Leer: een liefde voor het leven
Camera's vol trucs
nieuwe techniek
en
Geurig "levenswater
van overrijp fruit
Schefflera vraagt weinig onderhoud
Tandy bindt strijd
aan tegen IBM
ZATERDAG 24 DECEMBER 1983
Varia
PAGINA 21
Sinds de mensheid het distille
ren uitvond, is er alcohol ge
stookt. De eeuwen daarvoor
moest men zich tevreden stel
len met de alcohol die ont
stond tijdens het natuurlijke
gistingsproces van wijn en
bier.
Net als men tegenwoordig het
water onttrekt aan allerlei pro-
dukten die bewaard moeten
worden of over grotere afstan
den vervoerd, het zogenaamde
'dehydreren' of 'vriesdrogen',
ontdekte men reeds in de Mid
deleeuwen dat wijn veel prak
tischer kon worden geëxpor
teerd als de hoeveelheid niet zo
groot was. Distilleren, wat let
terlijk 'overhalen' of 'afdrui
pen' betekent, liet het overtol
lige water verdwijnen maar be
waarde de essentie, het wezen
van de 'oorspronkelijke drank.
Het eigenlijke 'levenswater'
bleef over, het 'eau de vie'.
Het distillaat van uit druiven ge
maakte wijn heet logischerwij
ze brandewijn. En uitsluitend
als het gaat om brandewijn die
gemaakt werd van wijn uit het
gebied rondom de Franse stad
Cognac, mag die drank de
naam cognac dragen. Overal
elders waar men precies de
zelfde techniek toepast, moet
men maar een andere naam
verzinnen. Zo is de wet, en zo
hoort het ook.
Cognac is bruin, omdat het rijpt
op houten vaten. Ook andere
distillaten worden beter als
men ze laat ouderen in hout.
De meeste brandewijn uit an
dere streken bijvoorbeeld. En
dat zijn heel wat meer soorten
dan die eniee echte cognac.
Maar men kan ook distilleren
op basis van een vruchten-
drank die niet van druiven is
gemaakt. Van appels bijvoor
beeld, van appelwijn of cider.
Het resultaat heet calvados.
Ook dat levenswater rijpt op
houten fusten. Ook van druiven-
lafval kan sterke drank wor
den gestookt. Van de vellen,
pitten en stelen die overblijven
als de jonge wijn is afgetapt uit
de gistkuipen, distilleert men
levenswater dat in Frankrijk
de naam 'mare' draagt, in Italië
'grappa' heet en in Zuid-Ame-
rika 'pisco' wordt genoemd.
Allemaal dranken die pas wor
den gebotteld als ze enige tijd
tot rijping zijn gekomen in een
houten vat.
Andere vruchten
Niet alleen uit druiven kan, door
een natuurlijk gistingsproces,
wijn worden gemaakt. We had
den het al even over appelwijn.
Dé meeste wijn van andere
vruchten is echter niet zo aan
genaam om te drinken. In elk
geval heeft mensheid het drin
ken van dat soort wijnen al
snel opgegeven, en zich be
perkt tot wijn van druiven.
Maar die wijn van andere
vruchten viel wel uitstekend te
distilleren tot uiterst prettig
drinkbare, en heel sterk naar
het oorspronkelijke fruit geu
rende drank. De geest van de
vrucht was gevangen in een
klein glaasje, het echte levens
water dus. Dergelijke drankjes
worden echter niet beter door
ze te laten ouderen op hout.
Dat tast juist die bijzondere
geur en smaak aan. Men laat ze
daarom rijpen in aardewerken
vaten, en zo blijven ze meteen
mooi blank. 'Alcool blanc', of
witte alcohol. De bekendste zal
wel kirsch zijn, van wilde ker-
Peer en kers waaruit van die heerlijk geurende blanke alcohol wordt gestookt.
Tekening GPD)
sen inclusief de pitten ge
stookt. In vele landen en stre
ken waar fruitbomen groeien
worden dergelijke toverkun
sten uitgehaald met de vaak
overrijpe en overtollige vruch
ten. Ook wilde bessen lenen
zich ervoor, zoals de bosbes, de
hulst en de lijsterbes. Maar be
kender toch zijn de blanke al
coholen die worden gedistil
leerd uit peren (poire William),
pruimen (slivovitz en mirabel-
Ie), framboos (framboise, Him-
beergeist) en abrikoos (barack
palinka).
Zo'n levenswatertje genieten we
heel anders dan we van cognac
gewend zijn. Die moet immers
in een groot ballonglas, door
de warmte van onze handen,
op temperatuur komen. Maar
witte alcohol drinken we het
beste uit een klein, gekoeld
glas. Wel een ballon, opdat de
aroma's bovenin blijven han
gen en we daarvan heerlijk
kunnen snuiven voordat we
het levenswater met kleine
teugjes tegelijk in de mond la
ten komen. De drank zelf moet
niet worden gekoeld, alleen
dat glas. Juist door die plotse
linge afkoeling komt de geur
van het rijpe fruit uit de vloei
stof los.
De laatste tijd is er steeds meer
vraag naar natuurprodukten.
Derhalve is er een sterk toene
mende belangstelling voor tex
tielsoorten van natuurlijke
stoffen, zoals: wol, katoen en
linnen. Niet alleen voor kle
ding maar eveneens voor meu
belstofbekleding.
Naast de genoemde textielsoor
ten is er een grote vraag naar
Het Amerikaanse Tandy-Radio
Shack-concern is ook in Ne
derland buitengewoon actief
op computergebied. Sinds de
tientallen winkeltjes enige ja
ren geleden ook computers
in het programma opnamen,
is het steeds beter gegaan
met de vestigingen, die men
overal in het land vindt. Ook
elders in Europa heeft een
soortgelijk proces plaatsge
had, terwijl Tandy in de VS
een toonaangevende rol
speelt voor hobbyist en klei
ne zakenman.
De belangstelling voor de com
puter heeft het de keten ook
mogelijk gemaakt een vrij
complete reeks machines te
brengen. De goedkoopste
daarvan kost nog geen f 400
in Nederland. In Amerika
heeft men het inmiddels aan
gedurfd om de reeks aan de
bovenzijde uit breiden met
model 2000, een computer
die bedoeld is een alternatief
te bieden voor de waarschijn
lijk duurdere IBM-machines.
Hij werd althans ontwikkeld
om te kunnen werken met
MS-DOS, een Disk Operating
System van de beroemde
Amerikaanse programmeurs
Microsoft.
De Tandy model 2000 is een
echte 16 bits machine, wat in
houdt dat de computer een
zeer groot geheugen direct
kan bereiken. Er is gebruik
gemaakt van een Motorola-
chip uit een inmiddels be
roemde familie, de 80186 mi
croprocessor. Deze werkt
met een zogenaamde klok-
snelheid van 8 MegaHertz,
waarmee model 2000 buiten
gewoon snel allerhande
werkzaamheden kan uitvoe
ren. Het aanwezige geheugen
is 128 kilobytes groot, uit
breidbaar tot maximaal 768
kBytes.
De computer heeft een zeer ho
ge schermresolutie. Tekenin
gen en figuren kunnen afge
beeld worden met een nauw
keurigheid van 640 bij 400
punten. Dit geldt zowel voor
enkel zwart-wit als voor
kleur, in welk geval men de
beschikking heeft over acht
kleuren. De schermindeling
is naar keuze 40 of 80 karak
ters op 25 regels, uiteraard
met hoofd- en kleine letters.
Allerhande andere mogelijk
heden als dubbele letter-
hoogte, halve en volle helder
heid, negatief schrift en on
derstrepen, glijdend scrollen
en gedeeld scherm zijn voor
handen.
Model 2000 is uitgerust met
twee flexibele diskstations
van het zogenaamde slim-li-
ne model. Ze zijn van het
dubbelzijdige type met ver
der nog een verhoogde
schrijfdichtheid. Daardoor is
720 kiloBytes opslagcapaci
teit aanwezig. Een van de fle
xibele eenheden kan worden
vervangen door een Winches
ter harddisk met een capaci
teit van 10 miljoen tekens.
Het nieuwe Tandy-model be
staat uit drie eenheden: een
toetsenbord met 90 toetsen,
de eigenlijke computer met
ingebouwde floppy discs en
ten slotte de kleuren- of mo-
nochrome-beefdbuis. De ei
genlijke computer kan zowel
horizontaal op het bureau
worden geplaatst, als ernaast.
Er zijn voorts nog mogelijk
heden om joysticks (voor
spelletjes of cursorbesturing)
of een 'muis' (eveneens voor
cursorbesturing) aan te slui
ten.
Aangezien de aanschaf van een
leren bankstel geen sinecure
is, vraagt dit een weloverwo
gen keuze
Bij het rondkijken naar leren zit
meubelen zult u een keuze
kunnen maken uit glad leer,
generfd leer, wild leer en suè-
de. Dit is afhankelijk van de
bewerking die de huid heeft
ondergaan; maar vooral ook
van de omstandigheden waar
in het dier heeft geleefd. Zo
zullen bergkoeien, die minder
belemmerd zijn door prikkel
draad en een afgesloten stal,
een veel sterker en ongeschon-
dener huid leveren dan bij
voorbeeld koeien die regelma
tig tegen prikkeldraad aanlo
pen en minder in beweging
zijn.
Uiteraard speelt de buitenlucht
een rol bij de natuurlijke ont
wikkeling van de huid. Leer
heeft de karakteristieke eigen
schappen en sporen die het le
ven in de huid hebben achter
gelaten, zoals onder andere
brandmerken, nekplooien en
insectenbeten. Maar vooral
huidbeschadigingen, doordat
veehouders en drijvers puntige
stokken gebruiken om de die
ren, vooral in de zuidelijke lan
den, 's avonds naar de stallen
te brengen. Gewoonlijk wor
den deze kleine beschadigin
gen geaccepteerd als kenmerk
van het ware.
Afvalprodukt
Dat veehouders zich weinig aan
trekken van deze beschadigin
gen is te begrijpen, als we be
denken dat de huid voor hen
een afvalprodukt is. Anders ge
zegd: men fokt en houdt geen
koeien om de huid, maar om
de melk en het vlees.
Op zichzelf is leer helemaal niet
duur, de prijs wordt echter be
paald door het transport, het
bewerken en verwerken. Of
leerprijzen zullen dalen of stij
gen is mede afhankelijk van
het landbouwbeleid in de lan
den van herkomst.
De beste en grootste huiden ter
wereld komen uit Oostenrijk
en Zuid-Beieren. Soms leest
men wel eens: antilope-, olifan
ten- of mustangleer. Dat klopt
niet; eigenlijk is het onzin
Ga niet te snel af op koopjes. De
prijs van een geheel met leer
bekleed bankstel van redelijk
goede kwaliteit is nu eenmaal
niet gering. Mocht u tot de aan
koop van een goedkoper bank
stel overgaan let dan vooral
goed op. Het kan voorkomen
dat de zijden en de achterkant
van kunstleer of van afgedekte
onderhuid (splitleer) zijn ge
maakt. Dit is niet zo erg wan
neer de achterkant tegen een
wand komt; het is dus afhan
kelijk van uw interieur.
Leer is duurzaam materiaal, met
vaak warme natuurlijke en te
genwoordig ook veel modieuze
kleuren. Dus niet alleen bruin
en beige, maar eveneens een
fraaie olijfgroene tint als ook
rood, cognac, zwart en naturel.
Enkele jaren geleden is de zo
genaamde „antieklook" op de
markt verschenen, die een wol
effect heeft.
Bij een leren fauteuil of bankstel
hoort eigenlijk ook een aange
paste omgeving van eerlijke
materialen, zoals een rustig
wollen kleed, een mooie eiken
houten, mahonie of grenen
kast, een fraaie stenen of hou
ten plantenbak.
Leer kan gecombineerd worden
met modern of klassiek. Mo
menteel zijn er veel Italiaanse
modellen verkrijgbaar, elegant
van belijning en gewoonlijk
gekappitioneerd. Maar ook de
moderne recht belijnde zit
groepen geven een interieur
een persoonlijk cachet. Leer is
eigenlijk nooit echt aan mode
onderhevig.
Als een bankstel te hard zit, ligt
dat aan het vullen, dus ga dan
eens praten met de vakman.
Bedenkt echter wel, dat leer
pas na een jaar echt lekker gaat
zitten. Het moet gewoon aan
ons wennen en wij aan leer.
Tenslotte, als u besloten hebt le
ren meubelen te kopen ga dan
bij een ervaren woninginrich
ter. Een aantal merkfabrikan
ten heeft zich verenigd in Test-
meubel Holland, een organisa
tie die zich ten doel stelt de
duurzaamheid en kwaliteit van
meubelen te testen, om zo
doende de consument een ex
tra waarborg te geven. Test
meubel Holland werkt in dit
verband nauw samen met het
instituut TNO te Waalwijk.
Complete cv
in de
zelfbediening
In de Wickes-bouwmarkten is
men begonnen met de levering
van materialen voor het zelf in
stalleren van centrale verwar
ming. Dus cv als zelfbedie
ningsartikel, net als de echte
boter.
Het bouwmarktconcern wil hier
mee het 'gesloten circuit' van
leveranciers een groothandel
in deze sector doorbreken,
enerzijds om de zelfbouw van
centrale verwarming goedko
per te maken, anderzijds om de
(zoals Wickes zegt) vaak lange
levertijden voor diverse onder
delen uit te sluiten.
Het enige dat nog niet in het
(overigens complete) assorti
ment zit, is de ketel. Maar als
daar belangstelling voor is,
komt die er ook.
Een kleine kanttekening hierbij
lijkt ons overigens op zijn
plaats. Het is juist dat een rede
lijk handige doe-het-zelver
best zelf een cv-installatie kan
aanleggen. Wie de spullen
daarvoor in de zelfbedienings
zaak koopt, en zelf ook de zo
geheten transmissieberekenin
gen maakt (om vast te stellen
welke radiatoren nodig zijn)
loopt wel de kans daarin fou
ten te maken. Met het gevolg
dat een vertrek onvoldoende
warm gestookt kan worden, of
dat te grote radiatoren gekocht
worden... en dat is geldverlies.
Weliswaar geeft de cv-kluswijzer
van Wickes de vuistregels voor
die berekeningen, maar die
zijn wel erg summier. Het lijkt
ons dan ook wel verstandig om
vooraf een deskundige te raad
plegen die de berekeningen
maakt of die uw eigen som
metje minstens even narekent.
Binnen de VHS-videonorm is
een reeks van nieuwe camera's
verschenen. Het VHS-systeem
voor videorecorders is wijdver
breid. Het marktaandeel in Eu
ropa voor VHS hangt ergens
rond de 60-70 pet.
Dat betekent overigens niet dat
alle VHS-banden - op vlieg
velden gekocht - thuis af te
spelen zijn. Binnen de VHS-
norm bestaat weer een aantal
varianten. Zo is tussen Ameri
ka en Europa geen uitwisse
ling mogelijk. De manier waar
op men in Amerika de kleuren
samenstelt is anders dan in Eu
ropa. En Europa moet u zien
zonder Frankrijk.
De uitvinder van het VHS-sys
teem is de Japan Victor Com
pany, kortweg JVC, die voort
durend bezig is met Verbete
ring van het systeem. Ook Eu
ropese fabrikanten als Blau-
pyinkt en Telefunken doen
mee aan die ontwikkeling. Sa
men met een andere Japanse
gigant, Matsushita, die de in
Nederland bekende merken
National, Panasonic en Tech
nics brengt, is de High-Fideli-
ty-vidcorecorder gelanceerd.
Eindelijk dus een ook goed ge
luid bij het videobeeld.
Een ander VHS-ontwikkeling is
de compacte, draagbare video
recorder en camera combina-
tie, die maar ruim 2 kilo weegt.
Men maakte een kleinere cas
sette, met overigens precies
dezelfde band, die middels een
j verloopstuk in een gewone
recorder past. Het voordeel zit
hem daarin, dat hij - met zijn
kleinere afmetingen een
kleinere recorder mogelijk
maakt. Die kan dan tegen de
camera worden geschroefd.
Het geheel heeft men 'Video-
movie'-combinatie gedoopt,
die als een filmcamera zon
der draden op de schouder
kan worden gebruikt.
Tegelijkertijd verschijnt er een
nieuwe generatie videocame
ra's die al eveneens bedoeld is
om de concurrentiestrijd met
de film te slechten. Een voor
beeld is de Hitachi-camera, die
uitgerust is met een CCD-oog,
een chip die de beeldbuis ver
vangt en een hogere resolutie
geeft, lichtgevoeliger is en ab
soluut niet warm of koud
wordt van een toevallige film
lamp die recht in de camera
kijkt.
Automatisch scherp
JVC, brengt ook een prachtige
reeks camera's uit waarvan het
type CZ-S5E aan de hoogste ei
sen voldoet. De camera stelt
zichzelf scherp. Dat gebeurt
via een bij de Amerikaanse Ho-
neywell-fabrieken gepaten
teerde uitvinding, de Visitro-
nic. Het apparaat meet via de
lens. Het beeld dat verkregen
wordt, valt via 24 aparte lensjes
op een in 48-dclcn gesplitste
CCD-sensorchip. Via een spe
ciale stuur-chip, een kleine mi
crocomputer en een servo-mo-
ter, wordt de lens steeds zo ge
draaid dat het onderwerp dat
in beeld staat, scherp is.
De GZ-S5E is op de autofocus-
inrichting na gelijk aan GZ-
S3E, die maar 1.4 kilo weegt.
Deze camera kreeg in Japan in
1982 de 'Grote prijs voor een
goed ontwerp'. Zij is evenals
de grotere uitvoering uitgerust
met een 0,5 inch Saticon-beeld-
buis, die haar een grote lichtge
voeligheid bezorgt. Opvallend
is de goede kleurweergave die
ondanks weinig licht mogelijk
is. Het geheel is erg compact.
De lens kent de zesmalige
Zoom (8-48 millimeter brand
puntafstand) en een macro
stand voor het opnemen van
documenten, bloemen of in
secten. De elektronische zoe
ker is afneembaar en daardoor
eventueel op enige afstand van
de camera de gebruiken, bij
voorbeeld in samenhang met
de afstandbediening die het
mogelijk maakt om vogels van
dichtbij te bestuderen.
Uiteraard heeft de camera een
automatische wit-balans, en
een automatische sturing van
het diafragma. Mocht men spe
ciale effecten willen bereiken,
dan is alle automatische klim-
bim uit te schakelen. Een van
die effecten is uitfaden naar
zwart of wit, of het langzaam
onscherp worden van het
beeld. De camera haalt een ho
rizontale resolutie (vgl. oplos
send vermogen) van 270 beeld
lijnen. Het opgenomen vermo
gen daarbij is slechts 7 Watt.
Boven de filmcamera - die aan
zienlijk goedkoper is en op
film nog steeds een veel betere
beelddefinitie geeft - heeft de
ze videocamera het voordeel
van gekoppeld gëluid, zelfs
naar keuze stereo of mono. Een
andere keiharde uitval naar de
filmcamera is de opsteekbare
titelgenerator. Met behulp van
dit apparaat kan men zelfs ter
plekke titels opwekken. De ti
tel kan in verschillende kleu
ren met elke achtergrond
contrast vormen en met
centrale knop overal in
beeld worden geplaatst.
Titeltrucs
De titels kunnen ook over het
scherm schuiven, eventueel in-
en uitzoomen. Maximaal kan
vijf regels van twaalf let
ters gebruiken in een beeld:
zoiets heet een pagina. In de ti
telgenerator kunnen acht ver
schillende pagina's worden ge
bruikt, twee 'rollende' pagina's
(die zelfs 37 regels kunnen be
vatten van twaalf letters) en
i-pagina's. De letters
kunnen vier verschillende for
maten hebben.
Helemaal te gek is het dat r
al filmend - een stopwatch in
beeld kan krijgen, compleet
met tijdelijk 'stilstaande' tijd
bij een keerpunt of wedstrij
donderbreking.
In veel huiskamers is het
schefflera of bergstruik te heet,
Maar voor mensen, die de hele
dag van huis zijn, is het een idea
le kamerplant. De temperatuur
moet voor deze plant liever niet
boven de 17 graden C komen en
niet onder de 12 graden C. Staat
hij te koud, dan laat hij zijn bla
deren vallen.
Dat is dan jammer,
voorjaar loopt hij prompt
ater hebt gegeven. Dat kan ge
woon kraanwater zijn, want voor
kalk is Schefflera niet bang. In
de zomer moet hij wat vochtiger
worden gehouden. Dan krijgt hij
ook elke maand wat kamerplan-
tenmest. Dan kunnen ze zo hard
groeien, dat u ze twee keer in een
seizoen in een grotere pot moet
zetten.
het Maar de dertig meter hoogte die
Schefflera actinophylla in Au-
ter kan best. Bloeien doet hij hier
ook vrijwel nooit. In de tropische
en subtropische gebieden, waar
de Scheffiera-soorten van origi
ne groeien, komen er niet zo gro
te en weinig opvallende rode
bloemen aan. Bij ons wil hij
graag licht staan, maar vooral
niet in de zon. Voor een raam en
in een kamer op het noorden is
hij op zijn plaats.
Staat de plant te warm, dan kan hij
last krijgen van schildluis. Die
luizen doen de plant kwaad. Ze
scheiden ook zogenaamde ho
ningdauw af, dat op uw meubels
kan druppen en daar kleverige
vlakken vormt.
Stekken is bij Schefflera niet mo
gelijk. De plant wordt door zaad
vermeerderd dat bij ongeveer 25
graden C kiemt. Laat u dat maar
aan de kwekers over, die er ove
rigens in slagen om steeds met
nieuwe cultuurvormen op de
markt te komen. De laatste is een
bontbladigc Schefflera, die ei
genlijk niet kon uitblijven...
De Schefflera of bergstruik, ge
makkelijk en decoratief.
