PvdA: defensie
losser van VS
c
89
Negen blije huwelijken bij de Baghwan
Korter werken kan
banen gaan kosten
Congres wil onafhankelijker Europa
D-
Meer salaris directie
wekt woede bij Avebe
Kabinet wil
V-I min. extra
trendvolgers
Actievoerders op basis
Woensdrecht opgepakt
Cocaïnelijn
Zuid-Amerika
opgerold: 26
arrestaties
MAANDAG 20 FEBRUARI 1984
AMSTERDAM (GPD) - De PvdA vindt dat de defensie van de lidstaten van de Europese
Gemeenschap zowel binnen als buiten de NAVO onafhankelijker moet worden van de
Verenigde Staten. Volgens de sociaal-democraten betekent deze opstelling niet dat de
band met de VS geheel wordt losgelaten, maar dat het defensiebeleid meer gericht
moet worden op speciale Europese belangen. De onafhankelijkheid van de lidstaten
mag daarbij niet in het gedrang komen.
Binnenland
VEENDAM (ANP) - Het perso
neel van het aardappelzetmeel-
concern Avebe is boos over een
salarisverhoging voor de directie
terwijl het bedrijf een moeilijke
periode doormaakt waarin veel
verlies wordt gemaakt. De drie
hoofddirecteuren en zes direc
teuren hebben ieder een verho
ging van respectievelijk 3000 gul
den en 2000 gulden per maand
gekregen.
Afgelopen vrijdag ontstond ver
ontwaardiging over deze verho
ging tijdens een vergadering van
de centrale ondernemingsraad.
"Het is niet te verteren dat bij
Avebe, dat het zo moeilijk heeft,
de directeuren een salarisverho
ging krijgen", aldus een woord-
voerder van de centrale onderne
mingsraad.
De vakbonden hebben zich nu ook
geschaard achter de verontwaar
digde personeelsleden. Vorig
jaar tijdens de cao-onderhande
lingen hadden de bonden wel in
gestemd met de salarisverhogin
gen. Het salaris van de directie
was sinds 1979 bevroren. Dat sa
laris lag toen al lager dan de sala
rissen voor vergelijkbare func
ties.
Omdat het aardappelzetmeelcon-
cern grote verhezen Ujdt, heeft
de nationale investeringsbank,
die vele miljoenen in het bedrijf
heeft gestoken, gesteld dat de
loonkosten naar beneden zullen
moeten. Als de loonsverlaging
wordt doorgevoerd, zal die ook
van toepassing zijn op de direc
teuren.
Het D'66-kamerlid Tommei heeft
minister Braks (landbouw en vis
serij) opheldering gevraagd over
de salarisverhoging die de direc
tieleden van de aardappelmeel-
verwerkingsfabriek hebben ge
kregen. De salarisverhoging be
draagt op jaarbasis ruim 250.000
gulden. Dit heeft een woordvoer
der van D'66 gisteren meege
deeld.
De vragen zullen donderdag 23 fe
bruari door minister Braks in de
Tweede Kamer tijdens het mon
delinge vragenuurtje worden
beantwoord, aldus de D'66-
woordvoerder.
Het congres van de PvdA heeft dit
zaterdag vastgelegd in haar ver
kiezingsprogramma voor de ko
mende Europese verkiezingen.
De voorgestelde nieuwe koers
mag volgens de partij niet bete
kenen dat Europa een derde mi
litaire grootmacht wordt. De par
tij vindt daarentegen dat Europa
nauwer betrokken moet worden
bij de kernwapenonderhandelin
gen in Genève.
Ook PvdA-leider Den Uyl hield in
zijn afsluitende rede een pleidooi
voor een bijzondere rol van Eu
ropa in zaken als veiligheid en
vrede. De EG moet volgens heni
een zelfstandige gesprekspartner
worden voor zowel de VS als
Dankert trekt
lijst van PvdA
AMSTERDAM (ANP) - De partij
raad van de PvdA zal op 24 maart
Piet Dankert aanwijzen als lijst
trekker voor de Europese verkie
zingen in juni dit jaar. Dat bleek
zaterdag op het PvdA-congres,
waar vrijwel alle partijraadsle
den aanwezig waren.
Op enkele uitzonderingen na stem
den de partij-afdelingen van de
PvdA in met het lijsttrekker
schap van Dankert. Een van de
overige kandidaten voor het lijst
trekkerschap was oud-partij
voorzitter en Europarlementa
riër Ien van den Heuvel.
voor Oost-Europa. Net als het
congres wijst hij de totstandko
ming van een Europese defensie
gemeenschap echter af.
Den Uyl zei dat de VS onder presi
dent Reagan noch de Sowjet-
Unie in staat zijn gebleken een
constructieve samenwerking op
te bouwen. Hij vroeg zich af of na
het afbreken van de onderhande
lingen over de middellange af
stand- en strategische kernwa
pens nu niet een bijzondere ver
antwoordelijkheid toevalt aan
Europa.
Plaatsing
Volgens de PvdA-fractieleider zul
len de komende verkiezingen
voor een groot deel gaan over de
plaatsing van nieuwe kernwa
pens in ons land. Hij herhaalde
daarbij zijn opvatting dat het
CDA op dit punt voor de WD
dreigt te zwichten. Een eventu
eel positief plaatsingsbesluit
heeft volgens hem echter een
wijdere betekenis dan alleen
voor Nederland.
„Het is het verkeerde signaal op
het verkeerde moment. Neder
land heeft een voorbehoud ge
maakt in 1979. Een besluit tot
plaatsing nu, terwijl de onder
handelingen zijn afgebroken, be
tekent escalatie, het gooien van
olie op het vuur".
DEN HAAG (ANP) - Arbeids
duurverkorting kan tot gevolg
hebben dat er werkgelegenheid
verloren gaat en er ten hoogste
sprake is van herverdeling van
minder dan het bestaande werk.
Oorzaak daarvan is dat evenre
dig inleveren van loon voor ar
beidsduurverkorting (adv) de
consumptieve bestedingen aan
tast en zorgt voor een neerwaart
se spiraal, waardoor produktie
en werkgelegenheid verloren
gaan. De overheid moet dan ook
een beleid voeren ter voorko
ming van extra bestedingsverlies
door adv.
Dat schrijft de projektgroep her
verdeling werk van het ministe
rie van sociale zaken en werkge
legenheid in een rapport "Aspec
ten van arbeidstijdverkorting
per dag of per week". Het rap
port dateert overigens al uit
maart 1983, en heeft een rol bij de
beleidsvorming gespeeld. Het
ministerie tekent hierbij aan dat
de conclusies niet de opvattin
gen van minister De Koning
weergeven. Bovendien zijn de
feitelijke ontwikkelingen na
maart 1983 niet in het rapport
verwerkt.
De ontwikkeling van de arbeids-
produktiviteit speelt een door
slaggevende rol bij het bepalen
van de gevolgen van adv. Door
een stijging van de arbeidspro-
duktiviteit (grotere produktie
met een gelijkblijvend of minder
sterk groeiend produktieappa-
Heroïne per tube
UTRECHT (ANP) - De 24-jarige
Utrechter A.G. heeft afgelopen
week geprobeerd via een tube
tandpasta heroïne zijn politiecel
binnen te krijgen om dat aan de
man te brengen in het huis van
bewaring waarnaar hy zou wor
den overgebracht. De man, bij de
politie bekend als heroïnehande
laar, zat in de politiecel nadat hij
eerder die week na een tip op he-
roïnebezit was betrapt.
De heroïne in de tube had volgens
de politie een handelswaarde
van ongeveer 30.000 gulden.
rnsrn 2i-MXNsm22m.
ïïmwjEs
KILO
GESNEDEN
PRE f
DOMO UOUDMRE
m/ima
in uren als de produktie constant
blijft.
Door evenredig of meer inleveren
dreigt van adv een negatieve be
stedingsimpuls uit te gaan in de
consumptieve sfeer, aldus het
rapport. Compensatie daarvan is
niet waarschijnlijk. Daarvoor zal
de uitvoer onvoldoende stijgen,
terwijl ook de investeringen door
adv geen impuls zullen krijgen.
Ook op een verschuiving van
consumptie naar investeringen
rekenen de ambtenaren niet.
Eerder zullen beide omlaag gaan.
De rendementen zullen dalen
door het lagere produktieniveau,
en het loonaandeel in de winsten
stijgt.
De negatieve spiraal kan worden
bijgestuurd door de produktivi-
teitsstijging die het gevolg is van
adv, in (hogere) uurlonen te ver
werken. Ook kan de stijging van
de arbeidsproduktiviteit worden
beperkt of kan een grotere her
bezetting dan bedrijfsecono
misch nodig is worden doorge
voerd. Verder zouden andere be
stedingen kunnen worden ver
ruimd, bijvoorbeeld door een in
vesteringsimpuls.
DEN HAAG - De rijksoverheid zal
in de toekomst de financiële
ruimte bepalen voor de arbeids
voorwaarden bij omroep, be
drijfsverenigingen en gesubsi
dieerde instellingen als bejaar
denoorden, ziekenhuizen en bus
ondernemingen. Binnen de doo
kabinet en Tweede Kamer ge
stelde grenzen mogen werkne
mers en werkgevers vrij onder
handelen. In totaal gaat het om
zo'n 500.000 werknemers, die als
trendvolger zullen worden aan
gewezen.
Dat blijkt uit een wetsontwerp, dat
voor advies is toegezonden aan
de Raad van State. Het kabinet
heeft in afwijking van het advies
van de Sociaal-Economische
Raad besloten geen onderscheid
te maken tussen enerzijds direct
gesubsidieerde instellingen waar
de overheid zelf in feite werkge
ver is, en anderzijds bedrijfsver
enigingen, ziekenfondsen en om
roep, die uit premies en omroep
bijdragen putten. De norm is niet
hoe maar of de overheid een fi
nanciële vinger in de pap heeft.
Blijkens het wetsontwerp zal de fi
nanciële ruimte voor de arbeids
voorwaarden worden vastge
steld in de vorm van een percen
tage van het per instelling toege
kende budget. Bij de onderhan
delingen over de invulling daar
van zal de overheid zich afzijdig
houden.
Volgens het kabinet ontstaat op
die manier in de zogeheten kwar-
taire sector een 'werkbaar even
wicht' tussen de onderhande
lingsvrijheid van werknemers en
werkgevers en de financiële ver
antwoordelijkheid van de over
heid.
aan een nieuwe wapenronde, „of
het zegt, genoeg is genoeg: wij
verwaarlozen onze defensie niet,
maar wij weigeren mee te doen
aan deze waanzin". Den Uyl riep
het kabinet op om de 'spiraal van
de overbewapening' te verbre
ken. Zonodig moet het kabinet
de moed opbrengen binnen de
Navo alleen komen te staan.
In het PvdA-verkiezingsprogram-
ma wordt er - tegen de wens van
het partijbestuur - op aangedron
gen dat alle kernwapens van Eu
ropese bodem verdwijnen. In het
ontwerpconcept-programma
werd nog uitsluitend gesproken
over de 'vermindering' van de
kernwapenarsenalen in Oost en
West. Het congres veranderde dit
in 'afschaffen'. Ook wijst de
PvdA een mogelijke 'militairise-
ring van de ruimte' van de hand.
Daarmee werd duidelijk stelling
genomen tegen plannen van de
Franse president Mitterrand in
deze richting.
Economishce crisis
In zijn toespraak beschuldigde
Den Uyl het kabinet-Lubbers er
van met zijn economische maat
regelen de economische proble
men eerder te verscherpen dan
op te lossen. De komende verkie
zingen betekenen volgens hem
ook een beoordeling van het
'eenzijdige bezuinigingsbeleid'
van Lubbers en de zijnen. Den
Uyl verwacht echter dat het ka
binet het beleid in de komende
maanden zal bijstellen.
Ten onrechte noemt het kabinet de
geringere stijging van de werk
loosheid een gevolg van het kabi
netsbeleid, zei de PvdA-fractie-
leider. In feite is deze verbete
ring een direct gevolg van de
economische opleving in het bui
tenland, en dan vooral in de VS.
Maar volgens Den Uyl reageert
het kabinet als de haan die
meent dat de zon opgaat omdat
hij kraait.
De komende verkiezingen gaan
volgens Den Uyl ook over de in
voering van een 35-urige werk
week, die in Europees verband
zal moeten worden afgedwon
gen. Werknemers die niet op 14
juni gaan stemmen, zijn dan ook
dieven uit eigen portemonnee.
Lijkauto rijdt
huis binnen
WIERDEN (ANP) - Een be
jaard echtpaar in het Twentse
Wierden kreeg zaterdag de
schrik van zijn leven toen een
lijkauto na een rit door de
tuin de zijgevel van het huis
ramde en de woonkamer bin
nenreed (zie foto onder). Dit
heeft de rijkspolitie zaterdag
meegedeeld.
De ravage was zeer groot. De
muur raakte ontzet en stortte
gedeeltelijk in en ook het in
terieur van de woning liep
forse schade op. Het echtpaar
en de chauffeur van de lijk
wagen bleven ongedeerd.
Voordat de lijkauto het huis
binnenreed, was deze op een
kruising in botsing gekomen
met een personenauto. De
bestuurder hiervan kwam
eveneens met de schrik vrij,
aldus de rijkspolitie.
WOENSDRECHT (ANP) - Onge
veer 150 actievoerders van de ba
sisgroep tegen kernbewapening
zijn zaterdagochtend omstreeks
half acht op het terrein van de
vliegbasis Woensdrecht aange
houden. De actievoerders had
den het verboden terrein via hek
ken en prikkeldraadversperring
betreden. Een woordvoerder van
Defensie heeft dat meegedeeld.
De actiegroep had zich eerst op een
parkeerplaats van het Liesbos
even buiten Breda verzameld,
waarna de groep zich naar de
vliegbasis begaf. Vrijdagavond
was bij de rijkspolitie in Woens
drecht telefonisch gemeld dat er
zaterdagochtend een actie zou
plaatshebben. In het telefoontje
werd gemeld dat de rijkspolitie
"het zaterdag druk zou krijgen".
De actiegroep zelf meldde 's och
tends dat ze een communicatie
gebouw op de vliegbasis had be
zet. Maar zover is het niet geko
men, aldus de defensiewoord
voerder.
Na het anonieme telefoontje is er
'Nekken gemeten'
AMSTERDAM (ANP) - Politie en
marechaussee hebben zaterdag
bij de vliegbasis in Woens
drecht ongeveer 100 actievoer
ders gefotografeerd en met be
hulp van vingerafdrukken gere
gistreerd. In een aantal geval
len werden neklengten en
schoenmaten genoteerd. Een
van de actievoerders is wegens
dienstweigering (totaal weige
raar) in verzekerde bewaring
gesteld. Dit staat in een gisteren
uitgegeven verklaring van ba
sisgroepen tegen kerngeweld en
militarisme.
volgens de defensievoorlichting
gesurveilleerd in de omgeving
van de basis. Toen dat bericht za
terdagochtend geen loos alarm
bleek te zijn, is ingevolge ge
maakte afspraken tussen de ko
ninklijke luchtmacht, de konink
lijke marechaussee en de rijks
politie actie tegen de groep on
dernomen, aldus Defensie.
De basisgroep liet weten dat zij
met de actie duidelijk heeft wil
len maken dat plaatsing van
kruisraketten niet wordt geac
cepteerd. Ook protesteert de ac
tiegroep tegen verdere interven
tie van de Verenigde Staten op
Nederlands grondgebied, aldus
een communiqué van de groepe
ring.
Op het ogenblik worden volgens
een woordvoerster in Woens
drecht proeven genomen met
schotels en antennecommunica
tie. Die proeven bieden Amerika
de mogelijkheid "om heimelijk
voorbereidingen te treffen voor
de plaatsing van nieuwe kernwa
pens in ons land". De actievoer
ders eisen stopzetting van alle
militaire activiteiten in Neder
land.
Na verhoor en registratie zijn de
aangehouden actievoerders weer
vrijgelaten. Volgens de defensie
voorlichter had de actie een
vreedzaam karakter.
TWEE DODEN (ANP) - Twee
mensen zijn om het leven geko
men en vijf anderen ücht ge
wond door een verkeersongeval
in de nacht van zaterdag op zon
dag onder Vlijmen. Zij zaten in
een auto die tegen een boom
reed. De slachtoffers zijn de 25-
jarige Henk Kivits en de 18-jarige
Josine Boomaars, beiden uit Den
Bosch.
AMSTERDAM (ANP) - Door een
gezamelijke actie van de narcoti
cabrigade van de Amsterdamse
politie en andere politiekorpsen
zijn in de nacht van vrijdag op
zaterdag 26 mensen in binnen-
en buitenland gearresteerd.
Daarmee is een cocaïnelijn tus
sen Zuid-Amerika en Nederland
opgerold. Dit heeft een woord
voerder van de Amsterdamse po
litie zaterdagmiddag meege
deeld.
Deze wilde niet vertellen om welk
Zuidamerikaans land het ging
omdat daar nog arrestaties kun
nen worden verwacht. De arres
taties staan in verband met de zo
genoemde Chilenen-affaire, die
zich in het najaar van 1983 af
speelde en waarbij twee Chile-
nen als gevolg van een 'oorlog'
tussen twee rivaliserende cocaï-
nebendes de dood vonden. De
politie nam toen vier kilo cocaïne
en een groot aantal vuurwapens
in beslag. Vijf personen werden
toen aangehouden.
Vrijdagnacht zijn in diverse wonin
gen in de stad zeven mannen en
-twee vrouwen aangehouden. Dit
gebeurde nadat de narcoticabri
gade een cocaïnehandelaar uit
Arnhem na langdurige observa
tie had gearresteerd. Deze had in
de hoofdstad ongeveer 50 gram
heroïne verkocht. Op verzoek
van de Amsterdamse narcotica
brigade verrichtte de Arnhemse
politie huiszoeking in de woning
van de man waarbij nog eens 50
gram cocaïne werd gevonden.
Verder werden op verzoek van
de narcoticabrigade een man
met een hoeveelheid cocaïne op
het vliegveld van Luxemburg en
een koerier met 200 gram van
hetzelfde middel in Athene in de
kraag gegrepen. De laatste had
de cocaïne in zijn lichaam ver
borgen. Er zijn voorts in een niet
nader genoemd Zuidamerikaans
land enige kilo's cocaïne in be
slag genomen.
In de nacht van vrijdag op zaterdag
zijn in een pand op de Eglantiers-
gracht nog eens acht mensen
aangehouden: vijf Britten en drie
Nederlanders, Op het moment
dat de politie de inval in dit pand
deed, probeerden de aanwezigen
100 gram cocaïne het raam uit te
gooien. De actie op de Eglan-
tiersgracht werd uitgevoerd in
samenwerking met de gemeente
politie van Amstelveen, die al
enige tijd een groep Britse hard
drugshandelaren op het spoor
De recherche van bureau War
moesstraat hield in dezelfde
nacht nog eens zeven personen
aan: twee handelaren in verdo
vende middelen en vijf kopers
daarvan.
HEERDE - De zojuist in de echt
verbonden jongen stoot de
rechtervuist omhoog, zoals een
voetballer die glorieus heeft
gescoord. De menige achter
hem, in kruiszit en gekleed in
allerlei gradaties rood, joelt.
Het gebeurt in een directiekeet
van de Dienst IJsselmeerpol-
ders. De keet staat op het 75
voetbalvelden grote landgoed
van de stad Rajneesh, een
Baghwan-commune in Heerde
ter hoogte van Zwolle. Negen
huwelijken zijn daar gisteren
in de Veluwse bossen ingeze
gend.
door
Pieter van de Vliet
Swami Anand Niketana, de
geestelijk leider van Baghwan
Nederland, gezeten in een wit
lederen fauteuil, omgeven
door kaarsen, bloemen en het
portret van Baghwan, wijst er
op dat geen zwaar drukkend
ceremonieel verwacht kan
worden, zoals bij de gevestigde
kerken. Baghwan is nog niet
zover dat het over een Nieuw
en Oud Testament beschikt.
Het moet gewoon feest wor
den, leuk en ongedwongen,
met zo nu en dan een kwink
slag. Baghwan heeft immers
dat je je leven moet vie-
Swami Niketana, die gisteren negen Bhagu
drukt een bloemenkrans op het hoofd van een vai
Ma;
eerst is het net als in al die
andere kerken, even de ogen
toe. „We moeten naar binnen
gaan om ons open te stellen
voor Baghwan, onze meester".
Als de ogen weer open zijn,
zegt landelijk leider Niketana
dat bij de komende ceremonie
„niets wordt beloofd" (gelach).
„Bij een huwelijk is het niet zo
van: Nou ben jij van mij. Het
gaat erom elkaar vrij te laten,
te proberen de ander de vrij
heid te geven precies te zijn zo
als hij is".
Elke huwelijksplechtigheid bij
Baghwan is anders, omdat elk
moment van het leven anders
is, zegt Niketana. „Daarom
geef ik jullie enkele oppeppers.
Zoals mijn Amerikaanse
vriend Murphy zei: „Wees niet
bezorgd als je je lekker voelt,
want dat gaat over. Alles wat
goed begint, eindigt slecht en
alles wat slecht eindigt, wordt
slechter". Dan een mop: „Een
man die de krant leest, luijgt
opeens een klap van zijn
vrouw. Ze zegt: omdat je zo'n
waardeloze minnaar bent. Als
de vrouw naar de tv kijkt,
krijgt ze een onverwachte opla
waai van de man. Hij zegt: om
dat je het verschil kent".
Niketana vertelt dat overlijden
en geboorte net zo goed wor
den gevierd, „zii het met min
der grappen en meer dansen".
„We grijpen alle gelegenheden
in het leven aan om feest te vie
ren". Na de huwelijksplechtig
heid volgt een ander ceremo
nieel. Van de aanwezigheid
van de priester wordt gebruik
gemaakt om een baby Sanyas-
sin (discipel) te maken. Niketa
na hangt het wicht een soort
rozenkrans met het portret van
Baghwan om. Hij weerlegt de
kritiek dat een onwetende iets
wordt opgedrongen. „Babies
slapen soms, maar ze zijn wak
kerder dan de meeste volwas-
De bruidegommen zijn nogal
conventioneel gekleed, maar
de bruidstoiletten zijn ontstè-
gen aan het uniform dat by de
blijheid hoort. De reïncarnatie
van de Flower-Power is niet
meer zo armoedig en heeft iets
eigens. Dat blijkt ook uit het
filmpje over de stad R^jneesh-
puram in de Amerikaanse staat
Oregon. Baghwan laat zich
daar op videoband vastleggen
met op de achtergrond 32
Rolls-Royces. Iedereen lacht
zich een bult. Hetzelfde is het
geval als de geestelijk leider tij
dens een rit in een van die
fraaie vehikels als een kerst
man cadeaus aan de discipelen
uitdeelt. Hij laat een vrouw
fraaie juwelen zien en geeft
haar een paar pantoffels. Bagh
wan verklaart dat hij niet aan
bezit hecht, maar slechts bezit
gebruikt. Hij laat zich slechts
in de RR rondrijden; een leuke
vorm van arm-zijn. Veel wordt
verdiend aan de verkoop van
souvenirs, de vergelijking met
Lourdes dringt zich op.
Op het kantoor van de Baghwan-
stad in Heerde hangt een bord
met: „Jezus spaarde, Mozes in
vesteerde, en Baghwan geeft
uit". Op een groot publikatie-
bord hangen krantenknipsels.
„De nieuwe multinational in
opmars". „De rooie ruggen
achter de rooie pakken". De ar
tikelen gaan over de toene
mende commerciële activitei
ten van de discipelen van
Baghwan. De pas geopende
discotheek Zorba the Buddha
aan de Nieuwezijds in Amster
dam wordt genoemd en het
plan om in de hoofdstad R<y-
neesh te openen.
Persvoorlichter Swami Hari
Prem legt uit dat religie en
commercie niet onverenigbaar
zijn. („Zie Rome"). Zakelijke
projecten zyn nodig om de
Baghwan-beweging zichzelf te
laten bedruipen. Toegang tot
het koud buffet ter ere van de
bruiloftsgasten kost 35 gulden
per persoon, derhalve.
Swami Hari Prem is een gewe
zen filosofiedocent, maar wat
geweest is, is niet van belang,
net zomin als de toekomst,
meent hij. Een discipel van
Baghwan leeft bij het moment.
Daarom breekt er een hilarisch
gelach uit als iemand vraagt
wat de toekomstverwachtin
gen zijn van de pas getrouwde
19-jarige Ma Prem Para.
