Eenheid Opec
op de proef
Vertrouwen in geldstelsel
Rabo: hulp aan bedrijfsleven
Rechter onderzoekt
kwestie Tilburgsche
Kort zakelijk
Marktberichten^
OESO: kwestie Brazilië werkt positief
Winstuitkering aan leden
Beurs Amsterdam
Economie
PAGINA 9
DINSDAG 6 DECEMBER 1983
Shell
Het Amerikaanse Hooggerechts
hof heeft gisteren geweigerd een
beroep in behandeling te nemen
dat Shell Petroleum, onderdeel
van Koninklijke-Shell Groep,
aanhangig had gemaakt inzake
dubbele belastingheffing door
een aantal Amerikaanse staten.
Het hof gaf geen nader commen
taar op de beslissing.
Het gaat bij de kwestie om de zoge
noemde "Unitary tax rule", die is
geïntroduceerd door de staat Ca-
lifornië. Krachtens dit systeem
heffen twaalf van de vijftig Ame
rikaanse staten belasting over de
winsten die multinationale on
dernemingen buiten hun gren
zen behalen. Lagere juridische
instanties hadden eerder be
paald dat Shell niet het recht
heeft de belastingregel aan te
vechten namens haar Ameri-
kaanse dochterondernemingen,
Shell Oil Company en Scallop
Holding, omdat het olieconcern
niet in Californië is gevestigd en
daar ook geen belasting betaalt.
Het beroep dat Shell tegen deze
uitspraken had aangetekend is
dus niet in behandeling geno
men.
Brand-Rex
De contracten voor de definitieve
overdracht van het Amerikaanse
bedrijf Brand-Rex door Akzona
(de Amerikaanse tak van Akzo)
zijn getekend. Akzo heeft dat on
langs bekendgemaakt. Koper is
een nieuwe onderneming die is
opgericht door de participatie
maatschappij Citicorp Venture
Capital Ltd, enkele leden van de
leiding van Brand-Rex en een
groep andere investeerders.
Akzo heeft al deze zomer laten we
ten dat er in principe overeen
stemming was bereikt over de
verkoop. Een woordvoerder van
Akzo wilde geen mededelingen
doen over de hoogte van het be
drag dat Akzona betaald heeft
gekregen. Maar gezien de omzet
(250 miljoen dollar per jaar) moet
het bedrag enige honderden mil
joenen guldens belopen.
Komkommers
De Europese Commissie is niet be
reid de uitvoer van Nederlandse
komkommer? naar West-Duits-
land te bemoeilijken om Polen
beter in staat te stellen zijn schul
den aan westerse landen en ban
kiers af te betalen, zo blijkt uit
naar antwoord op vragen van een
Westduits lid van het Europees
parlement.
De christen-democraat Ernst Mül-
ler-Herrmann had er op gewezen
dat over de 70 ton komkommers
die Polen de eerste helft van
april naar de Bondsrepubliek
uitvoerde, een invoerrecht van
30 procent van de waarde moest
worden betaald, aanzienlijk
meer dan dat over de 7.000 ton
uit Nederland afkomstige kom
kommers. Niettemin waren op
alle Westduitse veilingen de
Poolse komkommers, van eerste
kwaliteitsklasse, goedkoper dan
de Nederlandse.
LEIDEN - Prijsnoteringen veemarkt
voor slachtrunderen gelijk. Zeugen
le kw: ƒ2,70 tot ƒ2,75; 2e kw: ƒ2,65 tot
ƒ2,70. Melk en kalfkoeien le kw:
ƒ1750 tot ƒ2950; 2e kw: ƒ1750 tot
ƒ2050; gustekoeien le kw: ƒ2200 tot
ƒ2600; 2e kw: ƒ1450 tot ƒ2200; pinken:
ƒ1360 tot ƒ1800; graskalveren: le kw:
ƒ750 tot ƒ1150; 2e kw: ƒ400 tot ƒ700;
nuka's rood: ƒ330 tot ƒ550; zwart: ƒ200
tot ƒ415; biggen: ƒ105 tot ƒ110; scha
pen: ƒ205 tot ƒ215; lammeren: ƒ205 tot
ƒ265; geiten: 20 tot ƒ105.
Totale aanvoer: 5317; dagaanvoer: 3925;
volwassen runderen: 307; jongvee: 33;
nuka's 2096; schapen/lammeren: 478;
varkens: 950; bokken/geiten: 61.
Toelichting: volwassen runderen: stil
(handel) gelijk (prijzen); jongvee: stil
en gelijk; nuka's: matig en lager;
schapen/lammeren: vlot en gelijk;
geiten: matig en gelijk.
DEN HAAG (ANP) - Het open
baar ministerie in Breda is een
oriënterend onderzoek begon
nen naar mogelijke strafbare fei
ten die gepleegd kunnen zijn in
samenhang met de gang van za
ken rond de Tilburgsche Hypo
theekbank. Na het afronden van
dit onderzoek zal bekeken wor
den of er aanleiding is tot het in
stellen van een strafrechtelijk
onderzoek. Dit heeft minister
Korthals Altes (justitie) geant
woord op schriftelijke kamervra
gen van Kombrink (PvdA) en
Van Rey (WD).
Korthals Altes voelt niets voor de
suggestie van de beide Kamerle
den om de Wet Toezicht Krediet
wezen zodanig te wijzigen dat de
Nederlandsche Bank zich min
der dan in de huidige situatie
kan beroepen op de geheimhou
dingsplicht. De rechter zal moe
ten beoordelen of de Nederland-
sche Bank zich in bepaalde om-
PARIJS (Rtr) - Het vertrouwen in
de mogelijkheden van het inter
nationale financiële stelsel is toe
genomen doordat de samenwer
king tussen de landen met schul
den en de banken, monetaire au
toriteiten en internationale in
stellingen is verbeterd, zo staat
in de jongste publicatie van de
OESO, de Organisatie voor Eco
nomische Samenwerking en
Ontwikkeling.
Doordat de besprekingen over de
herfinanciering van schulden
van enkele ontwikkelingslanden
met succes zijn afgesloten heb
ben de banken er weer vertrou
wen in gekregen dat het interna
tionale financiële stelsel ook in
de toekomst de nodige bedrei
gingen zal kunnen doorstaan.
Eerder dit jaar lieten enkele gro
te banken weten er bang voor te
zijn dat de toenemende schul
denlast van de ontwikkelingslan
den, in het bijzonder van die in
Latijns-Amerika, het financiële
stelsel zou doen instorten.
Vooral het met succes afronden
van de besprekingen met Brazi
lië, het land dat de meeste schul
den heeft, dient positief te wor
den opgevat. Zo wordt de weg
vrijgemaakt voor het verstrek
ken van nieuwe internationale
leningen, aldus de OESO.
Niettemin zullen de banken zich
voorlopig nog terughoudend op
stellen bij nieuwe leningen. De
problemen van de Filippijnen
zijn er de oorzaak van dat de ban
ken voorzichtig zijn geworden
met leningen aan landen in het
Verre Oosten, die tot voor kort
nog een vrij groot vertrouwen ge
noten bij het bankwezen, zo
schrijft de OESO.
standigheden terecht beroept op
het verschoningsrecht, aldus de
bewindsman.
De curatoren van de failliete Til
burgsche hebben onlangs zware
kritiek geuit op de onderzoeks
commissie onder leiding van
prof. Rijnvos, die op initiatief
van de Vereniging Effectenbe
scherming (VEB) de ondergang
van de THB heeft onderzocht. In
hun eerste periodieke verslag
noemden de curatoren het afkeu-
ringswaardig dat de commissie
"het gedurfd heeft" om naast
haar onderzoeksrapport een al
maar fungeerde tevens als
UTRECHT (GPD) - De Rabobank
wil een deel van de sinds 1896
opgebouwde en nooit uitgekeer
de nettowinst voor het eerst gaan
uitgeven. Gedacht wordt aan een
winstuitkering aan de bijna één
miljoen leden van de coöperatie.
Een andere mogelijkheid is be
ginnende bedrijfjes tegen gunsti
ger rentetarieven leningen te la
ten afsluiten. Een commissie van
tematief "serieus" plan voor de
afwikkeling van de THB-boedel
te publiceren. Dit alternatieve
plan is volgens de curatoren "een
onverantwoordelijke opwekking
van valse hoop bij met name de
kleinere pandbriefhouders".
Het alternatieve plan van de com
missie-Rijnvos gaat ervan uit dat
de pandbriefhouders volledig te
rugbetaald kunnen worden
evenals de aandeelhouders (voor
het nominale bedrag van 50,—).
Voorwaarden hiervoor zijn dat
de onderhandse leninggevers en
de banken akkoord gaan met een
de Rabobank is hierover nog aan
het studeren en zal binnen enke
le maanden verslag uitbrengen.
De Rabobank heeft door bijna een
eeuw lang de winsten aan de re
serves toe te voegen, een riante
vermogenspositie opgebouwd.
Die bedraagt ruim 5,2 miljard
gulden en overschrijdt hiermee
ruimschoots de minimumnor
men die de Nederlandsche Bank
aan andere banken stelt.
Omzetstijging
bij Aegon
DEN HAAG (ANP) - Aegon Verze
keringen (AGO-Ennia) heeft over
de eerste negen maanden van
1983 een geconsolideerde omzet
geboekt van f 6,2 miljard, waar
van f 1,9 miljard afkomstig is uit
het buitenland. Vergeleken met
dezelfde periode van vorig jaar
betekent dit een omzetstijging
met ruim 16 procent. Afgezien
van het in mei 1982 gekochte be
lang in de Canadeze verzekeraar
Extendicare-Crown Life be
draagt de omzetstijging ruim 10
procent, zo heeft Aegon bekend
gemaakt.
De cijfers zijn overigens pro forma.
De fusie werd pas op 30 novem
ber een feit. Alle cijfers ook die
van vorig jaar zijn thans opnieuw
berekend op basis van deze fu
sie.
De nettowinst van Aegon nam in
de eerste negen maanden toe
met 16,9 procent tot f 173 mil
joen.
korting op hun vorderingen van
36 procent. Verder zou de Neder
landsche Bank aan de THB-boe-
del 50 miljoen moeten schen
ken en iemand bereid moeten
zijn om een bod op de aandelen
uit te brengen.
Volgens de curatoren vinden deze
uit de lucht gegrepen vooronder
stellingen van de commissie
geen steun in de realiteit en ma
ken de opstellers van het plan
zich blijkbaar geen zorgen over
het al dan niet ontbreken van de
realiteitswaarde.
Bovendien, zo schrijven de curato
ren Gerritse, Kaulingfreks, Van
Wettum en Van Zadelhoff, heb
ben de bewindvoerders al inten
sief gezocht naar een overne
mingskandidaat, helaas zonder
enig succes, zelfs niet tegen weg-
geefprijzen voor de aandelen.
Met uitzondering van Gerritse
zijn de curatoren dezelfde heren
als de bewindsvoerders.
(Foto AP).
Welk deel hiervan voor het eerst
wordt besteed, is niet bekend.
Een woordvoerder van de bank
zei wel dat het om een „aanzien
lijk bedrag" gaat en dat in eerste
instantie gedacht wordt om de
economie in de een of andere
vorm een impuls te geven. Hij
sloot uit dat rekeninghouders
een lagere hypotheekrente in re
kening zal worden gebracht.
ADVERTENTIE
Eenvurehouten
stelling als:
LEEFWAND
De kans is groot dat de eenheid
binnen de OPEC, de Organisa
tie van Olie Exporterende Lan
den, op de proef wordt gesteld
als de ministers van olie van de
dertien landen tellende organi
satie morgen bijeenkomen in
Genève. Deskundigen in de
olie-industrie verwachten niet
dat er besluiten zullen worden
genomen over produktie en
prijzen van de olie, maar van
uit enkele OPEC-landen zijn
berichten gekomen die erop
wijzen dat het er op de bijeen
komst van morgen warm aan
toe kan gaan.
Uit diverse bronnen in Iran is
vernomen dat dat land een ver
hoging van de OPEC-basis-
prijs met vijf dollar tot 34 dol
lar wil. Afgelopen zaterdag nog
liet de Iraanse minister van
olie, Mohammad Ghazari, we
ten dat de wereldoliemarkt een
dergelijke prijsverhoging best
kan hebben als het produktie-
plafond van 17,5 miljoen vaten
(van 159 liter) per dag wordt
gehandhaafd.
In maart van dit jaar besloot de
OPEC tot een prijsverlaging
met vijf dollar tot 29 dollar per
vat. Ook werd een maximale
produktie van 17,5 miljoen va
ten per dag vastgesteld en kre
gen afzonderlijke OPEC-lan
den een produktiehoeveelheid
toegewezen.
De Iraanse minister van olie zei
verder dat hij in Genève de
„kwalijke praktijken" van Sa-
oedi-Arabië aan de kaak zal
stellen. Volgens hem heeft dat
land de afgelopen maand zes
miljoen vaten per dag gepro
duceerd, terwijl het volgens de
overeenkomst van maart maar
vijf miljoen vaten per dag mag
zijn. Saoedi-Arabië heeft zich
destijds niet vastgelegd op een
produktiehoeveelheid, maar
zich het recht voorbehouden
zijn olieproduktie aan te pas
sen aan de marktomstandighe
den.
Minister Ghazari verklaarde nog
dat Iran veertig miljoen inwo
ners heeft en 2,4 miljoen vaten
per dag mag produceren. Ge
meten naar het inwonertal
moet Saoedi-Arabië dus veel
minder olie winnen, aldus de
minister. Saoedi-Arabië heeft
ruim negen miljoen inwoners.
Iran acht het moeilijk te verteren
dat het zich aan het produktie-
contingent moet houden ter
wijl Saoedi-Arabië zoveel olie
produceert. Volgend de Iraan
se onderminister van olie, Ab
bas Honardoost, moet het con
tingent worden vergroot van
2,4 miljoen tot 3,2 miljoen va
ten per dag, tenzij Saoedi-Ara
bië zijn olieproduktie ver
kleint.
Niettemin zijn de prijzen van olie
op het ogenblik belangrijker
dan de produktiehoeveelhe-
den, zo zei Ghazari. Hij wees de
suggestie af dat Iran zich niet
langer zal houden aan eventue
le besluiten die er op de ko
mende ministersbijeenkomst
van de OPEC zullen worden
genomen en betoogde dat zijn
land de OPEC niet uiteen zal
laten vallen.
Niet alleen Iran, maar ook Irak,
Venezuela en Indonesië heb
ben laten doorschemeren dat
zij zullen proberen een groter
produktiecontingent toegewe
zen te krijgen. In de Nigeriaan-
se hoofdstad Lagos is de kwes
tie van de produktiehoeveelhe-
den ook besproken.
Nigeria wil dat de produktiecon-
tingenten worden toegewezen
aan de hand van de behoeften
van een land. Het heeft zelf een
groot tekort aan buitenlandse
valuta als gevolg van het afne
men van zijn olie-uitvoer. Als
krijgt, zal ook de binnenlandse
kritiek op het lidmaatschap
van de OPEC verminderen.
De afgelopen maand verklaarde
de Indonesische minister van
olie, Soebroto, dat zijn land
met 150 miljoen inwoners
meer olie moet kunnen produ
ceren dan op het ogenblik en al
het geld dat met de export van
olie wordt verdiend goed kan
gebruiken. De minister van
olie van Irak, Qassem Achmed,
verklaarde dat de olieproduk
tie van zijn land van de 1,2 mil
joen vaten per dag naar de 1,8
miljoen vaten per dag.
Deskundigen menen dat proble
men op de OPEC-bijeenkomst
kunnen worden vermeden als
kan worden aangetoond dat de
olieproduktie van Saoedi-Ara
bië, die in tegenstelling tot wat
Iran beweert de laatste paar
weken toch al is verminderd,
begin volgend jaar nog kleiner
wordt. In de eerste helft van
volgend jaar gaat Saoedi-Ara
bië de produktie en distributie
van aardgas verbeteren waar
door de olieproduktie kan
gaan verminderen.
De afgelopen weken is de vraag
naar olie kleiner geworden en
de olieproduktie van Saoedi-
Arabië bedraagt nu vijf mil
joen vaten per dag tegen zes
miljoen aan het begin van dit
kwartaal. Overigens is de pro
duktie van de hele OPEC ver
minderd. In het derde kwartaal
werden er negentien miljoen
vaten per dag gewonnen en nu
is de produktie iets groter dan
de 17,5 miljoen vaten per dag
waartoe in maart is besloten.
Wellicht kunnen grote proble
men worden vermeden als de
produktiecontingenten op
nieuw worden gedefiniëerd en
bijvoorbeeld het binnenlandse
verbruik van de afzonderlijke
OPEC-landen niet meer wordt
meegerekend. Dit is een sug
gestie van de Venezolaanse mi
nister van olie, Jose Ignacio
Moreno Leon. Afgelopen zater
dag liet hij in een vraaggesprek
weten dat de wereldoliemarkt
onder invloed staat van de olie
die wordt verkocht en niet van
de olie die de producerende
landen zelf verbruiken.
Volgens het blad Middle East
Economie Survey (MEES), dat
doorgaans goed op de hoogte
is van de ontwikkelingen aan
het oliefront, zal de prijs van
olie omlaag gaan als de OPEC
er niet in slaagt haar bijeen
komst eenstemmig te beslui
ten. De verbruikers zullen bij
ontbreken van overeenstem
ming in afwachting van de
prijsontwikkeling hun voorra
den gaan aanspreken zodat de
vraag naar olie kleiner en de
olieprijs lager wordt. Als het
bovendien een zachte winter
wordt kan de vraag naar olie
weieens verminderen tot zes
tien miljoen vaten per dag, al
dus MEES. (Reuter).
Dollar hoog door situatie Libanon
AMSTERDAM (RTR-UPI-
DPA) - De koers van de
Amerikaanse dollar is maan
dag op de Europese valuta
markten fors gestegen en be
reikte ten opzichte van enke
le andere munteenheden
zelfs een recordniveau. De
belangrijkste oorzaak van de
koersstijging was de escalatie
van de vijandelijkheden in
Libanon.
Op de wisselmarkt in Amster
dam werd gisteren een offi
ciële koers opgemaakt van
3,0568 gulden, bijna drie cent
meer dan de fixing van 3,0275
gulden van afgelopen vrij
dag. Het pond sterling sloot
in Londen op 1,4470 dollar,
het laagste niveau aller tij
den, en ook de koers van de
Franse frank daalde ten op
zichte van de dollar tot een
ongekend dieptepunt. De of
ficiële koers van de frank
werd in Parijs vastgesteld op
8,3000 frank per dollar na een
fixing van 8,2175 frank op
vrijdag.
ADVERTENTIE
Een héél kilo in één pak
BORDEAUX In de Franse stad Bordeaux heeft gisteren een delegatie van jonge boeren geprotesteerd voor
het hoofddistrictsgebouw tegen de toetreding van Spanje in de EG. Zij vrezen een te grote concurrentie van 1
hun zuiderburen. Het vuur dat de boeren hadden aangelegd was niet alleen bedoeld voor de demonstratie.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
dinsdag 6 december 1983 I
.'tot 12:31 uur)
daimindo c
óelimï c
gel delft c
geroc
grasso
hagemeyer
391 50 391.50
160.00B 163.00
214.50 212.70
176.50+ 170.50
52.00+ 53.20
198.00
42.80
197.00
332.00 330 00
69900 00 70000 00
6880 00 6910.00
7520 00 7560 00
3650 00 3650.00
770 00+ 770.00+
250.00 248.5(
11Z0O 11000
32.50+
147.50
311.00
207.00 209 00
wyV hering 78.51
buitenland
schlumberg
sheHoil
sperry
beleggingslnst.
wereldhave 151.00
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 12*» 81-91 129.60
nl 9V2 63-90 105.70
0'/2 84/91 98.90
103.80 103.80
100.20 100.30
Wh 12 80-88 10580 10590
wh 11 80-88 10380 103 60
wh9V?7*87 10080 10080
wh 9 76-85 100 75 100 75
wh 8*4 78-87 99 60 99 65
parallelmarKt
officieel toegelaten
Indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
Spaanse peseta (100)
Griekse drachme (100)
VERKLARING DER TEKENS
B - bieden c,,
Beursoverzicht
Beurs op weg naar records
De Amsterdamse Effectenbeurs
zag vandaag weer veel koersen
flink stijgen. Als gevolg daarvan
steeg het algemeen koersgemid-
delde naar een niet eerder voorge
komen niveau Het index-ci|ter na
dert nu in een snel tempo de 150-
grens
Een van de favorieten
Nadat deze verzekeraar, die
fraaie kwartaalci|lers verraste, gis
teren al tlinke winst boekte ging de
koers vandaag verder omhoog
Rond het middaguur werd er 1110
s Aegon
Goud: 38950 39450
betaald, waarmee de winst verge
leken met gisteren weer ongeveer
f 5 bedroeg.
Vandaag werd begonnen met de
handel in de daims Gist-Brocades
De prijs voor de inschrijfrechten
schommelde tussen de f 5,50 en
f 6 waarmee de prijs voor een war
rant op circa f 40 uitkomt.
De internationals waren wat beter,
waarbij Unilever bi|na een gulden
opliep De andere hootdfondsen
gingen enkele dubbeltjes vooruit
De banken
i vast gestemd
Ook Amro en NMB waren ge
vraagd. evenals Amev en Nationa
le Nederlanden.
KLM begon met f 4,70 winst maar
moest daar later weer een deel van
inleveren. Bij Elsevier-NDU was
het omgekeerde het geval de ope
ningskoers 'was een gulden lager
r daarna ging dit fonds goed
MÉÉ ardige