'Russische SS 20-raket in Vietnam' Italië straks langer met meer rooms EG bouwt aan toekomst Affaire-Kiessling steeds grotesker Indonesische generaal: Brits e roof: zes jaar voor bewaker Spaanse pers ontstemd over onthaal van Castro Parijs stuurt ME naar wegblokkades Nu weer wijnconflict tussen EG en de VS Al voor f395,- 'n kroon-ofbrugdeel! 13 Rehadent b.v. ATERDAG 18 FEBRUARI 1984 DEN HAAG (GPD) - Binnen de zes landen van de Associa tie van Zuidoostaziatische staten (ASEAN) is ernstige be zorgdheid gerezen over de militaire aanwezigheid van de bowjet-Ume in Vietnam, die nu nog meer is versterkt ketteMSS-20)lng nucleaire middellange-afstandsra- De aanwezigheid van deze kernra ketten met een maximaal bereik van 5000 kilometer is, volgens berichten uit Jakarta, geconsta teerd door de opperbevelhebber van het Indonesische leger, ge neraal Bennie Moerdani, die de ze week een onverwacht bezoek bracht aan Vietnam. LONDEN (GPD) „Nooit in uw leven zult u zich meer veilig voe len". Dat zei een Londense rech ter gisteren nadat hij bewaker Anthony Black tot zes jaar ge vangenis had veroordeeld we gens diens aandeel in de grootste roof uit de Britse geschiedenis. Die roof vond november vorig jaar plaats, toen een bende gewapen de mannen een depot vlakbij het Londense vliegveld Heathrow overviel, en er met niet minder dan 120 miljoen gulden aan goudstaven, diamanten, platina en travellers' cheques vandoor ging. De bende werd daarbij geholpen door de bewaker, die onder meer de sleutel liet kopiëren waarmee de overvallers het pand binnen kwamen. Maar enkele uren na dat de overval had plaats gehad, biechtte Black al zijn aandeel in de roof aan de politie op. Dankzij zijn verklaring kon de Londense politie enkele weken Hater drie mannen arresteren, die binnenkort voor de rechter zul len moeten verschijnen, en daar bij onder meer met Black's getui genverklaring zullen worden ge confronteerd. Black zelf werd tot een naar verhouding lichte straf veroordeeld, omdat hij de politie zo goed heeft geholpen. Op verzoek van de politie zal Black zijn straf niet in een normale ge vangenis hoeven uit te zitten. Hij zal naar een geheime plaats wor den overgebracht, omdat anders zijn veiligheid niet kan worden gegarandeerd. Ook voor zijn fa milieleden zijn veiligheidsmaat regelen van kracht. Dat moet ook wel, omdat de Lon dense onderwereld naar verluidt een prijs van 4,5 miljoen gulden op Black's hoofd heeft gezet. Dat kan gemakkelijk betaald wor den, omdat vrijwel niets van de buit van november boven water is gekomen. Plaatsing van de SS-20 in Vietnam zou betekenen dat Moskou nu ook met op land gestationeerde kernrakettten heel Zuidoost- Azië op de korrel kan nemen en bovendien militaire doelen in de Indische en Stille Oceaan. Het bezoek van generaal Moerdani aan Vietnam is bekend bij de Azië-waarnemers op het ministe rie van buitenlandse zaken in Den Haag, maar men vraagt zich wel af of de waarneming van de Indonesische generaal, die vier dagen in Vietnam heeft gezeten en ook een trip heeft gemaakt langs de Vietnamees-Chinese grens, wel juist is. Anderzijds ge looft men dat Moerdani, die car rière heeft gemaakt bij de militai re inlichtingendienst, weet waar over hij praat. Jakarta doet erg geheimzinnig over het aanvankelijk geheim ge houden bezoek van Moerdani en weigert bijzonderheden te vertel len. Maar kringen rond het mi nisterie van defensie in de Indo nesische hoofdstad zeggen dat, „als men rekening houdt met de overweldigende militaire presen tie van de Verenigde Staten in dit gebied, het voor de Sowjet- Unie een vanzelfsprekende zaak is ook in Vietnam raketten te plaatsen". CLUSES Een groep vrachtwagenchauffeurs houdt zichzelf wc blokkeerden de weg bij Cluses in de Franse Alpen. MADRID Het bliksembezoek van de Cubaanse president Fidel Castro aan Madrid, op doorreis van Moskou naar Cuba, heeft tal loze reacties van uiteenlopende aard ontlokt in de Spaanse pers. door Gerrit-Jan Hoek „Hoe zouden de socialisten, toen ze nog in de oppositie zaten, gerea geerd hebben als de vorige rege ring bijvoorbeeld generaal Pino chet op deze manier ontvangen zou hebben?" vraagt het katho lieke blad Ya zich boos af. Vol gens het rechtse monarchisti sche blad ABC hebben Castro en de Nicaraguaanse leider Ortega alleen maar de intentie gehad de publieke opinie in Spanje om de tuin te leiden. Voor het extreem-rechtse nationa listische krantje El Alcazar be vestigt het bezoek van Castro de oriëntatie van de Spaanse socia listen in de richting van de linkse regimes in Centaal-Amerika en achter het IJzeren Gordijn. Zelfs het liberale blad 'Diario 16' kan geen goed woord opbrengen voor de regering-Gonzalez, die Castro de eerste gelegenheid sinds de Cubaanse revolutie van 1959 geboden heeft om voet aan wal te zetten in een Westeuro pees land. Een van de meest gerenommeerde politieke radiocommentatoren, Fernando Onega, vertelde daar entegen dat de socialisten met de ontvangst van Castro zonder twijfel de toorn van Washington op de hals hebben gehaald. „Nog minder dan de Amerikanen ooit Suarez zijn omhelzing met de PLO-leider Arafat vergeven heb ben, zullen zij het Gonzalez ver geven het isolement van Castro in de westerse wereld doorbro ken te hebben". BRUSSEL De Europese Ge meenschap blijft in de toekomst investeren, ook al gaan de zaken nog wat moeilijk. De Europese ministers van buitenlandse za ken moeten volgende week in Brussel formeel de bouw van een nieuw Europees hoofdkwartier in Brussel goedkeuren. door Ferry Mingelen Het gebouw, dat zetel wordt van de Europese Ministerraad, gaat zo'n 725 miljoen gulden kosten, te be talen door de gezamenlijke Euro pese lidstaten. De bouw wordt voornamelijk door Belgische aannemers gerealiseerd, maar Nederland heeft toch ook een vinger in de pap „die voor onze export en werkgelegenheid niet onbelangrijk is", zo werd in Ne derlandse kringen in Brussel op gemerkt. De Westland-Utrecht- combinatie en de Hollandse Be ton Groep zijn direct of via Belgi sche dochtermaatschappijen bij het project betrokken. Het gebouw, dat heel passend komt te liggen tussen het onder komen van de Europese Com missie aan het Schumanplein in Brussel en het riante onderko men van het Europese Parle ment, moet in 1990 klaar zijn en dan aan zo'n 2500 man ruimte inclusief verkeerstunnels, voor haar rekening nemen. De kosten daarvan worden op nog eens 250 miljoen gulden geraamd. Het is er de Belgische regering veel aan gelegen om Brussel toch defini tief als hoofdstad van Europa geaccepteerd te krijgen. bieden. Op het ogenblik werken Alhoewel Brussel nog steeds offi- ongeveer^ 1800 personeelsleden cieel de tijdelijke zetel bij de Europese Ministerraad, maar dit aantal zal door de toe treding van Spanje en Portugal aanzienlijk stijgen. De bedoeling is dat het ook een wat represen tatiever omgeving schept dan het huidige, van de Belgische staat geleende zeer sobere onder dak van de Europese Minister raad. De Belgische staat heeft de grond gratis ter beschikking gesteld en zal ook de nodige infrastructuur, de Europese Ministerraad is, wordt de kans dat andere steden, zoals Luxemburg, daar nog voor in aanmerking komen met dit nieu we Europaleis wel zeer klein. Overigens zal het hele project, waaraan al vanaf 1972 wordt ge werkt, pas kunnen starten indien er op de Europese begroting geld voor is gevonden. Op het ogen blik verkeert de Europese Ge meenschap echter in grote geld nood. PARIJS (Reuter) - De Franse regering heeft gisteravond besloten eenheden oproerpo litie, militairen, helikopters en militaire vliegtuigen in te zetten om een eind te maken aan de blokkade van hoofd wegen door Franse vrachtau tochauffeurs. Enkele honderden chauffeurs blokkeerden gisteren de au toroute du Sud, de autoweg naar het zuiden van Frank rijk, uit protest tegen de sta king van de Franse en Ita liaanse douanebeambten. In de Franse alpen lag het ver keer ook stil voor de ingan gen van de tunnels van de Mont-Blanc en Fréjus, waar door de verbinding met Italië is afgesloten. De kleine vervoerders in Frankrijk eisen voorts van de overheid teruggave van btw, versoepeling van de rijtijden- controle, minder hoge boetes en een einde aan de lange wachttijden aan de grenzen. De situatie was penibel bij Gre noble, dat praktisch volledig voor het verkeer was afgeslo ten. Een woordvoerder van de fede ratie voor wegverkeer noem de de overheidsmaatregelen "een provocatie" die tot ern stige incidenten kon leiden. Hij zei dat de federatie er bij de chauffeurs op heeft aange drongen de crisis niet ernsti ger te maken. Maar toen de oproerpolitie oprukte, bra ken de chauffeurs de blokka de op. BONN - Grotesk. Onbegrijpelijk. Schandalig. Die woorden zijn veelvuldig gebruikt, nadat mede werkers van de militaire inlich tingendienst en ambtenaren van het ministerie van defensie voor een parlementaire commissie van onderzoek hebben geschil derd hoe de affaire rondom de eerst ontslagen en later gerehabi liteerde viersterren-generaal Günther Kiessling is ontstaan. Met name door de verklaringen van een afdelingsleider van de inlichtingendienst, kolonel Os kar Schroder, heeft de bonsdag- commissie eenstemmig vastge steld dat die dienst buitenge woon slecht werk in de affaire- Kiessling heeft geleverd. Er is nooit echt goed nagegaan, of de geruchten dat Kiessling ho moseksueel zou zijn op waarheid berustten. Er is op zijn minst ge knoeid in één rapport, waarin het begrip „politie-autoriteiten" is veranderd in „LKA" (Landeskri- minalamt), kennelijk om een ex tra-gewicht te geven aan de be weringen in dat rapport, op basis waarvan Kiessling werd ontsla gen. Die verandering zou zijn aange bracht door de chef van de mili taire inlichtingendienst, brigade generaal Helmut Behrendt, om dat alleen hij met een groene vilt stift werkt. De generaal kan zich desgevraagd daarvan niets meer herinneren. Inmiddels heeft hij zich ziek gemeld. door Hans Amesz Verder is gebleken dat allerlei me dewerkers van de militaire in lichtingendienst hun bevoegdhe den hebben overschreden. De toenmalige chef van deze dienst, vice-admiraal Elmar Schmah- ling, die vanwege een „persoon lijke zaak" (een vriendin wordt gemompeld) begin september 1983 zijn post moest ruimen, had namelijk bevolen dat in de zaak- Kiessling niets meer onderno men mocht worden. Schmahling vond het waanzin om de verdenking van „veiligheids risico" uitsluitend te baseren op geruchten over de homoseksuele geaardheid van generaal Kiess ling. Binnen de inlichtingen dienst werd het bevel van Schmahling niet opgevolgd. Tij dens zijn afwezigheid gaf kolonel Schroder opdracht het dossier- Kiessling weer te openen. Waar dat toe geleid heeft is be kend: een duidelijk aangeslagen minister van defensie, een in zijn reputatie beschadigde vierster ren-generaal, een in een diepe crisis geraakte militaire inlich tingendienst en een letterlijk ge broken staatssecretaris van de fensie. Dat alles was het gevolg van een rapport, dat in november werd ondertekend door de plaatsver vangend chef van de militaire in lichtingendienst Arthur Wald- mann. Daarin stond, dat het „zonder enige twijfel" bewezen was dat generaal Kiessling ho moseksueel was en in bepaalde bars van het homo-milieu in Keulen regelmatig te gast was. Nu zegt Waldmann dat hij dit rapport niet serieus nam, het wel heeft ondertekend, maar uitslui tend om het te gebruiken als leermateriaal, als een voorbeeld namelijk hoe iets juist niet moet worden gedaan. De voorzitter van de commissie van onderzoek noemt dit een ongehoord schan daal. De rest van de commissiele den grijpt vertwijfeld naar het hoofd. De ontstaansgeschiedenis van de verwijten tegen Kiessling wordt door de commissieleden na de uitspraken van de administra teur op het ministerie van defen sie, Werner Karrasch, omschre ven als een „ongelooflijk grotes ke". Karrasch had met twee me dewerkers van de inlichtingen dienst over hun bevorderings kansen gesproken. Toen Arthur Waldmann hoorde dat hij alleen maar bevorderd kon worden als hij het ministerie van defensie wilde verlaten, zei deze dat hij daar geen zin in had omdat hij bezig was met een „belangrijke controlezaak bij de NAVO". Karrasch vindt dat vreemd, zo be langrijk kan die NAVO-zaak toch niet zijn, het halve leger weet daar toch van. „Door al dat ge praat over dr. Kiessling wilt u", zegt hij tegen Waldmann, „uw bevordering toch niet in de lucht schieten?". Nu is Waldmann ver baasd. Kiessling? Daarvan weet hij niets. Hij werkt aan een ande re zaak. Maar wat er dan met dr. Kiessling aan de hand is, wil hy weten. Werner Karrasch zegt dan dat er al jaren geruchten gaan dat de generaal „duidelijk tweedui- dige neigingen" heeft, dat hij al eens hand in hand met een kolo nel zou zijn gezien. Of Waldmann dat dan niet heeft geweten? Waldmann wist dat niet. Maar te ruggekeerd in zijn bureau meldt hij „plichtsgetrouw" wat hij heeft gehoord. De affaire-Kiess- ling, die de Bondsrepubliek Duisland later weken zou bezig houden, is ontstaan. Karrasch had zijn opmerking niet serieus bedoeld: „Als ik dat wel had ge daan, had ik de zaak natuurlijk zelf gemeld". ADVERTENTIE U least reeds een Goll '84 voor 496,- p. mnd. en Audi 100 voor/959,- p. mnd. Kamsteeg Auto Lease B.V. Hoorn 174 - Alphen a/d Rijn 01720-29313 Kamsteeg heeft vestigingen in Oegstgeest. Voorschoten. Leiderdorp. Katwijk. Lisse. Hillegom. Alphen a/d Rijn. BRUSSEL (ANP) - Niet alleen over staal, textiel en landbouw- produkten heeft de EG het aan de stok met de Verenigde Staten, daar dreigt nu ook nog een wijn oorlog bij te komen. Dat is het gevolg van het feit dat het Ameri kaanse mnisterie van handel is ingegaan op klachten van Ameri kaanse ondernemingen. In de Verenigde Staten onderzoekt men nu of men extra heffingen gaat leggen op uit Europa inge voerde wijn. In Brussel stelt de EG-commissie zich op het standpunt dat er geen enkele aanduiding is dat Ameri kaanse wijnproductenten schade ondervinden van wijnimporten vanuit Europa. Evenmin zijn er aanwijzingen dat Europese wijn tegen dumpprijzen op de Ameri kaanse markt zou komen. De EG-commissie heeft de Ameri kaanse regering dan ook te ver staan gegeven dat ze elke belem mering van de Europese wijnex port naar Amerika onaanvaard baar acht en in strijd met de han delsafspraken zoals die in de GATT (de internationale over eenkomst inzake tarieven en handel) in Genève gemaakt zijn. Een woordvoerder van de commis sie verduidelijkte gisteren in Brussel dat het gaat om de Euro pese uitvoer van Franse en Ita liaanse tafelwijn met een han delswaarde van meer dan 300 miljoen dollar. Als er tegen die Europese uitvoer Amerikaanse belemmeringen opgeworpën zouden worden, komt het be staan van meer dan een miljoen Europese wijnbouwers in Italië en Frankrijk in gevaar. Opvolger Stone WASHINGTON (UPI/AFP) - Pre sident Reagan heeft gisteren Harry Schlaudeman (57) aange wezen als opvolger van de per 1 maart aftredende afgezant voor Midden-Amerika, Richard Sto ne. Stone heeft de wens te ken nen gegeven terug te keren naar de particuliere sector maar hij zal beschikbaar blijven voor advies. Schlaudeman is onder meer am bassadeur geweest in Argentinië, Venezuela en Colombia. ADVERTENTIE Uw natuurlijk gebit behouden: Het wordt nu voor bijna iedereen mogelijk zijn eigen tanden en kiezen met kronen te behouden. Rehadent BV levert u in samenwerking met ervaren Nederlandse tandartsen een kroon- of brugdeel voor slechts f. 395,-. Ook in uw omgeving kunt u zich kosteloos en geheel vrijblij vend door één van deze tandartsen laten adviseren over een eventuele behandeling.' 5.2665 ZG Bleiswijk.Tel. 01892-7280. De Italiaanse premier tracht in de korte tijd die hem volgens de statistieken nog rest (Ita liaanse regeringen duren ge middeld tien maanden, waar van het huidige kabinet er al ruim zes achter de rug heeft) zich nog snel enige onvergan kelijke roem te verwerven. En wat is daarvoor beter geschikt dan de vernieuwde versie van het Concordaat, het verdrag tussen kerk en staat dat Mus solini in 1929 de faam van groot staatsman en, bij monde van paus Pius XI, van „man van de voorzienigheid" ver schafte? De besprekingen over de herziening hebben zestien jaar geduurd en zes opeenvol gende ontwerpen opgeleverd. Craxi beloofde enkele weken ge leden de uiteindelijke bespre kingen „binnen een paar uur" door Hein ten Kortenaar rond te krijgen en het Italiaan se parlement was dusdanig on der de indruk, dat het hem met grote meerderheid, communis ten niet uitgezonderd, opdroeg zijn belofte waar te maken. En aangezien het Vaticaan niets liever wil dan een zo spoedig mogelijke afwikkeling van de al jaren hangende kwestie, was een tweetal ontmoetingen tus sen Craxi en kardinaal-staats secretaris Agostino Casaroli voldoende om de laatste pro blemen op te lossen. Het docu ment wordt vandaag door bei de heren getekend. Daarna wordt de nu nog onbekende tekst aan het parlement voor gelegd voor het debat en de uiteindelijke ratificering. Concordaat is de naam voor een verdrag met de 'Heilige Stoel' (de naam waaronder het onaf hankelijke staatje van Vati caanstad zich in het internatio naal diplomatiek verkeer be weegt), voor de regeling van de betrekkingen tussen kerk en staat. Het gaat terug tot de tijd van absolute monarchieën en soortgelijke regimes, die zich maar al te graag met het kerke lijk bestuur bemoeiden, en men kan betwijfelen (velen in Italië doen dat inderdaad) of het nog enig nut heeft in een moderne democratie, waarin kerk en staat strikt gescheiden zijn en de staat zich principieel onthoudt van iedere inmen ging in godsdienstige zaken. Hoe dan ook, in Italië bestond er nu eenmaal een, en het princi pe van een dergelijke juridi sche regeling van de betrek kingen was zelfs in de grond wet van 1947 vastgelegd. Het oorspronkelijeke Concordaat van 1929 maakte deel uit van de zogenaamde 'Lateraanse verdragen', die een eind maak ten aan de sinds 1870 bestaan de 'Romeinse kwestie'. In dat jaar bezetten Italiaanse troe pen de hoofdstad van de pau selijke staat en werd Rome tot hoofdstad van Italië uitgeroe pen. Paus Pius IX deed koning Victor Emmanuel en al zijn trawanten in de ban, verbood de katholie ken actief deel te nemen aan het politieke leven van de god deloze staat en zette als vrijwil lig gevangene in het Vaticaans paleis nooit meer een voet bui ten de deur. Een houding die door zijn opvolgers werd aan gehouden, totdat in 1929, in de woorden van Pius XI, „God aan Italië en Italië aan God werd teruggegeven". Het Ver drag van Lateranen erkende de pauselijke soevereiniteit over de 0,44 vierkante kilometer van wat voortaan de staat van Vaticaanstad zou heten en ken de de paus een schadevergoe ding van 750 miljoen lires in contanten plus een miljard aan staatsobligaties toe. Volgens het daarbij behorende Concordaat werd het Rooms- Katholicisme officieel tot staatsgodsdienst uitgeroepen, AP) kreeg de Italiaanse regering de plicht te waken over het 'gewij de karakter' van de stad Rome, en moest in alle openbare scholen, „als fundament en be kroning van alle opvoeding", het christelijk geloof „volgens de leer van de Katholieke Kerk" worden onderwezen. Van al deze drie grondbeginse len is in het jongste ontwerp niets meer overgebleven. Italië heeft, zoals welke moderne staat ook, geen godsdienst meer, Rome is niet heiliger dan enige andere hoofdstad, al er kent de regering zijn „bijzon dere karakter" voor de aanhan gers van het RK-geloof, en ou ders mogen voortaan zelf uit maken of ze hun kinderen al dan niet willen laten deelne men aan het godsdienstonder wijs. Ook op een ander punt zal het nieuwe concordaat zich moe ten aanpassen aan de intussen ontstane wetgeving: kerkelijke huwelijken worden nog steeds automatisch bij de burgerlijke stand ingeschreven, maar daarmee houdt het kerkelijk gezag in de huwelijkswetge ving ook op. Sinds de aanne ming van de echtscheidings- wet, nog bekrachtigd door een referendum, zijn ook kerkelijk gesloten huwelijken niet meer uitsluitend onderworpen aan kerkelijke rechtbanken, maar kunnen zij door burgerlijke rechters worden ontbonden. Van de andere kant worden kerkelijke nietigverklaringen niet meer automatisch erkend, maar dienen zij, zoals iedere buitenlandse scheiding, door de Italiaanse rechter getoetst te worden voordat ze in de bur gerlijke stand worden overge schreven. Samen met de afschaffing van een aantal secundaire, even zeer uit de tijd geraakte nor men, zoals het afleggen van een eed van trouw door nieuw benoemde bisschoppen en de regel dat priesters niet in een zelfde gevangenis mogen zit ten als lekenmisdadigers, was dit niet anders dan de erken ning dat Italië niet langer een klerikale staat is. Het was niet verwonderlijk, dat er in de bis schoppenconferentie zachtjes gemord werd over de 'toegeef lijkheid' van het Vaticaan, maar van de andere kant heer ste er ook in katholieke kring dankbaarheid over het afdan ken van kerkelijke priviléges die al door het Vaticaans Con cilie waren afgezworen. Een van de discussiepunten blijft de belastingvrijheid van kerkelijke instellingen, mis schien wel het meest begeerde voorrecht. Hiervoor, zo kon digde Craxi aan, zal een ge mengde commissie worden in gesteld, die binnen zes maan den moet beslissen welke in stellingen hiervoor in aanmer king komen. Voortaan zal het privilege alleen nog gelden voor instellingen met een uit sluitend godsdienstig doel en niet meer voor scholen, zieken huizen en andere instellingen met minder godsdienstige dan wel winstgevende oogmerken. En daarmee wordt wel heel hard tegen het zere been ge schopt. Het was Craxi's handigheid dat hij dit soort vraagstukken uit het Concordaat-probleem heeft gelicht en tegelijk dat hij het parlement slechts liet oor delen over algemene pricipes, en niet over de afzonderlijke normen van het nieuwe Con cordaat. Het debat hierover wordt uitgesteld tot na de on dertekening, wanneer het do cument in zijn geheel moet worden aanvaard of verwor pen. De uitslag kan moeilijk worden betwijfeld. Het is wel zeker dat de kerk heel wat ve ren heeft moeten laten, maar volgens vele katholieken kan dit haar prestige in het land al leen maar ten goede komen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 7