LEIDSCH
DAGBLAD
Dag en nacht abonnee-tv'
wsw
A#1®
WOON
IDEAAL
BEURS
Vbortus in Portugal niet langer strafbaar
Iuro-TV huurt enige Nederlandse satellietkanaal
VOLVO
VLIETWIJK
Voorschoten
Ex-topman
Uniser
in arrest
Interessante
ANTIEKBEURS
Voorschoten
1001 woon-
ideeën
Oost en West praten
in maart verder over
troepenvermindering
Vrijdag kabinet Suriname
LEIDSCH DAGBLAD
iIJDAG 27 JANUARI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37305
deur: G. Koopman
idredacteur: drs. J. W, E. Metselaar
hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Vow tel.nrs. zie cololon 1
iDRID (GPD) - Het Portugese
tarlement heeft vannacht na een
iebat van twee dagen de omstre-
len abortuswet aangenomen, die
oor de socialistische fractie was
agediend. Volgens de nieuwe
/et is abortus niet langer straf-
iaar in een drietal concrete ge-
allen: indien het leven van de
hoeder gevaar loopt, wanneer de
Detus afwijkingen vertoont of
tidien de zwangerschap het ge-
olg is van verkrachting,
nieuwe Portugese wet is iden-
iek aan de Spaanse abortuswet
lie enkele maanden geleden in
iet Spaanse parlement werd
langenomen. Een voorstel van
de communistische partij, dat
aanzienlijk verder ging en ook
abortus op sociale, psychologi
sche en economische indicatie
wilde erkennen, werd afgewe
zen.
Het debat over de abortuswet heeft
in het teken gestaan van een felle
campagne van de Portugese
rooms-katholieke kerk en de
conservatieve politieke groepe
ringen. Het Portugese episco
paat publiceerde begin deze
maand een uiterst kritisch pasto
raal communiqué waarin abor
tus als misdrijf werd aange
merkt. Ook werd daarin opgeroe
pen tot „burgerlijke ongehoor
zaamheid" indien het abortus-
wetsvoorstel zou worden aange
nomen.
Diverse vertegenwoordigers van
de Portugese rooms-katholieke
kerk kwalificeerden de abortus-
wetsvoorstellen als „legitieme,
zij het wat verlate, nazaten van
de revolutie van 1974". De bis
schop van Braga richtte gisteren
tevergeefs nog een laatste appel
aan het geweten van de socialis
tische parlementariërs om de
wet niet door te zetten.
Bij het begin van het debat organi
seerde de Portugese anti-abor
tusbeweging Pro-Vita een mani
festatie bij het parlement, die
wérd aangevoerd door de hulp
bisschop van Lissabon. Veel om
vangrijker was echter de demon
stratie gisteren van groeperingen
die de beperkte legalisatie van
abortus in Portugal toejuichen.
De abortuskwestie heeft in de so
cialistische gelederen voor de
nodige spanning gezorgd. Pre
mier Mario Soares toonde zich
de laatste weken een fel tegen
stander om de abortuswet nu al
aan de orde te stellen. Soares
achtte het moment weinig op
portuun, omdat een confrontatie
met de kerk de socialisten op dit
moment volgens Soares slecht
zou uitkomen. Bovendien vrees
de de Portugese premier een in
tern conflict in de coalitie met de
rechtse sociaal-democratische
partner, PSD, die scherp gekant
is tegen abortus.
De leider van de PSD, defensiemi
nister Mota Pinto, die zijn terug
keer uit de Verenigde Staten ver
vroegde om het debat te kunnen
bijwonen, bestempelde de abor
tuswet als „de ernstigste vertroe
beling van de onderlinge relaties
in de coalitie tot dusverre". Ver
der nog ging de sociaal-democra
tische regionale president van de
Azoren, Mota Amaral, die eiste
dat de PSD direct uit de coalitie
zou treden.
VOC-SCHIP AMSTERDAMWORDT OPGEGRAVEN
iMSTERDAM - Deze zomer zal
en begin worden gemaakt met
le opgraving van het VOC-schip
Amsterdam', dat 235 jaar gele
ien, op 26 januari 1749 is ver-
iaan. Eerst zal worden bekeken
f de romp van het schip nog
terk genoeg is. Is dat het geval,
tan zal het wrak van de 'Amster-
lam' binnen drie jaar kunnen
oorden gelicht.
jt voor het wegzuigen van het
and op het achterschip noodza-
celijke duikwerk zal worden uit-
jevoerd door vrijwilligers, me-
ierdeels met kev,nis en ervaring
in de nautische archeologie. In
naart zal bij zeer laag water een
lamwand om het achterschip
worden geslagen ter bescherming
van de duikers.
)eveel de hele operatie uieinde-
lijk gaat kosten is nog niet be
tend, maar zal zeker in de mil-
ïoenen guldens lopen. De gemeen
te Amsterdam is de eerste gega
digde om de oude koopvaarder te
conserveren en in een speciale
ruimte permanent ten toon te
stellen.
d de foto het wrak van de
'Amsterdam', dat op het strand
in het Zuidengelse Hastings ligt.
(foto GPD)
voor
prima
inruilauto's
01717-5941-4455
jater regen
erst opklaringen, later op de dag van
het westen uit toenemende bewol
king gevolgd door regen,
inimumtemperatuur omstreeks één
graad, middagtemperatuur onge
veer vijf graden.
iatige, aan de kust tot krachtig of
hard toenemende zuidwestenwind.
I januari 1984
on op: 08.27 uur, zon onder: 17.18 uur.
Maan op: 05.08 uur, maan onder:
13.03 uur.
'aterstanden Katwijk: hoogwater
11.35 uur, laagwater 07.13 en 20.52
Zie Sleutels
Kunst en Antiek
DORDRECHT (ANP) - In op-
dracht van de recherche in Dor
drecht is gisteren in een motel in
Den Bosch een 47-jarige
scheepsmakelaar uit Papen-
drecht gearresteerd. De man
wordt verdacht van grootscheep
se fraude in de zogenaamde Uni-
ser-affaire, het in 1981 in op
spraak geraakte chemisch afval
bedrijf in Moerdijk.
Na een onderzoek van bijna 3 jaar
wordt de scheepsmakelaar onder
andere oplichting, bedrieglijke
bankbreuk, belastingontdui
king, overtreding van diverse mi
lieuwetten, economische delic
ten en het laten opmaken van
valse notariële akten verweten.
Ook zijn vrouw en secretaresse
zijn aangehouden.
Noren roepen
ambassadeur in
Moskou terug
OSLO (AP) - Noorwegen heeft
zijn ambassadeur in Moskou te
ruggeroepen voor overleg over
de affaire-Treholt. Arne Treholt
is de persvoorlichter op het
Noorse ministerie van buiten
landse zaken die wordt verdacht
van spionage voor de Sowjet-
Unie.
De Noorse minister van buiten
landse zaken heeft lat^n door
schemeren dat de betrekkingen
tussen Oslo en Moskou door de
spionage-zaak onder grote span
ning staan. Ook binnen de NA
VO zou de bezorgdheid groot
zijn: er zou zelfs worden onder
zocht of het nodig is een aantal
wapensystemen te vervangen
omdat Treholt hierover de Rus
sen kan hebben ingelicht.
'n Boeiend overzicht
van meubelen,
stoffering, decoraties,
gratis advies
binnenhuis
architect.
25 t/m 29 januari
woensdag 25 jan.
t/m zondag 29 jan.
wo. 1 9.00-22.00 uur
do. vr. en za. 13.00-
1 7.00 uur en 19.00-
22.00 uur. zo. 11.00-
17.00 uur.
GROENOORDHAL
LEIDEN
DEN HAAG (GPD/ANP) - Euro-TV, een voor een belang
rijk deel door Sporthuis Centrum gefinancierd bedrijf,
gaat als de Tweede Kamer akkoord gaat met ingang van
1 september 24 uur per dag abonnee-tv verzorgen. Het
bedrijf heeft van de PTT het alleenrecht gekregen van
het aan Nederland toegewezen kanaal op de Europese
Communicatie Satelliet (ECS)
De programma's zullen worden ge
leverd aan geïnteresseerde ka
belnetten in Nederland, Enge
land, Noorwegen en Finland. Het
contract met de PTT geldt voor
drie jaar met een optie voor nog
eens drie jaar.
Maandag begint het parlement aan
de behandeling van de Mediano
ta, waarin de toestemming van
de exploitatie van abonnee-tv
door het bedrijfsleven is vervat.
Discussiepunt is nog in hoeverre
de omroepen daarbij een rol zul
len spelen. CDA en PvdA vinden
in elk geval dat omroepen bij de
opzét betrokken moeten zijn.
Euro-TV-directeur E.F. Minning
kondigt een 'aantrekkelijk fami
lieprogramma' aan, dat in de
avonduren voornamelijk uit
speelfilms en overdag uit pro
gramma's voor kinderen, bejaar
den, huisvrouwen en zieken zal
bestaan. Er wordt naar gestreefd
de kosten van een maandabon
nement niet boven de 25 gulden
te laten uitkomen. Als in een la
ter stadium ook reclame zou
worden toegestaan worden de
abonnementskosten lager, aldus
directeur Minning.
Zodra de kabelnetten zijn aange
past voor abonnee-tv wordt er
mee begonnen. Vooruitlopend
daarop wordt in september een
begin gemaakt met de distributie
van internationale tv-program-
De PTT heeft de afgelopen maan
den uitgebreide onderhandelin
gen gevoerd met geïnteresseer
den in het satellietkanaal. Daar
toe behoorden behalve Euro-TV
ook Delta Teledistributie (een sa
menwerking van Elsevier-
NDU, Vroom en Dreesmann en
Deltakabel) en de uitgeverij
VNU.
Partij cocaïne
gevonden in
Noordwijkerhout
(Van één onzer verslaggevers)
NOORDWIJKERHOUT - De poli
tie heeft in Noordwijkerhout een
partij cocaïne in beslag genomen
ter waarde van 40.000 gulden. Bij
een huiszoeking in een woning
werd bovendien een illegaal in
ons land verblijvende man aan
getroffen.
De politie kwam op het spoor toen
een 23-jarige vrouw in Lisse na
een anonieme tip werd aange
houden. Dat leidde tot een inval
in twee huizen in Noordwijker
hout. In een woning werd onge
veer twee ons cocaïne gevonden.
Op het andere adres werd een klei
ne hoeveelheid soft-drugs in be
slag genomen. Twee Noordwij-
kerhouters van 17 en 23 jaar wer
den in verband daarmee aange
houden, maar zijn inmiddels
weer op vrij.
Dat de PTT nu met Euro-TV in zee
gaat houdt verband met het feit
dat dit bedrijf het kanaal 24 uur
per etmaal wil huren, terwijl de
andere belangstellenden slechts
interesse hadden voor de best
bekeken uitzenduren.
Inmiddels heeft zieh ook een nieu
we gegadigde op de abonnee-tv-
markt gemeld. Het is de firma
Filmnet', een door een bank-
consortium gefinancierd project
onder leiding van de bekende
filmproducent Rob Houwer, die
inmiddels bij het ministerie van
WVC een vergunning heeft aan-
voor abonnee-tv.
sj#
Burgemeester Van
Thijn:
(foto ANP)
'Racisme tast
waardigheid aan'
PAGINA 5
Moskou kritiseert
'retoriek Reagan'
PAGINA 7
EG-crisisregime
staal voortgezet
PAGINA
Medianota: einde
van omroepbestel
PAGINA 17
OCCASION-SPECIALIST
een vol jaar garantie mogelijk.
Ult Alkemadelaan 1Roeiotarendsveen
Iks tel. 01713-2866 - 2073
WENEN (Rtr) - De MBFR-
onderhandelingen tussen
Oost en West over weder
zijdse troepenverminde
ring in Centraal-Europa
zullen op 16 maart worden
hervat.
Een woordvoerder van het Oosten
rijkse ministerie van buitenland
se zaken heeft gisteren meege
deeld dat Oost en West het daar
over eens zijn geworden.
Afgevaardigden van de 11 NAVO-
landen die bij het troepenoverleg
zijn betrokken, gingen woensdag
akkoord met het voorstel van de
Geen afdelingsvoetbal
LEIDEN - De Afdeling Leiden van
de KNVB heeft zowel het voet
bal op zaterdag als op zondag
van het programma afgevoerd.
De toestand van de velden in en
rond Leiden is dermate slecht
dat er niet kan worden ge
speeld. De 'grote' KNVB, in dit
geval West II, heeft nog geen be
slissing genomen. Pas van
avond zal worden bekeken of de
bal al dan niet zal rollen.
Sowjet-Unie om op 16 maart de
besprekingen te vervolgen.
De landen van het Oostblok wei
gerden in december, aan de voor
avond van het kerstreces, een
nieuwe datum af te spreken voor
het al tien jaar durende overleg
in Wenen. Dit uit protest tegen
de plaatsing van nieuwe Ameri
kaanse atoomraketten in West-
Europa.
Meegesleept door me
dedogen met 'de men
sen die onder liggen',
kan een politicus soms de harde
werkelijkheid uit het oog verliezen.
Het pakket aan voorzieningen en
subsidies is als vanzelfsprekend
jaar in jaar uit toegenomen, totdat
de kosten ondraaglijk zijn gewor
den. Waarschuwende geluiden
werden in de wind geslagen als
reactioniaire borreltafelpraat, maar
nu moet er dan toch gesneden wor
den en menigeen vraagt zich af
waarom er niet eerder is ingegre
pen.
In de Tweede Kamer is deze week
een scherp conflict ontstaan over
de beloning van zwaar gehandi
capten, in het afstandelijke ambte-
narenjargon de zogenaamde B-ca
tegorie, die in sociale werkplaatsen
werken in het kader van de wet so
ciale werkvoorziening.
Het CDA is er mordicus tegen dat de
ze gehandicapten voortaan geen
loon meer zouden ontvangen,
maar worden afgescheept met een
lage uitkering, terwijl zij naar beste
kunnen toch een 'volwaardige ar
beidsprestatie' leveren. Staatsse
cretaris De Graaf en de coalitiege
noot van het CDA, de WD, daar
entegen zijn van mening, dat de
geringe prestaties van deze men
sen een bezuiniging terzake
rechtvaardigen.
Op zoek naar bezuinigingen zijn we
aldus aangeland bij die mensen die
met recht de zwaksten in ons mid
den genoemd mogen worden,
mensen bovendien die moeilijk
voor hun eigen, zo zwakke positie
kunnen knokken, tenzij in een be
schamende optocht naar het Bin
nenhof.
De kosten van de wet sociale werk
voorziening zijn de afgelopen jaren,
zoals ook elders gebruikelijk, ex
plosief gestegen. Het aantal werk
nemers verdubbelde in een periode
van ruwweg tien jaar van 40.000 tot
80.000 en de kosten stegen van
650 miljoen in 1970 tot drie miljard
in 1983. Deze voorziening voor
zo'n grote groep mensen, onder
wie overigens ook velen die minder
zwaar gehandicapt zijn, kan nu ook
niet meer ontsnappen aan een ka
binet dat zich ten doel stelt de druk
van de collectieve lasten te verlich
ten.
Op zoek naar mogelijke bezuinigin
gen hoeft ook een kijkje binnen de
sociale werkplaatsen niet achter
wege te blijven. De enorme stijging
van de kosten kan bijvoorbeeld sa
menhangen met de neiging binnen
deze instituten om als het ware een
heus bedrijf te zijn dat concurre
rend opereert op de markt. Het ac
cent is dan verschoven van een so
ciale voorziening met de daarbij be
horende sociale begeleiding, naar
een produktiebedrijf dat zich, ook in
de moeilijkste omstandigheden,
staande probeert te houden.
Nog afgezien van het probleem van
de oneigenlijke concurrentie zou
den de sociale werkplaatsen daar
mee ook afdwalen van hun primai
re taak. Het kan daarom geen
kwaad als in een nader onderzoek,
overigens ingegeven door de
speurtocht naar mogelijke bezui-
ningen, het zij toegegeven, dit as
pect opnieuw onder de aandacht
komt en tot beleidswijzigingen aan
leiding geeft.
Een dergelijke kritische, en ook harde
aanpak, is te verkiezen boven het
zomaar 'pakken' van een groep
'mensen die onderliggen'. De politi
ci die daar tegenopkomen getuigen
terecht van mededogen.
Staatssecretaris De Graaf moet nu
terug naar het kabinet om te zien of
hij daar alsnog tien miljoen gulden
kan vinden voor 1984, om meer
centjes gaat het niet.
DEN HAAG (ANP) - In Suriname zal volgende vrijdag een tussentijds
kabinet worden geïnstalleerd. De installatie is een week uitgesteld
om de Surinaamse vakbonden meer tijd te gunnen voor het aanwij
zen van kandidaat-ministers.
Dit heeft de Surinaamse ambassadeur in Nederland, Henk Herrenberg,
vanochtend meegedeeld. Gisteravond werd in goedingelichte krin
gen in de Surinaamse hoofdstad vernomen dat de vakcentrales en het
bedrijfsleven hun medewerking aan een crisis-kabinet weigerden als
niet eerst de noodtoestand zou worden opgeheven en de persvrijheid
gegarandeerd. Volgens Herrenberg is dit onjuist.
^NÜvöoTdëHAH/iTpRiT?
IGepolsterde leder herenschoen
in grijs en blauw. Maten 40 45
alléén morgen
EEN ÉCHT COMPLETE KRANT. OVER WEREI.I), STAD EN LAND.
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
Adres
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. Óf u kunt even bellen, (071 - 144941).
lange Gracht 5 Leiden
(naast de Olgros) I
tel. 071 - 142864
