Geen EG-regeling
voor vervoer gif
MET WELKE HYPOTHEK
IOOPT U HET MINSTE RISICO
Japanner cynisch
naar stembus
Fel verzet tegen weigering Bonn
Onderzoek Argentijnse vermisten
Amnesty: KGB vervolgt
leden van vredesgroepen
BRUSSEL (ANP) - Een Europese regeling voor het internationale transport van giftige
stoffen lijkt van de baan, omdat West-Duitsland er niets voor voelt. Fel verzet van
vooral Nederland, Engeland en Frankrijk mocht gisteren tijdens een bijeenkomst van
de ministers van milieu in Brussel niet baten.
ZATERDAG 17 DECEMBER 1983
Minister Winsemius van volkshuis
vesting, ruimtelijke ordening en
milieubeheer, vindt het erg spij
tig dat de voorgestelde regeling
door de houding van Duitsland
eventueel geen doorgang zal vin
den. "Als de Europese landen el
kaar zelfs op dit punt niet kun
nen vinden, dan is dat voor het
milieu een slechte zaak", aldus
de bewindsman die veel waarde
hecht aan controle op het inter
nationale transport van gevaarlij
ke stoffen.
Tijdens een raadsvergadering in
juni van dit jaar in Luxemburg
waren de milieuministers van de
Dit zijn de voornaamste conclusies
in een rapport van de mensen
rechtenorganisatie Amnesty In
ternational. Het document be
schrijft de activiteit van de vre
desgroep en de reacties daarop
van de Sowjet-autoriteiten.
De niet-offïciële "groep ter bevor
dering van het vertrouwen tus
sen de USSR en de VS" (Groep-
pa Dowerija) maakte op 4 juni
1982 in Moskou haar oprichting
bekend. Sindsdien zijn zes leden
veroordeeld tot gemiddelde
straffen van drie jaar werkkamp
en twee en een half jaar interne
verbanning. Enkelen van hen
moeten nog zwaardere straffen
uitzitten. Zo werd Oleg Radzins-
ki veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf plus vijf jaar ver
banning, Wadim Jankov tot vier
jaar plus drie jaar verbanning en
Waleri Senderov tot zeven jaar
EG het er nog over eens dat er zo
spoedig mogelijk een wettelijke
regeling moest komen die het
transport van gevaarlijke chemi
sche stoffen over de grens aan
banden legt. Als uiterste termijn
hadden de bewindslieden het
eind van dit jaar gesteld.
Het staat nu vrijwel vast dat een
dergelijke regeling er zeker niet
vóór 1 januari zal komen.
Op de vorige bijeenkomst eind no
vember ontstonden al moeilijk
heden over de vorm van een ge
meenschappelijke regeling.
Sommige landen vonden dat er
kamp en vijf jaar verbanning.
Twee leden zitten bovendien op
gesloten in een psychiatrische
inrichting en onlangs zijn op
nieuw drie mensen gearresteerd,
aldus Amnesty.
De groep begon haar activiteit met
- voorstellen aan de Sowjet-Unie
en de VS voor multilaterale ont
wapening en internationale cul
turele uitwisseling. In een daar
opvolgende periode van elf
maanden stelde zij ruim 80 speci
fieke voorstellen op en stuurde
die naar regeringen, internatio
nale organisaties en vredesbewe
gingen in Oost en West. Het
laatst bekend geworden docu
ment van de groep is gedateerd
in mei 1983 en was gericht aan
een vergadering van non-gouver
nementele organisaties over nu
cleaire ontwapening in Berlijn,
zo staat in het rapport.
een vergunningenstelsel tussen
de in- en uitvoerende landen
moest komen, terwijl andere van
mening waren dat een eenvoudig
registratiesysteem voldoende is.
Waren de milieuministers het een
half jaar geleden in principe eens
over de instelling van een Eueo-
pees milieufonds, gisteren maak
te West-Duitsland allerlei bezwa
ren tegen een dergelijke gemeen
schappelijke regeling. Uit het
milieufonds zouden projecten
ter verbetering van het milieu en
tot behoud van de natuur moe
ten worden betaald.
Ook over de bestrijding van de
luchtverontreiniging door indus
triële stookinstallaties bestaat
tussen de milieuministers on
enigheid. Met name Engeland
weigert de algemene grenswaar
den voor de uitstoot van lucht
verontreinigende stoffen te aan
vaarden. Het land wil slechts na
tionale normen hanteren. Per ge
val zou moeten worden bekeken
wat technisch en enonomisch
haalbaar is.
Nederland. West-Duitsland en
Frankrijk zijn sterke voorstan
ders van een algemeen beleid
voor de vermindering van de
luchtverontreiniging.
Argentinië trekt
amnestiewet in
BUENOS AIRES (AFP) - Op zijn
eerste zitting sinds het voorstel
van de democratie heeft het Ar
gentijnse parlement de amnes
tiewet ingetrokken, die de mili
tairen moest vrijwaren van
rechtsvervolging voor excessen
die zijn begaan bij de bestrijding
van de guerrilla.
Intrekking van deze wet, die het
militaire bewind had afgekon
digd, was voorgesteld door de re
gering van Raul Alfonsin. Op
twee na stemden alle parle
mentsleden voor intrekking van
de wet.
Het debat liep uit op een felle ver
oordeling tegen het leger en de
militaire machthebbers.
Buitenland
JVIADRID - Overste Tejero, de
Guardia Civil die internationale
bekendheid kreeg met zijn aan
deel in de mislukte coup van 23
februari 1981, is opnieuw in het
nieuws. De naam van Tejero, die
bijna drie jaar geleden het
Spaanse parlement 18 uur bezet
hield, wordt nu genoemd in ver
band met een financieel fraude
schandaal.
door
Gerrit-Jan Hoek
Vorig jaar veroordeelde het militai
re hooggerechtshof Tejero als
een van de hoofddaders van de
mislukte coup niet alleen tot 30
jaar gevangenisstraf, maar te
vens tot betaling van ruim 20.000
gulden als vergoeding voor de
schade die tijdens de bezetting in
het parlement aangericht was.
Het extreem-rechtse dagblad El
Alcazar, dat ideologisch nauw
verwant is aan Tejero, organi
seerde vervolgens een inzame
lingsactie onder haar lezers en
Generaal Tejero
betrokken bij
fraudeschandaal
sympathisanten om de boete bij
een te krijgen. Het ingezameld
bedrag bleek echter vele malen
hoger te zijn dan de boete, name
lijk bijna vier ton.
In El Alcazar kondigde Tejero aan
dat het overschot besteed zou
worden aan de weeskinderen
van het terrorisme,.onschuldige
slachtoffers van een plaag die het
produkt van zwakheid is". Maar
aan dezelfde zwakheid die Tejero
in zijn rechts-extremistische lijf
blad verketterde, bleek de over
ste zelf niet vreemd, want van
dat bedrag van ruim 3,5 ton
kwam geen peseta bij de wezen
van het terrorisme terecht.
Uit een onderzoek dat het regiona
le parlement van Andalusië het
afgelopen jaar instelde naar on
regelmatigheden bij de Boeren
leenbank van Jaen, kwam aan
het licht dat Tejero het totale be
drag in aandelen en obligaties bij
die Boerenleenbaar belegd had.
Die keuze voor een belegging
juist bij de Boerenleenbank van
Jaen was duidelijk gebaseerd op
politieke gronden: de directeur
van de bank was Domingo Solis,
een broer van een van de trouw
ste ministers van Franco, José
Solis.
Die ideologische voorkeur had
achteraf voor Tejero gunstige ge
volgen, toen de Boerenleenbank
eind vorig jaar op het punt stond
failliet te gaan. Vlak voor het fail
lissement werd uitgesproken,
werd Tejero's investering door
de leiding van de bank veilig ge
steld en vermeerderd met winst
en rente op de naam van Tejero's
echtgenote bij een andere bank
ondergebracht. Talloze andere
beleggers en spaarders bij de
Boerenleenbank van Jaen die
niet in aanmerking kwamen voor
een dergelijke voorkeursbehan
deling, verloren een groot deel
van hun spaargeld, dat in totaal
bijna 100 miljoen gulden beliep.
PAGINA 7
Ontvoerde Brit
weer vrij
LONDEN - Een politieman en een
soldaat zijn gistermiddag om het
leven gekomen bij de bevrijding
van Don Tidey (49). de zakenman
die ruim drie weken geleden
werd ontvoerd door leden van
het verboden Ierse Republikein
se Leger (IRA).
Tidey, tweede man bij de grote su
permarktketen Associated Bri
tish Foods, werd volgens de eer
ste rapporten bevrijd nadat een
politiepatrouille bij het plaatsie
door
Henk Dam
Ballinamore. vlakbij de grens
met Noord-Ierland, onder vuur
werd genomen door de inzitten
den van een auto.
Spoedig bleek, dat het ging om een
aantal IRA-leden, dat bezig was
Tidey naar een nieuwe schuil
plaats te brengen. De terroristen
raakten in paniek, schoten om
zich heen, en vluchtten, Tidey
achterlatend. Politie en leger
hielden gisteren een uitgebreide
zoekactie naar de IRA-leden.
Tidey werd na zijn bevrijding naar
een politiebureau gebracht van-
waaruit hij onmiddellijk zijn drie
kinderen opbelde. De IRA had
voor hem een losgeld van 5 mil
joen pond (22,5 miljoen gulden)
geëist, een eis die nog donderdag
werd herhaald. Zijn maatschap
pij wilde dat ook wel betalen,
maar mocht dat niet, noch van de
Ierse, noch van de Britse autori
teiten, die bang waren een ge
vaarlijk precedent te scheppen.
Burgemeester
voor Berlijn
voorgedragen
WEST-BERLIJN (DPA) - De 42-
jarige Eberhard Diepgen is voor
gedragen voor de opvolging van
burgemeester Richard von Weiz-
saecker van Wcst-Berlijn Weiz-
saecker is doro zijn partij. De
CDU. voorgedragen als kandi
daat voor het Westduitse bonds
presidentschap.
Diepgen kreeg 62 van de 100 stem
men en zijn tegenkandidate Han-
na Renate Laurien 37. Eén stem
was ongeldig. De nieuwe "regie-
rende bürgcrmeister" wordt in
februari gekozen. De CDU en de
vrije democraten (FDP) vormen
een coalitie in West-Berlijn.
Enkele 'Dwaze moeders' volgden gisteren vanaf de publieke tribune het eerste parlementaire debat sinds het
herstel van de demonstratie in Argentinië. In hun kring wordt de gerechtelijke procedure die af moet rekenen
met het bewind dat de mensenrechten op grote schaal schond, met enig wantrouwen bekeken. De moeders willen
eerst 'zien' en dan 'geloven'. (Foto ap»
BUENOS AIRES (RTR) - De nieuwe regering van
Argentinië heeft een nationale commissie ingesteld
die het lot zal gaan onderzoeken van de 30.000 men
sen die onder het militair bewind zijn "verdwenen".
Ook moet de commissie nagaan wat er is gebeurd
met de ruim honderd kinderen die ofwel met hun
ouders zijn verdwenen, of in gevangenschap wer
den geboren.
De commissie is gemachtigd gerechtelijke procedures
aan te spannen tegen degenen die ze verantwoorde
lijk acht voor het opsluiten van mensen in gehieme
detentiecentra, marteling of executies en voor het
laten "verdwijnen" van mensen.
De commissie zal bestaan uit zes parlementsleden en
tien mensen die zich verdienstelijk hebben gemaakt
op het vlak van de mensenrechten. De groep krijgt
alle bevoegdheden om informatie op te vragen bij
alle regeringsdepartementen en het leger, en krijgt
toegang tot alle plaatsen die men wenst te onderzoe
ken.
ADVERTENTIE
's m Nood
DEN HAAG (ANP) - De leden en sympathisanten van de
vorig jaar in de Sowjet-Unie opgerichte vredesgroep
Groeppa Dowerija worden systematisch gehinderd en
vervolgd door de veiligheidspolitie KGB. Een aantal zit
in de gevangenis, werkkamp of psychiatrische inrich
ting, terwijl anderen uit hun werk zijn ontslagen, huis
zoeking kregen of voor korte tijd werden vastgehouden.
ADVERTENTIE
30 JAAR LOOPTIJD MET GRILLIGE RENTE. 20 JAAR LOOPTIJD MET ROTSVASTE RENTE
De veiligste weg is de 20 jaar RenteVast Hypotheek
van het BouwfondsDie houdt u20 jaar vrij van rente-
zorgen. Bovendien bent u er al na 20 jaar van af.
Dat is 10 jaar eerder dan bij andere hypotheken.
Per maand betaalt u weliswaar iets meer, maaraan
het eind van de looptijd heeft u wel een stuk minder
betaald. Vraag nadere informatie en persoonlijk
advies bij het Bouwfonds-infocentrum in uw buurt.
Of stuurt u even de bon op.
tuurt u mij alle informatie over de 20 jaor RenteVast Hypotheek
I
Adres:
FostcodeJ 1 1 1 1 I I PlootsJ I I 1 I I 1 1 1 I 1 I 1 I I 1 I I I I I I 1
I I
j Ik heb wel/geen hypotheek.
In gesloten envelop zonder postzegel naor nv Bouwfonds
I nv Bouwfonds Nederlandse Gemeenten, NedöbndseGemeenten [OF?
Antwoordnummer 34, 38Ó0 VE Hoevelaken.
I Ik ga liever even langs bij het Bouwfonds-infocentrum in leiden, Botermarkt 2, I
I 10711134343, HaaHem, Anegang 29, (023) 313852, Den Haag, Nassouplem I
|J3,10701 650800.
DE 20~JAAR RENTEVAST HYPOTHEEK
VAN HET BOUWFONDS.
door
Ruud Kreutzer
Je kunt dezer dagen maar beter
niet in de buurt van een sta
tion wonen in Japan. Dage
lijks worden daar vele deci
bellen verspreid over de fo
rensen die zich. in drommen
met de trein verplaatsen.
Zonder mankeren voorzien
van witte handschoenen,
symbool van gedienstigheid,
tetteren de kandidaten voor
de verkiezingen van morgen
hun kermisachtige woorden
vloed door een woud van me
gafoons. Een politieke bood
schap daalt maar zelden neer
vanaf de daken van de cam
pagnebussen. De altijd haas
tige voorbijgangers horen
vooral hoe de kandidaat zich
omstandig verontschuldigt
voor het door hem veroor
zaakte ongerief.
Hoewel de meeste Japanners
over deze vorm van geluids
hinder klagen, is het niet zo
dat de kandidaat met de min
ste herrie de meeste stem
men trekt. Wie niet zichtbaar
en hoorbaar aanwezig is in
zijn kiesdistrict ,,doet zijn
best niet" en wordt overge
slagen. Daarom rijden de
kandidaten onvermoeibaar
stad en land af om er handen
te schudden en volgelingen
moed in te spreken.
De ondergrond is dan al gelegd
door een netwerk van sup
porters, dat lang voor de offi
ciële campagne mag begin
nen, konkelt en overeenkom
sten sluit volgens het aloude
gebruik van „nemawashi":
krab jij mijn rug, dan krab ik
de jouwe. In het districten
stelsel worden de capacitei
ten van de volksvertegen
woordiger gemeten aan wat
hij terug kan doen voor zijn
achterban. Een succesvol po
liticus is degene die voor zijn
kiesdistrict de meeste open
bare werken en investerin
gen weet te versieren in het
ambtelijke circuit van de
hoofdstad.
In de volksmond heeft het dat
een kandidaat drie 'ban' no
dig heeft om te slagen: jiban,
kaban en kanban, wat letter
lijk vertaald wortels, mand
en reclamebord betekent. De
drie begrippen staan voor
connecties, geld en verkie
Veel affiches zijn dit jaar uitge
voerd in wit, de kleur van
reinheid. Het thema van
„schone politiek" is inge
bracht door de oppositiepar
tijen, omdat zij electorale
winst hopen over te houden
aan de affaire rond Tanaka,
de machtige politicus die in
oktober werd veroordeeld
steekpenningen van Lock
heed tijdens zijn premier
schap.
Hoewel de grote meerderheid
van Japanners vond dat Ta
naka maar moest opstappen
als parlementslid, is de inte
resse voor „schone politiek"
slechts aanwezig in de brei
nen van overijverige com
mentaarschrijvers. De ge
middelde Japanner is buiten
gewoon cynisch over de poli
tiek en zolang de uitzonderlij
ke politieke en sociale stabili
teit niet in gevaar is, zien wei
nig kiezers een reden het sys
teem van nu op de helling te
zetten.
Het publiek kan zich zelfs niet
opwinden wanneer politici
zichzelf even cynisch bezien.
De prijs voor het meest her
haalde citaat gaat dit jaar
naar minister van justitie
Akira Hatano. In een inter
view in het decembernum
mer van Bungei Shunju zei
hij: „Om van politici te ver
wachten dat zij de klassieke
deugden bezitten van eerlijk
heid en reinheid, is net zoiets
als om vis vragen in een
groentewinkel".
De conservatieve Liberaal-De
mocratische Partij (noch libe
raal, noch democratisch, en
eigenlijk ook geen partij)
heeft bij de vorige Lagerhuis-
verkiezingen in juni 1980 een
grote overwinning behaald
en beschikt over 286 van de
511 zetels. Op grote afstand
volgen de socialisten, die
maar net boven de 100 uitko
men. En dan zijn er nog drie
partijen met ieder rond de 30
stoelen in de Diet.
Zelfs als de LDP, tegen de ver
wachting in, meer dan 30 ze
tels zou verliezen en niet
meer de absolute meederheid
van 256 zetels zou hebben, is
er nog geen haalbare coalitie
te vormen van zulke uiteenlo
pende partijen als de socialis
ten, de communisten en de
partijtjes van het midden.
Dus aan de onafgebroken re
geerperiode van de LDP, die
al duurt van het jaar 1955, zal
voorlopig geen einde komen.
Premier en LDP-voorzitter Na-
kasone heeft gezegd dat zijn
partij een „overwinning"
heeft behaald als die boven
de grens van 256 blijft. Het
steekspel dat nu gaande is
over de vraag, bij welk aantal
de LDP heeft gewonnen dan
wel verloren, heeft vooral be
tekenis voor de verdeling van
de buit na de verkiezingen.
De LDP heeft een structuur
die doet denken aan de ma
fia: een aantal min of meer
onafhankelijke families, ie
der met zijn eigen godfather.
De krachtsverhouding tus
sen deze 'Habatsu' is bepa
lend voor de verdeling van de
ministersposten en topfunc
ties in de partij.
Elke kandidaat heeft de warm
te van een eigen Habatsu no
dig. Het verschaft hem geld
en de mogelijkheid ooit voor
een hoog ambt in aanmer
king te komen. Nakasone
heeft zelf maar een kleine Ha
batsu achter zich en moet dus
op anderen leunen. Oud-pre
mier Tanaka, wiens veroor
deling de aanleiding voor de
ze vervroegde verkiezingen
vormde, leidt de grootste
groep volgelingen en heeft,
schandaal of niet, derhalve
de zwaarste stem bij het aan
wijzen van de premier
zingsaffiches. Geld is het be
langrijkste daarbij, want
daarmee kun je connecties
warm houden en affiches ko
pen.
Er zijn tal van regels bedacht
om te voorkomen dat de
hoogste bieder automatisch
een zetel in het parlement, de
Diet verovert. Kandidaten
mogen geen huis-aan-huis-
bezoeken doen, het aantal
campagnebusjes is beperkt
en de contributie die de be
drijven belastingvrij aan de
partij van hun voorkeur mo
gen geven is aan een maxi
mum gebonden. Desalniette
min is het een aanvaard gege
ven dat een succesvolle cam
pagne voor het Lagerhuis 100
miljoen yen kost; dat is vol
gens de huidige koers 1,25
miljoen gulden. Bij de vorige
verkiezingen voor het Lager
huis in 1980 vergaarden de
partijen en hun steunorgani
saties gezamenlijk ruim 1,3
miljard gulden aan verkie
zingsfondsen.
De regerende conservatieve
LDP-partij, die al dertig jaar
onafgebroken een absolute
meerderheid in het parle
ment heeft, heeft de beste pa
pieren om fondsen te verga
ren. Zij kan immers wat terug
doen als regeringspartij en
door haar sterke positie in de
ambtenarij, nog altijd het be
langrijkste machtscentrum
in Japan. Maar de oppositie
partijen spelen het spel net zo
hard mee, de ietwat schijn
heilige verbale kritiek erop
ten spijt.
