c
D--
Een passende functie
voor Lord Carrington
Diakonie onderzoekt sociale onzekerheid 'mfitijj
v
Geboren diplomaat volgt Achtergrond
Luns op bij de NAVO
snel'
snel/
MN LOTTO
DINSDAG 6 DECEMBER 1983
Varia
Waarom droomt een mens? Of
droomt hij altijd, en weet hij dat
achteraf alleen wanneer hij wak
ker wordt tijdens de REM-periode:
Rapid Eye Movements, de snelle
oogbewegingen? En waarvan
droomt hij? Is elke droom terug te
brengen tot de Freudiaanse tunnel-
trein-situatie? Ik waag het te be
twijfelen. In de nacht van 4 op 5
mei bijvoorbeeld droomde ik (indi
rect) van Sinterklaas en (direct)
van Matislav Rostropowitsj, de be
roemde cellist die enige jaren gele
den door de Sowjet-Unie „buiten
werd gezet". Ik droomde dat ik in
San Salvador was, waar Rostropo
witsj een concert gaf. Ik liep door
de stad die een bijzonder armelijke
en achterlijke indruk maakte: on
geplaveide straten, gribusachtige
buurten.
Op een gegeven moment kwam ik
bij een paleisachtig wat donker ge
bouw, waar de deur openstond. Ik
meende dat je het kon bezichtigen
en stapte naar binnen. Daar bleek
al een gezelschap buitenlanders,
voornamelijk Amerikanen, binnen
te zijn, maar een kenau-achtige
vrouwelijke tolk wilde mij meteen
terugduwen, omdat ik niet bij de
groep hoorde. „Dit zijn industrië
len", zei ze in gebrekkig Engels.
„Dat treft", zei ik sussend, „'I am
very industrial". In mijn droom
meende ik, dat ik daarmee een
woordspeling had gemaakt, maar
nu ik dit opschrijf besef ik dat ik
eigenlijk „industrious" bedoelde:
„arbeidzaam, vlijtig".
Hoe dan ook, zij begreep dat ik ook
industrieel was en liet mij verder
met rust. Op een bovenverdieping
kwam ik in gesprek met een jonge
man die in dienst van de fascisti
sche Salvadoraanse regering was
maar eigenlijk pianist wilde wor
den. Hij wilde zijn pianostudie
gaan voltooien in twee kleinereste-
den van El Salvador, die hij bij
naam noemde, maar die ik nu ver
geten ben. Hij hoopte dat ze in die
steden ook over een piano zouden
beschikken. Even later begeleidde
hij (onzichtbaar) Matislav Rostro
powitsj, die zijn cello bespeelde, zit
tend onder een openstaand raam,
dat steeds heen en weer zwaaide in
de wind, waardoor Matislav al
door moest bukken om zijn hoofd
niet te stoten. Halverwege stopte hij
met spelen en zei dat er te veel wind
stond om verder te spelen. Vervol
gens werd hem door de regering
een zeer luxe auto aangeboden. Hij
ging erin zitten, sloeg het portier
dicht, dat daarna noch van binne
nuit, noch van buitenaf meer open
gemaakt kon worden. Rostropo
witsj zat, komische grimassen ma
kend, in de auto, wij stonden er
wat hulpeloos naar te kijken.
Maar ik troK weer verder de stad
door, kwam langs allerlei winkels
met folkloristische snuisterijen en
bedacht dat ik nog iets voor Sin
terklaas moest kopen. Bij de vol
gende deur die openstond stapte ik
naar binnen. In een met tapijten
behangen grote zaal stonden enkele
tientallen, in mohammedaanse kle
dij gehulde vrouwen in een rij met
hun rug tegen de muiir, die mij al
lemaal verbaasd en nieuwsgierig
aankeken. Snuisterijen zag iic niet.
Opeens drong het tot me door dat ik
in een bordeel verzeild was ge
raakt, en ik liep met afgewend
hoofd snel door, bang dat ik door
een blik te kennen zou geven dat ik
een van die vrouwen begeerde. Dat
werd me allemaal te ingewikkeld!
Pas toen ik er aan de andere kant
weer uit was gegaan, besefte ik dat
er waarschijnlijk helemaal geen
sprake was geweest van een bor
deel, maar van een rouwplechtig-
heid na een begrafenis waar ieder
een de nabestaanden kon condole
ren! Geen wonder dat ze mij zo be
vreemd aankeken, als vreemde
eend in de bijt!
Hoe kom je aan zo'n droom? Dat je
in de nacht van de 4e op de 5e de
cember van Sinterklaasinkopen
droomt is, als je over enig invoe
lingsvermogen beschikt, nog wel te
begrijpen, maar dat bordeel, dat
achteraf een rouwreceptie zou zijn
geweest, kan ik ook met de beste wil
van de wereld niet goed duiden.
Noch als bordeel, noch als rouw-
plechtigheid, hoewel ik twee dagen
tevoren wel de scheurkalender van
Yab Yum met de nodige verbazing
had doorgebladerd (blijkbaar kun
je tegenwoordig van niks een
scheurkalender maken die ver
koopt!). Maar waarom zagen al die
vrouwen er mohammedaans uit in
San Salvador? Ik zou het echt niet
weten.
Wel weet ik waarom het zich in San
Salvador afspeelde. Voor het sla
pen gaan had ik in The Observer
over een boek getiteld „Salvador"
gelezen. En in The Sunday Times
had ik een artikel over Matislav
Rostropowitsj gelezen. Hij heeft
nog steeds heimwee. „Het Russische
volk houdt nog steeds van me, ik
ben hun culturele ambassadeur"
zegt hij in dat artikel. Die auto,
waarin hij ongewild opgesloten
raakte, is dat misschien het vrije
Westen, waarin hij ook een soort ge
vangene is? En die wind, die het
raam deed klapperen waardoor hij
niet kon spelen,- woei die uit het
oosten wellicht?
door
Henk Dam
LONDEN - Met Lord Car-
rington (64) krijgt de
NAVO een secretaris-ge
neraal die geldt als een
van de grootste diploma
ten die Engeland sinds
de Tweede Wereldoorlog
heeft voortgebracht. De
ze reputatie heeft Car-
rington vooral te danken
aan zijn vlekkeloze be
handeling van de Rho-
desische crisis.
De staat Zimbabwe zoals we die
nu kennen, zou er zonder Lord
Carrington niet gekomen zijn.
Hij haalde tijdens de Lancaster
House Conferentie van eind '79
een ware diplomatieke kracht
toer uit door dank zij reeksen
indringende gesprekken de tot
dan onverzoenlijk lijkende
partijen tot elkaar te brengen.
Was dat het hoogtepunt van zijn
loopbaan, het dieptepunt
kwam twee en een halfjaar la
ter, toen de Argentijnse invasie
van de Falkland-eilanden hem
tot aftreden dwong. In zijn ont
slagbrief schreef hij: „Veel van
de kritiek die de afgelopen da
gen op mij is geuit, is onte
recht, maar ik ben niettemin
verantwoordelijk en vind dat
ik niet kan aanblijven".
Sindsdien is weinig van hem ver
nomen. Hij werd voorzitter van
de raad van bestuur van Gene
ral Electric Company, het
grootste Britse bedrijf met uit
gebreide belangen op militair,
elektronisch en nucleair ter
rein, en leidde vanaf dat mo
ment het leven van een zaken
man.
Enige maanden geleden haalde
hij evenwel nog één keer het
nieuws toen hij kritiek uitte op
de manier van wereldpolitiek
bedrijven door de regering
Reagan. „Megafoon-diploma-
tie" was de sindsdien veel geci
teerde karakterisering die hij
daarvoor over had.
Tekenend
De uitlating is tekenend voor
Carrington. Hij houdt niet van
machtspolitiek, maar is ervan
overtuigd dat de beschaafde
traditionele middelen van de
diplomatie: praten, nog eens
praten, onderhandelen, trach
ten te overtuigen, de enige weg
vormen waarlangs internatio
nale geschillen moeten worden
opgelost.
Dat is gebleken uit zijn belang
rijkste wapenfeit, zoals gezegd
de manier waarop hij de Rho-
desische crisis oploste. Hij
stond aanvankelijk binnen de
toen nog verse regering-That-
cher vrijwel alleen in zijn over
tuiging dat er geen duurzame
regeling voor de problemen in
Rhodesië kon komen, zonder
de hulp van Nkomo en Muga
be.
Mevrouw Thatcher en haar aan
hangers wilden met deze twee
vrijheidsstrijders aanvankelijk
niet eens praten: het tweetal
werd door de meerderheid van
de Conservatieven als „terro
ristenleiders" gezien, degenen
die het eens welvarende land
Lord
Carrington
gespannen
verwachtingen.
door hun guerrillacampagnes
aan de rand van de burgeroor
log hadden gebracht.
Die burgeroorlog zou er zeker ge
komen zijn, als mevrouw That
cher haar zin had gekregen. Zij
wilde dat de leider van de blan
ke minderheid in Rhodesië,
Ian Smith, samen met de ge
matigde bisschop Muzorewa
de verantwoordelijkheid zou
krijgen voor de regering van
een onafhankelijke staat.
barrington wist haar om te pra
ten (op zichzelf al geen geringe
prestatie), en bovendien
Smith, Muzorewa, Nkomo en
Mugabe uiteindelijk op één lijn
te krijgen. De proclamatie van
de onafhankelijke staat en de
verkiezingen die tot de huidige
regering-Mugabe leidden, wa
ren ervan het resultaat.
Carringtons afschuw van ge
schreeuw en wapengekletter
blijkt ook uit de Falkland-cri
sis. Er was enige weken vóór
de Argentijnse invasie op het
Britse ministerie van buiten
landse zaken wel bekend, dat
er in Buenos Aires boze plan
nen werden uitgebroed, maar
Carrington en de top op zijn
ministerie geloofden domweg
niet in een invasie.
Dat bleek een onterechte hoop.
De man die enkele weken voor
die inval nog als zijn credo gaf:
„De macht van Engeland om
buiten de eigen grenzen op te
leggen is zo gering geworden,
dat dit bijna nooit meer een
vervanging voor diplomatie
kan zijn", moest als ambteloos
lord op 5 april 1982 toezien, hoe
de eerste Britse oorlogsbo
dems koers zetten naar de
Falkland-eilanden.
Titel
Lord Carrington werd in 1919 ge
boren met de simpelste aller
Britse namen: Peter Smith.
Toen hij 19 was, nam hij als
enige zoon van de toen net
overleden vijfde Lord Carring
ton de adellijke titel over. Dat
was in 1938. Twee jaar later
werd hij onder de wapenen ge
roepen.
Zijn vooropleiding, na Eton, de
kostschool voor dure jongens,
de niet minder prestigieuze
Royal Militairy Academy in
Sandhurst, wees al in de rich
ting van een militaire loop
baan. Voor zijn activiteiten bii
het bezette Nijmegen kreeg
Carrington in 1945 een hoge
onderscheiding, de „Military
Cross".
Eén jaar na de oorlog zei Lord
Carrington het leger vaarwel,
en begon hij aan een politieke
carrière die hem onder meer
Hoge Commissaris in Austra
lië, leider van het Hogerhuis,
voorzitter van de Conservatie
ve partij, en minister van de
fensie en van energie maakte.
Zijn ster binnen de Conservatie
ve partij was aan het eind van
de jaren '70 zó hoog gestegen,
dat hij geregeld werd genoemd
als aankomend premier. Maar
in dat opzicht had hij zijn adel
lijke titel tegen: premiers ko
men in het Engeland van van
daag voort uit de rangen van
het Lagerhuis. Carrington
heeft, als lord, zitting in het
Hogerhuis en mag daarom niet
in het Lagerhuis gekozen wor
den.
Mede daarom heette de Conser
vatieve premier in 1979 Marga
ret Thatcher, en niet Lord Car
rington. Carrington was echter
zonder twijfel de meest in
vloedrijke minister in haar ka
binet, zeker na zijn internatio
nale successen. Hij kon zich
meningsverschillen met de
premier veroorloven die geen
enkele andere minister zou
aandurven.
Charisme
Natuurlijk was (én is) Carrington
geen wonderdoener. Het cha
risma dat de Rhodesië-crisis
hem opleverde, bleek niet te
werken toen hy in 1980 en 1981
pogingen deed andere grote in
ternationale conflicten, in het
bijzonder die in het Midden-
Oosten en Afghanistan, te hel
pen oplossen.
Mensen die hem kennen, om
schrijven Carrington in de eer
ste plaats als de geboren diplo
maat, en verder als iemand met
een onafhankelijk oordeel over
zo ongeveer alles, een geestig
en aimabel mens, maar in we
zen een 'Einzelganger' (zoals
Britse profielschrijvers steeds
weer opmerken: „Hij heeft
geen echte vrienden").
De verwachtingen in Engeland
over de manier waarop Car
rington zijn nieuwe ambt zal
bekleden, zijn hooggespannen.
Algemeen wordt aangenomen
dat hij een heel ander soort se-»
cretaris-generaal zal zijn dan
zijn voorganger: moderner, di
plomatieker, minder de man
van de harde lijn.
Premier Thatcher is zonder twij
fel ook zeer tevreden over de
benoeming van Carrington,
niet omdat hij het in alles met
haar eens is (verre van dat
zelfs), maar omdat het enige lid
van haar regering dat het
slachtoffer van de Falkland-
crisis werd, nu op glanzende
wijze is teruggekomen in een
functie dié bij zijn kwaliteiten
(waarover de premier altijd
hoog heeft opgegeven) past.
Geen taken overnemen die bij overheid horen
Een werkgroep van de Generale Oudshoorn-Ridderveld (Ouds- Voor missionarissen kan dat niet liikheden ziin vastaelooen". zei Maria Hip aan haar 7nn 7iin vCr. M
Een werkgroep van de Generale
Diakonale Raad van de Her
vormde Kerk gaat een onderzoek
instellen naar de taak van de
plaatselijke diakonieën, nu de
sociale zekerheid voor bepaalde
groepen mensen onvoldoende
dreigt te worden. De taak van de
werkgroep is: de situatie zoals
die nu geworden is in kaart bren
gen en uitzoeken welke groepen
het meest bedreigd worden, wat
daaraan in concrete.gevallen kan
worden gedaan en wat de diako
nieën in elk geval niét moeten
doen. De werkgroep zal ook aan
wijzingen opstellen voor een zin
volle besteding van diakonaal
geld door plaatselijke diako-
Er wordt samengewerkt met de
taakgroep van het Algemeen
Diakonaal Bureau van de Gere
formeerde Kerken, die zich op 't
ogenblik met dezelfde zaak be
zighoudt, en met de Raad voor
Overheid en Samenleving van de
Hervormde Kerk en de afdelin
gen 'dienst' en 'sociale vragen'
van de Raad van Kerken. Het is
de bedoeling, dat de hervormde
werkgroep omstreeks april vol
gend jaar haar eerste verslag uit
brengt.
Zoals vorige week gemeld, besloot
de diakonie van Zaandam, alle
lidmaten die van een uitkering
moeten rondkomen een eenmali
ge gift van f 200 te verstrekken.
De Generale Diakonale Raad vindt
het zinvol, dat diakonieën 'naar
eer en geweten' dit soort activi
teiten ondernemen. Zij moeten er
wel op letten, geen taken over te
nemen die eigenlijk bij de over
heid thuis horen, zo meent de
raad.
Beroepen
Hervormde Kerk: aangenomen
naar Hendrik-Ido-Ambacht D.
Dekker Dirksland; bedankt voor
Oudshoorn-Ridderveld (Ouds-
hoornse kerk) A. D. H. Huysman
Purmer.
Gereformeerde Kerken: aangeno
men naar Nieuwerkerk aan de
IJssel (deelwerk) R. W. Scholten
Linschoten (deelwerk).
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: aangenomen naar
Gramsbergen M. H. de Boer
Heerde-Wapenveld.
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: bedankt voor Hilversum H.
de Graaf 's Gravenzande.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Gorinchem D. Hak
kenberg Lisse.
In september volgend jaar hoopt
de hervormde theoloog D. Boer,
docent aan de theologische fa
culteit van de Universiteit van
Amsterdam, ds. A. E. Ruys (66)
op te volgen als predikant in Ber
lijn.
Ds. Ruys is sinds 1954 predikant
van de Nederlandse gemeente in
West-Berlijn. Zij heeft voor ker
ken in het Westen vele contacten
gelegd met kerken in het oost-
blok.
(Haar oecumenische gemeente
ontvangt uit verscheidene bron
nen financiële steun. De gemeen
te heeft geen door de kerk gefi
nancierde predikantsplaats).
Geen uitkering
Missionarissen die in de Tweede
Wereldoorlog geïnterneerd zijn
geweest in een Japans kamp krij
gen geen eenmalige uitkering
van f7500 die in het algemeen
wel aan andere geïnterneerden
wordt verstrekt. Dat heeft het
Centraal Missie-Commissariaat
in Oegstgeest bekendgemaakt.
Een van de voorwaarden om deze
uitkering te krijgen is, dat door
de internering aantoonbaar in
komstenderving is opgetreden.
Voor missionarissen kan dat r
worden aangetoond, omdat de
meesten niet in loondienst waren
en geen vast salaris hadden, ter
wijl zij ook niet werden geacht
een inkomen uit bedrijf te genie
ten.
Voor zendelingen ligt dat anders.
In alle gevallen dat de zendings
arbeider een normale werkver
houding had met de zendende
instantie komt hij wél voor de
eenmalige uitkering in aanmer
king. Wie een verbintenis had
met een vereniging in Indonesië
grijpt ernaast.
Op het ogenblik verzendt het mi
nisterie van binnenlandse zaken
vele afwijzende beschikkingen
aan missionarissen, die meenden
op gelijke voet te worden behan
deld als de andere vroegere geïn
terneerden.
Opvangcentrum
'Elim' is de naam van een nieuw
'evangelisch opvangcentrum
voor jongeren' in Oosterbeek.
Het is gevestigd in een voormalig
bejaardenhuis aan de Lebretweg
70. Jongeren van 13 tot 21 jaar
kunnen er terecht voor opvang
in acute crisissituaties.
Het centrum wordt geëxploiteerd
door de stichting 'Hebron', die
zich bezighoudt met evangeli
sche hulpverlening. Er kunnen
maximaal acht mensen in 'Elim'
worden opgenomen. Van hen
wordt verwacht, dat zij zich aan
passen aan de 'evangelische
huisregels'.
Jeugd-welzijnswerker J. Simme
ring geeft leiding aan het cen
trum. Een echtpaar fungeert als
'gezinshuis-ouderpaar'. Een
team van externe deskundigen
zorgt voor advies en begeleiding.
Het centrum richt zich niet op
drugs- en alcoholverslaafden of
psychiatrische patiënten. "Wij
denken aan jongeren die door so
ciale problemen of gezinsmoei
lijkheden zijn vastgelopen",
Simmering.
Oecumene geschaad
"Rome schaadt met de
bisschopsbenoemingen de oecu
mene", schrijft professor dr. J.
Visser, bijzonder hoogleraar aan
de Utrechtse universiteit vanwe
ge de Oud-Katholieke Kerk, in
het blad van deze kerk. "Nu
komt uit, wat in 1870 in oud-ka
tholieke kring wat ongenuan
ceerd maar wel duidelijk werd
gezegd, dat bisschoppen degra
deren tot Romeinse zetbazen".
Professor Visser vindt het diep-
droevig, dat de manier waarop
'Rome' met dit ambt in eigen
kerk omspringt het opnieuw in
diskrediet kan brengen. "Daar
mee bewijst het de oecumeni
sche beweging geen dienst".
De kerken die de bisschoppelijke
structuur in de oorspronkelijke
betekenis willen bewaren, moe
ten, volgens professor Visser,
meer samenwerken om in de oe
cumenische beweging de waarde
van het bisschopsambt te tonen.
Hij denkt daarbij aan de oosters-
orthodoxe, anglicaanse, oud-ka
tholieke en sommige lutherse ker
ken.
Deuren open
Om de mensen naar de komende
kerstdiensten te krijgen, zijn in
heel Zweden hoge aanplakzuilen
geplaatst met een ster, een kerk
gebouw en de tekst 'Ons is heden
de Verlosser geboren'. De Zwe
den worden aangespoord een
echt kerstfeest te beleven door
de nachtdiensten te bezoeken.
"Uw kerk heeft haar deuren voor
u geopend".
Maria. In Zagreb (Joegoslavië) is
een studente tot vijftien dagen
hechtenis veroordeeld omdat zij
begin september in het openbaar
mededelingen had gedaan over
Maria, die aan haar zou zijn
schenen. De studente zou ook
uitspraken hebben gedaan over
komende wonderen. Als dat
wordt bewezen, krijgt zij er nog
een straf bij.
Het gevolg van haar verhaal was,
dat naar het dorp Gala, waar Ma
ria zou zijn verschenen, een
stroom mensen op gang kwam.
Defensiebelasting. De acfjunct-
secretaris van de Britse Raad van
Kerken, kanunnik Paul Oestrei-
cher, moet toch zijn achterstalli
ge belasting betalen. De angli
caanse priester had f 130 van zijn
aanslag afgetrokken uit protest
tegen de uitgaven voor kernwa
pens.
Oorlogsvoorbereiding is niet alleen
in strijd met de christelijke over
tuiging maar ook een schending
van het internationale recht, zegt
de geestelijke.
De rechter erkende zijn bezwaren.
Maar, voerde hij daarbij aan, de
verplichting om belasting te be
talen gaat uit boven het interna
tionale recht.
De kanunnik zal nu alsnog betalen,
zij het onder protest. Hij is er niet
op uit om een martelaar te wor
den.
Bijbels. Dit jaar zijn in Polen tot
nu toe 240.000 bijbels en 100.000
nieuwe testamenten verspreid.
Ze werden alle in Polen zelf ge
drukt, dankzij de bijbelgenoot
schappen, die via de Wereldbond
voor f900.000 aan papier lever
den.
De vraag naar de bijbel in Polen
blijft groeien, zo deelde me
vrouw Barbara Narzynska (War
schau), secretaris van het Poolse
bijbelgenootschap, mee.
ADVERTENTIE
FORMULIER MOET
NOOWORDEM
IN6ELEVERDI
En vergeet ook het Cijferspel niet.