LEIDSCH II DAGBLAD
'Wyers' rustig ontruimd
'Vrijlating wegens
celtekort onjuist'
ledrijfsautc
rai
Begrafenis beheerst door
overleg met Tsjernenko
Veertienhonderd mensen bieden geweldloos verzet
Boucher wint 1000 m
Damen dreigt
af te zien
van samengaan
met Wilton
TSJERNENKO
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 14 FEBRUARI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37320
Directeur: G. Koopman Posttxis 54
t4SfcRa'taISeto HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Voor tel.nrs. zie cololon
AMSTERDAM (GPD) - Enkele honderden krakers heb
ben omstreeks half één vanmiddag het Wyers-complex
aan de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam vrij
willig verlaten. Ongewapende ME'ers hadden toen al
zo'n 300 krakers in een opvallend rustige sfeer uit het
pand gehaald. Met stadsbussen, voorzien van de tekst
'Kindervervoer', werden de krakers buiten de afzetting
gebracht. In de Spuistraat zouden krakers en sympa
thisanten vanmiddag een demonstratie houden.
Buiten de afzetting werd de stem
ming vanmiddag steeds grimmi
ger. Omstanders bekogelden de
bussen met stenen en op de hoek
van de Prins Hendrikkade en de
Martelaarsgracht voerde de ME
enkele charges uit, toen rel
schoppers een politiebusje om
ver wilden gooien. Een agent
trok daarbij zijn pistool, omdat
hij zich bedreigd voelde. Er raak
ten twee mensen gewond en er
werden vier arrestaties verricht.
Tijdens het vervoer naar gebieden
buiten de afzetting sneuvelden
enkele ruiten van de bus. Ook
klommen krakers en sympathi
santen op het dak van de bus,
waarop de ME met gebruik
de wapenstok hen weer naar bin
nen joeg.
Het afvoeren van de krakers ver
liep vrij langzaam. De politie be
schikte over slechts vier bussen,
die de krakers naar het Havenge
bouw brachten. Tegen twaalf uur
vanmiddag moest het busver
voer worden gestaakt, omdat
sympathisanten aan het einde
van de Nieuwezijds Voorburg
wal een menselijke blokkade
hadden opgeworpen. De politie
kreeg versterking van zo'n 100
man ME om de sympathisanten
te verwijderen. -
Met de ontruiming werd vanoch
tend om tien uur begonnen. En
kele honderden ME-ers en poli
tie te paard veegden de Nieuwe
zijds Voorburgwal schoon, waar
zo'n 400 belangstellenden de ont
ruiming wilden gadeslaan. Daar
bij werd door sympathisanten
van de krakers vuurwerk afge
stoken.
Binnen een kwartier was de omge
ving van het complex volledig af
gezet en waren de laatste gepar
keerde auto's met kraanwagens
weggesleept. Zijstraten werden
met lege containers afgesloten
om te voorkomen dat de belang
stellen zouden terugkeren. Ook
werden containers Op de Nieu
wezijds Voorburgwal geplaatst
als een soort barricade voor het
gebouw.
ME-ers braken de ingang van het
pand open, waarna 142 agenten
„met de platte pet" het complex
betraden om de krakers en hun
sympathisanten te verwijderen.
De ontruiming zou in fasen ge
schieden. In het pand bevonden
zich volgens opgave van de poli
tie 1400 mensen.
De ontruiming van het Wyers-com
plex komt ruim twee jaar nadat
het gebouw, voorheen in gebruik
bij een groothandel in textiel,
werd gekraakt. Tot viermaal toe
verloren de krakers juridische
procedures tegen de voorgeno
men sloop van het gebouw. De
bedoeling is dat een dochteron
derneming van de Hollandse Be-
tongroep er na de sloop een hotel
van Holiday Inn gaat bouwen in
combinatie met 72 wooneenhe
den voor een-persoons huishou
dens. De krakers hadden het
complex ingericht als bedrijven
centrum, met kleine winkels, een
meubelmakerij, een café en een
restaurant.
Burgemeester Van Thijn kondigde
gisteren aan dat het complex
vandaag zou worden ontruimd.
Hij zei hiertoe te hebben beslo
ten om duidelijkheid te schep
pen en de geweldsspiraal te
doorbreken. De krakers zouden
zo niet worden overrompeld en
de tyd hebben zich in alle rust
terug te trekken. Gisteravond
waren echter al zo'n duizend
sympathisanten uit het gehele
land naar het complex getogen
om met de krakers geweldloos
verzet te bieden tegen de ontrui
ming.
Voordat met de ontruiming werd
begonnen, heeft de politie om
negen uur een laatste poging on
dernomen om de krakers van het
Wyerscomplex te bewegen het
pand vrijwillig te verlaten. Com
missaris De Rhoodes, vergezeld
door een deurwaarder, verzocht
de krakers per megafoon het
complex te verlaten. De krakers
en hun sympathisanten wezen
dat verzoek van de hand.
Lichte vorst
Het was vanochtend nog steeds de
bedoeling het pand vreedzaam te
ontruimen. Niettemin had de
Amsterdamse politie meer dan
1000 man mobiele eenheid en 120
rechercheurs achter de hand
voor het geval er rellen zouden
uitbreken. De hoofdstedelijke
politie kreeg assistentie van
rijks- en gemeentekorpsen uit
Groningen, Friesland, Nijmegen,
Alkmaar, Zaanstad en Middel
burg.
Kraker Jaap (links) legt commissaris De Rhoodes van de Amsterdamse
politie uit, dat er van vrijwillige ontruiming'gëén sprake zal zijn.
(foto ANP)
SARAJEVO - Gaetan Boucher heeft vanochtend de 1000 meter schaatsen
voor heren gewonnen tijdens de Olympische Winterspelen in Sarajevo.
Met zijn tijd van 1.15.80 bleef de Canadees de Russische krachtsprinter
Klebnikov (1.16,63) royaal voor. Het brons was verrassend voor de Noor
Engelstad, die 1.16,75 op de klokken bracht.
Van de Nederlandse deelnemers kwam Hilbert van der Duim het beste
voor de dag. De allrounder sloot de 1000 meter af op 1.17.46, precies
dezelfde tyd als zijn Oostduitse tegenstander Dietel en bezette in het
eindklassement de gedeelde zevende plaats. Hein Vergeer werd tiende.
Jan Ykema finishte als twintigste en moest Hans van Helden 08de) nog
voor laten gaan.
Congres over een
atoomvrije Balkan
SER: minder aow
bij samenwonen
Medische hulp
aan de Azoren
15 februari
Zon op: 7.57 uur, onder 17.53 uur
Maan op: 15.30 uur, onder 7.32 uur.
Hoogwater te Katwijk om 1.36 en 14.04
uur, laagwater te Katwijk om 9.48 en
22.21 uur.
AMSTERDAM (GPD) - De recht
bank in Amsterdam vindt dat het
openbaar ministerie in stryd met
de wet handelt als verdachten
wegens gebrek aan cellen wor
den vrijgelaten. Ook de 28-jarige
J. D. R., die aanranding van di
verse vrouwen ten laste wordt
gelegd, is eind januari ten on
rechte op vrije voeten gesteld.
Slachtoffers hadden hierom een
kort geding tegen de officier van
justitie en de Staat der Nederlan
den aangespannen dat morgen
zou dienen. De rechtbank is ech
ter gisteren met een beschikking
(intern besluit) tussenbeide ge
komen.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Damen
Shipyards in Gorinchem ziet af
van een samengaan met Wilton-
Fijenoord als minister Van Aar-
denne (economische zaken) zich
blijft verzetten tegen de bouw
van grote schepen by de Schie-
damse werf. De directie van Da
men heeft dat ondubbelzinnig la
ten weten aan de ondernemings
raad van Wilton-Fyenoord.
Van Aardenne heeft voor Wilton-
Fijenoord 40 miljoen gulden be
schikbaar om de réparatiewerf te
kunnen laten voortbestaan. De
bouw van grote (marine)schepen
wil hij overhevelen naar de Rot
terdamse Droogdok Maatschap
pij RDM, die kans heeft op de
bouw van twee Australische on
derzeeboten. Bij Wilton-Fij-
enoord zijn momenteel twee
duikboten voor Taiwan in aan
bouw.
Damen Shipyards wil een samen
werkingsverband (eventueel fu
sie) met de nieuwbouwwerf aan
gaan, waardoor ook dit deel van
Wilton-Fijenoord zou kunnen
blyven bestaan. Damen, gespe
cialiseerd in kleinere schepen,
heeft juist belangstelling voor de
mogelijkheid orders voor grotere
schepen bij Wilton-Fyenoord on
der te brengen. Voor Damen is
een beperking in de grootte van
te bouwen schepen dan ook on
aanvaardbaar.
Bij het interne beraad heeft de Am
sterdamse rechtbank uitgespro
ken dat het openbaar ministerie
in het algemeen in stryd met de
wet handelt als verdachten
gens gebrek aan cellen uit voor
lopige hechtenis worden ontsla
gen. Een woordvoerder van het
departement van justitie zegt
hierover dat de rechtbank in Am
sterdam dat wel kan vinden,
„maar te weinig cellen is te wei
nig cellen". Al geruime tijd wor
den verdachten heengezonden
als er te weinig cellen zijn, niet
alleen in Amsterdam,
lij voegt daaraan t
bleem niet alleen
bare celruimte zit, maar vooral in
een gebrek aan bewakingsperso
neel en de middelen om bewa
kers te betalen. Wat Amsterdam
betreft komt er dit jaar enig soe
laas, doordat er in de Bijlmerba
jes 50 cellen bij komen en in
Nieuwersluis nog eens 30.
De terechtwijzing van het open
baar ministerie door de recht
bank in Amsterdam betekent in
tussen niet dat J. D. R. opnieuw
in voorlopige hechtenis geno
men zal worden. De rechtbank
heeft tegelijk besloten deze zaak
te schorsen omdat de man zich
inmiddels in verbinding heeft
gesteld met de reclassering en
een psychiater.
Tegen het sombere decor van mist en regen werd de overleden Sowjet-leider Joeri Andropov vanmorgen over
het Rode Plein naar zijn laatste rustplaats gereden. (foto ap>
9 tlm 18 februari
dagelijks van 10-17 uur;
van maandag 13 tot en met vrij'
dag 17 februari ook 's avonds
van 19-22 uur, toegang f 10.-
AMSTERDAMraii
n-Toegang-biijetten bij NS-stati'
DEN HAAG (GPD) - In Moskou
zyn vandaag achter de schermen
politieke consultaties begonnen
tussen Westerse leiders en de
nieuwe Sowjet-partychef Kon-
stantin Tsjernenko over een mo
gelijke verbetering van de be
trekkingen tussen Oost en West.
Kort nadat de overleden president
en partijleider Joeri Andropov
na een indrukwekkende begrafe
nisplechtigheid was bijgezet in
het Lenin Mausoleum, ontmoet-
ste de nieuwe Russische leider de
Canadese premier Pierre Tru-
deau en de Britse premier Mar
garet Thatcher, die van Brezjnjev
de bijnaam „de IJzeren Dame"
had gekregen. Ook de Ameri
kaanse vice-president George
Bush, die president Reagan op
de begrafenisplechtigheid verte
genwoordigde, zal Tsjernenko
ontmoeten.
Vele staats- en regeringsleiders uit
de hele wereld, onder wie de Chi
nese premier Wan Li, de Canade
se premier Trudeau, de Franse
premier Mauroy, de Indiase pre
mier Indira Gandhi en regerings
leiders uit Zweden, Oostenrijk,
Nederland (dat werd vertegen
woordigd door minister Van den
Broek van buitenlandse zaken)
waren op het Rode Plein om de
plechtigheid by te
Het stoffelijk overschot van de
overleden Andropov werd in een
open kist naar het Lenin Mauso
leum gereden, voorafgegaan
door een pantserwagen, KGB-
militairen die de onderscheidin
gen van Andropov op een kus
sentje meedroegen, en die reus
achtige bloemstukken en kran
sen droegen. Achter de open kist
liepen de familie van Andropov,
de leden van het machtige Polit
buro en hoge officieren van het
Sowjetleger.
Partijleider Tsjernenko somde la
ter in een toespraak al de goede
daden op van Andropov, de man
die hem vijftien maanden gele
den de weg naar de macht blok
keerde. Tsjernenko werd op het
dakterrras dat het Rode Plein
overzag waar duizenden mensen
waren samengestroomd, geflan
keerd door de drie machtigste
mannen in de party: premier Ti-
chonov, vice-premier Gromyko,
die ook minister van buitenland
se zaken is, en minister van de
fensie Oestinov.
(zie ook pagina 7)
De benoeming van Kon-
stantin Tsjernenko tot
partijleider helpt veel
misverstanden rond de koers van
de Sowjet-Unie de wereld uit. De
nieuwe eerste man' verkeerde vrij
wel zijn gehele carrière in de scha
duw van zijn leermeester Brezjnjev
en behoort zeker niet tot de Andro-
pov-groep die een reeks aanpas
singen leek voor te bereiden.
De afgelopen vijftien maanden is
Brezjnjev al bijna een vergeten
man geworden. Hij werd nauwelijks
nog geciteerd en veel van zijn vol
gelingen moesten hun posities af
staan aan een nieuwe generatie
bestuurders. Voor Tsjernenko zelf
gold dat niet, al trad ook hij onder
het regime van zijn rivaal Andropov
veel minder op de voorgrond.
Zijn 'rehabilitatie' is een bewijs dat
Andropov onvoldoende tijd heeft
gehad een meerderheid in het Po
litbureau voor zijn 'vernieuwingen'
te winnen. Een koers waarvan het
revolutionaire gehalte overigens
ook niet moet worden overschat.
Het leek Andropov in eerste instan
tie te gaan om een afrekening met
de onder Brezjnjev uit de hand ge
lopen corruptie, baantjesjagerij en
bureaucratie en om een verhoging
van de doelmatigheid in de sterk
verouderde landbouw en industrie.
Tsjernenko zal die koers niet kunnen
voortzetten, tenminste niet zo
voortvarend, omdat het velen die
hem nu in het zadel hebben gehol
pen hun baan zou kosten. De nieu
we leider valt bovendien niet zo
zeer op door bestuurlijke kwalitei
ten of grote kennis van de econo
mische problemen. Hem wordt
vooral een geduchte Ideologische
beginselvastheid toegedicht. Eén
van zijn schaarse redes tijdens de
periode-Andropov ging over het
herstel van 'culturele waarden'. Zo
diende in zijn visie bijvoorbeeld het
aantal in de Sowjet-Unie verkrijg
bare boeken van buitenlandse
schrijvers sterk te worden vermin
derd.
Op het terrein van de buitenlandse
politiek liggen koerswijzigingen nog
veel minder voor de hand. Minister
van buitenlandse zaken Gromyko
en zijn collega van defensie Oesti
nov zullen daar de dienst blijven
uitmaken en de betrekkelijk oner
varen Tsjernenko niet al te veel
ruimte gunnen.
Het is in dit verband aandoenlijk om
te zien hoe de ijzervreters onder de
Westerse leiders de laatste dagen
als vredesduiven rond het Kremlin
cirkelen. Thatcher, kennelijk be
smet met een Hongarije-virus en
Reagan op verkiezingstempera
tuur, dragen grote verantwoorde
lijkheid voor de kilte tussen Oost en
West, maar profileren zich nu
plotsklaps als heilstichters. Het is
zeker niet de Russische invloed al
leen die staatsbegrafenissen in
Moskou tot zulke rituele gebeurte
nissen maakt
Sluiting van
tandheelkunde
in Utrecht
is rechtmatig
UTRECHT (ANP) - De opheffing
van de studierichting tandheel
kunde aan de Rijksuniversiteit
Utrecht, zoals minister Deetman
(onderwijs) wil, is rechtmatig.
Dat bepaalde de president van
de Utrechtse rechtbank, mr. C.L.
baron van Harinxma Thoe Sloo-
ten, vanochtend in het kort ge
ding dat de subfaculteit en enke
le medewerkers en studenten te
gen de staat hadden aangespan-
Tandheelkunde heeft het geding
op alle fronten verloren. Niet al
leen heeft de minister het recht
om op basis van bestaande wet
geving de subfaculteit te sluiten,
hij heeft die beslissing ook in re
delijkheid kunnen nemen. Van
schending van vertrouwen zoals
de eisers aanvoerden, is geen
sprake, zo bepaalde de rechter.
borrcomplete krant, over wereij>.siaih ni ani»
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór hel abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam_
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. Of u kunt even bellen,(071 144941).
