D In twee weken een kant I en klaar restauratieplan 1 LEZERS SCHRIJVEN De versteende zwijger en de schaterende verdachte Subsidieregeling noodt tot snelle actie rond Brouehovenhof Kruispunt bij Morsweg aantal weken afgesloten LEIDEN - Is het de Leidse hof jesfanaten nu helemaal naar de bol gestegen of hoe zit het? In twee weken tijd een kant en klaar restauratieplan maken voor het Brouchovenhofje aan de Papengracht. Dat is nog niet eerder vertoond. Natuurlijk is er een verklaring voor het kunst- en vliegwerk: de ge schiedenis begint op 8 juni 1983 door Jan Rijsdam des voormiddags om 10 uur 30. Op dat moment genieten de be woners van het Brouehovenhof nog van een heerlijke zomer. Ch. F. van der Weijden, voorzitter van de Stichting tot Exploitatie van Bejaardencentra Leiden (de ze stichting is eigenares van het hof) brengt die dag een bezoek aan het ministerie van volkshuis vesting in Den Haag. En daar be gint de deining, of beter gezegd de storm: "of Van der Weijden al weet dat de subsidieregeling over een paar weken wordt ge wijzigd; en weet hij al dat die wij ziging zeer ten nadele van de huurders zal uitvallen". Of, om het nog duidelijker te zeggen: zou er op dat moment, na restau ratie van het hof, een huurprijs van 400 gulden per maand uitrol len dan zal volgens de nieuwe re geling de huur niet minder dan 600 gulden gaan bedragen! "Tenzij..." Zo'n hoge huur zouden de bewo ners van het Brouehovenhof nooit kunnen opbrengen, weet Van der Weijden zeker. Hij windt zich daar flink over op en als ie uitgeraasd is zegt de rijksambte naar: "Ja, jammer voor het Brouehovenhof, tenzij...". En van der Weijden meteen: "Wat tenzij..."? "Tenzij jullie kans zien tussen nu en vier weken een compleet besteksklaar restaura tieplan bij mij op tafel te leggen" "Dat is goed", antwoordt Van der Weijden bijna zonder na te den ken. En dan gaat de sneltrein rij den. 's Middags om kwart voor twee loopt hij al met architect Bob van Beek, de afdeling mo numentenzorg en de hele santé- Leiden DINSDAG 31 JANUARI 1984blN 11 17 waardoor er niet een huur van 400 gulden maar 347 gulden per maand uitrolt. En zo kon het dat de wethouder van ruimtelijke ordening, Waal, vorige week de eerste handeling verrichtte voor de restauratie van het Brouchovenhofje. De voorbereiding van de restauratie en de vrijwillige ontruiming van de huisjes heeft dan in totaal ze ven maanden geduurd. Zo snel is dat nog nooit toegegaan in Lei den, want gewoonlijk neemt de voorbereiding zo'n één tot twee jaar in beslag. Drie hofjes Het Brouchovenhofje aan de Papengracht. In twee weken moest het restauratieplan hiervoor worden gemaakt. Met succes: de huurprijs ligt (foto Holvast) straks op 347 gulden per maand. kraam in het Brouehovenhof om de zaak te bekijken en op te me ten. Aan het eind van de middag laat de rijksambtenaar nog we ten dat Van der Weijden die mor gen één ding toch helemaal ver keerd heeft verstaan: het plan moet niet binnen vier maar bin nen twee weken bij hem op tafel liggen! Eenmaal bekomen van de schrik gaat het architectenbureau aan het werk. Al het andere werk gaat aan de kant en het hele bu reau werkt aan het restauratie plan voor het Brouehovenhof. Ook 's avonds en in het weekend. En op de afgesproken dag ligt het restauratieplan kant en klaar bij de rijksambtenaar op tafel. Vervolgens wordt het plan in de zelfde sneltreinvaart door de res terende procedures gejaagd en goedgekeurd. Dan is de zaak in feite rond en kan het plan wor den aanbesteed. Dat laatste blijkt ook nog eens mee te vallen. Een bijzonderheid is ook nog dat de Stichting tot Exploitatie van Bejaardencentra (Rijn en Vliet, De Parelvissers en Robijnzicht) thans drie hofjes in Leiden in de steigers heeft staan. Aan de Haarlemmerstraat zijn de restau rateurs al geruime tijd aan de slag in het Sint Janshof. Sinds augustus vorig jaar wordt het Stevenshofje (ook aan de Haar lemmerstraat gelegen) onder handen genomen en nu dus het Brouehovenhof. Soms lijkt het wel alsof de één de ander aan steekt. De drie hofjes zijn vorig jaar door de gemeente overgedragen aan de stichting met de bedoeling dat ze gerestaureerd zullen wor den voor de oorspronkelijke be woners. Veel van de hofjesbewo ners geven er echter de voorkeur aan om definitief te verhuizen. Zo zijn de nieuwe bejaardenwo ningen die de Stichting in De Camp heeft gebouwd zeer in trek bij de voormalige bewoners van het Stevenshof. "Toch zijn er ook heel wat bewo ners die na de restauratie graag terug keren in hun hofjeswo ning", vertelt Van der Weijden. "Neem nu het Sint Janshof. Als de restauratie in april is voltooid, keren de meeste van de oor spronkelijke bewoners terug. Verhuizen en tijdelijk huisvesten van de hofjesbewoners loopt al lemaal heel soepel dankzij de maatschappelijk werkster van de stichting". Betaalbaar Het bestuur van.de Stichting tot Exploitatie van Bejaardencentra zit als een bok op de haverkist waar het de restauratiekosten be treft. "Op elke cent wordt gelet" zegt Van der Weijden met gepas te trots. "De huren moeten be taalbaar blijven. Tot voor kort betaalden de hofjesbewoonsters vijf gulden per week. Dat is na tuurlijk niks. Maar dan konden, ze ook hun kont niet keren. Straks zijn de hofjeswoningen door een andere indeling ruimer geworden en van alle heden daagse gemakken voorzien. Cen trale verwarming, een douche en noem maar op. De huren liggen dan rond de 300 gulden per maand. En dat is niet veel in ver gelijking met een heleboel ande re gerestaureerde hofjes in Lei den waar een huurprijs van rond de 600 gulden per maand heel ge woon is". De bestuurders van de Stichting tot Exploitatie van Bejaarden centra Leiden zeggen hemel en aarde te hebben bewogen om de restauratiekosten binnen de per ken te houden. Zij willen de re genten, van Leidse hofjes die nog gerestaureerd moeten wor den, graag met raad en daad ter zijde staan zodat die hun voor deel kunnen doen met de bevin dingen van de stichtingbestuur ders. Van Oldenbarneveldt Terug naar het Van Brouehoven hof dat sinds vorige week in de steigers staat. Dit hofje aan de Papengracht werd in 1640 ge sticht door de toenmalige burge meester Jacob van Brouchoven en zijn zuster Anna. Wie was die Van Brouchoven? Een eenzaam burgervader uiteraard, «en later ook nog landsbestuurder. Maar naast het stichten van een hofje staat er nog een belangrijk feit op zijn naam, of eigenlijk op zijn kerfstok. Met anderen schreef hij één van de zwartste bladzijden van onze vaderlandse geschiede nis. Van Brouchoven was name- lijk één van de rechters die Jo- han van Oldenbarneveldt ter dood veroordeelden. PE: Tot de goede kanten van Var n€ Brouchoven behoort evenwel het stichten van het hofje aan di v Papengracht. Samen met zijlat zuster Anna zwaaide hij er in d( VC oprichtingsjaren de scepter. He! w reglement schreef in die tijd voo: dat de woninkjes in geen gevaVeli bestemd zouden zijn voor lieder to* die zich te buiten gingen aai) op dronkenschap of aan een on kr tuchtig leven. Bovendien dienj w« den de bewoners van het Brouc di hovenhofje van dezelfde geloof wi sop vatting te zijn als de stichters m di d« Weer in trek In 1852 werd het reglement ver nieuwd. Maar om nu te zegger dat het daarna een vrijgevocht< j. bende werd...nou, nee. De bew&x ners van het hof moesten nor®, steeds braaf en eerlijk zijn. Var onbesproken gedrag, zoals dat heet. En natuurlijk nog steedj j. het gereformeerde geloof aan hangen. "Met die regels is het thans wel an ders gesteld, zegt Van der Weij den. "De hofjeswoningen wor^ den nu feitelijk toegewezen door het Bureau Huisvesting, in sa menspraak met de stichting, es zonder onderscheid des per; soons. Gelukkig hebben we geer m enkele moeite de huisjes te ver huren. In tegenstelling tot eer aantal jaren geleden kunnen w< jL denk ik zeggen dat de Leids< hofjes weer in trek zijn". LEIDEN Wat beweegt mensen om de rechtbank te bezoeken zonder dat ze hoeven voor te komen? Nieuwsgierigheid, oké. Maar welbeschouwd is dat antwoord natuurlijk iets te simpel. Ze willen weten hoe het recht zijn loop neemt, dat is zo klaar als een klontje. Maar waarom? Omdat ze vinden dat de mede mens gestraft moet worden, misschien. Hun diepste beweegredenen zul len ze nooit helemaal verraden, daar zijn het voyeurs voor. Ze kijken en zwijgen meestal. Zo nu en dan - als een verdachte bijvoorbeeld brutaal is - sissen ze. Iets geven ze dan prijs, maar niet veel. Ik wacht altijd nog op de dag dat één van deze mensen zelf voor moet komen. Niet uit rancune, en waarom ook? Nee, dat wordt een mooi schouwspel, omdat de eeuwige toeschou wer, die elke zitting aanwezig is in de zaal, noodgedwongen z'n masker af zal moeten zet ten. door Wim Brands Stel je voor: die persoon krijgt een boete. Hoe gedraagt hij zich dan achteraf. Zal hij daar na weer terugkomen om zijn plaats in te nemen als de ver steende zwijger? Waarschijnlijk niet. En de kans is ook niet gering dat hij schoorvoetend de zaal zal verlaten. Het zo gekoesterde stilzwijgen verbroken. Voor goed. Een wereld in scherven. In elk geval zal hij niet het geluid maken dat de verdachte, die gisterochtend werd vrijgespro ken, na afloop produceerde. Een geluid dat bevrijding uit drukte. Machtig klaterde het tegen de wanden van de gang, dat hihi- hihi. Alsof hij iemand in de lu ren had gelegd. Luur Luur is het enkelvoud van luren. En luur betekent: luiei\ kinder doek. Een kind leg je dus in de luren. Geen moeder zul je ove rigens horen zeggen: "Even Jantje in de luren leggen". Wel bestaat de mogelijkheid dat Jantje haar in de luren legt. Niet omdat mama nog niet zin delijk is. Dat zal ze onderhand wel zijn. Nee, hij kan z'n moe der in de luren leggen door haar te bedriegen, want dat be tekent het woord ook nog: ie mand bedriegen. Deze uitdrukking hoort bij de rechtbanktaai. Evenals: ie mand een loer draaien. Gister ochtend verscheen er een chauffeur voor de balie die naar eigen zeggen vermoede lijk door z'n baas in de luren was gelegd. Hij stond terecht omdat hij op 13 oktober '82 met z'n voertuig door rood was gereden. Hij gaf toe dat hij op die dag inder-' daad het Rijnsburgse rood ge negeerd kon hebben, maar de kans dat hij helemaal niet door dat dorp was gereden was vol gens hem even groot. "Weet u wat het is", begon hij z'n verdediging, "kort daarna ben ik ontslagen door m'n baas. En nou denk ik dat hij mijn naam heeft opgegeven. Toegegeven, meestal rijd ik in die wagen, maar op die dertiende heb ik ook in andere gezeten". Hij had dus nog aan z'n baas ge vraagd of die even wilde con troleren wie nou precies de be stuurder was geweest. "Met jou wil ik niet meer praten", was het antwoord geweest. Uitgepraat was je. De rechter besloot om de voor malige werkgever maar eens voor te laten komen. Hoe heet te die man? Je zag de verdach te denken. Op zich merkwaar dig, want is het niet zo dat de namen van je vijanden met dikke letters in je geheugen staan gegrift? De verdachte wist alleen een voornaam te noemen. Hij zal ongetwijfeld niet te kwader, trouw zijn geweest. Of zou ook hij soms iemand.... Wordt vervolgd. Lydia? Er bestaan mensen die als ze een bekeuring moeten betalen de pen ter hand nemen om een protestbrief te schrijven. Zoals die man die de politie onbenul ligheid verweet bijvoorbeeld. Het schrijven van dit soort brie ven is een vorm van huisvlijt, want reken maar dat de ver dachte zich er niet gemakke lijk van afmaakt. Eerst de aan klacht een paar keer lezen,- en dan zin voor zin je verweer op bouwen. Op die manier. Maar wat gebeurt er nou met zo'n brief? Wordt die zorgvul dig gelezen? Rechter Richters gaf gisteroch tend een antwoord op die vraag. Voor hem een man die hem er op wees dat hij een en ander op schrift had gesteld. Onzin om al die geschreven verdedigingen van tevoren te lezen, oordeelde de rechter. "We moeten een paar honderd zaken behandelen en je weet niet eens zeker of die mensen wel komen opdagen. Dus ver telt u nog maar eens in het kort wat u hebt opgeschreven". Daar sta je dan. Heb je na goed zoeken ontdekt dat de naam van je vrouw fout is geschreven - ze heet Lidia en geen Lydia - maak je daar schriftelijk melding van, en dan hoor je dat je dat net zo goed niet had kunnen opschrij ven. Had je achteraf bekeken net zo goed televisie kunnen kijken samen met Lidia. LEIDEN - Het kruispunt Morsweg/Morsviaduct, ter hoogte van het ge bouwtje van de plantsoenendienst, is de komende vijf weken afgeslo ten voor doorgaand verkeer in verband met de aanleg van een riool- duiker. De duiker maakt een verbinding met het inmiddels aangesloten rioolge deelte in de Morsweg en Lage Morsweg. Na de rioleringswerkzaamhe den wordt het wegdek van het kruispunt geasfalteerd en verkeerstech nisch aangepast. Gedurende de werkzaamheden zal doorgaand verkeer op de Morsweg niet mogelijk zijn. Weggebruikers worden via omleidingsborden gewe zen op de werkzaamheden in het gebied. Verkeer komend vanaf de Morssingel wordt via de spoorwegovergang linksaf, richting Haagweg geleid. Dit geldt ook voor verkeer komend vanaf de Haagweg. Voorts in de omgeving van de Vondellaan en Plesmanlaan een aantal verkeers borden geplaatst die op de verkeerssituatie in de Morsweg attenderen. Als het werk in het kruispuntgedeelte is afgerond wordt direct begonnen met de rioolaanleg in de Morsweg. De aannemer werkt eerst in het gedeelte tot aan het bedrijf van De Nie. Daarna volgen de straten De Lareystraat, Pretoriusstraat, Reytzstraat en de Wetstraat. Ter hoogte van het viaduct bij de Lage Moesweg is het werk begonnen an de Morsweg, waar een rioolduiker wordt gelegd. (Foto Holvast) Driekamp In 't Breehuys (Breestraat 19) zal woensdag een toernooi plaats vinden tussen de darterstafel tennis- en voetbalfanaten. Ie dereen die zin heeft om mee te doen is welkom. Aanvang- 20.00 uur. Jam In de Jam aan de 2e Binnenvest gracht is aanstaande woens dagavond een optreden van de Amsterdamse formatie Blue Tomato's. Aanvang: half elf Literair café Het literair café van de studen tenvereniging SSR organiseert donderdagavond een avond rondom de schrijver Sal San ten. De avond begint met de vertoning van de film "Sal Trimloop Renovatie (2) 'Een wethouder stoot zich in 't ge meen geen twee keer aan dezelf de renovatiesteen'. Als lid van het Leids Woonlasten- komitee was ik woensdagavond jl. ten stadhuize aanwezig bij de behandeling van de renovatiepe rikelen, die zijn ontstaan in plan 9 van 'Ons Belang', Pieter Both- straat en omgeving. De moeilijk heden zijn als volgt ontstaan: na dat aanvankelijk na renovatie de huur met 27,90 per maand zou worden verhoogd en later het be stuur door wat 'meer' met de be woners tot de afspraak kwam dat de huur met 48,50 zou stijgen, werden de bewoners na renova tie 'vergast' op een huurverho ging van 88 tot 120 per maand. De schuld en verantwoordelijk heid voor deze niet afgesproken en daarom niet op te leggen huurverhoging is door de heer Tesselaar en zijn discipelen van volkshuisvesting afgeschoven naar "derden of anderen". De wethouder heeft het zelfs gepres teerd de schuld naar de bewo nerscommissie af te schuiven, notabene goedwillende mensen, die geen enkele inspraak hebben waar het zaken van enig belang betreft; zij mogen wel heel 'de mocratisch' mee beslissen over de kleur van de tegels in de w.c. Komt het in de kraam van de reno vatie-fanaten te pas, dan wordt de bewonerscommissie gewoon belazerd en informatie van enig belang niet verstrekt. Schrijver heeft het twijfelachtige genoe gen gehad een jaar deel uit te ma ken van een bewonerscommis sie; daardoor kan hij met kennis van zaken spreken en schrijven. De mafiaanse wijze waarop in Lei den renovatie is doorgedrukt, heeft mij genoodzaakt tot de vol gende stappen: 1) In beroep te gaan bij de Raad van State. 2) Een bezwaarschrift in te dienen bij het ministerie van volkshuis vesting. 3) Een klacht te deponeren bij de staatssecretaris van volkshuis vesting. De heer Tesselaar spreidt een on- stellende hardleersheid ten toon, want hij schijnt geen lering te hebben getrokken uit de renova tie-drama's, die zich bij 'De Een dracht' en de 'Eensgezindheid' hebben afgespeeld, waarbij de toegepaste methoden een 'Bana nenrepubliek' waardig waren. De wethouder zal zich steeds aan de renovatie-steen blijven stoten, als hij blijft verzuimen de Au giasstal die de Leidse renovatie is, grondig uit te mesten. In plan 3+4 van 'Ons Belang' (Haagwegkwartier) weigeren de bewoners terecht de per 1 juli Santen, rebel". Daarna zal de schrijver een lezing houden. De belangrijkste thema's in zijn werk zijn: het jodendom en zijn rol in de communistische bewe- ging rond de Vierde Interna tionale. Aanvang 20.00 uur, Hogewoerd 108, Leiden. Kaartavond De wandelsportvereniging Zuid- West Leiden organiseert vrij dag een kaartavond in 't Par lement (Nieuwstraat 45). Aan vang: 20.00 uur. De atletiekvereniging Holland organiseert aanstaande zon- dag een trimloop in de Leidse Hout. Deelnemers kunnen kie zen uit verschillende afstan den, variërend van lVz tot 13Vz kilometer. Inschrijving is mo gelijk vanaf 10.00 uur zondag morgen. De start is om 11.00 uur op de atletiekbaan van de Leidse Hout. Vrouwen in overgang In het clubhuis "Morschwijck" (Topaaslaan 19) zal een praat groep van start gaan voor vrouwen tussen veertig en zes tig jaar die in de overgangsja ren zijn. De groep zal bestaan uit 8 a 10 vrouwen. De bedoe ling is dat de groep wekelijks op een vast tijdstip bij elkaar komt om te praten over hun er varingen. Voor meer informatie of om op te geven: Adriënne Stam, tel. 071- 892114; Rietje Dirkmaat, tel. 071-894797; Francien van Ger- ve, tel. 071-765656. 1983 opgelegde huurverhoging van tien procent te betalen. Hun woningen zijn vijf jaar geleden gerenoveerd. Dat is kennelijk zo 'goed' gedaan dat ze wel weer kunnen worden gerenoveerd. Ook moge ik de wethouder er aan herinneren dat de nieuw bouw aan de Oranje- en Waard- gracht na vijfjaar voor twee mil joen moest worden gerenoveerd Voor al deze schandalen is de wethouder met zijn ambtenaren verantwoordelijk. Het wordt de hoogste tijd dat de wethouder naar deze 'stem des volks' gaat luisteren, want hoe wel renovatie in wezen een goe de zaak is, zal bij onveranderd beleid renovatie in Leiden steeds meer weerstand gaan ondervin den. Jacq. Kooien secr./pennm. Woonlasten-komitee Leiden Lombokstraat 34 Leiden Digros Bent u net als wij een geregeld be zoeker van het Digrosfiliaal aan de Langegracht? Besteedt u daar ook elke week voor een bepaald bedrag aan boodschappen? Nu, wij niet meer zolang de houding van het winkelpersoneel ten op zichte van het winkelend (en dus geld inbrengend) publiek niet verandert. De reden? Is het u ook weieens overkomen dat u plotseling naar het toilet moet en u botweg, on danks twee keer vriendelijk vra gen, het gebruik daarvan werd geweigerd. Onder het mom van "neen mevrouw, de toiletten zijn alleen voor het personeel". En dit op een toon alsof ze het tegen een klein en onmondig kind had den. Of is het zo dat men zich voor de toiletten schaamt? Kortom, voor ons reden genoeg om dit filiaal niet meer te betreden, want we laten ons niet voor de tweede keer in de stront zetten. En dat door een stel ongeschool de, ongemanierde, kauwgom- kauwende cassiëres. Dit soort ongein moet de Digros toch al gauw enkele tienduizenden gul dens per jaar kosten, gerekend naar een stuk of tien kleine klan ten die 3000 gulden per jaar be steden. Dit soort ongein is ook andere mensen overkomen in andere vestigingen in Nederland (Roelo- farendsveen). Naar mijn mening moet het wettelijk verplicht wor den dat in grote supermarkten een toilet voor het winkelend pu bliek aanwezig is. L. de Vink, Lod. van Deijsselstraat 30a, Leiden Groen ei In reactie op de rubriek Steeds van 27 januari het volgende. Was het vaalgroene ei van de heer Kerkvliet zijn kippen een won- derei wat zijn kleur betreft? Ik kan mij de verbazing voorstellen van de heer Kerkvliet, toen hij dit ei raapte. Dat zouden wij, die altijd bruine en witte eieren zien, ook zijn. Niet zo velen onder ons weten dat er eieren zijn in andere dan de bekende twee kleuren. Als lid van de 'Leidse Pluimvee en Konijnenfokkers Vereniging' heb ik eens een dertigtal van die eieren bijeen gezien in allerlei kleuren, vanuit een. blauwe on dergrond. Direct dacht ik bij het lezen aan het ras de 'Arancana'. Dit ras is vernoemd naar de stréek van herkomst, de land streek Aranca in Zuid-Chili. De Standaard van de Nederlandse Hoenders- en Dwerghoenders Bond schrijft o.a. over dit ras dat het in de zeventiende eeuw reeds bekend was bij de zeevarenden en verder: "De Arancana's von den na 1880 uit Zuid-Chili hun weg naar Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay". Pas in 1921 droeg men buiten Zuid- Amerika in pluimveefokkers- kringer. kennis van deze blauw- schalige hoendereieren. Dit is merkwaardig, daar op vele plaat sen in Chili 25 procent der op de markten verschijnende eieren blauwschalig zijn. De blauwe kleur van de schaal zit niet alleen aan de oppervlakte. Gebleken is dat de eigenschap blauwe eier- schaalkleur berust op een enkele dominante (overheersende) fac tor, die zich onafhankelijk van de bruine kleurstof aan de opper vlakte van de eièrschaal vererft. Komen beide kleuren tegelijk voor, dan is de schaalkleur groenachtig, variërend van licht groen tot donkerolijfgroen, naar mate de blauwe kleurstof en de bruine sterker aanwezig zijn. Men ziet het ras nog spaarzaam op de tentoonstellingen. In Bos- koop d.d. 15/12 '83 waren negen diertjes te zien en op 'Avicultura' in Den Haag d.d. 14/1 jl. waren vier diertjes. Inzender: C.W. Ver laan, Goudserijweg 123, Bos koop. Het ras is direct te herken nen. Zoals onze kuif- en baard- hoenders direct herkenbaar zijn aan de opstaande veren op de kop en de nederwaartse veren onder de keel, is dit ras herken baar aan uitstaande veertjes op de ooringangen, dus opzij van de kop. Daar vormen zich toefjes, je zou kunnen spreken van een zeer kleine plumeau. Ik heb de heer Kerkvliet bezocht om te zien of deze toefjes ook op zijn dieren te vinden waren, maar door de duisternis in het hok en de daarmee gepaard gaande schuwheid was dit niet te constateren. We moeten dus aan nemen dat hier sprake is van een terugslag op één van de voorou ders die dit diertje wat blauw pigment heeft gegeven. C. de Geus; Tulpenstraat 17j Leiden*—

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 4