Robert Long lijkt moegestreden
The Flat Earth: Dolby's antwoord
John Cale: wachten tot het donker wordt
-c
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1984
Extra
Onder redactie van Jaap Visser
'Dag kleine jongen' - Robert Long (EMI).
Het ziet er naar uit dat er enig
optimisme begint door te bre
ken in de poëzie van Robert
Long. Was daar aanvankelijk
de strijdbare ex-popzanger, die
op 'Vroeger of later' (1974)
agressief van leer trok tegen de
gevestigde orde; het duurde
niet lang of zijn toon werd in
tiemer, kwetsbaarder mis
schien, op wat nog altijd zijn
mooiste langspeler mag heten
('Levenslang', 1977). Tussen tal
van theaterproducties door
verscheen in 1977 het tamelijk
wanhopige en misschien daar
om ook minder geïnspireerde
'Homo Sapiens', dat - althans
op platengebied - een creatie
ve luwte leek te gaan inluiden.
Toch hebben vijf jaren van vrij
wel dagelijkse theatervoorstel
lingen met Leen Jonge waard
hem er niet van weerhouden
een fraaie, voor zijn doen inge
togen plaat af te leveren. Een
plaat die tegen de verwachting
in toch weer een logisch ver
volg is op wat Bob Leverman
ons in de loop der jaren te ver
tellen heeft gehad. 'Dag, kleine
jongen' ventileert nauwelijks
nog strijdlust, is eerder van een
laconieke ondertoon als het
gaat om verbroken liefdesrela
ties, christendom, vooroorde
len en andere favoriete Long
thema's. De schenenschopper
lijkt enigszins moegestreden,
wil nog wel eens cynisch zijn
maar beperkt zich ditmaal
voornamelijk tot behoud van
het goede.
De titelsong is daar een frappant
voorbeeld van: daarin neemt
hy min of meer voldaan af
scheid van zijn jeugd en daar
mee zijn vroegere idealen.
Maar ook het als vanouds weer
rijkelijk aanwezige liefdesge-
beuren is ontdaan van eeder
pessimisme; zelfs een bijna ze
ven minuten durend relaas
over een vriend die zelfmoord
pleegde ('Jos') is van een ver
bazingwekkende maar daarom
des te beklemmender onder
koeldheid. Van enige maat
schappijkritiek getuigt nog
slechts het liedje 'Moeders'
waarin allerhande wreedheden
in deze wereld terwille van de
herkenbaarheid worden ver
plaatst naar ons eigen kikker
landje, dat met inbegrip van al
zijn voors en tegens toch ook
weer geliefkoosd wordt in 'Het
heet hier Holland'. De cirkel
van Robert Longs hernieuwde
visie op dit bestaan wordt uit
eindelijk weer helemaal rond
met een feestelijke samba
('Dooie mus') waarin hij eens te
meer lijkt te willen benadruk
ken dat het hem allemaal een
worst zal wezen: het leven is
een dooie mus, dus bekijkt u
het allemaal maar, ik ga ge
woon mijn gang.
Robert Long: laconiek.
Bijna onnodig te vermelden dat
voor 'Dag kleine jongen' geen
zwaar orkest is aangetrokken;
alles is getoonzet op uitermate
simpele melodielijnen die op
hun beurt weer zeer eenvoudig
zijn geïnstrumenteerd. En niet
te vergeten: uitstekend tekst
materiaal, neergepend met een
bijna volmaakt gevoel voor
metrum en ritme. Maar toch is
deze lp eerder een stemmings
plaat geworden dan een hoog
vlieger in z'n totale oeuvre. Wel
licht omdat Long deze keer
nauwelijks iets te melden
heeft.
WILLEM SCHRAMA.
'The Flat Earth' - Thomas Dolby (EMI)
'Hyperactive' is Thomas Dolby's troef voor
de diverse hitlijsten. Aan zijn muzikale
produktiviteit zal deze titel niet zijn ont
leend want over zijn nieuwste plaat 'The
Flat Earth', waarvan die single afkomstig
is, heeft hij twee jaar gedaan. Dat is merk
waardig te noemen omdat het maar zel
den voorkomt dat een popartiest tussen
een opvolger en een debuutalbum zo'n
groot gat laat vallen.
Wie de plaat beluistert en de eerste ook
kent zal al'gauw begrijpen waarom Dol
by, die op school zeer goed was in wis
kunde en aanverwante 'B-vakken', zo
lang op zich heeft laten wachten. The
golden age of wireless' was een prima
schijf waarop Dolby het horen hoe
boeiend elektronica kan zijn voor de pop
muziek. Die plaat was echter vooral een
overvolle trucendoos die in veertig minu
ten werd omgekeerd en de luisteraar ver
bouwereerd achterliet. Een prima goo
chelaar van wie de trucs echter weinig
met elkaar te maken hadden. Wat wilde
Dolby, wat was zijn koers en wie was Dol
by?
'The Flat Earth' geeft antwoord op die vra
gen. Dolby is allereerst een groot liefheb
ber van jazz, is tuk op zo'n brombeerbas
die we van Jaco Pastorius kennen. Luis
ter maar naar het titelstuk, "I scare my
self en The Screen kiss'. Voorts heeft de
man een groot gevoel voor humor, kan hij
prima teksten schrijven en is hij een ex
pert in het bedenken van melodietjes die
je in een droefgeestige bui blijft fluiten.
Dit alles bedekt Dolby met een zeer in
ventief elektronisch laagie zonder dat de
zaak verstikt. De aankleding wordt ge
completeerd door geluiden uit het leven
van alledag. Van het laatste is de ope
ningszet 'Dissidents' een fraai voorbeeld.
'I can hear my own writing', zingt Dolby
met een schelle en paniekerige stem
waarna we worden opgeschrikt door een
sprint over de toetsen van een schrijfma
chine.
Ook op deze plaat wordt Dolby bijgestaan
door tal van studiomusici. Maar alleen de
uitstekende bassist Matthew Seligman en
gitarist Kevin Armstrong mochten voor
élk nummer een bijdrage leveren. Dolby
houdt voor het overige alles zelf in han
den, de andere musici mogen hoogstens
wat bijkleuren, accentjes aanbrengen.
WIM KOEVOET
'Caribbean Sunset' - John Cale
(Island)
sentatie bedacht. Geheel in de
lijn van de titel 'Caribbean
Sunset' heeft hij zich liggend
op het strand met een bescher
mende zonnebril voor de ogen
laten fotograferen. Een zomers
tafereeltje. Merkwaardig vrij
blijvende ambiance voor een
man wiens muziek zich laat ka
rakteriseren door trefwoorden
als 'beklemmend' en angstaan
jagend'. Niet voor niets is zijn
lijfspreuk "Angst is de beste
vriend van de mens".
Schijn bedriegt hier dan ook,
want 'Caribbean Sunset' ver
schilt niet zo heel erg van zijn
voorgangers. Al is de muziek
in vergelijking met 'Music for a
new society' (Cale's laatste
werkstuk) aanzienlijk feller.
Voor zijn doen leunt de voor
malige gitarist van Velvet Un
derground ook sterker op an
deren dan voorheen. Een be
langrijke rol is weggelegd voor
David Young. Hij is co-auteur
van de meeste nummers en
zijn gitaarspel is in veel num
mers zeer essentieel.
Dat laatste dan vooral in 'Experi
mental Number 1'. Een ruim
vijf minuten durende composi
tie, waarin Cale tijdens het spe
len de richting aangeeft voor
de door merg en been scheu
rende gitaar. Te vinden op kant
1 dat ditmaal toch verreweg
het beste van Cale te bieden
heeft. 'Hungry for love' is het
krachtige en opmerkelijk vita
le begin van de Caraïbische
zonsondergang. 'Model Beirut
Recital' is met allerlei radio-ge
luiden een muzikale kijk op de
Libanese toestand. Erg fraai is
het titelnummer dat de eerste
zijde besluit. Een met violen
besprenkelt, zich traag voorts
lepend werkstuk. Het tempo
waarin ik Cale ook het liefst
hoor. Denk maar eens aan zijn
fantastische uitvoering van El-
vis Presley's 'Heartbreak Ho
tel'.
Helaas vervat hij zijn paranoia op
kant twee veel meer in razend
snel staccato. Bij 'Magazines'
en 'The Hunt' moest de kopte
lefoon echt even af. Juist daar
om valt een vergelijking met
'Music for a new society' ook
uit in het nadeel van 'Carib
bean Sunset'.
De al weer 42-jarige gitarist en
pianist gaf daarin veel indrin
gender gestalte aan zijn zwarte,
cynische kijk op het leven en
liet zich daarin meer inspireren
door zijn klassieke achter
grond.
'Caribbean Sunset' moet dus
maar worden beschouwd als
een interessant maar minder
sterk tussenstataion. Mis
schien dat bij de volgende Ca-
le-elpee de zon weer geheel on
der is. Een tijd van de dag die
hem beter past.
BART JUNGMANN
Horizontaal
1. Schrijven over je huis is kost
baar; 8. 't Is een mooie mop ge
weest, maar wel daar je mond
spoelen; 9. Slaperig knap dier
tje; 12. Deze partij is bij mij
nooit zo royaal overgekomen;
13. Een stier maakt toch niet
dit geluid? Dat is heel verschil
lend; 14. Dus zal het anders
voor niets zijn; 17. Meer tot de
vrucht van de zaak bijdragen;
18. Daar komen er nogal wat
achter; 19. Naast de jongen is
een vrucht om er enige partijen
te spelen; 22. Honderd in een
dronken insect krijgt bij een
schaap het alleenrecht; 24.
Minder dan niets!; 25. Daar is
de man van 17 op z'n plaats; 26.
Het dier op de trap; 29. Erg bij,
maar zo te horen moet dat in
sect betalen; 30. Heksenketel
op de kop?; 31. Relatie uit je
beroep die 't wel weet.
Verticaal
2. Bij de mis is reeds wat het dier
zegt; 3. Het geschrift van een
dictator?; 4. Verdriet voor het
meisje maar als we weggaan
wordt het sleur; 5. Let op E
want die heeft een hard vel; 6.
De kleding van mij ruikt ver
draaid lekker; 7. Het begin van
de vorige eist hier anders zijn
tol? Op je bolletje; 10. Door
midden gezaagd sieraad?; 11.
Daar zijn Cor, en Frans, Nacht,
vrienden; 15. Ruzie met Elly
tijdens het overnachten; 16.
Waardeloze rommel, S; 20.
Mannelijk insect?; 21. Weeft
dat dier haar eigen kleding?;
22. Samenstellen tot er niets
meer overblijft; 23. Drank
zuchtig dier met grote li
chaamsdelen?; 27. Als ik uit
het antiek stap, hou ik nog een
hele berg over; 28. Ik sta voor
de steen, Het geheel is moeilijk
te bewerken.
De prijs van ƒ25,- werd toege
kend aan mevr. M.A. Slinger
land-V. Benten, Groenoord-
straat 14, 2316 AX Leiden.
De prijs wordt de winnaar toege
zonden.
Oplossingen met vermelding van
"Puzzel" voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den.
Dit weekeinde wordt het 44e Da
niel Noteboom toernooi ge
speeld. Evenals vorig jaar
wordt door het toemooicomité
aan de 200 deelnemers en aan
de lezers van deze rubriek een
probleem ter oplossing aange
boden. Het is gecomponeerd
door LSG-penningmeester
A.J.F. v.d. Drift (DIAGRAM I).
a bcdefgh
door
Dirk Sikkel
De opgave luidt: wit speelt en
geeft mat in twee zetten. Onder
de goede oplossers wordt een
prijs van 100,- verloot. Oplos
singen kunt u sturen naar
Ruud Mieremet, Rijnzichtweg
9, Oegstgeest.
Over Noteboom is vorig jaar op
deze plaats al genoeg geschre
ven. Daarom vandaag aan
dacht voor een andere bijzon
dere figuur uit de Leidse
schaakgeschiedenis, namelijk
de heer W.H. v.d. Nat. In sep
tember j.l. was hij maar liefst
60 jaar lid van LSG! Reeds na
een halve interne competitie
kwam hij in 1924 voor het eer
ste tiental uit waarin hij tot
1970 zou blijven spelen. Daar
naast was hij vele jaren schaak-
medewerker van het Leidsch
Dagblad en één van mijn illus
tere voorgangers als samen
steller van deze rubriek. In
1937 stond in deze krant de vol
gende ouderwetse partij (in de
goede zin van het woord), ge
speeld in een vierkamp te
Noord wijk.
Wit: W.H. v.d. Nat; zwart: mr.
C.G.A. Oskam. 1. d4 d5 2. Lf4
c5 3. Pf3 cd4: 4. Pd4: f6? (Zo
ging dat vroeger. De partij is
hier al buiten de theorie en op
eigen kracht spelend doet
zwart hier al een zwakke zet
die door V.d. Nat fraai wordt
weerlegd) 5. e4! e5 6. Lb5+ Ld7
7. Pe6 Db6 (of Da5+ 8. Ld2
Db5: 9. Pc7+) 8. Ld7: Pd7:
(DIAGRAM II) 9. Dg4! ef4: 10.
a bcdefgh
sm m#
mmm
m
i mm
9 WA
"m 'm
m
m
m
r
mm
A! A;;
m
Aft
9s
De oude rot Evert Bronstring is
er weer in geslaagd de lood
zware halve finales van Neder
land te overleven. De Leide-
naar lijkt in deze voorronden
altijd een topvorm te kunnen
vasthouden, al was de afwer
king dit jaar iets minder. Mis
schien komt dat door het tijd
saspect.
Er wordt in weekeinden ge
speeld en niet, zoals bijvoor
beeld in de finale, elke dag (ge
durende twee weken). Ver
moeidheid, slecht slapen, weg
uit het vertrouwde 'nest', alle
maal mogelijke oorzaken voor
mindere prestaties. Laten we
zijn partij met zwart tegen An-
toon Kosior bekijken: 1. 32-28
20-24 2. 34-30 18-23; zwart lykt
op het halfklassiek aan te stu
ren: 3. 30-25 23x32 4. 37x28 12-
18 5. 41-37 7-12 6. 46-41 1-7 7.
40-34 18-23; verhindert 37-32 en
38-32 zet schijf 41 buitenspel
(17-21 31-26? 23-29!); 8.34-30 23-
x32 9. 37x28 13-18; in het half
klassiek of halfopen klassiek
probeert zwart (in dit geval)
het uitkomen van 38 te verhin
deren (finesse 14-20), een om
singeling in te zetten en hoopt
hij dat wit zich te pletter loopt
op zijn linkervleugel; 10. 42-37
19-23 een speltype verande-
'Nee Cees, dat was niet de bedoe
ling'. Max Rebattu uit niet
gauw zijn ongenoegen, maar
dit was dan één van die uitzon
deringen. Hij legde vervolgens
met een verongelijkt gezicht
drie azen neer en pas daarna de
overige 10 kaarten.
s A 10 9 7
h74
O r A 9 2
A kA982
S n o XI
9hB52 N Qh AHV83
O r B 8 6 5 WO OrHV1074
«fb k H B 7 5 2 *kV63
SVB85432
h 10 9 6
O r 3
k 10 4
Het spel is afkomstig uit het Ne
derlands kampioenschap voor
paren. Noord was gever, nie
mand kwetsbaar. Noord open
de 1 Ha, in het Transfersys
teem van Rebattu-Sint een 1
Sch-opening tonend. Oost gaf
met 'doublet' aan over èn goe
de hartens te beschikken èn
LIECHTENSTEIN - Zweden
heeft op 9 februari - zij het vol
gens anderhalfjaar geleden ge
maakte afspraken veel te vroeg
- de spits afgebeten wat be
treft de uitgifte van de Europa-
CEPT-zegels. Liechtenstein, in
het verleden vaak de eerste,
ligt op de tweede plaats, want
het vorstendom komt op 12
maart met de Europa-uitgifte.
Zoals gebruikelijk worden het er
weer twee stuks, deze keer in
waarden van 50 en 80 rappen.
Over het motief behoeven we
eigenlijk nu en ook de ko
mende maanden niet - niets
meer te vertellen. Dat is im
mers in verband met het 25-ja-
rig bestaan van de CEPT ge
meenschappelijk: de brug
functie van de CEPT).
Pg7:+ Ke7 11. Pc3 Pe5 12.
Pd5:+ Kf7 13. Dh5+ Kg7: 14.
Pb6: ab6: (Zwart heeft drie
stukken voor de dame bij el
kaar gesprokkeld, maar gezien
zijn chaotische stelling is dat
onvoldoende compensatie) 15.
g4 Le7 16. 0-0-0 Ta2: 17. Kbl
Ta4 18. De8 Pc6 19. Td7 Te4:
20. Tb7: Pd4 21. Tdl h6 22. h4
Th7 23. Td4: Td4: 24. Te7: Pe7:
25. De7: Kg8 26. Df6: Thd7 27.
Dg6+ KfB 28. Dh6:+ Kg8 29.
Db6: en wit won.
nng. Bronstring schakelt om
naar klassiek in de hoop ver
warring te stichten. Flexibel
zijn is voor menig dammer on
mogelijk; 11. 28x19 24x13 12.
37-3214-20; niet zozeer bedoeld
om 30-24 na het slaan te verhin
deren. maar meer om de tempi-
verhoudingen te beïnvloeden
en om het klaverblaadje, dat
voor de zwarte opbouw hinder
lijk is, af te breken; 13. 25x14
10x19 14. 41-37 5-10 15. 33-28 9-
14 er dreigde dam. De tekstin-
zet laat de mogelijkheid open
tussen 19-23 of 18-23. Weer die
verwarring; 16. 39-33 15-20 17.
30-25 20-24 18. 47-12 17-21 19.
43-39 18-23 20. 44-40 12-18 nu is
de op 27 nog geen dreiging,
maar welk tempo moet wit ma
ken; 21. 31-27 7-12 22. 49-13 21-
26; ook nu blijkt het nut van
schijf 10. Op 39-34 kan nu 24-29
33x24 19x39 43x34 12-17 28x19
14x23 met aanval op 27, die
niet ongevaarlijk is. Ga na: 23.
40-34 10-15 24. 45-40 12-17; na-
tuurljjk is 11-17 verboden
openingskracht, waarop Cees
Sint als zuid besloot tot harde
actie. Hij bood 4 Sch, rondge-
past naar oost die nu via 5 Ru
zijn tweekleurenspel kon aan
geven, waarmee hij profiteerde
van een zwakke plek in het
Transfersysteem. Dat bod liep
uit naar noord die zonder aar
zeling doubleerde. Zuid even
wel zag dat niet zo zitten en re
tireerde naar 5 Sch dat, gedou
bleerd door west, het eindcon-
tract werd. OW begonnen met
twee ronden harten en speel
den ruiten na voor het aas,
waarna zuid via een ingetroef-
de ruiten de hand bereikte.
Zuid kon zien dat 5 Ru en 5 Ha
alleen dan worden gemaakt als
de schoppens 2-0 zitten en in
een dergelijke situatie is het
goed spel daarvan uit te gaan.
Zuid sneed daarom op Sch H
en boekte via één down een
29 27-22 37-31 28-23) en de aan-
valskracht van wit na 4-9 50-45
14-20 (gedwongen want 12-17
en 11-17 mogen nog steeds niet
terwijl 2-7 34-30 meteen uit is)
25x14 9x20 dreigend wordt (37-
31x31 11-17, of 12-17 34-29x30,
27-22 etc.). Toch zal Evert 34-29
en 27-21 of 27-21 direct niet
zonder moeite hebben toegela
ten; 25.5(M5 17-22 26.28x17 11-
x31 27. 36x27 4-9 28. 34-30! 8-12
29. 33-28 2-7 30. 37-31 26x37 31.
42x31 12-17; wit neemt beide
vleugels onder controle. Met
een bekende finesse hoopt
Bronstring daar wat tegen
doen; 32. 31-26 17-22; het op
spelen van de kroonschijf na 7-
12 3-8 acht hij onnodig en
slecht en terecht. Wit volgt 't
schema 39-33 43-39-34; 33. 28-
xl7 7-11 34.17-12 18x7 35. 39-33
3-8 36. 43-39 7-12 37. 48-43 12-18
of? 38. 39-34 8-12; nu is 33-28
minstens remise voor wit; 39.
34-29? 23x34 40. 40x20 15x24
41. 45-10 11-17 42. 40-34 18-23
43. 34-29?; in tijdnood ziet wit
spoken na: 23x34 44.30x39 6-11
45.27-21 of? 16x27 46.32x2111-
16! 47. 39-34 16x27 48. 34-29 13-
18 49. 29x20 9-13 50. 20x9 13x4
51. 25-20 18-23 52. 35-30 12-18
53. 20-15 of? 18-22 54. 30-25 19-
24 55.43-39 23-28 en zwart won.
bijna-topscore, waarna Max
Rebatty grijnzend toegaf zich
te hebben vergist.
De scorestaat vertoonde het vol
gende beeld: 4 x speelden OW
een rood contract, waarvan 1 x
5 Ha gedoubleerd, 2x5 Ru ge
doubleerd en 1 x 5 Ru onge-
doubleerd. De overige 3x
speelden NZ, waarvan 1x4
Sch contract, 1 x 4 Sch gedou
bleerd één down en lx het ge
noemde 5 Sch contract.
Halverwege het kampioenschap
leiden Rabattu-Sint met 601
punten uit een maximum van
1092. Frans ten Brink en Bas
de Bruin staan 2, Van Oppen-
Mulder 3. Het peloton wordt
vervolgens aangevoerd door ti
telhouders Kreyns-Vergoed
die als 4e niet meer dan 17 pun
ten voorstaan op nr. 12.
De tweede helft wordt dit week
einde gespeeld in Sociëteit
Ons Genoegen in. Gouda. De
Goudse Bridgekring, onder de
voortreffelijke leiding van Jan
Koopmans, Jan Louwerse en
Aad de Moree, is wederom
gastheer. Aanvang op beide
dagen 11.00 uur, einde ca. 18.00
de toegang is gratis.
Behalve met de Europa-zegels
komt Liechtenstein op 12
maart met de derde en laatste
schilderijenserie "Beroemde
gasten in Liechtenstein". Deze
keer worden een legeraanvoer
der, een bisschop, een drama
turg-acteur en een schrijver
van toneelstukken afgebeeld.
De serie begint met een zegel
van 40 rappen die de grote
Russische legeraanvoerder
Aleksandr Wassiljewitsch Su-
worow (1730-1800) laat zien. Hij
heeft een grote rol gespeeld in
de Europese en in het bijzon
der de Zwitserse geschiedenis.
Op een zegel van 70 rappen een
schilderij van Karl Rudolf von
Buol-Schauenstein (1760-
1833), bisschop van Chur en
landsbisschop van Liechten
stein. De dramaturg en toneel
speler Carl Zuckmayer (1896-
1977) wordt verbeeld op een ze
gel van 80 rappen en op een
1,00 frankzegei de schrijver
van toneelstukken Curt Goetz
(1888-1960).
De derde uitgifte waarmee
Liechtenstein op 12 maart
komt betreft drie postkaarten
met beelden: 50 rp., Schellen
berg; 70 rp., Alpe Matta en 1,00
OOSTENRIJK De eerste drie
zegels van Oostenrijk werden
op 5 januari in roulatie ge
bracht. Om te beginnen werd
op een zegel van 4 schilling
(oplage 3,5 miljoen) Johann
Gregor Mendel (1822-1884), de
grondlegger van de erfelijk
heidsleer gememoreerd.
Vijftig jaar geleden overleed de
toenmalige bekende Oosten
rijkse beeldhouwer Anton Ha-
nak (1875-1934). Op een 3 s.-ze-
gel (oplage 3,5 miljoen) wordt
Hanak herdacht.
Van 14 tot 20 januari werden in
het Oostenrijkse Innsbruck de
derde wereldwinterspelen
voor lichamelijk gehandicap
ten gehouden. Met een zegel
van 4 schilling met een bijslag
van 2 schilling (oplage 2,6 mil
joen) werd op 5 januari aan
dacht gevraagd voor deze spe
len.
Op 12 februari 1934 brak in Oos
tenrijk de vijfdaagse burger
oorlog uit. Deze burgeroorlog
is op 10 februari herdacht met
de uitgifte van een 4,50 s.-zegel
(oplage 4 miljoen) met daarop
de tekst "12 februari 1934 -
Nie wieder Burgerkrieg" en
het monument in Wöllersdorf.
