Protectionisme
leeft sterk op
c
Effectenkantoor in opspraak
'Bij ontslag geen
vergunning nodig'
OESO waarschuwt rijke landen
Ondernemers
SER niet
eens met
lawaai-wetje
Stipte piloot
stijgt zonder
reizigers op
Datanet officieel in gebruik
Omstreden geldcircuit
wankelt na vertrek Bor
'Industrie Britten
hopeloos verouderd'
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1984
DEN HAAG (GPD/UPI) - Het beschermen van de binnenlandse markt door protectio
nistische maatregelen neemt steeds grotere vormen aan en vormt in toenemende
mate een bedreiging voor de internationale handel.
Economie i_
Werkge
Dit is een van de conclusies van
het secretariaat van de Organisa
tie voor Economische Samen
werking en Ontwikkeling (OE
SO) in Parijs, waar maandag en
dinsdag de OESO-ministers van
financiën bijeenkomen voor dis
cussies over een lange-termij-
naanpak van de economische
problemen in de lidstaten. Naast
de noodzaak de interne markten
en economieën 'flexibeler' te ma
ken is een vrije internationale
markt essentieel voor econo
misch herstel, aldus de OESO,
die vooral 'onzichtbare' vormen
van protectionisme signaleert.
De 24 'rijke' landen van de Organi
satie voor Economische Samen
werking en Ontwikkeling (OE
SO) maakten vorig jaar in Japan
nog vérgaande afspraken over
het verlagen van de offiële han
delstarieven. Als alle afspraken
van de zogenaamde 'Tokio-ron-
de' worden nagekomen, zou het
niveau van de tarieven ter be
scherming van de onderscheiden
binnenlandse markten op het
laagste niveau komen sinds de
Eerste Wereldoorlog.
De onderlinge verdragen en over
eenkomsten over beperkingen in
de handel van industriële goede
ren tussen de EG-landen, Japan,
de Verenigde Staten en Canada
zijn aan echter verviervoudigd
sinds 1975. Die afspraken heb
ben al betrekking op een kwart
van de totale industriële handel
tussen deze landen. Zij kunnen
de economische groei ondermij
nen, de internationale spannin
gen aanwakkeren en het interna
tionale handelsstelsel schaden,
Volkswagen/DDR
In de toekomst zullen in Oost-
Duitsland Volkswagenmotoren
in licentie worden gebouwd.
Vanaf 1988 worden daarvan on
geveer 100.000 rompmotoren aan
VW in de Bondsrepubliek gele
verd. De rest van de capaciteit,
die wordt geschat op circa
200.000, kan de DDR voor eigen
gebruik benutten. De twee Oost-
duitse auto's, de tot nu toe met
tweetaktmotoren uitgeruste
'plastic' Trabant en de Wartburg,
krijgen dus moderne Volkswa
genmotoren. De overeenkomst
omvat ook de levering van VW-
transportbussen. Het totale fi
nanciële volume wordt begroot
op ongeveer 600 miljoen mark.
Er is overeengekomen dat de
waarde van de wederzijdse han
delsstromen door leveringen van
goederen wordt gecompenseerd.
Voor de DDR is het van grote be
tekenis dat het verdrag met
Volkswagen geen 'dure' devie
zen kost.
Schotelantenne
Volgens een bericht in de Finan
cial Times denkt de Britse elek
tronische goochelaar Sir Clive
Sinclair voor nog geen honderd
pond (440 gulden) ëen apparaatje
op de markt te kunnen brengen
dat het mogelijk maakt televisie
uitzendingen via satellieten
rechtstreeks te ontvangen. Ande
re fabrikanten die de kennis be
zitten om zo'n adaptor te maken
noemen prijzen van 400 tot 500
pond. Sir Clive heeft al verschei
dene keren bewezen zeer goed
kope elektronische apparatuur
te kunnen maken. Zijn bedrijf,
Sinclair Research, heeft als eer
ste ter wereld een computer op
de markt gebracht voor minder
dan honderd pond. Onlangs in
troduceerde Sinclair een televi
sietoestelletje ter grootte van een
videocassette voor tachtig pond.
Kruidenierscomputer
Sweda International, onderdeel
van het Amerikaanse Litton In
dustries, komt op de markt met
een compleet computersysteem
voor de levensmiddelendetail
handel. Bij een presentatie giste
ren in Amsterdam zei directeur
A. Dirven van Sweda Nederland
dat er waarschijnlijk vanaf de zo
mer met het systeem gewerkt
kan worden. Sweda heeft voor
de programmatuur het program-
matuurbedrijf Oscar Data uit
Soesterberg ingeschakeld. Vol
gens Dirven en directeur F.
Hamming van Oscar Data heeft
het systeem unieke trekken door
zijn speciale gerichtheid op de le
vensmiddelendetailhandel. Swe
da is al 35 jaar in Nederland ge
vestigd als leverancier van kasre
gisters. Daarnaast levert het be
drijf scanning-computersyste-
men met toepassingsapparatuur.
Tot de Nederlandse klanten be
horen onder meer Albert Heijn,
Edah, C A en V D.
terwijl de effecten van dergelijke
maatregelen niet meer te bereke
nen zijn.
Eerder deze week heeft de Britse
minister voor handel en indus
trie, Norman Tebbit, zijn ernsti-
j ge ongerustheid uitgesproken
over een reeks protectionistische
wetsontwerpen die op afhande
ling door het Amerikaanse Con
gres ligt te wachten. Tebbit
sprak woensdag op een bijeen
komst van de Amerikaanse Ka
mer van Koophandel in Was
hington.
Hij verklaarde dat de diverse in
voerbeperkingen van de VS een
bedreiging van het Atlantische
bondgenootschap vormen. Pro
tectionistische maatregelen kun
nen volgens Tebbit het huidige
economische herstel in de kiem
smoren. Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten zouden moe
ten proberen de handel uit te
breiden in plaats van te beper
ken.
Als protectionistische wetsontwer
pen die het Congres nog moet
behandelen noemde hij het voor
stel om vast te stellen welk mini-
AMSTERDAM (ANP) - Het Am
sterdamse effectenkantoor Van
Wijngaarden blijkt ingewikkelde
banden te hebben gehad met een
aantal inmiddels failliete beleg
gingsmaatschappijen van de he
ren M.G. Pieterse en H.J. Kra-
senberg en mevrouw P. Pieterse.
Naar de werkzaamheden van de
ze beleggingsmaatschappijen,
die opereerden onder de paraplu
van de Amsterdamse Beleg
gingsuitgeverij (AB), is een justi
tieel onderzoek gaande. Ver
moed wordt dat de vele beleg
gers in deze maatschappijen zijn
opgelicht. De AB-groep gaf de
Amsterdamse Beursbrief uit, een
periodiek waarin aan- en ver
koopadviezen van effecten wer
den gegeven.
mum aantal onderdelen van elke
auto die in de VS wordt verkocht
van Amerikaanse makelij moet
zijn en de wens van de Ameri
kaanse staalindustrie dat er aan
de staalimport van de VS gren
zen worden gesteld. Zoals be
kend heeft de Europese Ge
meenschap besloten tegenmaat
regelen te treffen voor al inge
voerde beperkingen op staalge-
bied. Die treden per 1 maart in
werking. Een Amerikaans ver
zoek om uitstel is afgewezen.
Op initiatief van een groep landen,
waaronder Nederland, wordt
overigens gestudeerd op de
vraag of dergelijke handelsbar
rières zijn terug te dringen op de
langere termijn. De 24 ministers
van financiën (behalve de Ameri
kaan Donald Regan die zijn
staatssecretaris Sprinkel stuurt)
zijn volgende week echter niet
van plan de komende dagen in
Parijs besluiten te nemen. De
OESO-vergadering wordt in Pa-
rij se wandelgangen dan ook al
'symposium' genoemd en zal
vooral gaan over het onder con
trole brengen van overheidsuit
gaven.
De banden tussen AB en het com
missionairshuis kwamen naar
voren in een kort geding dat de
curator mr. Flesseman in het fail
lissement van de AB-groep heeft
aangespannen tegen het effec
tenkantoor Van Wijngaarden. De
curator eiste dat Van Wijngaar
den een pakket aandelen van de
AB-Beleggerscombinatie,één
van de AB-maatschappijen, aan
de boedel moest overdragen.
Van Wijngaarden hield dit pak
ket met een waarde van ruim ze
ven ton nog in bezit en weigerde
dit over te dragen. Gisteren wees
mr. Van Breda, vice-president
van de Arrondissementsrecht
bank in Amsterdam de eis van
Flesseman toe.
NOORDOOSTPOLDER (GPD) -
Het Nationaal Lucht- en Ruimte
vaartlaboratorium (NLR) heeft
gisteren de beschikking gekregen
over een nieuwe windtunnel.
Daarmee kunnen bij lage wind
snelheden en in samenhang met
computers metingen worden ver
richt voor de vormgeving van
vliegtuigen, boorplatforms, sche
pen en andere voertuigen. Op de
foto (ANP) de aandrijfschroef
die een windsnelheid van 325 km
per uur kan produceren.
De openingshandeling werd ver
richt door minister Smit-Kroes.
Verkeer en Waterstaat heeft de
bouwkosten van tien miljoen gul
den beschikbaar gesteld terwijl
de exploitatietekorten van het
NLR, gemiddeld 20 procent, door
het departement worden bijge
past. De lage windsnelheids tun
nel vervangt twee vergelijkbare
in Amsterdam, die 40 jaar dienst
hebben gedaan.
De nieuwe tunnel zal in de eerste
plaats worden gebruikt voor
proeven met modellen van de
Fokker F-50 en F-100, die over en
kelejaren in de plaats moeten ko
men van respectievelijk de F-27
Friendship en de F-28 Fellows
hip.
Daarnaast kan de tunnel worden
gebruikt voor andere zaken dan
voertuigen, bijvoorbeeld de me
ting van windbelasting op ont
worpen en bestaande gebouwen,
verspreiding van afvoergassen,
voor onderzoek in het kader van
energieprojecten, de opstelling
van grote verkeersborden en
naar gebleken is de beste hou
ding van wielrenners en de
vormgeving van hun fietsen.
Twee andere onderdelen uit de
dagvaarding van Flesseman zijn
aangehouden. De curator wil dat
het effectenkantoor opening van
zaken geeft over al zijn transac
ties met de AB-maatschappijen
alsmede met de heren Pieterse
en Krasenberg en mevrouw Pie
terse.
Verder is Van Wijngaarden nog f
264.000 verschuldigd aan de boe
del, aldus Flesseman. Dit is het
saldo van rekeningen die de AB-
groep bij Van Wijngaarden aan
hield. Het commissionairshuis
heeft inmiddels toegezegd om
opening van zaken te geven.
Volgens de curator was het ook
niet in de haak dat Pieterse en
Krasenberg geld konden lenen
van hun rekening bij Van Wijn
gaarden met de aandelen van de
AB-Beleggerscombinatie als on-
SAS VAN GENT (ANP) - De cen
trale werkgeversorganisaties wil
len in het overleg over wijziging
van het ontslagrecht een "ont-
slagverbodenstelsel" introduce
ren. In het kort betekent dit stel
sel dat werkgevers werknemers
mogen ontslaan zonder ontslag
vergunning van het gewestelijk
arbeidsbureau, tenzij de werkne
mers zich binnen een bepaalde,
korte termijn, bij het GAB ver
zetten.
Voorzitter S. van Eijkelenburg van
de christelijke werkgevers
(NCW) onthulde dit vandaag in
Sas van Gent voor de Branbants-
Zeeuwse werkgeversvereniging.
De Stichting van de Arbeid brengt
eind deze maand een rapport uit
over een versoepeling en ver
snelling van de huidige GAB-
procedures. Die procedures zijn
volgens de werkgevers zo knel
lend dat niet snel genoeg kan
worden ingespeeld op verander
de marktsituaties en nieuwe
technologische ontwikkelingen.
Het kabinet zal eveneens spoe
dig advies over een wijziging van
het ontslagrecht vragen aan de
stichting van de arbeid en de
SER.
derpand. In deze beleggerscom
binatie deden 136 beleggers mee
die in totaal f 1,5 miljoen aan het
fonds toevertrouwden. Hiermee
kocht het commissionairshuis de
aandelen. Deze beleggers zullen
niet veel meer van hun geld te
rugzien. Een complicatie hierbij
is overigens dat maar weinig be
leggers aangifte hebben gedaan
van hun belegde gelden om ver
schillende redenen.
In totaal gaat het om veel meer
geld. Bij justitie heeft men het
idee dat vele beleggers de afgelo
pen jaren zijn opgelicht en voor
grote bedragen. De verschillende
namen waaronder de heren
werkten zijn AB Real Estate (on
roerend goed in de VS), AB Com
modities and Options (termijn-
handel en opties) en AVM Beleg
gingsmaatschappij (Canadeze
mijnbouwaandelen).
De christelijke werkgevers hebben
altijd toetsing achteraf door de
kantonrechter bepleit in plaats
van toetsing vooraf door de
GAB-directeur.
Naast het ontslagverbodenstelsel
willen de werkgevers de opzeg
termijn en de behandelingstijd
van de GAB-ontslagvergunning
gelijk laten lopen en niet achter
elkaar zoals nu het geval is.
Dit betekent, aldus Van Eijkelen
burg, dat bij het aanvragen van
een vergunning de opzegtermijn
direct begint te lopen. Het
dienstverband eindigt bij afloop
daarvan. Is de vergunning dan
echter niet gegeven, dan eindigt
het dienstverband drie dagen na
het afkomen ervan.
CONSUMENTENVOORLICH
TING - De consumentenorgani
saties de Consumentenbond en
Konsumenten Kontakt hebben
van het ministerie van economi
sche zaken subsidie gekregen
voor twee experimenten op het
gebied van consumentenvoor
lichting op televisie. De Consu
mentenbond krijgt de beschik
king over een bedrag van 245.000
gulden, KK krijgt 200.000 gul
den, zo is gisteren door het mi
nisterie bekend gemaakt.
Volgens staatssecretaris Van Zeil
past de subsidie in het regerings
beleid om in een tijd waarin de
koopkracht onder druk staat, de
voorlichting aan de consument
te intensiveren.
PAGINA 9
DEN HAAG (ANP) - De onderne
mers in de Sociaal-Economische
Raad (SER) vrezen onaanvaard
bare kostenstijgingen als de
norm voor geluidsoverlast in be
drijven op tachtig decibel wordt
gelegd, zoals de minister van so
ciale zaken voorstelt. De werkne
mers stemmen in met het voor
stel van de minister de grens
voor schadelijk geluid te leggen
bij tachtig decibel. Dit blijkt uit
een ontwerp-advies van de SER-
commissie arbeidswetgeving,
dat de SER volgende week vrij
dag moet vaststellen.
In zijn nota schrijft de minister dat
volgens de meest recente onder
zoekingen mag worden aangeno
men dat een geluidsniveau in fa
brieken en werkplaatsen van
tachtig decibel medisch gezien
een strikt veilige grens is. De on
dernemers willen naast met me
dische, ook rekening houden
met technische en economische
factoren.
Zij vinden in beginsel een norm
van 85 decibel ook medisch ver
antwoord. De meest lawaaige-
voelige werknemers zouden dan
voldoende medisch begeleid
moeten worden. De onderne
mers menen dat ook rekening
gehouden moet worden met de
tijd dat werknemers aan geluid
bloot staan en niet slechts met de
gemiddelde geluidssterkte zoals
de minister doet.
De werknemers volgen de be
windsman omdat de helft van de
industrie-arbeiders het risico van
lawaai-doofheid loopt.
De minister wil de werkgever ver
plichten doelmatige gehoorbe
schermingsmiddelen ter be
schikking te stellen aan werkne
mers die werken in ruimten waar
het geluidsniveau boven de tach
tig decibel uitkomt. Een geluids
niveau van meer dan 95 decibel
wil hij verbieden, zij het met ont
heffingsmogelijkheden. De on
dernemers zijn ertegen dat wet
telijk vast te leggen. Zij willen
een meldingsplicht en een be
voegdheid voor de arbeidsin
spectie bindende eisen te stellen.
MADRID (UPI) De gezag
voerder van een lijnvliegtuig
van de Spaanse luchtvaart
maatschappij Iberia wenste
geen inbreuk te maken op de
stiptheid die het vliegrooster
vereist. Toen een 80-tal passa
giers in een minibus van de
luchthaven Barajas niet op
tijd bij zijn toestel was, steeg
hij gewoon zonder hen op.
"Dit is eenvoudig niet te gelo
ven", zei een passagier die
zijn bagage zag verdwijnen in
de richting van Tenerife.
Iberia probeerde het incident
gisteravond te verklaren door
te zeggen dat de gezagvoer
der op het vereiste tijdstip
klaar wilde staan om te ver
trekken, wetende dat zijn
maatschappij erg strikt is wat
het rooster betreft.
De verkeerstoren waste zijn
handen in onschuld. "Wan
neer de gezagvoerder vraagt
of hij weg mag voordat alle
passagiers aan boord zijn,
dan zal hij wel het waarom
weten. Dit is iets voor Ibe
ria", zei men daar.
DEN HAAG (GPD) - Staatséecre-
taris Scherpenhuizen (verkeer en
waterstaat) heeft vandaag offi
cieel het Datanet voor de Neder
landse dagbladen in gebruik ge
steld. Dat gebeurde bij de Bra
bant Pers in Best. Het Datanet
zorgt voor een enorme versnel
ling van het berichtenverkeer
tussen de Nederlandse persbu
reaus (ANP en GPD) en de aan
gesloten bladen.
Een verslaggever, die in Sarajevo
de Olympische winterspelen ver
slaat kan de geleverde prestaties
nu met behulp van een compu
ter-schrijfmachine, via de satel
liet, met een snelheid van 30 let
ters per seconde naar de persbu
reaus zenden, waarna het bericht
via het nog snellere Datanet di
rect bij de kranten arriveert. De
foto (GPD) geeft een schemati
sche indruk van dit proces.
ARNHEM (GPD) - Het Liquid
Capital Circuit (LCC) staat op
losse schroeven, nu 'brein' en
oprichter Henk Bor is opge
stapt. De 57-jarige Arnhemmer
heeft zich op aandrang van het
bestuur uit LCC teruggetrok
ken.
Enkele leden van het manage-
ment-team beraden zich op de
vraag of en hoe LCC moet wor
den voortgezet. Nadat eerder
het Batavia Expocentrum af
haakte, hebben ook enkele an
dere deelnemende bedrijven
hun medewerking aan dit 'ruil-
circuit' opgezegd. Voor het af
treden van Bor was het mana
gementteam al uitgedund door
de uittreding van de heren R.
M. Brockhus uit Huizen (tech
nische dienst) en B. A. G. Mus-
tert uit Emmen (midden
stands- en consumentenza
ken).
LCC wil, zoals bekend, projecten
financieren door een veredelde
vorm van ruilhandel met goe
deren en diensten, waarbij
geen echt geld aan te pas komt.
Bij het werven van Iclanten
zwaaide Bor steeds met miljar
denopdrachten, die LCC in
portefeuille zou hebben.
Vandaag vergadert LCC, of wat
er van over is, over de nu ont
stane situatie. Mr. V. E. Bletter-
man uit Amersfoort, belast met
fiscale zaken en bedrijfsanaly-
se binnen LCC over het aftre
den van Bor: "Publicitair ge
zien bracht Bor onze organisa
tie in diskrediet, maar op het
stuk van computertechniek
kan hij voor LCC waardevol
zijn. Ik zal dan ook voorstellen
te bezien of voor hem op tech
nisch gebied in LCC nog een
taak kan zijn, maar beslist niet
op bestuurlijk terrein. Zakelijk
gezien was het optreden van
Bor als voorzitter, gezien de
publiciteit, schadelijk voor
LCC".
Banden met dubieuze, failliete belegger
GENEVE (UPI) - Als de verwerkende industrie in Groot-Brittannië wil
overleven zal zij zich radicaal moeten hervormen. Op het ogenblik heeft
de Britse industrie in vergelijking met andere westerse landen een
zwakke positie omdat zij achterloopt op het gebied van ontwerpen, niet
het belang beseft van wetenschap en technologie en onvoldoende op de
toekomst is gericht. Dit staat in een gisteren gepubliceerde studie van
de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO).
Groot-Brittannië is een specialist geworden in het fabriceren van produk-
ten waarvoor niet al te veel vakmanschap nodig is en is voor hoogwaar
dige produkten aangewezen op de import.
De ILO wijst er op dat de economische recessie en de toeneming van de
werkloosheid in Groot-Brittannië voor een groot deel voor rekening
kwamen van sectoren als de textielindustrie, de automobielindustrie
en de produktie van consumenten-elektronica. Het aantal arbeidsplaat
sen in de verwerkende industrie is tussen 1979 en 1982 verminderd van
7,2 miljoen tot 5,7 miljoen.
Volgens de ILO is het dringend noodzakelijk dat de beroepsopleidingen
worden verbeterd en dat er programma's komen voor nascholing van
volwassenen. Het percentage Britten dat een beroepsopleiding of een
hogere opleiding krijgt is het laagste van alle industrielanden.
Hypotheekrente 9 februari
Rentepercentages
net zonder
gemeentegarantie
Postg./RPS
Rabo Leiden
Westland/Utr.
standaard
standaard
standaard
budget
WA
WA
WA
WA
HJ/A
HJ/A
WA
WA
WA
WA
WA
HJ/A
WA
WA
WA
WA
WA
WA
WA
WA
HJ/A
HJ/A
M/V
M/V
M/V
M/V
M/V
op aanvraag
8,9 9,22
8,4 9,09
9,0 9,76
9,4 10,21
op aanvraag
8,9 9,65
Levenshypotheken (met verplichte afsluiting levensverzekering)
Centr. Beheer WA 5/10 jr 8,7 9,06 8,7
Ennia WA 5/10 jr - 8,7 9.06 8,7
Lev.verz. NVL KW/A 5/10 jr - 8,8 9,09 8,8
Nat. Ned. KW/A 5/10 jr - xxx xxx 8,8
WA 5/10 jr - 8,7 9,06 8,7
B Copyright „Vereniging Eigen Huis" te Amersfoort
