Gemayel buigt
voor eis Syrië
Nicaragua naar de
stembus: Waarom?
Gary Hart: vooruitziend
Staking mislukt in Italië
"Opzegging akkoord Libanon-Israël
David 'bubble
boy' overleden
Twee spionnen
'stiekem' weg
Vakbeurs
verwarmingsanitair en
klimaatbeheersing.
'Akkoord
brengt
geen vrede in
Zuid-Afrika'
Ex-junta-lid
gearresteerd
in Argentinië
Geweld houdt
India
Nieuwe aanval Iran
ONDERDAG 23 FEBRUARI 1984
■BEIROET (AFP/UPI/Reuter) - De Libanese president, Amin Gemayel, onderhandelt
i< met Syrië over annulering van het troepenakkoord met Israël van 17 mei 1983. Opzeg
ging van het verdrag, waarin gelijktijdige terugtrekking van Israëlische èn Syrische
troepen was vervat, is de belangrijkste eis van de Libanese oppositie en het bewind in
Damascus.
Volgens het gezaghebbende Liba
nese dagblad An Nahar heeft de
Libanese president zijn besluit al
overgebracht aan parlements
voorzitter Kamal Assad en de
pro-Syrische oud-president Soe-
leiman Franjieh. Al eerder eisten
Druzenleider Walid Joemblatt en
de sjiietenleider Nabih Berri het
aftreden van Gemayel. Van bei
de oppositieleiders werd nog
geen reactie vernomen op het be
richt in An Nahar.
President Gemayel zou met de
aankondiging van zijn besluit
wachten tot de Syrische regering
met antwoorden komt op ver
scheidene vragen. In andere
bronnen in Beiroet verluidde dat
Gemayel eerst de Syrische in
stemming wenst voor het vor
men van een nationale coalitiere
gering of hervatting van de ver
zoeningsconferentie in Genève.
De voorwaarden van Gemayel wer-
NEW YORK - David, over de hele
wereld bekend als de 'bubble boy'
is gisteren in een kinderzieken
huis in Texas op twaalfjarige
leeftijd overleden. David, heeft
vrijwel zijn hele leven doorge
bracht in een steriele tent, omdat
zijn afweerstoffenfunctie niet
werkte en hij voor allerlei ziekten
verhoogd vatbaar was. Onlangs
kwam hij 'vrij' voor een been
merg transplantatie, maar er de
den zich complicaties voor die
gisteren leidden tot zijn dood.
(foto AP)
den overgebracht aan Syrië,
waar Syrische leiders en functio
narissen en Saoedische bemid
delaars gisteren langdurig over
leg pleegden. De Saoedische be
middelaar Rafiz Hariri keerde
gisteren na besprekingen in Da
mascus terug in Beiroet. Moge
lijk had hij een Syrisch antwoord
op Gemayels voorwaarden bij
zich. Hariri werd onmiddellijk
ontvangen door de Libanese mi
nister van buitenlandse zaken,
Elie Salem.
In Damascus overlegde ook de Sa
oedische afgezant, prins Bandar,
met de Syrische minister van
buitenlandse zaken.
Van Libanese christelijke zijde is
de mogelijke opzegging van het
verdrag met Israël met bezorgd
heid ontvangen. De leider van
het Libanese front, een coalitie
van conservatieve christelijke
partijen, Camille Chamoen, heeft
gedreigd met het opzeggen van
het vertrouwen in Gemayel en de
regering. Ook weigert hij deel te
nemen in een regering van natio
nale eenheid, indien het akkoord
wordt opgezegd.
Israël zal alle noodzakelijke maat
regelen nemen om zijn veiligheid
te waarborgen als Libanon het
verdrag opzegt. Al eerder dreig-
- de Jeruzalem permanent een
deel van Libanon te bezetten als
de Syrische en Palestijnse troe
pen niet worden teruggetrokken.
Dit zou leiden tot de feitelijke op
deling van het land.
De Amerikaanse president Reagan
heeft gisteravond tijdens een
persconferentie het Libanon-be-
leid van zijn regering verdedigd.
"De terugtrekking van de Ameri
kaanse mariniers uit Beiroet
naar Amerikaanse oorlogssche
pen voor de kust van Libanon
betekent niet dat wij verloren
hebben. De Verenigde Staten
hebben Libanon niet in de steek
gelaten en de taak van de mari
ners is niet ten einde", aldus Rea
gan. Hij sloot de mogelijkheid
niet uit dat de mariniers eventu
eel aan land zullen teruggaan. Hij
gaf toe dat de toekomst er niet
glansrijk uitziet,' maar ontkende
krachtig dat zijn beslissing de
mariniers te evacueren de geloof
waardigheid van de VS in de re
gio heeft aangetast.
macht in Libanon om het leven
gekomen bij beschietingen in
Zuidwest-Beiroet. Het incident
gebeurde in het gebied van het
Palestijnse vluchtelingenkamp
Chatila. De Franse stelling werd
beschoten met mortieren.
Aan het eind van de middag laai
den gisteren in Beiroet felle artil
leriegevechten op, waarbij zeker
zeven mensen omkwamen en
dertig werden gewond.
BONN (DPA) - Twee al enige
tijd geleden door de West-
duitse contraspionage ont
maskerde Sowjet-spionnen
hebben onopvallend de
Bondsrepubliek verlaten. De
twee leden van de Russische
ambassade in Bonn zijn niet
van verlof in Moskou terug
gekeerd.
De Westduitse regering zag van
een offidlële uitwijzing van
het tweetal af om complica
ties op het terrein van de bui
tenlandse politiek te vermij
den.
BOBSLEE - De Westduitse bobs
leerijder Michael Sperr verkeert
nog steeds in levensgevaar.
Ruim twee weken gelegen werd
Sperr op de baan van Cervinia
uit een bobslee geslingerd. Hij
liep een schedelbasisfractuur op.
Sperr is in een ziekenhuis in Tu
rijn opgenomen.
BAGDAD (Reuter) - Iraanse troe
pen hebben gisteravond een
nieuw offensief gelanceerd ten
oosten van de Irakese stad Basra.
Met dit bericht onderbraken de
Irakese radio en televisie van
nacht hun programma's.
In een militair communiqué, dat
radio Bagdad aanhaalde, werd
verklaard dat de aanval, klaarb
lijkelijk de jongste in het groot
scheepse 'Ochtendgloren 6-of-
fensiefom acht uur Nederland
se tijd was begonnen en dat Ira
kese troepen front maken tegen
Iran. Het was de derde Iraanse
aanval in 24 uur.
Iran zei eerder op de avond te zijn
opgerukt tot bij Ali al Gharbi, op
Amerikaanse presidentsverkiezingen
De 47—jarige democratische sena
tor voor de staat Colorado, Gary
Hart, kandidaat tevens voor het
presidentschap, is er rotsvast
van overtuigd, dat hij niet tot de
uitvallers zal behoren, die al in
een vroeg stadium van de verkie
zingen aan de kant worden gezet.
Integendeel: naarmate er meer
andere afvallen, zo voorspelt hij,
door
Henk Kolb
zullen de verschillen tussen
Mondale en hem kleiner worden.
Hij zou dan het alternatief wor
den voor de kiezers, die niets
moeten hebben van het demo
cratische politieke establish
ment, dat de strijdwagen trekt
waarop Mondale reeds de over
winning preekt.
Nadat hij aan de Yale-universiteit
zijn rechtenstudie had voltooid,
kreeg hij een baan op het minis
terie van justitie, toen nog onder
leiding van Robert Kennedy en
verhuisde later naar het ministe
rie van binnenlandse zaken. Van
wege Vietnam brak hij met de re
gering, maar werkte toch voor de
presidentscampagne van Robert
Kennedy. Deze kruisvaart kreeg
met de moord op ook deze Ken
nedy een tragisch versneld ein
de.
De volgende halte was voor Hart,
de vergeefse presidentscampag
ne van George McGovern. In
1975 werd Hart senator. Voor
McGovern was hij altijd wat te
voorzichtig. Op anderen maakte
hij vooral de indruk van een
campagnevoerder en niet zozeer
van een leider van het volk. Niet
temin heeft Hart zijn politieke
posities zorgvuldig uitgespeld in
een gedetailleerd boek. Over
Gary Hart hield gisteren een persconferentie, waarin hij scherpe kritiek
leverde op de Amerikaanse aanwezigheid in Midden-Amerika. Alle troe
pen moeten daar weg, vindt hij. (foto ap>
hem valt dan ook minder te ra
den dan over de meesten van zijn
concurrenten. „Ik heb", zegt hij
trots, „nog nooit een stem ver
kocht".
In de Senaat behoorde hij nimmer
tot de grote wetgevers. Hij was
een man van grote concepten en
verdragende ideeen. „Maar", zo
noteerde een collega, „hij was
toch vaker belangwekkend dan
succesvol" bij zijn wetgevende
arbeid.
Hart voert zijn campagne als „de
enige kandidaat die past bij deze
tijd, die vraagt om nieuwe leiders
en niet om aanvoerders die ge
trouwd zijn met de politiek en
programma's uit het verleden".
Veel van zijn inspanningen rich
ten zich op sterk verbeterde en
aangepaste conventionele strijd
krachten in plaats van ingewik
kelde miljardenvretende nu
cleaire wapensystemen.
Hart een alternatief voor 1984? Ve
len menen dat hij nu deelneemt
om in 1988 des te betere kansen
te hebben en zich een nationaal
platform te verschaffen. De wij
zen van alle dag plaatsen hem op
de democratische linkervleugel
volgens de posities zoals die in
stemmingen in de Senaat vastlig
gen, staat hij rechts van Monda
le, Cranston en McGovern. Hij
ziet daar geen bezwaar in. Hart
wordt liever „vooruitziend" ge
noemd, dan „liberaal" of „con
servatief'.
„Verkiezingen, waarom?" Dat
vragen op het ogenblik heel
wat mensen in Nicaragua zich
af. Dat komt omdat veel Nica-
raguanen best tevreden zijn
met het huidige leiderschap,
ondanks de economische
schaarste, de benzine- en voed
seldistributie, het verdwijnen
van filtersigaretten en het ge
brek aan flessen.
Vooral de grote meerderheid van
armen heeft het sinds de revo-
door
Rob Sprenkels
lutie van 1979 een stuk beter
gekregen. Men heeft nu te
eten, men heeft leren lezen en
schrijven, men heeft toegang
gekregen tot medische bij
stand. Belangrijker nog, veel
mensen hebben een mens
waardige baan gekregen, of
een eigen stukje grond om te
bewerken.
Heel veel Nicaraguanen vinden
verkiezingen daarom nogal
overbodig, een enkeling daar
gelaten. Natuurlijk, de oorlog
aan de grenzen vindt niemand
leuk, maar dat de Sandinisten
de schuld voor die strijd zou
den hebben? Nee, vooral presi
dent Reagan, de CIA en de So-
mozisten zijn daar verantwoor-
delijk voor.
In Nicaragua zelf is er tot nu toe
eigenlijk alleen nog maar over
de verkiezingen gepraat op ho
ge, vooral politieke niveaus, en
niet zozeer op straat. Dat zal nu
junta-leider Daniël Ortega de
stembusslag heeft vastgelegd
op 4 november a.s. waarschijn
lijk wel veranderen. Voor heel
wat Nicaraguanen was het
trouwens een grote verrassing.
De eerste vraag die naar boven
komt is waarschijnlijk wie er
de presidentskandidaat van de
Sandinisten zal worden.
Binnen het FSLN is daarover de
afgelopen maanden reeds druk
nagedacht. Ogenschijnlijk zijn
er drie mogelijke kandidaten:
Daniël Ortega, het huidige
staatshoofd, de aartspopulaire
Tomas Borge, de enige nog in
leven zijnde oprichter van het
FSLN, op het ogenblik minis
ter van binnenlandse zaken, en
Sergio Ramirez, een rustige,
intellectuele schrijver die van
begin af aan lid is geweest van
de junta voor nationale weder
opbouw.
Volgens de aankondigingen die
dinsdag tijdens de plechtighe
den rond de 50e verjaardag van
de moord op de volksheld Au-
gusto Sandino werden gedaan
zal èr een parlement van 90 le
den worden gekozen dat als de
„hoogste wettelijke macht" zal
1 gaan functioneren.
De ironie wil dat de oppositie in
Nicaragua helemaal niet zo blij
is met de verkiezingen, on
danks het feit dat men een paar
maanden geleden nog zo hard
om spoedige verkiezingen liep
te roepen. De oppositieleiders
zijn eigenlijk bekender in het
buitenland dan in het binnen
land, iets wat ten dele komt
door de stringente perscen-
suur, die de afgelopen twee
maanden trouwens aanzienlijk
is verlicht. De oppositie heeft
in feite maar weinig kans bij de
verkiezingen, temeer nu de
stemgerechtigde leeftijd wordt
verlaagd van 18 naar 16 jaar.
De Sandinisten hebben voor
speld dat hun verkiezingen de
„meest democratische" zullen
zijn die Latijns-Amerika ooit
heeft gekend en men zegt te
streven naar een pluriform de
mocratisch bestel waarin de
president met name een forme
le functie zou moeten krijgen,
terwijl de regering aan directe
controle van het parlement on
derhevig zou moeten zijn.
„Verkiezingen, waarom?" Luis
terend naar president Reagan
zou je denken dat het een di
rect gevolg is van de druk van
uit Washington, de dreigende
Amerikaanse invasie en de
door de CIA gesponsorde con
tra-revolutionaire aanvallen.
De Sandinisten bewaren echter
dat de verkiezingen ook zon
der de Amerikaanse druk een
feit zou zijn geworden. In 1979
hebben ze zich verplicht om in
1985 verkiezingen te houden
en pas op het allerlaatste ogen
blik heeft men besloten om de
stembusslag te vervroegen,
van het eerder geprogram
meerde februari 1985 naar 4
november van dit jaar.
Die vervroeging lijkt ondanks al
les toch een gevolg van de
Amerikaanse vijandigheid. De
Sandinisten zijn er namelijk
van overtuigd dat de kans op
een Amerikaanse invasie
wordt vergroot als Ronald Rea
gan kans ziet om zich te laten
herverkiezen. Om hem het
eventuele argument van „dic
tatuur" te ontnemen heeft men
daarom nu besloten de verkie
zingen in Nicaragua twee da
gen eerder te laten houden dan
het verkiezingsspectakel in de
VS. Dat Reagan tijdens zijn
campagne een invasie tegen
Nicaragua zal wagen achten de
Sandinisten zo goed als uitge
sloten.
ADVERTENTIE
di.28febr.t/mza.3mrt.
jaarbeurs-utrecht (J
dagelijks geopend van 10.00 -17.30 uur, donderdagavond 1 maart: tot 22.00 uur.
Buitenland 1-
-Z
AMMAN (Rtr/AFP) - Jordanië
heeft de diplomatieke en politie
ke betrekkingen met Libië ver-
'broken. Aanleiding is de ver
woesting van de ambassade in
Tripoli, vorige week. Het besluit
werd genomen tijdens een kabi
netsvergadering waarbij de Jor
daans/Libische betrekkingen in
verband met het incident diep
gaand werden bezien.
Het besluit de betrekkingen te ver
breken is het gevolg van de Libi
sche opruiing jegens Jordanië,
en vooral de brand in de ambas
sade, zo verluidde in officiële
kringen in Amman.
De zichtbaar boze Jordaanse pre
mier, Ahmed Obeidat, verklaar
de in het parlement dat Libië
Jordanië breekt
band met Libië
contacten tussen Jordanië en
Egypte wil voorkomen en Jor
daanse pogingen te komen tot
vrede in het gebied wil frusteren.
Hij beschuldigde het bewind van
de Libische leider kolonel
Muammar Gaddafi ervan "smeri
ge woorden, propaganda en
moordenaars hierheen en elders
te sturen". Obeidat beschuldigde
het personeel van de Libische
luchtvaartmaatschappij in Jor
danië van spionage.
De Jordaanse premier verklaarde
eerder tegenover het parlement
dat ongeveer 200 aanvallers, on
der wie huurlingen uit Tsjaad, af
gelopen zaterdag de ambassade
bestormden, plunderden en in
brand staken. Ze bedreigden ook
de Jordaanse ambassadeur en
zijn staf met de dood, zei hij.
Tripoli heeft zich verontschuldigd
voor de aanval, maar volgens
Obeidat heeft Libië geen verdere
verzoenende gebaren gemaakt
en wordt een film van de bestor
ming nog dagelijks op de Libi
sche televisie vertoond. De ver
breking van de banden komt 8
maanden na het eerste bezoek
van Gaddafi aan Jordanië in tien
jaar, waardoor hoop ontstond op
betere betrekkingen.
BUENOS AIRES (AFP) - Admi
raal Jorge Anaya, oud-lid van de
militaire junta die in 1981 en 1982
in Argentinië aan de macht was
en opperbevelhebber van de Ar
gentijnse marine tijdens de Falk-
landoorlog, is op last van de hoge
raad van de krijgsmacht gearres
teerd, zo is gisteren vernomen
van het secretariaat van de raad.
Anaya wordt vastgehouden in de
technische school van de marine
in Buenos Aires. Zijn arrestatie
is gevolgd op die van dinsdag
van de oud-president van dezelf
de junta, generaal Leopoldo Gal-
tieri, die in laatste instantie ver
antwoordelijk wordt gesteld
voor de Argentijnse nederlaag in
de Falklandoorlog.
Op initiatief van de communistische partij liepen zeker honderdduizend arbeiders in Rome mee in een demon
stratie tegen het regeringsbeleid (foto ap>
ROME (GPD) - De staking van gisteren in Rome, die
het hoogtepunt had moeten vormen van het com
munistische protest tegen de bezuinigingsmaatre
gelen van de regering, is maar heel gedeeltelijk ge
lukt. Het openbaar vervoer functioneerde zonder
noemenswaardige problemen, op de ministeries
werd normaal gewerkt, in de bedrijven staakten on
geveer 20 procent van de arbeiders. Alleen het trein
verkeer ondervond ernstige hinder en het interna
tionale vliegveld Fiumicino bleef de hele morgen
gesloten wegens een staking van de brandweer.
Het geringe succes van de staking is het gevolg van de
druk in de vakbeweging. Officieel uitgeroepen door
de 'basis' van fabrieks- en ondernemingsraden,
werd de staking in werkelijkheid gesteund door de
communistische meerderheid van de grootste vak
centrale, de CGIL. De socialistische vleugel van de
zelfde CGIL had zich, evenals de beide andere vak
centrales, de katholieke CISL en de sociaal-demo
cratische UIL, van de protestactie gedistantieerd.
Tegelijk met de stakingsgolf van hun aanhangers in
de CGIL ontketenden de communisten in het parle
ment een zwaar offensief tegen het regerinsbesluit.
Zij noemden met name de ingreep in de glijdende
loonschaal, die dit jaar voor een kwart wordt gekort
wiekt, een ongrondwettelijke regeringsbemoeienis
met zaken die aan onderhandelingen tussen vak
bonden en ondernemers moeten worden overgela
ten. Hun moties op dit punt werden woensdag
avond door een ditmaal compacte regeringsmeer
derheid verworpen. Het ziet er naar uit, dat het be
sluit ongeschonden door het parlement zal komen,
maar daarmee is de regering van de socialist Bettino
Craxi nog niet uit de problemen. Het wordt in Italië
steeds meer een gevecht tussen communisten en so-
cialisten, en het is duidelijk dat de PCI tegen Craxi Q QT"1 TY1
een veel hardere oppositie voert dan tegen wie ook
van zijn christen-democratische voorgangers.
LUSAKA (AFP) - De besprekin
gen die Zuid-Afrika en Mozambi
que hebben gevoerd over de be
perking van de activiteit van het
Afrikaans Nationaal Congres
(ANC) vanaf Mozambikaans
grondgebied, zullen geen vrede
brengen in Zuidelijk Afrika be
strijdt, in een in Zambia gepubli
ceerd communique verklaard.
Zuid-Afrika en Mozambique, dat
het ANC steunt, hebben afgelo
pen maandag op hoog niveau be
sprekingen gevoerd. Na afloop
daarvan werd verklaard dat bei
de partijen een veiligheidsak
koord willen sluiten. Volgens dit
akkoord zou Pretoria zijn steun
aan de Mozambikaanse verzets
beweging MNR staken en zou
Maputo verhinderen dat het
ANC vanaf zijn grondgebied ac
ties uitvoert in Zuid-Afrika.
Het ANC verklaarde dat het nog
steeds in bespreking is met de
Mozambikaanse regering over de
steun die dit land het ANC in de
toekomst zal geven.
enkele kilometers van de belang
rijke verbindingsweg tussen
Bagdad en de in het zuiden gele
gen havenstad Basra. Als Iran de
controle krijgt over deze weg zou
dat volgens deskundigen een
doorbraak kunnen betekenen in
de al 41 maanden durende Golf
oorlog.
Irak had eerder gemeld het Iraanse
offensief te hebben afgeslagen.
Volgens een Irakees militair
communiqué hadden Irakese
militairen de Iraanse aanvals-
macht volkomen vernietigd.
Tijdens een door het hele land uit
gezonden persconferentie zei de
Amerikaanse president Reagan
gisteravond dat de Verenigde
Staten nooit zullen toestaan dat
de Straat van Hormoez, de in
gang van de Perzische Golf,
wordt afgesloten. Hij wees erop
dat Amerikaanse vlooteenheden
permanent in de Indische Oce
aan zijn gestationeerd, bij de in
gang van de Golf. Door het jong
ste offensief van Iran tegen Irak
wakkert de vrees voor afsluiting
van de voor de oliedoorvoer zo
belangrijke Straat van Hormoez
weer aan.
President Saddam Hoessein van
Irak zei dat deze gevechten be
slissend zullen zijn voor de af
loop van de Golfoorlog. "De mis
dadigers wilden een beslissende
slag, laat het dan ook een beslis
sende slag worden, die de Irake
se overwinning versterkt en de
slechte, agressieve ambities van
de vijand verslaat". De president
toonde zich zeker van de over
winning van zijn land, omdat
Irak "betere wapens en betere
voorraden heeft, beter is voorbe
reid en meer vertrouwen bezit".
NEW DELHI (Rtr) - De geweldda
digheden tussen Hindoes en
Sikhs in de Indiase staat Pui\jab
escaleerden gisteravond zozeer
dat in de "heilige stad" van de
Sikhs, Amritsar en naburige dor
pen, acht mensen door onbeken
den werden doodgeschoten, zo
berichtte het persbureau Press
Trust of India.
Het persbureau identificeerde de
slachtoffers en de daders niet,
maar van welingelichte zijde is
vernomen dat eerstgenoemden
Hindoes en de anderen Sikhs
waren.
Eerder op de dag werden in Amrit
sar een plaatselijk leider van pre
mier Indira Gandhi's partij door
gewapende mannen gewond en
zijn zoon doodgeschoten.
