nucM
Eddie Murphy dé ster
in geslaagde komedie
r jêt jëf
r m jt 1,1 De vaste gang naar de dodenakker
Driedimensionale paniek
bij derde Jaws-aflevering
Televisie
VRIJDAG 16 DECEMBER 1983
'Vier vuisten
amusant als
CIA-agenten
Ir j\f' j0
/"H
'De vier vuisten slaan op
hol'; regie: E.B. Clucher;
met Bud Spencer en te-
rence Hill; Luxor, Lei
den, al.
iiiiiiiiumimiiiiMiiiiiiiiiiii
Bud Spencer en Terence Hill vin
den elkaar voor de zoveelste
maal in een 'Vier vuisten'-film.
Deze keer slaan hun vuisten op
hol. Volgens de titel wel te ver
staan. Want écht op hol slaan ze
fysiek noch geestelijk. Integen
deel, ze houden hun hoofd er
goed bij.. Dat is wel nodig ook,
want het tweetal belandt dit keer
in CIA-kringen. Via een koffer
tje, dat hun letterlijk bijna in de
schoot valt, belanden ze in een
afdeling van deze Amerikaanse
inlichtingendienst. De chef, in de
waan dat zij zijn speciaal opgelei
de agenten zijn, geeft hun te ver-
'Trading Places' van John Landis
Eén van de leukste komedies dit
jaar is 'Trading Places'. De beste
filmhumoristen zijn tezamen ge
komen voor een ouderwets spek
takel. Voor een optimistische ko
medie, zoals Frank Capra die in
de crisisjaren dertig maakte met
James Stewart ('Mr. Deeds goes
to town') en Clark Gable ('It hap
pened one night'). De laatste
wordt wel een screwball-comedy
genoemd, een komedie met een
seksuele ondertoon. En dat heeft
'Trading Places' ook wel.
De Capra-in-dit-geval is John Lan
dis. Ééntje van de nieuwe Holly-
wood-generatie die al verant
woordelijk was voor zulke ge
slaagde films als 'Blues Brothers'
en 'American Werewolf in Lon
don'. Hij heeft ditmaal Eddie
Murphy en Dan Aykroyd onder
zijn hoede die de klassieke
klucht van het stuivertje verwis
selen spelen. De rijke Aykroyd
wordt straatarm, de arme Mur
phy schatrijk.
Ze zijn als zodanig het slachtoffer
van de broers Duke, twee uiterst
succesvolle beursmakelaars. Ay
kroyd is als Louis Winthorpe III
in hun dienst. Zeer tot tevreden-
"Hlllh. "lillik "II
Trading Places'; regie:
John Landis; hoofdrol
len: Eddie Murphy, Dan
Aykroyd en Denholm
Elliot; theater: Studio;
alle leeftijden
lllllllllllliilKllllllllillllKIIII
heid van de beide Dukes, al
denkt Mortimer Duke dat de eer
ste de beste straatschooier dat
werk ook wel aan kan. Hij sluit
daar met *broer Randolph een
weddenschap over af. Het fatje
Winthorpe vliegt er uit en krui
meldief Billy Ray Valentine
neemt zijn plaats in. Met een zor
geloze slimheid heeft hij de
beursregels snel door en maakt
de Dukes nog rijker dan ze al wa
ren. Winthorpe die nog nooit
voor het dagelijkse brood heeft
moeten vechten, kan zich nog
maar net vastklampen aan de
rand van de goot.
Landis heeft het geheel in stijl
verfilmd. Prachtig op de maat
van een sjiek muziekje schetst
hij in korte fragmenten het rijke
leventje van beursklanten en de
introductie van Eddie Murphy
als Valentine kan klassiek wor
den. Hij doet zich voor als Viet-
namveteraan wiens benen zijn
weggeschoten. Bedelend rijdt hij
op een karretje met wieltjes door
een park als hij door twee agen
ten wordt ontmaskerd. De ma
nier waarop Valentine zich daar
uit redt, is heel erg leuk. Zo'n
scène bewijst al het grote komi
sche talent van de 22-jarige Mur-
phy.
De anderen werken een beetje in
zijn schaduw, maar vullen hun
rolletjes toch ook mooi in. De
Hollywood-veteranen Ameche
en Bellamy als de twee Dukes,
Aykroyd als Winthorpe en Den
holm Elliott als de keurige butler
die met evenveel gemak Win
thorpe en later Valentine dient.
Als enig minpunt gold voor mij de
ontknoping, die iets te gezocht
is. Voor de rest is dit zeer aan te
bevelen kerstamusement. Er nog
even over nadekend is 'Trading
Places' gewoon de leukste kome
die van dit jaar.
BART JUNGMANN
'"Ik "'lli,. "'UI
'Narayama'; regie: Shohei
Imamura; acteurs: Saka
moto, Agota; theater:
Kijkhuis, Leiden.
iiiüiimiiiiiHiimiiimiiiimi
Als het einde nadert, bindt één van
de bewoners uit het dorpje zijn
moeder op de rug en gaat met
haar naar de dodenakker hoog in
de bergen: Narayama. Daar aan
gekomen spreidt de vrouw haar
rieten matje en neemt plaats tus
sen de geraamten. Haar zoon
heeft moeite met weggaan en als
het gaat sneeuwen, keert hij nog
eenmaal terug. Heeft zij het niet
koud? De moeder is van deze be
moeienis evenwel niet gediend,
ze maakt een handgebaar: ga
weg.
'Narayama' speelt zich af in een Ja
pans bergdorp in de vorige eeuw.
Deze mini-samenleving wordt
gekenmerkt door wreedheid.
Een gezin waarvan de man voed
sel heeft gestolen, wordt levend
begraven en kinderen worden
desnoods verkocht. Regisseur
Imamura wisselt de wrede sce
nes af met soms even wrede na
tuurbeelden: een slang die een
rat eet, een vos die kippen doodt,
een roofvogel die een haas pakt,
om maar eens wat te noemen.
Welke functie hebben deze beel
den? Ongetwijfeld wil de regis
seur ons duidelijk maken dat de
primitieve wreedheid zowel de
dieren als de mensen in dit land
schap kenmerkt. Ik gun Imamu
ra het voordeel van de twijfel, dat
wil zeggen: ik verdenk hem er
niet van dat hij de wreedheid
verheerlijkt, hoewel hij die in
druk af en toe wel wekt.
De film is cyclisch. Begint in de
lente en eindigt in de winter met
de moeder die wil sterven. Beter:
moet sterven, want één van de
wetten in het dorp luidt dat men
sen die zeventig jaar zijn dood
moeten gaan. Ook als ze nog heel
vitaal zijn, zoals deze vrouw.
Het allesoverheersende conformis
me is de meeste opvallende ei
genschap van de dorpelingen.
Neem de zeventigjarige moeder.
In een lied over haar wordt mel
ding gemaakt van het feit dat ze
nog zoveel mooie tanden heeft.
Ze is daar zelf helemaal niet te
vreden over. Die tanden moeten
weg, want ze moet sterven. En
daarom slaat ze er zelf maar een
paar uit. Ondertussen treft ze
ook allerlei voorbereidingen die
te maken hebben met haar dood.
Zo vindt ze bijvoorbeeld een
nieuwe vrouw voor haar zoon,
één die haar kan vervangen.
Die zoon twijfelt overigens op een
bepaald moment, zij het in gerin
ge mate. Wil hij zijn moeder ei
genlijk wel kwijt? Maar aan het
eind van de film, als blijkt dat
ook zijn zoon een nieuwe vrouw
heeft, zie je hem denken: het is
goed zo, we leven volgens een
oeroude traditie.
'Narayama' is een film die veel vra
gen oproept. Conformeert ook
Imamura zich? Op die vraag zou
ik één, twee, drie geen antwoord
weten. Laten we vooralsnog Ima
mura maar als een goed inge
voerde buitenstaander beschou
wen, die alleen maar verslag uit
brengt. In elk geval zijn de na
tuurscènes prachtig verfilmd.
Dit soort fragmenten zie je ook in
natuurfilms van de EO, zij het in
een geheel andere context.
WIM BRANDS
"«lillik "«lillik "H
Staying Alive'; regie: Syl
vester Stallone; hoofd
rollen: John Travolta,
Cynthia Rhodes en Fi-
nola Hughes; theater:
Lido 2, Leiden; leeftijd:
12 jaar
iiiiiiiiiüiimiiiiiimiiiiiiiiiii
Staying Alive:
van discotheek
naar Broadway
Tony Manero draagt tegenwoordig beenwarmers en
zijn bovenlichaam barst haast uit elkaar van de bui
tenissig ontwikkelde spierbundels. Het sjieke uit-
gaangspak van 'Saturday Night Fever' heeft hij in
'Staying Alive' ingeruild voor een haarbandje. We
zijn vijfjaar verder en niet alleen begint de danscar
rière van disco-ster Manero vorm te krijgen, ook de
lichaamscultuur en aerobics laten duidelijk hun
sporen na op 'Staying Alive'.
John Travolta is dus eindelijk gestrikt voor een ver
volg op 'Saturday Night Fever'. Naar verluidt heeft
hij eerdere pogingen daartoe als waardeloos van de
hand gewezen, maar met Sylvester Stallone (Rocky)
als regisseur had Travolta er wel vertrouwen in.
Ten onrechte. 'Staying Alive' ontstijgt nauwelijks het
niveau van een willekeurige Fame-aflevcring. Het is
treurig hoe deze moderne gymastiek altijd weer op
hetzelfde neer komt. De romantiek is steeds weer
gelijk, de dialogen lijken regelrecht uit de comüuter
'"'lillik "IIHh, <H
John Travolta (links) terug als Tony Manero.
te komen en dansscènes worden immer op identie
ke manier verfilmd. Een beetje tegenlicht en na-
tuurljk de onvermijdelijke slow motion.
Sylvester Stallone kan er niets extra's aan toevoegen.
Was ook niet te verwachten, want hij is natuurlijk
het clichémannetje bij uitstek. Helaas voor de pro
ducenten van 'Staying Alive' slaagt Stallone er ook
niet in om uit de acteurs enig expressie van niveau
te krijgen. Vooral Finola Hughes als Manero's on
aangename tegenspeelster Laura is een parodie op
zichzelf.
En Travolta zelf? Ach, die is toch nooit veel soeps ge
weest. En bovendien hangen zijn armen er nu in een
rare hoek van 45 graden bij (komt natuurlijk door
die geproportioneerde borstkas). Ik moest steeds
aan Theo van Duivenbode denken. Voetballers zul-
Jen wel begrijpen wat ik bedoel.
B.J.
De duiker die bezig is onder water
een hek te reparen draait zich
om, kijkt in de gapende muil van
een reuzenhaai en: weg duiker.
De bioscoopbezoekers zien van
af het witte doek een afgerukte
arm op zich afkomen en drukken
zich en masse tegen hun stoel om
hem te ontwijken. Tevergeefs,
want het is net of die bloederige
klomp tussen je ogen verdwijnt.
De eerste kennismaking met de
haai - èn die intrigerende tech
niek die drie-dimensionaal heet
in Jaws III. De derde film over
de witte reuzenhaai, tussen
wiens kaken ook deze keer weer
menig meijs wordt vermalen.
Het beest slaagt er opnieuw in de
toeschouwers de stuipen op het
lijf te jagen, zij het dat het vooral
zijn onverwacht opduiken een
schrikreactie teweeg brengt.
Want eenmaal in close-up kun je
al te goed zien dat wat daar
zwemt ook maar namaak is.
Jaws III moet het vooral hebben
van het 3 D-aspect, want het ei
genlijke verhaal zit maar slecht
in elkaar. Neem de slotscène. De
haai is weliswaar niet meer, maar
heeft voor zijn dood nog wel
even vijf mensen verslonden en
het pas geopende miljoenenpro
ject Sea World Marine Park (een
groot onderwaterpark) tot bouw-
BLIJVERS
The O:
"Les uns et les autres" - Indruk
wekkend spektakel van Claude
Lelouche, Lido 4, Leiden.
"Porky's 2" - Nogal flauwe grappen,
boodschap is bijzaak. City 1. Kat-
wük.
(OP)NIEUW
"Merry Christmas Mr. Lawrence" -
Beklemmende confrontatie in
Jappenkamp. City 4, Katwijk.
'Artor, the fighting
film. City 2, Katwijl
SEXFILMS
"Pikant ondergoed" - Rex. Leiden.
"Yab Yum op stelten" - City 3, Kat
wijk.
NACHTFILMS
"Lust lollies" - Rex, Leiden.
"Never say never again" - Euro 1,
Alphen
"De Verleider van Place Pigalle" -
Euro 2, Alphen.
"Fascination" - Euro 3, Alphen.
"Jaws 3" - Euro 4, Alphen
DEN HAAG
Woddy Allen's "Zelig" - Babyion 2,
al.
"Trading places" - Babylon 3, al.
"Jaws 3" - Cineac 1 (630637), 12 jr.
"Countryman" - Cineac 2, al.
"Octopussy" - Cineac 3, al.
"Wargames" - Euro (667066), al.
"Never say never again" - Metropole
1 (456756), al.
Woody Allen's "Zelig" - Metropole
2, al.
"Trading places" - Metropole 3. al.
"Sophie's choice" - Metropole 4, 16
jr.
"De Illusionist" - Metropole 5. 12 jr.
"Never say never again" - Odeon 1
(462400). 12 jr.
"Return of the Jedi"- Odeon 2, al.
"De mannetjesmaker" - Odeon 2, al.
"Lucrezia Borgia" - Odeon 3, 18 jr.
"Le grand frère" - Odeon 4, 16 jr
"Erotisch spiegelbeeld" - Le Paris 1
(656402), 18 jr.
"Sex op de snelweg' - Le Paris 2,18
AMSTERDAM
Woody Allen's "Zelig" - Alfa 1
(278806), al.
"De Illusionist" - Alfa 2, 12 jr
"Exposed" - Alfa 3, 16 jr.
"Danton" - Alfa 4. 12 jr.
"Sophie's choice" - Alhambra 1
(233192), 16 jr
Woodv Allen's "Zelig" - Alhambra
2. ai.
"Wargames"- Bellevue Cinerama
<234876'266227). al.
"De vier vuisten slaan op hol" - Ca
lypso 1 (266227/234876), al.
"The Osterman Weekend" - Calypso
2. 16 jr.
"Superman 3" - Calypso 3. al.
"The world according to Garp" - Ca
lypso 3. 12 jr
"Zondige melodie" - Centraal
(248933), 18 jr.
"Country man" - Cineac (243639). al.
"La mort de Mario Ricci" - Cinecen-
ter (236615), 16 jr.
"Gallipoli" - Cinecenter. 12 jr.
"Educating Rita" - Cinecenter, al.
"De Anna" - Cinecenter, 16 jr.
"Wargames" - Cinema 1 (151243), al.
"Jaws 3" - Cinema 2, 12 jr.
"Staying alive" - City 1 (234579), al.
"Return of the Jedi" - City 2, al.
"Octopussy" - City 3, 12 jr.
Monty Puthon's "The meaning of li
fe" - City 4, 16 jr.
/'Prénom Carmen" - City 5, 16 jr.
"De Mannetjesmaker" - City 6. al.
"Never say never again" - City 7, 12
jr.
"Danton" - Kriterion, 12 jr.
"Het proces" - Studio K. 16 jr.
"Trading places" - Leidsepleinthea-
ter (235909), al.
"Amanda bv night" - Parisien
(248933), 18 jr.
"De vier vuisten slaan op hol" -
Rembrandtpleintheater 1
(223545), al.
"Caligula 2" - Rembrandtpleinthea-
ter 2 (223545), 18 jr.
"Dragon force" - Rex (246132), 16 jr.
"Merry Christmas Mr. Lawrence" -
Saskia (244152), 16 jr.
"Prénom Carmen" - The Movies 1
(245790), 16 jr.
"L'homme blessé" - The Movies 2,
16 jr.
"Erendira" - The Movies 3, 16 jr.
"Never say never again" - Tuschins-
ki 1 (262633), 12 jr.
"Carmen" - Tuschinski 2. 16 jr.
"Jaws 3" - Tuschinski 3, 12 jr.
"Octopussy" - Tuschinsky 4. 12 jr.
"Trading places" - Tuschinsky 5. al.
"Gejaagd door de wind" - Tuschins
ky 6, 12 jr.
"Antonieta" - De Uitkijk (237460), 16
In deze week voor de kerst hou
den alle zenders zich wat films
betreft nog een beetje in. De ci
nema-stroom zal straks wel
losbarsten. De krenten uit het
klein bordje pap: morgen
avond op Nederland 2 'Mon
Oncle' (23.15 uur). De Neder
landse tv gaat de komende pe
riode alle Tati-films uitzenden
en doet daar ongetwijfeld een
hoop mensen veel plezier mee.
Tati's creatie Monsieur Hulot
verbaast zich hierin over alle
technische snufjes die de sa
menleving dan (eind jaren vijf
tig) overspoelen. Samen met
zijn neefje en Solex fietst hij er
vrolijk doorheen.
Ook morgenavond 'Key Largo',
een Amerikaanse klassieker
met Lauren Bacall en Humph
rey Bogart onder de bezielende
leiding van John Huston. Een
ouderwetse gangsterfilm met
Edward G. Robinson als de
grootste boef. Hij speelt John
ny Rocco die een aantal men
sen in een hotel in Florida gij
zelt. Bogart is zijn grootste te
genstander. Duitsland 1 zendt
deze film om 22.20 uur uit.
Dezelfde zender brengt het vol
gende week vrijdag 'Duel'. Een
oudere film van Steven Spiel
berg met daarin Dennis
(McCloud) Weaver. Een knap
opgebouwde thriller waarin
een willekeurige Amerikaan
met zijn auto zonder enige aan
leiding wordt belaagd door een
vrachtwagen. Het wordt een
dodemansrit in de meest letter
lijke zin van het woord. Aan
vang 23.00 uur.
Belgie 2 brengt dinsdagavond
TAltra donna', een Italiaanse
film uit 1980. Twee heel ver
schillende vrouwen zijn daarin
elkaar tot steun. Olga, een wel
gestelde Romeinse, krijgt na
dat echtgenoot Philip haar had
verlaten, de hulp van een
Ethiopisch dienstmeisje. Tus
sen de twee groeit een gevoel
van saamhorigheid en solidari
teit. Aanvang 20.15 uur.
'Jaws III'; regie: Joe Al-
ves; hoofdrollen: Dennis
Quaid, Louis Gossett jr.
en Bess Armstrong; thea
ter: Euro 4, Alphen; leef
tijd: 12 jaar
iiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiii
pakket getransformeerd. En het
enige waar parkopzichter en bio
loge Kathryn Morgan erg be
zorgd over zijn is of hun twee
dolfijnen nog leven. Heel onge
loofwaardig.
Geen kwaad woord over de tech
niek. Drie-dimensie-film blijft
fascinerend. Want wat je door
dat brilletje krijgt voorgescho
teld, is zo levensecht dat je je in
allerlei bochten wringt om al die
vissen, lijken en niet te vergeten
die vlijmscherpe kaken te ont
wijken. Jammer van het zwakke
script, anders had Jaws III zo het
predikaat 'uitstekende griezel
film' kunnen meekrijgen.
SIMONE VAN DRIEL
Isabelle Hupert is de introverte
Pomme in 'La Dentellière' van
Claude Goretta. Tussen het
kapstertje Pomme en de stu
dent Francois ontstaat een lief
desrelatie. Maar de intellectue
le kloof tussen hen blijkt niet
te overbruggen. K O ver
toont deze film dinsdagavond
om acht uur.
Bij het Kijkhuis gaat komende
donderdag 'Liquid Sky' draai
en van Slava Tsukerman. Het
is een film vol zwarte humor
tegen het decor van punk en
new wave. (20.00 en 22.15 uur).
In het Filmhuis LVC vanavond
en morgenavond 'Die Sehn-
sucht der Veronika Voss' van
Fassbinder. Veronika Voss,
eens een gevierd actrice, is nu
zwaar verslaafd aan morfine.
De film won vorig jaar de Gou
den Beer op het filmfestival
van Berlijn. (21.15 uur)
Tagebuch einer Verlohrenen
van GW von Pabst staat ook op
het programma van het LVC.
In deze film speelt Louise
Brooks het zwangere meisje
dat door haar ouders naar een
opvoedingsgesticht wordt ge
stuurd. Ze ontsnapt, trouwt
een rijke graaf en wordt zo be
schermvrouwe van datzelfde
gesticht, (dinsdagavond).
Cveneens van GW von Pabst is
'Die freudlose Gasse' (woens
dag en donderdag). Centraal
staat een rosse buurt in Wenen,
waar de prostituees zich ver
zetten tegen de uitbuiting. Bei
de films, in het kader van het
thema 'lievelingen van het pu
bliek in de jaren '20', worden
om 20.00 en 22.15 uur gedraaid.
V rouwenmoord
in New York
'New York Ripper'; regie:
Lucio Fulci; hoofdrollen:
Jack Hedley, Almanta
Keller en Howard Ross;
theater: Trianon; leeftijd:
16 jaar
Een aantal jaar geleden had je in
New York 'Son of Sam', een psy
chopaat die vrouwen vermoord
de en de stad in rep en roer
bracht. Regisseur Lucio Fulci
(bekend van Zombie-films) pre
senteert nu 'The New York Rip
per', eveneens vrouwenmoorde
naar en ook wel 'De slachter van
New York' genoemd.
Een griezelfilm dus, die begint als
aan de oever van de Hudson het
lijk van een vrouw gevonden.
Kennelijk doodgestoken door
een maniak. Politieman Williams
(Jack Hedley) vreest dat dit het
begin van een reeks moorden zal
zijn en hij lijkt al snel gelijk te
krijgen.
Binnen een week worden nog twee
ontzielde meisjeslichamen ge
vonden en Williams neemt de
psychiater Davis in de arm. Een
volgend slachtoffer ontkomt en
weet de politie te vertellen dat
haar belager twee vingers mist.
Nu is er een Griek, Mikis Kalen-
da, die dat ook heeft en hij voelt
zich in het nauw gedreven. Ook
hij wordt dood aangetroffen, dus
lijkt er zo meteen een einde aan
alle moorden te zijn gekomen.
Neen.
Bud. Spencer en Terence Hill rechts) geven zich over. De politie ook.
staan dat ze een complot moeten
oprollen. Met behulp van allerlei
snufjes en vermomd als Texaan-
se boeren moeten zij, mèt het
koffertje dat een miljoen dollar
bevat, hun intrek nemen in een
sjiek hotel in Miami. De heren
spelen het spelletje zo goed mo
gelijk mee en komen zo al gauw
op het spoor van ene 'K-l', de lei
der van het complot. Deze dik
kerd wil via een geheim wapen
de wereld beroven van het getal-
lenstelsel. Dat gaat de twee he
ren te ver. Want hoe kan Spencer
dan ooit nog twee hamburgers
bestellen? Laat staan tien of hon
derd.
Het zal duidelijk zijn dat het plan
netje van 'K-l' op het laatste mo
ment wordt gedwarsboomd.
'Vier vuisten slaan op hol' is zeker
(Folo PR)
niet de slechtste aflevering in dit
lucratieve genre. Er valt veel te
lachen, vooral wanneer Spencer
het in de keuken van het hotel
aan de stok krijgt met vier kara-
te-experts. Dat deze amusante af
levering een duidelijke knipoog
naar James Bond bevat, maakt
het geheel er des te aantrekkelij
ker op.
ANNEMIEK RUYGROK
