Opwekkende cijfers
over handelsrelatie
Politiek verhoor RSV
pas in maart van start
Kamer wil steun regio handhaven
Katwijks bedrijf pakt
Maleisische werf aan
Nederland en West-Duitsland
produktie in
metaalsector
Kort zakelijk
Slepersruzïe voor rechter
'Subsidie
aanstellen
werklozen
afschaffen'
Schilder kan
ziek worden
van verflucht
Caravan*
Camping rai
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1984
DEN HAAG (GPD) - De ontwikkeling handel tussen Nederland en West-Duitsland is
duidelijk gunstiger dan in het begin van 1983 kon worden verwacht. Terwijl er in
1982 nog sprake was van een teruggang van 2 procent, steeg de Nederlandse goede
renexport naar de Bondsrepubliek vorig jaar met vijf procent naar 48,2 miljard
Duitse Mark. Omgekeerd versterkte ook het Duitse bedrijfsleven haar positie op de
Dat zei gisteren dr. W. von Ilse-
mann, voorzitter van de Neder
lands-Duitse Kamer van Koop
handel. Door het teruglopen van
de gemiddelde waarden steeg de
uitvoer in volume zelfs met zes T71 1
tot zeven procent, iets meer dan Orft ll6rStel
de totale stijging van de West- 11UA ÖLCA
duitse invoer.
Op agrarisch gebied handhaafde
Nederland zijn marktaandeel in
West-Duitsland, hoewel de stij
ging hier slechts 2 procent be
droeg. Zuivelprodukten, bloe-
goed,Vleeswaren ËuËS ^HAAOJfiSSLZS&S&Zi
verder af. Olie en gas stegen
dukten (een groei van 15 pro
cent) en halffabrikaten van de
basismetaal.
flink, evenals chemische pro-
Douwe Egberts verdwijnt binnen
afzienbare tijd van de Amster
damse effectenbeurs. Het be
stuur van DE heeft besloten het
bod van f90 op zijn eigen aande
len na te komen. Douwe Egberts
neemt bovendien Intradal
(schoensmeer, 500 werknemers)
en de Franse Lardenois over. De
grote Amerikaanse aandeelhou
der Consolidated Foods krijgt nu
rechtstreekse zeggenschap ge
kregen over 93 procent van de
aandelen DE, maar 52 procent
van het stemrecht blijft in han
den van de Stichting Admini
stratiekantoor Douwe Egberts
Consolidated. De Industriebond
FNV verwacht geen nadelige ge
volgen van de groterte Ameri
kaanse invloed voor de 3500
werknemers van DE.
Uitvindingen
Het bedrijfsleven heeft vorig jaar
voor 90 mihoen gulden omgezet
aan produkten die voor het eerst,
dankzij uitvindingen, op de
markt zyn gekomen. Die uitvin
dingen vormen 2,5 procent van
de bijna duizend ideeën die de
Stichting Uitvinderscentrum ter
beoordeling kreeg voorgelegd.
De meeste ontwerpen verdwe
nen al snel in de prullenbak, om
dat ze onbruikbaar waren of al
bestonden. Op ruim 144 van de
ingezonden ideeën wordt nog ge
studeerd, terwyl over 135 vindin
gen (voor het merendeel van
huishoudelijke aard) rijp zijn
voor produktie en verkoop. De
meeste ideeën blijken 's winters
te ontstaan.
Chemie
Universiteiten en hogescholen
moeten zich wat de chemische
industrie betreft richten op zes
terreinen,' om te komen tot hoog
waardiger produkten
dunne oppervlakken, bruikbaar
in de computerindustrie, en om
hogere zuiverheid van produk
ten, te bereiken via betere schei
dingsprocessen. De zes terreinen
zijn: materialen, grensvlakken,
dunne lagen, molecuulontwerp,
katalyse en scheidingsmetho
den. Een commissie van hoogle
raar en industriële onderzoekers
zegt dat in een rapport, dat is op
gesteld naar aanleiding van de
aanbevelingen die de commissie-
Wagner (industriebeleid) heeft
gedaan.
Bouwbedrijven DSM
Het staatsbedrijf DSM in Heerlen,
dat werkt aan verzelfstandiging
van de bouwbedrijven, zal de
dochteronderneming Van Egte-
ren-Foeckert Bouwgroep vrijwel
zeker overdoen aan Amstelland
Concernbeheer in Arnhem. Am
stelland zal de DSM-dochter sa
menvoegen bij J.P.A. Neüssen
Aannemingsbedrijf, één van
haar dochterondernemingen. De
te vormen bouwgroep zal een
jaaromzet hebben van f 250 mil
joen en circa 1.000 personeelsle
den tellen. DSM heeft de bouw-
divisie in de jaren zeventig opge
zet als een ontwikkelingsindus
trie, die de bouw produkten zou
moeten leveren die waren afge
leid van de chemische industrie.
De verwachtingen zijn echter
niet uitgekomen, reden waarom
de DSM de bouwdivisie niet
meer ziet als een ontwikkelings
divisie. DSM heeft een belang
van 40 procent in Amstélland
Concernbeheer.
ANP-conflict
De (120) journalisten van het Alge
meen Nederlands Persbureau
hebben de vakbond NVJ opge
dragen acties voor te bereiden.
Werknemers en directie bij het
ANPO zijn het na een jaar onder
handelingen niet eens over de
wijze, waarop de prijscompensa
tie moet worden aangewend. De
directie wil alleen spreken over
nieuw te creëren plaatsen, te fi
nancieren met de prijscompen
satie. De werknemers willen dat
een derde deel van de prijscom
pensatie wordt uitbetaald. De
rest zou besteed moeten worden
aan arbeidstijdverkorting, die
voor zeventig procent zou moe
ten worden opgevuld met nieu
we arbeidsplaatsen. De resteren
de dertig procent had het ANP
mogen gebruiken voor verster
king van de financiële positie.
van de industriële produktie lag
vorig jaar een half procent hoger
dan in 1982. Dat kwam mede
doordat het volume van de in
dustriële produktie in het vierde
kwartaal van 1983 ten opzichte
van het derde kwartaal 1983 toe
nam met ruim twee procent,
voornamelijk als gevolg van een
duidelijk herstel in de metaal-in
dustrie (plus vijf procent). Dat
blijkt uit gisteren gepubliceerde
CBS-cijfers.
Na een scherpe afname van de in-,
dustriële bedrijvigheid in het
vierde kwartaal 1982 en een licht
herstel in de eerste drie maanden
van 1983 nam de produktie in de
tweede helft van 1983 verder toe
tot een niveau dat aan het eind
van het jaar boven dat van voor
de inzinking lag. Over geheel
1983 lag het volume een half pro
cent hoger dan in 1982.
In de metaalindustrie daalde de
produktie in de tweede helft van
1982 en in de eerste helft van vo
rig jaar om in het derde kwartaal
stabiel te blijven. Daarna zette de
stijging in, met vijf procent. De
"basismetaal-industrie (Hoogo
vens) en de elektrotechnische in
dustrie namen dit grotendeels
voor hun rekening. Het produk-
tieniveau van het vierde kwar
taal lag echter nog lager dan het
niveau over de eerste zes maan
den van 1982, dus voor de neer
gang. Over geheel 1983 was er
nog sprake van een afname van
drie procent ten opzichte van
1982.
De buitenlandse vraag stuwde het
volume van de chemische indus
trie en de aardolie-industrie in
1983 ten opzichte van 1982 met
elf respectievelijk vier procent
op. De voedings- en genotmidde
lenindustrie boekte twee procent
produktiewinst, de grafische in
dustrie een procent. In deze laat
ste sector tekent zich een sterke
re stijging af, plus vier, in de laat
ste vier maanden ten opzichte
van het derde kwartaal 1983. In
de papierindustrie bedroeg de
stijging over geheel 1983 zes pro
cent, voornamelijk dank zij de
ontwikkelingen in het vierde
kwartaal (plus vijf ten opzichte
van het derde kwartaal).
De export van investeringsgoede
ren zoals machines, veelal gezien
als graadmeter van het concur
rentievermogen, groeide even
eens. Bij een stagnerende totaal-
invoer exporteerde Nederland 3
tot 4 procent meer machines en
de metaalwarenindustrie groeide
zelfs met tien procent.
De Duitse export naar ons land
steeg vorig jaar met 5 procent
naar bijna 38 miljard DM. Voor
1984 verwacht de Kamer een
groei van het volume van de we
reldhandel van 4 a 5 procent,
waarbij een groei van de Neder
landse export naar Duitsland
van 6 tot 7 procent voor mogelijk
wordt gehouden.
Ondanks de inspanningen van het
ministerie van economische za
ken en andere exportbevorde
rende instanties om de Neder
landse ondernemingen te bewe
gen zich meer op de economi
sche groeiregio's in Zuid-Duits-
land te richten, lijkt deze politiek
nog geen zichbare vruchten af te
werpen. De dichtstbijzijnde deel
staat Noordrijn-Westfalen is nog
altijd verreweg de grootste afne
mer van het Nederlandse pro-
dukt, terwijl ook de grootste stij
ging in 1983 hier werd gereali
seerd, 7 procent. De cijfers zijn
overigens enigzins vertekend
door het doorverkopen van de in
Noordrijn-Westfalen geimpor-
teerde goederen naar andere de
len van Duitsland.
Naast de onveranderde regionale
eenzijdigheid van de totale Ne
derlandse export naar de Bonds
republiek is er het afgelopen jaar
ook geen wijziging gekomen in
het eenzijdige „export-pakket",
dat nog altijd voor ongeveer de
helft uit bulkgoederen, met een
geringe toegevoegde waarde, be
staat. Hoewel dit vanwege de
grote Nederlandse olie- en gasle-
veranties wel zo zal blijven, con
stateert de algemeen-secretaris
van de Nederlands-Duitse Ka
mer in Dusseldorf, mr. K. van
der Beek, zijn er tekenen dat het
gespecialiseerde Nederlandse
midden- en kleinbedrijf zich
meer op het exportpad begeeft.
Op het sociale vlak ziet Von Ilse-
mann ziet overigens de invoering
van een 35-urige werkweek in de
Westduitse industrie „er nog niet
zo snel komen". Volgens Von II-
semann, tevens commissaris van
de Deutsche Shell AG, leent de
economie zich niet voor „ideolo
gische experimenten" en zien de
metaal-arbeiders die zich hier
voor in de Bondsrepubliek het
sterkst maken, ook wel in dat
een drastische arbeidstijdverkor
ting met behoud van loon een
enorme klap betekent voor de in
dustrie en de „oplevingstenden-
zen verstikt".
AMSTERDAM Kamperen doe je tegenwoordig in een soort rijdende bungalow, afgaande op de indeling van
deze 'camper'. Te zien van 23 tot en met 27 februari op de Caravan en Camping RAI in Amsterdam. (Foto anp>
ROTTERDAM (ANP) - Het Rotterdamse sleep- en bergingsbedrijf Smit
Internationale heeft gistermiddag besloten een kort geding aan te span
nen tegen het sleepbedrijf Willem Muller in Terneuzen in verband met
het geschil rond de overneming van Muller door Smit Internationale.
Het kort geding dient vrijdagmiddag voor de president van de recht
bank in Middelburg.
Willem Muller is, nadat mondeling een akkoord was bereikt met Smit
over de overneming van twee bedrijven van Willem Muller, vervolgens
onderhandelingen gestart met het sleep- en bergingsbedrijf Wijsmuller
in IJmuiden. Smit internationale vindt die houding onjuist en meent
dat Willem Muller de mondelinge overeenkomst over dé overneming
met Smit moet nakomen.
DEN HAAG (ANP) - De subsi
die op het in dienst nemen
van langdurig werklozen
moet met ingang van volgend
jaar worden afgeschaft, om
dat de meeste werkgevers het
geld bij de huidige ruime ar
beidsmarkt als een presentje
ervaren. Dit zegt de direc
teur-generaal voor de ar
beidsvoorziening van het mi
nisterie van sociale zaken en
werkgelegenheid mr. F. Kru-
se in het blad Ondernemers
visie van het Koninklijk On
dernemers verbond (KNOV).
De overheid heeft voor 1984 ne
gentig miljoen gulden uitge
trokken voor de zogenoemde
plaatsingsbevorderende
maatregel. Gemiddeld kun
nen werkgevers per werkloze
die zij een vast dienstverband
aanbieden tienduizend gul
den subsidie in een jaar krij
gen. Soms kan die subsidie
ook in het jaar daarop nog
doorlopen.
Kruse vindt dat de plaatsings
bevorderende maatregel niet
meer effectief is voor het ar-
beidsvoorzieningsbeleid, om
dat de meeste werkgevers
ook zonder de subsidie wel
werklozen in dienst nemen
als zij dat willen. Kruse ver
wacht dat van vakbondszijde
weinig protest zal opklinken
als de maatregel wordt afge
schaft. Hü zegt in te zien dat
de subsidie voor het midden-
en kleinbedrijf wel belang
rijk is. Hij overweegt dan ook
daarvoor de subsidie in een
andere vorm voort te zetten,
omdat die daar nog net het
verschil kan maken of ie
mand wel of niet wordt aan
genomen.
Overigens blijven steeds meer
mensen steeds langer zonder
werk, wat af te leiden valt uit
het aantal rww-uitkeringen
(werkloosheidsuitkering op
bijstandsniveau, dat na 2,5
jaar werkloosheid wordt be
reikt). Tegelijkertijd neemt
het aandeel van de kortlopen
de ww-uitkeringen (zes
maanden) in het totale aantal
uitkeringen af. Dat blijkt uit
gisteren gepubliceerde cij
fers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS).
KATWIJK (ANP) - Een Neder
lands-Belgische combinatie gaat
de kwijnende Maleisische
scheepswerf Mara Limbongang
Timor weer stevig op poten zet
ten. Hiertoe heeft de combinatie
een belang verworven van 30
procent in deze staatswerf.
Het initatief tot de transactie is af
komstig van het Katwijkse fami
liebedrijf De Roos dat zichzelf
omschrijft als een industriële
projectontwikkelaar. Het is een
bureau van hooggeschoolde me
dewerkers (60 man) dat via joint-
ventures projecten opzet in het
buitenland. De Roos levert de
bedrijfsleiding, terwijl in ons
land of in het buitenland onder
aannemers worden gezocht om
de verdere uitvoering mede
vorm te geven, zo zei desge
vraagd directeur J.F. de Roos.
De Roos is al langer op zoek naar
mogelijkheden om in Maleisië
voet aan de grond te krijgen. Dit o
leek te lukken tot de vroegere Verwacht wordt dat
premier Van Agt en de parle
mentariër J.N. Scholten roet in
het eten gooiden door bij hun be
zoek aan dit land politieke uit
spraken te doen die de Maleisiërs
tegen de haren in streken. Neder
landers werden toen minder ge
wenst.
Via een omweg kreeg De Roos als
nog een ingang door voor te stel
len in plaats van Nederlandse,
Belgische bedrijven in te schake
len. De stemming is inmiddels
weer wat verzacht, zodat De
Roos een belang van ruim 28 pro
cent in de Maleisische werf krijgt
en de Belgen 1,2 procent.
De deelnemende Belgische wer
ven zijn Fulton Marine, Meuse et
Sambre en Scheepswerven van
Langerbrugge. De opzet is om
Mara Limbongan Timor te mo
derniseren zodat er in de toe
komst patrouilleboten voor de
Maleisische marine gebouwd
kunnen worden. Hier is een
enorm potentieel voor gezien de
lange kustlijn van het land en de
nabijheid van Vietnam (boot
vluchtelingen). Thans kunnen er
boten worden gebouwd tot 32
meter langte zoals reddingsvaar
tuigen, loodsboten en ook pa
trouillescheepjes.
uitstra
lingseffect naar ons land zal op
treden omdat bepaalde onderde
len hier gefabriceerd zullen moe
ten worden. De dagelijkse lei
ding van de Mara-werf komt in
handen van een Nederlander.
DEN HAAG (ANP) - Zeer
waarschijnlijk bestaat er ver
band tussen de klachten van
psychische aard waarop
schilders worden afgekeurd
en het langdurig blootstaan
aan concentraties tolueen,
trichloorethyleen, xyleen en
terpentine. De eerste drie
stoffen zitten in verf.
Deze conclusie heeft het me
disch biologisch laborato
rium van TNO alvast getrok
ken uit een onderzoek naar
de samenhang tussen de om
standigheden waaronder
schilders werken en de oorza
ken waardoor een deel van
hen in de wao terechtkomt.
Het onderzoek is nog niet af
gerond. De voorlopige resul
taten zijn gisteren gepubli
ceerd door de bedrijfsge
zondheidsdienst voor de
bouwnijverheid.
Omdat in de medische wereld
allang bekend is dat deze
chemische stoffen schadelijk
kunnen zijn voor de gezond
heid, vond de organisatie het
wenselijk eens te onderzoe
ken welke effecten ze op
schilders hebben. Schilders
immers, gaan er dagelijks
mee om. TNO ontdekte dat
schilders gemiddeld 35 pro
cent meer kans lopen om in
de wao terecht te komen als
gevolg van psychische klach
ten dan andere beroepen in
de bouwsector.
De gezondheidsdienst van de
bouwnijverheid wijst erop
dat als alleen wordt gekeken
naar de gevallen die in de
wao beland zijn als gevolg
van lichamelijke klachten,
het percentage schilders ge
lijk is aan het percentage
bouwvakkers. Het risico is
kennelijk even groot voor
beide categorieën.
De 35 procent grotere kans die
schilders lopen om te worden
afgekeurd, berust op zuiver
psychische klachten, zegt de
gezondheidsdienst. Die
klachten zijn chronische
hoofdpijn, duizelingen en
vermoeidheid, alsmede ge
heugenverlies, concentratie-
problemen en andere afwij
kingen aan het zenuwstelsel.
Op grond hiervan menen de ge
zondheidsdienst en het Be
drijfschap Schildersbedrijf
(ondernemers en schilders)
dat de rijksoverheid de maxi
maal toegestane concentra
ties van de verschillende che
micaliën per kubieke meter
lucht moet verlagen.
DEN HAAG (GPD) - De parle
mentaire commissie die een on
derzoek instelt naar de opkomst
en ondergang van het Rijn-
Schelde-Verolme-concern, be
gint op maandag 19 maart met
het horen van betrokkenen. Dat
gebeurt in het openbaar en de ge-
hoorden staan onder ede.
Gedurende twee weken zullen dan
politici (waaronder een aantal
oud-ministers), ambtenaren en
direct bij RSV betrokkenen on
der ede worden gehoord over de
gebeurtenissen in de periode van
1965 tot 1971, het jaar waarin het
RSV-concern werd opgericht.
In april volgt dan het horen van
personen over de periode 1971
tot 1977 en in mei vinden de
hoorzittingen plaats over het
tijdvak van 1977 tot heden. Dat
heeft voorzitter drs. C. van Dijk
(CDA) van de parlementaire on
derzoekscommissie dinsdag me
degedeeld. Direct na de verhoren
wil de commissie haar eindrap
port gaan opstellen. Met het ont
werp daarvan is al een voorzich
tig begin gemaakt.
Uit deze procedure blijkt dat de
commissie niet slaagt in haar op
dracht het onderzoek voor 24
maart af te ronden, een jaar na
dat de commissie werd inge
steld. Daarom heeft de commis-
Scherpere eisen voor noodlijdende bedrijven
DEN HAAG (GPD/ANP) - Een
meerderheid van CDA en WD
in de Tweede Kamer heeft giste
ren een motie van CDA-kamerlid
Van der Linden aangenomen,
die minister Van Aardenne (eco
nomische zaken) gelast bij de
Europese Commissie in Brussel
aan te dringen op handhaving
van het bestaande regionale
steuninstrumentarium. Van Aar
denne was daar aanvankelijk
niet toe bereid.
PvdA-woordvoerder Van der Doef
verklaarde zich tegen de CDA-
motie omdat hij de motie zei te
beschouwen als een „afleidings
manoeuvre, die het CDA bij een
r De Kamer stemt over de motie
gen.
regionale steunregelin-
(Foto GPD)
negatief resultaat van de bepre
kingen van de minister in Brus
sel het argument moet geven als
nog met de afschaffing van de re
gionale toeslagen akkoord te
gaan".
De minister is, zo werd in het korte
debat gisteren duidelijk, slechts
dan bereid is aan de verlangens
van de beide regeringsfracties
ten aanzien van het regionaal be
leid tegemoet te komen, indien
aan een aantal stringente voor
waarden wordt voldaan. De be
windsman benadrukte dat er in
de begroting geen gaten mogen
vallen. CDA-woordvoerder Van
der Linden zegde daarop toe dat
hij desgewenst met nadere voor
stellen zal komen voor 'budget-
tair-neutrale' handhaving van
het steuninstrumentarium.
Verder stelde Van Aardenne als
voorwaarde voor een gesprek
met de Europese Commissie dat
„Brussel" niet zal mogen tornen
aan de bestaande steun voor een
aantal regio's (Twente en Nijme
gen). In de oorspronkelijke opzet
van de Brusselse plannen met
het Nederlandse regionale zou
die steun worden geschrapt.
CDA en WD steunden de minister
gisteren wel in zijn plannen de
steun aan individuele noodlij
dende bedrfjven te vereenvoudi
gen en aan strenge voorwaarden
te binden, in het bijzonder voor
grotere bedrijven met meer dan
500 werknemers. PvdA, D'66 en
de kleine linkse partijen zijn daar
tegen. Zij zijn voor een meer be
drijfstak gerichte aanpak dan de
minister, die vooral globale las
tenverlichting voor het bedrijfs
leven nastreeft.
Er komt een adviescollege voor de
beoordeling van individuele be
drijfssteun, dat als voorwaarde
kan opleggen dat de loonkosten
in het bedrijf worden vermin
derd. De steun zal aan een maxi
mum van 40.000 gulden per
werknemer worden gebonden.
Volgens de PvdA is dat in strijd
met de onderhandelingsvrijheid
tussen werkgevers en werkne
mers. Woordvoerder Van der
Hek sprak van een 'geïndividua
liseerde looningreep'.
Overigens sprak de Kamer zich in
meerderheid uit voor een hogere
prijs van extra naar het buiten
land te exporteren aardgas. De
'bijzondere kwaliteit' moet in die
prijs tot uitdrukking komen, al
dus een motie van CDA en WD.
Deze partijen spraken zich uit te
gen een motie van de socialist
Poppe om af te zien van verdere
verlaging van het minimum
jeugdloon.
sie dinsdag in een brief aan de
Tweede Kamer om verlenging
van de onderzoeksperiode met
een half jaar gevraagd.
De commissie heeft het onderzoek
naar alle aspecten van de zijde
van het RSV-concern zo goed als
afgesloten. Minder voorspoedig
loopt het onderzoek naar de rol
van de overheid in het RSV-de-
bacle. Volgens Van Dijk komen
daarover nog steeds omvangrij
ke en essentiële dossiers binnen
over de periode 1977-1983.
Deze laatste periode geeft een zo
danige verstrengeling van ge
beurtenissen en beslissingen te
zien, dat de zorgvuldigheid het
nodig maakt meer tijd uit te trek
ken, zo schrijft voorzitter Van
Dijk de Tweede Kamer.
De eerste verhorenronde omvat 21
personen, waarvan er inmiddels
al één (de in Engeland woonach
tige oud-directeur van de NDSM,
P. Goedkoop) is verhoord. Over
enkele weken zal de volledige
lijst met de verhoren personen
openbaar worden gemaakt.
Alle te horen personen staan onder
ede. Hun getuigenissen zullen
volledig openbaar zijn, tenzij er
zeer dwingende redenen zijn om
het horen achter gesloten deuren
te doen. De hoorzittingen wor
den gehouden in een van de gra
felijke zalen op het Binnenhof in
Den Haag.
ADVERTENTIE
Alles over caravans en
kamperen en volop
vakantie-informatie.
AMSTERDAM RAI
5SI24I25I26I27 februari
Do. en vrij. geopend
van 10-17 en 19-22 uur.
Za.. zo. en ma. van 10-17 uur.
T rvin-Ttwgdng-biljetten bi) NS-statiora.
