Europa, huis
dat niet mag
vol ruzie
instorten
Eenheid in Suriname ver te zoeken
EG-top in Athene onder zware druk
{KERSTDINER:
VRIJDAG 2 DECEMBER 1983
Buitenland
>-
Er bestaat een droom, een heerlijke droom. „Europa", officieel de Europese Gemeenschap (EG),
waarin tien Westeuropese landen economisch samenwerken, bestaat niet meer. Nederland is
weer lekker alleen.
Weg met dat eindeloze gedreutel in Brussel en Luxemburg over melkprijzen, wijnsubsidies,
haringvangsten en staalquota's. Weg met die grenzenloze verspilling in de Europese landbouw
met zijn boterbergen, melkpoederwoestijnen en wijnzeeën. Weg ook met die onafzienbare
serie Europese topconferenties en ministerraden die dagenlang bakkelijen en steevast in ver
deeldheid eindigen.
Het is zeker een heerlijke droom, onweerstaanbaar haast aan de vooravond van de Europese
topconferentie, op 4, 5 en 6 december in Athene. De vooruitzichten voor die top zijn somber,
maandenlange voorbereidingen hebben weinig resultaat opgeleverd. De tien regeringsleiders
zullen voor de zoveelste maal met elkaar in de clinch gaan over meer geld voor Europa, de
landbouwbezuinigingen, de terugbetalingen aan Groot Brittannië, de toetreding van Spanje
en Portugal.
Over Athene valt echter de schaduw van nog veel grotere problemen. Die hebben direkt met de
economische en politieke toekomst van Europa te maken. De vrees bestaat dat de regeringslei
ders het zo druk met de eigen centen hebben, dat ze aan die grotere belangen niet toekomen.
Besluiteloosheid in Athene kan daarom dramatische gevolgen hebben.
Europa, veel mensen worden doodmoe van die eeuwige verdeeldheid, dat voortdurende geknok
voor eng-nationale belangen en ze dromen: kan Nederland er echt niet buiten, moet Europa nu
zo nodig? Onze correspondent in Brussel Ferry Mingelen peilde de meningen van Frans And-
riessen, Europees commissaris voor concurrentiezaken, Gerrit Braks, Nederlands minister
van landbouw en Piet Dankert, voorzitter van het Europese parlement. Het werd een nuchter
ontwaken.
BRUSSEL - Nederland kan niet
zonder Europa. Geen dag, is de
stellige overtuiging van Andries-
sen, Braks en Dankert. Sterker
nog, Europa kan niet zonder Eu
ropa. Natuurlijk Nederland over
leeft het alleen ook wel, maar de
prijs is hoog: verder inzakkende
economie en vele tienduizenden
werklozen extra.
door
Ferry Mingelen
Dankert: „Het verschil tussen nu
en de crisis in de jaren '30 is de
Europese Gemeenschap. Die
voorkomt dat landen hun werk
loosheid op anderen afschui
ven".
Andriessen: „Nederland is voor
een groot deel van zijn werkgele
genheid direct van de Europese
markt afhankelijk. Het probleem
is dat de man die 's ochtends de
bus neemt naar zijn werk, zich
dat niet realiseert. Het is voor
Nederland als klein land zeer be
langrijk om op zo'n grote Euro
pese markt te zitten. Als die
markt niet functioneert, komen
wij in de problemen. In deze
moeilijke tijd hebben landen de
neiging om met steun en be
scherming van hun eigen econo
mie, die markt te verstoren. Eu
ropa geeft mij de bevoegdheden
daar tegen op te treden".
Het belang van de Europese Ge
meenschap voor Nederland
blijkt niet alleen uit mooie woor-
den, maar ook uit harde cijfers.
Haast de helft van de Nederland
se economie drijft op de export.
Van de 169 miljard gulden waar
voor Nederland in 1982 expor
teerde, ging maar liefst 122 mil
jard naar andere lidstaten van de
EG. Zonder Europese samen
werking zou Nederland ook wel
naar die landen exporteren, maar
aanzienlijk minder omdat landen
dan hun grenzen naar eigen
voorkeur open en dicht kunnen
doen voor Hollandse produkten.
Een goed voorbeeld daarvan is de
Braks: verbazing... (foto anp)
landbouw, die inclusief aanver
wante industrieën zo'n half mil
joen mensen in Nederland werk
biedt en een kwart van de totale
Nederlandse export voor zijn re
kening neemt. De vrije Europese
markt met zijn 270 miljoen con
sumenten betekende voor die
sector het verschil tussen dag en
nacht.
Braks: „We moeten met verbazing
constateren dat dankzij de EG de
agrarische sector in een zo dicht
bevolkt land als Nederland heeft
overleefd in een tijd van sterke
industriële ontwikkeling. In Ne
derland wordt het functioneren
van de gemeenschappelijke
markt echter te gemakkelijk als
vanzelfsprekend aangenomen.
In de beginjaren van Europa was
de landbouw juist het grote knel
punt. De landbouwexport was
toen afhankelijk van nationale
quota's, ieder land stelde zelf
vast hoeveel kaas of eieren bij
voorbeeld men per jaar wilde in
voeren. Ook kon men ineens be
sluiten om de invoer van bijvoor
beeld kippen niet uit Nederland
maar uit Amerika te betrekken.
Dan zakte hier de hele markt in
elkaar. Dat heeft in de jaren '60
nog tot de beruchte kippenoorlo-
gen met de VS geleid, waarbij
zelfs president Kennedy moest
ingrijpen".
„Sinds de gemeenschappelijke Eu
ropese landbouwpolitiek ont
stond, is dat allemaal voorbij.
Die politiek werd mogelijk door
de invoering van de financiële
solidariteit, de kosten van de Eu
ropese landbouw worden niet
nationaal maar via Brussel be
taald. Ik hoef nu minister Ru-
ding (financiën) niet uit te leggen
waarom Nederland aan Italiaan
se olijfolie moet meebetalen. Was
dat wel het geval, dan zou ieder
land alleen Europese landbouw-
maatregelen steunen waar het
zelf profijt van heeft en komt er
van een gemeenschappelijke
landbouwpolitiek niets terecht".
Braks erkent dat deze financiële
solidariteit in gevaar komt nu de
landbouwuitgaven alsmaar door
stijgen en momenteel zo'n twee
derde van de Europese begroting
opslokken. De combinatie van
gegarandeerde minimumprijzen
voor ongelimiteerde hoeveelhe
den produkten, gekoppeld aan
forse jaarlijkse prijsverhogingen
(in de afgelopen drie jaar 25 pro
cent) hebben tot enorme,
geldverslindende overschotten
geleid die ook Braks als „verspil
ling" kenmerkt. Om die over-
schotproduktie af te remmen en
de Europese landbouwpolitiek
voor de langere termijn te red
den, is ook Braks bereid tot in
grijpende maatregelen. Zo kun
nen de Nederlandse zuivelboe-
ren rekenen op een heffing op de
meerproduktie van melk (de zgn.
superheffing). De boeren krijgen
van de EG 75 cent per liter melk
voor een gegarandeerde hoeveel
heid. Voor iedere liter meer ont
vangt hij slechts 0,25.
Waar Braks zich nadrukkelijk te
gen verzet, is de indruk dat Ne
derland zoveel van Europa profi
teert, zo afhankelijk van Europa
is, dat het hu eenzijdig extra of
fers moet brengen om de Euro
pese samenwerking te redden.
Stel dat Europa onderuit gaat,
overleeft de Nederlandse land
bouw dat? Braks: „Als ze ons tot
dat gevecht dwingen, dan is het
nog maar de vraag of de Neder
landse landbouw er slechter van
afkomt dan in andere landen.
Maar het zal altijd een enorme
achteruitgang en chaos beteke
nen. De belangen in Europa zijn
enorm verstrengeld, andere lan
den zijn net zo goed van Europa
en de Europese markt afhanke
lijk. De indirecte voordelen voor
de industrie en de dienstensector
zijn zeker even groot als de direc
te voordelen voor de landbouw.
Geen land is toch nog groot ge
noeg om zelfstandig bijvoor
beeld de technologische vernieu
wing aan te kunnen".
Wat Andriessen en Dankert be
treft, heeft Braks daarmee pre
cies de koe bij de horens gevat.
Europa is zo bezig met die land
bouw, het Britse budget, etc. dat
er nauwelijks tijd en energie over
blijven om te denken aan de toch
al niet zo rooskleurige toekomst,
en dat is toch hard nodig.
Dankert: „Dankzij de EG houdt
Philips nu de concurrentie met
Japan en de VS nog vol. Men
heeft nog een paar jaar de tijd.
Als er echter geen Europese in
dustriepolitiek van de grond
komt, dan kan je het wel verge
ten, dan zijn de 4 miljoen Euro
pese werknemers in de moderne
technologie in 1990 ook werk
loos. In Washington praten ze nu
al zelden nfeer over Europa. Ja
pan en Zuidoost-Azië, dat is de
wereld waar het economisch ge
beurt. Als de topconferentie in
Athene de huidige Europese pro
blemen niet oplost en zo de weg
vrijmaakt voor de industrie, dan
gaat Europa de weg op van de
onderontwikkeling".
De Europese lidstaten, zo is de in
druk, zijn zich wel bewust van
die langere termijn belangen.
Maar omdat we vandaag met gro
te financiële problemen zitten, is
hun aandacht toch voornamelijk
geconcentreerd op de vraag: hoe
veel betaal ik direct aan Europa
en hoeveel krijg ik daarvoor te
rug. Voor Nederland is die ba
lans overigens ook voor 1983 niet
ongunstig. Nederland betaalt
zo'n 4,1 miljard gulden aan Brus
sel en krijgt via landbouwrestitu-
ties nog steeds 400 miljoen gul
den meer uit de Brusselse kas te
rug. Het probleem is dat die beta
lingen door de minister van fi
nanciën worden gedaan en dat
de Europese lusten naar de indi
viduele boeren toevloeien. Om
die reden kijkt minister Ruding
ook op iedere miljoen die hij ex
tra naar de Gemeenschap moet
afschuiven.
Dankert: „Die nadruk op de lusten
en lasten is een van de grote ver
rottingsverschijnselen in Euro-
Andriessen: „Het Europese den
ken van de nationale regeringen
is verschraald door de financiële
problemen. Men stelt de verkeer
de prioriteiten. Er is sprake van
slijtage. We hebben in Europa de
eerste generatie van optimisten
gehad, nu is er de tweede genera
tie, die is sceptisch, die probeert
er zoveel mogelijk voor zichzelf
uit te halen. Na de succes-story
van de landbouw is er niets meer
bijgekomen en dat leidt tot ge
brek aan motivering".
behouden, anders is Europa ook
politiek niet verder te ontwikke
len. Politici kunnen natuurlijk
denken dat ze met rommelen in
de marge de zaak overeind hou
den, maar uiteindelijk zullen we
dan een tweederangs gebied in
de wereld worden".
ADVERTENTIE
Andriessen: verschraling..
nanciële perikelen en de land
bouw op de agenda, in feite gaat
het om het overleven van Europa
zelf. Braks: „Een mislukking zou
catastrofaal zijn. Dankert: „Er
zullen krachten optreden die Eu
ropa uit elkaar trekken. Frank
rijk zal zijn landbouw nationaal
gaan financieren en daarmee de
landbouwpolitiek om zeep kun
nen helpen. Duitsland zal zich af
vragen of het niet beter op eigen
kracht, in samenwerking met
Oost-Europa de industriële ver
nieuwing kan realiseren. Ze wor
den zo moe van dat geknok in de
EG. En daarbij komt dat Stolten-
berg (de minister van financiën)
toch al niet als zo'n Europese
denker bekend staat. In Frank
rijk maakt men zich grote zorgen
over het mogelijke Duitse natio
nalisme. De Frans-Duitse verzoe
ning lag aan de wortel van de Eu
ropese Gemeenschap. Wat blijft
er van Europa over als die band
verdwijnt? In Athene gaat het
dus in feite ook om de politieke
toekomst van Europa".
Andriessen: „Ik vrees dat het mis
lukken van Athene meer is dan
het mislukken van de zoveelste
Europese Raad. De vraag is of de
mensen hun vertrouwen in de
onderneming Europa kunnen
S DIRECTEUREN, J
VOORZITTERSen j
PENNINGMEESTERS j
vier uw
#met bedrijf, vereniging enz. in
j HET RECHTHUIS J
aandeAmstel
UITHOORN S
0 gedurende de gehele maand
december presenteren wij 5
speciale Kerstmenu's. 0
J Wij zorgen voor een feestelijk
0 aangeklede zaal met kerstboom
en dinertafel in Kerstsfeer. J
BEL: 02975-61380 J
voor uitgebreide informatie
Schans 32 V
PARAMARIBO - Wie houdt wie
voor de gek. Deze gevleugelde
woorden van de Surinaamse le
gerleider Desi Bouterse tijdens
de proclamatie van de Eenheids
beweging 'Stanvaste', dreigen
door de jongste coup-poging
meer op zijn eigen beleid te
slaan, dan zoals hij bedoelde op
de houding van Nederland te
genover de mensenrechten. Ne
derland, zei hij op 24 november,
praat niet over mensenrechten
als er zaken gedaan moeten wor
den, maar die mensenrechten
komen wel om de hoek als de
ontwikkelingshulp in het geding
is. Maar de vraag is, of Bouterse
zowel het Surinaamse volk als de
buitenlandse pers zelf niet voor
de gek houdt, als het gaat om de
zo zeer gewenste eenheid onder
het volk, nodig ter ondersteu
ning van zijn leiderschap.
door
Geert van Brakel
Na een jaar van betrekkelijke rust,
een soort angstige windstilte na
de verschrikkelijke gebeurtenis
sen van 8 en 9 december, toen
ten minste 15 vooraanstaande
Surinamers om het leven werden
gebracht, heeft de mededeling
van deze week, dat er opnieuw
een poging tot staatsgreep was
voorkomen, de verdeeldheid tus
sen de verschillende bevolkings
groepen alleen maar versterkt.
De gissingen naar waar dit alle
maal toe moet leiden, zijn weer
groot. Niemand weet er het fijne
van, maar gezien de ervaringen
van een jaar geleden, spreken ve
len de vrees uit dat een deel van
de arrestanten, van wie er twee
aan de pers werden getoond, het
leven er wel eens bij zou kunnen
inschieten. En juist kort na de
verklaring van Bouterse waarin
hij plechtig beloofde dat de ge
beurtenissen van 8 en 9 decem
ber nooit meer herhaald zouden
worden, doemt deze dreiging
weer levensgroot op.
De vraag is natuurlijk, of de gepre
senteerde arrestanten inderdaad
bij een poging tot omverwerpen
van het huidige Surinaamse be
wind waren betrokken. De be
kentenis van een van hen klonk,
nadat hem door zijn bewakers
van de militaire politie de hand
boeien waren afgedaan, niet erg
overtuigend. De man maakte een
doodsbange indruk, stak eerst
uitvoerig een sigaret op en nam
een slok water, voordat hij geluid
uit zijn keel kon produceren. De
andere verdachte moest worden
aangespoord tot harder praten.
Op zijn borst was een brandplek
te zien, net boven de opening van
zijn overhemd. De moeder van
een verdachte heeft verklaard
dat haar jongste zoon ernstig was
mishandeld: „Hij was bont en
Hindoestanen hebben moeite inet revolutie van Bouterse
blauw, ja bijna halfdood", zei ze
letterlijk. Hoe het waarheidsge
halte van de bekentenissen moet
worden ingeschat, laat zich ra
den.
Duizend gulden
Ook zou er sprake zijn van bedra
gen van duizend gulden, maar
drie van de verdachten maken
deel uit van een hardwerkende
Hindoestaanse familie. Wie is zo
gek om voor duizend gulden zijn
leven te wagen, terwijl er overal
verklikkers rondlopen.
Dat zijn wel de meest gehoorde op
merkingen in Paramaribo naar
aanleiding van de gepresenteer
de verijdelde coup-poging. Velen
zijn pessimistisch over de afloop.
Het ziet er allemaal heel erg drei
gend uit en dat wordt behoorlijk
uitgebuit: tot driemaal toe heeft
de Surinaamse televisie de pers
conferentie uitgezonden. Er
mochten geen vragen gesteld
worden, en iedereen, ook de Ne
derlandse pers. hield zich daar
opvallend goed aan. Ongetwij
feld is de reputatie van sergeant
majoor Zeeuw en zijn militaire
politie, die onder en boven de
wet kunnen opereren, daar debet
aan. Het is zelfs zo erg, dat ook de
kerkelijke leiders, die zijn ver
enigd in het Comité Christelijke
Kerken (CCK), in het openbaar
geen uitspraken wensen te doen,
uit angst voor een confrontatie.
Maar ook de signalen uit het be
leidscentrum, dat samen met de
ministerraad spoedberaad heeft
gehouden over de ontdekte
coup-poging, zijn niet erg duide
lijk en wijzen er zeker niet op dat
het land op het nippertje is ont
snapt aan chaos, zoals comman
dant Zeeuw deed voorkomen.
Als er dan zo'n grote angst is
voor een groot complot, dan zou
toch zeker de avondklok, die pas
om 12 uur 's nachts ingaat, dras
tisch moeten worden vervroegd.
Tenzij natuurlijk de militaire po
litie het gevoel heeft voldoende
onder de opposanten van het be
wind te hebben huisgehouden.
In ieder geval op een dusdanige
manier, dat niemand het meer in
zijn hoofd zal halen openlijk te
gen de revolutie te zijn.
Hindoestanen
De afgelopen week zijn er op veel
plaatsen mensen voor verhoor
De persconferentie waarop de gearresteerde Linfeld werd ondervraagd en een 'bekentenis' aflegde: niet erg
opgepakt, en velen daarvan zijn
later weer vrijgelaten. De aantal
len lopen uiteen van 67 tót zeker
90.
Het Hindoestaanse volksdeel
goed voor een ruime inbreng
voor de Surinaamse economie,
en bijgevolg veelal te vinden in
het middelgrote en grote zaken
leven - heeft moeite met de re
volutie. Die zou in wezen slechts
de minder bedeelden in de sa
menleving, de creolen, ten goede
komen. Als een van de doelstel
lingen van de revolutie geldt dat
Surinamers deel uitmaken van
één volk met dezelfde rechten en
plichten. De Hindoestanen vin
den dat de creolen daar alleen
maar baat bij hebben en dat zij
onevenredig veel moeten inleve
ren. Vandaar dat de revolutie ei
genlijk in grote mate een creool
se zaak is.
Als je kijkt naar de volkscomités,
dan is dat in grote lijnen ook zo.
Slechts 10 procent - en die
schatting werd door velen nog te
hoog geacht - van de volkscomi
téleden is Hindoestaan. Daarom
was het in Nieuw-Nickerie -
waar deze week op grote schaal
naar contra-revolutionairen is
gespeurd omdat daar voor het
merendeel Hindoestanen wonen
- zo moeilijk om die volkscomi
tés behoorlijk van de -grond te
krijgen.
Bij de december-coup van 1982
zijn ook onevenredig veel Hin
doestanen gedood, en de rouw
om die doden is nog lang niet
verwerkt. Om die reden spraken
kwade tongen al weken geleden
over allerlei wraakacties die er
vanuit het Hindoestaanse kamp
te verwachten zouden zijn op en
rond de komende 8e december.
De kloof tussen creolen en Hin
doestanen neemt door deze ont
wikkelingen eigenlijk alleen
maar toe. En in dat licht bezien is
de proclamatie van de Eenheids
beweging 'Stanvaste' bij voor
baat een mislukking te noemen.
Natuurlijk, legerleider Bouterse
zei erbij: dit is het begin, van
hieruit moeten wij verder. Maar
een valse start - en dat kun je na
de jongste onthullingen over te
genstand in het land toch wel
zeggen is niet erg veelbelo
vend voor de toekomst.
De wonden van 8 december '82 zijn
nog diep, aan beide zijden, en de
sporen ervan zijn duidelijk zicht
baar. Misschien dat de Suri
naamse kinderen, die in behoor
lijk groten getale aanwezig wa
ren bij de proclamatie van de
Eenheidsbeweging, in de verre
toekomst nog eens voor de zo ge
wenste eenheid kunnen zorgen.
Het spanningsveld tussen Hin
doestanen enerzijds en creolen
en Javanen anderzijds is voor de
korte termijn duidelijk te groot.
Om dat op te heffen, zo wordt er
in Suriname gezegd, heb je ten
minste een generatie de tijd no
dig.
Afleiding
Door de coup-poging is heel duide
lijk de aandacht van het Suri
naamse volk van de Stanvaste-
beweging afgeleid. Er wordt op
straat en elders over niets anders
meer gepraat. Iedereen heeft -
en dat is een bekend fenomeen
in Suriname - wel iemand in zijn
of haar omgeving die er wat meer
van weet.
Het kan een strategie zijn van het
bewind, maar het tegendeel ge
beurt van wat het wil bereiken.
Een oorzaak daarvan is te vinden
in de grote onderlinge onenig
heid in de top. Om geen verschil
lende standpunten naar buiten
uit te dragen, hebben alle belang
rijke regeringsfunctionarissen,
inclusief Bouterse zelf, de inter
nationale pers en zeker de Ne
derlandse pers geen aparte inter
views toegestaan. Dat is van te
voren afgesproken en men heeft
zich daar ook aan gehouden.
Het is misschien een niet zo onver
standige maatregel, want het is
een publiek geheim dat de leden
van de Progressieve Landbou
werspartij (PALU) pas op het al
lerlaatste moment by de voorbe
reidingen van de eenheidsbewe
ging zijn betrokken.
Voortrekkers daarvan zijn de voor
malige minister van buitenland
se zaken Harvey Naarendorp.
thans directeur van het kabinet
van Bouterse, en de Revolutio
naire Volks Partij (RVP). De eer
ste groep ziet meer in een hechte
re band met de Verenigde Staten
en Brazilië, de laatsten dringen
aan op herstel van de band met
Nederland, zodat de ontwikke
lingsgelden weer kunnen toe
stromen. De eenheid is dus ver
der weg dan ooit. En als eenzame
figuur aan de top staat legerlei
der Bouterse zelf als een soort
gevangene van de nog 13 overge
bleven militairen van de groep
van 16 van de eerste echte coup,
die van 25 februari 1980.
Als hij eenheid wil bereiken, dan
moet hij stoppen met per decreet
regeren en moet hij de noodtoe
stand opheffen, zegt men in Pa
ramaribo. Maar zijn probleem is,
dat hij dan de andere twaalf mili
tairen ervan moet overtuigen dat
er rechten bestaan voor burgers
en dat zij, als militair, daar geen
schade van hoeven te ondervin
den. En de patstelling tussen
RVP en PALU moet uitgewerkt
worden. Een probleem om U te
gen te zeggen.
Normalisering
Maar toch zijn er, al zijn ze heel
pril, geluidjes te horen dat er een
mogelijkheid van normalisering
in zit. Niet in één keer, maar met
kleine stapjes. Daarom is de
jongste coup-poging zo frustre
rend en lijkt Bouterse terug naar
AF gestuurd. Helemaal verloren
is het echter nog niet. Op het gro
te schaakbord van het spel tus
sen Nederland en Suriname,
waarbij het om de knikkers, de
ontwikkelingshulp en minder
om het spel gaat, lijken wat ope
ningen aanwezig. De volgende
zetten, al hebben die niets met el
kaar te maken en ontbreekt enig
verband, lijken mogelijk.
In de eerste plaats wordt de voor
malige minister Ata Ula direc
teur van de SLM (Surinaamse
Luchtvaart Maatschappij). Be
velhebber Bouterse versprak
zich tijdens zijn redevoering vo
rige week donderdag: de huidige
directeur van de SLM, Mungra,
zal naar Nederland vertrekken
om daar ambassadeur Herren-
berg te gaan vervangen. Hoewel
Mungra zich bij de conflicten
met de KLM soms zo heeft laten
gaan, dat men in Nederland be
zorgd de wenkbrauwen optrok,
is hij toch de man die de immer
vriendschappelijke relatie tus
sen de beide luchtvaartmaat
schappijen voorop heeft gesteld.
Door de politieke keuze van de Su
rinaamse regering heeft hij zich
in een verbreking van het lucht
vaartverdrag moeten schikken,
maatr de onderhandelingen gaan
binnenkort weer van start. Voor
de heer Herrenberg wordt ge
dacht aan een belangrijke rol in
de contacten met Cuba, die door
Bouterse nog immer als vriend
schappelijk worden geken
schetst. Daarnaast komen er
steeds meer onofficiële gezanten
van Suriname naar Nederland,
zoals deze week nog vakbonds
leider Fred Derby, en zijn er po
gingen ondernomen progressie
ve Nederlandse politici naar Su
riname te krijgen. Het lijkt erop
dat men door verschuivingen wil
trachten lastige klippen te om
zeilen.
De voorlopig laatste zet, van Ne
derlandse kant ditmaal, is mis
schien wel de meest interessan
te: ambassadeur Hoekman in Pa
ramaribo wordt directeur-gene
raal bij het ministerie van ont
wikkelingssamenwerking. Hij is
de man die uitstekende contac
ten heeft in de gehele Surinaam
se samenleving. Van hem kan
verwacht worden dat hij een af
gewogen oordeel geeft als er
lichtpunten in de ontwikkelin
gen in Suriname zijn te ontdek
ken.
Suriname kan met de juiste afhan
deling van de coup-poging van
vorige week bewijzen tot een po
sitieve benadering van de men-
senrechtenpositie te willen ko
men, en intussen moeten er ook
nog tal van andere structurele
problemen, zowel in ons land als
in Suriname, worden aangepakt.
Hulp komt er als er concrete
stappen komen. Niet op basis
van welk knap verhaal dan ook,
zoals het in het basisconcept
voor de Eenheidsbeweging ei
genlijk al staat.
Dankert: herstel nodig
