c
Rijkspensioen kan lager
Muntenruzie
op topniveau
Wilton Fijenoord
naar de rechter
Kort zakelijk
Voorstel topambtenaar economische zaken:
Personeel Rutges wil
het bedrijf overnemen
In kwestie pond-biljet
Dollar een stuiver hoger
Beurs Amsterdam
DONDERDAG 5 JANUARI 1984
Oudere werkloze
Mensen van 57,5 jaar en ouder met
een werkloosheidsuitkering zijn
voortaan niet langer verplicht
zich in te laten schrijven bij het
arbeidsbureau. Nog slechts bij
uitzondering zullen de bedrijfs
vereniging of de gemeentelijke
sociale dienst, na advies van het
arbeidsbureau over de kans op
het vinden van werk, inschrij
ving kunnen eisen.
Volgens staatssecretaris De Graaf
van sociale zaken en werkgele
genheid mag gezien de slechte
arbeidsmarktsituatie in het alge
meen niet worden verwacht dat
oudere werklozen weer aan de
slag komen. Als de situatie op de
arbeidsmarkt voor deze mensen
verandert, zal de vrijstelling van
inschrijving echter weer worden
ingetrokken.
Misleidend
Uitgeverij Kluwer heeft in strijd
met de Code van het Reclamewe
zen gehandeld door in folders te
verklaren dat haar uitgave "Elec
tro Magazine" het grootste vak
tijdschrift voor de electrotechni-
sche branche in Nederland is. De
Reclame Code Commissie heeft
uitgesproken dat Kluwer zich
derhalve aan misleiding schuldig
maakt en zich voortaan dient te
onthouden van deze manier van
adverteren.
Op grond van deze uitspraak over
weegt uitgeversmaatschappij
Scriptor, die onder meer het blad
"Installatie Journaal" op de
markt brengt en zich afgelopen
zomer bij de Reclame Code Com
missie over deze vorm van adver
teren van Kluwer beklaagde, via
de rechter de geleden schade op
Kluwer Technische Tijdschrif
ten te verhalep.
Gas
Het gasverbruik in ons land is vo
rig jaar met ruim drie procent ge
daald. Weliswaar werd er in 1983
ongeveer evenveel aardgas door
de gasbedrijven afgezet als het
jaar daarvoor, ruim twintig mil
jard kubieke meter, maar daar
staat tegenover dat het aantal
aansluitingen in de sector klein
verbruik vorig jaar met ruim
honderdduizend steeg.
Dit heeft de Vereniging van Ex
ploitanten van Gasbedrijven in
Nederland (Vegin) gisteren mee
gedeeld. Het tempo van de da
ling van het gasverbruik neemt
volgens de vereniging overigens
wel af, kennelijk omdat steeds
meer verbruikers al hun bespa
ringsmogelijkheden hebben be
nut.
Toonkunstenaars
De Nederlandse Toonkunstenaars-
bond (NTB) heeft een kort ge
ding aangespannen tegen de
NOS en de Wereldomroep om te
bereiken dat de bond geaccep
teerd wordt als onderhandelings
partij bij het overleg over de om-
roep-cao. NOS en Wereldomroep
hebben tot nu toe de NTB van dit
overleg uitgesloten. Om deze
zaak voerde de bond, die veel le
den onder de omroepmusici
heeft, al eerder een kort geding.
Volgens de bond hebben NOS en
Wereldomroep er achttien maan
den over gedaan om tot dit uit-
sluitingsbesluit te komen. De
NTB is vanaf 1947 tot 1963 altijd
contractpartij van de omroep ge
weest, maar werd naar aanlei
ding van een salarisactie van mu
sici tegen de toenmalige NTS
buiten het overleg gehouden.
Goudriaan
Ir. J.C. Goudriaan heeft met SHV
overeenstemming bereikt over
de overneming van de rederij
Van Nievelt, Goudriaan en Co in
Rotterdam en enkele verbonden
agentuurbedrijven in Zujd-Ame-
rika. De overdracht van de aan
delen heeft inmiddels plaatsge
vonden en ir. Goudriaan heeft de
leiding van Van Nievelt Goud
riaan overgenomen, zo heeft
SHV bekendgemaakt.
Economie "V
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn
van 4 januari.
Boerekool per kg 0,78-0,89; waspeen AI
per kist 10,70-14,70; BI 11,00-17,40; Cl
11,60-13,10.
Aanvoer: 128 ton.
Prei A per kg 0,62-1,70.
SCHIEDAM (ANP) - De directie
en bewindvoerders van Wilton-
Fijenoord in Schiedam hebben
gisteren formeel beroep aangete
kend bij het college van beroep
voor het bedrijfsleven tegen de
weigering van de minister van
economische zaken het bedrijf
een exportvergunning te verle
nen voor de levering van verdere
onderzeeërs aan Taiwan. Dit
heeft mr. J.J. van Wessem, een
van de bewindvoerders, gisteren
meegedeeld.
Van Wessem verwacht dat de be
handeling van het beroep op z'n
vroegst pas over twee maanden
zal plaatsvinden.
Directie en bewindvoerders van
Wilton-Fijenoord hebben de Ne
derlandse regering tegelijkertijd
verzocht dit beroep ook mee te
delen aan de volksrepubliek Chi
na en zich, in afwachting van de
beslissing in beroep, te onthou
den van stappen als of de weige
ring van de exportvergunning
reeds onherroepelijk zou zijn.
Van Wessem zegt hiermee te
doelen op het opnieuw aankno
pen van diplomatieke betrekkin
gen met China teruggebracht
naar het laagste diplomatieke ni
veau, toen ons land een export
vergunning verleende voor leve
ring van twee onderzeeërs aan
Taiwan.
Dat bij het college van beroep voor
het bedrijfsleven een kabinets
besluit wordt aangevochten, is
uniek in de Nederlandse geschie
denis. De werkzaamheden van
dit college bestrijken een groot
aantal wetten. De bevoegdheden
van het college verschillen naar
gelang de toegepaste wet.
Wilton-Fijenoord vecht een beslis
sing aan die genomen is op basis
van het uitvoerbesluit strategi
sche goederen. Dit besluit is een
onderdeel van de in- en uitvoer
wet. De in- en uitvoerwet geeft
het college van beroep de be
voegdheid het besluit tot weige
ring van de exportvergunning te
vernietigen en een termijn te be
palen waarbinnen een nieuw be
sluit genomen moet worden.
De wet laat in een artikel echter
weer de mogelijkheid open, dat
de minister van economische za
ken met een beroep op het alge
meen belang de uitspraak van
het college van beroep terzijde
schuift. Mr. H.O. Thunnissen, de
voorzitter van het college van be
roep voor het bedrijfsleven, stelt
desgevraagd dat dit laatste "in
theorie" mogelijk is. Het betref
fende wetsartikel is echter nog
nooit in de Nederlandse geschie
denis toegepast en zal bij toepas
sing mogelijk zelfs getoetst wor
den aan het internationale recht.
DEN HAAG (GPD) - De
overheid zou de pensioen
premies en de pensioen
rechten van ambtenaren
kunnen matigen. Hierin
zit ruimte voor verdere
ombuigingen in de ko
mende jaren.
Een dergelijke maatregel levert
geld op en is op de korte termijn
niet of nauwelijks van invloed op
de bestedingen. Voor gehuwde
ambtenaren met 40 dienstjaren
ligt het netto-inkomen na pensio
nering thans op 95 tot 105 pro
cent van het arbeidsinkomen.
Dat is veel hoger dan oorspron
kelijk de bedoeling was. "Dit als
gevolg van de opgetreden stij
ging van de sociale premies die
werkenden wel, en gepensio
neerden niet betalen"
Dit schrijft prof.dr.F.W. Rutten on
der meer in zijn traditionele
nieuwjaarsartikel in het blad
Economisch Statistische Berich
ten (ESB) van vandaag.
Het conjunctureel herstel van onze
economie, met name in de indus
trie, zal zich dit jaar doorzetten.
De werkgelegenheidsproblemen
worden echter onvoldoende op
gelost. Volgens prof. Rutten is
daarvoor meer flexibiliteit nodig
in ons stelsel van werken en be
lonen. „De jonge generatie met
zijn groot aantal tweeverdieners
dient model te staan bij de struc
turele verandering van ons ar
beidsbestel", aldus Rutten.
Volgens prof. Rutten is in ons land
de inzinking sinds de tweede
olieprijsschok van 1979-1980 tot
een eind gekomen. Met het oog
op een volgende economische te
rugslag is het nu zaak om een pe
riode van hernieuwde economi
sche groei te benutten .voor het
herstellen van normale verhou
dingen ook voor wat betreft het
overheidstekort, schrijft de top
ambtenaar.
De produktiedaling is tot staan ge
bracht en omgebogen tot een
lichte stijging. Dit is volgens
prof. Rutten vooral te danken
aan de exportstijging en het toe
nemen van de bedrijfsinvesterin
gen. Bovendien daalde tegen alle
verwachtingen in de particuliere
consumptie niet of nauwelijks.
De werkloosheid is de afgelopen
jaren buiten proportie gegroeid
en dreigt in de komende jaren
nog verder toe te nemen. Oplos
singen via dwang vanuit centraal
nivau is niet de oplossing. Las
tenverzwaringen voor werkne
mers moeten worden voorko
men. De voorkeur van prof. Rut
ten gaat uit naar lastenverlichtin
gen voor de werknemers. In het
bijzonder voor de lagere inko
mens acht hij het behouden of
herstellen van een redelijke belo
ning voor inspanning uit arbeid
van veel belang.
TOKIO - De Japanse traditie wil, dat het begin van het nieuwe arbeidsjaar met applaus wordt ontvangen.
Zo ook op de effectenbeurs in Tokio, waar het personeel gisteren samenkwam om het nieuwe jaar te begroeten
Vrouwelijke medewerkers, ook weer volgenss de traditie in de Japanse zakenwereld, waren op deze eerste
werkdag gekleed in kimonós. (Foto api
Dreigende
staking in
scheepsbouw
Engeland
LONDEN (GPD) Besprekin
gen die waren bedoeld om
een staking in de genationali
seerde Britse scheepsbouw-
industrie te voorkomen, zijn
gistermiddag vastgelopen.
De bonden zijn nu van plan
vanaf morgen de scheeps
werven plat te leggen.
De leden van de grootste be
trokken bond, de General
Municipial and Boilermakers
Union (GMBU), hebben met
een zeer duidelijke meerder
heid voor een staking ge
stemd. Zij vinden het loon-
aanbod van British Shipbuil
ders van 7 pond (31,50 gul
den) per week erbij te laag,
vooral omdat zij al bijna twee
jaar lang geen loonsverho
ging hebben gekregen.
British Shipbuilders heeft één
sterke troefkaart: als de
werknemers het op een sta
king laten aankomen, dan be
tekent dat ongetwijfeld het
einde van een aantal van de
zwakste werven, of zelfs, bij
een langdurige staking, van
de gehele industrie.
(van één onzer verslaggevers)
ALPHEN AAN DEN RIJN - Drie
werknemers van de Alphens
transportonderneming Rutges
willen het bedrijf overnemen.
Het Pakhoed-concern, dat eige-
Stuk minder
faillissementen
DEN HAAG (GPD) - Het afgelo
pen jaar zijn in totaal 7922 bedrij
ven en personen failliet gegaan,
tegen 8579 het jaar tevoren. Dit
betekent een daling van 8 pro
cent. Tussen 1981 en 1982 steeg
het totaal aantal faillissementen
nog met 21 procent. Vorig jaar
gingen met de faillissementen
61.200 arbeidsplaatsen verloren.
Dit blijkt uit mededelingen van
het Nederlands Faillissementsre-
gister.
De grootste stijging van het aantal
faillissementen in de afgelopen
jaren deed zich voor in 1980 en
1981 (achtereenvolgens 44 en 43
procent).
naar van Rutges is, wil het be
drijf afstoten omdat er al enige
jaren achtereen verliezen wor
den geleden. Daarbij zouden vol
gens een woordvoerder van Pak
hoed 47 mensen worden ontsla
gen.
Drie leidinggevende werknemers
van Rutges - Van Niekerk, Klink
hamer en administrateur Van
Bergen - willen nu het bedrijf
Volgens Klinkha-
hoeven dan maar twintig
i te worden ontslagen en
is de werkgelegenheid voor der
tig mensen voorlopig gewaar
borgd. De Pakhoed-directie
heeft positief gereageerd op het
plan en zegt in een verklaring de
leiding 'zo spoedig mogelijk' te
willen overdragen. De vervoers-
bond FNV wacht nog af hoe het
plan van de drie Rutges-werkne-
mers er concreet komt uit te zien.
Op welke termijn de overname
van Rutges rondkomt is nog niet
bekend. "Maar iedereen is ervan
overtuigd dat dit op zo kort mo
gelijk termijn moet gebeuren",
aldus Klinkhamer.
Het gebeurt niet vaak dat de
Britse premier mevrouw That
cher en haar ministerie van fi
nanciën (waarvan de top uit
louter Thatcher-adepten be
staat) van mening verschillen,
maar nu is het dan toch zover.
door
Henk Dam
Inzet: het pond sterling, het eens
machtige betaalmiddel van het
Britse imperium, en nu een
vooral dankzij de Noordzee-
olie overeind blijvende munt
eenheid die een waarde van
rond de 4,50 gulden heeft. Dat
pond is er sinds vorig jaar in
twee variëteiten, en daar zit het
probleem.
Er waren heel goede gronden om
een jaar geleden het pond. tot
dan toe slechts als groen brief
je verkrijgbaar, ook als munt
uit te voeren. Immers, voor een
pond kan de modale Brit, in
vergelijking met vroeger, nog
maar zo weinig kopen dat dit
betaalmiddel zo'n beetje wis
selgeld is geworden.
Vroeger, toen het pond nog een
pond was en men van één zo'n
briefje een gehele avond kon
feestvieren, was het zaak zui
nig op deze bankbiljetten te
zijn. Keurig uitgevouwen
wachtten de groene pond-
briefjes in de portefeuilles tot
het hun beurt was te worden
uitgegeven.
Tegenwoordig, nu een taxiritje
van vier minuten of anderhal
ve hamburger al een pond kos
ten, is dat anders. De mensen
stoppen de groene briefjes in
hun achterzak, in borstzakjes,
tassen, portemonneetjes, kort
om, zoals men muntjes be
waart, als wisselgeld dat gauw
voor het grijpen ligt.
Dat is de pondbriefjes aan te
zien: het zijn vaak grauwe, ver
kreukelde, menigmaal met
bruin verkleurde reepjes plak
band bijeengehouden stukjes
papier die, als het niet om geld
zou gaan, nog te vies zouden
zijn om beet te pakken. Ja, bil
jetten van een pond hebben
een treurig, maar vooral kort
bestaan.
Na elf maanden zijn de briefjes
namelijk, gemiddeld genomen,
op, stuk, versleten op het on
herkenbare af, en moeten ze
worden vervangen. Dat kost
een hoop geld, en vandaar dat
het ministerie van financiën
vorig jaar ook munten van een
pond in de circulatie bracht die
een geschatte levensduur van
niet minder dan 40 jaar heb
ben.
Zoals bekend is het Britse volk
een conservatief volk, en de
muntstukken van een pond
sloegen dan ook in het geheel
niet aan. De fraaie, vrij dikke,
in goudkleurig metaal uitge
voerde ponden die een diame
ter van zo ongeveer een stuiver
hebben, werden universeel
weggehoond.
„Chocolade-geld" is ook nu nog
de meest gehoorde benaming
voor het jongste produkt van
de Royal Mint. Behalve deze
emotionele, in Britse behou
dendheid wortelende afkeer,
heeft de pond-munt ook een
praktisch bezwaar: hij is zo'n
beetje even groot als munten
van 5 en 20 pence, en is boven
dien een zwaar kreng.
En dat terwijl de meest gangbare
Britse munten, die van 10 en 50
pence, ook al een heel gewicht
hebben. Wie een dagje bood
schappen doet en niet steeds
eerst z'n wisselgeld uitgeeft,
kan zo een heel gewicht aan
muntstukken in de jaszakken
vergaren, die dan misschien
wel uitscheuren.
Zo op het oog klinkt dit laatste
argument nogal belachelijk,
maar precies zo werd het vori
ge maand gehoord uit de mond
van een van de lords in het def
tige Hogerhuis waar over de
ponden gedebatteerd werd. De
staatssecretaris die de adellijke
dames en heren namens de re
gering te woord stond, was
echter niet te vermurwen.
Hfj zei met veel aplomb: „Het is
de bedoeling van de regering
het briefje van een pond terzij-
nertijd uit de circulatie te ha
len, en wel op het moment dat
het publiek de gelegenheid
heeft gekregen te wennen aan
de munt van een pond". Dat
was ook al gezegd toen vorig
jaar de munt werd geintrodu-
ceerd, en dat was dan dus dat.
Maar niet heus. Want vlak voor
dat vorige maand het Lager
huis met reces ging, gooide
mevrouw Thatcher herself roet
in het eten, toen zij antwoord
de op de angstige vragen van
de Conservatieve parlementa
riër Marcus Fox, die met een
benepen stemmetje had gein-
formeerd „of het briefje van
een pond echt moet verdwij-
„Nee hoor", antwoordde me
vrouw Thatcher geruststel
lend. Ze zei Fox' stelling dat de
pond-munt onpopulair is, te
onderschrijven, en voegde
daaraan toe: „Ik heb reden om
aan te nemen dat het briefje
van een pond behouden zal
blijven".
Tja, en daar ligt dus een pro
bleem. Want wie de woord
voerder van het ministerie van
financiën belt, krijgt te horen:
„Het is altijd de bedoeling ge
weest het briefje van een pond
op den duur uit de circulatie te
halen. Hierin is geen wijziging
gekomen
Hoe dat ook zij, als het briefje
van een pond inderdaad ver
dwijnt, dan is het voor alle
Britten te hopen dat dat niet te
snel gebeurt. Want de munten
van een pond zijn vrijwel niet
te krijgen, en dat ondanks het
feit dat er niet minder dan 148
miljoen van in omloop moeten
zijn.
Verzamelaars zullen daar voor
een deel verantwoordelijk voor
zijn, maar ook de (kennelijk
talrijke) mensen die bang zijn
dat ze met andere munten in
de war zullen raken, en de
goudkleurige ponden daarom
maar veiligheidshalve in een
oude kous stoppen.
AMSTERDAM (ANP) - De koers van de Amerikaanse dollar is gistéren
op de Amsterdamse wisselmarkt bijna een stuiver hoger geweest dan
dinsdag. De officiële koers bedroeg 3,13325-3575 gulden tegen 3,08375-
3,08625 gulden op dinsdag. De banken gaven als advieskoers 3,07 gul
den (aankoop) en 3,19 gulden (verkoop) op na op dinsdag respectieve
lijk 3,02 en 3,14 gulden te hebben geadviseerd
De oorzaak van de stijging moet worden gezocht in de toeneming van de
spanningen in het Midden-Oosten als gevolg van de Israëlische bom
bardementen op Libanon en in de stijging van de rentetarieven in de
VS, De dollar ging in koers omhoog op alle Westeuropese wisselmark
ten. In Frankfort werd een slotnotering opgemaakt van 2,78775 mark na
2,748 mark op dinsdag. De officiële middenkoers werd bepaald op
2,7865 mark en dat was de hoogste fixing sinds 30 januari 1974
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
donderdag 5 januari 1984
(tot 12:30 uur)
200 00 205 00
165 70 1 70 00
930 900
300.00B 318.00
235 00B -
9580 9700
210.00 214 00
beleggingsinst.
OBLIGATIES
staatsleningen
bng
bglt'A 82-07 1158
bg 1044 82-07 113 J
bg 10 80-88 105 5
bg 9'.? 82-07 105 1
bg 9 83-08 102.7
bedrijfsleven
lans 9 83-91 101.00
lans 8 83-91 97.00
lans s 8 83 101 80
mb 9 83-93 101 50
mbo 8^4 84-99 98 K
n.D08'.?83-98 98 2(
nmb 10V4 82 105 50
nmb 9'/4 83-93 101 2C
nmb a 9 83-03 9930
nmb 7^4 83-92 97 (X
150.00 150.10
pandbrieven
fgh 11 81-88 103
Igh 9 78-86 99
wuh 844 78-87 100 50
parallelmarkt
officieel toegelaten
indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
Afctokrt '55 2
Algemeen 162.7
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
Staatsleningen 8 43
- nw3 langl 855
Buitenlands geld
Be^tonc (100) silf
Duitse mark (100) 110,50
Ital Tire (10.000) 17.65
"ortuges esc. (100) 2.10
Can dollar 2.44
r ranse franc (100) 35,50
Zwits franc (100) 137.75
Zweedse kroon 100) 36,75
Noorse kroon (100) 38.25
Deense kroon (1031 29.25
Spaanse peseta (100) 1^84
VERKLARING DER TEKENS
eidrvnJend
acMergesteide lerw^g
C -X b.
Beursoverzicht
Koersen (I
k gestegen
Mede onder invloed van de gunsti
ge ontwikkelingen in Wall Streel
opende de Amsterdamse effecten
beurs vanochtend in juichstem
ming. De koersen vlogen mei gul
dens tegelijk omhoog en diverse,
soms pas gevestigde records wer
den gebroken Later volgde bij
sommige fondsen toch wat terug
gang, maar over het algemeen wa
ren de koersen toch hoger dan de
slotprijzen van gisteren
Koninklijke Olie ging evenals Phi
lips ruim I 3 naar boven en Unilever
kwam zells op een nieuwe top-
koers van t 280 Hoogovens steeg
ook nog weer ruim een gulden ter
wijl ook Akzo het niet stecht deed
KLM opende roer sterk met een
moest ti|dens de handel toch weer
terrein prijsgeven.
Bij de banken was ABN t 8 meer
waard en Amro t 2,30 Ook de ver
zekeraars waren gewild met Natio
nale Nederlanden als koploper
Amev volgde en Aegon brokkelde
na een goede opening wat at
Ahold ging opnieuw naar boven en
ook hier sneuvelde op 1211 rond
het middaguur een koersrecord
Gist-Brocades en Heineken bleven
dichter bij huis Dat kon met wor
den gezegd van Elsevier-NDU dat
maar helst f 9 naar boven vloog
Ook collega-uitgever VNU deed
het prima met een winst van t 7.50
op t 148.50. Oce kwam weer bo
ven de 1260 uit. zodat dit tonds
zich weer goed h