S.EIDSCH
DAGBLAD
Onderzoek naar geldcircuit
Enorme droogte
11 West-Afrika
'Taalstrijd toegespitst
Besmette garnalen in Duitsland
Nederlandsche Bank: vermoedelijk clandestiene zaak
jjj
er Massabetoging
L egen Marcos
l'
'Levertransplantaties
moeten nog doorgaan'
Koos H. wil
herziening
van vonnis
MEDIA
(INSDAG 31 JANUARI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37308
irecteur: G. Koopman
_pofdredadeur: drs. J. W. E. Metselaar
dj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel nrs. ze cololon
Raadsleden moeten bewijs leveren
I van RUSSEL (GPD) - De taalstrijd in België spitst zich verder toe. Vijftien
aarin Franstalige gemeenteraadsleden van de Brusselse randgemeente We-
stof- zembeek-Oppem moeten hun kennis van het Nederlands bewijzen, zo
hoe- heeft de gouverneur van de provincie Brabant beslist,
itsen ietzelfde geldt voor de voorzitter van het maatschappelijk werk in een
ïgifte andere Brusselse randgemeente, Kraaiem. De Vlaamstaligen in deze
izen. gemeenten hadden een klacht tegen de Franstaligen ingediend. De
ohol- Franstaligen mogen van de gouverneur van Brabant zelf uitmaken hoe
3 van ze het bewijs leveren het Nederlands te beheersen.
erder dit jaar werd de burgemeester van de officieel Vlaamstalige ge-
Jliter, meente Voeren in Belgisch Limburg, José Happart, gedwongen zijn
ering kennis van het Nederlands te demonstreren. Hij werd als gemeente-
rmin- raadslid geschorst toen hij dit weigerde, maar heeft daar nu beroep
aagt, tegen aangetekend bij de Belgische Raad van State,
tol bij
liter
Braks wil ingezakte handel weer op de been helpen
BONN/DEN HAAG (GPD) - In de
Westduitse stad Paderborn zijn
gisteren de gevreesde shigellaba-
cillen ontdekt in een partij diep
gevroren garnalen uit Zuidoost-
Azië. Een woordvoerder van het
gemeentebestuur deelde mee dat
tot nu toe geen gevallen van shi-
gelladysenterie zijn gemeld,
maar uit voorzorg zijn alle geïm
porteerde schaaldieren in beslag
genomen.
Na de vergiftingsgevallen in Ne
derland verbood de Bondsrepu
bliek de invoer van diepvriesgar
nalen. Enkele dagen geleden
werd dat verbod echter weer ge
deeltelijk opgeheven. Er is niet
bekend gemaakt waar de be
smette garnalen over de grens
van de Bondsrepubliek Duits
land zijn gekomen en welke fir
ma ze heeft geïmporteerd.
Het aantal slachtoffers als gevolg
van het eten van besmette garna
len had misschien kleiner kun
nen zijn wanneer eerder gericht
alarm geslagen had kunnen wor
den. Staatssecretaris Van der
Reijden (volksgezondheid) zei
dit gisteren in een interview met
NRC-Handelsblad. Eerder ver
klaarden een woordvoerder van
zijn departement en bij de garna-
lenaffaire betrokken artsen dat
sneller ingrijpen geen mensenle
vens had kunnen redden
Het is volgens de bewindsman on
loochenbaar dat de waakzaam
heid en het tempo overal in het
land tijdens de kerstdagen wat
lager liggen. „Het is geen excuus,
maar een feit".
Minister Braks (landbouw en
visserij) zegt alles te willen doen
om de ingezakte handel in garna
len weer op de been te helpen.
„Ik ben bereid daarvoor in het
openbaar garnalen te eten", zei
hij.
AMSTERDAM/ARNHEM (GPD) De Nederlandsche
Bank is een diepgaand onderzoek begonnen naar een
mogelijk illegaal geldcircuit, waarin op papier al enkele
miljoenen gulden zouden circuleren. Gevreesd wordt dat
dit circuit een bedreiging kan vormen voor het officiële
economische verkeer.
tuur waarop LCC is gestoeld bin
nen de kortste keren in elkaar
stort, daarmee de zich binnen de
ze tweede geldstroom bewegen
de ondernemingen in een fatale
val met zich mee slepend.
Het LCC-team heeft getracht over
de afgelopen maanden bankrela
ties aan te knopen met Arnhem
se vestigingen van gerenom
meerde bankinstellingen. In één
geval lukte dat, maar dat contact
is inmiddels door de bank eenzij
dig opgezegd nadat de schimmi
ge structuur van LCC nader was
bestudeerd en de bank was ver
zocht eventuele garanties te ver
lenen. Sinds kort heeft LCC nu
een rekening lopen bij Staal Ban
kiers in Den Haag, een dochter
onderneming van Vroom en
Dreesmann.
(zie ook pagina 13)
t>
CCRA (GPD) - De landen aan de
Golf van Guinee: Ghana Togo en
Benin, kampen evenals de Sahel-
landen met ernstige droogte. De
tropische regens zijn daar al
ruim twee jaar uitgebleven. Een
van de gevolgen daarvan is, dat
de Voltarivieren en het grote
kunstmatige Voltameer vrijwel
geen water meer bevatten.
,e hydro-elektrische centrale in
het Ghanese Voltameer werkt
'daarom nog slechts voor een aan-
|tal uren per week. Om de andere
ie-up.
ANILLA (UPI) - In Manilla zijn
len vandaag meer dan een half mil-
BOV). joen mensen op de been geko-
iden men om deelnemers aan een pro
testmars tegen het bewind van
president Marcos te verwelko-
Bmen.
^Hnet was de grootste demonstratie
^Htegen Marcos na de begrafenis
^^Aran de vermoorde oppositielei
der Benigno Aquino vijf maan-
iden geleden. Bij die gelegenheid
gingen twee miljoen mensen de
straat op.
SS? Ipklaringen
sselend bewolkt met enkele buien.
Aan het eind van de dag toenemende
bewolking. Minimumtemperatuur
yP Dngeveer 2, middagtemperatuur om-
streeks 5 graden. Matige van west
naar zuid draaiende wind, in de mid-
Hr dag toenemend tot vrij krachtig.
1 februari 1984
»n op: 08.22 uur, zon onder: 17.26 uur.
Maan op: 08.40 uur, maan onder:
16.36 uur.
aterstanden Katwijk: hoogwater
1190 |03.02 en 15.11 uur, laagwater 11.15 en
B3.33 uur.
dag krijgt de hoofdstad Accra
een paar uur elektriciteit. Ghana
levert vanuit deze Akosombo-
dam ook stroom aan de hoofdste
den van Ivoorkust en Togo,
Abidjan en Lomé. In Abidjan
heeft men de afgelopen maanden
tonnen uit Frankrijk geïmpor
teerd vlees moeten vernietigen
omdat het lag te rotten in de
koelhuizen.
De steden Accra, Abidjan en Lo
mé, maar ook nog enkele andere
steden die op het elektriciteits
net van de Akosombodam zijn
aangesloten, kampen ook met de
watervoorziening. Door het ge
brek aan stroom werken de pom
pen niet. Ook met de riolering
hebben deze steden grote proble
men.
Ghana Togo en Benin zijn door de
aanhoudende droogte door de
organisaties van de Verenigde
Naties tot noodgebied verklaard.
De voedselproduktie in die lan
den is vrijwel nihil. Door de
droogte worden ook de regen
wouden in die landen ernstig be
dreigd. Grote delen van de wou
den, die belangrijk zijn voor onze
ecologie, zijn ontbladerd. De ca-
caoproduktie is ook vrijwel tot
nihil gereduceerd, doordat op de
cacaoplantages die midden in
het regenwoud liggen, ook de ca-
caobomen zijn verdroogd.
De bevolking op het platteland
heeft grote problemen met de
drinkwatervoorziening. Het wa
terpeil in de bronnen is op veel
plaatsen al gedaald tot 40 meter
onder het oppervlak. De gevol
gen van de aanhoudende droogte
is al zichtbaar bij de bevolking.
De droogte heeft ook gevolgen'
voor de industrie. In de nabij
heid van de Akosombodam ligt
een grote Amerikaanse alumi-
niumsmelterij. Dit bedrijf, dat
het grootste gedeelte verbruikte
van de stroom die door de cen
trale in de dam werd opgewekt,
is vrijwel stilgelegd.
DEN HAAG (ANP/GPD) - In het
Noordhollandse Lambertschaag
zijn vannacht 57 schapen, 8 gei
ten en 42 kalveren afgemaakt
omdat de dieren mogelijk be
smet waren met mond- en
klauwzeer. Nadat de dieren wa
ren gedood werden ze met een
speciale vrachtwagen afgevoerd
naar een destructiebedrijf.
Het ministerie van landbouw had
opdracht gegeven kalveren jon
ger dan vier maanden en alle
schapen af te maken op een boer
derij, die naast het gebied ligt
waar vorige week de ziekte werd
geconstateerd. Het gaat hier om
een voorzorgsmaatregel tegen
eventuele verdere uitbreiding.
Tot de maatregel is besloten, om
dat bij schapen niet snel genoeg
kan worden vastgesteld of de
dieren besmet zijn. Kalveren jon
ger dan vier maanden zijn nog
niet tegen mond- en klauwzeer
ingeënt.
Inmiddels heeft Frankrijk defini
tief besloten zijn grenzen weer te
openen voor Nederlands vlees.
Met ingang van komende nacht
zal de export kunnen worden
hervat, aldus het ministerie. Gis
teren nog was er bij de Fransen
sprake van 'opzettelijke traag
heid' bij het openstellen van de
grens. Zo konden gisterochtend
de normale grote vleesconvooien
naar Parijs niet vertrekken.
(foto ANP)
Het alternatieve betalingscircuit
functioneert na jaren van voor
bereiding en mislukte pogingen
sinds 1 november vorig jaar on
der de naam Liquid Capital Cir
cuit (LCC). De instelling claimt
via deelnemende bedrijven te
zorgen voor financiering van or
ders, waarvoor via de officiële
kanalen geen geld kan worden
gevonden.
Volgens de juridische afdeling van
de Nederlandsche Bank bestaat
na een eerste globale verkenning
het ernstige vermoeden dat met
deze klandestiene geldstroom de
Wet op het Kredietwezen wordt
overschreden. Bovendien heeft
het er alle schijn van dat op basis
van het illegale geldcircuit geld-
scheppende activiteiten tot
stand komen. Dit laatste is
slechts voorbehouden aan door
de Nederlandsche Bank erkende
bankinstellingen en kan inflatoi
re effecten (waardevermindering
van de gulden) met zich mee
brengen.
Het management-team van LCC
zegt over twee miljard gulden
aan orders te beschikken, terwijl
het voor 200 miljoen gulden aan
diverse projecten in voorberei
ding heeft. Daartoe behoort het
in Lelystad te stichten Batavia
Expocentrum; een project van
zo'n 40 miljoen gulden waarin
het ministerie van economische
zaken heeft toegezegd voor 10
miljoen te subsidiëren. Ook de
miljarden-orders van de geheim
zinnige Ierse firma Bonna Tra
ding blijken in relatie te staan
met LLC.
Als brein achter LCC schuilt de 57-
jarige zich computerdeskundige
en economisch expert noemende
Arnhemmer. De Arnhemse poli
tie heeft in het verleden al een
onderzoek laten instellen naar
eventuele frauduleuze handelin
gen. Hij is hiervoor echter nim
mer justitieel vervolgd.
Tot dusverre hebben zich minstens
honderd kleine en middelgrote
ondernemingen ingelaten met
dit gesloten betalingscircuit. De
Nederlandsche Bank waar
schuwt op voorhand hiermee
niet in zee te gaan. De kans is vol
gens financieel deskundigen le
vensgroot aanwezig dat de struc-
MlTTERRAND - Panoramiek, de
buitenlandrubriek van de NOS-
televisie, zal zondag een exclu
sief interview met de Franse pre
sident Francois Mitterrand uit
zenden. Het gesprek is gearran
geerd naar aanleiding van het of
ficiële bezoek dat Mitterrand op
6 en 7 februari aan ons land zal
brengen.
18 PAGINA'S
Minister Brinkman
Medianota blijft
nagenoeg intact
PAGINA 5
Egypte weer in
islamitisch kamp
PAGINA 7
Optimisme over
agrarische export
PAGINA 9
Schaduw over duel
Ajax-Feyenoord
PAGINA 11
r WASHINGTON - Nancy Reagan bezocht gisteren het hoofdkwartier
vanwaaruit de verkiezingscampagne van Reagan en Bnsh wordt ge
leid. Bij de uitgang sprak ze kort met een verkoper van buttons,
stickers en shirts. (foto ap>
UTRECHT (ANP) - Een commissie
van de Gezondheidsraad, het we
tenschappelijke adviesorgaan
van de regering, vindt dat de le
vertransplantaties in het acade
misch ziekenhuis in Groningen
voorlopig moeten doorgaan. Al
leen dan kunnen vragen over on
der meer het nut en de kosten
van deze ingrepen worden beant
woord, zegt de commissie in een
voorlopig advies.
Aanleiding voor het advies zijn de
financiële problemen waarin het
Groningse levertransplantatie-
centrum verkeert. Groningen is
de enige plaats in ons land waar
levertransplantaties worden ver
richt.
Voor mensen met een leverziekte
kan een transplantatie het laatste
redmiddel zijn. Het gaat om ziek
ten als cirrose (verschrompe
ling), leverkanker, aangeboren
afwijkingen van de galwegen en
van stofwisselingsorganen, en
dergelijke.
Na een levertransplantatie blijft 40
tot 60 procent van de patiënten
langer dan drie jaar in leven.
Zonder een transplantatie zou
den zij waarschijnlijk binnen een
DEN HAAG (ANP) De wegens
moord op drie meisjes tot levens
lange gevangenisstraf veroor
deelde Hagenaar Koos H. gaat bij
de Hoge Raad revisie van zijn
vonnis vragen. Dit heeft zijn ad
vocaat mr. M. Moszkowicz uit
Maastricht vandaag meegedeeld.
Volgens de advocaat meent de Ha
genaar met nieuwe feiten een ge
heel andere kyk op de zaak te
kunnen geven, en mogelijk zelfs
een andere dader te kunnen aan
wijzen. De nieuwe feiten zouden
nooit eerder ter sprake zijn ge
weest.
Als de Hoge Raad een herziening
van het vonnis nodig acht, wor
den alle vorige arresten en von
nissen in deze zaak vernietigd.
De zaak wordt dan terugverwe
zen naar een gerechtshof in Ne
derland dat zich nog niet eerder
met de zaak Koos H. heeft bezig
gehouden.
Koos H. is tot levenslange gevan
genisstraf veroordeeld voor de
moorden op Edith Post (11),
Thialda Visser (12) en Emy den
Boer (18).
jaar zijn gestorven. Maar dat laat
ste is nooit met zekerheid aange
toond; daarom vindt de Gezond
heidsraad dat dit wetenschappe
lijk moet worden onderzocht.
Volgens de commissie van de Ge
zondheidsraad moet er op lange
re termijn worden gekeken naar
het effect van levertransplanta
ties, de noodzaak en de kosten
(in Groningen 208.000) in ver
gelijking met die van een tradi
tionele behandeling. De commis
sie denkt twee jaar nodig te heb
ben om allerlei vragen daarover
te kunnen beantwoorden. In die
periode zal het Groningse cen
trum open moeten blijven, aldus
de commissie.
Vermist werk
Millet ontdekt
BOSTON (AP) - Bij de voorberei
ding van een tentoonstelling van
de werken van de Franse pre-im-
pressionistische schilder Jean-
Frangois Millet in het Museum
van schone kunsten in Boston is
het meer dan een eeuw vermiste
schilderij "De gevangenschap
van de joden in Babyion" ont
dekt onder een ander schilder
werk van de kunstenaar, "De
jonge schaapsherderin".
De ontdekking werd gedaan by
röntgenologisch onderzoek van
de schilderijen op eventuele ver
anderingen die de schilder zou
hebben aangebracht.
Het is een treurige con-
-.- statering, maar het
verzamelde omroep-
wezen heeft vooral intense belang
stelling voor het reilen en zeilen in
Den Haag zodra het eigen hachje
op het spel staat. Volgen de NOS
en de omroepen de vaderlandse
politiek doorgaans met anderhalve
man en een paardekop. en dat nog
wel ten behoeve van een miljoe
nenpubliek, gisteren puilde de
Tweede Kamer uit van de belang
stellenden en de apparatuur.
De medianota van minister Brinkman
was aan de orde in een openbare
commissievergadering van de
Tweede Kamer en de afloop van dit
overleg zou wel eens van grote be
tekenis kunnen zijn voor de toe
komst van ons veelgeprezen maar
ook door velen gewraakte omroep
bestel.
De afloop van een dag met kalme be
raadslagingen is weinig opwek
kend. Er komt geen derde televisie
net, dit fraaie plan is voorlopig on
der het tapijt geveegd door de ver
zamelde krachtsinspanningen van
PvdA en WD, overigens op grond
van heel verschillende motieven,
en het CDA kon het niet binnenha
len omdat deze partij nu eenmaal
een coalitie met de WD is inge
gaan.
Dergelijke samenhangen leidden er
toe dat minister Brinkman zijn hele
medianota praktisch ongeschon
den door de Kamer heeft kunnen
loodsen omdat de partijen met wis
selende meerderheden akkoord
gingen met het politieke compromis
dat de minister zelf in elkaar had
gezet.
De toekomst van het omroepbestel
zal verder drastisch veranderen nu
een samenwerkingsverband van
zeer grote uitgevers en onderne
mingen vrij baan heeft gekregen
voor abonneetelevisie. Ondanks
aanvankelijke onduidelijkheden in
de CDA-opstelling, heeft de WD
deze slag geheel binnengehaald.
Het CDA wil nog wel binnenska
mers met de minister overleggen
hoe de omroepen alsnog een
beetje kunnen meedoen met deze
abonneetelevisie, bijvoorbeeld als
toeleveringsbedrijven van kant en
klare programma's, maar deze op
zet is weinig serieus te nemen. Het
biedt het CDA hooguit de mogelijk
heid van een taktische terugtocht
De omroepen gaan een tijd tegemoet
met twee afzonderlijke omroepcir-
cuits die elkaar een moordende
concurrentie zullen aandoen. Juist
omdat de omroepen zijn uitgeslo
ten van de commercieel geïnspi
reerde abonneetelevisie, zullen de
ze zich op hetzelfde pad moeten
begeven om de gunst van het grote
publiek niet te verliezen.
Concurrentie is goed, rivaliteit nog
beter, maar in de media rijst altijd
de vraag in hoeverre enige veelvor
migheid mogelijk blijft. De nu geko
zen opzet doet het ergste vrezen,
ledereen gaat op zoek naar de
grootste gemene deler en het zal
een grote inspanning en een hele
boel tijd vergen voordat nieuwe,
prikkelende initiatieven in de ether
een kans krijgen. Het kortwieken
van de NOS is in dit verband al een
teken aan de wand.
Er zal nog heel wat vergaderd en ge
studeerd moeten worden voordat
de zaak helemaal in kannen en
kruiken is, maar de spreekwoorde
lijke voorvechters van ons omroep
bestel, het CDA voorop, hebben
diezelfde omroepen gisteren een
slechte dienst bewezen.
De stormachtige ontwikkeling van
nieuwe technieken dateert
waarachtig niet van vandaag of gis
teren en de commerciële uitbating
daarvan ligt in de aard der dingen.
Het omroepbestel kraakt al jaren in
zijn voegen, maar de grote pleitbe
zorgers ervan hebben gisteren niet
meer gedaan dan het met kunst en-
vliegwerk overeind te houden. In
een zee van vrome woorden en
goede bedoelingen heeft de Kamer
zich begeven in een koehandel met
zeer ongelijksoortige onderdelen,
die overigens vérstrekkende gevol
gen hebben. Het omroepbestel,
met al zijn leuke en vervelende
kanten, is er niet mee gered, inte-
ÉCHT COMPLETE KRANT. OVERWEREID.STADI N I.ANI»
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden, Of u kunt even bellen,
