Ju favoriet
voor
titel
pS®U!
Johan Granath betrapt op doping
Opbrengst 'Wilde ganzen' teruggelopen
Damkampioenschap
nog niet beslist
Na 5-3 zege in topper
Kyalami weer
in opspraak
Burgerhout uitgeschakeld
Bell dichtbij
record van
Rus Boebka
Grootste geluidhinder
te vinden in Limburg
Reagan, de kampioen
van de oude waarden
LEIDEN - Nu Ju/De Singel het toptreffen in de hoofdklas
se van de zaalvoetbalcompetitie tegen Glasbergen met
5-3 in zijn voordeel heeft beslist, kan het kampioenschap
de Leidse ploeg nauwelijks meer ontgaan. De Leidenaars
staan nu vijf punten voor op THB Boys, terwijl Glasber
gen na de nederlaag van gisteravond op zes punten van
Ju staat.
In de interregionale klasse kende
Vonk niet al te veel problemen
met Van der Plas. In de Cleijn
Duinhal wonnen de Leidenaars
met 4-8. FC Lisse vlak na de rust
tegen een 3-0 achterstand aan,
maar daarna kwam de ploeg nog
KYALAMI (AFP) - De kritiek op
de veiligheidsvoorzieningen van
het circuit van Kyalami is weer
losgebarsten na de twee dodelij
ke ongevallen tijdens de motor
races van afgelopen zaterdag.
John Sneesby klapte met zijn
Honda tegen de vangrails en Jan
Dirksen kwam ten val in een
bocht. Beide coureurs bezweken
aan hun verwondingen.
Volgens het dagblad Randy Daily
Mail heeft een baanoffïcial, Jim
my Thomas, verklaard dat
Sneesby nog geleefd zou hebben
als de vangrails van strobalen
voorzien waren geweest. Vol
gens Simon Fourie, schrijvend
voor een van de belangrijkste
motorsportmagazines van Zuid-
Afrika, was het houden van mo
torraces op een circuit, dat eigen
lijk bestemd is voor Formule 1
autoraces, "moorddadig"
Dat neemt niet weg dat op hetzelf
de circuit 24 maart de wereldti
telstrijd op de weg zal worden
geopend. Óp 7 april staat in Kya
lami de Grote Prijs van Zuid-
Afrika voor Formule 1-wagens
op het programma. Vorig jaar
vroeg de internationale automo-
bielsport federatie (FISA) verbe
teringen op het circuit aan te
brengen. Die werkzaamheden
zijn momenteel aan de gang.
op gelijke hoogte met De Rozet:
3-3. FC Grovo klopte Van Es met
6-2, terwijl Ceverbo de Rotter
damse studenten een 5-2 neder
laag toediende.
Ju/De Singel-Glasbergen 5-3
Een overwinning die voor een be
langrijk deel op naam van het
duo John Jansen/Jan van der
Reyden kan worden geschreven.
Die twee zaalvoetballers besliste
de topper in de goed bezochte
Vijf Meihal gisteravond in het
voordeel van de koploper. Op pa
pier heeft Glasbergen wellicht
een beter team, maar in de prak
tijk pakte dat anders uit. De
Rijnsburgers waren het meest
aan de bal, maar liepen zich veel
al stuk op de slim spelende Lei
denaars. De thuisploeg kreeg al
na één minuut een steuntje in de
rug toen Richard Klein via het
been van Huug Aandewiel raak
schoot. Twee minuten later al
vergrootte Jan van der Reyden
het gat: 2-0. Via Huug Aandewiel
kreeg Glasbergen hierna de kans
terug te komen, maar de anders
zo trefzekere Katwijkse Rijns-
DINSDAG 31 JANUARI 1984
LEIDEN - Twee "outsiders" lijken het damkampioen
schap van Leiden, dat voor het laatst gespeeld wordt, te
gaan beslissen: Theo Zwetsloot en Cees van de Bosch.
De RDC'er werkte zich naar de top via een overwinning
op niemand minder dan Joop Burgerhout, die hierdoor
de titel miste.
burger zag zijn strafschop door
John Erades gestopt. Even later
maakte Arie van Dijk de fout van
Aandewiel goed door van de
strafschopstip (Piet Sloos had
een grove overtreding gemaakt)
wel raak te schieten: 2-1.
Nog voor de pauze evenwel maak
te de ongrijpbare Jan van der
Reyden er 3-1 van. Via Huug
Aandewiel en Nico Zwaam (3-3)
kwam Glasbergen weer hele
maal in de race terug, maar Ri
chard Klein en weer Jan van der
Reyden boorden hierna alle
Rijnsburgse illusies de grond in
5-3.
uit de gevarenzone kunnen hel
pen. Nu de Leidenaars de Kat-
wijkers evenwel klopten, blijft
het oppassen geblazen voor Van
der Plas. Ron van der Kolk zette
Van der Plas weliswaar op voor
sprong, maar bij de rust waren
de rollen al omgedraaid. Het ge-
tructe Vonk kon toen op een
combfortabele 2-6 voorsprong
bogen.
Nadien kwam de thuis
ploeg nog wel terug tot 4-6, maar
de Leidse ploeg kwam hierna
niet meer in de problemen. Voor
Vonk scoorden: Ben de Roo (2x),
Kees de Roode (2x), Bennie
Heemskerk, Gerrie Nagtegeller
en Hennie Koet. Voor Van der
Plas: Ron van der Kolk, Gerard
Zuyderduin, Peter Hogewoning
en Johan Jonker.
De Rozet - FC Lisse 3-3
In Rozenburg hielden twee behou
dend spelende teams geen reke
ning met het pubhek. Pas na 20
minuten aftastend voetbal kwam
De Rozet via Teuben op voor
sprong: 1-0. Uit een strafschop
maakte Van Es er 2-0 van en op
nieuw Teuben scoorde hierna 3-
0. FC Lisse (zonder de zieke Ma
rio Faber) achtte de tijd rijp eens
te gaan aanvallen en kwam zo
waar nog op gelijke hoogte. Pe
ter Schalk (2x) en René Griffioen
scoorden.
STOCKHOLM (AFP) - De
Zweedse schaatser Johan
Granath, wereldkampioen by
de sprinters in 1976, is voor
vijftien maanden geschorst
wegens het gebruik van ver
boden stimulerende midde
len tijdens wedstrijden op 3
december in Eskilstuna. Dat
maakte de voorzitter van de
Zweedse schaatsbond giste
ren in Stockholm bekend.
Granath (34) heeft in zijn spor
tieve loopbaan deelgenomen
aan elf wereldkampioen
schappen, drie Olympische
Winterspelen (1972, '76 en '80)
en heeft vijftien nationale ti
tels op zijn naam. In het dage
lijkse leven is hij tandarts in
Kolsva, ongeveer 120 kilome
ter ten zuidwesten van Stock
holm.
"Ik was eind juni geblesseerd
geraakt", lichtte Granath gis
teravond zijn handelwijze
toe, "en ik heb die blessure
met cortisonen behandeld,
maar dat heeft niet geholpen.
In oktober heb ik twee we
ken anabole sterioden ge
bruikt om de pijn tijdens de
trainingen te verlichten,
maar vooral om operatief in
grijpen te voorkomen. Ik heb
me echter toch in januari
moeten laten opereren". Gra
nath vond het vervelendste
van de hele kwestie dat de
schaatssport in een slecht
daglicht werd gesteld. "Naar
mijn mening is schaatsen een
'schone' sport in vergelijking
met tal van andere sporten".
Monika Holzner is opgeno
men in de Westduitse ploeg
voor de Olympische Winter
spelen. Het Olympisch Comi
té heeft de 29-jarige Holzner
ingeschreven voor de 500 en
1000 meter, Holzner, moeder
van twee kinderen, zal de eer
ste schaatsenrijdster zijn die
vier keer aan de Spelen heeft
deelgenomen.
Holzner won in Sapporo (1972)
goud op de 1000 meter en
was, zij het minder succesvol,
in Innsbruck (1976) en Lake
Placid (1980) van de partij.
Het Van-Beelensysteem van Bur
gerhout, afgedwongen door Van
de Bosch, faalde aan alle kanten,
waardoor de Rijnsburger de
voornaamste kandidaat voor de
vacante titel is. Theo Zwetsloot
speelde namelijk een uiterst
voorzichtige partij tegen clubge
noot Frans de Jonge. Beide na
men geen enkel riscio en ook een
offer in het eindspel verontrustte
Zwetsloot niet: remise.
Tot de achtervolgers, die alleen
nog kans hebben als de koplo
pers tegen elkaar niet verder ko
men dan een gelijkspel, behoren
behalve De Jonge ook Ton Noort
(die een papieren zege behaalde
op Peter Bronstring), Cees Bin-
nenkade (die Gijs van Elsts korte
vleugel opsloot en gemakkelijk
won) en Jan Fase (die te aanval
lend spel van Arie Schoneveld
afstrafte door de voorpost te
overmeesteren).
Jan Passchier en Arend Robbe zet
ten hun opmars voort Passchier
rolde Teun Kooistra op, die een
ruil teveel nam, terwijl Robbe
met een onafwendbare dreiging
(dam of schijfwinst) Arend van
Beelen deklasseerde. Ook Leen
Hoogeveen nam wraak. Zijn pa
pieren nederlaag zat hem be
hoorlijk dwars en dat moest Cees
van Duijn ontgelden. De arme
Katwijker werd 'positioneel' ge-
veegd.
Een misrekening van Nick Anker
kostte hem bijna de zege. Een
schijfwinnende dam werd ach
terwege gelaten, maar door een
blunder van Hans Stolwijk in het
eindspel pakte de Bodegraver
toch nog beide punten. Jan Par-
levliet wisselde zijn plaats met
André van der Zwan door beide
voorposten op te peuzelen en
Cor de Jong won met een simpel
zetje van Rob Blonk. Tenslotte
kwamen Louis de Frankrijker en
Jaap van Duyvenbode na zes uur
spelen en een bijzonder onregel
matige partij terecht remise
overeen.
Dit alles betekent een uiterst ver
rassende ontknoping van dit
toernooi, dat aanstaande zater
dag zijn kampioen kent Niet al
leen spelen beide koplopers te
gen elkaar, maar ook ontmoet
Jan Fase Ton Noort en komt
Cees Binnenkade tegen Frans de
Jonge uit. Spanning genoeg.
In het clubgebouw van RDC te
Rijnsburg probeerden maar
liefst dertig dammers zich te
plaatsen voor de finale sneldam-
men om de eerste DMH-titel. Ge
speeld werd in drie groepen van
tien dammers., Zenuwachtige
handbewegingen, schijven
schots en scheef op het dambord
en venijnig getik op de klok le
verden uiteindelijk de volgende
finalisten op: (groep A) Albert
Huisman en Jan Passchier;
(groep B) Frans de Jonge, Regi
nald Lindemand en Jan Schijff;
(groep C) Cees Binnenkade,
Hans Klinkenberg en Ton Noort.
RONALD VAN EGMOND
ROSEMONT (Reuter) - Tijdens
indooratletiekwedstrijden in Ro-
semont in de Amerikaanse staat
Illinois heeft Earl Bell het pols
stokhoogspringen gewonnen
met 5,70 meter. Een poging het
wereldrecord (5,81 meter van de
Rus Sergej Boebka) te verbete
ren, mislukte maar net. Jeff Buc-
kinghem, die het ook op wereld-
recordhoogte probeerde, werd
tweede met 5,60 meter.
De wereldrecordhouder op de 100
meter, Calvin Smith, won in Ro-
semont de 50 meter in 5,70 secon
den. De zege op de 3000 meter
ging naar de Oostduitser Hans-
Georg Kunze in 7.48,69. Zijn
landgenoten Ingrid Auerswald
en Detlef Wagenknecht waren
het snelste op de 50 meter (6,21)
en 800 meter (1.49,00).
Voor het eerst zijn de inkomsten
van de 'Wilde ganzen' gedaald; er
kwam vorig jaar bijna een mil
joen gulden minder binnen dan
in het jubileumjaar 1982: 3,65 te
gen 4,6 miljoen. In de voorgaan
de drie jaren vlogen de Ganzen
ruim 4 miljoen gulden bij elkaar.
De 'Wilde ganzen', indertijd opge
richt door de Interkerkelijke
Omroep Nederland, zamelen
geld in voor steun aan projecten
voornamelijk in de Derde We
reld. Vorig jaar kwam het meeste
geld binnen voor de vluchtelin
gen in Nigeria en Ghana en voor
het oecumenisch radiopastoraat
van dominee Klamer.
Aandachtscentrum. Het 'aan
dachtscentrum' van een aantal
kerken in de Haagse binnenstad,
dat vorig jaar zijn deuren open
de, functioneert goed. Er zijn al
meer dan 2000 mensen geweest,
zo deelt de diakonale predikant
F. Nijssen mee in zijn werkver-
slag. Het centrum is bedoeld
voor mensen die behoefte heb
ben aan gesprek, informatie of
zomaar een beetje rust. Er wor
den ook wel tentoonstellingen
gehouden. Een veertigtal vrijwil
ligers en zeven pastores hebben
er bij toerbeurt dienst.
Uitbreiding van de werkzaamhe
den wordt nu overwogen. Men
denkt aan open praatmiddagen,
meditatie-uren, bijeenkomsten
over actuele onderwerpen,
groepspastoraat voor mensen die
een zwaar verlies hebben gele
den, en nazorg voor ex-zieken
huispatiënten.
Beroep op Lubbers. In een 'open
brief vragen 144 zendings- en
ontwikkelingswerkers in Kenia
premier Lubbers, al het mogelij
ke te doen om de plaatsing van
kruisraketten in Nederland (en
ook in Europa) te verhinderen.
De ondertekenaars in dienst
van de hervormde zending, be
drijven of de regering - vinden
plaatsing van nieuwe kernwa
pens een levensgevaar voor de
mens en de komende generaties.
Een andere groep zendings- en ont
wikkelingswerkers in Kenia
stuurde eind december premier
Lubbers een brief, waarin het be
leid van de Nederlandse over
heid met betrekking tot de kern
bewapening werd ondersteund.
Onder deze brief stonden 37
handtekeningen.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Puttershoek H. O. Molenaar
Nieuwveen, te Oudwoude-Wes-
tergeest (Fr.) kandidaat mevr. A.
E. Keuning Vianen, te Dreischor-
Noordgouwe D. R. Jonker Hall;
benoemd door de Gereformeer
de Zendingsbond in de Neder
landse Hervormde Kerk voor Pe
ru G. H. Njland Tiendeveen-
Nieuwbalinge (Dr.); beroepbaar:
G. J. van der Togt Maarssen en C.
Verwaai Amsterdam.
DEN HAAG (GPD) - De Zuidlim
burgse gebieden rondom DSM,
bij Geleen, Stein, Beek en Roer
mond vormen wat geluidoverlast
betreft de grootste probleemge
bieden in Nederland. „Het zijn
buitengewoon gecompliceerde
zaken waarvan de oplossing ja
ren zal vergen", zei minister Win-
semius (VROM) gisteren in de
Tweede Kamer tijdens een com
missiedebat over industrieel en
verkeerslawaai.
De geluidhinder wordt daar voor
een belangrijk deel veroorzaakt
door het militaire luchtverkeer
van drie bases in Duitsland,
Bruggen, Laarbruck en Wilden-
rath, onder meer door de
vliegende radarposten (Awacs).
De geluidoverlast zal nog wor
den versterkt wanneer op een
van die bases in de loop van dit
jaar de eerste Tornado's worden
gestationeerd: zeer zware, twee-
motorige gevechtsvliegtuigen,
die door het enorme kabaal dat
ze kunnen voortbrengen, op
luchtvaartshows, grote aandacht
plegen te trekken.
Ook de burger luchtvaart naar en
van de luchthavens uit Limburg
(Beek) is oorzaak van geluidover
last. Winsemius zei in dit ver
band dat indien er op Zuid-Lim
burg „een grote investering"
komt, de regering dan ook tot
een oost-westbaan zal besluiten.
Over het eventueel draaien van de
vierde baan op Schiphol betreft
zei de bewindsman dat de rege
ring nog vóór de zomer een defi
nitief standpunt zal innemen.
Dat is later dan de bedoeling
was. De minister deelde verder
mee, dat minister Smit-Kroes
met de luchtvaartmaatschappij
en die Schiphol aandoen tot een
vergelijk was gekomen over de
geluidheffing die zij (en vervol
gens de passagier) moeten beta
len voor de isolatie van woonhui
zen rondom Schiphol.
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Sneek H. Postma, Dalfsen;
aangenomen naar Zwaagwe-
steinde (Fr.) kandidaat T. E. Hut-
tenga aldaar.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Aduard T
Dijkema Twijzel-Kollumer-
zwaag, te Hoogkerk A. Veldman
Dalfsen; aangenomen naar Per
nis B. Gratz Delft; beroepbaar T
Groenveld Harderwijk.
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: beroepen te Delft J. H. Car-
lier Amsterdam-Nieuwwest; aan
genomen naar Rotterdam-Zuid
K. Boersma Hoogeveen.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Meeuwen Chr. van de
Poel Yerseke.
Afscheid Jonker
Professor dr. H. Jonker heeft we
gens pensioen afscheid genomen
als kerkelijk hoogleraar aan de
Utrechtse universiteit, waar hij
'praktische theologie' onder
wees. Jonker werd in 1959 hoog
leraar, toen hij in Amsterdam
predikant was.
Deze maand is het ook veertig jaar
geleden, dat professor Jonker tot
predikant van de Hervormde
Kerk werd bevestigd. Dat ge
beurde in Molenaarsgraaf (Al-
blasserwaard). Hij ging daar deze
maand voor in een gedachtenis-
dienst. Na Molenaarsgraaf werk
te hij als predikant nog in Bode
graven en Amsterdam.
In zijn afscheidscollege zei Jonker,
dat de praktische theologie veel
belangrijker is geworden. Dat
komt door de vraag naar de prak
tische en maatschappelijke bete
kenis van de theologie, de hero
riëntatie van de universiteit op
de maatschappij, de vernieuwing
van het onderwijs en de demo
cratisering van het bestuur.
Het was voor Jonker een pro
bleem, dat de theologische we
tenschap geen eenheid is. "Vele
stemmen spreken elkaar tegen,
en ook de vragen van cultuur en
maatschappij kunnen je beklem-
Theologie en kerk hebben elkaar
nodig, zo besloot hij zijn college.
"De theologische rede heeft een
gelovige gemeente nodig, want
theologie zonder geloof is een
paskwil. De kerk heeft de theolo
gie nodig, want zonder dit onder
zoek wordt zij een sekte".
Zeeland. In de reeks 'Anderhalve
eeuw gereformeerden in stad en
land' is nu het tweede deel ver
schenen. Het gaat over Zeeland.
Ds. C. Mak, voorzitter van de
commissie 'Herdenkingen' van
de Gereformeerde Kerken in Ne
derland, bood de Zeeuwse com
missaris van de koningin, mr. C.
Boertien, het eerste exemplaar
aan.
Honderd
Als de algemene vergadering van
de Lutherse Wereldfederatie de
ze zomer in Boedapest de aan
vraag tot lidmaatschap van drie
lutherse kerken goedkeurt, zal
daarmee het ledental precies op
honderd zijn gekomen. De aan
vragen kwamen van Taiwan (810
leden), Sri Lanka (606) en Indo
nesië (13.407).
Wereldraad. De Wereldraad van
Kerken zal op korte termijn een
assistent-secretaris-generaal aan
stellen voor het onderhouden
van de betrekkingen met de lid
kerken, de landelijke en regiona
le raden van kerken en andere in
terkerkelijke organisaties. Deze
functionaris wordt tevens secre
taris van de gemeenschappelijke
werkgroep van de Wereldraad en
de Rooms-Katholieke Kerk.
De laatste jaren is binnen de We
reldraad herhaaldelijk gepleit
voor betere contacten met de
achterban. De assistent-secreta
ris-generaal zal het beleid, dat af
gelopen zomer in Vancouver
werd vastgesteld, aan de lid-ker
ken verduidelijken en wat bij de
ze kerken leeft onder de aan
dacht brengen van de staf in Ge-
nève.
Secretaris-generaal dr. Philip
Potter van de Wereldraad van
Kerken heeft een bezoek ge
bracht aan de paus, in verband
met het voorgenomen bezoek
van de paus in juni van dit jaar
aan Zwitserland en de Wereld
raad. Potter sprak ook met kardi
naal Willebrands, hoofd van het
Vaticaanse secretariaat voor de
eenheid.
Gevangenen
Drieduizend mensen woonden in
de kathedraal 'Christus Koning'
in Johannesburg een mis bij ter
intentie van alle politieke gevan
genen in Zuid-Afrika, onder wie
de secretaris-generaal van de
rooms-katholieke bisschoppen
conferentie, pater Smangaliso
Mkhatshwa. De 32 bisschoppen
betraden de kerk in een ceremo
niële processie, waarbij zich ook
gasten hadden aangesloten, zoals
dominee Beyers Naudé, die de
zwarte toga droeg van de Neder
duits Gereformeerde Kerk.
Aartsbisschop Hurley van Durban
zei in een toespraak, dat de roep
om politiek en godsdienst te
scheiden in werkelijkheid een
oproep is om het evangelie en
het voorbeeld van Jezus Christus
uit het politieke leven te verwij
deren.
De zwarte pater werd op 30 okto
ber vorig jaar aangehouden en
moet op 10 februari voorkomen.
Velen in en buiten Zuid-Afrika
hebben tegen zijn gevangenhou
ding geprotesteerd.
Propaganda. Een Sowjetkrant in
de Oekraine klaagt over de
'geestelijke radio-propaganda
van het westelijke imperialisme'.
De methoden die de predikers
gebruiken zijn, volgens de krant,
uiterst geniepig, "omdat de kerk
over een duizendjarige ervaring
beschikt in het manipuleren van
het menselijk geweten".
Doorgaans doen deze geestelijken
zich goedmoedig voor, maar wie
goed oplet ziet duidelijke sporen
van 'militant clericalisme'. "Het
is goed mogelijk, dat luisteraars
deze half verborgen propaganda
niet onderkennen. Daardoor
worden zij, zonder het zelf te we
ten, slachtoffer hiervan, vooral
omdat ze niet op de hoogte zijn
van de betrekkingen tussen de
geestelijken en de geheime dien
sten van de westerse imperialis
ten".
WASHINGTON - Reagan wil dus
opnieuw in het Witte Huis. Het
heeft zijn Republikeinse ver
kiezingsorganisatie in één
week zo ongeveer een miljoen
dollar gekost om de niet meer
opzienbarende, maar eindelijk
dan toch officiële bekendma
king het karakter van een eve
nement te geven. En misschien
is het dat ook wel, wanneer een
binnenkort 73-jarige, de oudste,
president die de VS ooit heb
ben gehad, zich onverdroten
opnieuw kandidaat stelt voor
een van de zwaarste functies
ter wereld, terwijl alom juist
naar werkgelegenheid voor
jongeren wordt gezocht.
door
Henk Kolb
In de afgelopen drie jaar zijn de
schamperste opmerkingen
over een acteur die president
speelt op den duur verstomd.
Het is blijkbaar nog geen 'Bed
tijd.voor Bonzo' zoals de naam
luidde van een tv-serie, waarin
Reagan met een chimpansee
optrad („die met het horloge is
de president"). Integendeel. In
een televisietoespraak van vijf
minuten, die zijn verkiezings
comité 400.000 dollar kostte,
deelde Reagan mede namens
vice-president Qeorge Bush
mee, zijn taak nog niet vervuld
te achten.
Premier Ruud Lubbers zei na
zyn recente bezoek aan het
Witte Huis een andere Reagan
te hebben ontmoet dan bij een
vorige gelegenheid: „Toen
maakte hij dikwijls de indruk
van iemand die zijn dossiers
niet kende". Reagan heeft ken
nelijk bijgeleerd en Ameri
kaanse commentatoren heb
ben deze president inmiddels
een plaatsje in de historie toe
bedeeld, als 'krachtig leider',
met een veelgeprezen politiek
instinct. Een man die de VS op
een andere koers heeft gezet en
die daarmee, mits herkozen,
wil doorgaan.
De komende Amerikaanse ver
kiezingen (6 november) zullen
daarom vooral het karakter
hebben van een referendum
over Reagans beleid. De De
mocraten hebben tijdens dit
bewind geen duidelijke en
haalbare politieke alternatie
ven kunnen bieden. De nomi
nale leider van die partij, voor
malig president Carter, maakte
in zijn geboorteplaats Plains
weliswaar stoelen, maar werd
daar overigens verwezen naar
de vergetelheid waaruit hij in
1976 met zoveel fanfare te
voorschijn was
„Amerika is terug", zei president
Reagan in zijn toespraak tot
het Congres vorige week en
zondagavond opnieuw, „en het
staat kaarsrecht". Er is weer
nationale trots van bij tijden
benauwende proporties. De
economie herstelt zich, de in
flatie is onder de knie. De VS
hebben gedemonstreerd mili
taire macht niet te schuwen als
het erom gaat hun veronder
stelde strategische belang te
verdedigen.
Maar, tegen welke prijs? Een
miljoen meer werklozen dan in
1980; de nationale schuld is
met 502 miljard toegenomen;
vrouwen en minderheden zijn
weer aan de verkeerde kant
van maatschappelijke scheids
lijnen terecht gekomen. De
Amerikaanse macht viel vooral
op Grenada te bezichtigen en
was elders ook in een aantal
militaire of semi-militaire on
dernemingen te herkennen.
Doch dat was het resultaat van
een buitenlands beleid waarin
confrontatie de plaats kreeg
van falende visie, of die nu te
genstanders betrof dan wel
bondgenoten.
Reagan is de grote kampioen van
de 'fundamentele waarden'
geloof, familie, werk, de woon
buurt, vrede en vrijheid. Rei
kend naar nieuwe grenzen in
de ruimte, beveelt hij zijn land
terugkeer aan naar de beginse
len van een soort samenleving
die al zo'n jaar of dertig gele
den de geest heeft gegeven.
Onder Reagan werden tegenstel
lingen aangescherpt, in plaats
van verzoend. Als hy opnieuw
wordt gekozen, kan vanwege
de presidentiële voorrechten
bij het aanwyzen van functio
narissen, zijn nieuwe koers
nog tot in lengte van jaren voor
de Amerikaanse maatschappij
van kracht blyven.