dreun
is
vaak
eentonig'
Leuke cursus basistoneel
Tool The Gang binnenkort naar Nederland
NOS-werkgroepen voor kunst op televisie
l 'literatuur'
i nieuw blad
Ten minste twee uur 'cultuur' per dag
'Oroonoko' afgelast
msisco-
ENSDAG 25 JANUARI 1984
Radio - tv - kunst
'Confusion'
'Confusion' ('Verwarring'), mimevoorstelling door La
compagnie Les Fusains. Gezien op 25 januari in de Leld-
se Schouwburg.
LEIDEN 'Confusion', 'Verwarring', heet het pro
gramma waarmee de twee mimespelers Bryère
Robb en Pierre Byland ingaan op het verschijnsel
lichaamstaal. Soepel en secuur tonen zij een heel
scala aan menselijke bewegingen, houdingen en
acties, en voorzien zij die van tekst en uitleg. Uit
voerig wordt getoond op hoeveel verschillende ma
nieren mensen elkaar kunnen begroeten, ruzie ma
ken. lachen.
De titel slaat op het feit dat mensen zich niet altijd
gedragen zoals zy zich voelen: men kan droevig
zijn terwijl men lacht, of huilen van het lachen.
Heel mooi en effectief wordt dit gedemonstreerd
met behulp van maskers. Eén en hetzelfde masker
blijkt dan, door het spel van de acteurs, twee tegen
gestelde emoties te kunnen uitdrukken.
Een ander hoogtepunt was de manier waarop de
spelers toonden dat bewegingen pas inhoud krij
gen door de bedoeling die erachter steekt. Een
vloeiend uitgevoerde ja-knikkerbeweging bete
kent op zichzelf niets. Wanneer vervolgens de
speelster doet alsof zy een mug volgt, een sigaret
opsteekt en die laat vallen, of een hoestbui krygt.
heeft de beweging inhoud gekregen.
De voorstelling werd aangekondigd als zijnde 'ook
geschikt voor kinderen' en begon daarom ver
vroegd. Vooral de humoristische stukjes en de
maskers bleken de jeugdige toeschouwers erg aan
te spreken. Helaas waren de verbindende teksten
in Duits, Engels en Frans zodat door de ouders ijve
rig vertaald moest worden. Het ware beter geweest
een Nederlandse verteller aan te trekken. Boven
dien zou het mogelijk moeten zijn om een dergelijk
programma zodanig vorm te geven, dat mondelin
ge uitleg helemaal niet nodig is. Dit zou kunnen
gebeuren door een verhaallijn in de voorstelling
aan te brengen. Daar waren de twee spelers mi
misch sterk genoeg voor.
Een reden voor de huidige vorm van de voorstel
ling kan zijn, dat de spelers menen dat zij iets
nieuws tonen, dat vanwege de onbekendheid om
standig uitgelegd moet worden. Een aanwijzing
daarvoor is de uitgebreide toelichting in het (Duits/
Franstalige) programmablad betreffende het nieu
we fenomeen lichaamstaal. Fragmenten van Julius
Fast ('Bodylanguage') en van de pantomimekun
stenaar Tomaszewski staan daarin aangehaald.
Maar hoewel lichaamstaal als wetenschappelijk
verschijnsel tamelijk nieuw is, is het al eeuwen de
basis van alle acteren
Ondanks het fraaie en vaak humoristische bewe
gingsspel dat wij te zien kregen, heeft de voorstel
ling iets van de nieuwe kleren van de keizer: het
pretendeert een nieuwe benadering van toneel te
geven, terwijl het hoofdzakelyk een - leuk uitge
voerde - cursus basistoneel is.
JACQUELINE MAHIEU
HILVERSUM (GPD) - Te midden van alle
plannen voor een derde net, met uitslui
tend culturele programma's, werkt de
NOS in samenwerking met het ministe
rie van WVC en vertegenwoordigers van
verschillende schone kunsten aan het
vergroten van de mogelijkheden om
kunst op de Nederlandse televisie te
brengen, zo meldt het NOS-blad Om-
roeppodium. Overleg tussen ambtena
ren van WVC, NOS-functionarissen en
programmamakers, vorige zomer, heeft
inmiddels geresulteerd in de vorming
van drie werkgroepen.
Een eerste gezelschap van NOS-medewer-
kers, ambtenaren en vertegenwoordi
gers van Nederlandse toneelgezelschap
pen beziet op het ogenblik de mogelijk
heden om tot een betere samenwerking
te komen tussen omroep en theaterma
kers. Eventueel naar hei voorbeeld van
het produktiefonds van 300.000 gulden,
dat de omroep beschikbaar heeft voor
het co-produceren van speelfilms. Een
tweede gezelschap onderzoekt de sa
menwerkingsmogelijkheden tussen
omroep en de opera- en balletgezel
schappen, vooral gericht op het in ge
bruik nemen van de Stopera in Amster
dam. Daar worden te zijner tijd de Ne
derlandse Opera en het Nationaal Ballet
ondergebracht. Een derde werkgroep
buigt zich over de integratie van het
NOS-muziekcentrum in het beleid ten
opzichte van de overige orkesten.
NOS-commissaris Beugels, die verant
woordelijk is voor de relatie tussen
kunst en omroep, kondigt aan dat de
werkzaamheden van de werkgroepen in
de loop van dit jaar zullen resulteren in
een nota „Kunst en Omroep", waarin
concrete voorstellen kunnen worden
gedaan. Daarmee moet de kunst een
vaste plaats op het Nederlandse televi
siescherm gegarandeerd worden. De
NOS-commissaris ziet daarbij vooraL
een taak voor de NOS weggelegd, met
de noodzakelijke uitbreiding van zend
tijd en middelen, eventueel in de vorm
van een derde net. Liever dat dan een
voorschrift aan alle omroepen om 20
procent cultuur in hun programma's te
doen, waarvan in het verleden gebleken
is dat het voor vele interpretaties vat
baar isu
caanse
t even
!chtenee' besIist &een Ardenner-
er bejam. Dat doet hen aan var-
;ensvlees denken en daar
f rain'iebben ze een hekel aan.
van-varkensvlees is sowieso uit
vestielen boze. Dus alleen rund-
t. zijnriees en kip. Een groente-
itfnaoePje vooraL dat kan wel,
ga". Kordaat regelt de dame
ordatran de platenmaatschappij
amen'et menu voor het uitgebrei-
n hetle gezelschap. Kool The
elijkeïang is een succesgroep en
jdens^an zich bepaalde eisen ver-
Wert-iorloven. Ter promotie van
Ie nieuwe elpee, In The
erieart, is Kool met zijn mak-
ulineters in Eur<>pa. Woensdag
Jaolo^uitsland, donderdag de op-
eenzamen voor de Showbizz-
lieiniuizz in Dordrecht en vrij-
oontjag Parijs. Een druk be-
ïinseftaan. Heel vermoeiend en
l®™jt vanger James 'JT' Taylor zal
i die *aarom ook lachend verkla
ren dat goed voedsel heel be-
sche langrijk is voor mensen die
den. een dergelijk leven leiden.
het
ïlste
b":door
te. Pieter Groenewold
Dndag 5 februari geeft Kool
^"'The Gang een eenmalig concert
r- ;ir Rrtttorrlarr» Ho» «-.rr» A uur 'o
right"1
Rotterdam, dat
middags begint. Een beetje re-
manc' J-
clame vooraf kan dus geen
kwaad, hoewel de groep dankzij
hits als Celebration zo populair is
dat dat nauwelijks nodig lijkt.
Toch staan James Taylor en bas
sist Robert 'Kool' Bell geduldig
en vriendelijk de pers te woord.
jot- 'e groep wordt officieel in 1969
De opgericht door de uit Ohio af-
ige- komstige broers Robert en Ro-
?en nald Bell. Op dat moment had
ing den de beide broers er al enkele
jaren in het clubcircuit van New
Jersey opzitten. De groep wordt
vernoemd naar 'Kool' en zal uit
groeien tot een van de belang
rijkste zwarte funkgroepen. De
groep begint met puur instru
mentale muziek, waarbij de bla
zerssectie een belangrijke rol
speelt. Met Jungle Boogie (1973)
AMSTERDAM (GPD) Een vak-
blad voor liefhebbers. Zo is giste
ren in Amsterdam het nieuwe
tijdschrift over Nederlandse let-
a terkunde genoemd dat zes keer
per jaar zal verschijnen onder de
i naam 'Literatuur'. Een van de re
dacteuren, prof. dr. Herman
Pley, zei bij het verschijnen van
het eerste nummer: „De univer
siteit heeft het contact verloren
met het onderwijs in de Neder
landse literatuur op school. Ook
in bredere kringen van de maat
schappij dringen wij opvallend
weinig door".
De redactie, die wordt gevormd
door de professoren T. Anbeek
van der Meijden, E. Grooten, F.
van Oostrom en H. Pley, is voor
namelijk afkomstig uit de uni
versiteiten in Amsterdam en Lei
den. In de redactieraad zijn ver
tegenwoordigers uit alle univer
sitaire centra in Nederland en
België gekozen. Professor Pley
zegt: „We zullen veel moe.ten le
ren. Uiterste bescheidenheid
past ons. Er is nauwelijks een
traditie binnen ons vakgebied,
zeker waar het de oudere letteren
betreft om voor een breder pu
bliek begrijpelijk en aantrekke
lijk te schrijven".
In het eerste nummer van Litera
tuur wordt geschreven over
'existentialisme in de Nederland
se literatuur'. Over het 'maat
schappelijk engagement van de
Vijftigers' en over de dichteres
Petronella de Timmerman, de
opmerkelijke vriendin van Betje
Wolff.
1(6) Love of the common
people - Paul Young
2(1) Love me just a little bit
more Dolly Dots
3(5) The right side won -
What Fun
4(8) Only you The Flying
Pickets
5 (12) Fraction too much fric
tion Tim Finn
6(2) You are - Dolly Parton
7(7) Thuis ben Hans de
Booy
8 (10) Wij zijn de vuilnisman
André van Duin
9(3) Thriller Michael
Jackson
10 4) Let's stay together
Tina Turner
11 (16) Obsession Vanessa
12 (18) Far from over Frank
Stallone
13 (21) Als je wint Henny
Vrienten Herman
Brood
14 (19) Fragezeichen - Nena
15 (15) Love is a golden ring
The Cats
16 (22) Oude liefde roest niet
V.O.F. De Kunst
17 Listen to the radio -
Tom Robinson and
Crew
18 (32) Dolly the doll Babe
19 (35) Nobody told me John
Lennon
20 Zwart wit Frank
Boeijen Groep
21 (11) Eenvoud Het Goede
Doel
22 9) My oh my Slade
23 (34) Let's break Master
Genius
24 (27) Let no man put us un
der First Choice
25 (13) Reggae night Jimmy
Cliff
26 (22) I got rhythm The
Broads and Big Band
27 (29) Starting at the end
Doris D and the Pins
28 You are beautiful
Chic
29 (31) Olé en Marie doet met
mee De Havenzan-
gers
30 (14) Please don't make me
cry UB 40
31 (17) Where is my man
Eartha Kitt
32 (38) Pipes of peace Paul
McCartney
33 The Universal Song
Kim Carries
34 Sugar sugar baby
Highway
35 Wishful thinking
China Crisis
36 (39) Steamhammer Sam
Intaferon
37 (20) Running with the night
Lionel Richie
38 (24) Victims Culture Club
39 (25) Hee Amsterdam
Drukwerk
40 (26) Schlagerfestival 1 -
Dennie Christian
Roy Black
NOODZENDER - De Nederlands- en Franstalige Belgische omroepen
BRT en RTBF nemen begin maart in Brussel een noodzender in ge
bruik voor de uitzendingen van de tv-programma's op BRT2 en
RTBF2. De ontvangst van deze programma's in Nederland en met
name die van het Franstalige tweede net gaf moeilijkheden sinds de
315 meter hoge zendmast in het nabij Brussel gelegen Waver omviel.
De reden daarvan is nog steeds niet bekend.
AMSTERDAM - Uit protest tegen het regeringsbeleid plaatsten leden
van de bond van Beeldende Kunstenaars gistermiddag kunstwerken op
het Museumplein in Amsterdam. (foto anp>
Bassist Robert 'Kool' Beel: "We zijn in Amerika populairder dan de Commodores" (foto gpdj
en Hollywood Swinging (74)
scoort de groep twee Amerikaan
se top-tienhits. In een later sta
dium krijgt de groep vrij veel
concurrentie van andere bands
en gaan Kool en kornuiten door
een diep dal. Er wordt zelfs over
opheffing van de groep gedacht.
Maar het nummer Open Sesame
betekent de come-back. Zeker
wanneer dit nummer wordt op
genomen op de Saturday Night
Fever-soundtrack. De groep
vindt dan aansluiting bij het dis-
copubliek, hoewel zij tot dan toe
geen disco hebben willen spelen.
Wanneer in 1979 leadzanger James
Taylor wordt aangetrokken en
Deodato de productie van de pla
ten voor zijn rekening neemt
gaat het weer als vanouds met
Kool The Gang. Ladies Night
en Celebration worden giganti
sche hits. Get Down On It. Take
My Heart en Big Fun zijn de op
volgers. En ook de onlangs ver
schenen elfde elpee In The Heart
is uiterst succesvol.
Deodato
In een kille kleedkamer van de
Merwe Sporthal in Dordrecht
vertellen James en Robert afwis
selend een en ander over die
nieuwe elpee.
„Een belangrijk verschil met de
vorige elpees is dat we In The
Heart zelf hebben geproduceerd
We hadden het gevoel dat het tijd
werd weer eens iets anders te
doen. Met Deodato hebben we
een geweldige tijd en veel succes
gehad,* maar we wilden het nu
zelf doen. We hebben vooral op
instrumentaal gebied erg veel
van hem geleerd. Hij heeft ons
geweldig geholpen.
Maar we wilden wat nieuws. Bij
voorbeeld wat meer rock roll
in onze muziek. Een nummer als
Tonight is daar een goed voor
beeld van. In het begin speelden
we vooral jazz-getinte muziek.
Daarna kwam het funky mate
riaal en nog later de achtergrond
zangeresjes en de strijkers. Met
Deodato veranderde onze mu
ziek opnieuw. Hij betekende een
bijzondere inspiratie voor ons en
het is zeker niet uitgesloten dat
we in de toekomst weer eens met
hem zullen werken. Of met een
heel andere producer, dat kan
natuurlijk ook. Maar we willen
groeien en daarom hebben we
gekozen voor zelf produceren.
En dat viel wel mee. We zijn een
heel democratische band en over
alles valt te praten. We hadden
vroeger natuurlijk wel eens va
ker een eigen elpee geprodu
ceerd, dus we hadden daarmee
ervaring".
Stagnatie
"Het vorige album, As One, viel
ons zelf een beetje tegen. Het
was de bedoeling dat het een
Greatest Hits elpee zou worden.
Toen we ermee klaar waren was
onze platenmaatschappij echter
van mening dat een hele nieuwe
elpee beter zou zijn. Dat hebben
we toen gedaan, maar we waren
niet werkelijk tevreden met alles
wat daarop is komen te staan. We
hadden wel wat nieuw materiaal
geschreven, maar verder hebben
we toen nummers genomen die
over waren gebleven bij vorige
elpees. Dat betekende toch een
zekere stagnatie. En juist voor
uitgang is zo belangrijk voor een
groep. Maar het gekke is dat juist
die elpee As One beter heeft ver
kocht dan al onze vorige elpees.
Je kunt er vaak geen peil op trek
ken.
Op dit moment zijn we in Amerika
populairder dan The Commodo
res. Zeker sinds Lionel Ritchie
die groep heeft verlaten. Het gaat
een beetje heen en weer. De ene
keer verkopen zij weer wat beter
en dan wij weer. Maar dat maakt
niet uit. We zijn heel goede vrien
den van elkaar. We gunnen hen
het succes. Zoals zij ons het suc
ces gunnen.
Wij speelden geen discomuziek,
nee. Niet omdat wij er niet van
hielden, onze muziek in de jaren
zestig was juist heel geschikt om
op te dansen. Net als disco. Maar
wij wilden het op onze eigen ma
nier doen. Niet die eentonige
dreun die disco zo vaak typeert.
Dat wilden wij niet. En wij heb
ben het op onze eigen manier ge
daan. We trokken James Taylor
aan op het juiste moment. We
hadden er al vaker over gepraat
om een leadzanger te nemen,
maar het was er nooit van geko
men. Dit was echter het juiste
moment".
Zanger James Taylor beaamt dat
en vertelt dat hij goed opgeno
men is in de band, die toen al tien
jaar samenspeelde. Enkele jaren
eerder had hij al gehoopt tot de
groep te kunnen toetreden, maar
toen lukte dat niet. De band
waarin James toen zong verzorg
de het voorprogramma van Kool
The Gang. James was een
groot fan van de groep en pro
beerde tot de kleedkamer van de
heren door te dringen. Maar zon
der succes. Later zong hij de ster
ren van de hemel, maar geen van
de leden van Kool The Gang
kon zich achteraf zijn optreden
herinneren. Uiteindelijk is toch
nog alles goed gekomen voor Ja
mes. En ook voor Kool The
Gang, want met de komst van Ja
mes is de band in populariteit al
leen nog maar meer gestegen.
Tot ieders teveredenheid.
Weer plan voor derde tv-net
'Artistiek gehalte te mager'
LEIDEN - De voorstelling 'Oroonoko' door toneelgroep Globe, die
zaterdag in de Leidse Schouwburg zou komen, is afgelast. Di
recteur Hans van Dam van de schouwburg zegt het artistieke
gehalte van de voorstelling te mager te vinden. "Daar durf ik
mensen geen, 22,50 gulden voor te laten betalen", aldus Van
Dam. Degenen die al een kaartje hebben gekocht, krijgen hun
geld terug.
'Oroonoko' is gebaseerd op een in 1695 geschreven tekst van Tho
mas Southerne en speelt ia Suriname. Volgens Van Dam is de
groep er niet in geslaagd het stuk boven de schrijfstijl van die
tijd uit te tillen. "Meestal zijn zelfs de mislukte produkties van
Globe interessant. Maar dat gaat dit keer niet op", meent Van
Dam. "Als dit afzeggen lijkt op een vorm van betutteling, dan
moet dat maar voor een keer".
Artistiek leider Gerard-Jan Rijnders van Globe toont zich ver
baasd over de door Van Dam opgegeven reden voor het niet
laten doorgaan van de voorstelling. "Ons is gezegd dat er te
weinig kaartjes in de voorverkoop waren verkocht", aldus Rijn
ders. "Als dit de werkelijke reden is, vind ik dat bedroevend.
Mensen moeten de mogelijkheid krijgen om zelf te beoordelen
of 'Oroonoko' al dan niet een mislukte voorstelling is".
teit btfW-^V
tvrou- m
binatie van beide mogelijkheden
lijkt het meest gewenst, aldus de
plannenmakers.
Behalve voor culturele program
ma's moet Nederland 3 primair
ook worden bestemd voor edu
catieve programma's, vindt de
federatie van kunstenaarsvereni
gingen. Voor het tv-net moet er
een nieuwe NOS-programmas-
tichting komen.
Er moet een evenwichting samen
gesteld cultureel programma
worden aangeboden. Een kijk
dichtheid van 10 tot 12 procent
per avond, zo'n 1,3 miljoen kij
kers, behoort tot de reële moge
lijkheden, aldus de federatie.
Zij vinden dat met kunst een te be
perkt terrein wordt bestreken.
Daarom hebben ze gekozen voor
het begrip cultuur. Dit begrip
wordt ook door de overheid ge
hanteerd. Voor het programma
denken de programmamakers
aan verscheidenheid, dus ook
jazz, popmuziek, vormgeving en
architectuur, poppenspel en vi
deokunst.
De veertien uur zendtijd voor cul
turele programma's kan worden
verkegen door inbreng van twee
uur zendtyd door de NOS, vijf
uur door de gezamenlijke omroe
pen, een uur door de STER en
door uitbreiding van de totale te
levisiezendtijd
Dien Comelissen tweede van rechts) ontvangt het 'Plan voor een kultu-
reel televisienet' uit handen van de schrijvers R. Rienstra, W. Woudenberg
en R. Sinaasappel (v.l.n.r.) (foto ANP)
DEN HAAG (ANP) - Zo snel mo
gelijk moet er een derde televi
sienet worden ingesteld om ten
minste twee uur per dag culture
le programma's via de ether te
kunnen zien en horen. Het pro
gramma wordt behalve op zon
dag voorafgegaan en gevolgd
door een blokje reclame. Het kan
de kijker per toestel minder dan
twee cent per dag kosten.
Dit plan is gisteren aan Dien Cor-
nelissen (CDA), voorzitter van de
tweede-kamercommissie voor
welzijn en cultuur, in Den Haag
aangeboden. Het is gemaakt
door de Federatie van Kunste
naarsverenigingen, het Werkge-
versoverleg Podiumkunsten en
het Nederlands Theater Instiuut.
De veertien uur culturele televi
sie per week kan voor zes uur
geen gebruik maken van be
staande mogelijkheden. Daar
voor is uitbreiding van de zend
tijd nodig.
Daarmee is een bedrag van 32 mil
joen gulden gemoeid. Tien mil
joen hiervan komt uit de op
brengst van de reclame. Dit be
drag kan nog oplopen tot vijftien
mihoen. Ook kan voor financie
ring van Nederland 3 gedacht
worden aan bedragen van de
rijksoverheid, gezien de doelstel
lingen en de uitbreiding van
werk bij de omroepen. Een com-
