Filmfestival wint aan internationale betekenis Als de atoombom barst ni!i 1P 1 'Rotterdam' krijgt steeds meer allure Vrij circuit 'The day after': een tv-film in de bioscoop ik '"fllii.- Uk. ii r AW JF 'The day after'; regie: Ni cholas Meyer; hoofdrol len: Jason Robards, Steve Guttenberg en JoBeth Williams; theater: Lido 1, Leiden; leeftijd: 16 jaar. iiiiiiiiiiiiimimiiniiiiiiiiiiii het witte doek te kort. Een regis seur zal voor de bioscoop heel andere effecten zoeken dan Meyer nu voor 'The day after' koos. Het sterkst is de film daar om dan ook in het eerste gedeel te, als de bom nog moet barsten. In losse, elkaar snel opeenvol gende scènes wordt het leven in Kansas, een gemiddelde Ameri kaanse stad getekend. In snel treinvaart leren we de hoofdper sonen oppervlakkig kennen. Niet bepaald een nieuwe aanpak voor een 'catastrofe-film', maar het werkt wel. Zeker om de ver schillende reacties op het nade rende onheil te tonen. De onrust bij degenen die de Cuba-crisis hebben meegemaakt en het ver trouwen in de goede afloop. Dat laatste hebben de meesten dus. Als Kansas eenmaal getroffen is en de radio-actieve 'fall out' de ver dere omgeving langzaam kapot vreet, verliest 'The day after' aan merkelijk aan zeggingskracht. De film wordt langdradig en het verhaal raakt langzamerhand doordrenkt van een zurig mora lisme. Vooral het slotbeeld van twee oudere mannen die troost bij elkaar zoeken, werkt op de lachspieren en dus averechts. Eén van de hooidpersonen in 'The day after' citeert halverwege Ein stein: "Ik weet niet hoe de derde wereldoorlog zal zijn. Maar ik weet wel hoe de vierde wereld oorlog wordt gevoerd. Met stok ken en stenen". 'The day after' bevestigt min of tneer die stelling, maar maakt ons niet veel wijzer ovei WO III. BART JUNGMANN Jason Robards op de puinhopen van Kansas. Is 'The Day after' inderdaad één van de belangrijkste films ooit gemaakt? Ja, als de kijker geheel argeloos is op het terrein van nu cleaire oorlogsvoering. Nee, als de kijker ook maar iets weet van Pershings, SS 20-raketten en wat dies meer zij. Nee, als de kijker 'The day after' puur cinemato grafisch beoordeelt. Regisseur Nicholas Meyer heeft dus groot gelijk als hij zegt dat 'The day after' een echte tv-film is. De bioscoop selecteert zijn publiek, maar voor de tv is tegen woordig geen enkele huiskamer veilig meer. De boodschap, voor zover je die The day after' kunt toedenken, bereikt dan tenmin ste de juiste personen. Afgezien nog maar even van het feit dat de schok die 'De dag daarna' (echt mooi is die vertaling niet) in de VS veroorzaakte, in Europa on denkbaar is. Wij zijn in vergelij king met de Amerikanen veel meer vertrouwd met de oost- west-verhoudingen en al haar ri- Omdat 'The day after' voor televi- (foto pr7 sie is bestemd, schiet de film op Soms als ik tijdens een film in Tria non de slaap niet kan vatten, slaat mijn fantasie op hol: als ze nu de aankleding eens verbeter den en zorgden voor een betere programmering, zou deze bio scoop dan niet de beste van Lei den zijn? Ja. Maar ondertussen.... steeds heb je het gevoel dat je elk moment door de stoel kunt zakken. Waag het niet te gaan verzitten. Onheil spellend gaat het stoeltje dan kraken: jammerklachten. De meeste films die in dit theater worden vertoond hebben één ding gemeen: altijd komen er mensen in voor die hun mede schepselen van het witte doek willen jagen, om het maar eens humanistisch te zeggen. Dat geldt ook voor 'Mr. Boo', een film die sinds gisteren in Trianon Hoe Hui elke minuut weer niet leuk is Mr. Boo; regie: M. Hui; acteurs: M. Hui, S. Hui; theater: Trianon; leeftijd 12 jaar. draait. De grootste humorist van Azië in de rol van detective jube len de affiches. En: elke minuut een schaterlach. Elke minuut? Ik heb niet één keer gelachen, mis schien moet ik toch eens naar de acupuncturist. Fout, roept mijn alter ego. Die Hui, de naam zegt het al, brengt iemand eerder aan het huilen dan het lachen. Trou wens, de films in Trianon verto nen ook in een ander opzicht ver wantschap: halsbrekende acro batiek op het doek, telkens. Ook in deze film. Op een bepaald mo ment zie je twee mensen aan een flat hangen. Het wordt tijd dat we eens proefondervindelijk vaststellen dat de stunts niet rea listisch, dat wil zeggen: onuit voerbaar zijn. We doen dat vol gens de methode Bomans. Deze schrijver las een boekje van Karl May en probeerde vervolgens de tijgersluipgang uit. Want, dacht hij, niemand kan zo sluipen. Ge lijk had hij. Het resultaat van zijn pogingen: een omgeploegd voor tuintje. Mocht u dus ondergete kende binnenkort aan de Pie terskerk zien hangen, schrik dan niet, ga niet roepen, hij is bezig aan een onderzoek. WIM BRANDS Wreed keizerrijk Caligula voor tweede maal onderwerp film Bob Guccione, uitgever van het Amerikaanse sexblad Penthouse, maak te vier jaar geleden 'Caligula' mogelijk. Een film waar aanvankelijk heel wat talent in was geïnvesteerd (Gore Vidal), maar door ruzies in een onsmakelijk eindprodukt resulteerde. Slechte smaak bleek een goede basis voor financieel succes en nu pro beert regisseur David Hills daar met een tweede versie een graantje van mee te pikken. 'De film bevat wrede sche scenes die als zeer schokkend kunnen worden advertentie. Er is dus niets veranderd. De Nederlandse Laura Gemser mag ditmaal als Miriam e< len. Zij maakt deel uit van een complot om de wrede keizer ten val te brengen. Miriam wordt de minnares tracht hem door drugsgebruik geheel uit te schakelen. Na een halluci nerende reis door het verwoeste Rome, krijgt Caligula weet van Mi riams plannen. Met eigen handen beëindigt hij haar leven. Een eenvoudige soldaat, heimelijk verliefd op Miriam, krijgt van de Se naat toestemming om haar dood te wreken. n 'Caligula' pornografi- meldt de i hoofdrol spe- krankzinnige Caligula ROTTERDAM (GPD) - Hoe- wel het festival van Film International (vandaag begon de dertiende ver sie), is omgedoopt tot tot Film Festival Rotterdam, is het belang dit jaar 'in- ternationaler' dan ooit. door Pieter van Lierop De toevloed aan onafhankelijke, kunstzinnige werkstukken uit de wereldcinema volgde allang een natuurlijk geworden bedding naar de Maasstad. Huub Bals en zijn organisatie vonden enige ja ren terug echter dat in een tijd dat het maken van kunstzinnige films steeds moeilijker wordt, men niet kan volstaan met het opwachten van kant-en-klare produkten. Men wilde ook im pulsen geven aan het tot stand komen van belangrijke film kunst. Dank zij de immense goodwill die Film International (nu als uitvoe rende instantie van de onafhan kelijke stichting Film Festival Rotterdam) in de loop der jaren gekweekt had, wordt 'Rotter dam' nu een internationaal tref punt voor instanties die actief zijn met het produceren van kunstfilms. Er komt een 'Cine- m-art'. Deze Cine-m-art is een filmmarkt, waar gehandeld wordt in voltooi de produkties, films die nog niet gereed zijn maar wel al te koop zijn en films die alleen nog maar bedacht zijn, maar nog gefinan cierd moeten worden. Maar de marktwaren dienen wel min of meer in de lijn te liggen van, zeg de Film International-traditie. De belangstelling voor deze kunstfilmmarkt is onverwacht groot gebleken, mede dank zij de aantrekkelijke condities die voor de deelnemers geschapen wer den. Het organiseren van deze nevenac tiviteit in het festival, kost onge veer twee ton, van het totale bud get dat een krap miljoen be draagt, maar Huub Bals gaat er van uit dat de Cine-m-art als ze eenmaal geïnstitutionaliseerd raakt binnen een paar jaar zijn ei gen kosten opbrengt. De markt vindt plaats in het Hil- tonhotel en daar zullen stands zijn ingericht door belangrijke produktieorganisaties als het British Film Institute, het Duitse Filmverlag der Autoren, het Zwitserse Cactus Films, het Franse Institut National de la Communication Audiovisuelle, nationale producentenbureaus uit diverse landen en tal van on afhankelijke filmproducenten. Aangezien veel van deze instanties niet alleen verkopen, maar ook inkopen en omdat 'Rotterdam' jaarlijks ook steeds meer buiten landse journalisten trekt, liggen er ook aantrekkelijke commer ciële mogelijkheden voor Neder lands filmproducenten. Rotter dam zal trouwens drie op papier belangwekkende Nederlandse films in première brengen: het reeds in Venetië gepresenteerde en in Sorrento reeds bekroonde Naughty Boys (van,Eric de Kuy- per), De Witte Waan (van Adriaan Ditvoorst) en De Tijd (van Johan van der Keuken). Erland Josephson en Oleg Jankovsky spelen hoofdrollen in 'Nostalgia' van Andrej Tarkovski. Andere aanpak Niet alleen door de Cine-m-art, maar ook door een gewijzigde aanpak krijgt het festival dit jaar meer allure. Vorig jaar heeft men bij wijze van experiment in het riante Luxor-theater een meer populair festival gecreëerd bin nen het grote festival. Men was tevreden over de resultaten en verschuift het hart van de mani festatie naar het stukje centrum tussen Hilton en Luxor, waar - zeg maar - het hoofdprogramma komende zondag van start gaat om te duren tot en met de zondag daarna. Alleen de filmgekken die willen proberen om alles te zien. (100 gulden voor 100 films) dienen zich van tijd tot tijd in het clau strofobisch makende labyrint aan de Gouvernestraat te storten met onder meer de theaters 't Venster, De Lantaarn en Het Filmhuis. Wie echter comfort op hoge prijs stelt en een sterke pro grammaselectie wil meemaken. kan zich behaaglijk nestelen in Luxor en aan de overkant van de straat de talkshows gaan volgen in het Hilton, of zich daar storten in het muzikaal vertier dat spe ciaal wordt aangericht. Tot de internationale gasten die voor onder meer de openbare talkshows naar Rotterdam ko men, behoren beroemdheden als Karen Black, Rutger Hauer (als hoofdrolspeler van de film Eure ka, van Nicholas Roeg die óók komt), de regisseur Andrej Tar kovski, Henry Jaglom, John Say- les, Miklós Jancso, Joseph Man- kiewicz aan wiens fameuze films een speciaal retrospectief wordt gewijd, en vele anderen. En per traditie zorgt 'Rotterdam' voor spectaculaire verrassingen. Zo hoopt men (in verband met Roegs film) ook nog op Gene Hackman. Geen klappers Vorig jaar had het festival een paar stevige klappers voor het grote publiek: One from the heart, La notte di San Lorenzo onder meer. Zulke klappers ontbreken dit keer, maar het -programma kent wel een weelde aan kleinere populaire films die om verschil lende redenen soms toch heel bijzonder zijn. Met name de in Rotterdam altijd goed gedijende John Sayles zorgt voor aange naam amusement met niet alleen nieuwe, zelf geregisseerde werk stukken (Brother from another planet en Baby it's you) maar ook van een gangsterfilm als La dy in Red en de SF-film Battle beyond the stars, waarvoor hij ooit de scenario's leverde. Er zijn ook opvallend veel muziek films in het programma, zoals Chantal Akermans Les annees '80, Black Wax (van Robert Mug- ge) en Eric de Kuypers reeds eer der genoemde Naughty boys. In Cannes waren al te zien Tarkovs- ki's Nostalgia en Bressons l'Ar- gent. Twee films die toen de Spe ciale Juryprijs mochten delen, maar op het moment dat die on derscheiding toegekend werd en de prijzen opdreef, al maanden tevoren door Bals waren aange kocht. Overigens presenteert Film Inter national al sinds jaren de films van zowel Tarkovski als Bresson, omdat de commerciële impor teurs er geen interesse voor had den en waarschijnlijk ook deze hoogwaardige kunstfilms niet eens cadeau zouden willen heb ben. Makkelijk zijn ze geen van beide, maar wel heel indrukwek kend om uiteenlopende redenen. Somberder l'Argent zou, volgens de bejaarde Robert Bresson zelf, zijn laatste film zijn en is somberder dan al les wat deze veteraan eerder te zien heeft gegeven. Een jongen die een vals bankbiljet bij toeval in bezit heeft gekregen, wordt verdacht van valsemunterij en wordt veroordeeld, wat hem niet alleen zijn vrijheid kost, maar ook het geluk van zijn pril gezin. Als hij uit de gevangenis komt is hij een ander mens geworden en hij begaat een aantal lugubere moorden. Het is een film die mi nimale aandacht geeft aan psy chologische ontwikkelingen, maar een briljante demonstratie is van de Bresson-stijl die alles uit de beelden wegzuivert wat overbodig is en alle handeling en ■'essenties vangt in bij voorkeur het markante detail. Geld, zo de monstreert Bresson, maakt niet alleen ongelukkig, het is boven dien een smerig corrumperend artikel, dat slechts bedrukt pa pier is - een fictie - en tegelijker tijd een macht heeft die dood en verderf zaait. Tarkovski is een Russische mees ter van beroemde films als Sola ris, De Spiegel en Stalker. Nostalgia heeft hij in Italië ge maakt en is een tot machtige vi sioenen verwerkte uitdrukking van de spreekwoordelijke Russi sche zwaarmoedigheid, die een extra impuls kreeg door Tar- kovski's eigen ontheemdheid tij dens het maken van de film. Het gaat dan ook over een Rus in Ita lië, die een tegenhanger heeft in een Italiaan (gespeeld door de Zweed Erland Josephson) die zich een vreemdeling voelt in ei gen land. Curieus was het dat juist Bresson en Tarkovski in Cannes die prijs moesten delen, want ze maken kunstfilms die eikaars tegendeel vormen. Bresson is een asceet, die sobere films maakt (l'Argent kostte desondanks bijna 13 mil joen Franse frank) en iedere vorm van sentiment categorisch uit de weg gaat. Tarkovski door drenkt zijn Nostalgia met emo ties en als het woord barok niet bestond, mocht het speciaal voor deze film worden uitgevonden. I'liil!"1'! IIRiJIII 1 "mul' lliiiilll 'Minui' in BLIJVERS "Staying alive" - John Travolta wordt er4niet beter op, Lido 2, Leiden. "Never say never again" - De 'enige echte' James IJond?. Studio. Lei den. Euro 1, Alphen. "Trading places" - Misschien wel de beste komedie van 1983, Lido 4, Leiden. "Jaws 3, 3D" - Driedimensionale ka ken duiken op bezoeker af, Euro 4, Alphen, nu ook in Luxor, Lei- (OP)NIEUW) "An officer and a gentleman" - Me lodrama met Richard Gere, Euro 3, Alphen. "De genadeslag" - City 1. Katwijk. "The Entity" - griezelfilm met Bar bara Hershey in de hoofdrol. Eu ro 4, Alphen. "Black Cat" - griezelfilm. City 1 Katwyk. "Frances" - Jessica Lange in een veelgeprezen hoofdrol. City 2, "Osterman weekend" - bloedige thriller met Rutger Hauer, City 3, Katwijk "Le Rouffiant" - spannende film met Lino Ventura, City 4, Katwijk SEXFILMS NACHTFILMS "Love for sale" - Rex, Leiden. "Love hotel" - Euro 1. Alphen. "Zondige hoogstandjes" - Euro 2, Alphen. "An officer and a gentleman" - Eu ro 3. Alphen. "The Entity" - Euro 4, Alphen. DEN HAAG "The day after" - Asta (463500). al. "Trading places" - Bijou (461177), al. "Tootsie" - Calypso (463502), al. "Carmen" - Babylon 1 (471656), 16 jr. "Twilight zone" - Babylon 2, 12 jr. "De vier vuisten slaan op hol" - Ba bylon 3. al. "Ghandi" - Euro (667066), al. "De killer keert terug" - Odeon 1 (462400), 16 jr. "Wargames" - Odeon 2, al. "Neven say never again" - Odeon 3, 12 jr. "L'homme blessé" - Odeon 4, 16 jr. "Robin Hood" - Odeon 4, al. "Studentensex" - Le Paris 1 (656402), 18 jr. "Vanessa's het schoolmeisjes" - Le Paris 2, 18 jr. "Amanda by night" - Le Paris 3, 18 jr- "Jaws 3. 3D" - Cineac 1 (630637), 12 jr. "Breathless" - Cineac 2, 16 jr. "Curse of the pink panther" - Ci neac 3. al. "Never sav never again" - Metropole 1 (456756). 12 jr. Woody Allen's "Zelig" - Metropole 2. al "Sophie's choise" - Metropole 3. 16 jr. "IYading places" - Metropole 4. al. "Ludwig" - Metropole 5. 16 jr. "Staying alive" - Passage (460977), al. AMSTERDAM "The survivors" - Alfa 1 (278806), al. Woody Allen's "Zelig" - Alfa 2, al. "De illusionist" - Alfa 3, 12 jr. "Trading places" - Alfa 4, al. "Twilight zone" - Bellevue Cinera ma (234876/266227), 12 jr. "The day after" - Calypso 1 (266227/ 234876), 12 jr. "De vier vuisten slaan op hol" - Ca lypso 2, al. "Curse of the pink panther" - Calvp- so 3. al. "Kamermeisjes met wulpse wen- sen" - Centraal (248933), 18 jr. "Les uns et les autres" - Cinecenter (236615), al. "La vie est un roman" - Cinecenter. 16 jr "The world according to Garp" - Ci necenter. 12 jr. "De grote"wordt verwachf'show" - Cinecenter. 16 jr. "Wargames" - Cinema 1 (151243), al. "Jaws 3. 3D" - Cinema 2, 12 jr. "Staying alive" - City 1 (234579). al. "De killer keert terug" - City 2.16 jr. "Robin Hood" - City 2, al. "Max Dugan" - City 3, al. "Anonieta" - City 4, 16 jr. "Prénom Carmen" - City 5, 16 jr. "Wraak in Dallas" - City 6, 12 jr. "Never say never again" - City 7, 12 jr- "Het loon van de angst" - Kriterion, 16 jr. "From here to eternity" - Studio K, 16 jr. "Wargames" - Leidsepleintheater (235909), al. "Pikante standjes" - Parisien (248933), 18 jr. "36 deadly styles" - Rex (246132), 16 jr. "El Sur" - The Movies 1 (245790). 16 jr. "De glimlach van een zomernacht" - The Movies 2. 16 jr "Dans la ville blanche" - The Movies 3, 16 jr "Gabriela" - De Uitkqk (237460). 16 jr. "Never say never again" - Tuschins- ki 1 (262633), 12 jr. "Carmen" - Tuschinski 2, 16 jr. "Jaws 3. 3D" - Tuschinski 3. 12 jr. "Breathless" - Tuschinski 4. 16 jr. "Papillon" - Tuschinski 5, 12 jr. Woody Allen's "Zelig" - Tuschinski 6, al. "Sophie's choice" - Alhambra 1, (233192). 16 jr. Steven Spielberg's "Duel" - Alham bra 1. 12 jr. "Apocalypse now" - Cineac (243639). 16 jr. "The day after" - Rembrandtplein- theater 1. (223542), 12 jr "De vier vuisten slaan op hol" - Rembrandtpleintheater 2, al. Vorig jaar keerde Anthony Per kins terug naar het motel waar in hij in 1960 als Norman Bates zoveel kijkers de schrik op het lijf jaagde. Dat vervolg op 'Psy cho' was zeker de moeite waard, al bleef het natuurlijk in de schaduw vap, het Hitch- cock-origineel. Wie zich daar nog eens van overtuigen wil, kan woensdagavond terecht op Duitsland 3. Zelfs zij die de film nimmer zagen, kennen vast wel de douche-scène die het op de tv nog altijd goed doet. Het verhaaltje in het kort: Ma rion Crane (Janet Leigh) gaat er met een buidel vol geld van door om samen met haar ge liefde in Californië een"nieuw leven te beginnen. Slecht weer noopt haar te stoppen bij het genoemde motel, waarna na de rillingen kunnen gaan lopen. De prachtige muziek van Ber nard Herrmann werkt daar hard aan mee. Aanvang 22.30 uur. Mooi laat dus. Verder bij de Duitsers zaterdag avond 'Dr. Mabuse: die 1000 Augen', de laatste film van Fritz Lang. De figuur van Dr. Fritz Lang, regisseur Mabuse: die 1000 Augen'. (foto ANP) Mabuse was er in 1933 onder meer de reden van dat Lang Duitsland ontvluchtte. In 'Das Testament des Dr. Mabuse' had hij duidelijk de Nazi's ge hekeld. Een rijke Hollywood- carrière volgde, in 1960 keerde hij terug naar Duitsland en rondde zijn carrière af met 'Die 1000 Augen'. Commissaris Kraus (Gert Fröbe) krijgt daar in te maken met een aantal do delijke ongelukken in een lu xueus hotel. Het doet hem sterk denken aan de praktijken van de vooroorlogse misdadi ger Mabuse. Duitsland 1, 20.15 De laatste grote film van Greta Garbo was in 'Conquest' en die is morgenavond op Nederland 1 (23.15 uur) te zien. Ze speelt daarin Marie Walewska, de minnares van Napoleon en dat is een rol van Charles Boyer. K O (Oude Vest) houdt zich de ze weken bezig met regisseur Brian De Palma. Dinsdag is van hem 'Sisters' te zien. Een mysterieuze thriller uit '72. Een journaliste ontdekt een moord en waarschuwt de poli tie. Die neemt haar niet serieus en als ze zelf op onderzoek gaat, ontdekt ze het bizarre le ven van een tweeling. Aanvang 20.00 uur. Het Kijkhuis (Vrouwenkerk- koorstraat) heeft tot en met zondag 'Death in Venice' op het programma staan. De be kendste film van Luchino Vis conti met in de hoofdrol Dirk Bogarde. Hij is een wat verwar de musicus die van streek raakt bij het zien van een scho ne jongeling. Maandag tot en met woensdag 'Les Carabi- niers', een film van Jean-Luc Godard. Typisch voorbeeld van nouvelle vague en anti-mi- litairistisch van toon. Aanvang 20.00 en 22.15 uur. 'Der Mann auf der Mauer' is een film van Reinhard Hauff en vrijdag en zaterdag te zien in het LVC-filmhuis (Breestraat). Het gaat over een man die is geobsedeerd door de Berlijnse Muur en aan beide zijden rela ties onderhoudt. Dinsdag weer de vaste avond voor vrouwen films in het Filmhuis: ditmaal drie korte films van de Ameri kaanse filmpionierster Maya Deren. Woensdag een zoge naamde Indonesische avond met 'Indonesia calling' van Jo ris Ivens. Nederlands bekend- r Joris Ivens, maker van 'Indone sia Calling'. (foto ANP) ste filmregisseur sympathi seert daarin met de Indonesi sche vrijheidsstrijd. Boven dien wordt 'Het land van mijn neiKomst' van Marion Bloem nog eens gedraaid. Donderdag ten slotte het prachtige 'Come back to the five and dime Jim my Dean, Jimmy Dean' van Robert Altman. Aanvang alle avonden 20.00 en 22.15 uur. In het LAK-theater (Cleveringa- plaats) dinsdag om 20.00 uur 'Apocalypse Now', Coppola's imposante epos over de Viet- nam-oorlog. Een huivering wekkende tocht door de jungle van Vietnam. Filmclub Oscar (Alphen) draait maandag (19.00 en 21.30 uur) 'Last Tango in Paris'. Qok hier in Marlon Brando, ditmaal on der regie van Bernardo Berto- lucci. Filmkring Katwijk heeft in de City-bioscoop 'La Strada' (20.15 uur). Een oudje van Fel- lini met Anthony Quinn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 19