Korter werken:
niet meer banen
C
PTT vernieuwt telefoongids
Goedmakertje NS
trekt veel publiek
Kort zakelijk
Marktberichten
Conclusie uit enquête ministerie
Chemische industrie
komt crisis te boven
Dagbladen kampen met
daling van de oplage
VS sluiten grens voor vlees
Koffie en
thee duurder
Steeds minder
Nederlanders
met vakantie
Beurs Amsterdam
DONDERDAG 29 DECEMBER 1983
Economie V
Postgiro
Enkele tarieven van de Postgiro
voor handelingen via de postlo-
ketten worden met ingang van
het nieuwe jaar verhoogd. De
PTT heeft dit gisteren meege
deeld. Het girostortingsrecht
wordt twee gulden (was 1,75 gul
den), stortingen op eigen reke
ning blijven gratis.
Het recht voor een verzamelche-
que stijgt met een kwartje tot
2,50 gulden. Het recht voor een
zichtcheque wordt 2,25 gulden
(was twee gulden) en het recht
voor binnenlandse postwissels
wordt 4,50 gulden (was 4 gulden).
Deze tariefsverhogingen houden
volgens de PTT verband met ge
stegen loket- en andere kosten.
Ook de financiële positie van de
Postgiro speelde een rol. De PTT
wijst er overigens op, dat boven
genoemde handelingen ook gi
raal, maar zonder kosten kunnen
worden afgewikkeld.
Rijnmond
Het openbaar lichaam Rijnmond
heeft vor 1984 ongeveer twee
miljoen gulden beschikbaar ge
steld om acht bedrijven, die in de
woonomgeving overlast veroor
zaken, naar industrieterreinen te
verplaatsen. De gemeenten Rot
terdam, Schiedam, Vlaardingen,
Spijkenisse en Ridderkerk voe
ren op dit moment onderhande
lingen met enkele bedrijven over
zo'n verhuizing op vrijwillige ba-
De bedrijven in kwestie zijn klein.
Ze hinderen met lawaai, stof,
ontploffingsgevaar of verkeers
overlast. Door ze financieel be
hulpzaam te zijn bij het verplaat
sen naar terreinen waar geen wo
ningen in de onmiddellijke om
geving staan, hoopt Rijnmond
het leefklimaat in een aantal
woonwijken te verbeteren.
Luchtvracht
De Nederlandse Vereniging voor
Luchttransport NWL (waarin
onder meer luchtvrachtexpedi
teurs en loodsafhandelaars sa
menwerken) verwacht dat 1984
een goed jaar voor de Nederland
se luchtvrachtindustrie zal wor
den. Dit geldt zowel voor Schip
hol als voor de vliegvelden van
Maastricht, Twente en Rotter
dam. Bepalend voor de definitie
ve uitkomsten van volgend jaar
zullen met name de valutaver
houdingen en de beschikbaar
heid van voldoende vrachtcapa
citeit in de vliegtuigen zijn.
Door de enorme toeneming van
het vrachtaanbod in de laatste
maanden van 1983 is er naar om
zet voor het afgelopen jaar spra
ke van een bevredigend resul
taat. De NWL verwacht, dat
voor de uitgaande luchtvracht
zendingen voor het eerst de aan
de luchtvaartmaatschappijen be
taalde vrachtpenningen de 400
miljoen-grens ruimschoots zul
len overschrijden. Ondanks de
sterke groei in de laatste jaren
blijft er voor de luchtvrachtagen
ten echter nog steeds sprake van
een grote druk op de winstmar
ges.
Olie
Ecuador, de kleinste olieproducent
van de OPEC (Organisatie van
Olie Exporterende Landen), ver
laagt de prijs van olie die het uit
hoofde van langlopende contrac
ten exporteert op 1 januari van
28,20 tot 27,50 dollar per vat van
159 liter, zo is gisteren in Quito
meegedeeld.
De olieproduktie van het Zuidame-
rikaanse land bedraagt ongeveer
240.000 vaten per dag. Daarvan
exporteert het 91.000 vaten per
dag volgens contracten met afne
mers in de Verenigde Staten,
Oostenrijk, Taiwan en Zuid-Ko-
rea. De vraag is de laatste tijd af
genomen en de afnemers drin
gen al geruime tijd op een prijs
verlaging aan.
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn.
Van 28 december.
Boerekool 1,24, waspeen AI per kist
14,40-17,50. All 3,50-14,00, BI
9,80-22,50, Cl 12,20-13,40, CII
6,30-12,30.
Breekpeen CII per kist 9,60, prei All per
kg. 0.56-0.88. Bil 0,34.
DEN HAAG (ANP) - Afspraken over arbeidsduurverkorting voor 1983 en 1984 leiden
slechts tot behoud van werk en niet tot of nauwelijks tot extra banen. Dit blijkt uit een
onderzoek van de dienst collectieve arbeidsvoorwaarden van het ministerie van sociale
zkaen en werkgelegenheid.
De dienst heeft een telefonische enquête gehouden onder partijen die betrokken zijn bij
bedrijfstak-cao's met vijfduizend of meer werknemers.
De afgesproken arbeidsduurver-
korting varieert in de 42 onder
zochte cao's voor 1983 van 0,68
procent tot 2,7 procent en voor
1984 van 0,68 tot vijf procent.
Zou een verdergaande arbeids
duurverkorting worden doorge
voerd, bijvoorbeeld naar 10 12
procent in 1986 of 1987 dan zou
dat wel leiden tot het ontstaan
van nieuwe banen, aldus de on
derzoekers.
DEN HAAG (ANP) - De chemische industrie was in 1983 de eerste be
drijfstak, die de economische crisis te boven kwam. De omzet steeg dit
jaar met 10 procent tot 37 miljard gulden. Ook de investeringen waren 2
miljard gulden hoger. De chemische industrie exporteert meer dan 90
procent van de omzet.
Dit blijkt uit het jaaroverzicht van de Vereniging van de Nederlandse
chemische industrie (VNCI) in het jongste nummer van het vakblad
van deze organisatie. Voor 1984 verwacht de VNCI-voorzitter Van der
Werf een omzetstijging van twee procent in deze bedrijfstak.
Van der Werf schrijft de goede resultaten toe aan de algemene opleving
van de economie in de westerse landen en aan de dure dollar, waardoor
beter met Amerika kan worden geconcurreerd.
Niettemin meent Van der Werf, dat de sanering van de Westeuropese
petrochemische industrie ondanks alles moet worden voortgezet. Hij
wijst er tenslotte op, dat de chemische industrie de laatste tien jaar
ruim een miljard gulden heeft besteeds aan maatregelen ter bescher
ming van het milieu. Dit jaar werd 200 miljoen voor dit doel uitgegeven.
AMSTERDAM (ANP) - De oplage van dagbladen is dit jaar vergeleken
met 1982 op jaarbasis gedaald met 0,7 procent. In de drie grote steden
(Amsterdam. Rotterdam en Den Haag) is de daling het sterkst, terwijl
deze in de drie noordelijke" provincies het geringst is. In de zuidelijke
IJsselmeerpolders is de oplage gestegen met ruim 26 procent. Deze
groei hangt samen met de sterke groei van het aantal gezinnen in dit
gebied. Een en ander is bekend gemaakt in de zojuist verschenen publi-
katie "dagbladen oplagespecificaties, september 1983" van het Cen
traal Bureau voor de Courantenpubliciteit van de Nederlandse Dag
bladpers (Cebuco).
De totale betaalde oplage van de in ons land verspreide dagbladen be-
daagt 4.465.477. Deze oplage bestaat voor 88 procent uit abonnementen
en voor 12 procent uit exemplaren die via de losse verkoop worden
gedistribueerd.
Het Cebuco heeft ook berekend dat 87 dagbladen per 100 gezinnen wor
den verspreid. Een onderzoek in dit voorjaar heeft echter uitgewezen
dat 16 procent van de betaalde oplage dagelijks aan een ander gezin
wordt doorgegeven, zodat niet 87 maar 101 dagbladen per honderd
gezinnen dagelijks ciruleren. Dit doorgeven komt het sterkst voor in de
drie noordelijke provincies en het minst in genoemde drie grote steden,
aldus het Cebuco.
In 1982 hadden de dagbladen voor het eerst sinds jaren te kampen met
een oplagedaling. In de jaren die daaraan voorafgingen steeg de oplage
met gemiddeld zo'n 1,5 procent per jaar. Volgens Cebuco lijdt het geen
twijfel dat de huidige oplage-ontwikkeling samenhangt met de econo
mische situatie. Zo wijst een in opdracht van Cebuco uitgevoerd Nipo-
onderzoek uit dat er een samenhang is tussen het vertrouwen dat de
consument in de economsiche ontwikkeling en de eigen financiële si
tuatie heeft en de oplage-ontwikkeling van de dagbladen, aldus het
bureau. Op grond van dat onderzoek valt volgens Cebuco te verwach
ten dat de oplage van de dagbladen in 1984 zal stabiliseren.
WASHINGTON (Rtr-UPI) - Vanaf
1 januari mogen veertien landen,
waaronder vijf uit het Caribische
gebied waaraan president Rea
gan kortgeleden handelsconces
sies heeft verleend, de Verenigde
Staten geen vlees meer leveren.
Het verbod wordt opgeheven als
die landen overgaan op eenzelf
de keuringsmethode als die de
VS hanteren, zo heeft het Ameri
kaanse ministerie van landbouw
en veeteelt bekendgemaakt.
De veertien landen zijn België,
Volgens de onderzoekers is de ra
ming van het Centraal Planbu
reau (dit jaar nog geen herbezet
ting en volgend jaar 25 procent
van de ingeleverde arbeidstijd
omgezet in nieuwe banen) te op
timistisch geweest.
In vrijwel alle van de 92 grote cao's
in ons land. waaronder 1.860.000
werknemers vallen zijn arbeids-
duurverkortende maatregelen
vastgelegd. In de meeste geval
len is de arbeidsduurverkorting
gerealiseerd in roostervrije tijd.
In slechts vier van de 92 cao's
zijn er afspraken gemaakt over
een mogelijke arbeidstijdverkor
ting van 10 procent in 1986 of in
1987
De dienst collectieve arbeidsvoor
waarden van het ministerie heeft
voor haar onderzoek 42 bedrijfs
tak-cao's onderzocht die betrek
king hebben op 1,4 miljoen
werknemers. Met uitzondering
van twee gevallen verwachten de
bij die cao's betrokken partijen
voor de jaren 1983 en 1984 geen
oi vrijwel geen herbezetting van
de vrijgekomen arbeidstijd. Als
belangrijkste oorzaak voor het
feit dat er geen of slechts een
zeer geringe herbezetting zal
plaatshebben in die jaren geven
de betrokkenen aan: overcapaci
teit in bedrijf of bedrijfstak, orga-
- nisatorische problemen en de
slechte positie van bedrijven of
bedrijfstakken.
AMSTERDAM (ANP) - Koffie
en thee worden maandag 2 ja
nuari fors duurder. De prijs
voor een pak koffie van 250
gram gaat met zesentwintig
cent omhoog en thee wordt
achttien cent per pakje van
100 gram en veertien cent per
20 zakjes duurder. Voor op-
loskoffie varieert de prijsver
hoging van tien tot zestien
cent per 50 gram, zo heeft de
Vereniging van Nederlandse
Koffïebranders en Theepak
kers bekendgemaakt.
De prijsverhogingen zijn het
gevolg van hogere prijzen op
de wereldmarkt en de verho
ging van de btw.
De koffieprijs steeg in de twee
de helft van dit jaar drie maal
achter elkaar met in totaal
achtentwintig cent per half
pond en thee werd in totaal
achttien cent per ons duur
der.
Frankrijk, Ierland, Zwitserland,
Zweden, Finland, Roemenië,
Mexico, Nicaragua, Honduras,
Panama, Haiti, El Salvador en de
Dominicaanse Republiek. In juli
van dit jaar lieten de Verenigde
Staten 23 landen weten dat ze
geen vlees meer zouden mogen
leveren als ze hun keuringsme
thoden niet zouden aanpassen.
Van die landen zijn er negen,
waaronder Nederland, aan de
Amerikaanse verlangens tege
moetgekomen.
UTRECHT (GPD) - Het goedkope
reizen per spoor doet het goed,
bij het gratis museum bezoeken
loopt het storm. De NS meldde
gisteren, dat op verschillende
plaatsen het reizigersaanbod is
verdubbeld.
„In Maastricht stonden op een ge
geven moment zulke lange rijen
voor de loketten, dat de mensen
is aangeraden in de trein zelf een
kaartje te kopen. De drukte kon
tijdens de ochtendspits niet ver
werkt worden".
Dat meldt de persdienst van de NS
op de eerste dag, dat de NS als
'goedmakertje' de reislustigen
voor de halve prijs rijdt op enke
le reizen en op dagretours veertig
procent korting geeft. Vandaag
is de laatste dag van dit voordeel-
tarief.
DEN HAAG (GPD) - De telefoon-
gids-nieuwe-stijl is door grotere
letters en cijfers en minder ko
lommen per bladzijde (drie in
plaats van vier) beter leesbaar.
De PTT kon gisteren de eerste
gids-nieuwe-styl laten zien. Het
is de gids voor het district Hen
gelo. Voor andere districten is de
verschijning verspreid over 1984.
De PTT heeft in de nieuwe gidsen
vooral geprobeerd de leesbaar
heid te vergroten. Op de huidige
gidsen was veel kritiek juist op
dat punt. De indeling van de gids
is voor het laatst in 1977 gewij
zigd. Die wijziging was toen zeer
radicaal. In samenwerking met
het ontwerpbureau Total Design
werd het gebruikte letter- en cij-
fertype veranderd en verkleind,
de kolommen werden smaller,
hoofdletters verdwenen en de in
deling van de namen ging voor
taan op straatnaam in plaats van
op voorletters.
De kritiek was destijds enorm
groot en richtte zich behalve op
de vormgeving vooral op de lees
baarheid. Het streven van de
PTT destijds om papier te sparen
via de kleinere compacte opsom
ming van namen en nummers,
zou vooral bejaarden en slecht
zienden moeite hebben gegeven
Al een jaar na het uitkomen van
de nieuwe versie besloot de PTT
grafisch onderzoek uit te laten
voeren naar verbeteringen.
De nieuwe gidsen zijn het resultaat
daarvan. Tegelijk met de poging
de leesbaarheid te vergroten, zijn
een aantal andere belangrijke
wijzigingen doorgevoerd.
Voorheen ging de PTT uit van een
gids per district. De 26 districten
zijn wel gehandhaafd door de te
lefoondienst. De gidsindeling is
onafhankelijk daarvan over vijf
tig regio's uitgesmeerd. De boe
ken zijn daardoor dunner. Die
nieuwe indeling was nodig om
dat het aantal abbonees zo sterk
groeide dat de boeken onhan
teerbaar dik dreigden te worden
De indeling van de vijftig regio's is
technisch bepaald, maar men
heeft sterk rekening gehouden
met de wensen en opmerkingen
van de abonnees, consumenten
organisaties en de gemeenten.
Geprobeerd is de regio's zo af te
grenzen dat de abonnees binnen
zo'n gebied die op allerlei maat
schappelijke terreinen op elkaar
zijn ingesteld, elkaar ook precies
in hun eigen streekgids terug
kunnen vinden.
Elke telefoonabonnee krijgt zoals
gebruikelijk een gratis gids
waarin hij zelf staat vermeld. Een
tweede gids van een aangren
zend gebied kan ook gratis ver
kregen worden. Extra gidsen zijn
tegen betaling verkrijgbaar.
DEN HAAG (ANP) - In het afgelo
pen jaar zijn weer minder Neder
landers met vakantie geweest.
Vooral bij de buitenlandse
vakanties is er sprake van een te
ruggang. Bovendien gingen de
Nederlanders nog nooit zo kort
met vakantie als in het vakantie
jaar 1983 (van oktober 1982 tot
oktober 1983). Dit blijkt uit de re
sultaten van een vakantie-onder
zoek dat het Centraal Bureau
voor de Statistiek onlangs heeft
gehouden en waarvan de resulta
ten gisteren zijn gepubliceerd.
Uit de onderzoekscijfers blijkt dat
in het vakantiejaar 1983 8,1 mil
joen Nederlanders met vakantie
gingen. In 1982 waren dat er nog
8,3 miljoenen in 1981 8,6 miljoen.
Het totaal aantal vakanties daal
de voor het eerst sinds 1966 van
11,9 miljoen in 1982 naar 11,3 mil
joen in 1983. De gemiddelde
vakantieduur bedroeg 14,4 da
gen.
Volgens de onderzoekers is de da
ling van het aantal vakanties met
vijf procent ten opzichte van
1982 hoofdzakelijk een gevolg
van het feit dat het aantal buiten
landse zomervakanties met bijna
tien procent afnam tot 4,5 mil-
joen. In Nederland werden - net
als in 1982 - 4,5 miljoen vakanties
in de zomerperiode doorge
bracht. De aantallen binnenland
se wintervakanties (0,8 miljoen)
en de buitenlandse wintervakan
ties (1,5 miljoen) zijn sedert 1980
vrijwel ongewijzigd, aldus het
CBS.
De laatste drie jaar is het aantal
wintersportvakanties (670.000)
stabiel, maar een toenemend
aantal vakantiegangers neemt
actief deel aan skiën, langlaufen
en dergelijke (in 1982/83 was dat
92 procent). Gebleken is, aldus
het CBS, dat Oostenrijk zijn
vooraanstaande positie als win-
tervakantieland aanzienlijk heeft
versterkt. De toename van
105.000 vakanties tot 490.000 lijkt
geheel ten koste te zijn gegaan
van Duitsland en Zwitserland.
In de zomer van 1983 hebben de
badplaatsen aan de Noordzee
een record-aantal Nederlandse
vakantiegangers getrokken
700.000. Op de tweede plaats
kwamen Veluwe en Veluwerand
met 560.000 vakanties. In verge
lijking met 1982 is het gebruik
van de auto voor de binnenland
se vakantiebestemming gelijk
gebleven (80 procent). Het ge
bruik van het openbaar vervoer
voor die vakanties daalde van ze
ven naar vijf procent. In eigen
land bracht ongeveer de helft
van de mensen de vakantie door
in tent, caravan of vouwwagen.
Het aantal vakanties in zomer
huisjes of bungalows nam met
twintig procent af. Daarvan pro
fiteren volgens het CBS vooral
enkele minuten dure logiesvor-
Bij de buitenlandse bestemmingen
ging de afname van het aantal zo
mervakanties met 430.000 ten op
zichte van 1982 vooral ten koste
van het voor de Nederlanders fa
voriete vakantieland Frankrijk
(min 180.000) en Oostenrijk (min
180.000).
Vorige week maakte de NS de
voordeelcampagne bekend, een
gebaar 'vanwege het ongerief tij
dens de acties bij NS' tijdens de
protestweken van ambtenaren
en trendvolgers.
Gisteren was het dan zover, met
grotere drukte op bijna alle sta
tions van Nederland. Enkele sta
tions schoten er duidelijk boven
uit: Maastricht, Amersfoort,
Eindhoven en Arnhem. Daar
werd zonder meer een verdubbe
ling gemeld.
Alhoewel de NS de actie landelijk
had aangekondigd, bleken toch
nog heel wat reizigers verrast te
zijn door de kortingen op het rei
zen. Verschillende keren werd
de lokettiste gevraagd of ze zich
niet had vergist.
Het Rijksmuseum heeft vanaf Eer
ste Kerstdag de deuren geopend
voor iedereen voor een gratis be
zoek aan de Nachtwacht en de
andere schilderijen. De Kerstda
gen gaven een grotere drukte te
zien dan anders. Op Tweede
Kerstdag werd het al drukker,
met tussen de 4000 5000 bezoe
kers. Dinsdag kwamen al meer
dan 6000 bezoekers en gisteren
steeg dit aantal tot rond de 7000.
Ook het Van Gogh Museum in Am
sterdam trok veel belangstelling:
„Woensdag over de 2000 bezoe
kers, tegen ruim 1000 anders in
deze tijd. Het is een lekkere en
gezellige drukte. Vooral meer
Hollanders met hun gezinnen.
Eigenlijk zou het altijd gratis
moeten zijn", aldus één van de
suppoosten.
AANDELEN binnenland doorlopend
230.00B
190.00
hagêmeyer
hokJoh
Noteringen van donder
dag 29 december 1983
(tot 12:29 uur)
21800
23000
19200+ 185 00
IOOOB 3680 0OB
88.008 88.00+
westingh 56.10
beleggingsinst.
OBLIGATIES
staatsleningen
bng
bgii'U
bgKHu
pandbrieven
1gh 11 81-88 103.
tgh 9 78-86 99
wuh 8^4 78-87 100 20 1
parallelmarkt
officieel toegelaten
Indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.index/eff.rend.(c.b.s.)
Staatsleningen 8 41
Bankleningen
Pandbrieven
Buitenlands geld
Engelse pond 4 28
Belg franc (100) 5;31
Duitse mart» (100) 110 50
(tal toe (10 000) 17.65
°ortuges6sc (100) 2jo
Con dollar 2 41
Spaanse peseta 1100) i,84
Griekse drachme (100) 2^50
Finse mart» (100) 51.25
VERKLARING DER TEKENS
NG otoèie nol geschorst
- ecrtergesleWe tenmg
Beursoverzicht
Kon. Olie sterk favoriet
Op de laatste beursdag was Ko
ninklijke Olie onmiskenbaar het
londs van de dag Na een sterke
tenmg bleef de koers oplopen,
De sterk oplopende prijzen op c
Rotterdamse oliemarkt waren hu
als oorzaak aanwijsbaar De r
goud en zilver
Goud 37500 - 38000
(Notering donderdag 29
Elsevier-NDU begon op f 509
liep later door tot f 512,
het fonds f 7 was geslegen
Ahold liep bi|na f 2 op en ook Gist-
Brocades boekte winst Hemeken
kon na een aarzelend begin toch
wat aantrekken KLM opende een
gulden hoger en liep daarna nog
iets verder op
s bleet De NMB moest na
een redelijke start weert terug Ver
zekeraar Aegon begon op gelijk ni
veau maar ging daarna toch weer
omhoog Amev en Nationale Ne
derlanden konden het goede voor
beeld met volgen De hypotheek-
