Rakettenbesluit niet uitgesteld c 'Het water doet toch wat t wil' PvdA: banenplan jonge werklozen Bejaardentehuizen bang voor honderden ontslagen CDA wacht standpunt regering af Ontslag groepsleidster met zogend kind terecht VRIJDAG 10 FEBRUARI 1984 DEN HAAG (GPD) - Een poging van de PvdA om alsnog tot uitstel van plaatsing van 48 kruisraketten in Nederland te komen, zal niet door het CDA worden gesteund. Minister Van den Broek (buitenlandse zaken) kantte zich gisteren in de Tweede Kamer, tijdens de behandeling van het NAVO-deel van zijn begroting, tegen een PvdA-motie, waarin de regering werd gevraagd binnen het NAVO-bondgenootschap te pleiten voor uitstel van verdere plaatsing. Dat zou hervatting van de wapenonderhandelingen tussen de Sowjet-Unie en Amerika mogelijk moeten maken Binnenland DEN HAAG (GPD) - De Konink lijke Marine gaat Denemarken helpen bij het zoeken naar de 80 vaten met dodelijk landbouwgif, die drie weken geleden tijdens een zware storm van een vracht schip spoelden en sindsdien er gens op de Noordzeebodem lig gen. Twee mijnenjagers varen vandaag vanuit Den Helder naar het Deense continentale plat in de Noordzee, waar de vaten tus sen Doggersbank en de haven plaats Esbjerg zijn verloren. Een derde mijnenjager, die momen teel in Het Kanaal is gestatio neerd, zal eventueel ook worden ingezet. De zoekactie van het Deense on- derzoeksvaartuig Gunnar Sei- denfaden naar de verloren vaten heeft tot nu toe niets opgeleverd. Afgelopen maandag hervatte het vaartuig zijn werkzaamheden, nadat een eerste poging mislukte wegens defect aan de opspo- ringsapparatuur. Vooral visserijverenigingen in ons land hebben er bij de regering op Marine helpt bij zoekactie naar gifvaten aangedrongen de Denen te assis teren, omdat de vaten gevaar kunnen opleveren voor milieu en visstand. Maar zowel Rijkswater staat als Koninklijke Marine heb ben eerst het officiële verzoek van Denemarken afgewacht. Het gif dat bij doorroesten of bescha diging van de vaten (door bij voorbeeld het zware vistuig van vissersschepen) vrijkomt, zal niet alleen desastreuze gevolgen hebben voor het milieu, maar ook de visstand rond de Dog gersbank vernietigen, zo wordt gevreesd. De gifvaten, afkomstig van een chemische fabriek in Engeland, werden door een Deens vracht schip vervoerd naar Esbjerg. Greenpeace heeft inmiddels aan gedrongen op een meldings plicht voor giftransporten over zee. „Niemand weet hoeveel van dergelijke transporten per jaar plaatsvinden", aldus woordvoer der Guyt. „Je hoort er alleen iets van als het mis gaat, zoals nu". Vissers en inwoners van kustge- meenten zijn gewaarschuwd de vaten niet aan te raken als ze worden opgevist of aanspoelen. Een druppel van de inhoud op de huid kan al dodelijk zijn. De kans dat de vaten met de stro ming worden meegevoerd naar het Nederlandse plat van de Noordzee of de kust, wordt door Rijkswaterstaat overigens gering geacht. Op het strand van Hoek van Hol land zijn woensdag twee vaten aangespoeld, waarvan aanvanke lijk werd gevreesd dat het om een deel van de verloren giftige lading ging. Onderzoek leerde echter dat de vaten de brandbare stof butaandion bevatten. CDA-woordvoerders De Boer en Frinking lieten na afloop van het debat desgevraagd weten dat het CDA zich aan met het kabinet en coalitiepartner WD gemaakte afspraken houdt en afwacht wat in juni de plaatsingsbeslissing van de regering zal zijn. De PvdA-motie zal, zo verzekeren de CDA'ers, volgende week dins dag derhalve door een Kamer meerderheid worden verworpen. Van den Broek meende dat uit voering van deze motie zou neer komen op het achteraf belonen van de Sowjets voor hun weglo pen van de onderhandelingsta fels in Genève. De WD had al eerder tiidens het debat op een ondubbelzinnige uitspraak (vóór plaatsing) in juni aangedrongen. Minister De Rui ter (defensie) gaf opnieuw de garantie dat de Kamer dan over het regeringsstandpunt kan de batteren. Maar hij zorgde tegelijk voor enige opschudding in de Kamer door op vragen van PvdA-defensiespecialist De Vries aan te kondigen dat een eventueel kabinetsbesluit tot plaatsing zal worden „gegoten in het jasje van een verdrag met de Verenigde Staten". De koppeling van een plaatsings- besluit aan een complete ver dragstekst zou, zo vreesde PvdA- woordvoerder De Vries tot onno- DEN HAAG (GPD) - De Partij van de Arbeid komt volgende week met een plan dat het aantal jeug dige werklozen in 1988 met 135.000 moet terugbrengen. Kern van het plan is een algemene ver korting van de arbeidsduur tus sen nu en 1988 tot 32 uur per week. Jonge nieuwkomers onder 23 jaar op de arbeidsmarkt zouden bij in dienst treding meteen 32 uur moeten gaan werken. Daarnaast moeten maatregelen getroffen worden in het beroepsonderwijs en zouden uitkeringsgelden moeten worden gebruikt voor speciale werkprojekten voor jon ge werklozen. Het PvdA-plan is, onder verant woordelijkheid van het partijbe stuur, opgesteld door een com missie, waarin onder meer de Tweede-Kamerleden Moor en Worrell zitten. Het zal volgende week dinsdag worden gepresen teerd door partijvoorzitter Van den Berg en fractieleider Den Uyl. Uitgangspunt van het plan is een krachtige herverdeling van het voor jongeren beschikbare werk. Door de werkweek te verkorten tot 32 uur kunnen volgens de PvdA al 50.000 nieuwe banen ontstaan, wat zou betekenen dat de jaarlijkse toename van de jeugdwerkloosheid kan worden gestopt. De overige maatregelen moeten er nog eens 135.000 opleveren, waarvan 85.000 door de maatre gelen in het beroepsonderwijs en 50.000 door de speciale werkpro jekten. De totale kosten van het PvdA-plan worden geraamd op 300 miljoen gulden, wat zou neerkomen op zo'n 22.000 gulden per arbeidsplaats. De werkprojekten kunnen van de grond komen door het geld dat nu in rww- en wwv-uitkeringen wordt gestoken „terug te ploe gen" en geld te gebruiken dat nu beschikbaar is voor diverse ex perimentele en aanvullende werkgelegenheidsvoorzieningen vöor jongeren. De PvdA vindt dat de projekten vooral moeten aansluiten bij wat de jongeren zelf willen onderne men. Ook kunnen activiteiten worden begonnen op het terrein van de overheidsinvesteringen en de dienstverlening. In het onderwijs zou het kort mid- delbaar beroepsonderwijs en het leerlingenstelsel moeten worden geintegreerd en vervolgens uit gebreid. De PvdA vindt dat met name bij de overheid vormen van praktijkonderwijs van de grond moeten komen. In de kos ten daarvan zouden ook de werk gevers moeten bijdragen. Voorzitter Van Eijkelenburg van het Nederlands Christelijk Werk geversverbond reageerde van daag tamelijk positief op de voorstellen vanuit de PvdA. Hij noemde het een goede zaak dat de PvdA met een dergelijk plan komt. Wel zag hij een aantal knelpunten. Zo vroeg hij zich af of een werk week van 32 uur in 1988 al haal baar is. Ook moeten er duidelijke voorwaarden worden verbonden aan het gebruiken van uitke ringsgelden voor werkprojekten, meent de NCW-voorzitter. Het NCW geeft er volgens Van Eij kelenburg de voorkeur aan in vrijheid te onderhandelen over bijvoorbeeld een werkweek van 20 uur voor jongeren. De rest van de werkweek zou dan moeten worden opgevuld met aanvullen de beroepsopleidingen. UTRECHT (ANP) - Het bestuur van de Dr. Willem de Jong-stich- ting heeft de 34-jarige groeps leidster M. Bronkhorst begin dit jaar terecht op staande voet ont slagen, omdat zij herhaaldelijk ondanks een verbod haar pasge boren zoontje heeft meegeno men naar haar werk in een zwak zinnigentehuis. Dit heeft de president van de recht- meekon naar het tehuis, maar stond later wel toe dat de vrouw haar zoon tijdens de nachtdienst zou voeden. Voorwaarde was dat haar zoon dan door een oppas ge bracht en gehaald zou worden. Die voorwaarde was noodzake lijk gezien de aard van het werk en de verantwoordelijkheid die de vrouw voor de zwakzinnigen had, aldus het bestuur. bank in Utrecht, mr. C.L. baron Mevrouw Bronkhorst kon geen op- Harinxma thoe Slooten, gis teren bepaald in het kort geding dat mevrouw Bronkhorst tegen haar voormalige werkgever had aangespannen. Bronkhorst, sinds 1980 als groeps leidster werkzaam, beviel in no vember 1983 van een zoon. Om dat zij ongehuwd is en verder ook geen relaties had die voor het kind konden zorgen, vroeg zij het bestuur van de Dr. Willem de Jong-stichting of zij het kind tijdens de nachtdienst mocht meenemen, om hem op tijd te kunnen voeden. Het bestuur had voor de geboorte laten weten dat het kind niet pas vinden, maar nam haar z niettemin wel mee naar het te huis. Ondanks herhaalde waar schuwingen bleef zij dit volhou den. Medio januari ging het be stuur daarom over tot ontslag op staande voet. Volgens de rechtbankpresident heeft het bestuur juist gehan deld. Een werkgever is door geen enkele wet verplicht toe te staan dat een moeder haar kind naar het werk meeneemt, aldus mr. van Harinxma. De motivatie van het bestuur dat de groepsleidster gezien haar werk niet door het kind mocht worden afgeleid, acht de president eveneens juist. ADVERTENTIE dige complicaties leiden. De Ka mer, zo betoogde hij, moet eerst praten over een regeringsbeslis sing tot het al dan niet plaatsen of alsnog uitstel. Pas daarna komt de verdragstekst aan de or de. Bovendien kan de regering naar zijn mening niet met Was hington over een overeenkomst gaan praten terwijl nog geen plaatsingsbesluit is genomen. De Vries kreeg gisteren na enige aandrang ten slotte de garantie van De Ruiter, dat de regering in juni het kruisrakettendebat zal ingaan met een besluit gekop peld aan de hoofdlijnen van een ontwerpverdrag. Want, zo zei De Ruiter, het is niet doenlijk om de Kamer te laten beslissen zonder dat inzicht bestaat in wat met de Amerikanen wordt overeengeko men. Hij gaf de toezegging dat als het kabinet van mening ver andert en alsnog met een com plete verdragstekst op de prop pen komt, de Kamer ruim van te voren wordt ingelicht. De Ruiter zei dat op dit moment nog niet met de Amerikanen wordt on derhandeld. Het resultaat van deze afspraak is onder meer dat de Kamer in ge val van een positieve beslissing over plaatsing in juni, op een la ter tijdstip nogmaals over de kruisrakettenkwestie zal debat teren, namelijk als het wetje waarin de verdragstekst is opge nomen aan de orde komt. Zomer 1986 zullen, als het kabinet niet voortijdig ten val komt, verkie zingen worden gehouden. Van PvdA-zijde is reeds vastgesteld dat de kruisraketten dan op nieuw een belangrijk verkie zingsthema zullen zijn. Volgens het binnen de NAVO overeenge komen plaatsingsschema zal in het najaar van 1986 worden be gonnen met de stationering van de eerste kruisraketten op de vliegbasis Woensdrecht. Verschillende CD A-fractieleden verklaarden na afloop van het debat dat het verdrag met de Amerikanen binnen de fractie nog niet aan de orde was ge- weeest. Maar, waar aanvankelijk werd gevreesd dat het verdrag de CDA een mogelijkheid zou ge ven in juni niet ondubbelzinnig ja of nee tegen de stationering te zeggen, verklaarden Frinking en De Boer desgevraagd dat het niet mogelijk is geen plaatsingbeslis sing te nemen en wel goedkeu ring te hechten aan het verdrag en de aanbesteding van bouw werkzaamheden op Woens drecht. ZANDVOORT De harde storm van enkele dagen geleden en de hevige overstromingen in Limburg doen weinig aan zon en zomer denken. Toch was men gisteren op het Zandvoortse sirand bezig met het opbouwen' van de eerste strandpaviljoens. <p~*~ AV'0> UTRECHT (ANP) - De bejaarden tehuizen vrezen dat er honder den ontslagen zullen moeten val len als minister Brinkman (wel zijn, volksgezondheid en cul tuur) dit jaar zes procent kort op de begrotingen van de bejaar denoorden. In een brief aan de minister waarschuwt de Vereni ging van Directies van Bejaar dentehuizen (VDB) dat de voor genomen korting ontslagen on vermijdelijk maakt. Daardoor komt de kwaliteit van de bejaar denzorg in het gedrang. VDB-voorzitter Kok zei gisteren desgevraagd er begrip voor te hebben als in deze moeilijke tij den ook de bejaardentehuizen een pas op de plaats moeten ma ken. Maar een rigoureuze korting van zes procent voor alle tehui zen gaat hem veel te ver. De meeste tehuizen werken al met een bijzonder zuinige begroting waarbij alle "franje" is ge schrapt. Die tehuizen zullen onherroepelijk moeten snijden in de personeels kosten die 60 tot 70 procent van de totale kosten uitmaken. Dat betekent ontslagen, terwijl de personeelsbezetting in de meeste tehuizen toch al veel te krap is. Wel kunnen op de bezuinigings- regel uitzonderingen worden ge maakt rnaar volgens Kok is op dit moment nog volslagen ondui delijk welke criteria daarbij wor den gehanteerd. De VDB vindt dat de algemene korting van zes procent van de baan moet. Wel zou per bejaar dentehuis van geval tot geval kunnen worden bekeken of er nog iets kan worden ingeleverd. Ook door de bouw- en renovaties- top zal de kwaliteit van de zorg verminderen, vreest de VDB. In een aantal bejaardentehuizen is de accommodatie volslagen ver ouderd en daar is (vernieuw bouw absoluut noodzakelijk. 'Isoleercel is altijd schadelijk' AMSTERDAM (ANP) - Opsluiten in isoleercellen is niet te rechtvaardigen. Isolatie is altijd schadelijk en kan soms zelfs rampzalig zijn. Het is een pure dwangmaatregel die met thera pie niets te maken heeft. Dat concludeert de Cliëntenbond, een organisatie van (ex-)psychia- trische patiënten in een vandaag gepubliceerd onderzoek naar het gebruik van isoleercellen in 28 afdelingen van psychiatrische in richtingen in Noord-Holland. De onderzochte inrichtingen tel den in totaal 72 isoleercellen, waarin de cliënten per jaar ge middeld 172 uur werden opge sloten. Volgens de Cliëntenbond zouden isoleercellen eigenlijk moeten worden afgeschaft. Dat is echter onder de huidige omstandighe den niet mogelijk, omdat isole ren volgens de bond wezenlijk is voor het functioneren van psy chiatrische inrichtingen. Afschaffen van isolatie lost op zichzelf niets op. Het brengt hooguit een verschuiving naar andere dwangmaatregelen te weeg. Zonder dwang kunnen in richtingen zich niet staande hou den. De Cliëntenbond komt met een waslijst van negatieve gevolgen van isoleren: zelfmoordgedach ten worden sterker, depressies, gevoelens van angst, wantrou wen en machteloosheid worden groter. Via isolatie komt men vaak in een vicieuze cirkel te recht. Mensen worden er slech ter in plaats van beter van, ze worden gebroken. Sommige "slachtoffers" durven pas jaren later iets over hun ervaringen te vertellen. Overigens geven de behandelaars vaak toe dat het isoleren vooral een gevolg is van organisatori sche omstandigheden, aldus de Cliëntenbond. Als er meer erva ren personeel zou zijn, zou men minder van de isoleercel gebruik hoeven maken. Maar met de hui dige bezetting ontbreekt gewoon de tijd om een individuele bege leiding te geven. De Cliëntenbond concludeert ook uit brieven van mensen die de isolatie-behandeling aan den lij ve hebben ondervonden, dat de psychiatrische inrichting "zo on geveer de slechtst denkbare om geving" is voor mensen die met hun problemen niet meer terecht kunnen in de samenleving. De hulp die ze daar krijgen - disci plinaire en therapeutische maat regelen - maakt hun ellende en eenzaamheid alleen maar groter, aldus de Cliëntenbond. KEROSINE Op de luchthaven Eelde is deze week door een ver gissing van een chauffeur van een tankwagen ongeveer 8.000 li ter kerosine (vliegtuigbrandstof) in plaats van in een ondergrond se tank via een riolering in een sloot terecht gekomen. De sloot is onmiddellijk na het on geluk afgedamd. Tankwagens zijn bezig geweest de kerosine uit de sloot te pompen. Er is ver moedelijk ook een hoeveelheid van de brandstof in de grond te recht gekomen. ROERMOND (GPD) - Een plastic poppe-arm drijft voorbij. Af en toe komt het handje uit het wa ter, alsof het om hulp smeekt. De soldaten slaan er geen acht op. Zij vullen zakken met zand om het dorp Herten voor een waters nood te behoeden. Zo'n 15.000 zakken vormen een kilometers lange witte serpentine op de grens van wassend water en drassig land. De Maas gedroeg zich gisteren bij Herten, pal onder Roermond, be schaafder dan deskundigen had den voorspeld. Het water zou <r 4. H-** "Sr-**-** ttim, j#*-* -- --e. ROERMOND Vlakbij Roermond dobberden gisteren de een kampeerterrein op het hoog gestegen water van de Maas. Op de voorgrond een isoleerd geraakte boerderij. (Foto anpi 3.60 meter uitstijgen boven het normale peil, maar woensdag avond wordt al duidelijk dat het niet zo ver komt. Tegen de ver wachte waterstand zou geen moedertje-lief hebben geholpen, nu is 't het proberen waard. De handen gaan uit de mouwen. 's Middags om twee uur wil het wa ter niet meer rijzen. De mannen van Rijkswaterstaat blijken het ruim 30 centimeter mis te heb ben gehad. Als het tien centime ter hoger was gekomen, waren in elk geval de twee scholen, de gymzaal en heel wat huizen in Herten slachtoffer geworden. Herten haalt opgelucht adem, hoe wel het nooit echt in paniek is ge weest. Wethouder Dolmans ver klaart de laconieke houding van zijn dorpsgenoten: „Het zijn ech te Maas-mensen. Ze zien bij wij ze van spreken aan de grauwheid van het water hoe hoog het zal komen. En ze weten wat water kan doen, dat er uiteindelijk niets tegen bestand is". Burge meester Majoor is net terug van een rondvlucht met een marine- helicopter boven het verdronken land: „Een enorme ongelooflijke hoeveelheid water, schitterend om te zien. Die zakken zijn een wit lintje als je ze afzet tegen al dat water en het werk dat het heeft gekost om ze daar te krij gen". Hij heeft inmiddels ruim dertig uur zijn bed niet gezien, maar ziet er desondanks opvallend fris uit: „Tja, het scheelt natuurlijk hè, ik hoef haast niets te doen". Op de vraag of hij dan niet beter zand had kunnen gaan scheppen, ant woordt Majoor: „Dat heeft geen zin. Anderen kunnen dat beter dan ik". Die „anderen" zijn een kleine 200 militairen, brandweerlieden, ge meenteambtenaren en vrijwilli gers. Met bulldozers en schep pen dichten ze de laatste gaten in de witte sliert. Hier en daar sij pelt het water er doorheen, maar de gestapelde zakken hoeven geen stevige natuurkrachten te weerstaan. Het is voor de tijd van het jaar prachtig weer. Licht bewolkt en de zon doet zijn best Het is nau welijks voorstelbaar dat al dit water de opbrengst is van een verschrikkelijk noodweer. door Peter van der Maat De zakkenvullende militairen vol gen in Roermond een opleiding voor technisch-specialist in het leger. „Leuk hè", zegt er een, „dat je met zand in een zakkie scheppen zo'n titel kan krijgen" Een van hen is de Utrechter John ten Boden, hij zegt: ,,'t Is een aardige afwisseling hè". Zijn makkers vallen hem bij: „Dit heeft meer zin dan een putje gra ven op de hei" enje bent er eens lekker een dagje uit". Een kilo meter verderop, in het gehucht Ooi (gemeente Herten), staat een wit huisje net aan de verkeerde kant van de zandzakken. En dus bijna een halve meter in het wa ter. De 28-jarige eigenaar G. Rou- mes bespreekt de situatie met* enkele buren op het droge. On verschillig: „Je weet van tevoren dat het kan gebeuren". Het is de ervaring die hem tot deze uitspraak brengt: in 1967 of '68, daar wil-ie af zijn, en vier jaar ge leden stond het „veerhuisje" er haast net zo bij. „Het water doet toch wat 't wil", weet Roumes. Zijn moeder bewoont het huis zelf woont hij verderop in Ooi maar heeft de woning woensdag avond moeten verlaten. De rivier stroomt gewoonlijk op een klei ne 50 meter afstand, maar drong in de loop van woensdagmiddag gestaag op tot aan de keuken deur. Nu is de helft ondergelo pen, in twee hoger dan de rest ge legen kamers is de huisraad op tafels en stenen gezet. Roumes schat de schade op krap 10.000 gulden. „Nee, verzekerd zijn we hier niet voor. Dat kan niet als je in de uiterwaarden woont". De verwarmingsketel staat „tot zijn nek in het water en zal het wel nooit meer doen". Het behang begint los te weken. „Ik hoop dat het nog iets hoger komt", zegt Roumes. „Ze heb ben nu wel al die zandzakken neergelegd, maar met nog eens zo'n tien centimeter erbij loopt heel Ooi onder. Dat houden die zakken niet en bovendien komt het grondwater aan de andere kant van de dijk dan zo hoog te staan dat het de huizen binnen loopt. In dat geval is het een ech te noodsituatie en krijg ik mis schien iets van het Rampen fonds". Een clubje zwanen zwemt voorbij de voordeur, genietend van de ruimte. In 1926 trad de Maas voor het laatst zover buiten haar oevers. Toen kwam Roermond ook behoorlijk blank te staan. Ondanks alle be richten valt het in deze bis schopsstad nu mee. Alleen het. door een deel van de stad stro mende riviertje de Roer veroor zaakt overlast op het „eiland Voorstad Sint Jacob", tussen de Roer en de Maas. Renny en Tiny de Boer wonen op de Vismarkt en een stapeltje zandzakken is het enige dat hun huis van de Roer scheidt. Renny zegt: „Die zakken liggen er nou wel, maar het is toch onbegrijpe lijk dat we ze voor een gulden per stuk moesten kopen en toen ook nog zelf moesten vullen!" Zijn echtgenote Tiny: „Achtenvijf tig jaar geleden stond het water voor het laatst zo hoog. Wij wo nen hier nog geen vijf maanden en het is meteen raak. We kun nen onze lol nog op". Op de vloer van hun huis liggen plavuizen, dat kan dus geen kwaad. De huisraad is naar boven gebracht of op tafel gezet. In de uiterwaarden ligt tegenover Roermond het gehucht Haten boer: een handjevol boerderijen aan een dijk. Alles staat onder water, de panden zijn alleen per Ueslaars bereikbaar Het dak van een caravan steekt in een boom gaard net boven het water uit. Opeens verschijnt er een ge kleurd zeil van achter een boer derij: een boer op een surfplank. KOPIËREN op POSTERFORMAAT Ook op gekleurd papier <42 x 59'4 cm> Natuurlijk bij Multicopy! De beste, snelste, voordeligste en meest komplete drukwerkservice in Nederland! |y|m^|>| Wij kopiëren op de COPV'i WV/kV'i Nieuwe Rijn 34 VAJfVj Leiden WrV 071-146291

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 5