Strijd in
Beiroet:
50 doden
WIEL
Nakasone maakt nieuw
Japans kabinet bekend
Doodgewaande bisschop
wil terug naar Nicaragua
contactlenzen,
das pas fijn.
van der
Arafat wil koers
PLO veranderen
'VS denken
aan deling
in Libanon'
'Vrijlating 30 Poolse
gevangenen tijdelijk'
'Mannen van
het jaar'
Paus: 'Honger te bestrijden
met geld voor bewapening'
Jordanië heft
boycot tegen
Egypte op
Zuid-Afrika
bezet stad
in Angola
JINSDAG 27 DECEMBER 1983
3EIROET (Reuter/DPA/AFP) - Het kerstweekeinde in Li
banon heeft in het teken gestaan van hevige gevechten
tussen het Libanese leger en sji'itische moslims in en om
Beiroet. De gevechten begonnen zaterdag nadat het Li
banese leger posities had overgenomen van de Franse
troepenmacht in het Palestijnse vluchtelingenkamp
Chatila.
dat de militairen in Libanon blij-
ven, totdat hun opdracht is ver
vuld.
Shamir: 'Geen
regeling in
'■Ja een kort bestand op zondag
laaiden de gevechten gisteren in
alle hevigheid op. Bij de gevech
ten zijn de afgelopen drie dagen
meer dan vijftig mensen omge
komen, aldus informatie uit zie
kenhuizen.
De gevechten tussen het regerings
leger en de sji'itische Amal-mili-
tie breidden zich sinds zaterdag
van Chatila uit naar de zuidelijke ~\/W* 1 1
buitenwijken, het gebied rond de iVlinfiPTI-l fOSlPTI
internationale luchthaven van
Beiroet en naar de groene linie
tussen het oostelijk en westelijk
stadsdeel. In militaire kringen
wordt gesproken van de hevigste
gevechten sinds maanden. Ver
der vuurden milities vanuit heu
vels ten oosten van Beiroet gra
naten en raketten af die verschil
lende delen van de hoofdstad en
de voorsteden troffen.
Vrouwen en kinderen vluchten
a oplaaiende strijd.
Duizenden burgers zochten be
scherming in kelders. Volgens
Amerikaanse militaire woord
voerders werd gisteren rond het
Amerikaanse hoofdkwartier in
Zuid-Beiroet gevochten. Sji'iten
verhevigden hun aanvallen en
namen ook woonwijken rond
Beiroet onder vuur. De Sji'iten
waren vastbesloten het Libanese
leger niet toe te laten in Chatila
en versterkten het kordon rond
de voorsteden. De zuidelijke
voorsteden van Beiroet zijn een
bolwerk van de sji'itische Amal-
militie. Het Libanese leger her
kreeg in september de controle
over Beiroet, maar deed geen po
ging de -zuidelijke voorsteden
binnen te dringen.
De Franse en Britse ministers van
defensie, Heseltine en Hernu,
hadden vrijdag een bezoek ge
bracht aan hun vredestroepen in
Beiroet. Zij verzekerden beiden
zonder Israël'
TEL AVIV (UPI/RTR) - Volgens
de Israëlische premier Shamir
heeft de Amerikaanse regering
ongelijk als ze denkt dat de ver
zoening tussen Egypte en de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie
PLO (het vredesplan van presi
dent Reagan) goede kansen
geeft.
"Niemand in dit gebied of de we
reld kan een duidelijk feit nege
ren: er zal geen regeling in het
Midden-Oosten zijn zonder on
derhandelingen met Israël of on
ze instemming", zei Shamir. "De
Amerikaanse regering heeft on
gelijk als ze denkt dat er kans op
is dat de ontmoeting van Arafat
en Mubarak het plan-Reagan een
steun in de rug geeft", zei hij. Het
plan-Reagan van september 1982
voorziet in Palestijns zelfbestuur
in de door Israël bezette westelij
ke jordaanoever en de Gaza-
strook in een verband met Jorda
nië. Israël heeft dit plan van de
hand gewezen en Shamir her
haalde deze positie vorige maand
bij zijn bezoek aan Washington.
NEW YORK (Reuter) - De re-
gering-Reagan studeert op
een plan, Libanon blijvend
op te delen en Syrië en Israël
toe te staan hun troepen in
dat land te handhaven. Dit
heeft het weekblad News
week zondag geschreven.
Functionarissen van de Ame
rikaanse regering wilden
geen commentaar geven op
dit bericht in het weekblad.
In zijn editie van 2 januari zegt
Newsweek dat hoge ambte
naren van de regering-Rea-
gan de hoop hebben opgege
ven dat president Amin Ge-
may el in staat zal zijn zijn in
vloed tot buiten Beiroet uit te
breiden. Zij „discussiëren se
rieus over de mogelijkheid,
Libanon op te delen tussen
diverse rivaliserende lokale
partijen en te erkennen dat
Syrische troepen het oosten,
en Israëlische militairen het
zuiden blijven bezetten", al
dus het weekblad.
Volgens het blad zou de nieuw
ontstane situatie stabieler
zijn dan die van het moment
waarin sprake is van een bur
geroorlog. Een voordeel zou
ook zijn, dat de Amerikaanse
troepen op korte termijn uit
Beiroet naar huis kunnen ko
men. De Verenigde Staten
nemen met 1.800 militairen
deel aan de multinationale
vredesmacht in de Libanese
hoofdstad.
TOKIO - Yasuhiro Nakasone heeft
gisteren een tweede kabinet sa
mengesteld, acht dagen na de
door
Ruud Kreutzer
verkiezingen waarbij de regeren
de Liberaal-Democratische Par
tij (LDP) een forse nederlaag
Drie Franse
diplomaten
weg uit Iran
PARIJS (AFP) - De regering
van Iran heeft Parijs ge
vraagd om het terugroepen
van drie Franse diplomaten
in Teheran bij wijze van ver
gelding voor het gedwongen
vertrek van drie Iraanse di
plomaten in Parijs en de slui
ting van het Iranees islami
tisch centrum in de Franse
hoofdstad dit gebeurde
weer als vergelding voor de
sluiting van Franse instellin
gen in Iran.
Premier Mir Hossein Mussavi
van Iran had de uitwijzing
van Franse diplomaten kort
tevoren in het- vooruitzicht
gesteld als gevolg van het
'misdadige optreden' van de
Franse regering.
Het ministerie in Parijs toonde
zich 'verbaasd' over de 'onge
rechtvaardigde uitwijzing'
van de drie Fransen. De drie
uitgewezen Iraniërs hadden
zich schuldig gemaakt aan
handelingen onverenigbaar
met hun diplomatieke status,
zodat hun uitwijzing terecht
was, aldus de regering in Pa
rijs.
leed. De nieuwe Japanse rege
ring verschilt in politiek opzicht
weinig van de vorige, maar de
machtsbalans tussen de verschil
lende LDP-klieken is verscho
ven ten nadele van de groep rond
oud-premier Tanaka. Het is de
eerste coalitieregering in Japan
sinds 1955.
Het nieuwe kabinet is een coalitie
met de Nieuwe Liberale Club
(NLC), een kleine centrumpartij
die zich in 1976 afsplitste van de
LDP en slechts acht zetels heeft
in het 511 leden tellende lager
huis. De NLC besloot in zee te
gaan met de LDP en de tweede
regering-Nakasone kan daardoor
rekenen op de steun van 267
stemmen, een werkbare meer
derheid. In ruil voor de steun aan
Nakasone kreeg NLC-leider Seii-
chi Tagawa het ministerie van
binnenlandse zaken onder zich.
De LDP verloor bij de verkiezin
gen op 18 december een fors aan
tal zetels, maar nadien hebben
negen onafhankelijke conserva
tieven zich bij de LDP aangeslo
ten, die aldus een zeer krappe
meerderheid van 259 zetels ver
kreeg.
De invloed van de Tanaka-kliek in
het kabinet ging aanzienijk
achteruit. Hoewel nog steeds zes
ministersposten door aanhan
gers van de controversiële oud-
premier worden bezet, zijn de be
langrijkste functies door andere
klieken overgenomen, met name
de post van kabinetssecretris en
daarnaast ook de functie van se
cretaris-generaal van de Libe
raal-Democratisch Partij. De be
lofte om de invloed van Tanaka
in de LDP uit te bannen was de
voorwaarde waarop Nakasone
alle klieken wist te verenigen
voor een verlenging van zijn pre
mierschap.
Hoewel Nakasone in staat is ge
weest de eenheid binnen de LDP
te behouden, is het allerminst ze
ker dat hij de volle vier jaar zal
aanblijven als premier. De libe
raal-democraten kiezen eind
1984 een nieuwe voorzitter die
automatisch premier wordt. Di
verse rivalen binnen de conser-
vatiev LDP-partij maken zich op
om Nakasone tegen die tijd te
wippen. Dat is een reden temeer
om te vrezen dat het tweede ka-
binet-Nakasone weinig kracht
dadig zal bijken te zijn.
De zakenwereld in Japan reageer
de gisteren zeer gunstig op het
nieuws dat Nakasone eerste-mi-
nister zal worden in een coalitie
regering met de NLC. De Tokio-
se beursindex steeg naar 9846.57,
een nog niet eerder bereikte re
cordhoogte.
Oud-Premier Tanaka werd in okto
ber veroordeeld wegens het aan
nemen van steekpenningen van
Lockheed. Zijn weigering om
vervolgens zijn zetel in het parle
ment op te geven vormden de
aanleiding voor de vervroegde
verkiezingen van 18 december.
Zelf werd hij met indrukwek
kende cijfes herkozen in zijn
kiesdistrict. Hoewel zijn greep
op de Japanse politiek nu wat is
verminderd, blijft hij gelden als
een van de machtigste politici.
De aanvankelijk doodgewaande bisschop Schlaefer (links) staat de pers
te woord na zijn veilige aankomst in Honduras. Vanuit Nicaragua, waar
de van afkomst Amerikaanse bisschop al dertig jaar werkt, was vorige
week gemeld dat Schlaefer door anti-revolutionairen was vermoord.
Maar Schlaefer was, met een aantal indiaanse vluchtelingen, de grens
met Honduras overgestoken. (Foto APt
Walesa tot journalisten:
TEGUCIGALPA (DPA/Reuter) -
Bisschop Salvador Schlaefer, die
vrijdag met een stoet Miskito-in-
dianen uit Nicaragua aankwam
in Honduras, is van plan terug te
keren naar zijn bisdom in Nicara
gua. Op een persconferentie in
de Hondurese hoofdstad Teguci
galpa zei hij dat er geen sprake
was geweest van een ontvoering.
De indianen hadden hem ge
vraagd hen te begeleiden op hun
vlucht naar Honduras.
De Sandinistische regering van Ni
caragua had eerder bekendge
maakt dat Schlaefer door contra-
ADVERTENTIE
maar dan wel van een
ANVC-contactlensspecialist
Nieuwe Rijn 62
Leiden - 071-124108
revolutionairen was ontvoerd en
later vermoord. De bisschop trok
vrijdagochtend met rond 500 In
dianen de grens met Honderas
over. Later arriveerden nog nieu
we groepen.
Bisschop Schlaefer werkt al 30 jaar
onder de Miskito-indianen van
Nicaragua en spreekt hun taal
goed. Toen hij hen bezocht in het
kamp Francis Sierpe hadden de
Miskito's hem gevraagd hen te
vergezellen op hun vlucht, die ze
al lang hadden voorbereid.
Volgens Schlaefer hadden de Mis
kito's geen vertrouwen in de am
nestie die de Nicaraguaanse re
gering onlangs voor hen had af
gekondigd. De Miskito's vrees
den dat de Sandinisten hen wil
den uitroeien. Groepen Indianen
hebben zich in het verleden aan
gesloten bij de "contrarevolutio
nairen" die strijd voeren tegen
het bewind in Managua.
Schlaefer verblijft op het ogenblik
in de VS, waar hij de kerstdagen
bij zijn moeder doorbracht.
WARSCHAU (AFP/Reuter) - Van
de 30 politieke gevangenen die
dit weekeinde op verzoek van de
katholieke kerk zijn vrijgelaten
door de Poolse regering, is een
aantal slechts tijdelijk in vrijheid
gesteld. Lech Walesa, de leider
van het verboden Poolse vak
bond Solidariteit, zei dit gisteren
via de telefoon tegen westerse
journalisten.
Volgens Walesa moet een aantal
gevangenen uit Gdansk zich op
10 januari weer melden aan de
gevangenispoort. Een woord
voerder van de Poolse' katholie
ke primaat Jozef Glemp weiger
de commentaar te geven op Wa
lesa's uitspraken. De regering
wilde ook niet reageren.
Glemp maakte tijdens een kerst
mis bekend dat een groep poli-
BEIROET (Reuter/AFP/UPI) -
PLO-leider Jasser Arafat heeft te
kennen gegeven dat de Palestijn
se benadering van de problemen
in het Midden-Oosten „radicaal"
zal veranderen. Dat heeft het of
ficiële persbureau voor het Mid
den-Oosten (Mena) gisteren ge
meld vanuit Sanaa, de hoofdstad
van Noord-Jemen. Arafat kwam
Reagan: 'Kans
op vrede in
Midden-Oosten'
WASHINGTON (Reuter) - De
Amerikaanse president Ronald
Reagan verwacht dat Jordanië
en PLO-leider Jasser Arafat deel
zullen gaan nemen aan het vre
desproces in het Midden-Oosten.
In een interview in het Witte
Huis gaf hij een positief oordeel
over het bezoek van Arafat aan
de Egyptische president Hosni
Mubarak. Volgens Reagan pro
beert Mubarak het Amerikaanse
vredesplan weer op gang te bren
gen.
Nu probeert Mubarak de draad
weer op te pakken en contact te
leggen tussen Hoessein en Ara
fat, zo zei de president. Hij meen
de dat er een goede kans is dat
koning Hoessein met Israël aan
de onderhandelingstafel gaat zit
ten. Reagan erkende dat Arafat
steeds geweigerd heeft Israëls
bestaansrecht te erkennen, maar
wees erop dat Egypte ook lange
tijd een onverzoenlijke vijand
van Israël is geweest.
Wie is in een betere positie om an
deren te betrekken bij het vre
desproces dan iemand die zelf de
verandering heeft doorgemaakt,
zoals Egypte heeft gedaan, zo
vroeg hij. Reagan was het niet
eens met de Israëlische bewering
dat de ontmoeting van Mubarak
met Arafat strijdig is met het
Egyptisch-Israëlische vredesver
drag. Mubarak probeert slechts
Arafat van gedachten te doen
veranderen, gebaseerd op de er
varingen van Egypte.
Reagan zei dat hij aanvankelijk
meende dat eerst de situatie in
Libanon geregeld moet worden
voordat voortgang kan worden
gemaakt met het vredesproces.
Maar nu vindt hij dat de kwestie-
Libanon geen hinderpaal meer is
voor het opnieuw op gang bren
gen van het vredesproces.
Hij toonde zich voorstander van
een vervanging van de multina
tionale vredesmacht in Libanon
door een VN-macht, maar hij be
twijfelde of een geloofwaardige
VN-macht tot de mogelijkheden
behoort, gezien de tegenwerking
van de Sowjet-Unie.
tieke gevangenen zou worden
vrijgelaten, zonder te zeggen dat
het in sommige gevallen slechts
om een tijdelijke maatregel ging.
De kerkleiders lieten voorts we
ten met de regering in onderhan
deling te zijn over de vrijlating
van nog eens 11 politieke gevan
genen.
In welingelichte kringen werd ver
nomen dat waarschijnlijk ge
doeld werd op vier leden van het
KOR (het comité voor sociale
zelfverdediging) en zeven gewe
zen leiders van Solidariteit, die
een proces boven het hoofd
hangt omdat ze geprobeerd zou
den hebben het communistische
bewind omver te werpen. Tot de
ze gevangenen behoren Walesa's
vroegere plaatsvervanger Andr-
zej Gwiazda en de dissidenten
Jacek Kuron en Adam Michnik.
Reagan en Andropov (Foto ap>
NEW YORK (DPA/UPI) - De
Amerikaanse president Rea
gan en de Russische partijlei
der en president, Andropov
zijn gisteren door het Ameri
kaanse weekblad Time aan
gewezen als "mannen van het
jaar".
De verslechtering van de Ame
rikaans-Russische betrekkin
gen hebben de berichtgeving
in 1983 overschaduwd en de
beide mannen hebben deze
verslechtering gesymboli
seerd, aldus Time.
De eerste door Time gekozen
man van het jaar was de
vüeger Charles Lindbergh in
1927. Vorig jaar werd de com
puter aangewezen als "man
van het jaar".
VATICAANSTAD (CIC) - De ongehoord grote geld
bedragen, die voor de bewapening worden besteed,
kunnen beter worden gebruikt om de honger in de
wereld te bestrijden. Dat betoogde paus Johannes
Paulus II op de middag van eerste kerstdag, toen hij
vanaf het grote balkon van de Sint Pieter zijn zegen
"Urbi et Orbi" (voor de stad en voor de wereld; uit
sprak. De paus hield de leiders van de volkeren
voor, dat zij op vreedzame wijze via de weg van on
derhandelingen tot overeenstemming moeten zien
te komen.
Ten overstaan van tienduizenden mensen op het Sint
Pietersplein betoogde de paus, dat "de schreeuw
om vrede, die opstijgt uit de door oorlog gepijnigde
volken, allen ter harte moeten gaan die in staat zijn
hun aandeel te leveren in onderhandelingen en dia
loog, om te komen tot rechtvaardigde en eervolle
oplossingen voor bestaande spanningen. Een klein
deel van de voor vernietiging uitgegeven middelen
zou al voldoende zijn om voor voldoende voedsel te
zorgen en bovenal de hongerdood van ontelbare
kinderen te voorkomen".
daar gisteren met duizend volge
lingen aan. Vier dagen na een
verrassende ontmoeting met de
Eprptische president Mubarak.
Dit gesprek leidde in het hele
Midden-Oosten tot kritiek, ook
van de groepering van Arafat
zelf. De VS prees de ontmoeting,
Israël veroordeelde haar.
„Er zullen nieuwe trends komen
voor Palestijnse actie. Bijzonder
heden zullen zo spoedig moge
lijk worden bekendgemaakt", al
dus Arafat volgens Mena. Arafat
sprak verder van een samenzwe
ring, waarbij Israel en Aarabi-
sche „partijen" zijn betrokken
om het Midden-Oosten in in
vloedssferen te verdelen, voorde
lig voor de joodse staat.
Arafat had, voor het verlaten van
het schip dat hem naar Noord-
Jemen bracht, op een persconfe
rentie zijn ontmoeting met Mu
barak, „een keerpunt in de koers
van de Palestijnse zaak" ge
noemd. Hij hekelde critici van
Egypte. „Ik luister slechts naar
de stemmen van eerzame men
sen", aldus Arafat. Sinds zijn
ontmoeting met Mubarak - zijn
eerste ontmoeting met een Egyp
tische president in zes jaar - zijn
aan Arafat uitsprake toegeschre
ven. Dat hij nu voor de vorming
van een Palestijnse regering in
ballingschap zou zijn. Dit idee,
afkomstig van wijlen president
Sadat van Egypte, had hij tot nu
toe steeds verworpen. Volgens
waarnemers is de belangrijkste
taak van Arafat nu het winnen
van een meederheid in de PLO
om met koning Hoessein van
Jordanië wegen naar vrede te
zoeken.
AMMAN (UPI) - Jordanië heeft
zondag een einde gemaakt aan
een economische boycot van
Egypte en heeft zijn economi
sche betrekkingen met Egypte
op een hoger niveau gebracht
dan vóór de boycot, vijf jaar gele
den.
Het protocol werd in Amman voor
Jordanië ondertekend door de
minister van handel en industrie
Walid Asfur en voor Egypte door
de minister van economische za
ken en handel met het buiten
land, Mustafa Saeed.
„Wij hopen in het komende jaar de
handelsbetrekkingen met alle
Arabische landen te hervatten",
zei Saeed. De hervatting van de
handel met Jordanië is de twee
de stap naar terugkeer van Egyp
te in de Arabische kudde. De eer
ste was het bezoek aan Cairo van
de voorzitter van de PLO, Jasser
Arafat. Met Irak en Libanon
kwam al eerder een handelsver
drag tot stand en volgens minis
ter Saeed komt er één in januari
met Marokko, waar hij dan een
bezoek brengt.
LISSABON/JOHANNESBURG
(AFP/Reuter) - Het Zuidafri-
kaanse leger heeft op 22 decem
ber de Angolese stad Cassinga in
de zuidoostelijke provincie Huila
bezet. Dat heeft het Angolese
persbureau Angop, opgevangen
in Lissabon, gisteren bekendge
maakt. Cassinga ligt op ongeveer
250 kilometer van de grens met
Namibië.
De Angolese onderminister voor
buitenlandse betrekkingen,
Moura verklaarde in Luanda dat
de stad was gevallen na "harde
gevechten" tussen het Angolese
leger en het "rascistische Zuid-
afrikaanse leger", dat ook de
luchtmacht inschakelde.
Afgelopen vrijdag had de Zuidafri-
kaanse stafchef Viljoen dat zijn
troepen bezig waren aan een "be
perkte" campagne in Angola te
gen guerrillastrijders van de Na-
mibische bevrijdingsbeweging
Swapo. Volgens militaire des
kundigen echter is een groot
Zuidafrikaans offensief op
komst. Zij maken dit op uit de
duur van de operatie en het uit
blijven van een ontkenning door
Pretoria van Angolese bewerin
gen.
Viljoen verklaarde gisteravond na
terugkeer uit het grensgebied
dat duizend guerrillastrijders
van Swapo op weg zyn om van
uit Angola te infiltreren in Nabi-
mië. "We zullen de noodzakelijke
hoeveelheid troepen inzetten,
omdat we de Swapo zover moge
lijk naar het noorden willen tref
fen", aldus Viljoen. De Zuidafri-
kaanse stafchef sprak Angolese
beweringen tegen dat tijdens de
operatie Zuidafrikaanse vleigtui-
gen waren neergeschoten. Hij
voegde eraan toe dat Angola
Russische Sam-8 raketten had
afgevuurd op de vliegtuigen.
Volgens Viljoen zijn de Swapo-
troepen gevlucht, toen zij wer
den geconfronteerd met de Zuid-
afrikanen.