LEIDSCH
DAGBLAD
Kille reacties op
Andropovs dood
'Geen
meuw
licht
op kruisraketten'
bedrijfsauto
rai
Beiroet toneel
van felle strijd
Moskou zwijgt over opvolging
9 tlm 18 februari
Irak beschiet Iraanse stad
Vijf doden
na lawines
in Alpen
Ministersbenoeming
Suriname blijft uit
gevelreiniging
071-89 6595
Leven duurder
Oppositie
leider Kashmir
geëxecuteerd
DIPLOMk—
CAFÉBEDRIJF
HOI
ANDROPOV
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37318
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. 0. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Loden
Voc* tel rvs. zie colofon
Een wonderlijke
variëteit aan
minderheidsgroepen
kwam vorige week
bijeen voorde
oprichting van een
'politieke
basisbeweging voor
vrede en solidariteit'.
Een nieuwe loot aan de
stam van ontevreden
christelijke kiezers.
"We moeten bressen
slaan in het CDA".
PAGINA 17
roodlichtcamera
- schrikbeeld
voor haastige
automobilisten -
is een
hersenspinsel
van onze
landgenoot Maus
Gatsonides. Een
man die tal van
andere
meetinstrument
en ontwikkelde.
PAGINA 19
Op de draf- en
renbanen wordt
jaarlijks voor
honderden
miljoenen guldens
aan zwart geld
vergokt. Eveneens
naast de wet
bevindt zich het
circuit van
bookmakers en
beroepsgokkers.
Een reportage.
PAGINA 21
MOSKOU/DEN HAAG (GPD/Reuter/UPI/DPA) - De Wes
terse wereld heeft "met leedwezen" kennis genomen
van de dood, donderdag, van de Sowjetrussische partij
leider Joeri Andropov, om onmiddelijk te verwijzen
naar de verslechterde verhoudingen tussen Oost en
West. Terwijl de speculaties omtrent de opvolging van
Andropov op gang komen, hult Moskou zich in stilzwij
gen.
Wel haastten zowel Moskou als
Washington zich open te stellen
voor 'vreedzame coëxistentie' en
'dialoog'. Het Russische persbu
reau Tass meldde voorts dat van
af vandaag vier dagen rouw in
acht worden genomen. Het stof- d l
felijk overschot van Andropov -DUbfl
zal tot maandagavond opgebaard Ondanks uitgesproken hoop op
liggen in de zuilenzaal van het hervatting van de ontwapenings
partijleider moet regelen. Na de
dood van Breznjev in november
1982 gold Tsjernenko, een be
schermeling van Brezjnjev, als
de belangrijkste rivaal van And
ropov
Een ondersteunde Joeri Andro
pov, zoals hij voor het laatst werd
gesignaleerd. (fotoAP)
Premier Lubbers:
huis der vakbonden. De bijzet
ting op het Rode Plein volgt
dinsdag.
De speculaties over Andropovs op
volging laaiden gisteravond op
in Moskou en tal van andere
hoofdsteden nadat werd bekend
gemaakt dat politburo-lid Kon-
stantin Tsjernenko (73) is be
noemd tot voorzitter van de com
missie die de begrafenis van de
DEN HAAG (GPD) - De Neder
landse regering zal binnen de
NAVO niet aandringen op uitstel
van verdere plaatsing van'kern
raketten bij wijze van signaal aan
een nieuw Sowjet-leiderschap
Als reactie op
de dood van Sowjet-leider And
ropov zei premier Lubbers gis
teravond dat hij in het overlijden
van Andropov geen aanleiding
ziet de in juni door de regering te
nemen beslissing over plaatsing
van kruisraketten in Nederland
uit te stellen.
Dat besluit, aldus Lubbers gister
avond na afloop van het kabi
netsberaad, staat in geen enkel
verband met de dood van Andro
pov. Hij meende dat er waar
schijnlijk geen wijziging zal ko
men in de Russische politiek.
•Lubbers kondigde aan dat minis
ter van buitenlandse zaken Van
den Broek naar Moskou zal gaan
om de begrafenis van Andropov
bij te wonen.
PvdA-fractieleider Joop den Uyl
noemde, in een opmerkelijke
schriftelijke reactie, Andropovs
overlijden „een slag, voor velen,
ook voor mij,".
Volgens Den Uyl heeft
Andropov bijgedragen aan het
scheppen van een sfeer van rede
lijkheid en rationele afweging
Volgens het CDA (defensiespecia
list Frinking) zal Gromyko - die
in het Westen als een havik
wordt beschouwd - de komende
tijd een zwaar stempel drukken
Af en toe zon
Op de meeste plaatsen droog. Mid-
dagtemperatuur van ongeveer 5 gra
den. Matige wind.
Ook na morgen blijft het droog. In de
nacht kan het kwik tot enkele gra
den beneden het vriespunt dalen,
middagtempcraturen van twee gra-
op de buitenlandse politiek van
de Sowjet-Unie. De
WD hoopt en verwacht dat de
nieuwe Sowjet-leiders naar een
opening zullen zoeken om uit de
impasse in de betrekkingen met
het Westen te komen. D'66 ver
wacht niet dat op korte termijn
een doorbraak in de Oost-West
verhoudingen zal worden be
reikt.
CPN-voorzitster Elli Izeboud toon
de zich in een schriftelijke ver
klaring „verrast door het overlij
densbericht". De CPN kan, ge
zien de korte periode dat hij het
leiderschap vervulde, moeilijk
een beoordeling van zijn beleid
geven.
dagelijks van 10-17 uur;
van maandag 13 tot en met vrij
dag 17 februari ook 's avonds
van 19-22 uur, toegang f 10,-
AMSTERDAM raï
tn-Toegang-blljellen bij NS-slalic
23.22 uur, laagwater o
laagwater om 7.15 en 19.56 t
gesprekken in Geneve, verwacht
men geen nieuwe koers van de
Sowjet-Unie na de benoeming
van een nieuwe leider in het
Kremlin. In Washington is in
middels bekend gemaakt dat
president Reagan de begrafenis
niet zal bijwonen. Hij zal worden
vervangen door vice-president
Bush. Vooraanstaande Democra
ten als Walter Mondale en Ed
ward Kennedy hadden aange
drongen op persoonlijke aanwe
zigheid van Reagan.
Ook de Canadese premier Trudeau
zal de begrafenis in Moskou bij
wonen. Cuba heeft vier dagen of
ficiële rouw afgekondigd.
De meeste Westerse landen heb
ben naast condoléance-bood
schappen aan het Kremlin in
hun reacties gewezen op de toe
genomen spanning tussen Oost
en West onder Andropovs leider
schap. Bondskanselier Helmut
Kohl stuurde een telegram aan
de Russische premier Tichonov,
waarin Kohl herinnert aan het
feit dat hij in juli 1983 langdurig
met Andropov heeft gesproken.
Londen
In Londen zei premier Thatcher
,met leedwezen' kennis genomen
van het overlijden van de Sowje
trussische leider. De Franse pre
sident Mitterrand zei in een reac
tie dat hij hoopt op verbeterin
gen van de relaties tussen Parijs
en Moskou, dit in het belang van
de vrede en om de internationale
spanningen te verminderen.
In Polen hopen de machthebbers
op een voortzetting van de in
vloed van de militairen in Mos
kou. Nobelprijswinnaar Lech
Walesa, telefonisch door een
Amerikaanse persbureau om een
reactie gevraagd, zei: „Als goed
christen wens ik dat hij in vrede
mogen rusten. Meer heb ik niet
te zeggen".
Communiqué
Volgens een gistermiddag uitgege
ven medisch communiqué is
Andropov overleden aan onvol
doende werking van hart- en
bloedvaten. Andropov werd al
sinds februari vorig jaar behan
deld met een kunstnier en leed
aan suikerziekte. Sinds 18 augus
tus vorig jaar, toen hij met enige
Amerikaanse senatoren sprak,
had hij zich niet meer in het
openbaar vertoond.
Anders dan na het overlijden van
Brezjnjev werden de normale tv-
en radio-programma's al na on
geveer zes uur hervat, onder
meer met reportages over de
Olympische Spelen in Sarajevo.
Ook de verslaggeving in kranten
maakte een aanmerkelijk sober
der indruk dan bij de dood van
Brezjnjev het geval was.
(zie ook pagina 7)
TEHERAN (AFP) - Iraakse strijdkrachten hebben vanochtend drie ra
ketten afgevuurd op de stad Dezful, in het zuiden van Iran. Bij de
aanval zouden twee vrouwen en een kind zijn gedood en dertig perso
nen gewond. De inwoners van het stadje werden in hun slaap verrast.
Volgens waarnemers kan de aanval een ernstige uitbreiding van de vijan
delijkheden tot gevolg hebben. Irak heeft herhaaldelijk gezegd te wil
len onderhandelen over beëindiging van de al vier jaar durende Golf
oorlog.
Andropovs overlijden. De foto is uitgezonden door
WENEN (UPI) - Lawines heb
ben in de Oostenrijkse pro
vincie Vorarlberg vijf le
vens geëist. De lawines
maakten alle weg- en spoor
verbindingen met Vorarl
berg onbegaanbaar.
In het skidorp Axamer Lizum,
bij Innsbruck, raasden lawi
nes over gebouwen. Ruiten
van een school en een res
taurant sneuvelden. Een nog
niet geïdentificeerde 36-jari-
ge vrouw kwam om, twee
andere personen werden
zwaar gewond.
In de plaats Trins vond een
speciaal getrainde hond het
stoffelijk overschot van een
man onder tientallen centi
meters sneeuw. De man was
getroffen door een boom, die
geveld was door de lawine.
In Paznauntal verpletterden
enorme sneeuwmassa's twee
kinderen en in Ischgl werd
een Zweedse vakantiegan
ger in een telefooncel door
een lawine doodgedrukt.
BEIROET (AFP/UPI) - Terwijl de
evacuatie van buitenlanders ge
staag voortgaat - gisteren ver
trokken zo'n duizend personen
met Amerikaanse en Engelse he
likopters - zijn de gevechten
tussen de Libanese regerings
troepen en de strijdkrachten van
de oppositie in Beiroet weer in
alle hevigheid opgelaaid.
Op woonwijken aan weerszijden
van de scheidingslijn tussen het
christelijke en het islamitische
deel van de stad zijn granaten ge
vallen. Daarbij zijn in het weste
lijke stadsdeel twaalf doden en
zo'n zestig gewonden onder de
burgerbevolking gevallen.
Israëlische gevechtsvliegtuigen
voerden bombardementen uit op
het bergachtige gebied ten oos
ten van de Libanese hoofdstad.
Syrië verklaarde dat daarbij ver
scheidene huizen zijn vernietigd
en slachtoffers onder de burgers
zijn gevallen. De Syrische
woordvoeder sprak van 'een wre
de en barbaarse aanval'.
Engeland heeft er gisteren voor ge-
PARAMARIBO/DEN HAAG
(ANP) - De beëdiging van de
twee ministerskandidaten van
het Surinaamse bedrijfsleven die
volgens een officiële aankondi
ging gisteren had moeten plaats
vinden is op het laatste moment
niet doorgegaan.
Nog donderdagavond had de Suri
naamse TV de beëdiging aange
kondigd en ook het officiële
persbureau SNA bevestigde toen
dat de fiscaal-jurist mr. M. Che-
hin en de arts dr. S. Ritfeld als
respectievelijk minister van fi
nanciën en minister van volksge
zondheid zouden worden geïn
stalleerd. De Surinaamse media
Milieu Technische Service/ Leiderdorp
hebben niet meegedeeld waarom
de beëdiging plotseling niet is
doorgegaan.
Dr. S. Ritfeld verklaarde zelf ook
niet te weten waarom de beëdi
ging niet was doorgegaan.
Vorige week werden in Paramari
bo zeven leden van het interim
kabinet Udenhout beëdigd, vijf
kandidaten van het militair ge
zag en twee van de vakbeweging.
DEN HAAG (GPD) - De gemiddel
de kosten van levensonderhoud
zijn tussen half december 1983
en half januari met 0,3 procent
gestegen. Daaraan zijn nauwe
lijks gevolgen van de btw-ver-
hoging af te lezen. De indruk be
staat dat veel ondernemers -
voorlopig althans - deze verho
ging voor eigen rekening heb
ben genomen.
Op de stijging van de prijsindex
waren vooral de verhoogde gas-
tarieven en de prijzen van kof
fie en thee van invloed. Verder
stegen de prijzen van kranten
en tijdschriften, bier, shag,
nieuwe auto's en de tarieven
van ziekenhuisverpleging, elek
triciteit en autoverzekeringen.
Goedkoper werden vooral kle
ding en schoeisel (hier was spra
ke van een zeker uitverkoopef
fect) en verder verse groenten.
pleit een hoge VN-functionaris
en internationale waarnemers
naar Libanon te sturen om con
troleposten in Beiroet te beman
nen en de spanningen in de stad
te verminderen. De suggesties
zijn gedaan door de Britse zaak
gelastigde bij de Verenigde Na
ties John Margetson.
NEW DELHI (Reuter) - De 50-jari-
ge Maqbool Butt, de oprichter
van het bevrijdingsfront voor het
in 1947 tussen Pakistan en India
verdeelde Kashmir, is vanoch
tend in de Tibar-gevangenis in
New Delhi opgehangen. Butt
heeft de laatste acht jaar van zijn
leven in de gevangenis doorge
bracht nadat zijn doodvonnis
was uitgesproken wegens twee
voudige moord.
In verscheidene districten van
Kashmir zijn rellen uitgebroken
uit protest tegen de terechtstel
ling. De zoon van Butt en nog
dertig jongeren zijn gearresteerd
bij een demonstratie.
KUNT U
HALEN
BIJ HET
Zie "Opleidingen" 5\z 3
Y Met de dood van de
Russische president
en partijleider Joeri
Andropov is een einde gekomen
aan een betrekkelijk lange periode
van onzekerheid. Vele vragen die
het overlijden van zijn voorganger
Leonid Brezjnjev had opgeroepen,
zijn ook vijftien maanden nadien
nog niet beantwoord.
Andropov werd bij zijn benoeming ge
kenschetst als de man die de Sow
jet-Unie door een overgangsperio
de naar een nieuw tijdperk moest
loodsen. Een tijdperk waarin zou
zijn afgerekend met de alles ver
lammende bureaucratie en corrup
tie, een tijdperk ook waarin land
bouw en industrie zouden zijn ver
nieuwd en de politieke leiding op
vitale plaatsen zou zijn verjongd.
De korte spanne tijds waarin Andro
pov de hoogste functies aan zich
wist te trekken, versterkte het beeld
van een onomstreden leider.
Het uitblijven van serieuze hervor
mingen is veelvuldig geweten aan
de traditionele richtingenstrijd in het
Kremlin. Maar het staat allerminst
vast dat hiervan echt sprake is ge
weest. Het is heel goed mogelijk
dat de zwakke gezondheid die
Andropov al snel tot een onzicht
baar leider maakte, hem eenvoudig
te weinig prestige liet om opvallen
de nieuwe lijnen uit te zetten.
In feite heeft hij alleen voortgang ge
boekt op het terrein van het 'perso
neelsbeleid'. Zowel in Moskou als
in de provincie zijn opvallend veel
Andropov-getrouwen op belangrij
ke posten benoemd. Het heeft er
toe geleid dat bovenaan het lijstje
met favorieten voor zijn opvolging
de namen prijken van Gorbatsjov
en Romanov, twee betrekkelijk
'jonge' intellectuelen die ten tijde
van Brezjnjevs opvolging nog geen
positie van belang bekleedden.
De keuze van een opvolger kan wel
licht duidelijk maken of er de afge
lopen vijftien maanden in het Krem
lin nu wel of niet is aangestuurd op
een (voorzichtige) koerswijziging.
In veel reacties op het overlijden van
Andropov klinkt de zorg door dat
een hervatting van de vastgelopen
besprekingen over wederzijdse wa
penbeheersing voorlopig niet aan
de orde kan zijn. Een wisseling van
de wacht zou volgens die opvatting
in elk geval tijdelijk een vacuum op
leveren, waardoor 1984 ten aan
zien van een mogelijke verminde
ring van de nucleaire dreiging een
verloren jaar zou worden.
Die zorg verdient enige relativering.
Het buitenlandse beleid is in de
Sowjet-Unie zeker geen speeltuin
voor solisten, integendeel. Het is
een terrein waarop Gromyko (bui
tenlandse zaken) en Oestinov (de
fensie) evenzeer krachtig hun
stempel drukken. De verkilling in de
verhouding tussen Oost en West,
al begonnen in de nadagen van
Brezjnjev, heeft zich onder Andro
pov voortgezet en is niet los te zien
van de door president Reagan in
gezette kruistocht tegen het 'duivel
se rijk'.
Andropov is te kort aan de macht ge
weest om indruk te maken, de her
innering aan hem zal snel verble
ken. De erfenis van Brezjnjev is
veel groter, maar de voortvarend
heid waarmee diens sporen na zijn
dood zijn uitgewist, zegt voldoende
over de verantwoordelijkheid die
het nieuwe leidersschap wacht.
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61.25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. Of u kunt even bellen, (071 - 144941).
