LEIDSCH
DAGBLAD
VS: meer
geld voor
defensie
CDA en WD oneens
Suriname
over
hulp
Chinees-Nederlandse
betrekkingen hersteld
Stormloop
op drank
winkels
Rechter houdt fusie
Polygram-Warner op
Spoorlawaai ver boven grens
ROB GORRIS.
LEIDSCH DAGBLAD
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37309
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: dra. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel.nrs.cdolon
WASHINGTON (Rtr/UPI) - De Verenigde Staten trekken
volgend jaar bijna tien procent meer voor defensie uit, zo
blijkt uit de begroting die president Reagan vanmiddag
bij het Congres heeft ingediend. In totaal is daarop voor
defensie 915 milard gulden beschikbaar. Het begrotings
tekort, op het ogenblik 551 miljard gulden, wordt voor
het volgend jaar tien miljard lager geraamd.
Reagan heeft, vrijwel zeker vanwe
ge de verkiezingen, het advies
naast zich neergelegd om het te
kort te verminderen door belas
tingen te verhogen. Dat het te
kort toch wat vermindert komt
door gestegen inkomsten als ge
volg van het economisch herstel.
Bij zijn verkiezing beloofde Rea
gan destijds dat de begroting in
1984 geen tekort meer zou verto-
Behalve de al genoemde stijging
van de defensiepost is er een een
malige verhoging van de defen-
sielast van ruim acht procent.
Die stijging, waarvan de lasten
over twee jaar worden uitge
smeerd, is bedoeld om Reagans
zogenoemde 'Star Wars-plan' te
financieren. Dat plan omvat een
systeem waarmee vanuit de
ruimte raketten op aarde onscha
delijk kunnen worden gemaakt.
Minister Weinberger (defensie)
verwacht dat de defensiekosten
vanaf 1986 wat zullen dalen
maar hij voegde er wel aan toe
dat de VS de periode tot 1989 no
dig zullen hebben voordat vol
doende afschrikkingsvermogen
is opgebouwd ten opzichte van
de Sowjet-Unie.
Uit de begroting blijkt dat er meer
geld zal worden uitgetrokken
voor chemische wapens. Wat dat
betreft is het voor het eerst in
drie jaar dat Reagan geen toe
stemming vraagt aan het Con
gres om zenuwgasgranaten te
vervaardigen als antwoord op de
chemische wapens van de Sow-
jet-Unie. Het Congres had derge
lijke verzoeken de afgelopen
twee jaar steeds afgewezen.
Op het gebied van de strategische
kernwapens is onder meer 25,9
miljard gulden uitgetrokken
voor 34 B-l bommenwerpers, 6,3
miljard voor een nieuwe onder-
zeëer met Trident-raketten en
15,8 miljard voor 40 nieuwe MX-
raketten met elk tien kernkop
pen. Er staat ook meer geld op de
begroting voor anti-guerrilla
eenheden en voor de bescher-
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - De drankwinkels
hebben de stormloop op
gedistilleerd (vooral jene
ver) de laatste dagen nau
welijks kunnen verwer
ken. Een stormloop die
werd ontketend omdat
sterke dranken als cog
nac, whiskey en jenever
vanaf vandaag ongeveer
twee gulden per fles duur
der zijn geworden. De re
gering besloot vorig jaar
al de belasting op deze
dranken te verhogen.
De omzetten wari
stelbaar groot', zoals de Leid-
se slijter Kees Klerks het uit
drukt. "Nog nooit eerder heb
ik zoiets meegemaakt. Klan
ten kochten soms voor dui
zend gulden tegelijk. Het was
een gekkenhuis. En als je nu
in de zaken kijkt, lijkt het wel
oorlog. Alle planken zijn
leeggeroofd. Volgens mij is er
op een verschrikkelijke manier
gehamsterd. Ik heb in zes, ze
ven dagen zeker vijf keer zo-
Nog nooit
meegemaakt
veel drank verkocht als in
een normale week."
Voor die grote toeloop naar de
drankzaken hadden de slij
ters zelf ook wel gezorgd. In
advertenties kondigden zij de
belastingverhoging voor ster
ke drank aan. Bovendien ver
laagden veel slijterijen de
prijs nog eens extra. Zoals
'De Toren' in Alphen. Jene
ver ging in de aanbieding en
werd f. 1,50 goedkoper. Een
voordeeltje voor de klant van
k DEN HAAG CD A-kamerlid Mateman moest vanochtend zijn kamer ontruimen ten behoeve van de afgesplit
ste groep Scholten-Dijkman. Vanwege de afscheiding van het CDA heeft het tweetal recht op een eigen kamer
en daarvan werd Mateman de dupe. Op de foto is Mateman bezig de dozen te pakken terwijl Scholten toekijkt.
(foto GPD)
DEN HAAG (GPD) - Tussen de
twee regeringspartijen CDA en
WD bestaat een groot verschil
van mening over de voorwaar
den voor de hervatting van de
ontwikkelingshulp aan Surina
me. De WD-fractie vindt dat de
ontwikkelingshulp alleen kan
worden hervat als bewezen is dat
Bouterse niet betrokken is ge
weest bij de executies van de
cember 1982. De CDA'er Aarts
zegt het aan de macht blijven van
Bouterse dat geen obstakel hoeft
te zijn voor de hervatting van de
ontwikkelingsrelatie.
Staat leent weer
DEN HAAG (ANP) - Het ministe-
rie van financiën heeft vandaag
een nieuwe staatslening aange
kondigd, die evenals de twee
voorgaande een rente van 8,5
procent zal dragen.
Het is de derde staatslening met
een storting in dit jaar. De beide
vorige leningen brachten slechts
een bedrag op van in totaal 3750
miljoen gulden. De laatste lening
met inschrijving op 10 januari
bracht maar 1750 mihoen op.
Wisselvallig
Weisglas, woordvoerder van de
WD-fractie, verklaarde dat de
ontwikkelingsrelatie met Surina
me alleen kan worden hersteld
als een onafhankelijk onderzoek
heeft uitgewezen dat de Suri
naamse legerbevelhebber Desi
Bouterse niet verantwoordelijk
of betrokken is geweest bij de
decembermoorden van 1982.
'Zolang het tegendeel niet is be
wezen, is er geen sprake van her
vatting van de ontwikkelings
hulp aan Suriname', aldus
Weisglas, die in zijn opvatting
wordt gesteund door de PvdA.
CDA-ontwikkelingsspecialist
Aarts verklaarde dat daarmee
geen rekening kan worden ge
houden bij het ontwikkelingsbe
leid. Nederland heeft altijd de
ontwikkelingshulp aan landen
waar machtswisselingen zijn ge
weest gewoon gehandhaafd, al
dus Aarts.
De Tweede Kamer heeft inmiddels
er op aangedrongen dat de com
missie die de gebeurtenissen tij
dens de Surinaamse staatsgreep
van 1980 onderzoekt zo snel mo
gelijk eindverslag uitbrengt
PvdA-leider Den Uyl en CDA-
fractievoorzitter De Vries heb
ben hierop aangedrongen bij het
kabinet. De commissie werd vo-
r ingesteld op verzoek van
WD. De commissie
moest onder andere nagaan wat
de rol was geweest van de Neder
landse militaire missie onder lei
ding van kolonel Valk tijdens de
Boer mag zelf
melk verkopen
DEN HAAG (GPD) - Minister
Braks van landbouw zal de
verkoop van melk door boe
ren aan particulieren niet ver
bieden. Wel denkt hij dat
door de superheffing die de
EG wil instellen op de over-
produktie van melk, de vrije
verkoop door de boeren iets
zal gaan toenemen.
De bewindsman is echter van
mening dat die verkoop een
marginaal karakter zal heb
ben. Berichten als zou Braks
de vrije verkoop van melk
willen verbieden, noemt hij
„geruchten"
in totaal f. 3,50. De Alphena-
ren maakten daar gretig ge
bruik van.
Een woordvoerder van de slij
terij: "Het was hier razend
druk. Duizenden flessen je
never zijn er over de toon
bank gegaan. Ik mag wel zeg
gen dat we aardig wat heb
ben verdiend. Meer dan met
de kerstdagen en toen moch
ten we ook al niet over de om
zet klagen."
Wat genuanceerder is de eige
naar van de Katwijkse slijte
rij Korenaar. Hij heeft het
'iets' drukker gehad, maar
van een stormloop was geen
sprake. Wel hield hij dinsdag,
de dag waarop de zaak nor
maal gesloten is, de slijterij
open.
De nieuwe belastingverhoging
zal een dalende markt te zien
geven, is de verwachting van
secretaris C. Ultee van het
Bedrijfsschap voor de detail
handel in alcoholhoudende
dranken. Ultee denkt dat me
de hierdoor 'enkele honder
den' banen verloren zullen
gaan en het aantal clandestie
ne alcoholstokerijen zal toe
nemen.
Duisenberg. (foto anp>
Economie heeft
keerpunt bereikt
Eerherstel voor
Kiessling verwacht
Video-piraterij
harder aangepakt
PAGINA 5
Clemence uit
schaduw Springsteen
PAGINA 25
DEN HAAG (GPD) - De Volks
republiek China en Neder
land gaan de diplomatieke
betrekkingen op het niveau
van ambassadeurs herstel
len. Dit is vanochtend be
kendgemaakt door de woord
voerder van de Chinese am
bassade in Den Haag.
Volgens de woordvoerder is dit het
directe gevolg van het besluit
van de Nederlandse regering om
geen exportvergunning te verle
nen voor de levering van onder
zeeboten door Wilton-Fiienoord
aan Taiwan. De woordvoerder
noemde deze stap een positieve
ontwikkeling die niet alleen van
invloed zal zijn op de politieke,
maar ook op de economische en
culturele betrekkingen.
De Nederlandse zaakgelastigde in
Peking, Smitsendonk, had al eer
der deze maand in Jakarta voor
speld dat de betrekkingen tussen
beide landen op korte termijn
zouden worden hersteld. China
verlaagde in 1981 de diplomatie
ke status van Nederland tot het
niveau van zaakgelastigde nadat
het kabinet-Van Agt hhd beslo
ten een exportvergunning af te
geven voor de levering van twee
onderzeëers aan Taiwan. De
Volksrepubliek staat geen mili
taire transacties met Taiwan toe,
omdat zij dit land beschouwt als
een opstandige Chinese provin-
Minister Van den Broek (buiten
landse zaken) stuurde vorige
week de reizende ambassadeur
Wijnands naar China om over
de normalisering van de betrek
kingen te praten. Volgens de
woordvoerder van de Chinese
ambassade heeft dit geleid tot
het herstel van de betrekkingen
op ambassadeursniveau. Een
woordvoerder van Buitenlandse
Zaken zei vanochtend dat over
een en ander in de loop van de
dag nadere mededelingen zou
den worden gedaan.
UTRECHT (ANP) - De platen- en
muziekuitgeverij Polygram (ge
zamenlijke dochteronderneming
van Philips en Siemens) mag op
straffe van een dwangsom van
tien miljoen gulden tot 1990 niet
Akkoord over
nieuw kabinet
in Suriname
PARAMARIBO (ANP) - ïn Surina
me is een akkoord bereikt over
de vorming van een tussentijdse
regering. Dat heeft de Surinaam
se televisie meegedeeld. Nadere
bijzonderheden werden niet ge
meld, maar verwacht wordt dat
in de loop van vandaag verdere
gegevens zullen worden bekend
gemaakt. De tijdelijke regering
zal a.s. vrijdag worden geïnstal
leerd.
De Surinaamse vakcentrales ver
klaarden eerder deze week dat zij
een tussentijdse regering onder
bepaalde voorwaarden zouden
steunen. Die voorwaarden be
troffen onder meer het herstel
van de vrije pers en van de demo
cratie in Suriname.
Onderzoek onder andere in Leiden
fuseren met het Amerikaanse
concern Warner Communica
tions, als zakenpartner Streng-
holts Uitgeverijmaatschappij die
fusie zou afkeuren. Bovendien
mag Polygram zijn belangen in
de muziekuitgeverij niet afstoten
zonder toestemming van Streng-
holt.
Dit heeft de president van de recht
bank in Utrecht, mr. C.L. Baron
van Harinxma Thoe Slooten,
vandaag bepaald in het kort ge
ding dat Strengholt tegen Poly
gram had aangespannen. Een fu
sie met Warner zou in strijd zijn
met samenwerkingsovereen
komst tussen Polygram en
Strengholt.
Behalve de dwangsom van tien
miljoen gulden heeft de presi
dent Polygram ook nog een
dwangsom opgelegd van 100.000
gulden per dag dat het verbod
wordt overtreden, met een maxi
mum van dertig miljoen gulden.
Polygram en Strengholt werken
sinds 1969 gelijkelijk samen in
de muziekuitgeverij Intersong
Basart Publishing Group, kort
weg Interbas. Dit samenwer
kingsverband is onlangs nog ver
lengd tot 1 januari 1990. Poly
gram is echter sinds medio 1983
in onderhandeling met het Ame
rikaanse concern Warner Com
munications over een fusie op
het gebied van grammofoonpla-
tenbelangen. Bovendien beslo
ten de aandeelhouders van Poly
gram dat het bedrijf zijn activi
teiten op het gebied van de mu
ziekuitgeverij mtjet afstoten.
Kooijmans leidt
commissie voor
mensenrechten
DEN HAAG (GPD) - Professor P.
H. Kooijmans, oud-staatssecreta
ris van buitenlandse zaken, aan
vaardt aanstaande maandag het
voorzitterschap van de commis
sie voor de Rechten van de Mens
van de Verenigde Naties. De
commissie, waaraan door verte
genwoordigers van 43 landen
wordt deelgenomen, komt op die
dag voor de veertigste zitting bij
een in Genève.
Prioriteiten op de zeer uitgebreide
agenda vormen martelingen, ver
dwijningen, godsdienstige on
verdraagzaamheid en omstreden
executies.
GARNALEN (ANP) - Bij het on
derzoek van een partij garnalen
van de Volendamse firma Cre-
vettes heeft men geen besmet
ting met de shigella-bacil kun
nen aantonen.
Het onderzoek is verricht door de
Keuringsdiensten van Waren in
Alkmaar en Utrecht in samen
werking met het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieu
hygiëne in Bilthoven.
i regen.
In de nacht zwaar bewolkt t
Minimumtemperatuur ongeveer 3
graden. Overdag opklaringen, maar
ook buien. Middagtemperatuur om
streeks 5 graden. Matige tot krachti
ge zuidwesten wind.
2 februari 1984
Zon op: 08.19 uur, zon onder: 17.20 uur.
Maan op: 09.08 uur, maan onder: 17.46
Al 20 jaar een dijk
van een dealer.
Hog« Rijndijk 278.
2314 AL Lelden.
Telefoon 071-896000
De Leidse koopavond geopend
DEN HAAG (GPD) - Het lawaai
rondom woningen vlakbij een
spoorlijn of station is aanzienlijk
groter dan wat aanvaardbaar
wordt geacht. Dit is gebleken uit
een onderzoek van het Delftse
ingenieursbureau OD 205. Het
bureau heeft metingen verricht
in de buurt van spoorwegsta
tions in Leiden, Amsterdam^
Arnhem, Maastricht, Geleen,
Ede en Pijnacker.
Het ministerie van volkshuisves
ting, ruimtelijke ordening en mi
lieu houdt als grens 55 decibel
aan. Uit het onderzoek kan wor
den afgeleid dat op zo'n 25 meter
van de spoorlijn het lawaai va
rieert van 55 tot 76 decibel. Voor
hóger gelegen bouwlagen is het
lawaai nog groter.
Volgens het ingenieursbureau kan
met een afscherming van de be
bouwing en meer uitgekiende
stedebouwkundige en architec
tonische ontwerpen veel van de
lawaaihinder voor bewoners ef
fectief worden bestreden. In het
onderzoeksrapport worden daar
van voorbeelden getoond. Een
aanbeveling is bijvoorbeeld de
woningen zo te bouwen dat er
een drukke en een stille kant ont
staat.
Het ministerie werkt op dit mo
ment aan een wettelijke regeling
om het spoorlawaai rond wonin
gen terug te dringen, maar er is
enige huiver voor het dwingend
opleggen van de grens van 55 de
cibel. Die geldt nu als aanbeve
ling met een mogelijkheid tot
ontheffing. Die ontheffing blijft
ook in een nieuwe wettelijke re
geling bestaan. De voordelen van
het bouwen dicht bij stations of
spoorlijnen zijn vaak zwaarwich-
tiger dan het lawaaiprobleem, zo
wordt op het ministerie gezegd.
Het lawaai in huis is trouwens wel
aan dwingende eisen gebonden.
Binnen een woning geldt een
maximale lawaaigrens van 35 de
cibel, die niet mag worden over
schreden.
EEN ECHT COMPLETE KRANT. OVERWEREI.I SI Al EN IANI
Ja, ik wil uw krant:
Q 4 weken op proef voor f 9,50, óf
noleer mij voor een kwartaalabonnement ((61.25): vóór hel abonnemenl ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam.
Bouwvakker langer zonder werk
DEN HAAG (GPD) - Van elke vier
werkloze mannen in Nederland
is er één bouwvakker. Dat grote
aandeel van de bouw in de alge
mene werkloosheid is iets van de
laatste vier jaar. Die analyse
geeft het Economisch Instituut
voor de Bouwnijverheid in Am
sterdam.
Het aantal werkloze bouwvakkers
dat langer dan een half jaar zon
ae* wem zit, is in genoemde drie
jaar veertien maal zo hoog ge
worden. Zeventig procent van de
bouwvakkers is nu langdurig
(langer dan een half jaar) zonder
baan. Vooral oudere bouwvak
kers tussen 50 en 64 jaar treft dat
lot (84 procent). Het blijkt dat ou
deren niet zo snel worden ontsla
gen, maar als het eenmaal ge
beurt dan is het uitzicht op een
baan nihil.
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. Ofukunt even bdlen,(071 -144941).