Steeds
C Lelden
In een oude auto door de Sahara
Scouting verbitterd over houding WD
'Instituut Kern' krijgt
180 boeken over India
Drietal voegt daad bij de droom: een reis van achtduizend kilometer
'Belachelijk dat Leiden ons op geen enkele manier steun verleent
Schenking maakt bezuinigingen enigszins goed
Pand van kerk
gekraakt
Man verlangt
arrestatie
Sen mei fcclvmd btadblweid
LEIDEN - De Afrikagan-
gers Karen Gerbrands,
Jan van Maanen en Ma
rianne Hibbeln vertrek
ken morgen. Ongeveer
achtduizend kilometer
zullen ze reizen. Het Leid-
se drietal heeft verschil
lende motieven om in een
acht jaar oude auto door
de Sahara te trekken,
maar één reden bindt hen:
reizen om de reis.
door
Wim Brands
Het aantal mensen dat ooit plan
nen maakte voor een verre reis is
groot. Vaak kwam het er niet
van, want zoals dè Vlaming Els-
schot al eens constateerde: tus
sen droom en daad staan wetten
in de weg en praktische bezwa
ren. Ook het voornoemde drietal
heeft tijdens de voorbereiding
van de reis door Afrika getwij
feld aan het nut van de tocht.
Karen Gerbrands verwoordt die
twijfel genuanceerd: "Elk van
ons heeft weieens gedacht: als er
nu een gegronde reden is om niet
te gaan, dan ga ik niet. Die twijfel
bestaat op dit moment vanzelf
sprekend niet meer: we vertrek
ken gewoon".
Motieven
De motieven. Karen Gerbrands
weet veel van culturele antropo
logie. In opdracht van het mu
seum voor volkenkunde stelt ze
een collectie samen van doeken
die op een bepaalde Afrikaanse
wijze zijn geverfd. Ze legt uit.
"Het gaat dus om het Indigo-ver
ven. Voor die methode is ook een
Een tijd geleden sloot Liberia zijn
grenzen. Karen Gerbrands daar
over: "In een krant in Sierra Leo
ne had gestaan dat de president
van Liberia, sergeant Doe, zijn
vrouw had opgegeten. Doe boos,
met als resultaat: gesloten gren
zen. In werkelijkheid speelde er
overigens een heel ander con
flict. Op eilanden vlak voor de
kust was olie gevonden en de
vraag was: van wie zijn die eilan
den, van Sierra Leone of van Li
beria?"
Het verhaal over het opeten van de
vrouw heeft onze nieuwsgiergig-
heid geprikkeld. In verband met
welke hocus-pocus deed die man
dat? Karen Gerbrands: "Je moet
weten dat de invloed van zwarte
magie in Afrika nog heel erg
groot is. Zo gaat bijvoorbeeld het
verhaal dat de president van
Sierra Leone nog elke avond de
zogenaamde powerdrank tot
zich neemt. Een drank waarin
het hart en de lever van een jon
ge maagd moeten zijn verwerkt".
Families
Gerbrands voegt daar even later
aan toe dat ze voor sommige as
pecten van de Afrikaanse cul
tuur bewondering heef! "De
grote families bestaan daar nog.
Kinderen, ouders, grootouders:
alles woont samen. Dat systeem
heeft goede kanten. Je opa op
sluiten in een bejaardentehuis
zou in het hoofd van die mensen
niet opkomen".
Vrienden, bekenden en familiele
den hebben verschillend gerea
geerd op de plannen van het
drietal. Sommigen wilden wel
mee, anderen zouden van hun le
ven de tocht niet willen maken.
"Ach", zegt Van Maanen, "we
zien wel hoe het afloopt". "Na
tuurlijk", vult Hibbeln hem aan.
"Je kunt er op rekenen dat we
voor verrassingen komen te
staan, maar dat maakt zo'n reis
ook boeiend".
verzamelnaam bedacht: Gara. Ik
ben al vaker in Sierra Leone ge
weest en hoop in dat land ook nu
weer onderzoek te doen".
Marianne Hibbeln is huisarts; ze
heeft een praktijk in Den Haag.
"Voor die drie maanden heb ik
een vervangster. De reis zelf is
het belangrijkst voor mij. Maar
gezien mijn achtergrond wil ik
ook te weten komen hoe ver ze
zijn op medisch gebied in Afrika.
Ik zou bijvoorbeeld graag men
sen tegenkomen die me wat kun
nen vertellen over het gebruik
van kruiden".
Jan van Maanen, de man in het ge
zelschap, gaat mee om de dames
te begeleiden, zoals hij het zelf
uitdrukt. "Ik heb ook het meeste
verstand van de auto. Ik kom uit
de wereld van de bouwkunde; ik
ben onwerper. Ik hoop op dat
terrein het een en ander te zien.
In Tunesië bijvoorbeeld. Maar in
eerste instantie ga ik gewoon
mee om dej overkant te halen".
Apen
Begin vorig jaar ontstond het plan.
In oktober '82 begon het drietal
zich serieus voor te bereiden. Dat
betekende onder meer: ambassa
des bezoeken. De tocht door de
Sahara gaat tenslotte via Tune
sië, Algerije, Niger, Opper-Volta,
Mali, Guinea en Sierra Leone.
Die ambassades bezoeken was niet
altijd een pretje. Van Maanen:
"Visa aanvragen is een ramp.
Wat een rompslomp. Je wordt
ste universiteit van West-Afrika:
het Fourah Bay-college in Free
town, Sierra Leone. Door de
woestijn reisde ze nog nooit.
"Dat lijkt me fascinerend... hoe
wel, misschien verveel ik me wel
als een aap. Maar ik denk dat je
in de Sahara 's avonds een ont
zettend mooie sterrenhemel
kunt zien. Er moeten ook prach
tige zonsop- en zonsondergan
gen te zien zijn".
In Marseille gaat het drietal op de
boot. Dan de woestijn in. Dat
vergt een bijzondere voorberei
ding. Om te beginnen moet je
voldoende bezine by je hebben.
Die brandstof mag niet in plastic
jerrycans zitten. En stel dat je in
het zand komt vast te zitten, wat
dan?
Van Maanen: "Aan al die dingen
moetje denken. Mijn vader heeft
me overigens wat dat vastzitten
betreft een goede tip gegeven.
Kokosmatten meenemen. Trou
wens, de route door de Sahara
moet je ook goed bestuderen".
Er wordt een handboek opge
haald. Van Maanen even later:
"In dit boek staan dingen als: bij
de derde uitgebrande Volkswa
genbus moet u rechtsaf slaan".
In de hoofdstad van Opper-Volta,
Ouagadougou, beslissen de reizi
gers of ze met de auto verder
gaan of het vliegtuig nemen naar
Sierra Leone. Karen Gebrands:
"Zijn er moeilijkheden tussen
Liberia en Sierra Leone dan gaan
de grenzen soms dicht en is het
dus handiger om het vliegtuig te
nemen".
me soms toch met autoritaire
apen geconfronteerd; niet te ge
loven. Veertig vragen moetje in
vullen. Is dat achter de rug dan
moetje dat formulier in viervoud
inleveren. En ga zo maar door".
Karen Gerbrands is, zoals gezegd,
al vaker in Afrika geweest. Ze
studeerde een tijdje aan de oud
subsidie zou opkomen. Maar de
WD volgt een onduidelijke
koers en is afhankelijk van de
PvdA, meent de scouting-woord-
voerder.
Van Dorenmalen verwijt wethou
der Peters (PvdA) starheid. "Ar
gumenten verdwenen in de prul
lenbak in plaats van dat ze een
rol speelden in de discussie. En
de PvdA-fractie volgt de wethou
der gedwee. Achteraf kunnen we
constateren, dat noch de PvdA,
noch de VVD een inhoudelijk
oordeel over Scouting hebben
gegeven".
Symbolisch
Van Dorenmalen wijst erop, dat
het bij Scouting om een in ver
houding tot de hele gemeentebe
groting zeer klein bedrag (6500
gulden) ging. "Maar zelfs een
symbolische subsidie, van des
noods een kwartje per lid, kon er
niet vanaf. Terwijl het voor ons
belangrijk is om structureel in
het Leidse welzijnswerk verte
genwoordigd te zijn. Let wel: het
Wegloophuis krijgt wel een sym
bolische erkenning. Belachelijk,
dat een stad als Leiden de groot
ste jeugdvereniging in Neder
land op geen enkele manier
steun verleent. Daarbij komt nog
dat ook vorig jaar er al 31.000 gul
den is bezuinigd op het partieel
jeugdwerk. Voor ons een gevoe
lige klap, vooral door de korting
op het leningen- en schenkingen
fonds".
'Maar de enige die het voor ons op
nam was CDA-raadslid Van Ak
keren. Zij ging bewust buiten
haar boekje, door tijdens haar
stemverklaring over de Scou-
ting-motie opnieuw enkele argu
menten naar voren te brengen.
Haar onverzettelijkheid siert
haar. De WD-fractie echter
hoort of ziet niets en wekt niet
eens de illusie nog geestelijk aan
wezig te zijn. Kuijers en de zijnen
bespreken kennelijk al de tafel
posities voor het koud buffet, na
afloop van de vergadering", al
dus Dorenmalen, die aankondigt
door te vechten voor terugkeer
van Scouting op de gemeentebe
groting.
Ambassadeur Kochar en de hoogleraar Casparis bij de schenking van
India aan het 'Instituut Kern'. (foto Holvast)
LEIDEN Scouting Leiden is ver
ontwaardigd over de manier
waarop de gemeenteraad vorige
week besloot om een bedrag van
28.000 gulden voor georgani
seerd jeugdwerk uit de begroting
te schrappen. Bestuurslid Harry
van Dorenmalen is vooral teleur
gesteld in de WD-fractie, die
volgens hem eerst positief tegen
over Scouting stond, maar dat
niet in daden durfde om te zet
ten. Publieke uitspraken van de
WD en gelobby in de fractie
hadden de indruk gewekt dat de
ze partij voor het behoud van de
LEIDEN - Dank zij de ambassa
deur van India, mevrouw S. Ko
char, blijft het boekenbestand
van de bibliotheek van de vak
groep Talen en Culturen van
Zuid- en Centraal Azië, Oud- en
Middeliraans aan de Leidse uni
versiteit bij de tijd. Gistermiddag
schonk zij in het kader van de
culturele uitwisselingen de vak
groep 180 recente Indiase boe
ken over de meest uiteenlopende
onderwerpen.
De wetenschappelijk bibliotheca
ris, mevrouw drs. H.J. 't Hart-van
den Muyzenberg, was zichtbaar
tevreden met deze schenking.
Door de bezuinigingen op de
universiteit kan er namelijk geen
boek meer worden aangeschaft.
Hoewel de in leer gebonden Va-
lentijn over Oud en Nieuw Oost-
Indië een zeer aantrekkelijk en
begerenswaardig boekwerk
blijft, is het noodzaak dat de ge-
LEIDEN - Een huis aan de Lange
Mare is door vier mensen ge
kraakt. Het pand is eigendom
van de Nederlands Hervormde
Kerk. Volgens de krakers staat
het huis al zes jaar leeg.
LEIDEN Een 34-jarige Hagenaar
gooide vannacht de ruit in van
een slijterij aan de Korevaar-
straat in de hoop dat hij zou wor
den gearresteerd. Toen de politie
niet arriveerde, meldde de man
zichzelf bij het bureau, zodat hij
alsnog de nacht in een cel kon
doorbrengen.
LEIDEN Twee geldbakjes van
kopieerapparaten in de biblio
theek aan de Nieuwstraat wer
den gisteravond na zessen ge
leegd door iemand die zich vol
gens de politie had laten inslui
ten. Toen de dader het pand ver
liet ging de alarminstallatie wel
iswaar, maar de dader werd niet
gepakt.
leerden ook op de hoogte blijven
van de hedendaagse ontwikke
lingen in hun vakgebied. Daar
hoopt de ambassadeur nu in
hoogst eigen persoon zorg voor
te dragen.
De vakgroep Talen en Culturen
van Zuid- en Centraal Azië, Oud
en Middeliraans is ook wel be
kend onder de naam 'Instituut
Kern'. Dit instituut is opericht in
1914 door professor Vogel en
dankt zijn naam aan de hoogle
raar J.H.C. Kern, die in 1865 als
eerste in ons land de leerop
dracht voor het Sanskrit en zijn
letterkunde aanvaardde. Behal
ve aan Sanskrit heeft Kern zich
ook gewijd aan het Boeddhisme
en de vergelijkende taalweten
schap.
Vogel stond met de oprichting van
dit instituut voor ogen onder
zoek en onderwijs van dë Indi
sche oudheidkunde te bundelen
en te stimuleren door het samen
brengen van vakliteratuur en fo
tomateriaal dat noodzakelijk was
voor de wetenschapsbeoefening.
Dat is hem uitstekend gelukt. In
1925 werd in de bovenverdieping
van de noordelijke uitbouw van
het "Gravensteen" het Instituut
Kern geopend. Twee jaar later
werd de benedenzaal van dezelf
de uitbouw als collegezaal inge
richt.
Begrip
De biliotheek groeide; de verzame
lingen boek- en kunstwerken
stonden ter beschikking van bin
nenlandse en buitenlandse beoe
fenaars der Indische archeologie
en aanverwante vakken. Voorts
werden er leergangen georgani
seerd 'voor de praktische kennis
van levende Oosterse talen', zo
als Arabisch, Armees, Chinees,
Hindi, Javaans, Maleis, Perzisch
en Soedaans, als aanvulling op
het universitaire onderwijs. En
niemand keek meer op als ge
leerden op het vakgebied van de
Indische oudheidkunde zoals Sir
Aurel Stein, A. Foucher, J. Hac-
kin het instituut binnenstapten
om te studeren en als tegenpres
tatie voor geïnteresseerden lezin
gen hielden. 'Instituut Kern' was
een begrip geworden.
Het is daarom des te treuriger - nu
het instituut na wat omzwervin
gen zo fraai is gehuisvest op het
universiteitscomplex aan de Wit
te Singel in het voormalige Arse
naal - dat er geen boek meer kan
worden gekocht. Sterker nog,
misschien moet het door de be
zuinigingen straks wel drastisch
inkrimpen. De besturen van de
universiteiten van Amsterdam
en Groningen met soortgelijke
opleidingen als het instituut
Kern, hebben al te verstaan ge
kregen dat deze studierichtingen
zullen moeten worden opgehe
ven.
Het Leidse instituut heeft op het
moment een staf van zestien
mensen, waaronder veertien we
tenschappers. Naast de 25 inge
schreven studenten zijn er nog
een tiental afgestudeerden die na
hun studie geschiedenis of cultu
rele antropologie te kennen heeft
gegeven zich te willen specialise
ren of te promoveren en daar
voor regelmatig de deskundig
heid van het instituut nodig
heeft.
Parsi
Overigens bleef ambassadeur me
vrouw S. Kochar gistermiddag
na haar schenking niet met lege
handen staan. Zij kreeg het
boekwerk 'The Gathers of Zara-
thustra' van de oudste promo
vendus die het instituut heeft
voortgebracht, de 74-jarige me
vrouw M.C. Monna.
Monna heeft geprobeerd de gezan
gen van de godsdienst Parsi - bij
toeval het geloof van de Indiase
ambassadeur - te reconstrueren.
Mevrouw Kochar beloofde het
aan een studie te onderwerpen.
Het Instituut Kern zal door haar
goed in de gaten worden gehou
den.
Man met hoofd
door voorruit
LEIDEN - Een 63-jarige Leide-
naar moest gisteravond om
streeks kwart over zeven met
glas in zijn hoofd naar het Dia-
connessen-ziekenhuis worden
gebracht nadat hij met zijn hoofd
door de voorruit van een auto
was geslagen. Het ongeluk on
stond op de Zijlsingel. De man,
die fietste, gaf geen voorrang aan
een automobilist.
Redactie: Bart Jungmann Jaap Visser
Het bos in
Meester Allan van Cauwberg
hoorde het ongeveer in Keulen
donderen toen drie Amster
damse rechercheurs hem twee
weken geleden op kantoor een
paar vragen kwamen stellen in
verband met ....de zaak-Heine-
ken.
Allan van Couwberg zou zich op
donderdag 10 november op
verdachte wijze hebben opge
houden in de buurt van hotel
Het Witte Huis in het Oegst-
geester Wilhelminapark.
De politie had een tip gekregen
dat twee 'Italiaanse types' op
de ochtend van de tiende no
vember uit een Renault waren
overgestapt in een Amerikaan
se slee waarmee zij zich pijl
snel uit de voeten maakten. De
twee ongure Italianen werden
vergezeld door een derde, nog
al gezette, man. Aangezien de
ze met een beetje fantasie wel
voor Freddie Heineken door
kon gaan, was het voor de tip
gever niet zo moeilijk om te
veronderstellen dat hij de poli
tie de sleutel in handen kon ge
ven voor de oplossing van de
Nederlandse ontvoeringszaak
van deze eeuw.
Allan van Cauwberg, medewer
ker van een accountantsbu
reau en tweede voorzitter van
de Leidse wielervereniging
Swift, was gemakkelijk, opge
spoord omdat de Renault op
naam van zijn werkgever
stond. En via Van Cauwbergs
baas belandde de Amsterdam
se recherche, nadat de Witte
Huis-tip in behandeling was
genomen, bij de 'dubieuze
Leidse Italiaan'.
Donderdag de tiende? Witte
Huis? Van Cauwberg moest
eens heel diep nadenken, toen
het rechercheurstrio hem er
mee confronteerde. Maar al
snel barstte de jurist in scha
terlachen uit.
Die bewuste donderdag was de
dag waarop ambtenaren de
toegangswegen van Leiden
blokkeerden. En om elf uur die
ochtend had hij samen met
Willem van Duivenbode en
Joop Riethoven een afspraak
met Bert Spaak van het be
roemde Hilversumse bemidde
lingsbureau Pro Sport.
De schoonvader van Joop Zoete
melk, monsieur Dusoswa, had
'kopmannen van de afdeling Leiden van de mafia' in beeld
tijdens de bloemenmarathon voor gehandicapten in de zomer van '82.
Met microfoon Willem van Duivenbode, geflankeerd door Allan van
Cauwberg. foto)
Riethoven gevraagd eens uit te
kijken naar een Nederlandse
sponsor voor de Tour de Fran-
ce-rugnummers. Het contract
met de huidige sponsor loopt
volgend jaar af. Riethoven had
op zijn beurt de hulp van Van
Cauwberg en van Van Duiven
bode ingeroepen. Samen met
Bert Spaak zouden zij op zoek
gaan naar een multinational
die wel wat geld in de 'Grand
Bouclé' wil steken.
Riethoven kreeg evenwel lucht
van de ambtenaren-blokkade
en raakte in paniek. Willem
van Duivenbode, de andere
Italiaanse mafioso: "Om het ze
kere voor het onzekere te ne
men besloot Joop de avond
van te voren zijn auto bij het
Witte Huis neer te zetten. Daar
konden we dan met een taxi of
eventueel met de fiets naar toe
gaan en dan waren we in elk
geval de bruggen voorbij. Maar
die blokkade bleek dus al om
een uur of r .;ht te zijn opgehe
ven. Toen zijn we gewoon in
Allans auto naar Oegstgeest
gereden en daar overgestapt in
de wagen van Joop".
Van Cauwberg: "Dit hele verhaal
heb ik dus aan die recher
cheurs uitgelegd en na een half
uurtje had ik ze volledig van
mijn onschuld overtuigd. En
nadat ze nog geïnformeerd
hadden hoe ze het beste de be
lasting konden oplichten zijn
ze weer lachend vertrokken".
Joop Riethoven in de rol van
Freddie Heineken en Allan van
Cauwberg, die ook nog eens
voorzitter is van de Stichting
Organisatie Gehandicapten
Sport, als ontvoerder, da's na
tuurlijk allemaal larie. Maar
Van Duivenbode... Die lijkt
toch verdacht veel op KNVB-
baas André van der Louw. En
waar hebben ze die Heineken-
miljoenen ook al weer gevon
den? Juist ja. in de Zeister bos
sen, in de buurt van het
KNVB-hoofdkwartier.
Misschien is het toch niet zo gen
als de recherche eens by die
Van Duivenbode op de thee
gaat. Want Duif heeft toevallig
wel een hoge functie bij de af
deling Leiden van de KNVB.
Hij kan de speurneuzen op z'n
minst de weg naar het KNVB-
centrum wijzen waar mis
schien het restantje miljoenen
in de grond zit.
J.V.
Postduiventilt (5)
PTT-directeur A.H. Vos zei vori
ge week in Steeds dat hy en
zijn manschappen "de postale
borst hadden natgemaakt" en
de bestellingsachterstand
waarschijnlijk voor 9 decem
ber zou zijn weggewerkt.
De negende nadert met rasse
schreden, maar uit verschillen
de hoeken hebben we al horen
klagen dat er nog altijd geen
'oude' buitenlandse tijdschrif
ten zijn bezorgd.
Vos: "Ja ik heb er eigenlijk geen
kijk op wanneer die mensen
precies hun tijdschriften in de
bus krijgen. Dat kan nog deze
week zijn, maar voor hetzelfde
geld duurt het nog een stukje
langer. Het punt is namelijk
dat wij tijdens de actie de bui
tenlandse diensten hadden ge
meld dat ze de boel nog maar
even moesten vasthouden om
dat wy het toch niet konden
verwerken. Pas toen er een
eind aan de actie kwam is die
buitenlandse post weer afge
komen. Maar de buik-post, dat
zijn de grote tydschriftverzen-
dingen, laat nog even op zich
wachten. De actuele post
wordt het eerst verwerkt. Alle
expeditie-knooppunten draai
en op dit moment op volle toe
ren, maar wat ouder dan een
week is, blijft het langst lig
gen".
Loopt de verwerking van de bui
tenlandse post nogal stroef, de
binnenlandse postbergen slin
ken daarentegen geheel vol
gens het verwachtingspatroon.
Vos: "Ik had de verwachting
uitgesproken dat we dit posta
le varkentje aan het eind van
deze week zouden hebben ge
wassen. En als ik nu naar de
barometerstand kijk dan heb
ik er alle vertrouwen in dat we
het gaan redden".
We zullen een postaal oogje in
het zeil houden.
J.V.