Band met China doorslaggevend c 'Wij blijven dichter bij de mensen Argument voor afwijzen Taiwan-order Verzet Senaat tegen wet tweeverdieners 'Levering nadelig voor Nederland' Gratie verleend aan oorlogsmisdadiger Brit beroofd Kamer steunt korting op bejaardentehuizen Justitie tilt zwaar aan drugshandel Kokerjuffer Marten Bierman van nieuwe 'groene' partij: DONDERDAG 22 DECEMBER 1983 DEN HAAG (GPD) - Het besluit van het kabinet om geen exportvergunning af te geven voor de levering van on derzeeboten aan Taiwan, is volledig bepaald door de Ne derlandse politieke betrekkingen met de Volksrepubliek China, die Taiwan als een opstandige Chinese provincie beschouwt. Daarmee heeft het kabinet de lijn gevolgd van CDA-minister Van den Broek (buitenlandse zaken), die zich voortdurend tegen de levering heeft verzet. Mi nister Van Aardenne (economische zaken, WD) en de meeste andere WD-ministers waren voor de levering. Ook CDA-minister Ruding (financiën) zou een export vergunning hebben willen afgeven voor de onderzeebo ten. Binnenland J- DEN HAAG (GPD/ANP) - Het is nog zeer onzeker of de belasting verhoging voor zogenaamde tweeverdieners volgende week door de Eerste Kamer wordt goedgekeurd. In de drie grootste fracties (CDA, WD en PvdA) le ven grote bezwaren tegen het wetsontwerp. Vanuit het kabinet en door de partijen in de Tweede Kamer wordt vooral op de rege ringsfracties flinke druk uitgeoe fend om het plan toch goed te keuren. In het verslag van de schriftelijke voorbereiding voor het debat van volgende week woensdag staat dat de CDA-fractie "het rechtvaardigheidsaspect" van de regeling betwijfelt. De VVD heeft "grote aarzelingen" over ondermeer de aantasting van de persoonlijke levenssfeer. Algemeen wordt gevreesd dat in voering van de tweeverdieners- belasting belastingfraude in de hand zal werken, waardoor het zwarte circuit zal toenemen. De bezwaren van de senatoren richten zich minder op de belas tingverhoging zelf, dan op de maatregelen daar omheen. De vereiste nieuwe werknemers- verklaring, waarin men moet aangeven of men gehuwd is, al leen staat of samenwoont, is een inbreuk op de privacy. Daar tilt de Eerste Kamer zwaar aan. Ook hebben de fracties problemen met de te verwachten schokef fecten (een grote belöstingver- zwaring voor de man, als zijn vrouw iets meer gaat verdienen). De senatoren vinden bovendien dat het kabinet met het wetsont werp tweeverdieners slordig is omgesprongen. Kritische advie In een brief aan de Tweede Kamer wijst minister Van Aardenne na mens het kabinet op de situatie van 1981, waarbij al is gezegd dat de toen verleende exportvergun ning „eenmalig" was. „Daardoor zijn bij China verwachtingen ge wekt", zei premier Lubbers gis teren op een persconferentie. Hij gaf toe dat er aan China geen juridische belofte is gedaan, maar wel een politieke. Een ex portvergunning verlenen zou 'woordbreuk' betekenen, aldus de premier. Ook CDA-woord- voerder Van Iersel zei gisteren dat het CDA in 1981 al heeft ge zegd: „Eens maar nooit weer". Volgens Van Iersel zou een an der besluit „afbreuk hebben ge daan aan de geloofwaardigheid en de betrouwbaarheid van Ne derland". Ook de PvdA vindt dat de goede betrekkingen met Chi na niet mogen worden aangetast. Inbreuk Een exportvergunning zou volgens Lubbers a^n de voorspelbaar heid van de Nederlandse buiten landse politiek afbreuk doen. De Chinese reactie zou nu scherper zijn dan in 1981, zo veronderstelt het kabinet. In 1981 besloot Chi na de (diplomatieke) betrekkin gen op een laag pitje te zetten. Een nieuwe inbreuk op de betrek kingen met China, „dat in de we reld een zeer voorname plaats in neemt", noemt het kabinet strij dig met de internationale rechts orde. Het zou volgens het kabi net bovendien extra zwaar wor den opgevat nu Nederland voor zitter is van de Veiligheidsraad van de VN. Levering van onderzeeboten zou volgens het kabinet niet bijdra gen aan een oplossing van het conflict tussen China en Taiwan. Ook wijst het kabinet erop dat de Verenigde Staten hun wapenle veranties aan Taiwan hebben te ruggedraaid en dat ook de ande re westerse landen sinds 1980 geen exportvergunningen voor wapens meer hebben verstrekt Lubbers zei gisteren dat al deze ar gumenten zijn afgewogen tegen het belang van het voortbestaan van en de werkgelegenheid bij Wilton-Fijenoord. „Er is gezocht naar argumenten om van ons ge geven woord te kunnen afwij ken", aldus Lubbers, maar die argumenten waren niet voldoen de aanwezig. Problemen bij werf Het kabinet zegt op dit moment nog geen duidelijkheid te kun- WEERRAPPORTEN nen scheppen over zijn houding tegenover de problemen van Wil ton-Fijenoord. Het besluit van gisteren brengt ook de bouw van de twee in 1981 bestelde onder zeeboten voor Taiwan in gevaar. Volgens Lubbers was het veilig stellen van die order, waarin Tai wan al enkele honderden miljoe nen guldens heeft gestoken, voor dat land een hoofdreden voor de vervolgbestelling van vier onder zeeboten. Op die manier zou de werf zeker aan zijn verplichtin gen kunnen voldoen. Dat is nu onzeker geworden. De woordvoerders van de grote par tijen in de Tweede Kamer willen dat het kabinet over de brug komt om in elk geval de bouw van die twee onderzeeboten mo gelijk te maken. Volgens de WD'er Jacobse gaat het daarbij "om een bedrag van tussen 300 en 400 miljoen gulden. Jacobse zei dat „het nog maar de vraag is of minister Ruding (fi nancien) daar zo blij mee is". Hij vindt het een verantwoordelijk heid voor het kabinet zelf om aan te geven waar dat geld vandaan moet komen. Premier Lubbers zei dat het kabi netsbesluit ook voor eventuele andere militaire orders geldt. Zo wilde Taiwan in ons land ook een tiental mijnenjagers bestellen. Dat gaat nu zeker niet door. Maar Lubbers hield er wel rekening mee dat Taiwan alsnog zal be sluiten tot een aantal civiele be stellingen (containerschepen, baggermachines). Minister Van den Broek (buitenlandse zaken), in het midden op de foto, loopt op het Binnenhof naar het kabinetsberaad over de duikbootlevering aan Taiwan. Links zijn staatssecretaris Van Eekelen, rechts de per soonlijke secretaris van de bewindsman. (Foto ANP) Premier Lubbers (Foto gpd) ROTTERDAM (ANP) - Op lan gere termijn zou de levering van onderzeeboten aan Tai wan, door Chinese tegen maatregelen, nadelige econo mische gevolgen hebben voor Nederland. Tot die con clusie komt het Nederlands Economisch Instituut (NEI) aan de hand van een vergelij kend onderzoek dat het insti tuut heeft verricht naar de economische relaties van Ne derland met zowel China als Taiwan. Het rapport van het NEI werd gisteren aangeboden aan pre mier Lubbers, kort voordat het kabinet zijn vergadering over de Taiwan-order zou hervatten. Uit dit rapport blijkt dat het verlenen van een exportvergunning voor de Taiwanese onderzeeboten op korte en middellange geen gevolgen zou hebben voor de totale werkgelegenheid in Nederland, indien China een boycot zou afkondigen. Na zes jaar zou de werkgelegen heidssituatie echter wel de gelijk door Chinese tegen maatregelen worden getrof fen, meent het NEI. Het rapport werd gisteren toe gelicht door burgemeester Peper van Rotterdam, die zich, na een reis door China, altijd heeft verzet tegen een mogelijke levering van on derzeeboten aan Taiwan. DEN HAAG (ANP) - De 81-jarige Leeuwarder oorlogsmisdadiger P.K. is gratie verleend. De man werd in juli dit jaar in Ede bij fa milie aangehouden. Hij moest een straf van acht jaar uitzitten. Zijn advocaat diende eind juli een gratieverzoek in. K. is deze week uit zijn gevangenschap ontslagen. K. is gratie verleend om reden van leeftijd en gezondheid. Andere argumenten waren dat K. "niet tot de ernstige oorlogsmisdadi gers behoort die onnoemelijk menselijk leed hebben veroor- 'Levensgevaarlij ke' opslag vuurwerk in garage woonhuis OLDENZAAL (ANP) - De politie in Oldenzaal heeft gisteren bij een inval in een garage van een woonhuis een grote partij vuur werk in beslag genomen. Het gaat om 170.000 astronauten (donderslagen). Volgens de politie is deze wijze van opslag levensgevaarlijk. Een ex plosie had catastrofale gevolgen gehad voor de buurt. Het vuurwerk was in de garage op geslagen voor een Oldenzaalse winkelier. Tegen de bewoner van het huis is proces-verbaal opge maakt. -Het vuurwerk had een waarde van tussen de tien- en twaalfduizend gulden, aldus de politie. zaakt", aldus een verklaring van justitie. Ook stond K. op de be noeming strafverkorting te krij gen. Ten derde was hij nog niet onherroepelijk veroordeeld en zijn in vergelijkbare gevallen steeds lagere straffen gegeven, schrijft justitie. K. werd in 1949 door de bijzondere strafkamer van de rechtbank in Leeuwarden bij verstek veroor deeld tot acht jaar gevangenis straf. Hij had in 1944 in Friesland als landwachter gepatrouilleerd en was behulpzaam geweest bij een arrestatie en het opsporen van voor de Duitsers verborgen radiotoestellen en motorrijtui gen. In januari 1945 heeft hij bo vendien een gevangenbewaarde bij de SD aangegeven die klan destiene briefjes doorgaf aan ge detineerden. EINDHOVEN (ANP) - Twee on bekende mannen hebben in de nacht van dinsdag op woensdag een 24-jarige man uit Londen vanuit Amsterdam ontvoerd en beroofd. De man is na een ruim drie uur durende rit bij Eindho ven uit de auto gezet. De mannen hadden de Brit onder bedreiging met een mes gedwon gen in de auto plaats te nemen. Het slachtoffer werd beroofd van duizend Engelse ponden. Een vi deo-camera en recorder, enkele toebehoren en een horloge. zen van de Raad'van State en de Emancipatieraad zijn in de wind geslagen. Wat ook steekt, is dat de belastingdienst alvast nieuwe belastingformulieren rond stuurt, hoewel de Eerste Kamer het wetsontwerp nog moet goed keuren. De regeringsfracties in de Tweede Kamer zullen de komende dagen proberen hun collega's van de overzijde van het Binnenhof nog over de streep te trekken. Ook het kabinet zal bij de behande ling forse druk op de Eerste Ka mer uitoefenen en wijzen op het gat van ruim 500 miljoen gulden dat zal vallen als de senatoren het belastingplan afwijzen. Ook de PvdA-senatoren hebben problemen met het wetsontwerp tweeverdieners. Hun stemge drag zal sterk afhangen van dat van de WD. Mensen die in het nieuwe systeem voor een alleenverdienerstoeslag op hun belastingvrije som in aan merking komen, hoeven niet bang te zijn de eerste maanden van het jaar achter het net te vis-t sen. Staatssecretaris Koning (fi-' nanciën) schrijft dit aan de vak centrale FNV, die verontrust aan de bel had getrokken. Als de be lastingdienst niet op tijd een be schikking kan nemen over de ta riefgroep-indeling, dan mag de werkgever zich bij het inhouden van de loonbelasting houden aan de aangifte van de werknemer zelf. Verzoeken om een (byna) alleen verdienerstoeslag moeten dan wél voor 1 februari bij de inspec teur van de belastingen binnen zijn. DEN HAAG (ANP) - Een meer derheid van de Tweede Kamer staat achter het voorstel van mi nister Brinkman (WVC) om vol gend jaar een bedrag van onge veer 250 miljoen gulden te bezui nigen op de bejaardenoorden. Die bezuinigingen worden gerea liseerd door een grotere greep van de minister op de begrotin gen van de bejaardenoorden en het beheersen van de bouw van nieuwe tehuizen. De linkse oppositie verklaarde zich gisteren tijdens het debat in Tweede Kamer over de bezuini gingen op de bejaardenoorden tegen de voorstellen van de be windsman. Veel kritiek, ook van regerings partner WD, was er op de proce dure die de bewindsman bij het realiseren van bezuinigingen heeft gevolgd. Toen bleek dat de Kamer nogal wat problemen had met het op korte termijn door voeren van een wijziging van de wet op de bejaardenoorden, kwam Brinkman met een inte- rimwet om toch de voorgenomen bezuinigingen te kunnen door voeren. CDA en WD willen overigens wel enige wijzigingen aanbrengen op de interimwet, omdat zij vinden dat Brinkman te veel bevoegdhe den op centraal niveau wil leg gen. Het toetsen van de begrotin gen van de bejaardenoorden en het vaststellen van de tarieven kan uitstekend door de provin cies worden gedaan, zoals ook nu al het geval is, zo redeneerden de regeringspartijen. Een ander wijzigingsvoorstel van de regeringspartijen houdt in dat de interimwet niet geldt tot 1 juli, maar tot 1 januari 1985. Dan is er tenminste ruim tijd voor het voorbereiden van een goede inte grale wijziging van de wet op de bejaardenoorden, aldus CDA en WD. Volgens mevrouw Ter Veld (PvdA) vormen de bezuinigingen die nu moeten worden doorgevoerd "een zeer zware aanslag op de be jaardenoorden en op allen die daar wonen en werken". Evenals het kamerlid Mik van D '66 er kent zij wel dat er op de bejaar denoorden moet worden bezui nigd, maar dat moet veel zorg vuldiger worden voorbereid dan nu gebeurt. Volgens de plannen van Brinkman moet er per bejaardenoord ge middeld 6 procent op de begro ting worden bezuinigd. Daar staat tegenover dat Brinkman 25 miljoen gulden heeft uitge trokken voor voorzieningen die bejaarden in staat moeten stellen langer thuis te blijven wonen. Ter Veld noemde dit laatste be drag veel te laag. DRANKGEBRUIK - Het drank gebruik per gemiddelde Neder lander van 14 jaar en ouder is tus sen 1958 en 1981 meer dan ver drievoudigd. Het aantal gehee lonthouders nam in die periode slechts weinig toe. Dat blijkt uit een onderzoek van de rijksuni versiteit Limburg. Mannen drinken nog steeds veel meer als vrouwen. Het verschil is sinds 1958 zelfs toegenomen van tweemaal zoveel tot tweeëneen half maal zoveel. ALMELO (ANP) - JustiÜe over weegt vervolging van het jonge rencentrum in verband met het op grote schaal verkopen van soft drugs. Persofficier jhr. mr. Van Riemsdijk heeft gisteren verklaard dat De Kokerjuffer dit jaar al voor enekle tienduizenden guldens aan hasj en dergelijke heeft verkocht. "Dat is niet niks", zo zei mr. Van Riemsdijk. De officier betwijfeld overigens of justitie zal ingaan op het verzoek van de Enschedese gemeente raad om met De Kokerjuffer te gaan praten over de voorwaar den waaronder eventueel de voortzetting van de hasjhandel kan worden toegestaan. De officier wijst erop dat van het openbaar ministerie niet kan worden verwacht dat ze groen licht geeft voor iets dat wettelijk niet is toegestaan. "Hoe je het ook keert of wendt, de handel in soft drugs is strafbaar", aldus Van Riemsdijk. Justitie heeft ook de bewering van burgemeester Wierenga van En schede tegengesproken dat deze niet op de hoogte zou zijn gesteld van een verandering in het justi tieel beleid tegenover de hasj handel van het jongerencen trum. In een uitgegeven verkla ring stelt hoofdofficier mr. Gon- salves dat hoofdcommissaris Hoppel van de Enschedese poli tie burgemeester Wierenga vori ge week vrijdag heeft meege deeld dat de politie naar De Ko kerjuffer zou gaan, zodra zou blijken dat het centrum op grote schaal soft drugs zou blijven ver kopen. De burgemeester had volgens jus titie uit de mededeling van de hoofdcommissaris kunnen aflei den dat de politie niet langer een voorzichtig beleid tegenover De Kokerjuffer voerde en dat er te gen het centrum zou worden op getreden als er aanleiding voor bestond. Dat de politie het nood zakelijk vond al .diezelfde vrijdag tot een inval in De Kokerjuffer over te gaan, was justitie vooraf onbekend. De burgemeester kon dan ook niet tijdig worden geïn formeerd. Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Vlissingen Zd. Limburg Aberdeen Athene Barcelona Bordeaux Brussel Frankfort Genève Helsinki Innsbruck Klagenfurt Kopenhagen Lissabon Locarno Londen Luxemburg Mallorca Malta München Nice Oslo Parijs Stockholm Wenen Zürich Casa Blanca Istanbul Beiroet Tel-Aviv Tunis geheel bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. licht bew. half bew. - licht bew. half bew. geheel bew. licht bew. geheel bew. licht bew. onbewolkt half bew. onbewolkt geheel bew. geheel bew. motregen half bew. licht bew. licht bew. 11 6 0 -7 16 12 07 13 0 1 14 8 46 1 15 -1 10 HAARLEM - „Kleurentelevisie vind ik prima. Maar je zou er met meer mensen tegelijk naar moe ten kijken. We moeten er naartoe dat in ieder clubhuis zo'n groot scherm staat, als we al zo nodig televisie moeten kijken. Mooier zou natuurlijk zijn als we al die dingen van de televisie zelf zou den beleven". door Renee de Borst Haarlemmer en kersvers politicus Marten Bierman heeft zo zijn ei gen ideeën over veel dingen op deze wereld. Kleinschaligheid, mens- en milieuvriendelijkheid en een schone en leefbare aarde liggen hem na aan het hart. Met de afgelopen zaterdag in Utrecht opgerichte politieke partij De Groenen staat hij in de startblok ken om zijn ideeën „politieke kracht" te geven. Die politieke kracht moet dan wel uit een ander vaatje komen dan dat waaruit de bestaande partij en hun beleid tappen. „Wij wil len een andere politiek. Op een eerlijke en waarachtige manier proberen met elkaar tót een ver gelijk te komen". De nieuwe partij is een „ongebon den" afscheiding van het Groen Platform, een samenwerkings verband tussen de kleine linkse partijen en ongebondenen uit de milieubeweging. PPR-senator Bas de Gaay Fortman plantte daarvoor eind vorig jaar het zaadje door de naam Groene Par tij aan te melden bij de Kiesraad. De planoloog Bierman sloot zich aan omdat hij vond dat de pro blemen waarmee de aarde wor stelt „te groot" zijn om ze zomaar aan de politieke partijen over te laten. Na de scheuring in het Groen Plat form - „de banden bleken boeien en die hebben we verbroken", is zo'n beetje alles wat Bierman er over kwijt wil - staan de milieu activisten op het standpunt dat ze de problemen zelf te lijf moe ten gaan. Tevens willen ze de be staande „partijpolitieke cultuur" doorbreken. Dat brengen ze ook tot uitdrukking in hun organisa tievorm". Het uitgangspunt van de jonge par tij is een federalistische struc tuur. „De regio's krijgen het voor het zeggen, met daaroverheen een soort paraplu die dat coördi neert, maar ook niet meer. Heel veel van wat er gaande is kan op het niveau van de provincie wor den geregeld. Milieubeleid, ver keer, vervoer, waterschappen, de elektriciteitsvoorziening en al dat soort zaken. We geloven dat dat model zou kunnen werken. Het blijft dichter bij de mensen". Hoe denken de Groenen zo'n we zenlijk andere aanpak in Den Haag te gaan regelen als er bij voorbeeld zetels komen in de Tweede Kamer? „Dat kunnen wij pas zeggen als we daar zitten. Het zou niet eerlijk zijn als ik daar nu een dik verhaal over hield". De bedoeling is dat de partij in ie der geval meedoet bij de eerst volgende provinciale en landelij ke verkiezingen. De Groenen zullen „ouderwets" een verkie zingscampagne houden, maar willen daarin wel zichzelf blij ven. „We doen dat waarschijnlijk ook anders". In de campagne zal, zoals het er nu uitziet, aandacht worden besteed aan het plan om te gaan investe ren in „mensvriendelijkheid". Volgens Bierman kun je werklo zen óf een uitkering geven, óf zinnig werk. Juist de sectoren waarin volgens hem veel zinnig werk is en waarin het mensvrien delijk zou kunnen toegaan, staan tegenwoordig op de tocht. Hij noemt het sectoren waarin het al leen goed gaat als er veel mensen in bezig zijn, zoals onder meer het onderwijs, de verzorging en de kunst. De Groenen willen werklozen in die sectoren met hun uitkering en een extraatje nuttig werk laten doen. Hoe gaan de Groenen met hun kleinschaligheidsprincipes de vrije markt te lijf? „In onze ogen is de vrije markt in ieder geval voorlopig moeilijk aan te pak ken. Milieu-vijandige processen zul je moeten ombuigen door de consumenten veel meer te orga niseren". En wat doe je dan bij voorbeeld met speculatie in pan den? „Dat gebeurt al niet meer, dat is nauwelijks nog aan de or de". Hij noemt het een detail. En wat doe je met kantoren die leeg staan? „Die bouw je dus om voor woonruimte of bedrijfsverzamel gebouwen. En anders blijft het maar leeg staan". Dat zullen de krakers uit de achter ban niet toejuichen, is dat niet een beetje makkelijk gezegd? „Ja, we hebben niet voor elk pro bleem een oplossing op dit mo ment. In een groeisamenleving is het een normaal risico dat je op een gegeven moment met leeg stand zit, dat zijn gewoon over schotten. Zo zijn er wel meer. Het zijn geen rampen waar de sa menleving vreselijk onder te lij den heeft. Wij moeten wel priori teiten stellen. Bijvoorbeeld in de reparatie van oude woningen". Bij de „hoofdproblemen" noemt Bierman kwesties als milieuver giftiging, de bewapeningswed loop en de honger in de Derde Wereld als de grootste-thema's. „Wij hebben gewoon het idee dat je daar ook in eigen land heel veel aan kunt doen". Bierman vindt niet dat de Groenen groentjes zijn in de politiek. „Ie der van ons heeft zijn sporen ver diend bij milieu-acties. We zijn dus op een bepaalde manier heel politiek bezig geweest. Met de Markerwaard en Amelisweerd, maar ook in Memo-bedrijven (voor mens en milieuvriendelijk ondernemen; red.) en met kringlooptechnologie". Geen makkelijke verhalen houden over ingewikkelde zaken is een van de doelstellingen van de Groenen. En tevreden zijn met iedere verbetering, hoe klein ook. „De meeste initiatieven op milieugebied komen van gewone mensen. Glasbakken, schilleboe- ren, dat zijn geen dingen die door politici bedacht zijn. Ik denk dat ze veel effect kunnen hebben. De druk van onderop is groot. Wij willen dat politiek maken. Klein Links bindt alleen hun kiezers. Wij willen iedereen bereiken. Vooral de grote groep ongebon denen. Dat is de enige groep die in staat is om te proberen het an ders te doen". ADVERTENTIE lid ANVC Katwijk - Voorstraat Heemstde - Binnenweg 114; Lelden - Haarlemmerstraat 58, Sassenheim - Hoofdstraat 253; Vlaardlngen - Hoogstraat 209, Wassenaar - Langstraat 7

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 5