LEIDSCH
DAGBLAD
Minder dan f 500 per maand
Scholten en Dijkman
uit de CDA-fractie
Geen meubelboulevard in Leidse regio
Weer felle aanval
van Desi Bouterse
Ook Start-
overleg
afgebroken
Onderzoek: 'Kwart van minima kan niets meer missen'
Dissidenten blijven kamerlid
Vreeken in
Warmond uit
CDA gezet
Pseudo-ambassadeur
steelt ruim miljoen
DISSIDENTEN
LEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 8 DECEMBER 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37263
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel nrs. zie colofon
GENÈVE (AFP) - De Start-on-
derhandelingen over een be
perking van de strategische
bewapening in Genève zijn
vanmiddag voor onbepaalde
tijd opgeschort.
De Amerikaanse en Russische
onderhandelaars konden het
niet eens worden over een
datum voor hervatting van
het overleg, zo is vernomen
uit Sowjet-bron.
Ambtenaren provincie vinden plannen onhaalbaar en onaanvaardbaar
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG/REGIO - Een cen
trum voor meubelzaken in Lei
den is economisch gezien een on
haalbare zaak. Een dergelijke
'meubelboulevard' in Leider
dorp of Zoeterwoude is in de
planning van winkelcentra on
aanvaardbaar. Voor een concen
tratie van grote meubelzaken is
alleen plaats in of bij het cen
trum van Den Haag. Tot deze
conclusies komen ambtenaren
De PPC zal halverwege deze
maand een definitief advies over
handigen aan Gedeputeerde Sta
ten van Zuid-Holland. GS zullen
naar verwachting volgend voor
jaar een definitief besluit nemen.
Leiderdorp en Zoeterwoude wor
den afgewezen omdat een con
centratie van meubelzaken vol
gens de ambtenaren daar te veel
kopers zou aantrekken van bui
ten de regio Rijnland. Dit boven
regionale effect heeft de doorslag
gegeven bij de afwijzing van de
twee plannen.
Het plan van Leiden maakt hele
maal geen kans, aldus het advies.
De plaats aan de Sint Jorissteeg
is veel te klein voor een 'meubel
boulevard', hooguit 5.000 vier
kante meter. Terwijl een meubel-
zakencentrum minimaal 15.000
vierkante meter moet tellen om
enige aantrekkingskracht op de
consumenten te kunnen uitoefe-
Bovendien zijn de grondkosten in
Leiden veel te hoog, zo staat in
het ambtelijke advies. De huur
prijs zou 25 procent liggen boven
het niveau dat bedrijfsecono
misch verantwoord is. "Zelfs in
dien de gemeente Leiden bereid
is geen grondkosten te bereke
nen is de realisering van nieuwe
meubelzaken aan de Sint Joris
steeg waarschijnlijk nog niet
haalbaar", aldus het advies.
UTRECHT (ANP) - Mgr. dr. A.J. Simonis is vanmiddag in Utrecht geïnstalleerd als aartsbisschop van Utrecht
als opvolger van kardinaal Willebrands. Simonis zei: "Ik van mijn kant sluit de kerk van Utrecht in mijn hart
en wil haar alleen maar dienstbaar zijn". Buiten de kerk hadden zich voor- en tegenstanders van mgr. Simonis
met spandoeken verzameld. (Foto anp>
DEN HAAG (GPD) - De Tweede-
Kamerleden Jan Nico Scholten
en Stef Dijkman zijn uit de CDA-
fractie getreden. Zij blijven ech
ter lid van de Tweede Kamer en
zullen een onafhankelijke nieu
we fractie vormen. De CDA-frac
tie is hiermee tot 43 leden terug
gebracht; de coalitie met de WD
steunt nu nog op 79 kamerleden.
Scholten en Dijkman legden van
middag om één uur in de Tweede
Kamer een verklaring af waarin
zij hun vertrek uit de CDA-frac
tie bekendmaakten.
Dinsdagavond had de CDA-fractie
voor de tweede maal uitgespro
ken dat er geen uitzicht meer be
staat op een constructieve sa
menwerking met het tweetal. De
eensgezinde fractie herhaalde
daarop het besluit van eind okto
ber om Scholten en Dijkman het
recht te ontnemen namens de
CDA-fractie het woord te voeren.
De twee dissidente CDA'ers von
den dat ontoelaatbaar. Scholten
sprak van een „excommunica
tie". Op het beroep van fractielei
der De Vries om zich weer con
structief binnen de fractie op te
stellen, is het duo niet meer inge
gaan.
Reg<
;en
Perioden met regen. Minimumtempe
ratuur ongeveer 5 graden, middag-
temperatuur ongeveer 8 graden.
Harde wind tot storm, eerst uit het
zuidwesten, in de middag draaiend
naar noordwest.
9 december 1983
Volgens de interne CDA-regels
zouden Scholten en Dijkman nu
ook hun Tweede-Kamerzetel
moeten opgeven. Bij de aanvaar
ding van hun kandidatuur heb
ben zij een verklaring moeten
ondertekenen waarin stond dat
zij bij uittreding uit de CDA-frac
tie ook de Kamer zouden verla
ten. Scholten en Dijkman heb
ben dat echter geweigerd.
Dat de CDA-fractie hun het woord
voerderschap heeft ontnomen en
hun daarmee het werken als
Tweede-Kamerlid feitelijk on
mogelijk heeft gemaakt, be
schouwen de twee als een uitsto
ting, en daarop is de afspraak
volgens hen niet van toepassing.
Scholten en Dijkman zullen als on
afhankelijke parlementariërs in
de Tweede Kamer blijven en zich
niet bij een andere politieke par
tij (zoals de EVP) aansluiten. Zij
zullen zich naar eigen zeggen bij
hun optreden laten leiden door
het CDA-verkiezingsprogram-
De twee (ex-)CDA'ers vinden dat
de CDA-fractie dat programma
het laatste jaar herhaaldelijk met
voeten heeft getreden, met name
op het punt van de gelijke lasten
verdeling en de koppeling van de
inkomens van uitkeringstrek
kers en werkenden in het be
drijfsleven. Op dit gebied, maar
ook op dat van de kernbewape
ning, stemde het tweetal de laat
ste maanden talloze keren tegen
het door het CDA gesteunde ka
binetsbeleid.
De problemen rond Scholten en
Dijkman zijn overigens niet al
leen veroorzaakt door hun afwij
kende opvattingen. In de CDA-
fractie is het hun vooral kwalijk
genomen dat zij herhaaldelijk de
door de meerderheid van de
CDA-fractie gemaakte keuzen
aanvielen en het CDA-standpunt
in de publiciteit „als ondeugde
lijk" aanklaagden.
(Van een onzer verslaggevers)
WARMOND - Het Warmondse ge
meenteraadslid C. Vreeken is uit
de CDA-fractie gezet. Dat blijkt
uit de algemene beschouwingen
die vanavond bij het begin van
de begrotingsbehandeling in
Warmond worden voorgelezen.
Vreeken zal zijn raadswerk als
eenmansfractie, "maar vooral als
christen-democraat", afronden.
Het conflict tussen Vreeken en de
rest van de CDA-fractie speelt al
ruim vier maanden. Aanleiding
was het afwijkende stemgedrag
van Vreeken in de gemeente
raad. De eerste keer dat Vreeken
anders stemde dan de overige
drie leden van de CDA-fractie
ging het over de vraag of een tak-
kenkneuzer moest worden ge
kocht dan wel gehuurd.
Verscheidene bemiddelingspogin
gen mislukten. Om die reden
vroegen de drie christen-demo
craten aan het bestuur Vreeken
zijn CDA-lidmaatschap te ontne-
Het bestuur heeft daarop nog ge
probeerd de breuk te lijmen. Dat
leek ook te lukken totdat fractie
leider Bonnet volgens Vreeken
afspraken over contac
ten met de pers schond. Vreeken
weigerde zich toen verder ook
aan de afspraken te houden. Het
bestuur zette hem daarop uit de
fractie.
DEN HAAG (GPD) - Meer dan een kwart van de huishou
dens met een minimum-inkomen moet na aftrek van de
vaste lasten zien rond te komen van minder dan 500 gul
den per maand. Elke lastenstijging of inkomensdaling
zal dit bedrag nog lager maken. Bovendien is dan de
kans groot dat onverantwoorde bezuinigingen plaats vin
den, nieuwe schulden worden gemaakt en aangekochte
goederen niet langer worden (aflbetaald.
Dit is een van de conclusies uit een
onderzoek verricht door de Ge
meentelijke Sociale Dienst van
Rotterdam onder de sociale mi
nima in tien gemeenten: Rotter
dam, Den Haag, Utrecht, Gronin
gen, Apeldoorn, Schiedam,
Zeist, Maastricht en Lelystad.
Uit het onderzoek blijkt dat deze
huishoudens door de maande
lijkse vaste lasten betrekkelijk
weinig overhouden om zich te
voeden, te kleden en zich van
'extraatjes' - sociaal aanvaard
bare maar wellicht niet absoluut
noodzakelijke voorzieningen en
goederen - te voorzien. Vooral
alleenstaanden houden weinig
over, maar het onderzoeksrap
port tekent daarbij aan dat zij
slechts één mond te voeden heb
ben.
De woonlasten drukken het
zwaarst op de meeste huishou
dens met een minimum-inko
men. Een kwart is aan woonlas
ten meer dan 40 procent van het
inkomen kwijt. Dat betekent dat
men bijvoorbeeld door verho
ging van de gasprijs minder
overhoudt voor voeding, kleding
en andere voorzieningen die no
dig zijn voor een redelijk be
staan.
In gezinnen met kinderen wordt de
kinderbijslag vaak gebruikt als
'bijspijkerpotje' voor grote uitga
ven in plaats van voor de kinde
ren.
De helft van de onderzochte huis
houdens met een minimum-in
komen heeft te maken met een of
meer schuldeisers, vooral bij de
postorderbedrijven. Bijna 40
procent lost regelmatig schulden
af. 'Pijnlijk genoeg zijn het juist
de huishoudens met kinderen
die hierin een opvallend aandeel
hebben', aldus de onderzoekers.
Een deel van de schulden dateert
uit 'betere tijden' en nu wordt
men na daling van het inkomen
geconfronteerd met betalings
moeilijkheden. Als niet wordt in
gegrepen, zal deze schuldproble-
matiek verergeren, stellen de on
derzoekers.
'Elke daling van het inkomen, elke
bezuinigingsmaatregel die de
portemonnee van de huishou
dens op het niveau van het so
ciaal minimum treft, zal de uit
holling van het redelijk bestaan
bespoedigen', concluderen de
onderzoekers tot slot.
Minister: scherper
toezicht op banken
PAGINA 9
Problemen rondom
opslag kernafval
PAGINA 5
NAVO wil Russen
terug in Genève
PAGINA 7
Sparta komt klasse
tekort in Rusland
CD-Rolls Royce met chauffeur
HAAG (GPD) - De Haagse politie
is op zoek naar een 31-jarige op
lichter, die in de afgelopen maan
den voor meer dan één miljoen
gulden aan kunstwerken en geld
heeft gestolen in Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag en Haar
lem. Bovendien heeft de man
twee alleenstaande dames in
Den Haag voor ruim 300.000 gul
den opgelicht. Een bank in de
hofstad werd door de oplich
tingspraktijken voor 40.000 gul
den gedupeerd. Een 22-jarige
handlanger van de gezochte man
AMSTERDAM, BRUSSEL (ANP/
GPD) - De Surinaamse legerlei
der Desi Bouterse heeft gister
avond een felle aanval gedaan op
Nederland. In een toespraak
voor radio en televisie beschul
digde Bouterse Nederland ervan
"verregaande steun" te verlenen
aan de "misdadige plannen", die
erop zijn gericht chaos in Surina
me te scheppen en een voorbe
reiding waren voor een i
"De verharde stellingname van de
Nederlandse politiek ten aanzien
van Suriname is een aanwijzing
voor de grootse opzet van de con
trarevolutionaire acties. In dit
verband staat de verregaande on
dersteuning door Nederland van
deze misdadige plannen in schril
contrast met het voortdurende
schijnheilige pleiten van Neder
land voor menselijkheid, men
senrechten en democratie", al
dus Bouterse.
EG
Suriname krijgt van de Europese
Gemeenschap een bedrag van
ruim negentien miljoen gulden
aan ontwikkelingshulp. Dat is
besloten door de EG-commissie
in Brussel. Nederland is binnen
de Europese Gemeenschap ak
koord gegaan met het verstrek
ken van de hulp aan Suriname.
Volgens een woordvoerder van
de Europese Commissie was het
logisch dat Nederland vóór zou
stemmen: "We hebben in het zo
genaamde Verdrag van Romé de
verplichting op ons genomen om
deze hulp te verstrekken. Een
bevriezing van deze hulp is, vol
gens dat verdrag, alleen maar
mogelijk als we er niet zeker van
zijn of het geld op de goede
plaats terechtkomt", aldus de
woordvoerder.
Indertijd heeft minister Van den
Broek direct na de coup in Suri
name de EG-ontwikkelingshulp
aan de orde gesteld. Maar ook
toen al bleek bij andere landen
geen bereidheid de EG-hulp aan
dat land te bevriezen.
Driemaal dood
slag: 19 jaar
AMSTERDAM (ANP)- Het ge
rechtshof in Amsterdam heeft
vandaag de 28-jarige B. uit de
hoofdstad veroordeeld tot 19 jaar
gevangenisstraf wegens drie ge
vallen van doodslag. De man was
eerder rechtbank veroordeeld tot
15 jaar.
Het hof achtte bewezen dat B. in
1977 in Utrecht een Portugees
echtpaar en in 1980 in de Bijlmer
een man om het leven heeft ge
bracht. Hij werd niet schuldig
bevonden aan het doodsteken
van een 78-jarige vrouw in de
hoofdstad vorig jaar. B. heeft zelf
steeds ontkend.
is inmiddels gearresteerd. Hij
heeft zijn aandeel in de oplich
ting bekend.
De zaak kwam eind november aan
het licht, toen de bank aangifte
deed van fraude. De man bleek
een groot aantal ongedekte che
ques op verschillende bankreke
ningen te hebben uitgegeven.
Bovendien had hij twee relaties
van de bank voor 300.000 opge
licht door ze te bewegen hun
geld door hem te laten beleggen.
Nadat de twee hun geld op zijn
bankrekening hadden overge
maakt, ontnam hij hun de mach
tiging om het geld van de reke
ning te halen.
Bij een inval in zijn huurflat in Den
Haag ontdekte de politie een
groot aantal kunstvoorwerpen,
die afkomstig waren van artothe
ken.
De Haagse politie vreest, dat het
schadebedrag tot in de miljoe
nen zal oplopen.
De man gaf zich uit als ambassa
deur van de Verenigde Arabi
sche Emiraten. Hij beschikte
over paspoorten met verschillen
de namen. In zijn Haagse flat had
hij de 'Ambassade van de Ver
enigde Arabische Emiraten' ge
vestigd. Om het vertrouwen van
zfjn slachtoffers te wekken, reed
hij rond in een Rolls Royce met
CD-kenteken. Zijn handlanger
fungeerde als zijn chauffeur.
De CDA-fractie in de
Tweede Kamer heeft
haar twee, als dissi
dent omschreven leden Scholten
en Dijkman voor een vals dilemma
geplaatst. Zij mochten kiezen tus
sen opstappen en aanblijven, maar
dan wel als zwijgende volksverte
genwoordigers die tegenover de
buitenwacht geen verantwoording
meer mochten afleggen van hun
opvattingen en daden. Het is een
keuze tussen sterven en dood
gaan. Het tweetal heeft voor beide
gekozen, dat wil zeggen: ze stap
pen op.
Het is ongetwijfeld waar, dat de ver
trouwensrelatie tussen de fractie
en haar twee opstandige leden tot
het nulpunt was gedaald. Scholten
en Dijkman hebben al van meet af
aan een uitzonderingspositie inge
nomen met hun afwijkende opvat
tingen over sociale gerechtigheid,
kernbewapening en apartheid.
Toen het kabinet-Lubbers aantrad,
ging het pas echt mis.
Het kabinet had ingrijpende ('no-non-
sense') beleidsdaden in het voor
uitzicht gesteld en kon daarbij geen
afwijkende standpunten in de coali
tie gebruiken. De partijleiding van
het CDA bleek daarvoor alle begrip
te hebben. Zij verordonneerde in
de Tweede-Kamerfractie een stevi
ge discipline die nodig was om de
politieke eenheid van de coalitie
niet in gevaar te brengen.
Aanvankelijk zagen meer dan twee
fractieleden daarin aanleiding hun
nood te klagen via de media: inhou
delijke discussies werden in de
fractie nauwelijks geduld, tegen
draadse opvattingen werden niet
op prijs gesteld. Gaandeweg ebden
de kritische geluiden weg en ble
ven alleen Scholten en Dijkman
over. Maar meer dan een soort
martelarenstatus hebben zij niet
bereikt.
De laatste maanden is de verstand
houding tussen het tweetal en de
fractie danig verslechterd. Niet al
leen volgden Scholten en Dijkman
bij belangrijke stemmingen in de
Kamer het spoor van de oppositie
(inkomensbeleid, kernwapens), zij
veegden hun geestverwanten in
fractie en kabinet ook publiekelijk
de mantel uit. Dat laatste gaf voor
de fractie de doorslag. Het vertrou
wen in de twee dissidenten werd
opgezegd en het woordvoerder
schap op het gebied van buiten
landse zaken en van volkshuisves
ting werd hun ontnomen. De laatste
stap van de fractie was minder
moedig: Scholten en Dijkman werd
een keuze gelaten die eigenlijk
geen keuze was.
Er bestaat nauwelijks twijfel over dat
de twee opstandige CDA-kamerle-
den de polarisatie ten opzichte van
hun fractie hebben versterkt en hun
rol daarin hebben overschat. Maar
ze hebben ook, en vooral, duidelijk
gemaakt dat de huidige CDA-frac
tie maar weinig begrip kan opbren
gen voor opvattingen die op ge
spannen voet staan met het re
geerakkoord. Gemeten naar de let
ter en geest van het CDA-program
kan Scholten en Dijkman niets wor
den venveten; hun optreden in en
buiten de Kamer was in geen enkel
opzicht daarmee in strijd. Maar de
CDA-fractie wenste kennelijk voor
rang te geven aan het heilig ver
klaarde regeerakkoord, waaraan zij
zich met hart en ziel heeft verbon
den. De fractie legde daarmee de
kiem voor het conflict, dat leidde tot
de ex-communicatie van Scholten
en Dijkman.
Nu de twee dissidenten hebben aan
gekondigd dat zij hun politieke
loopbaan als onafhankelijke ka
merleden zullen voortzetten, ont-'
staat in de Tweede Kamer de bela
chelijke figuur van twee fracties die
ieder op hun eigen manier uit het
CDA-partijprogram zullen gaan ci
teren. Een cynischer bewijs voor
een afkalvende, christen-democra
tische politiek zal nauwelijks kun
nen worden gevonden.
EEN ÉCHT COMPLETE KRANT. OVER WERIill), STAD EN lANI).
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam_
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB LeidenÓf u kunt even bellen(071 - 14 49 41
