c
AZL: uitbreiding aantal
hartoperaties hard nodig
Steeds
Geslaagd
Aantal bedrijfsverplaatsingen zorgwekkend
De Vries (WD) gaat
naar Europarlement
Pronk spreekt
bij universiteit
Aangehouden
bij inbraak
Vrouw steelt
speelgoedkat
11 'l-QENSDAG 22 FEBRUARI 1984
Leiden
'Directeur Peters: 9Dit wachten is een gigantische frustratie
selLEIDEN - Staatssecretaris Van der Reijden heeft nog geen
rgu beslissing genomen over de uitbreiding van het aantal
hartoperaties in het Academisch Ziekenhuis Leiden
'U|J (AZL). De bespreking aan het begin van deze maand in
n®j de Tweede Kamer leverde niets meer op dan dat de inko-
s 6 mens van de hartchirurgen omlaag moeten en er een on
ion derzoek moet worden ingesteld naar de kostprijs van de
en< operaties.
wei
geiWr. J.H. Peters, algemeen directeur van het AZL, meent dat het zieken-
n c huis in grote problemen gaat komen als duidelijkheid in het beleid
van de staatssecretaris achterwege blijft. "Er moet snel een beslis
sing worden genomen". Een vraaggesprek met hem over deze en an-
n d dere problemen in de hartchirurgie.
oej
UjiVoor alle duidelijkheid: waarom
uj wil het AZL van 800 naar 1000
TgJ operaties per jaar? De medische
)r j faculteit voelt daar toch niets
ee, voor?
t jfAls regionaal topziekenhuis dat
.'n j moet waken over de patiënten-
1in zorg zijn we uitgegaan van de
tel maatschappelijke behoefte. In
)Cjr deze regio (Noordelijk Zuid-Hol-
wi land) kennen we lange wachttij-
OI den, de langste van Nederland.
Het duurt elf maanden voordat
een niet-acute patiënt in aanmer-
SSi king kan komen voor een open-.
B( hartoperatie. Op het moment
iin staan er 142 gegadigden op de
de, wachtlijst. De keus die wij heb-
ben gemaakt lijkt me daarom al
leen al gerechtvaardigd. Deze
—J uitbreiding is niet strikt gekop
peld aan onderwijs en onder
zoek, de voornaamste taken van
de medische faculteit Het is dan
ook begrijpelijk dat zij hier geen
extra geld in willen steken".
Bij de afdelingen in het AZL die
door de bezuinigingen worden
getroffen, hoor je enig gemor. De
bekende kreet: waarom wij wel
en zij niet?
door
Saskia Stoelinga
"Nogmaals, wij hebben voor deze
keus zeer gegronde redenen. En -
hou goed in de gaten, wij (direc
tie en bestuur) hebben niet al
leen deze beslissing genomen.
Alle inspraakorganen (perso-
neelsraad, vakbonden en het
stafconvent waarin de medisch
specialisten zijn vertegenwoor
digd) hebben onze plannen in
grote lijnen aanvaard".
Hoe ontstaat zo'n wachtlijst? Zijn
er in deze regio extreem veel pa
tiënten met hartafwijkingen?
"Allereerst, de afdeling thorax-chi-
rurgie besteedt speciale aan
dacht aan complexe aangeboren
afwijkingen en gecompliceerde
hart- en klepafwijkingen. Ge
middeld zijn dit grote tot zeer
grote ingrepen, die helaas ten
koste gaan van het aantal patiën
ten met minder gecompliceerde
aandoeningen. Het laatste jaar is
er een aanzienlijke toename van
het aantal acute operaties. Bijna
zeventig procent van de verrich-
Directeur J.H. Peters: "V/ij willen
praten over de kosten. Dat betekent
niet dat er gestunt gaan worden
met prijzen". (archieffoto»
te operaties betreffen 'niet-
wachtlijst patiënten'. Er is geen
enkel ander ziekenhuis in de re
gio die dit kan overnemen.
Nee, wij zitten beslist niet extreem
hoog. Dit is gewoon een grote re
gio met weinig capaciteit. Het
aantal inwoners in Noordelijk
Zuid-Holland bedraagt ander
half miljoen. Volgens de gege
vens van de gezondheidsraad zit
ten daar tenminste 1200 mensen
met operabele hartaandoeningen
onder. En dat klopt heel aardig.
De herkomst van de patiënten is zo
op te noemen. Uit Noord Zuid-
Holland komt 79.3 procent; uit
Groot Haarlemmermeer 12.1 pro
cent en uit de rest van Nederland
8.6 procent. Van de patiënten uit
Den Haag wordt 65 procent door
gestuurd naar andere centra in
binnen- of buitenland, omdat wij
een te lange wachtlijst hebben.
Daar schiet je niets mee op. Het
is de problemen verleggen, want
niet één hartkliniek in Neder
land heeft gèèn wachtlijst".
Eind vorig jaar zat het AZL al bij
na op 800 operaties. Dat was een
toename in vergelijking met '82
van ruim honderd operaties. Was
daar toestemming voor?
"Nee, niet officieel. Wel hebben wij
staatssecretaris Van der Reijden
al in oktober laten weten dat we
in '83 door steeds routineuzer en
praktischer te werken 800 open-
hart- en klepoperaties zouden
gaan halen. In deze brief hebben
we voorts toestemming gevraagd
voor 1000. Hij heeft daarop nim
mer gereageerd. Het is dan heel
ongenuanceerd van hem om te
zeggen dat er met de academi
sche ziekenhuizen geen zaken
valt te doen. Met ons valt heel
goed zaken te doen. We voelen
ons niet geïnformeerd als Van
der Reijden zegt: we breiden niet
uit".
Goedkoper
"Wij willen praten over de kosten.
Nee, dat betekent niet dat er ge
stunt gaat worden met prijzen,
maar wij denken wel dat we het
goedkoper kunnen dan het hui
dige tarief, dat ligt rond 25.000
gulden. Bij duizend operaties
kunnen wij het voor ongeveer
15000 gulden per operatie doen.
Ja, exclusief verpleegdagen.
Maar dat is niet zo'n punt, omdat
de opnameduur bij ons gemid
deld onder de twaalf dagen ligt.
En met enige trots kan ik zeggen
dat dat heel laag is".
Een hartoperatie in het academisch ziekenhuis. Op de wachtlijst staan 142 gegadigden. Volgens de Gezond
heidsraad zijn er in de regio tenminste 1200 mensen met een operabele hartaandoening. (archieffoto»
Impasse
Van der Reijden zegt dat de chirur
gen te veel verdienen.
"Ik vind dat een hele andere kwes
tie. Je kunt geen appels met pe
ren vergelijken. De chirurgen in
het AZL opereren tegen een vast
tarief. Daaraan kunnen wij niets
veranderen. Dat is een politieke
zaak. Ze zijn toch bezig met de
honorering van die specialisten?
Nee, dit argument mag voor Van
der Reijden geen reden zijn om
de uitbreiding van het aantal
hartoperaties tegen te houden.
Er moet mij toch iets van het hart.
De kamerleden spreken voortdu
rend over de chirurgen die de Hoe moet het
kosten opschroeven. Er zijn ech
ter heel veel posten die zo'n hart
operatie kostbaar maken. Denk
aan de sterilisatie, bloedafname,
anaesthesie, fysiotherapie, car
diologie. De prijs die ik net heb
genoemd is in dit verband alles
zins redelijk".
Betekent dit dat er straks allerlei
verschillende prijzen op het bu
reau van Van der Reijden komen
te liggen?
"Ja, dat is heel goed mogelijk. Elke
kliniek zal een keuze moeten ma
ken; zeker in een tijd waarin de
middelen schaars zijn. Ik ben er
ook van overtuigd dat de staats
secretaris de laagst biedende het
eerste toestemming zal geven
voor uitbreiding. Inderdaad, zo
op het oog lijkt het competitie
element tussen de ziekenhuizen
niet zo ongezond - als men ten
minste niet gaat stunten".
Zit die mogelijkheid erin?
"Ik denk van niet. En als het wel
gebeurt, zal de politiek de gren
zen moeten aangeven".
i verder?
"Van der Reijden zal op korte ter
mijn antwoord moeten geven.
We zitten nu in een geweldige
impasse; we kunnen en willen
niet meer sluipend uitbreiden,
want dan zou het weieens zo
kunnen zijn dat ziektekostenver
zekeraars iiiet meer met geld
over de brug komen. Met die 800
operaties hebben we overigens
doen zullen we zowel in de per
sonele als in de materiële sfeer
moeten gaan uitbreiden. Dat kan
uit de lopende exploitatie en met
een bijdrage van de Nederlandse
Hartstichting worden gereali
seerd.
Het gaat nu om die toestemming.
Ik verzeker u dat dit wachten
voor alle betrokkenen, zowel
voor personeel als patiënten, een
gigantische frustratie is. De
wachtlijsten zullen nog langer
worden als men niet snel tot een
beslissing komt. Alle ellende
wordt op deze manier gewoon
over de betrokken instellingen
uitgezaaid".
LEIDEN - In het Academisch Zieken
huis z(jn de volgende kandidaten ge
slaagd voor het diploma A-verpleeg-
Mi 0kundige:
plafond bereikt. Alle afdelin- ^.N. Alderliefste, K.A.J. de Bakker,
gen die nauw bij de hartoperaties
zijn betrokken kraken uit hun
voegen en wachten op verster
king. Om nog meer te kunnen
DEN HAAG/LEIDEN - Een nog
dit jaar af te ronden onderzoek
naar het aantal bedrijven, dat
zich de afgelopen jaren vanuit de
Leidse en Alphense regio naar el
ders heeft verplaatst, geeft vol
gens gedeputeerde J. Hoek van
Dijke (PvdA) vooralsnog een
zorgwekkend beeld te zien.
Het Leids/Alphense onderzoek
maakt deel uit van een reeks on
derzoeken die in opdracht van de
provincie door het Economische
Technologische Instituut voor
Zuid-Holland worden uitge
voerd. De tot nog toe gedane be
vindingen vertonen volgens
Hoek van Dijke eenzelfde karak
ter als die in de Goudse regio, het
Rijnmondgebied en het gewest
Den Haag, waar het onderzoek
naar het aantal bedrijfsverplaat
singen al is voltooid.
Uit de cijfers daarvan kan volgens
Hoek van Dijke worden gecon
cludeerd dat het aantal bedrijfs
verplaatsingen voor de provincie
Zuid-Holland uit het oogpunt
van werkgelegenheid zeer nega
tief is.
Het blijkt dat vooral uit het gewest
Den Haag veel bedrijven zijn ver
trokken: in zes jaar 683 bedrijven
met 6067 arbeidsplaatsen. Iets
meer dan de helft van deze be
drijven heeft zich elders in Zuid-
Holland gevestigd, terwijl onge
veer 45 procent de provincie
heeft verlaten. Het betreft hier
met name bedrijven in de dienst
verlenende sector zoals banken
en verzekeringsfirma's.
Vanuit de tot nog toe onderzochte
gebieden verlieten per jaar ge
middeld ongeveer honderd be
drijven de provincie (exclusief
Rijnmond), uiteraard met mede
neming van vele honderden ar
beidsplaatsen. Telt men het ver
trek uit Rijnmond daar bij op,
dan blijken jaarlijks zo'n 150 be
drijven de provincie te hebben
verlaten.
Gedeputeerde Hoek van Dijke lijkt
het duidelijk dat het verontrus
tende aantal bedrijfsverplaatsin
gen in de hand is gewerkt door
gunstiger rijkssubsidies elders.
De precieze verplaatsingsmotie
ven van onderhavige bedrijven
zouden volgens hem in kaart
moeten worden gebracht, opdat
duidelijk wordt wat de specifie
ke behoeften van het bedrijfsle
ven in deze provincie en haar re
gio's zijn.
LEIDEN Het Leidse gemeente
raadslid Gijs de Vries (VVD) gaat
deze zomer waarschijnlijk naar
het Europees Parlement. Hij is
door de partijraad op een ver
kiesbare plaats gezet. Op de kan
didatenlijst voor de Europese
verkiezingen staat de Leidenaar
op een vierde plaats, terwijl de
VVD rekent op zes afgevaardig
den. Officieel moet het WD-
congres in maart de lijst nog
vaststellen, maar volgens een
woordvoerster van het WD-se-
cretariaat is dat een 'formele
kwestie, meer een soort kennis
geving. De ontwerp-lijst kan
slechts met tweederde meerder
heid worden gewijzigd, hetgeen
ongebruikelijk wordt genoemd.
De Vries, die vandaag zijn 28-ste
veijaardag viert, weet nog niet of
hij bij zijn verkiezing zijn raad-
lidmaatschap zal opgeven. Dat
besluit laat hij aan de raadsfrac
tie over. Hij zegt zich te kunnen
voorstellen dat het op principiële
of praktische gronden beter is
om beide functies niet te combi-
De jonge liberaal was in 1977/78
landelijk voorzitter van de JOVD
en van 1978 tot '80 voorzitter van
de Europese liberale jongeren.
Hij is op dit moment onder meer
lid van de commissie politieke
instituties van Amnesty Interna
tional, redacteur van het landelij
ke WD-blad Liberaal Reveil en
lid van de WD-commissie bui
tenland. De Vries is werkzaam
als wetenschappelijk medewer-
Gtjs de Vries.
ker bij de afdeling internationale
betrekkingen van de vakgroep
politieke wetenschappen, onder
deel van de juridische faculteit
van de Universiteit Leiden.
LEIDEN - Bij'een snelheidscon
trole op de Lammenschansweg
zijn gisterochtend 523 auto's ge
passeerd. Daarvan reden er 34
harder dan de toegestane vijftig
kilometer per uur. Een automo
bilist haalde zelfs de 93 kilome
ter.
ADVERTENTIE
VANAVOND
EXTRA RAADSVERGADERING-
behandeling woonlastennota uitgesteld
Hedenavond om 20.30 uur wordt de raadsvergadering van
maandag j.l. voortgezet in de raadzaal van het stadhuis. De
voor vanavond aangekondigde vergadering van de commi-
sie Volkshuisvesting wordt als volgt aangepast:
de behandeling van de woon-
lastennota wordt uitgesteld.
tussen 19.30 en 20.30 uur
vergadert de commissie in de
B&W kamer van het stadhuis
over de overige geagendeerde
punten.
leiden
Redactie: Bart Jungmann Jaap Visser
Sen ei et fcolemj jladjèeefd
Rare bus
'Wordt dit een koffiebus of een
peperbus'? Die vraag stellen
veertig bussen van Den Haag
tot Den Helder zich al een
week of drie. Blauwe letters op
een paarse achtergrond, "het
heeft al heel wat opzien ge
baard", weet Trudi Coté, voor
lichtster bij de NZH.
Met deze wat raadselachtige
tekst probeert de busonderne
ming bedrijven te interesseren
voor advertenties. Na een tijdje
te hebben proef gedraaid, is de
NZH nu klaar voor het grote
werk. De NV Spoorwegrecla
me mocht het wervingskar
weitje opknappen en met suc
ces. Twee bedrijven zijn in de
markt, eind februari worden
de bussen daarom al weer af-
geschminkt.
Trudi Coté vond het ondanks het
succes toch een beetje rare re
clamecampagne. Er kwamen
bij de NZH ook heel wat tele
foontjes over binnen. Zo wilde
iemand weten of de tekst te
maken had met de Amster
damse bus die onlangs in de
fik is gevlogen. Een ander
meende dat de NZH zich met
deze tekst inliet met geweld en
sprak daar schande van. Een
Haagse mevrouw ten slotte
wilde van de NZH weten of de
koffieprijs was gedaald. "Wel
leuk natuurlijk dat soort reac
ties, maar niet echt de bedoe
ling", plaatst Coté een per
soonlijke noot.
Overigens wordt het noch een
koffiebus noch een peperbus,
maar een tapijtenbus en een
boterbus.
B.J.
De pijnlijn
Ons 'voorlichtingsmannetje' uit
de gemeentelijke advertentie
(volgens onze laatste informa
ties gemodelleerd naar voor
lichter Jan Lelieveldt) toonde
zich afgelopen vrijdag een
beetje ordinair. Bekeek met
een bedenkelijk gezicht de in
houd van zijn broek en vestig
de daarmee de aandacht op
een telefoonbandje over ge
slachtsziekten. De GG en GD
geeft automatisch en 24 uur
per dag informatie over alle
mogelijke botsingen in het
seksueel verkeer.
Een dame met een opgewekte
stem staat permanent paraat
om syfillis en gonorroe te ana
lyseren. "Geslachtsziekten zijn
Ook deze bus
vraag zich af: kof
fiebus of donder
bus? Geen van
beide. Hoogstens
tapijtenbus of bo
terbus. De chauf
feur zal er zijn
zonnebril niet
voor afzetten.
(foto Holvast)
besmettelijke ziekten die wor
den overgebracht door seksu
eel contact met iemand die ge
slachtsziekten heeft", kakelt
zij in opperbeste stemming
door de hoorn.
De GG en GD-arts Bronkhorst
zegt dat het bandje sinds vori
ge week in de recorder zit. Om
het publiek bewust en een
beetje wegwijs te maken, ver
telt hij er bij. Het bandje moet
mensen die niet zo gemakke
lijk met hun ziektesymptomen
voor de dag komen een eerste
informatie-aanzet geven. Maar
bovendien kan het personeel
van de GG en GD zo enigszins
ontlast worden. "Was het vroe
ger zo dat we een paar keer per
jaar mensen daarover infor
meerden, nu is dat al gauw een
paar keer per maand", weet
Bronkhorst.
Bij voldoende belangstelling
wordt de automatische 'pijn
lijn' wellicht uitgebreid.
Bronkhorst: "Samen met an
dere gemeenten gaan we dan
de mogelijkheden van bandjes
voor buitenlanders bekijken".
Voorlopig is daar echter nog
geen sprake van.
Wie iets verdachts rond de ge
slachtsorganen ontdekt (en het
Nederlands voldoende mach
tig is), kan het nummer 143604
(071) draaien.
B.J.
Verwarring
De belastingsdienst geeft voor
lichting over het invullen van
het aangifteformulier. Dat
stond vorige week dinsdag in
de krant. Bij wijze van proef,
stond erbij. Hè? Proef? Dat
doen ze toch al jaren?
Vrijdagmorgen kregen wij be
richt van het ministerie van fi
nanciën. Van de afdeling voor
lichting: Leiden doet niet mee
aan de proef met voorlichting
over het invullen van het belas
tingformulier. Waar in het
persbericht Leiden stond, had
Delft moeten staan.
Vrijdagmiddag kregen wij de
krant onder ogen. Op de ach
terpagina stond een adverten
tie van de Leidse belastings
dienst: "komt u er alleen niet
uit? Wij helpen U ermee".
Maandag gebeld met belasting
inspecteur Van Boven, waar
immers alle zegen vandaan
komt. Hoe zit dat nou met die
voorlichting? Financiën zegt
dat Leiden niet meedoet. "Dat
klopt", zegt Van Boven opge
wekt. "Het gaat hier om een
proef met klassikale voorlich
ting. Aan hele groepen tegelijk
dus. Daar is vorig jaar in Em-
men mee begonnen en dat gaf
aardige resultaten. Daarom is
besloten om dat met een ze
vental inspecties uit te brei
den, maar daar zit Leiden niet
bij. Toen ik dat vorige week in
de krant las, dacht ik ook: hoe
zit dat nou? Toen heb ik het
ministerie gebeld. Bij de afde
ling voorlichting wisten ze dat
er een fout in het persbericht
had gestaan. En die zouden het
corrigeren. Vandaar".
Maar die advertentie dan, hiel
den wij vol. Van Boven: "Wij
houden wel een voorlichtings
campagne. Die is vandaag
(maandag dus) begonnen.
Maar wij geven individuele
voorlichting, geen les aan groe
pen. Wij richten ons speciaal
op de sociaal-zwakkeren en
bijvoorbeeld de buitenlanders.
Het is nadrukkelijk niet de be
doeling om de belastingconsu
lenten concurrentie aan te
doen. Wij helpen met name die
mensen, voor wie honderd gul
den voor een consulent een
probleem is. Alleen vandaag al
zijn er 66 mensen bij ons op
kantoor geweest om advies.
We gaan trouwens ook de boer
op. Naar Roelofarendsveen en
zo. En naar Leiden-Noord. Op
die bijeenkomsten geven wij
uitsluitend individueel advies.
Persoonlijk zou ik dat als be
lastingplichtige ook liever heb
ben dan in zo'n groep. Het gaat
bij inkomstenbelasting toch
om een privé-zaak".
Kortom: Leiden krijgt wèl voor
lichting, maar géén proef en
hoeft om dat laatste niet rou
wig te zijn.
LEO MAAT
A.P.M. van den Berg, J.L. Bil, J E.
Bogerd-Dyxhoorn, G.P.M. Bon-Van
Dijk, A.H.M. Burghout, G.M. van
Dam, R.J. van Delft, B.M. Duin, C.M.
van Dusseldorp, Y.C. Gagliardi,
B.J.M. van Haaster. H.H.A. van Haas
ter, A.J. Jansen van Rosendaal, D.J.
Koning, J.J. Maarleveld, C.A. van der
Meer, M.C. Oostwonder, A.E. Poot, S.
Post, E.M.T. Rijnbeek, W.R. de Ruy-
ter, A. Slagboom, P. van Vlijmen.
A.W. Vromans, E.T. Zonneveld-Vis-
LEIDEN - Drs. Jan Pronk, waar
nemend secretaris-generaal van
de United Nations Conference
on Trade And Development
(UNCTAD), spreekt vrijdagmid
dag in Leiden. Pronk houdt een
rede in het kader van de cursus
ontwikkelingsproblematiek aan
de Leidse universiteit. Onder de
titel 'De rol van politieke facto
ren in internationale economi
sche betrekkingen' bespreekt hij
de economische verhoudingen
op het gebied van de internatio
nale handel tussen de landen in
de Derde Wereld en het Westen.
De interfacultaire cursus ontwik
kelingsproblematiek wordt ge
houden onder auspiciën van het
Instituut voor Internationale
Studiën van de Leidse universi
teit. De bijeenkomst wordt ge
houden in het gebouw Stations
plein 234 en begint 's middags
om twee uur.
LEIDEN - Twee Leidse jongens
van 17 en 18 jaar oud zijn vanoch
tend vroeg aangehouden bij een
inbraak in een woning aan de
Pres. Steinstraat. Een bewoner
had gezien hoe de twee knapen
zich toegang tot de woning had
den verschaft en waarschuwde
de politie. Die trof in de woning
spullen aan die gereed stonden
voor vervoer en buiten de wo
ning al een video-recorder. Eén
van de dieven droeg de afstand-
bedieining van deze recorder in
zijn kleren.
LEIDEN - Om een gestolen speel
goedkat terug te krijgen, heeft
een Leidse speelgoedhandelaar
gisteren een wilde achtervolging
te voet moeten inzetten. De man
kreeg gistermiddag in zijn speel
goedwinkel aan de Burgsteeg
drie vrouwen op bezoek. Toen de
drie het pand weer wilden verla
ten, had één van hen een speel
goedbeest van bijna 250 gulden
onder de arm. De winkelier volg
de de dievegge en wist haar op
de Hooglandse Kerkgracht te
pakken te krijgen.
Terwijl hij de tegenstribbelende
vrouw mee naar zijn winkel wil
de nemen, werd de winkelier
echter aangevallen door de ande
re twee vrouwen. Die wisten hun
metgezellin te bevrijden. Om
standers, door de winkelier te
hulp geroepen, verleenden geen
enkele medewerking. Overigens
hoopt de politie de vrouwen als
nog te kunnen aanhouden, aan
gezien de winkelier een aardige
beschrijving van hen heeft. Ook
is de politie in het bezit van één
van de handtasjes van de drie
vrouwen.