Glastuinders zeer
opgewekt over '84
it helpen uw betalings
verkeer vlotter te toten verlopen?
gen wij
meervl
aMÉ
-
IMft
AbvaKabo en CFO wijzen
uitgangspunt kabinet af
Mo
Rabobank Q
Staking ondernemers
verlamt heel Bolivia
KLM verlaagt prijzen
Amerikaanse vluchten
De Ondernemers-
rekening van de
Rabobank.
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1984
AMSTERDAM (ANP) - Negen van de tien glastuinbouwers verwachten dat vergroting
van hun export naar nieuwe markten 1984 tot een goed jaar zal maken. Ook nieuwe
energiebesparende voorzieningen, hogere produktkwaliteit en nieuwe teeltwijzen moe
ten daaraan bijdragen.
Economie
J
Dat blijkt uit een onderzoek dat de
Amrobank in januari door het
NIPO heeft laten uitvoeren on
der 400 ondernemers in de glas-
groenten-, glasbloemen- en pot
plantenteelt. De bedrijven zijn
volgens de Amrobank represen
tatief voor de 10.000 onderne
mingen die deze sector telt.
Ook de inkomens zien er volgens
de tuinders niet slecht uit. Onge
veer 30 procent denkt dit jaar een
hoger bedrijfsresultaat te halen
dan vorig jaar, 41 procent denkt
gelijk uit te komen. Ongeveer 15
procent van de ondervraagde
tuinders denkt dat het resultaat
onder dat van 1983 zal blijven.
De glastuinders zijn duidelijk opti
mistischer dan in 1982, toen de
Amrobank een onderzoek liet
verrichten onder vrijwel dezelf
de ondernemers. Nu ziet 80 pro
cent ruime toekomstmogelijkhe
den voor de glastuinbouw tegen
56 procent in 1982. Toen zag 35
procent een verbetering van de
resultaten in het verschiet lig
gen, nu is dat 60 procent.
Ook de investeringsbereidheid is
gestegen: van 30 procent van de
ondervraagden in 1982 tot 41 pro
cent in 1984. Ongeveer 5500 be
drijven hebben voor dit jaar in
vesteringsplannen, waarvan 650
uitbreidingsinvesteringsplan
nen. De overige bedrijven willen
investeren in onder meer vervan
ging, automatisering en energie
besparing. De energiekosten
worden door 75 procent van de
ondernemers aangewezen als het
grote probleem.
Overigens is gebleken dat de tuin
ders over 1983 veel te pessimis
tisch zijn geweest. Slechts 22
procent van de glasgroentente-
lers verwachtte over dat jaar een
hoger resultaat. Het blijkt 62 pro
cent geworden te zijn. Ook de
glasbloemen-en potplantentelers
zagen het te somber: 55 procent
kwam in 1983 beter uit terwijl
slechts 25 procent dat had ver
wacht. Als oorzaken van de ver
betering van de resultaten wor
den genoemd verhoogde export,
betere prijzen, lagere rentestand,
koude sanering en energiebespa
ring.
De directeur akkerbouw en tuin
bouw van het ministerie van
landbouw en visserij, ir W.F.S.
Duffhues, heeft gisteren tijdens
de opening van de elfde Neder
landse Tuinbouw Vakbeurs in
Bleiswijk gewaarschuwd voor
overhaaste investeringen. Niet
alleen op het terrein van de ener
giebesparing maar ook op dat
van andere investeringen moet
de tuinbouw zeer weloverwogen
te werk gaan.
De waarschuwing van de land-
bouwtopman was ingegeven
door het dit jaar aflopende sec-
torbeleid voor de glastuinbouw.
Dat beleid, waarvoor de overheid
300 miljoen gulden beschikbaar
stelde, is in 1981 ingesteld toen
onder druk van de Europese
Commissie in Brussel de gasprijs
voor de tuinbouw in ons land
moest worden opgetrokken tot
het niveau van de glastuinbouw
in de ons omringende landen.
Van die 300 miljoen is negentig
procent bestemd voor het doen
van investeringen gericht op
energiebesparing. Het feit dat
een aantal ondernemers tot op
heden nog geen gebruik heeft ge
maakt van de regeling onlokte
Duffhues zijn waarschuwing.
De glastuinbouw heeft als totale
sector weliswaar de laatste jaren
geweldig energie bespaard maar
op individuele bedrijven is soms
nauwelijks sprake van bespa
ring. Veel bedrijven hebben uit
de sectorpot al geld gekregen.
Als zij eind dit jaar niet aan een
energiebesparing van 20 procent
komen, zullen zij dat geld - in
sommige gevallen gaat het om
tienduizenden gulden - terug
moeten storten.
AMSTERDAM - FNV-voorzitter Wim Kok heeft gisteren in Amsterdam, het eerste exemplaar van het boek
Ambtenaren in actie' in ontvangst genomen. De schrijvers Pieter Broertjes (l) en Arendo Joustra (r) kwamen
het persoonlijk bezorgen, samen met uitgever Jansen. Kok greep de gelegenheid aan om een dringend beroep
op het kabinet te doen om met de bonden te gaan overleggen over arbeidstijdverkorting, economisch herstel en
automatisering. Als het kabinet arrogant blijft, gaat het fout, aldus Kok <r0to anpi.
'Invulling financiële ruimte vrijlaten'
Staatslening
De jongste staatslening (tegen 8,5
procent rente) heeft de schatkist
aangevuld met het bedrag van
7,5 miljard gulden, een aanzien
lijk hogere opbrengst dan de
ruim 1,5 miljard van de eerste
staatslening dit jaar. De koers
van uitgifte is vastgesteld op
100,6 procent; hogere inschrij
vingen zijn ten volle toegeschre
ven, lagere geheel niet. De staat
heeft nu ruim 11 miljard geleend
voor de financiering in 1984. De
7,5 miljard overtreft overigens de
toch al hoge verwachtingen.
Handelaren op de Amsterdamse
effectenbeurs gingen de laatste
dagen uit van 4 miljard.
Porsche
Het op 31 juli vorig jaar afgesloten
boekjaar 1982-83 is voor Dr. Ing.
h.c. Porsche AG het beste jaar
geweest in de geschiedenis van
de sportwagenfabrikant. Giste
ren werd bekendgemaakt dat de
totale omzet met 43 procent is
toegenomen tot 2,13 miljard
mark. De omzet bij de autover
koop nam met 47 procent toe tot
1,9 miljard mark en de winst
kwam uit op zeventig miljoen
mark tegen 38 miljoen mark in
het voorgaande boekjaar. Por
sche verkocht in het afgelopen
boekjaar 44.800 wagens tegen
32.200 in het boekjaar 1981-82. In
de Verenigde Staten, traditioneel
de beste markt voor Porsche,
werd 76 procent meer verkocht.
In de eerste vijf maanden van het
lopende boekjaar heeft Porsche
al 19.000 auto's verkocht, 12,6
procent meer dan in dezelfde pe
riode van het vorige boekjaar.
Porsche heeft in het afgelopen
boekjaar 131 miljoen mark be
steed aan investeringen. Alleen
al op de afdeling ontwikkeling
steeg het aantal werknemers met
zestien procent tot ruim zestien
honderd.
Ijzergieterij
De Ijzergieterij Middelburg is uit
de grootste financiële zorgen.
Het voormalige RSV-bedrijf, dat
geen geld kreeg van minister
Van Aardenne (economische za
ken) wegens (vermeend) gebrek
aan levensvatbaarheid, is met de
grootste schuldeiser, de West-
land-Utrecht Hypotheekbank,
tot een vergelijk gekomen. De ij
zergieterij kan nu dankzij een
aantal concessies van de WUH
en een aanvullende financiële in
jectie ook de 4,5 miljoen gulden
tegemoet zien die de provincie
Zeeland nog voor het bedrijf in
kas heeft. Daarmee is een gezon
de financiële basis ontstaan voor
de ijzergieterij, die over een rede
lijk gevulde orderportefeuille be
schikt.
Sociaal Fonds EG
Het Europees Sociaal Fonds heeft
over 1983 ons land een bedrag
van 60,4 miljoen gulden toegewe
zen. Het ministerie van sociale
zaken en werkgelegenheid had
voor vorig jaar een bijstand van
134 miljoen gulden gevraagd.
Wel is ten opzichte van 1984 de
uitkering uit het Europees So
ciaal Fonds met 45 procent ver
hoogd. Van het ontvangen be
drag werd voor Zuid-Limburg en
de drie noordelijke provincies
voor arbeidsvoozieningsmaatre-
gelen respectievelijk 6,5 en 6,2
miljoen gulden beschikbaar ge
steld. Voor opleidingen op het
terrein van technologische ont
wikkelingen is 6,7 miljoen uitge
trokken; voor de beroepsoplei
ding en plaatsing in het ar
beidsproces van gehandicapten
4,4 miljoen.
MEXICO-STAD (GPD) - Bolivia is de afgelopen dagen groten
deels verlamd door een merkwaardige staking. Het waren dit
keer niet de arbeiders en de boeren die het werk neerlegden,
maar de zakenmensen en de industriëlen. Fabrieken hielden
hun deuren gesloten, evenals winkels, supermarkten, biosco
pen, restaurants. Ook de meeste radiozenders en de belangrijk
ste kranten zwegen.
De Boliviaanse ondernemers protesteerden met hun 48-uurssta-
king tegen de loonsverhoging van 57 procent die anderhalve
week geleden door de regering werd afgekondigd. Die maatre
gel werd door president Siles Zuazo afgekondigd om een hon
gerstaking van 8000 vooraanstaande vakbondsleden te kunnen
bedwingen. De overkoepelende vakorganisatie COB vroeg ei
genlijk een loonsverhoging van meer dan 300 procent (in 1983
bedroeg de inflatie in Bolivia 328 procent).
De spanningen tussen werkgevers en werknemers zijn tijdens de
ondernemersstaking hoog opgelopen, maar tot nu toe zijn er nog
geen berichten over gewelddadige botsingen.
De laatste massale stakingen van ondernemers in Latijns-Amerika
dateren uit de laatste dagen van de socialistische president Sal
vador Allende in Chili. De economische chaos leidde daar toen
tot de staatsgreep van generaal Augusto Pinochet.
GENÈVE (RTR-UPI) - De werk
loosheid onder het mannelijke
deel van de beroepsbevolking
neemt sneller toe dan die onder
het vrouwelijke deel en daarmee
is er een einde gekomen aan het
traditionele patroon, zo heeft de
ILO, de Internationale Arbeids
organisatie, laten weten. Van de
27 landen die gegevens beschik
baar hebben gesteld over de
werkloosheid van mannen en
vrouwen apart hebben er dertien
gemeld dat voor mannen het
werkloosheidspercentage van
1981 op 1982 sneller is gegroeid
dan v
Werkloosheid
stijgt snelst
onder mannen
Normaal gesproken is het werk-
loosheidsprecentage voor vrou
wen groter dan dat voor mannen.
De ontwikkeling van de laatste
paar jaar is des te tekenender,
aangezien de mannelijke be
roepsbevolking groter is dan de
DEN HAAG (ANP/GPD) - De Ab
vaKabo en de CFO staan afwij
zend tegenover het kabinetsplan
om regering en parlement de on
derhandelingsruimte voor ar
beidsvoorwaarden van trendvol
gers (niet-commerciële dienst
verlening) te laten vaststellen,
waarna de cao-partijen de ruimte
mogen invullen. Gesteund door
een SER-advies hierover willen
de vakorganisaties vrij onder
handelen.
De Abva/Kabo en de CFO verwer
pen het kabinetsplan, omdat
naar zij zeggen "de duimschroe
ven alweer worden klaargelegd".
De christelijke ambtenarencentra-
le Ccoop en de Centrale voor ho
gere ambtenaren Cmha zijn te
leurgesteld over het ontbreken
van financiële duidelijheid in het
voorstel van minister Rietkerk
(binnenlandse zaken). De minis
ter wil op 15 februari met de cen
trales van het overheidsperso
neel praten over een nieuw over-
legstelsel, waarbij de centrales
een gelijkwaardiger positie moe
ten krijgen.
Maar de manier waarop over de fi-
vrouwelijke, aldus de ILÖ.
In 1982 heeft het werkloosheids
percentage in onder meer de VS
en Canada voor mannen dat voor
vrouwen overtroffen.
De feitelijke werkloosheid in Ne
derland nam in januari met 7100
toe, tot 862.700 er 8400 mannen
meer en 1300 vrouwen minder
werden ingeschreven bij de ar
beidsbureau. Gecorrigeerd voor
het seizoen steeg de werkloos
heid onder mannen met 2400 en
onder vrouwen met 2300, samen
4700. De vraag steeg met 1300 tot
10.600 en gecorrigeerd met 800
tot 11.300.
nanciële ruimte binnen de ar
beidsvoorwaarden kan worden
onderhandeld, staat niet in de
brief van de bewindsman die gis
teren 'is gepubliceerd. Rietkerk
wil het overleg met de bonden,
over de aard, de structuur en de
inhoud, snel afronden en daarna
een voorstel doen aan het kabi
net. Hij verwacht daarna de zoge
naamde loonruimte te kunnen
vaststellen om daarmee in april
of mei weer het overleg met de
bonden te kunnen openen.
CMHA en Ccoop menen juist dat
de vaststelling van de financiële
ruimte vooraf, de hoeksteen van
het nieuwe overlegstelsel moet
zijn. Zolang dat niet vaststaat
bieden de voorstellen van minis
ter Rietkerk geen nieuws, zo was
gisteren hun reactie.
Drie van de vier centrales van het
overheidspersoneel praten van
daag informeel met de minister
over wat vrijwel zeker een laatste
poging is om tot een meeijarige
overeenkomst te komen. Vol
gens de centrales in Rietkerk
dan aan zet. Komt hij de centra
les onvoldoende tegemoet, dan
behoort het streven naar een
contract voor 1985 en 1986 tot het
verleden.
SCHIPHOL (ANP) - De KLM
heeft de laagste promotionele re
tourtarieven op 24 bestemmin
gen in de Verenigde Staten,
waarop de KLM zelf niet recht
streeks vliegt, verlaagd. De verla
gingen bedragen gemiddeld on
geveer 22,5 procent. Dit heeft de
KLM gisteren bekend gemaakt.
De tarieven voor vluchten van en
naar de zes Amerikaanse be
stemmingen die de KLM wel
rechtstreeks aandoet, New York,
Chicago, Los Angeles, Houston,
Atlanta en Anchorage, blijven
ongewijzigd. De verlagingen be
treffen alleen de laagste promo
tionele tarieven, waaraan beper
kende voorwaarden verbonden
zijn. Daardoor zal het voorname
lijk het toeristenverkeer zyn dat
van deze verlagingen profiteert.
Passagiers die van de/.e verlaagde
tarieven gebruik kunnen maken
reizen op rechtstreekse KLM-
vluchten naar een van de zes be
stemmingen van de maatschap
pij en stappen daar over op een
binnenlandse vlucht van een
Amerikaanse luchtvaartmaat
schappij. De tariefsverlagingen
zijn het gevolg van nieuwe af
spraken tussen KLM en een aan
tal Amerikaanse luchtvaartmaat
schappijen, die al tot forse ta
riefsverlagingen voor het bin
nenlands vervoer heeft geleid.
ADVERTENTIE
Een rekening-courant bij de Rabobank biedt u veel voor-
c
Idelen. Bij de Rabobank kunt u die vorm van betalings
verkeer kiezen, die het beste bij uw bedrijf past. Zoals over
boekingen met bankgiroformulieren, optisch leesbare
formulieren, diskettes, cassettes, tapes, tot en met de toepas
sing van de snelste betaalvorm: telecom
municatie. Kortom, hoe uw bedrijfs
voering en administratie ook is opgezet,
de Rabobank zorgt voor een uiterst
gerichte betaalvorm. Dat zijn enkele
van de vele mogelijkheden van de
rekening-courant. Méér informatie
vindt u in de brochure 'rekening
courant', die u bij elke vestiging
van de Rabobank kunt verkrijgen.
ts, tot en met de toepas-
Automatiseren:
Dienstenbond
vreest fors
banenverlies
verzekeraars
UTRECHT (ANP) - In het com
merciële verzekeringsbedrijf
(38.000 werknemers) staat een
groot deel van de werkgelegen
heid op de tocht. Met name door
automatisering wordt blijkens
sommige rapporten zelfs 20 tot
25 procent van de werknemers
overbodig. Of het werkelijk
zover zal komen is de vraag maar
recente reorganisaties, zoals bij
Amfas, waarbij 30 procent van
het aantal banen op het spel
stond zonder dat de activiteiten
wezenlyk werden ingekrompen,
geven wel te denken.
Dat zei bestuurder W. van Gelder
van de Dienstenbond FNV giste
ren in Utrecht op een congres
van het FNV-centrum onderne
mingsraden over de rol die vak
bonden en ondernemingsraden
kunnen spelen bij de grote ver
anderingen die in het commer
ciële verzekeringsbedrijf voor de
deur staan. In deze bedrijfstak
vindt momenteel de ene reorga
nisatie en fusie na de andere
plaats en de onderlinge concur
rentie wordt steeds harder.
Bovendien is er sprake van om
vangrijke automatiseringsplan
nen en de invloed daarop van
vakbonden en or is thans prak
tisch nihil, aldus vakbondsbe
stuurder Van Gelder. Om op de
automatisering meer greep te
krijgen wil de Dienstenbond
FNV met de werkgevers in het
verzekeringsbedrijf automatise
ringscontracten afsluiten waarin
afspraken worden gemaakt over
onder meer het te voeren sociaal
beleid en procedures.
Het thema van het congres - "onze
kerheid verzekerd" - lijkt ook
vaak op te gaan voor de jaarreke
ningen en andere officiële infor
matie waarop vakbonden en on
dernemingsraden moeten afgaan
als het gaat om de vraag hoe een
verzekeringsbedrijf er voor staat.
"Die informatie is vaak onvolle
dig en onbetrouwbaar", zo be
toogde althans drs. P. Lakeman
van de Sobi, de Stichting Onder
zoek Bedrijfs-Informatie.
Jaarverslagen geven veelal geen
juist beeld van de werkelijke
gang van zaken bij een bedrijf.
Accountantsverklaringen en toe
zicht van de verzekeringskamer
geven vaak onvoldoende waar
borgen dat er een getrouw beeld
is geschetst van de onderne
ming. De controle gaat niet diep,
men beperkt zich als regel tot be
studeren van het voorgelegde cij
fermateriaal en zoekt gewoonlijk
niet naar de achterliggende fei
ten, aldus Lakeman.
Vandaar dat bijvoorbeeld een
ogenschijnlijk gezond verzeke
ringsbedrijf als "de wereld" tot
verrassing van vrijwel iedereen
in '82 op de fles ging.
Volgens Lakeman laat ons land
een steek vallen door in een in de
maak zijnd wetsontwerp over
het levens verzekeringsbedrijf
geen voorschriften op te nemen
voor de manier waarop in jaar
stukken en dergelijke activia en
passiva moeten worden gewaar
deerd. En dat terwijl in een al in
1979 van kracht geworden EG-
richtlijn voor het levensverzeke
ringswezen het treffen van der
gelijke voorschriften wel wordt
aanbevolen. Nu duidelijke, uni
forme voorschriften uitblijven
worden grote misstanden in
stand gehouden, aldus Lakeman.
Men kan blijven "aanrommelen"
met de waardering van posten
als onroerend goed, premiereser
ves en andere zaken, waarbij
soms enkele tientallen miljoenen
in het geding zijn, zo betoogde
hij.
Thuis in elke bedrijfstak.
Unilever wil
inkrimpen met
nog 800 man
ROTTERDAM (ANP) - Het aantal
arbeidsplaatsen bij Unilever in
Nederland zal dit jaar verminde
ren met 700 tot 800. Deze ver
wachting is gisteren door de di
rectie van de Nederlandse Unile-
ver-bedrijven uitgesproken te
genover de bonden tijdens het
halfjaarlijkse gesprek over de
ontwikkeling van de werkgele
genheid.
Bij Unilever Nederland werken nu
ruim 12.000 mensen. Vorig jaar
verminderde het aantal arbeids
plaatsen met 1075. Hiervan had
den er ongeveer 250 betrekking
op activiteiten die werden over
gedragen aan derden.
Volgens bestuurder J. Dijkman
van de Industriebond FNV is
Unilever niet echt van plan ar
beidsplaatsen te sparen door
middel van arbeidstijdverkor
ting. De werknemers van Unile
ver hebben met hun prijscom
pensatie van juli vorig jaar en
van januari dit jaar tot nu toe een
kleine 3 procent loon ingeleverd
ten behoeve van arbeidstijdsver
korting voor het behoud van ar
beidsplaatsen. Daarvoor hebben
zij drie roostervrije dagen terug
gekregen. "Onze leden zullen
zeer ontevreden zijn dat Unilever
nu, ondanks het geld dat zij op
tafel hebben gelegd, toch dras
tisch in de werkgelegenheid
denkt te moeten snijden", aldus
Dykman.