
middels zo lang dat ze de hoop
wel konden opgeven.
Omstreeks twee uur 's middags
werd een noodsysteem ingescha
keld. Hierdoor had een deel van
Leiden weer stroom. Op dat mo
ment werd de verwachting uitge
sproken dat de stroomvoorzie
ning om drie uur weer geheel zou
functioneren.
Dat lukte niet. Ongeveer een uur
later was nog een aanzienlijk
aantal huishoudens van stroom
verstoken. Volgens het energie
bedrijf waren er complicaties op
getreden. Om vijf uur was de sto
ring geheel voorbij. Sommige
Leidenaars hadden inmiddels
zo'n zeven uur zonder stroom ge
zeten.
derlandse regering de onafhan
kelijkheidsfeesten heeft bijge
woond.
De kosten voor verbouwing en
aanpassing van de inrichtingen
bedragen 79 miljoen gulden. Hij
noemde de affaire van de op vrije
voeten gestelde aanrander in
Amsterdam als gevolg van het
cellentekort een extra argument,
dat kracht bij zet aan de nood
zaak extra celruimte te schep
pen.
Het ministerie van financiën heeft
geen definitief 'nee' op de voor
stellen van Korthals Altes laten
horen.
DEN HAAG (GPD) - Minister
Smit-Kroes (verkeer en water
staat) zal bij de Zwitserse rege
ring protest aantekenen tegen de
tolheffing die in 1985 voor het ge
bruik van snelwegen wordt inge
voerd. Het protest loopt via de
CEMT, een overleg van ministers
van verkeer uit de VS, Japan,
Australië en West-Europa.
Zowel buitenlandse automobilis
ten als de Zwitsers zelf zullen in
1985 f40 moeten gaan betalen
om van de autosnelwegen in
Zwitserland gebruik te mogen
maken. Zwaar verkeer moet een
hogere tol betalen, oplopend van
f 650 tot f 5000. Het voorstel van
de regering werd het afgelopen
weekeinde bij een volksstem
ming aanvaard. Toeristen zullen
aan de Zwitserse grens belas
tingzegels moeten kopen, die
achter de voorruit van de auto
moeten worden geplakt.
OPGRAVING - De afdeling pre
historie van de Leidse universi
teit is in principe bereid opgra
vingen te verrichten in het
Drentse Eemster. Daarmee
mengt 'Leiden' zich in de discus
sie tussen amateurarcheoloog
Tjerk Vermaning en professione
le Groningse archelogen. Vol
gens de Groningse archeoloog
drs. Stapert zijn de vondsten van
Vermaning vals.
Het Koninklijk Nederlands Ver
bond van Transport Onderne
mingen noemt de tolheffing een
„volgende tegenslag voor het
wegvervoer". Maar we kunnen
niet meer doen dan protesteren.
Daarvoor zijn wij te afhankelijk"
op de eerste dagen van de
week. Zondag t/m woens
dag
voor 1 Of-
voor 3 dagen
Haarlemmerstraat 139a - Leiden
Zondag open van 12.00-19.00 uur
Maandag t/m zaterdag open
van 10.00 tot 21.00 uur.
Twee dagen voor de
Amerikanen kiezen
ook de Nicaraguanen
een president en een parlement.
Het is geen toeval dat Managua
juist de 4de november heeft aange
wezen als verkiezingsdag. Specu
lerend op een herverkiezing van
president Reagan, heeft deze zo
aan het begin van een nieuwe
ambtstermijn een duidelijk bewijs
van democratische gezindheid van
dat 'duivelse bewind'.
Nicaragua blijft bang voor een Ameri
kaanse invasie. Vóór de presi
dentsverkiezingen zal Reagan zich
niet aan een dergelijk avontuur wa
gen, maar daarna, zo wordt ge
vreesd, is er meer ruimte voor een
militair avontuur.
Die overweging zal zwaar hebben ge
teld bij het besluit de stembussen
open te stellen. Het uitschrijven van
verkiezingen gold als de grote be
lofte van de Sandinisten, na de af
rekening met het terreurbewind van
de Somoza-dynastie. Ze werden
onder vage voorwendsels steeds
uitgesteld.
Het is ook veel meer dit uitstel, dan
het uitblijven van de vijf jaar gele
den beloofde gouden bergen, die
de glans en het prestige van de
Sandinistische overwinning heeft
verminderd. Economische wonde
ren zijn zeker in die regio niet te
venvachten. Hoge verwachtingen
over een voortvarend aangepakte
opbouw waren en zijn naiëf en veel
van de kritiek op het uitblijven van
successen is onfris. De aanhou
dende onzekerheid echter over de
democratische gezindheid van de
junta speelde de onvermijdelijke
critici van het Nicaraguaanse expe
riment in de kaart.
De leden van de Nederlandse parle
mentaire delegatie die vorige week
Midden-Amerika hebben bezocht
waren unaniem in hun reactie op
de aankondiging: de Nederlandse
hulp moet worden voortgezet.
De WD'er Weisglas voegde er aan
toe dat wat hem betreft het verloop
van de verkiezingen en de periode
daarna wel zwaar wegen bij voort
zetting van het huidige niveau van
hulp.
Voor de 4de november staat er inder
daad nog wel het een en ander te
gebeuren. De verlaging van de
kiesgerechtigde leeftijd tot zestien
jaar kan bovendien moeilijk anders
worden gezien dan een poging van
de leiders om hun positie bij voor
baat te versterken. Ook de bureau
cratie werkt in het nadeel van de
toch al slecht georganiseerde en
sterk verdeelde oppositie.
Het toelaten van onafhankelijke
waarnemers is onvoldoende om af
te rekenen met de sfeer van beïn
vloeding die ongetwijfeld rond de
verkiezingen zal worden opgeroe
pen. In dit verband is ook de zwaar
gecensureerde pers een ernsti
ge handicap.
Een krachtige oppositie verhoogt de
kwaliteit van het leiderschap, dat
dan ook meer duidelijkheid zal
moeten geven over de toekomstige
koers en de vaag gebleven doel
einden van de revolutie. De huidige
regering mag graag zelfverzekerd
verklaren dat haar critici zich niet in
eigen land, maar vooral daarbuiten
bevinden. Als dat zo is, hebben de
Sandinisten niets te vrezen en
wordt de 4de november ook voor
hen een gedenkwaardige dag.
Organisatie, handels- en
reklamedrukwerk is bij ons
in goede handen
Snelle levertijden zijn mogelijk
doordat wij fotozetsel, litho's
loodzetsel en clichés zelf
vervaardigen
Bovendien hebben wij een
eigen binderij-afdeling
Oranjelaan 37
2382 PK Zoeterwoude-Rijndijk
Telefoon 071 -89 92 41
OCCASION-SPECIALIST
een vol jaar garantie mogelijk.
r*a>. irTrrTTTTI Keuze uit Aikemadeiaan 1Roeiofarenosveen
Hl'IHVTLILf 100 aluka tel 01713-2866 - 2073
Elke dinsdag en woensdag
hebben wc groente en vlees
in de aanbieding.
Rode of witte kooI.QO
kilo «70
Hamburgers gepaneerd,
100 gk291.09 QQA
kilo 3-4A90*/.%7k/
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
EEN ECHT COMPLETE KRANT. OVERWKRI UlMAUl N I.ANI».
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. Of u kunt even bellen, (071 - 144941).
