c
US Steel ontslaat
15.000 werknemers
Slepende staking in Suriname
Uitkering 57-plussers
in gevaar door korting
OESO voorspelt minder
inflatie in Griekenland
Vertrouwenscrisis' tussen bond en actievoerders
Kort zakelijk
Marktberichten
Borrel bij
KLM gratis
Achthonderd
extra banen
bij Britse
autoindustrie
Stroomprijs wellicht
toch ietsje omhoog
Beurs Amsterdam
li
SF
li
Ij
1
Ebco
ui 00
31900
ii
u:.u
itiiii
Economie "V
Pittsburgh (UPI) - Het grootste Amerikaanse staalconcern, US Steel, gaat twintig bedrij
ven geheel of gedeeltelijk sluiten en meer dan vijftienduizend man ontslaan om het
rendement te herstellen, aldus zijn topman, David Roderick. De sluitingen brengen in
het vierde kwartaal een afschrijving van 650 miljoen dollar mee. Ze zullen over het
algemeen hun beslag krijgen in april 1984.
STOCKHOLM - Het grootste deel van Zweden heeft gisteren zonder stroom gezeten na een explosie in een
transformator ten westen van Stockholm. Het was de grootste stroomstoring die zich ooit in dat land heeft
voorgedaan. Volgens de autoriteiten kan de schade oplopen tot zo'n 800 miljoen gulden. Op de foto rekenen
klanten in een winkel in Stockholm hun aankopen af bij het licht van een zaklantaarn. (Foto anp»
ROTTERDAM (ANP) - Handha
ving van de 90-procent-uitkering
voor de ongeveer duizend haven
arbeiders uit Rotterdam en Am
sterdam die dit jaar en vorig jaar
gebruik maakten van de vrijwil
lige 57-plus-regeling is inzet van
een verschil van mening tussen
de havenwerkgevers en de Ver-
voersbond FNV. Volgens deze
werknemersorganisatie willen
de werkgevers de aanvulling van
de werkloosheidsuitkering tot 90
procent van het netto-salaris niet
verhogen nu de uitkeringen met
ingang van 1 januari met drie
procent worden gekort. Om die
drie procent goed te maken zou
den de havenwerkgevers in Rot
terdam en Amsterdam drie tot
vier miljoen gulden moeten beta
len.
De Vervoersbond FNV in Rotter-
Parijs (ANP) - De inflatie in Grie
kenland, het tiende lid van de
Europese Gemeenschap, zal
waarschijnlijk afnemen van ruim
twintig procent nu tot minder
dan zeventien procent aan het
einde van het komende jaar. Dit
zegt de Organisatie voor Econo
mische Samenwerking en Ont
wikkeling (OESO) in haar giste
ren verschenen jaarlijkse rapport
over de Griekse economie.
De afneming van de inflatie zal vol
gens de organisatie van 24 wes
terse industrielanden, waaron
der Nederland, mogelijk voor
een daling van de besteedbare
persoonlijke inkomens zorgen.
Desondanks zou het tekort op de
Griekse betalingsbalans in 1984
enigszins kunnen toenemen. De
grootte van het tekort wordt be
paald door de inkomsten uit on
der meer scheepvaart en toeris-
De OESO verwacht dat de werk
loosheid in Griekenland, nu in
stedelijke gebieden meer dan
tien procent, volgend jaar verder
zal toenemen. Het Griekse bruto
nationaal produkt, de markt
waarde van alle geproduceerde
goederen en diensten, zal vol
gend jaar vermoedelijk maar on
geveer 1,25 procent stijgen, af
hankelijk van de mate waarin de
export verder afneemt en de im
port toeneemt.
De Griekse economie wordt vol
gens de OESO gekenmerkt door
tegenstellingen. In een analyse
van de ontwikkelingen geduren
de de afgelopen jaren wijst de or
ganisatie onder meer op de stij
ging van de nominale persoonlij
ke inkomens, de uitbreiding van
de geldcirculatie en de toene
ming van het begrotingstekort.
Dit zijn de voornaamste oorza
ken van het oplopen van de infla
tie tot meer dan twintig procent.
dam is volgens districtsbestuur
der Kees Voormeulen bereid de
duizend oudere havenwerkne
mers die destijds gebruik maak
ten van de vrijwillige vertrekre-
geling te mobiliseren om hun uit
kering op niveau te houden. "Als
gevolg van de verlaging van de
uitkeringen zal de FNV nog wel
vaker te maken krijgen met dit
soort zaken. Wij in de havens van
Rotterdam en Amsterdam zijn
desnoods bereid om als eerste in
FNV-verband actie te gaan voe
ren. Als de werkgevers die drie
procent niet op tafel willen leg
gen, trommelen wij onze vrijwil
lige werklozen uit de havens op",
aldus Kees Voormeulen.
Het toenmalige kabinet stemde
eind 1981 in met een 57-plus-re
geling voor oudere havenwer
kers in Rotterdam en Amster
dam, omdat er in die havens een
arbeidsconflict dreigde als ge
volg van een overcompleet aan
stukgoedarbeiders. Via vrijwilli
ge vervroegde uittreding zou een
deel van de problematiek kun
nen worden opgelost. De toen
malige minister van sociale za
ken en werkgelegenheid Den
Uyl gaf het algemeen werkloos
heids fonds (awf) toestemming
om 120 miljoen gulden ter be
schikking te stellen voor een 57-
plus-regeling voor havenarbei
ders.
De nu gerezen verschillen van me
ning zullen binnenkort worden
besproken in de commissie,
waarin werkgevers- en werkne
mersorganisaties de sociale pro
blematiek in de havens van Am
sterdam en Rotterdam bespre
ken.
j WOENSDAG 28 DECEMBER 1983
Sabena
Het personeel van de Belgische na
tionale luchtvaartmaatschappij
Sabena heeft gisteren een com-'
promisvoorstel van de directie
unaniem afgewezen en is voor de
derde maal binnen één week
voor 24 uur in staking gegaan.
Luchtvaartfunctionarissen zeiden
dat gisteren ongeveer 30 vluch
ten van Sabena zullen worden af
gelast. De staking kan ook leiden
tot het stopzetten van vluchten
van buitenlandse maatschappij
en die door het grondpersoneel
van Sabena worden behandeld.
Het conflict is volgens de vakbon
den het gevolg van de weigering
van de directie van Sabena om
de salariskortingen van de afge
lopen 18 maanden aan de betrok
ken werknemers terug te beta
len. Het personeel ging in 1982
met een tijdelijke salariskorting
van 3 tot 17 procent akkoord om
de financiële situatie van het be
drijf te verbeteren en ontslagen
te voorkomen.
De luchtvaartmaatschappij zegt
dat zij de kortingen in het ko
mende jaar niet terug kan beta
len ondanks een positieve balans
over 1983. Sabena bood het per
soneel wel aan enkele kortings
maatregelen te laten vervallen.
Vrumona
Heineken-dochter Vrumona neemt
van CCF in Leeuwarden de pro-
duktie en verkoop over van Ri-
vella en E-10. Er is overeenstem
ming bereikt met de Zwitserse
Rivella AG over het licentiecon
tract van Rivella voor Nederland.
Het contract met CCF voorziet in
een algehele overneming van de
produktie van de twee dranken-
soorten op 1 januari 1986, zo
blijkt uit het personeelsblad
Vers van 't Vat.
Vrumona wordt door de nieuwe
aanwinsten volgens directeur R.
Overgaauw marktleider in de
suikervrije frisdranken. Dat is
niet zo'n groot marktsegment,
maar er wordt voor het komende
jaar enkele procenten groei ver
wacht. Vrumona kan de produk
tie en verkoop van Rivella en E-
10 overnemen zonder dat de pro-
duktiecapaciteit of de man
kracht hoeft te worden uitge
breid.
Joegoslavië
Het komende jaar zal voor Joego
slavië niet gemakkelijker wor
den dan 1983, aldus premier Mil-
ka Planinc gisteren in het Joego
slavische parlement. In 1984
wordt begonnen met de uitvoe
ring van een herstelprogramma
dat een eind moet maken aan de
economische crisis, die dit jaar
onder meer werd gekenmerkt
door een inflatie van vijftig pro
cent en een daling van de levens
standaard van tien procent. Het
Joegoslavische parlement heeft
gisteren het economische plan
voor 1983 aanvaard.
De buitenlandse schuld van Joego
slavië bedraagt meer dan twintig
miljard dollar, waardoor het land
op de ranglijst van de landen met
de grootste schulden de tiende
plaats inneemt. De regering doet
wanhopige pogingen om de vier
miljard dollar bij elkaar te bren
gen die ze elk jaar nodig heeft
voor aflossing en rentebetaling,
waarbij herfïnancieringsregelin-
gen buiten beschouwing blijven.
LEIDEN - Groentenveiling.
Andijvie 3,10-3,40; boerenkool 87-1,05;
rode kool 49-82; prei 1,20-1,35; ijsbergsla
1,76-2,35; spruiten A 79-87; spruiten B
1,04-1,07; spruiten C 56; spruiten D 72-
1,18; champions per bakje 94-1,09; uien
48-1,00; witlof 1,75-2,90; sla 40-88; peter
selie 98; radijs 69-70; selderie 79-1,10.
De onderhandelingen met British
Steel over de import van stalen
halffabrikaten uit Groot-Brittan-
nië voor verdere verwerking in
de Verenigde Staten zijn afge
broken. Om „zuiver financiële en
economische redenen" ziet US
Steel niets meer in het plan. Er
zullen ook mensen worden ont
slagen bij mijnen, fabrieken van
speciaal staal en chemische be
drijven van het concern.
Roderick zei de komende sanering
beroerd te vinden voor de men
sen die het treft maar voegde er
aan toe dat de marktomstandig
heden van dien aard zijn dat er
niets anders op zit. Hij verklaar
de dat US Steel haar produkten
alleen nog maar zal aanbieden in
gebieden waar ze met winst kun-
SCHIPHOL (GPD) - Passagiers in
de toeristenklasse hoeven vanaf
22 februari niet meer te betalen
voor een alcoholisch drankje in
de vliegtuigen van de KLM. Ook
de huur van luisterapparatuur
wordt afgeschaft. Dat is een van
de belangrijkste wijzigingen in
het servicepakket van de KLM.
De KLM heeft voor alle klassen
de service danig uitgebreid. In
de eerste klasse worden de stoe
len voorzien van een nieuwe voe
tensteun. In het type Boeing-747
wordt het aantal stoelen terugge
bracht van 21 naar 18, zodat de
onderlinge afstand tussen de
PARAMARIBO/DEN HAAG
(ANP) - De stakingen bij de Su
rinaamse bauxietbedrijven Su-
ralco en Billiton duren onver
minderd voort, zo is uit Parama
ribo vernomen. De acties, die vo
rige week maandag bij Suralco
begonnen, zijn een protest tegen
de belastingverhogingen die per
1 januari ingaan.
Bij de banken wej-d gisteren weer
normaal gewerkt, nadat het per
soneel vorige week vrijdag het
werk had neergelegd om dezelf
de redenen als de bauxietarbei-
ders. De stroomvoorziening in
Paramaribo, die vorige week
vrijdag juist was hersteld, was
gisteren echter opnieuw gebrek
kig. Vorige week hadden arbei
ders bij Suralco de stroomtoe
voer van de stuwdam van Afo-
bakka, die via het bauxietbedrijf
naar Paramaribo loopt, tijdelijk
afgesneden. In een aantal buiten
wijken viel de stroom gisteren
uit. Verschillende bedrijven on
dervonden daarvan hinder. Zo
moest de Surinaamse bank enke
nen worden verkocht en waar in
standhouding van de bedrijven
levensvatbaar lijkt.
Van functionarissen van US Steel
werd later vernomen dat het con
cern zich volledig terug zal trek
ken van de markt voor spoorrails
en zijn produktie van staafstaal
en walsdraad aanzienlijk zal in
krimpen. Van de 15.400 mensen
die in verband met de reorgani
satieplannen moeten worden
ontslagen waren er volgens Ro
derick al 10.800 op non-actief ge
steld.
In de eerste negen maanden van
dit jaar heeft het concern een
verlies van 497 miljoen dollar ge
leden vergeleken met 361 mil
joen dollar in het boekjaar 1982.
In het derde kwartaal van dit jaar
slaapstoelen wordt vergroot. In
de DC-10's zullen deze stoelen
ook worden aangebracht.
Voor passagiers die business class
reizen, heeft de KLM voor de
Boeing-747 en de DC-10 nieuwe
stoelen laten ontwerpen. Deze
zijn 12 centimeter breder dan de
huidige stoel en zijn voorzien
le bijkantoren sluiten, omdat de
ze zonder stroom zaten.
Er lijkt inmiddels weinig uitzicht
op onderhandelingen tussen sta
kers en regering. De autoriteiten
hebben volgens waarnemers
zelfs de druk op de stakers ver
hoogd.
Afgelopen weekeinde verklaarde
minister van financiën Caldeira
via de televisie dat hij niet op de
eisen van de stakers kan ingaan.
De belastingverhogingen zijn
volgens Caldeira nodig om het
begrotingstekort te verminde
ren. Aan de Algemene Bank Ne
derland (ABN) in Paramaribo
leverde de exploitatie van de
oliemaatschappij Marathon Oil
een winst van 52 miljoen dollar
op maar werd op de staalproduk-
tie 124 miljoen dollar verloren.
LONDEN (RTR) - Het Britse
staatsautomobielconcern BL
(British Leyland) zal het ko
mend jaar 800 werknemers
aantrekken in het kader van
zijn streven het aandeel van
de Britse automarkt te ver
groten tot twintig procent.
Dit heeft het concern deze
week bekendgemaakt.
Het marktaandeel van BL be
draagt op het ogenblik ruim
achttien procent. Ford ver
koopt in Groot-Brittannië
met een aandeel van om
streeks dertig procent verre
weg de meeste auto's. BL zal
in januari 400 mensen in
dienst nemen voor de pro
duktie van de LM-11, een au
to uit de middenklasse die in
april op de markt moet ko
men. In mei zal nog eens een
zelfde aantal worden aange
trokken om te werken aan de
Triumph Acclaim, die wordt'
gebouwd in samenwerking
met de Japanse Honda.
BL heeft jarenlang flinke ver
liezen geleden, maar zal dit
jaar naar verwachting quitte
spelen. De Britse regering
heeft eerder deze maand la
ten weten dat in het komend
jaar een begin zal worden ge
maakt met de verkoop van
het concern aan particulie-
van tal van snufjes, zoals een op
geborgen tafel in de armleuning.
Voor de businessclass-passa-
giers wordt het gewicht voor
vrije bagage verhoogd van 20
naar 30 kg.
Ook de maaltijden aan boord wor
den uitgebreid, echter alleen
voor passagiers in de eerste klas
en de business class. In de eerste
klas krijgt men de keus uit vijf
hoofdgerechten en zal het menu
elke maand worden gewijzigd. In
de business class wordt gratis
champagne geschonken en wor
den warme broodjes bij de maal
tijd verstrekt.
stuurden de Surinaamse autori
teiten een brief, waarin de bank
eraan wordt herinnerd dat in
1980 een vergunning werd ver
kregen om het bankbedrijf uit te
oefenen. De bank heeft daarom
de taak de dienstverlening aan
het publiek voort te zetten, zo
staat in de brief die gisteren in
het dagblad De Ware Tijd werd
gepubliceerd. De brief lijkt een
indirect dreigement aan de bank,
waar het personeel het werk vo
rige week onderbrak. Ook aan
Suralco hebben de autoriteiten
een brief gestuurd. In de brief,
waarvan de tekst via de televisie
bekend is gemaakt, wordt Sural
co in gebreke gesteld, omdat vo
rige week de stroomvoorziening
is onderbroken. Het bauxietbe
drijf is ingevolge de Brokopon-
do-overeenkomst verplicht een
deel van de stroom van de stuw
dam door te leveren aan de Suri
naamse staat.
De stakingen worden niet onder
steund door de vakbonden. De
gezamenlijke vakcentrales gaven
vorige week een gezamenlijke
verklaring uit, waarin de sta
kingsacties worden "betreurd"
Gisteren riepen de vakbonden
de stakers op zich achter de vak
bondsleiding te scharen.
Op een persconferentie georgani
seerd door alle vakcentrales
keerde vakbondsleider Fred
Derby zich duidelijk tegen de
stakingen in de bauxietsector.
De leider van de Surinaamse
vakcentrale C-47 verklaarde gis
teravond tegenover de pers in
Paramaribo, dat de stakers "zand
in de ogen is gestrooid", zo meld
de het Surinaamse persbureau
SNA. Het was de eerste openba
re verklaring van Derby over de
stakingen. Derby onderstreepte,
dat bij het bauxietbedrijf Sural
co "voor het eerst in de geschie
denis" maandloners en staffunc
tionarissen aan de staking mee
doen. Volgens de leider van C-47,
waarbij de meeste bauxietarbei-
ders zijn aangesloten, hebben de
maandloners en staffunctionaris
sen de uur- en weekloners naar
voren geschoven in de acties om
zelf op de achtergrond te blijven.
Hij waarschuwde, dat arbeids
plaatsen in gevaar worden ge
bracht.
Derby gaf overigens toe, dat er een
"vertrouwenscrisis" is tussen de
vakbonden en de stakers. Vol
gens hem heeft dit te maken met
de wijze waarop de belasting
maatregelen zijn aangekondigd
door de regering. De arbeiders
verkeerden volgens Derby ten
onrechte in de veronderstelling,
dat de vakbeweging met de
maatregelen had ingestemd.
Derby liet een briefwisseling met
premier Alibux zien, waarui zou
moeten blijken, dat de vakbewe
ging nog steeds met de regering
in onderhandeling is over de be
lastingmaatregelen.
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn
van 27 december.
Boerekool per kg 1,11-1,12; Waspeen AI
per kist 14,30-18,20; All 8,20-15,10; BI
20,40-25,-; Cl 8,60-13,20; CII 4,--11,90.
Aanvoer.
Breekpeen CII per kist 8,80; prei Bil per
kg 0,54; schorseneren AI 1,43-1,92; BI
0,46-0,76; Cl 0,07-0,34.
ARNHEM (ANP) - Door de stijgende brandstofkosten gaan de stroomta-
rieven in 1984 waarschijnlijk toch iets omhoog. Dit heeft een woord
voerder van de vereniging van elektriciteitsbedrijven (Veen) gisteren
meegedeeld. i j
Het is overigens nog niet duidelijk hoeveel de elektriciteitsprijs volgend
jaar zal stijgen. Die stijging zal volgens de woordvoerder in elk geval
achterblijven bij de gemiddelde inflatie.
De elektriciteitsbedrijven hebben onlangs met het ministerie van econo
mische zaken afgesproken dat het basistarief voor kleinverbruikers
(dat deel van het stroomtarief dat geen betrekking heeft op het brand
stofkosten) volgend jaar met maximaal twee procent mag stijgen. Het
basistarief voor grootverbruikers moet volgens die afspraak gelijk blij
ven aan het tarief van dit jaar.
Verreweg de meeste elektriciteitsbedrijven besloten onlangs echter al te
zien van een verhoging van het basistarief voor kleinverbruikers. Bo
vendien willen de meeste stroombedrijven de hoeveelheid verbruikte
brandstof, die per kilowatt elektriciteit aan de stroomverbruikers
wordt doorberekend (de zogenoemde brandstoffactor) verlagen.
Volgens de Veen-woordvoerder is een stijging van de olieprijs en van de
daarvan afgeleide gasprijs de grote spelbreker. De kolenprijs ontwik
kelt zich gunstiger, maar desondanks wordt voor volgend jaar een stij
ging van de gemiddelde brandstofkosten verwacht. In combinatie met
het uitblijven van de verhoging van het basistarief en een verlaging van
de brandstoffactor zal die prijsstijging volgens de Veen overigens ge
ring zijn.
AANDELEN
binnenland doorlopend
aegon
ahold
vk
sk
121.00
k?
83 50
07 00
384 50
etsev ndu c
fgh c
gist Ixoc
37800
156.00
61.20
50500
begemann
belmdoc
berkel
deboer
87 80
3% 00
23200
135 00
21500
103.00
hbg
hoogovensc
96 00
199 30
47.90
225 00
6020
E
natnedc
108 50
calvéc
diamotte
SS
daimindo c
•wnosto'''
SS"""
m3
eriksc
295;OO
«2
2 perloden
ad 184 00
gamma h pr
9e!oT C
15100
nöö
aixMc
27000
220 00
94 50
182.00
220.00 B
164.50
267 00
7380
199 00
5500
Noteringen van woens
dag 28 december 1983
(tot 12:29. uur)
15008 15.008
70000 71000
23500 235 00
207 00 21000
wyk hering 83 S
buitenland
asas
pac tetesis
phd morns
beleggingsinst.
leveraged
1250.00 1260 00
tokyopac. 118 50
viking 44.95
werekJhave 151.00
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 12% 81-91 129.50
11240 112 80
10560
10190
10260
bng
bg 11V482-07 116 00
bg 10% 82-07 113 50
bg 10 80-88 105 90
bg 9'/? 82-07 104 80
bg 9 83-08 102.50
bedrijfsleven
êbn 10V2 a 104.60
ar si OV2 82-87
bvg 10 83-93
103 80
10120
100 00
70.00 L -
150.00 150.00
nwb8%8
php 8% 83-93 100 30
pandbrieven
fgh 11 81-88 103 70
fgh 9 78-86 99 60
fgh 9 83-92 99 20
fgh 7% 77-85 99 00
wh 8% 78-87 100 00 10
parallelmarkt
officieel toegelaten
indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
Algemeen ,151.9
obl.lndex/eff.rend.fc.b.s.)
BNG leningen 8 63
Bankleningen 8 51
Pandbneven 890
Buitenlands geld
VERKLARING DER TEKENS
oftoêle nol geschorst
C -X-kbM»
Beursoverzlcht
Reactie door winstnemingen
Winstnemingen bij een soms dui
zelingwekkend hoog koersniveau
hebben vanmorgen op de Amster
damse Effectenbeurs geleid tot
een reactie. Die is volgens de han
delaren op de beurs even onver
mijdelijk als tijdelijk, want de stem
ming is nog steeds bijzonder goed.
De beurs begon vanmorgen met
over het algemeen ongekend hoge
pri|zen. Akzo steeg vlot tot boven
f 100 en Ahold tot boven 1200,
maar toen de beleggers hun winst
goud en zilver
Good 37600-38100
wensten uit te tellen zakten beide
fondsen enkele dubbeltjes onder
die schier magische notenngen.
Hoogovens, dat al aan 1 49 tipte,
moest enkele dubbeltjes terug
HBG bleek weer een uitzondering
Getracht werd een koers tol stand
te knigen op f 101. nadat er van
morgen 1100 en gisteren I 96 voor
dal aandeel was geboden.
De banken hielden onverminderd
de moed erin mei koerswinsten
van I 2,50 bi| ABNN tot ongeveer
f 1 bij Amro en NMB.
De verzekeraars lieten
prachtnotenngen zien, met Aegon
opf 122 1 1.30).
KLM gedroeg zich zwak en leverde
op 189,50 1 2 in. Koninklijke Olie
bleet gelijk op 134,30.
De oWigatiemarid was ongeveer