Coalitie steunt
wsw
c
Garnalen weer
volop te koop
Kernraket niet met
Grondwet in strijd
Minder banen sociale werkplaatsen
CDA: korter werken
voor welzijnsjongeren
Wel strenge voorwaarden
Voor 800 min.
schade door
medicijnen bij
autorijden
NOS ziet nut
radioberichten
NS niet in
"WOENSDAG 25 JANUARI 1984
DEN HAAG (GPD) De meerderheid van de Tweede Kamer, bestaande uit de rege
ringsfracties CDA en WD, gaat akkoord met de bezuinigingen op de sociale werkplaat
sen. Toch heeft ook het CDA op een aantal punten kritiek op de voorstellen, die ten doel
hebben het de laatste jaren sterk toegenomen aantal gehandicapten of anderszins ar
beidsongeschikten dat bij de werkplaatsen werkt te beperken.
Binnenland
De oppositie wijst de voorstellen
van staatssecretaris De Graaf (so
ciale zaken) volledig van de
hand. Volgens PvdA-woordvoer-
der Knol tast het wetsontwerp de
uitgangspunten van de wet so
ciale werkvoorziening (wsw) aan.
De PvdA wil dat het wetsont
werp wordt uitgesteld en dat
eerst alternatieven worden on
derzocht.
Het wetsontwerp biedt de de rege
ring de mogelijkheid het aantal
arbeidsplaatsen aan een maxi
mum te binden. Bovendien wil
het kabinet de gemeenten ver
plichten de komende drie jaar
het aantal wsw-plaatsen met 2
procent per jaar te verminderen.
Ook wil staatssecretaris De Graaf
de plicht van gemeenten om het
bezetten van wsw-plaatsen te be
vorderen afschaffen. De gemeen
ten zouden slechts „gelegen
heid" moeten bieden aan men
sen die mogelijk voor zo'n ar
beidsplaats in aanmerking ko-
Ten slotte worden maatregelen
voorgesteld om minder arbeids
geschikte jongeren beneden 18
jaar uit te sluiten en toetreding
van mensen die niet aan een be
hoorlijke arbeidsprestatie toeko
men (een derde van een .norma
le') sterk te beperken.
Dat laatste is een van de weinige
punten waarop een kamermeer
derheid zich tegen de bewinds
man keert. Volgens CDA-woord-
voerster Oomen-Ruijten en de
PvdA'er Knol wordt daarmee het
fundamentele recht op arbeid en
de daarbij behorende beloning
aan een bepaalde categorie
(zwaar-)gehandicapten ontzegd.
Sinds 1973 is een wettelijke rege
ling van kracht volgens welke
deze mensen (de B-categorie)
blijvend bij een sociale werk
plaats in dienst kunnen komen,
ook al is hun arbeidsprestatie on
voldoende. Staatssecretaris De
Graaf wil dat de sociale werk
plaatsen deze mensen geen vast
dienstverband met het bijbeho
rende gewone loon meer geven,
waardoor zij afhankelijk blijven
van een uitkering.
'Rendabel'
De meerderheid van de Kamer (be-
DEN HAAG (ANP) - Jongeren die
in de kwartaire sector (welzijn,
onderwijs, gezondheidszorg)
werken, verdienen genoeg om
een deeltijdbaan van 32 uur per
week te aanvaarden. Hun bruto-
maandsalarissen liggen gemid-
de financiering van de aow op
langere termijn. Ook hij drong
aan op reservering van gelden,
waarvoor alle Nederlanders -
ook zij die nu niet premieplichtig
zijn - kunnen worden aange
sproken.
deld enkele honderden guldens De PvdA heeft grote bezwaren te
hoger dan die van leeftijdgeno
ten met het minimumjeugdloon
in het bedrijfsleven.
CDA-woordvoerder Weijers zei dit
gisteravond tijdens de behande
ling van de begroting van Sociale
Zaken in de Tweede Kamer. Hij
vindt dat er alle aanleiding is de
salarisverhouding tussen markt
en kwartaire sector eens ernstig
tegen het licht te houden. Weij
ers drong er bij minister De Ko
ning (sociale zaken en werkgele
genheid) op aan de mogelijkheid
van een 32-urige werkweek voor
jongeren in de kwartaire sector
te bespreken met de belangenor
ganisaties.
De CDA-woordvoerder vindt dat
jongeren die langer dan een half
jaar werkloos zijn, recht hebben
op een specifieke aanpak (scho
ling, stages, werkgelegenheids
projecten). Daar moeten echter
ook plichten tegenover staan,
vindt Weijers. Bovendien, zo zei
hij, moeten jongeren "niet zieli
ger doen dan nodig is, omdat er
ook honderdduizenden jongeren
een baan vinden".
Evenals zijn WD-collega Linscho-
ten vroeg Weiiers aandacht voor
gen de gewijzigde taak die minis
ter De Koning heeft toebedeeld
aan de arbeidsbureaus. Ook voor
de personeelsinkrimping bij de
bureaus als gevolg van de ver
mindering van het totale aantal
ambtenaren met jaarlijks twee
procent hebben de sociaal-demo
craten weinig goede woorden
over.
De arbeidsbureaus moeten hun
aandacht verleggen van het aan
bod van arbeidskrachten naar de
vraag daarnaar. De dienstverle
ning moet worden afgestemd op
de behoeften van de werkgevers
en de GAB-medewerkers moe
ten op zoek naar vacatures de be
drijven langs.
PvdA-woordvoerder Spieker ver
weet De Koning op die manier
de langdurig werklozen in de
kou te laten staan. De werkge
vers vragen vooral mensen met
voldoende scholing en arbeidser
varing. In de praktijk komt dit
erop neer dat nog slechts zo'n
twintig procent van de werkzoe
kenden voor bemiddeling in aan
merking komt, aldus Spieker. De
PvdA is er voorstander van dat
bedrijven worden verplicht vaca
tures bij het GAB aan te melden.
staande uit CDA, PvdA, D'66 en
de kleine linkse partiien) vindt
dat economische overwegingen
als het .rendabel' zijn van de ge
handicapten niet belangrijker
mogen zijn dan het sociale be
lang.
De WD'er Nijhuis zag het alle
maal niet zo somber in. Hij wees
erop dat de bomen niet meer tot
in de hemel groeien en dat de B-
categorie bovendien niet zal wor
den getroffen door de beperkin
gen die voor de grote groep ge
handicapte werknemers gaan
gelden.
Met die bezuinigingen heeft de ka
mermeerderheid aanmerkelijk
minder moeite. CDA en VVD
vinden dat bezuinigingen op de
sociale zekerheid nodig zijn en
dat de sociale werkplaatsen daar
bij niet kunnen worden ontzien.
Dat houdt in dat het aantal werk
nemers moet worden terugge
drongen.
Volgens Nijhuis mogen de sociale
werkplaatsen niet ongeremd blij
ven groeien in een tijd waarin in
het bedrijfsleven een half mil
joen banen verloren zijn gegaan.
De sociale werkplaatsen worden
gezien als concurrenten voor het
bedrijfsleven omdat zij bepaalde
arbeid goedkoper verrichten, al
dus de WD'er.
In tien jaar tijd is het aantal werk
nemers in de wsw bijna verdub
beld (van ruim 40.000 naar
80.000) terwijl de kosten zijn ver
zesvoudigd (van ruim 500 mil
joen naar bijna 3 miljard grilden).
Over de wijze waarop dit proces
kan worden omgebogen, staan
PvdA en D'66 lijnrecht tegen
over CDA en WD.
Knol had ook scherpe kritiek op
het maandag bekendgemaakte
besluit van het kabinet dat be
drijven niet langer worden ver
plicht om vijf procent van hun
personeelsbestand uit gehandi
capten te laten bestaan. „De on
dernemers hebben gezegevierd.
De zwakkeren leggen weer het
loodje. Schande", riep Knol uit.
Dankert (PvdA)
lijsttrekker?
DEN HAAG (GPD) - Een commis-
sie uit de PvdA wil Piet Dankert
als lijsttrekker voor de komende
Europese verkiezingen. Het par
tijbestuur van de PvdA is er
voorstander van het lijsttrekker
schap te geven aan oud-partij
voorzitter Ien van den Heuvel.
De speciale, onafhankelijke com
missie uit de PvdA heeft de afge
lopen tijd gesprekken gevoerd
met meer dan veertig kandidaten
voor een socialistische zetel in
het Europese parlement. De
commissie heeft achter gesloten
deuren vergaderd onder leiding
van Relus ter Beek, voorzitter
van de kamercommssie voor bui
tenlandse zaken.
DEN HAAG (GPD) De eventue
le plaatsing van 48 Amerikaanse
kruisraketten in Woensdrecht is
niet in strijd met de Grondwet.
Over de plaatsing kan de Tweede
Kamer met een gewone meerder
heid beslissen. Een meerderheid
van twee-derde is niet nodig. De
Raad van State schrijft dit in een
advies over de grondwettelijke
aspecten van de plaatsing van
kruisraketten, dat gisteren open
baar is gemaakt.
De regering wil - als zij in de loop
van dit jaar tot plaatsing van ra
ketten besluit - een verdrag slui
ten met de Verenigde Staten
waarin de stationering is gere
geld. In dat verdrag zal vastlig
gen, dat over het inzetten van de
wapens alleen in NAVO-verband
kan worden beslist. Daarmee
wordt voorkomen, dat de Ver
enigde Staten geheel zelfstandig
en ongecontroleerd vanuit Ne
derland Moskou onder vuur kun-
De Raad van State vindt dat Ne
derland optimale invloed moet
kunnen uitoefenen op een be
sluit over inzet van de kruisra
ketten. Over de manier waarop
dat moet worden geregeld,
spreekt hij zich nog niet uit. De
regering heeft in haar advies-
aanvrage de mogelijkheid van
een veto-recht al verworpen. Dat
zou afbreuk doen aan de eenheid
en geloofwaardigheid van de
NAVO en van de nucleaire af
schrikking.
Meer voelt de regering voor een
formulering, waarbij de positie
van Nederland wordt onder
streept in de NAVO-consultatie-
procedure die aan inzet van de
Amerikaanse raketten vooraf
gaat. In de sterkste vorm zou het
verdrag de bepaling bevatten,
dat Amerika niet tot inzet over
gaat dan na uitdrukkelijk aan
dacht te hebben besteed aan het
Nederlandse standpunt. De be
slissingsbevoegdheid blijft bij de
Amerikaanse president.
Het verdrag kan met een gewone
parlementaire meerderheid (de
helft plus een) worden goedge
keurd. De ministers De Ruiter
(defensie), Van den Broek (bui
tenlandse zaken) en Rietkerk
(binnenlandse zaken) delen de
opvatting van de Raad van State,
dat de kruisraketten geen aantas
ting van de Nederlandse souve-
reiniteit betekenen en dus niet
strijdig zijn met de Grondwet. Ze
schrijven dit in een begeleidende
brief aan de Tweede Kamer.
De Raad van State wijst er in zijn
advies op, dat Nederland al eer
der een stukje souvereiniteit
heeft prijsgegeven door lid te
worden van de NAVO. Ook de le
gering van een Amerikaanse
luchtmacht-eenheid in Soester-
berg betekende al een aantasting
van de onafhankelijkheid. De
plaatsing van kruisraketten bete
kent geen verdergaand verlies
van souvereiniteit, aldus de Raad
van State.
Tegenstanders van de plaatsing
van kruisraketten hoopten op
een andersluidend advies van de
Raad van State. Als die zou heb
ben gemeend dat een meerder
heid van twee-derde vereist was,
zou het kabinet grote moeite
hebben een eventueel plaat-
singsbesluit door de Tweede Ka
mer aanvaard te krijgen.
PvdA-leider Den Uyl benadrukte
gisteren dat de grondwettelijke
aspecten pas aan de orde komen
nadat regering en parlement zich
in beginsel over plaatsing van de
kruisraketten hebben uitgespro
ken. Een verdrag komt niet aan
de orde als de plaatsing wordt af
gewezen (wat de PvdA wil), of
uitgesteld (waarop steeds meer
CDA'ers aandringen). Mocht er
toch tot plaatsing worden beslo
ten, dan zal Den Uyl pleiten voor
een bepaling die het Nederland
mogelijk maakt het verdrag weer
op te zeggen.
De voorzitter van het Interkerke
lijk Vredesberaad, Ben ter Veer,
betreurt het oordeel van de Raad
van State, maar is er niet door
verrast. „Als vredesbeweging
zien we liever dat politieke over
wegingen leiden tot een besluit
om niet te plaatsen dan een uit
spraak van de Raad van State",
aldus Ter Veer.
Prins Johan Friso (midden) als 'vertegenwoordiger' van het oliestaatje Oman. Hij is een van de deelnemers
aan de jeugdzitting van de Verenigde Naties die gisteren in het Haagse Congresgebouw een kennismakingsdag
hield en vandaag is geopend. Aan deze nagespeelde VN-zitting doen ruim duizend scholieren mee. (foto Anefo).
Huisarrest bij
jaarwisseling
DEN HAAG (ANP) - De poli-
tierechter in Den Haag heeft
drie Hagenaars voor hun da
den in de nieuwjaarsnacht
gisteren huisarrest opgelegd
voor de komende jaarwisse
ling. Bovendien legde hij vrij
heidsstraffen en geldboetes
op.
Het Openbaar Ministerie heeft
besloten de relschoppers van
de jaarwisseling snel terecht
te laten staan. Gisteren moes
ten acht jonge Hagenaars
zich bij de politierechter ver
antwoorden voor geweldple
ging tegen burgers en politie.
Vandaag zouden er meer vol
gen. Hun leeftijd ligt tussen
18 en 28 jaar. Zij hebben met
stenen gegooid, auto's ver
nield en diefstallen gepleegd.
De Haagse politie heeft in to
taal ongeveer honderd arres
taties verricht. Een aantal ar
restanten zal zich voor de
rechtbank moeten verant
woorden voor ernstiger delic
ten.
ADVERTENTIE
U
DEN HAAG (GPD) De meeste
garnalen mogen weer worden
verkocht en geconsumeerd. Het
Produktschap voor Vis en Vis-
produkten heeft gisteren, met in
stemming van het ministerie van
volksgezondheid, de garnalen-
handel verruimd. Nadat vorige
week was besloten dat alleen de
Hollandse garnalen vrij verkocht
mochten worden, heeft voorzit
ter Th. M. Hazekamp van het
Produktschap garnalen vrijgege
ven die naar zijn mening geen ge
vaar vormen voor infectie door
de shigella-bacterie.
Vrij te verhandelen zijn nu weer de
echte Noorse garnalen, alle rau
we garnalen en alle garnalen
waarvan kan worden aange
toond dat deze binnen de EG een
passende bewerking hebben on
dergaan om ziekteldemen te do
den. Verder bestaat er geen be
zwaar meer tegen de verkoop
van garnalen die zijn gevangen
door vissersvaartuigen uit EG-
lidstaten en die ook binnen de
EG aan wal zijn gebracht. Kroe
poek en andere produkten waar
in bovengenoemde garnalen zijn
verwerkt, mogen ook zonder
meer op de markt worden ge
bracht.
Het besluit houdt in dat ook garna
len uit tropische gebieden mo
gen worden geïmporteerd. Ver
koop kan alleen als deze garna
len binnen de EG zijn nagepas-
teuriseerd of vergezeld gaan van
alle bijbehorende vangstcertifi
caten en een strenge controle
hebben ondergaan van de Ha
ring Controle Commissie. De ex
port van garnalen is steeds vrij-
gebleven.
Voorzitter Hazekamp keerde zich
op een persconferentie gister
avond tegen de plannen van de
staatssecretarissen Ploeg (land
bouw en visserij) en Van Zeil
(economische zaken) om de thui-
spellerij van garnalen in ons land
te verbieden. Dat heeft volgens
hem niets te maken met het .inci
dent' van de veertien doden. „De
huispellerij in Nederland heeft
niets te maken met wat er nu aan
de hand is. De Nederlandse gar
naal is niet verdacht, net zo min
als de Nederlandse pellerij of
zelfs alle garnalen. Slechts één
partij is verdacht maar ook dat is
nog niet eens bewezen".
Hazekamp pleitte voor een betere
voorzorg bij de thuispellers. Hij
beschuldigde de twee bewinds
lieden ervan een besluit te willen
doordrukken die ze bij eerdere
gelegenheid niet konden nemen.
„Ze maken gebruik van de om
standigheden. Daarbij blijven de
illegale pellerij en de daar heer
sende misstanden gewoon be
staan".
De schapsvoorzitter noemde het
van het allergrootste belang dat
de mogelijk besmette partij gar
nalen uit de handel wordt ge
haald. „De toestand kan dan
weer normaal worden". Hij
schatte de inmiddels door de
handel geleden schade op een
bedrag van tussen de twee en
acht miljoen gulden. Op langere
termijn is de schade niet te
beoordelen.
De Volendamse handelaar De
Mooijer-Puul die waarschijnlijk
de besmette garnalen uit Zuid-
oost-Aziè heeft geïmporteerd,
kreeg op de persconferentie on
verwacht de gelegenheid een
verklaring af te leggen. Hij gaf
toe dat alles op dit moment in
zijn richting wijst, ofschoon nog
niets is bewezen. De Mooijer zei
het evenwel niet terecht te vin
den dat zijn bedrijf, Crevette BV,
tot zondebok wordt verheven.
HILVERSUM (GPD) Automobi
listen die medicijnen gebruiken
die de rijvaardigheid kunnen
beïnvloeden, richten jaarlijks
voor 800 miljoen gulden schade
aan. Hoe groot de niet-materiêle
schade bedraagt, is nog niet be
kend, maar het staat vast dat het
om enkele duizenden slachtof
fers gaat, onder wie honderden
doden.
Dit zei dr. J. de Gier, farmacoloog
aan de universiteit van Utrecht,
gisteravond voor de VARA-tv.
Dr. De Gier bestudeert de gevol
gen van medicijngebruik op het
autorijden.
Ten minste 10 procent van de auto
mobilisten gebruikt enkele
maanden per jaar geneesmidde
len die de rijvaardigheid nadelig
beinvloeden. Uitgerekend is dat
die 10 procent (enkele honderd
duizenden automobilisten) een
twee keer zo grote kans loopt bij
een verkeersongeluk betrokken
te raken als andere automobilis
ten.
Het gebruik van medicijnen is vol
gens de Utrechtse wetenschap
per een onderschat probleem.
„Zeker als je het vergelijkt met
de aandacht die, terecht, wordt
besteed aan het gebruik van al
cohol in het verkeer. Als er een
half promille alcohol in het bloed
zit (wettelijke limiet) loopt de au
tomobilist ook een twee keer zo
grote kans op een ongeluk. De
aandacht die aan de problemen
bij medicijngebruik wordt be
steed, is zeker te gering", aldus
De Gier.
De waarschuwende stickers voor
medicijnen hebben volgens de
onderzoeker nauwelijks effect.
„Er is dringend meer voorlich
ting nodig, in de richting van de
patiënt, maar ook naar de arts en
apotheker toe. De arts zou meer
aan zijn patiënt moeten vertellen
en de apotheker zou meer infor
matiemateriaal mee naar huis
moeten geven. Meer in ieder ge
val dan die sticker op voor medi
cijnen".
Janmaat wegens
racisme vervolgd
DEN HAAG (ANP) - Het Tweede-
Kamerlid voor de Centrumpartij,
drs. J.G.H. Janmaat, zal worden
vervolgd wegens discriminatie
en racisme. Dit heeft de hoofdof
ficier van justitie in Den Haag
besloten naar aanleiding van een
klacht van een Haags echtpaar
over uitspraken van Janmaat in
een televisie-uitzending op 20
april vorig jaar.
Janmaat heeft tegen dit besluit be
zwaar aangetekend. Daarover zal
de rechtbank in raadkamer nog
een beslissing nemen. Pas als de
rechtbank Janmaats bezwaar af
wijst, kan hij worden gedag
vaard. Dit heeft de woordvoerder
van het Haags parket gisteren,
meegedeeld.
Het kamerlid betitelde in de televi
siezendtijd voor zijn partij kleur
lingen en babies uit de Derde
Wereld als "tuig dat voor galg en
rad opgroeit".
wereldbekend aroma
HILVERSUM (GPD/ANP) - Het is
de NOS niet bekend dat de Ne
derlandse Spoorwegen geïnte
resseerd zijn in het laten uitzen
den van reizigersinformatie via
de radio.
Dat zei een woordvoer
der van de NOS in reactie op het
verwijt van de NS, dat al drie jaar
lang pogingen worden gedaan
om reizigersinformatie te ver
spreiden zoals dat ook gebeurt
met informatie over het wegver
keer.
Een NS-woordvoerder had het
naar aanleiding van de verkeers
chaos van de laatste dagen over
een "vast clubje" van organisa
ties die hun informatie op de ra
dio kwijt kunnen waar het
„moeilijk tussenkomen is". De
NOS-woordvoerder vraagt zich
af welk clubje er wordt bedoeld.
In elk geval heeft de NOS nooit
een verzoek van de spoorwegen
bereikt.
Mocht dit eventueel gebeuren, dan
zal de NOS overigens meedelen
het nut van spoorweginformatie
via de radio, tenzij in geval van
calamiteiten, niet in te zien.
„Treinreizigers hebben door
gaans geen radio bij zich, zoals
automobilisten, dus die bereik je
alleen via de luidsprekers op het
perron. En voor de mensen die
nog van huis moeten gaan, heeft
elk station een eigen informatie
nummer dat iedereen kan bel
len", aldus de NOS-zegsman.
De Tweede-Kamerleden Schutte-
(GPV), Eversdijk (CDA) en Tom
mei (D'66) vinden dat met spoed
moet worden overgegaan tot het
verstrekken van inlichtingen via
de radio over stremmingen en
vertragingen bij de spoorwegen.
In schriftelijke vragen aan de mi
nisters van verkeer en waterstaat
en van welzijn, volksgezondheid
en cultuur vragen deze kamerle
den wat tot nu toe het verstrek
ken van dergelijke informatie
heeft belemmerd.