Mubarak vraagt
Arafat op bezoek
Frankrijk: ex-regering opgelicht
PLO-leider aan wal in Egypte
Duitse tv zendt film over
joodse financier later uit
'Bonn zet
rechtbank
onder druk'
Bulgaar in Rome uit cel, onder huisarrest
Schandaal met oliewinningen
Perez: top
Reagan-
Andropov
wenselijk
JERUZALEM (GPD) - PLO-leider Arafat zette gisteren voor het eerst sinds zes jaar voet
op Egyptische bodem, nadat het Griekse schip, dat hem uit Tripoli had gehaald, in de
haven van Port Said had aangelegd. President Mubarak heeft Arafat uitgenodigd naar
Cairo te komen om hem te ontmoeten. Het zou voor het eerst in zes jaar zijn dat Arafat
een president van Egypte ontmoet.
De laatste keer was de beroemde
zitting van het Egyptische parle
ment op 9 november 1977 waar
wijlen president Sadat aankon
digde bereid te zijn naar Jeruza
lem te gaan. Arafat was toen in
de zaal.
Over de betekenis van een bezoek
van Arafat aan Egypte valt nog
slechts te speculeren: vaststaat
door
Jaap van Wesel
dat Arafat tot dusver heeft ge
weigerd Egypte te bezoeken zo
lang Egypte vasthoudt aan de
vrede met Israël. Maar een con
clusie dat Arafat door een bezoek
aan Egypte dezelfde weg opgaat,
is voorbarig.
Het vertrek van Arafat en zijn ge
trouwen uit Libanon is gepaard
gegaan met een golf van geweld
en terreur. Eerst bombardeerde
de Israëlische luchtmacht giste
ren rond het middaguur in Baai-
bek in Oost-Libanon, een kamp
dat volgens de Israëli's het cen
trum is van de recente terreur
aanslagen in Libanon op Franse,
Amerikaanse en Israëlische
hoodkwartieren. Het is hetzelfde
kamp dat de Franse luchtmacht
onlangs „met succes" bombar
deerde, zoals in Parijs wordt vol
gehouden, hoewel iedereen het
erover eens is dat de Fransen
hun doel hebben gemist.
Het Israëlische bombardement
van gistermiddag werd 's avonds
gevolgd door een nieuwe aanslag
van grote omvang in westelijk
Beiroet, kennelijk opnieuw ge
richt tegen het Franse contin
gent van de multinationale vre
desmacht: twee autobommen
ontploften en richtten enorme
schade en paniek aan, met tien
tallen doden en gewonden, ter
wijl zeer velen nog onder het
puin van de ingestorte gebou
wen liggen - voor Beiroet al bijna
een „normaal" tafereel.
In Jeruzalem zal Andreotti van
premier Shamir ongetwijfeld te
horen krijgen dat Italië vooral in
Beiroet moet blijven, wil niet
vroeger of later Beiroet door het
vertrek van de internationale
vredesmacht in handen van Sy
rië vallen. De internationale vre
desmacht met de Amerikanen
voorop is de laatste strohalm
waaraan president Gemayel zich
vastklampt. Terugtrekking bete
kent automatisch de val van Ge
mayel en de laatst resten van een
„verenigd Libanon".
Libanese militairen zoeken in de puinhopen van een gebouw in Beiroet naar overlevenden. Bomaanslagen,
gericht tegen de Franse militairen van de multinationale vredesmacht, eisten gisteren zeker veertien slachtof
fers. Onder hen één Franse parachutist. Er werden veel mensen gewond. (Foto AP)
Poging tot
verkoop 'goud
van Heathrow'
WENEN (Reuter/DPA) - De
Weense politie heeft gisteren
vier Italianen en een Oosten
rijker gearresteerd die pro
beerden aan een onbekende
voor circa drie miljoen gul
den tien staven goud te ver
kopen. Deze zouden volgens
hen afkomstig zijn van de
sensationele gouddiefstal die
op 26 november op het Lon-
dense vliegveld Heathrow
werd gepleegd.
De Weense goudstaven, met
een gezamenlijk gewicht van
81 kilo waren echter vals. Zij
bestonden uit een wolframle
gering en waren met een dun
laagje bladgoud overtrokken.
Wat de politie verbaast is dat de
valse staven dezelfde merkte
kens hadden als die welke op
Heathrow werden gestolen.
Die merken waren alléén aan
insiders bekend. Men ver
moedt dat een vervalsersben
de op een of andere manier
aan de gegevens is gekomen.
Bij de roof op Heathrow ver
dwenen 6.800 staven goud in
76 kisten en twee kistjes met
diamanten.
Ook buiten Libanon
met kennelijk hetzelfde oog
merk: in Ankara ontploften bom
men in de nabijheid van Franse
en Amerikaanse gebouwen.
Intussen is in Israël de Italiaanse
minister van buitenlandse zaken
Andreotti aangekomen voor een
officieel bezoek, en zijn belang
rijkste agendapunt is de deelne
ming van Italië in de multiona-
tionale vredesmacht. De Italia
nen hebben al herhaaldelijk de
wens te kennen gegeven eruit te
willen stappen, maar vooral on
der Amerikaanse druk hebben ze
er tot dusver in toegestemd hun
deelneming alleen wat te beper
ken.
Arrestaties na
aanslag Harrods
LONDEN (UPI/AFP) - Als uit
vloeisel van het onderzoek naar
de aanslag van zaterdag bij het
Londense warenhuis Harrods
zijn gisteren in Londen vier ar
restaties verricht. De aanhoudin
gen werden in de vroege uren
uitgevoerd door inspecteurs van
Scotland Yard die vergezeld wer
den door leden van de brigade
voor terreurbestrijding. Bij de
aanslag vielen vijf doden en wer
den 95 mensen gewond.
De vier arrestanten zouden sympa
thisanten zijn van het Ierse Re
publikeinse Leger. Zij zouden
echter niet rechtstreeks betrok
ken zijn geweest bij de aanslag.
BONN (GPD) - Het tweede Duit
se televisienet (ZDF) heeft de
vertoning van de documentai
re 'Joseph Süss Oppenheimer'
uitgesteld van 24 januari tot 14
februari. Dat komt omdat
Bondskanselier Helmut Kohl
op 24 januari voor een officieel
staatsbezoek naar Israël reist.
De film gaat over het leven van
de in 1738 ter dood gebrachte
joodse financiële adviseur van
de hertog van Württemberg.
Het ZDF is bang dat de „toch
zeer gevoelige reis van de
Bondskanselier" mogelijker
wijs door de uitzending ge
schaad wordt. „Het is niet uit
'Reis Kohl naar Israël te gevoelig'
te sluiten dat alléén al het be
ruchte begrip „Jud Süss" in
het buitenland een Duits-Israë
lische discussie uitlokt, die wij
helemaal niet willen", aldus de
persdienst van het ZDF.
german) duurt negentig minu
ten en dient, volgens het ZDF,
om een vervalst beeld uit de
geschiedenis te corrigeren. De
documentaire zou vooroorde
len uit de weg kunnen ruimen.
In plaats van de „propaganda-
leugen van het schadelijke
volksindividu", waardoor Op
penheimer tot „belichaming
van het boze" werd gemaakt
en wat in 1940 de regisseur
Veit Harlan met steun van Jo
seph Goebbels tot één van de
smerigste nazi-films inspireer
de, gaat het in de ZDF-docu-
mentaire over de „tragedie van
een man uit het getto, die naar
zijn eigen emancipatie en die
van zijn geloofsgenoten
streeft". Oppenheimer, zo
moet blijken, is „zeker geen
engel" geweest, maar „nog
veel minder was hij de demon,
die generaties van anti-semie
ten tot in de jongste geschiede
nis van hem hebben gemaakt".
DONDERDAG 22 DECEMBER 1983
SPD-woordvoerder
BONN (GPD) - In verband met de
zaak-Lambsdorff doet de
Bondsregering nu een poging
om een onafhankelijke recht
bank onder druk te zetten. Iets
vergelijkbaars is in de geschiede
nis van de Bondsrepubliek
Duitsland nog nooit voorgeko
men. Dat schrijft SPD-woord
voerder Wolfgang Clement in
een bijdrage voor de persdienst
van zijn partij.
Clement oefent heftige kritiek uit
op het feit dat de Bondskansela-
rij de door de justitie ingediende
aanklacht wegens corruptie te
gen minister van economische
zaken Otto Graf Lambsdorff
(FDP) eerst getoetst heeft, dat
daarna regeringswoordvoerder
Boenisch de aanklacht „zeer
dun" noemde en dat nu de
Bondskanselier heeft verklaard
dat er na lezing van de aanklacht
geen rede bestaat om Lambs
dorff te ontslaan.
Door deze uitlatingen is, aldus
SPD-woordvoerder Clement,
een ongehoorde druk ontstaan
op de rechters van het Landge
richt in Bonn, die moeten beslis
sen of de aanklacht tegen
Lambsdorff steekhoudend ge
noeg is om een proces tegen de
bewindsman wegens omkoping
te «openen. Want bondskanselier
Helmut Kohl, vice-kanselier en
minister van buitenlandse zaken
Hans-Dietrich Genscher en mi
nister Lambsdorff hebben im
mers te kennen gegeven dat zij er
vast van overtuigd zijn dat het
niet tot een proces komt. Anders
zou de minister van economi
sche zaken niet zijn blijven zit-
Verdacht van medeplichtigheid aanslag op paus
ROME De Bulgaar Sergej Anto-
nov, verdacht van medeplichtig
heid aan de moordaanslag op de
paus, is gistermiddag uit de Ita
liaanse gevangenis ontslagen,
maar daarmee nog niet op vrije
voeten. Rechter van instructie
Ilario Martella, die hem in no
vember van het vorig jaar liet ar
resteren, stemde toe in het ver-
door
Hein ten Kortenaar
zoek van Antonovs verdedigers
om hem om gezondheidsrede
nen uit de gevangenis te ont
slaan, maar legde hem tegelijker
tijd huisarrest op.
De Bulgaarse ambassade heeft
rechter Martella de verzekering
gegeven dat Antonov het land
niet zal verlaten, voordat de Ita
liaanse justitie een beslissing
over zijn zaak heeft bereikt. Het
is dus nog te vroeg om te spreken
van een definitieve afrekening
met de zogenaamde „Bulgaarse
connectie", die vorig jaar werd
uitgevonden door de Amerikaan
se journaliste Claire Sterling en
kort daarop verrassend werd be
vestigd door de dader van de
moordaanslag, de jonge Turk
Mehmet Ali Agca, die intussen
door de Italiaanse justitie tot le
venslange gevangenisstraf was
veroordeeld.
Agca loste op dertien mei 1981 drie
schoten op paus Johannes Pau-
lus II, toen deze voor het begin
van een algemene audiëntie in
een open jeep zijn gebruikelijke
rondrit over het Sint Pietersplein
maakte. Enkele uren zweefde de
paus op het randje van de dood,
maar door tijdig operatief ingrij
pen kon hij worden gered en zijn
genezing nam vele maanden in
beslag. De dader werd ter plekke
gearresteerd en legde een volle-
dige bekentenis af.
Noch tijdens zijn verhoor noch tij
dens het proces sprak hij van
medeplichtigen, maar in het von
nis waarbij hij tot levenslang
werd veroordeeld, sprak de
rechtbank er twijfel over uit, dat
hij de aanslag, alleen had kunnen
plegen. Pas na de publikatie van
de Amerikaanse artikelen over
de Bulgaarse connectie begon
Agca te vertellen over zijn con
tacten in dit Oosteuropese land.
De opdracht voor de aanslag zou
hij in de Bulgaarse hoofdstad
hebben gekregen van de Turkse
handelaar in wapens en verdo
vende middelen Bekir Celenk.
In Rome zou hij kort voor de aan
slag ontmoetingen hebben ge
had met twee Bulgaarse diplo
maten en met de functionaris
Bulgaarse luchtlijn
Glemp schrapt
van ae r> uigaarst xucninjn -■
Balkanair, Antonov. De diploma- gel uit
ten waren intussen uit Italië ver-
kerstboodschap
PARIJS - Gewiekste oplichters
hebben de vroegere Franse re
gering-Barre en president Gis-
card d'Estaing ruim 500 mil
joen francs lichter gemaakt
met een project om zogenaamd
gemakkelijker nieuwe olievel
den te vinden. De vorige presi
dent van de rekenkamer heeft
een rapport over de kwestie
vernietigd toen hij oktober vo
rig jaar met pensioen ging en
de hele affaire is aan het licht
gekomen door een artikel in
het satirische weekblad Le Ca
nard Enchainé. De zwaar tegen
de stroom van de economische
problemen oproeiende rege-
ring-Mauroy komt het schan
daal goed uit, terwijl zowel
oud-premier Barre als oud-pre
sident Giscard zich voorlopig
in zwijgen hebben gehuld.
De affaire begon in 1976 toen een
Panamese firma, Fisalma ge
naamd, de Franse oliegigant
Elf-Erap voorstelde olie voor
hen te vinden volgens een
nieuwe procedure, die berustte
op elektronische vindingen en
waarbij 'snuffelvliegtuigen' in
samenwerking met apparatuur
op de grond oliebronnen kon
den aanwijzen zonder dat er
voor veel geld, en wellicht te
vergeefs, op ouderwetse en ui
terst kostbare wijze proefbo
ringen moesten worden ver
richt.
Omdat Elf voor een deel in han
den is van particulieren en de
aandeelhouders niet op het
spoor mochten worden ge
bracht, werden de benodigde
Giscard d'Estaing: operatie snuffelneus.
gelden uitsluitend gestort via
de Erap, de holding die het
staatsaandeel van de firma be
heert. De overboekingen ge
schiedden bovendien, en op
bevel van de eerste-minister en
zijn minister van financiën,
langs slinkse wegen en onder
het mom van „defensiege
heim".
Toen er na drie jaar door de Pa
namese firma met zijn snuf-
feltoestellen nog geen nieuwe
olievelden gevonden waren,
kwam er verdenking op en in
1979 maakte president Giscard
zelf een operatie-snuffelneus
mee om te zien wat er mis aan
was. Alles bleek mis te zijn en
het project werd gestopt. Elf
zag nog kans de helft van de
aan Fisalma uit Panama ge
storte gelden terug te krijgen,
maar er bleef een gat van ruim
500 miljoen francs, dat werd
weggewerkt onder het hoofdje
„studiekosten, technisch on
derzoek en documentatie".
De Franse rekenkamer (het li
chaam dat de staatsuitgaven
controleert) kon echter niet
worden omzeild, maar men
hield zich daar „in akkoord
met de eerste-minister uit die
dagen" (premier Barre) op de
achtergrond. Drie exemplaren
van een rapport over de kwes
tie werden geproduceerd, twee
gingen er naar premier Barre
met het verzoek er een door te
geven aan de president. Het
derde bleef in het bezit van de
toenmalige president van de
rekenkamer, Bernard Beck.
Wat de regering nu het meeste
steekt, is dat Beek zijn exem
plaar niet verscheurde toen hij
de twee andere aan premier
Barre had gestuurd, maar pas
toen hij in oktober vorig jaar
met pensioen ging. „Een rege
ring mag zich jegens zijn op
volger niet op defensiegeheim
beroepen", aldus deze lezing
van de zaak, die de gepensio
neerde Bernard Beck nog duur
te staan zal komen.
De hele kwestie kwam uit toen
de belasting in 1981 een routi
necontrole bij Elf uitvoerde en
geen genoegen nam met een
uitgave van meer dan 500 mil
joen franc onder het hoofdje
„studiekosten". Na drie achter
eenvolgende onderzoeken, die
de belastingmensen niet dich
ter bij de waarheid brachten,
stelden ze vast dat de uitgave
niet als studiekosten door de
beugel kon en ze sloegen Elf
aan voor een extra 500 miljoen.
Intussen is Bernard Beck voor
het voetlicht getreden en hij
verklaarde tegenover het dag
blad Le Monde: „De kwestie
ging ver buiten de normale
normen uit en ik vond toen dat
het 't beste was elk spoor van
dit rapport uit te wissen". De
oud-president van de rekenka
mer voegde er nog aan toe:
„Het rapport hield geen enkel
element in waardoor twijfel ge
zaaid zou kunnen worden over
de goede naam van welke
functionaris of politieke per
soonlijkheid dan ook".
Nadat Le Canard Enchainé al in
juni van dit jaar eerste gege
vens over de snuffeltoestellen
van Fisalma had gepubliceerd,
kwam ze gisteren met het com
plete verhaal. Het werd meteen
door alle Franse radio- en tv-
stations overgenomen en het is
het onderwerp van de dag, zo
dat brandender problemen er
op aangename manier door op
de achtergrond raakten. Het
wachten is nu op verklaringen
van oud-president Giscard en
oud-premier Barre.
WARSCHAU (Reuter) Kardinaal
Jozef Glemp, het hoofd van de
roomskatholieke kerk in Polen,
heeft zijn kritiek op politiek ac
tieve priesters afgezwakt om te
voorkomen dat zij last krijgen
met de communistische autori
teiten. Dit heeft een kerkelijke
woordvoerder gisteren meege
deeld.
Hij zei dat de kardinaal een zin
heeft geschrapt uit zijn kerst
boodschap, die in de kerken zal
worden voorgelezen. In de gewij
zigde versie staat nog steeds dat
de bisschoppen "priesters waar
schuwen zich niet met de poli
tiek in te laten". Maar geschrapt
is een verwijzing naar "priesters
die, door lucht te geven aan de
spanning van de strijd namens
hen die schade hebben geleden,
tot klankbord zijn geworden van
sociale spanning".
Volgens de woordvoerder heeft de
kardinaal, nadat de boodschap
eerder deze week bekend was ge
worden, zich gerealiseerd dat de
autoriteiten die passage zouden
kunnen aangrijpen om priesters
die vijandig staan tegenover het
communisme te vervolgen we
gens misbruik van de vrijheid
van godsdienst. De aanbeveling
dat priesters zich niet met de po
litiek moeten bemoeien strookt
met instructies van de uit Polen
afkomstige paus Johannes Pau-
lus II.
Regeringswoordvoerder Jerzy Ur
ban verklaarde dinsdag over de
toen nog niet gewijzigde kerst
boodschap: "Wij waarderen deze
boodschap als een juiste inter
pretatie van de rol van de kerk in
de samenleving".
ten.
Volgens Clement zou het in een
„bewaarde democratie" onmoge
lijk moeten zijn dat een van cor
ruptie beschuldigde minister
aanblijft. De SPD-woordvoerder
gelooft dat de wijze waarop de
Bondsregering - de affaire-
Lambsdorff behandelt tot een
ernstig conflict tussen de mach
ten in de staat kan leiden en zo
de zenuw van de Duitse rechtsor
de zal aantasten.
gearresteerd. Hfj ontkende van
het begin af elke band met de da
der van de moordaanslag en
noch in directe confrontaties
noch in bezoeken aan Antonovs
woning, waar volgens Agca de
moordaanslag was voorbereid,
werden doorslaggevende bewij
zen voor Antonovs medeplich
tigheid gevonden.
Toch is de twijfel van rechter Mar
tella kennelijk nog niet geheel
verdwenen: anders zou hij wel
zijn ingegaan op het verzoek van
de verdedigers om Antonov defi
nitief in vrijheid te stellen.
Voor een andere beschuldiging
van Agca, namelijk dat de Bulga
ren hem ook zouden hebben aan
gezet tot een moordaanslag op de
Poolse vakbondsleider Lech Wa
lesa tijdens diens bezoek aan Ita
lië in januari 1981, heeft rechter
Martella hem al in staat van be
schuldiging gesteld wegens las
ter - wel een bewijs, dat hij de
jonge Turkse terrorist niet zo
maar op zijn woord gelooft.
Perez de Cuellar. (Foto ap>
NEW YORK (Reuter/AFP)- VN-
secretaris-generaal Javier Perez
de Cuellar heeft gisteren op een
persconferentie gepleit voor een
Amerikaans-Russische topcon
ferentie, die de geblokkeerde on
derhandelingen over kernwa
pens weer op gang zou moeten
brengen. De supermachten moe
ten wegen vinden om de wapen
wedloop aan banden te leggen,
terwille van zichzelf en van de
hele mensheid, zo zei Perez. Hij
vroeg de Amerikaanse president
Reagan en de Russische presi
dent Andropov "hun verant
woordelijkheid waar te maken".
Eerder had de Panamese voorzitter
van de algemene vergadering,
Jorge Illuceca, aangedrongen op
een top van de 15 landen die zit
ting hebben in de Veiligheids
raad over het indammen van de
nucleaire wapenwedloop. Perez
de Cuellar onderschreef die op
roep niet. Hij meende dat de
kwestie beter rechtstreeks be-
sproken kan worden op een
Amerikaans-Russische top.
De secretaris-generaal zei dat een
VN-vredesmacht in Libanon te
verkiezen zou zijn boven de hui
dige multinationale vredes
macht. Maar, zo zei hij, dan zou
eerst voldaan moeten zijn aan
een aantal voorwaarden: de Li
banese regering moet een for
meel verzoek richten tot de VN.
De Veiligheidsraad moet ermee
akkoord gaan, belanghebbende
landen moeten er mee instem
men en lidstaten van de VN moe
ten bereid zijn een troepencon
tingent voor een VN-macht ter
beschikking te stellen. "Als aan
die voorwaarden is voldaan zijn
we altijd bereid te helpen".
Perez de Cuellar herhaalde nog
eens dat hij zich niet beschikbaar
zal stellen voor een tweede
ambtstermijn als secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties.
ADVERTENTIE
Een héél kilo in één pak
