W
Kleintjes tussen kolossen
Ronda: Seats eersteling
Opel opnieuw nr. één
Nogmaals de Uno 45ES
DE TIJD
EISEVIERS
C Varia j
PAGINA 11
Samengestetd door Koos Post
De cijfers zijn niet nieuw: zeven
tig procent van het Nederland
se goederenvervoer gaat over
de weg, vijfentwintig procent
over water en vier procent per
spoor. Bij dat laatste is voor
aan- en afvoer de vrachtwagen
onontbeerlijk.
Het is duidelijk, de vrachtwagen
is een onmisbaar attribuut in
onze samenleving geworden.
De belangstelling voor de vol
gende week donderdag te be
ginnen Bedrijfsauto RAI is dus
begrijpelijk groot. Meer dan
tweehonderd exposanten uit
achttien landen zullen alle hal
len van het grote complex aan
het Amsterdamse Europaplein
vullen.
Bedrijfswagens in alle soorten en
maten en alles wat er mee te
maken heeft kan men men er
tot en met zaterdag 18 februari
vinden. De toegangsprijs be
draagt ook nu weer een tientje.
Tussen de grote en minder grote
kolossen van de weg kan men
er de kleine en kleinere bestel
wagens vinden. En ook de hele
kleine bestelautootjes, de wa
gens die nauwelijks van perso
nenauto's zijn te onderschei
den sinds de wettelijke ver
plichting om de zijramen te
blinderen is weggevallen.
In het verleden was een bedrijfs-
auto-RAI ook nog wel voor het
gewone publiek aantrekkelijk
omdat er stationwagens te kust
en te keur werden aangebo
den. Maar doordat de perso
nenauto's met drie en vijf deu
ren zo populair zijn geworden
is er vrijwel geen onderscheid
meer tussen die personenau
to's en combi's. Daarom heeft
het bestuur van de RAI beslo
ten alle combinatiewagens van
de tentoonstelling te weren.
Maar de wet heeft de fabrikanten
net op tijd de mogelijkheid ge
geven toch nog wat leuks neer
te zetten voor het publiek dat
wat minder sterk in bedrijfsau
to's is geinteresseerd: de kleine
als 'van' betitelde wagen. In
feite de gewone driedeurs per
sonenauto maar dan zonder
achterbank en met een vlakke
laadvloer.
Zonder die zetels achterin is de
laadruimte natuurlijk meteen
meer dan éénderde van de hele
wagen. Dat betekent dat zo'n
vervoermiddel op grijs kente
ken kan worden gezet. En dat
heeft dan weer consequenties
voor de prijs, er behoeft geen
bijzondere verbruiksbelasting
te worden betaald en dus ook
geen btw over die bvb.
Het kan duizenden guldens sche
len. Om enkele voorbeelden te
geven: de 'Fiat Panda 34 Van'
kost nog net geen tienduizend
gulden en de 'Corsa Van' komt
in de buurt van de IIV2 mille.
Aanzienlijke verschillen dus
met de normale vierpersoons
edities.
Maar er zijn ook bezwaren. In de
eerste plaats kan men nooit
meer dan één passagier meene
men. Voorts is er wel een gro
tere laadruimte, maar door die
grote ruimte klinken ook de
geluiden in de cabine veel har
der. Dat heb ik enkele dagen
kunnen ervaren in zo'n Panda
Van. De toch al niet zo stille
motor in deze Panda lijkt ge
woon een hels kabaal te ma
ken. En elk zuchtje wind bui
ten klinkt meteen als een klei
ne storm.
Maar die grote laadvloer is toch
leuk voor bagage en de hond?
Nou ja, dat is ook maar betrek
kelijk. Een krat bier kan ge
makkelijk bij fors remmen in
de nek terecht komen, een
klein pakje glijdt beslist tussen
de twee verticale spijlen door
onder de bank en de hond
wordt van de ene kant naar de
andere geslingerd.
Maar goed, met wat goede wil en
wat handigheid zijn die min of
meer kleine problemen wel op
te lossen. En als men bereid is
dat voor lief te nemen dan kan
men voor een toch leuk laag
bedrag in een als een perso
nenauto uitziende bestelauto
rijden. Met alle beperkingen
van dien natuurlijk.
Onze fotograaf Holvast zag in
Holiday Inn - Leiden deze ca
briolet bij een dealerbijeen
komst van Skoda.
Het was een offerte van een Duit
se dealer. Het zal afhangen van
de belangstelling en mogelijk
homologatie of dit leuke kar
retje ooit hier zal worden ver
kocht.
Het Fiat-model, dat irt 1971 werd
uitgeroepen tot 'auto van het
jaar', is dezer dagen als Seat
Fura aan een tweede jeugd be
gonnen.
Deze Spaanse furie is het tweede
model van Seat op de Neder
landse markt. De eerste (de
Ronda in diverse uitvoeringen)
had een klein jaar geleden een
nogal rumoerige start. Wellicht
herinnert men zich nog de 'oor
log', die na het verschijnen van
deze wagen uitbrak.
Toen Fiat zich terugtrok uit de
Spaanse onderneming Seat,
besloot de regering in Madrid
dat het bedrijf hoe dan ook
draaiende moest blijven. Vol
gens een afspraak bij de 'schei
ding' gemaakt, mocht Seat de
(Fiat)modellen, die al in Spanje
werden gebouwd, onder eigen
naam uitbrengen, maar ze
moesten dan wel 'ingrijpend
verschillen' van de oorspron
kelijke versies.
Zo'n akkoord vraagt natuurlijk
om moeilijkheden en die kwa
men ook prompt. Fiat vond de
Ronda niet voldoende afwij
ken van de Ritmo en maakte er
een zaak van bij de Internatio
nale Kamer van Koophandel in
Parijs. Helaas voor Fiat, de Pa-
rijse 'wijzen' vonden de ver
schillen wel grondig genoeg.
Dus kon Seat doorgaan met de
verkoop van de Ronda's en
kon het bedrijf ook het gordijn
wegschuiven waarachter in af
wachting van die uitspraak de
van de Fiat 127 afgeleide Fura
in reserve was gehouden. En
Ergens in de Noordoostpolder
heb ik hem even kunnen rij
den. Een solide ogende en ook
zo aanvoelende wagen. Met
voldoende pit (903 cc motor
van 45 pk) en voldoende com
fort om het nog een hele tijd uit
te houden. En de prijslijst be
gint met een tijdelijk, maar
leuk lokkertje van even onder
de tien mille.
Vorig jaar haalde Seat in ons
land in een maand of negen
tijd nog een verkoop van dik
1100 auto's. Dit jaar denken ze
in het nieuwe hoofdkwartier
van Nibhart Car in Heemstede
een marktaandeel van één pro
cent te kunnen bereiken. Dat is
ongeveer 5.000 auto's. Dit opti
misme is gebaseerd op drie
factoren: ze hebben nu een vol
jaar de tijd, ze hebben meer
dealers en ze hebben dus ook
meer modellen.
Maar centraal bij het merk staat
nog altijd de Ronda, onmis-
RU-
IMPRESSIE
kenbaar afgeleid van de Fiat
Ritmo, maar door een andere
grille en vierkante koplampen
toch een auto met een eigen ge
zicht. Ik reed twee uitvoerin
gen, de 1200 GLX en de editie
met een 1600 cc motor. Merk
waardig genoeg is de laatste tij
delijk nog lager geprijsd dan
de eerste: de 1,6 GLX 16.895
en de 1,2 GLX 17.295...
Het zijn beide auto's met een
zeer verzorgd interieur. Een
stijlvol dashboard, goed zicht
bare instrumenten, een beetje
moeizaam schakelende vijf-
bak, een behoorlijke ruimte
om te zitten en opvallend pret
tig stoelen. Ik heb vaak ge
klaagd over dit onderontwik
kelde gebied in de autobouw,
maar bij Seat zit het letterlijke
en figuurlijk goed.
Alleen dat verbruiksmetertje op
het dashboard mogen ze van
mij vergeten. De z.g. 'Econo-
tronic'. Het laat twee indrin
gende zoemgeluiden horen el
ke keer als de bestuurder ook
maar even te ruw met het gas
pedaal omgaat. De overige in
formatie die het apparaatje
geeft zoals het aantal ver
bruikte liters brandstof in dui
delijk rode cijfers is best nut
tig en handig, maar da irrite
rende zoemertje klinkt me te
vaak.
Zeker in die 1200 cc—versie moet
men nogal wat gas geven om
een voorganger vlot te kunnen
inhalen. En dan klinkt midden
in zo'n manoeuvre dat penet
rante geluid. Het beste aan het
apparaatje is derhalve de knop
waarmee je dat kabaal kan uit
zetten. Maar daarvoor heb je
zo'n accessoire toch niet in de
auto!
Dat is echter een bijkomstigheid.
Veel belangrijker is wat onder
de motorkap gebeurt. Wat dat
betreft beviel die 1200 cc motor
mij eigenlijk nog het beste. Hij
vraagt wat meer terughou
dendheid, maar de 65 paarde-
krachten doen redelijk rustig
hun arbeid, leveren heel aan
vaardbare prestaties en kun
nen de wagen desgewenst naar
een topsnelheid van 150 km
per uur jagen. In de vierde ver
snelling wel te verstaan, de vijf
is een echte overdrive. Het ge
middeld verbruik lag in de
buurt van de 1 op IIV2, lang
niet slecht.
De 1600 cc krachtbron (95 pk en
een topsnelheid die in de buurt
van de 170 km zou liggen, maar
dat heb ik in de sneeuw maar
gelaten voor wat het was) is be
duidend rumoeriger. Ik dacht
zelfs even dat de uitlaat het
barre weer van vorige week
niet had kunnen doorstaan,
maar mij werd te verstaan ge
geven dat het de normale brom
van de motor was. Het ver
bruik lag ook aanzienlijk ho
ger, ik haalde de 1 op 10 niet.
Trouwens, ik trof het niet met
mijn testexemplaren. Met de
1200 verloor ik onderweg een
ruitenwisserblad en met de
1600 had ik een losse slang op
het reservoir van de koelvloei
stof, een radio die het plotse
ling liet afweten en een onaan
genaam gierend geluid in de
versnellingen.
Jammer, want het vertroebelde
wel de overigens heel prettige
indruk.
Al vijftien jaar beheerst Opel de verkoop van auto's in ons land.
Vorig jaar verkocht General Motors hier zelfs anderhalf keer
zoveel auto's als Ford, nummer twee op de ranglijst.
Het was trouwens in vele opzichten een recordjaar voor Opel. In
totaal haalde het Duitse merk in 1983 een verkoop van zo'n
1.117.000 auto's en dat is dik 150.000 wagens meer dan in 1978,
tot nu toe het topjaar.
Opeis grootste klant over de grenzen is General Motors Nederland
in Rotterdam, sinds half vorig jaar een volledig Nederlandse
onderneming en geen Belgisch filiaal meer. In het eerste zelf
standige jaar werd daar voor het eerst een omzet van meer dan
een miljard gulden geboekt.
Als men erbij telt wat de dealers aan belastingen hebben afgedra
gen dan levert Opel in totaal een bijdrage van een half miljard
gulden aan de Nederlandse schatkist.
De Opel Kadett is nog steeds favoriet bij het Nederlandse autopu-
bliek. Vorig jaar werden welgeteld 36.621 Kadetts aan de man
gebracht. Maar dit type wordt nu al op de hielen gezeten door de
kleinere Corsa (ook van Opel), die al meteen na zijn introductie
in maart 1983 aan een fikse opmars begon.
Zoals gemeld werden in Nederland vorig jaar 459.131 nieuwe au
to's verkocht. Dat is 12,8 procent meer dan het jaar daarvoor,
maar nog altijd beduidend minder dan in 1978, toen 581.500
nieuwe auto's werdén geregistreerd.
Naast de grote winst van Opel was vorig jaar het verlies van Re
nault als enig Europees merk opvallend en voorts de teruggang
van Honda en de opkomst van de kleine Japanse merken. Hier
onder volgen alle cijfers.
Totaal
1983
1982
1. GM (w.o. Opel)
74.873
65.646
2. Ford (totaal)
49.696
42.451
3. VW-Audi
38.059
37.142
4. Renault
29.196
32.487
5. Fiat
28.212
21.252
6. Peugeot-Talbot
25.284
26.425
7. Nissan
23.382
18.800
8. Citroën
23.333
22.085
9. Volvo
22.101
17.059
10. Mazda
19.952
15.052
11. Toyota
19.837
17.846
12. BMW
14.833
14.270
13. Suzuki
11.355
14.051
14. Honda
10.815
14.193
15. Lada
9.252
9.249
16. Mercedes
8.905
8.065
17. Austin Morris
7.976
6.558
18. Daihatsu
4.827
2.622
19. Alfa Romeo
4.465
4.053
20. Saab
3.677
3.371
21. Subaru
3.598
1.070
22. Hyundai
3.276
2.272
23. Skoda
2.997
1.219
24. Lancia
1.849
1.023
25. Zastava
1.726
949
26. Seat
1.142
0
27. Porsche
213
160
28. FSO (Polonez)
108
38
29. Chrysler
42
45
30. American Motors
28
51
Drs.D.L.Bakkeren (Willemshof 1
in Leiden) schrijft mij dat ik de
Uno 45 ES in mijn rij-impres-
sie onrecht heb aangedaan.
Hijzelf heeft al twee maanden
en 6500 km in deze auto achter
de rug en hij heeft andere, be
tere ervaringen. Dus zet hij en
kele kritische kanttekeningen
bij mijn verhaal van twee we
ken terug.
1. Ik had volgens hem de 45 ES
niet mogen vergelijken met de
simpele 45, maar moeten plaat
sen naast de 55 S. Immers, het
uitgebreide S-pakket zit ook in
die extra zuinige versie. (Maar
het gaat om de zuinigheid, niet
om de luxe).
2. Ook hij vindt de vijfde versnel
ling futloos: 'Maar zuinig rij
den brengt natuurlijk beper
kingen met zich mee. Je ver
wacht van een Ferrari ook niet
dat hij 1 op 15 loopt'. (Ik ook
niet, maar het maakt die ver
snelling niet minder futloos).
3. Drs.Bakkeren reed zijn 6500
km met een gemiddelde van 1
op 18,1. (En ik vond mijn I op
17 al zo aardig).
4. Hij geeft toe dat de versnelling
hakerig is, maar de auto is vol
gens hem 'niet rumoerig en
niet hard geveerd.'. Hij noemt
deze Uno zelfs 'bijzonder stil'
en 'eindelijk een auto, die niet
dweilerig veert en niet helt in
de elke bocht'. (Natuurlijk een
kwestie van appreciatie en ver
gelijking).
5. Hij vindt dat men 'een storend
rammeltje in bijna elke auto te
genkomt, maar een goede gara
ge verhelpt dat direct'. (Echt
niet in elke auto en ik had deze
Uno van de uiterst actieve im
porteur).
Overigens, zo'n rij-impressie is
mijn indruk na een weekje rij
den, het is geen absoluut oor
deel.
Professor C.A. van den Beid, direc
teur van het Centraal Planbu
reau, relativeert in HP de voor
spellingen van zijn instituut,
"...het publiek denkt: het Cen
traal Planbureau voorspelt het,
dus zo zal het gaan. Nou, dat is
een fatéóéle vergissing". Het af-
scheidsinterview met Van den
Beid (hij is binnenkort 61) han
delt over economische modellen
en oplossingen voor de economi
sche crisis. Hij is niet voor extra
bezuinigingen bovenop die van
het regeerakkoord (vanwege de
vraaguitval) en zwakt de effecten
van het kabinetsbeleid af: "Lub
bers heeft gezwijnd. De con
sumptieve vraag is aardig op peil
gebleven, doordat er minder is
gespaard dan wij verwachtten.
Dat is een meevaller".
In HP ook een profiel van de Mon-
dale-Machine, de geoliede ver
kiezingscampagne van Walter
Mondale voor het Democrati
sche presidentschap in de VS.
Met een beurs van 9,5 miljoen
dollar plus 4,3 miljoen overheids
subsidie reist de voormalige vi
ce-president (onder Carter) het
land door. Maar de kiezers weten
nog steeds niet wie die Mondale
nu eigenlijk is. Het blad besteedt
verder aandacht aan de minder-
hedennota van het kabinet-Lub-
bers ('Moet de Turkse voetbal
club gesubsideerd worden?') en
aan het ex-kamerlid voor de
CPN, Gijs Schreuders, die waar
schijnlijk zijn partijlidmaatschap
na 20 jaar zal opzeggen. De nieu
we 'Zorba de Buddha Rajneesh
Discotheque' van de Baghwan in
Amsterdam geeft het blad aanlei
ding tot cynische bespiegelingen
('Arbeid is meditatie, Geld is
energie en Zakendoen is een
spel'). In het culturele HP-deel
portretteert Jan Siebelink de
Franse schrijver en fascist Drieu
La Rochelle, wiens leven - eindi
gend met zelfmoord - werd over
schaduwd door heimwee naar de
extase van een bcóonetaanval.
De afkeer van de manier waarop
VARA's Konsumentenman Frits
Bom opkomt voor de belangen
van de consument groeit. Zelfs
Bom's natuurlijke bondgenoten,
de consumentenorgansiaties,
volgen zijn verrichtingen met
toenemende huiver en verbijste
ring. Dat blijkt uit een rondvraag
van De Tijd bij vier organisaties
die opkomen voor de belangen
van de consument. Hun kritiek is
eensluidend: het consumenten
belang is allerminst gediend met
Bom's programma in zijn huidi-
Erger nog: men vreest dat 'het
stuntelige en amateuristische
werk' van Bom op de organisa
ties zal terugslaan. 'De serieus
heid en deskundigheid van 'ons
werk zal worden betwijfeld'. De
organisaties stellen vast dat het
programma van de Konsumen
tenman meer het karakter draagt
van een gezellige show rond con
sumentenleed. 'Maak je niet
druk, Bom lost 't wel op', is de
boodschap. Kritiek zal Bom zelf
overigens een zorg zijn. 'Die mal
loten zijn voor mij van geen en
kel belang', stelde de Konsumen
tenman al eens eerder vast.
Het weekblad brengt verder ge
sprekken met twee totaal tegen
gestelde mannen: de stalinist
Willem Klinkenberg en de gere
formeerde emeritus-hoogleraar
Johannes Verkuyl. Klinkenberg
wordt wel de laatste stalinist van
Nederland genoemd. Een com
munist in hart en nieren die nog
steeds de revolutie predikt. Een
PvdA'er die uiteindelijk terecht
kwam bij de CPN. De inval van
de Russen in Tsjecho-Slowakije
was voor hem de aanleiding lid
te worden(!) Dat mensen in naam
van het communisme worden
vertrapt en vermoord, wuift
Klinkenberg weg: 'er zijn om
standigheden waarin dit noodza
kelijk is. Zo zit het hele leven in
elkaar'.
De Noorse perschef van Buiten
landse Zaken, Arne Trehold,
spioneerde niet alleen voor de
Russische KGB, maar is in een
later stadium ook door de Ameri
kaanse CIA ingezet. Tot die slot
som komt Rob Sijmons in een
uitgebreide analyse van de spio-
nagezaak, die in Noorwegen on
geveer al het stof heeft doen op
waaien dat voorhanden is.
Trehold stond al eerder, in 1977, in
de schijnwerpers wegens ver
moede spionage voor de Sowjet-
Unie. Hij zétte toen als Noors mi
nister van handel, zonder politie
ke ruggespraak, zijn handteke
ning onder een voor de Russen
zeer voordelig verdrag over de
grenslijn in de vis- en olierijke
Barendszee.
Trehold was dus al verdacht toen
hij in 1979 speciaal adviseur van
de Noorse VN-delegatie in Was
hington werd en dat zou hebben
geleid tot ontmaskering door de
CIA, die de Noor vervolgens be
wust of onbewust gebruikte voor
het verstrekken van verkeerde
informatie aan de Russen. Diver
se tegenstrijdigheden wijzen
daarop, aldus VN. Nu hij offi
cieel is ontmaskerd moet de NA
VO wel ontsteld reageren, opdat
de Russen de toegespeelde (fou
te) informatie niet gaan wantrou-
Mond- en klauwzeer is geen biolo
gisch maar een economisch pro
bleem; boer en beest zijn onder
geschikt gemaakt aan de belan
gen van de industrie. Vroeger
kreeg een besmette koe in tijde
lijk isolement de kans om te ge
nezen, nu wordt de hele veesta
pel afgemaakt uit vrees voor eco
nomische (export-) schade. Ru-
die van Meurs sprak met ambte
naren en veehouders.
Verder in VN opnieuw aandacht
voor de opvattingen van Germai-
ne Greer over seks, een interview
met cabaretier Jack Spijkerman
('Dubbel en Dwars') en een re
portage over de politie en racis
me. Bibeb sprak met actrice Joe-
ki Broedelet, eigenlijk pas be
kend sinds zij optrad in Koot
Bie, die als Jacobse en Van Es
haar tuin 'winterhard' maakten.
In Hervormd Nederland een inter
view met Carla van Lichten-
burch die werkzaam is bij de
Utrechtse zedenpolitie en zich
daar met seksuele mishandeling
binnen het gezin bezighoudt. Ze
spreekt openhartig over het feit
dat haar eigen vader in haar
jeugd acht jaar seksueel verkeer
met haar had.
Terugblikkend op die ervaring
zegt ze: "Ik hoop alleen dat hij
een keer zal zeggen dat hij er
spijt van heeft". Op de vraag of
zoiets doorwerkt in je verdere le
ven antwoordt Carla: "Ik denk
datje wordt geknakt in je diepste
wezen. Je seksualiteit wordt je
op een kwetsbare leeftijd ontno-
De incest van mannen met hun
dochters noemt ze 'puur machts
misbruik'. "Ik denk dat het alles
te maken heeft met de onmacht
van mannen met hun gevoelens
om te gaan, met hun uitgangs
punt dat meisjes en vrouwen
toch hun bezit zijn, onderge
schikt. Ze reduceren je tot een
ding, iets dat voor hun gevoelens
beschikbaar moet zijn".
Eén voorbeeld uit de lange reeks
praktijkvoorbeelden: een man
die van z'n 8-jarige dochterje por
nofoto's maakt, haar dwingt sa
men met hem naar seksfilms te
kijken en haar allerlei standjes
laat doen. Ik vroeg hem: "Beseft
u niet hoe vernederend dat voor
een vrouw is?" Hij zei: "Ja, maar
het is m'n dochter. Dan ga ik
over m'n nek".
Verder brengt HN nog een inter
view met een politiefunctionaris.
Max Sarucco, de eerste Suri
naamse politie-officier in ons
land. "Ik heb 'ns geturfd hoe
vaak in een achturige dagtaak als
wachtcommandant er een op
merking werd gemaakt over
mijn huidskleur en etnische af
komst: 183 keer. Op straat en op
het bureau".
n een dikke 'special' besteedt EM
aandacht aan Frankrijk, maar
vooral aan de eerste man, Fran
cois Mitterrand. Mitterrand, die
er volgens EM niet in is geslaagd
om zijn land vanuit de beloofde
'nieuwe hoek' te leiden. "Hij is
een burgeredelman gebleken,
met een roze roos in de vuist".
Mgr. Simonis, de nieuwe aartsbis
schop van Utrecht, reageert op
het geruchtmakende interview
dat hij had met een Italiaans tijd
schrift. "Mensen hebben geen
flauw idee, hoe machteloos je als
bisschop bent". Hij is niet erg ge
lukkig geweest met de selectie
methoden van de Nederlandse
journalisten: wat men be
schouwd als krenten eruit halen
en de rest laten liggen. "Ik heb
ook gezegd dat er in de kerk van
Nederland veel goede dingen ge
beuren. Nou, dat lees je niet in
Trouw".
In een uit Newsweek overgeno
men interview met Ronald Rea
gan, vertelt de Amerikaanse pre
sident over zijn motieven om
zich kandidaat te stellen voor
een tweede ambtstermijn: "mij
drijft het verlangen om af te ma
ken wat naar mijn oordeel goed
is begonnen". Voor zijn tweede
termijn ziet hij als taak "het on
der de duim krijgen van het pro
bleem van 't tekort. Ik zie er naar
uit om dat aan te pakken".
Voorts laat het weekblad mensen
aan het woord, die geschokt zijn
over de serie Willem van Oranje.
De EO-directeur heeft er schan
de van geroepen en de gravin
Van Limburg Stirum noemt het
pornografie. De bestuurder van
de christelijke bond van Oranje
verenigingen: "Er zijn genoeg
dingen uit het verleden waar wij
trots op kunnen zijn, de Delta
werken, de KLM
DONDERDAG 2 FEBRUARI 1984
Seat Ronda
