c Rentedaling blijft uit Een lappenpop met echt adoptiebewijs Lokale reclame brengt vrije pers in gevaar" Kort zakelijk 'EG-heffing audio-disc verwoest samenwerking' Minister Regan: tekort bedreigt herstel Uitzendwerk in het slop Sanering in bakkerij mislukt, Kamer boos Amerikaans kerstcadeau: Beurs Amsterdam 1 DONDERDAG 1 DECEMBER 1983 Economie Scheepvaart De Britse scheepvaart wordt met uitsterven bedreigd. Dit zegt de Britse Maritime League, een groep politici en deskundigen op scheepvaartgebied, in een rap port dat woensdag is versche nen. Sinds 1975 is het aantal Brit se schepen van meer dan hon derd ton met vijftig procent afge nomen. Als dat zo doorgaat zijn er in 1990 geen Britse zeesche pen meer, aldus de League. De groep wijt de misère in de scheepvaart aan de inzinking van de wereldhandel en aan de concurrentie van de Sowjet-Unie en de ontwikkelingslanden. Hanomag De Westduitse fabriek van be drijfsvoertuigen en bouwmachi- nes Hanomag GmbH, dochteron derneming van het in surséance van betaling verkerende concern IBH Holding, heeft in 1982 een verlies van 35,7 miljoen mark ge leden na een winst van zes mil joen mark in het voorgaande jaar. De omzet bedroeg verleden jaar 448,6 miljoen mark tegen in 1981 461,1 miljoen. Van de omzet van 1982 kwam 271,3 miljoen mark in het buitenland tot stand. Hanomag is dezer dagen uit haar ergste financiële moeilijkheden gered door middel van een boe delkrediet. Zoutjes Smiths Food Group (cocktail zoutjes) heeft in het op 30 april geeindigde boekjaar 1982-1983 de omzet verder zien stijgen met 4,2 pet of bijna f 5 miljoen tot f 124 miljoen. Smiths (700 mede werkers) heeft bedrijven in Broek op Langedijk, Raams- donksveer en in België. De groep maakt deel uit van het Ameri kaanse General Mills-concern, die dit jaar een omzet heeft van f 15 miljard. De nu 25 jaar bestaan de Smiths profiteerde de afgelo pen jaren van de groeiende markt voor chips en aanverwan te artrikelen. Inflatie De inflatie in de Europese Ge meenschap in de twaalf maan den tot en met oktober heeft ge middeld 8,4 procent bedragen. Dat was iets minder dan de 8,5 procent in het jaar 1982 tot eind september. De inflatie is nog steeds het geringst in Nederland. Griekenland en Italië hebben de hoogste inflatiecijfers. De infla tiepercentages voor de tien EG- landen in de twaalf maanden tot en met oktober zijn als volgt: Ne derland 2,4, West-Duitsland 2,6, Groot-Brittannië 5,0, Denemar ken 5,3, België 6,5, Luxemburg 8,4, Ierland 10,0, Frankrijk 10,3, Italië 13,3 en Griekenland 20,8. Lening Brazilië Brazilië heeft gisteren 1,05 miljard dollar overgemaakt aan de Bank voor Internationale Betalingen (BIB) in Bazel. Daarmee heeft het een overbruggingskrediet van 1,45 miljard dollar dat het dit vooijaar via de BIB van een aan tal westerse landen plus Saoedi- Arabië verkreeg volledig afge lost. Brazilië was met de aflos sing 800 miljoen dollar achterop geraakt doordat het Internatio nale Monetaire Fonds (IMF), dat begin dit jaar 4,9 miljard dollar toezegde, de overmaking van geld staakte toen de Braziliaanse regering niet kon voldoen aan de economische voorwaarden van het fonds: Inmiddels heeft Brazi lië met het IMF overeenstem ming bereikt over een.nieuw her stelplan. Groenteveiling Katwijk aan den Rijn. Van 30 november. Andijvie per kg. 0,79; boerekool per kg. 0,59—0,66; waspeen A I per kist 15,00-28,70; B I 7,50-21,00; C I 6,90-9,80. Aanvoer: 120 ton. Breekpeen B I per kist 3,90; C I 5,40-11,70; schorseneren A I 1,32; B 0,78; selderij 0,41. TOKIO (GPD) - Het Japanse mi nisterie van internationale han del en industrie (MITI) heeft het EG-besluit om de invoerrechten op audio-discafspeelapparatuur te verdubbelen „buitengewoon betreurenswaardig" genoemd. De Europese Ministerraad be sloot afgelopen dinsdag tot het verhogen van de heffing tot 19 procent om de Europese indus trie te beschermen tegen de Ja panse concurrentie. Van Japanse kant werd de juridische juistheid van de EG-beslissing niet aange vallen, maar werd wel gezegd dat toekomstig samenwerking op het gebied van hoge technologie erdoor bemoeilijkt wordt. Vooral Philips zal van de nieuwe regeling, die drie jaar van kracht zal zijn, profiteren als enige grote producent van audio-discappara- tuur binnen de Europese Ge meenschap. De nieuwe audio- disc, die muziek van een schijfje afleest met laserstralen, is voor een groot deel een vinding van Philips zelf. Maar nog geen jaar nadat het apparaat in de winkels verscheen, kan het Nederlandse bedrijf al niet meer op tegen de Japanse concurrentie, die nu al een tweede generatie van goed kopere modellen op de markt heeft gebracht. Uit protest tegen de EG-maatregel heeft de Japanse regering laten weten niet aanwezig te zullen zijn op een door de EG bijeen ge roepen vergadering om over compensatie te praten. Volgens de internationale overeenkomst over tarieven en handel (GATT) moet de EG aan Japan compen satie aanbieden door de invoer rechten op andere produkten te verlagen. De Japanse regering meent dat de EG-maatregel in strijd is met de algemeen aan vaarde regel dat dit soort verho gingen van de invoerrechten pas drie jaar na het op de markt ko men van een nieuw produkt wordt opgelegd. Een woordvoerder van de grootste Japanse vereniging van elektro nische fabrikanten zei dat het EG-besluit „een verwoestende klap zal geven aan industriële sa menwerking, niet alleen tussen Japan en Europa, maar ook in ternationaal". De vereniging vreest dat hiermee een precedent is geschapen door preventieve protectie van nieuwe hoogtech nologische produkten. DEN HAAG (GPD/Reuter) De hoge rentestand in de VS en de daarmee ge paard gaande hoge dollar koers zullen voorlopig nog wel voortduren. Er is geen hoop op dat daar „morgen, volgende week of het komende jaar" ver andering in komt. Dat verklaarde gisteren de Ameri kaanse minister van handel, Mal colm Baldridge, tijdens een door de Amerikaanse ambassade gearrangeerde persconferentie via een gesloten circuit. Journa listen in Rome, Bonn, Brussel, Genève, Londen en Den Haag konden rechtstreeks vragen stel len aan de Amerikaanse be windsman. Vele Westeuropese bedrijven zijn als gevolg van de dure dollar in moeilijkheden geraakt doordat de grondstofprijzen stegen. De Westeuropese landen oefenen druk uit op Washington om de rentestand, die de Amerikanen kunstmatig hoog zouden hou den, verlaagd te krijgen. Ze zien in deze Amerikaanse ingreep een verkapt protectionistische maat regel. Minister Baldridge ver klaarde dat zijn regering alle moeite doet om de hoge rente voet weer tot „een normale stand" te brengen. Maar daar is op het ogenblik nog geen oplos sing voor gevonden, zei hij. Baldridge verklaarde dat op de ko mende topconferentie met de EG-landen in Athene de kwes ties van de staalprijzen en de ex port van landbouwprodukten naar de VS ter sprake zullen ko men. Een van de hete hangijzers is het staalconflict met de VS. Er bestaat nog steeds geen overeen stemming over de beloofde com pensatie voor de speciale heffing die Washington onder druk van de Amerikaanse staalindustrie heeft gelegd op 'speciaal' staal dat de Westeuropese staalbedrij ven tegen dumpprijzen op de Amerikaanse markt brengen. Wat deze kwestie betreft, heeft de Amerikaanse regering wel al le hoop dat met de EG-landen overeenstemming daarover wordt bereikt. De minister signaleerde een ople ving van de economie in zijn land. Dat blijkt uit het feit dat het inkomen van de Amerikaan in de afgelopen veertien maanden met 10 procent is gestegen. Zij colle ga Donald Regan van financiën verklaarde echter in Washington, dat de forse tekorten op de Ame rikaanse begroting het econo misch herstel in de VS in gevaar brengen. Hij maakte tevens dui delijk dat de regering de tekor ten wil verminderen via beper king van de uitgaven en niet door middel van belastingverho ging. Regan zei in een toespraak tot za kenlieden in Washington dat het begrotingstekort een gevaar vormt voor alles wat de regering probeert te bereiken. Het was voor het eerst sinds maanden dat er van de kant van de regering werd gesproken over de schade lijke gevolgen van de tekorten. r UTRECHT - De Rabobank heeft gisteren het nieuwe, zeer opvallende hoofdkantoor in Utrecht in gebruik genomen. Het gebouw, dat 200 miljoen heeft gekost, ts voorzien van 16.600 vierkante meter spiegelglas. Mede dankzij de glasvezel kan in het gebouw vijftig procent op energiekosten worden bespaard. Vijftig huizen die tegenover het nieuwe hoofdkantoor staan, zullen op kosten van de Rabo-bank van zonneweringen worden voorzien. Als de zon laag staat in het westen zouden de bewoners anders van twee kanten de zon binnen krijgen. ,Foto anp>. DEN HAAG (ANP) - Het aan tal uitzendkrachten is in 1981 en 1982 afgenomen. In 1981 zonden de uitzendbureaus per dag gemiddeld ongeveer 37.100 mensen uit, dat was 31,5 procent minder dan in 1980. In 1982 bedroeg het ge middeld aantal uitgezonden arbeidskrachten per dag on geveer 30.800, een afname van ongeveer 17 procent ver geleken met 1981. Dit blijkt uit een verslag over de uitvoering van de wet op het ter beschikking stellen van arbeidskrachten in 1981 en 1982. Minister De Koning van sociale zaken en werkge legenheid heeft dat naar de Tweede Kamer gestuurd. In 1981 hadden in totaal 389 uit zendbureaus een vergun ning. In 1982 bedroeg dit aan tal 376. Ook hier is sprake van een te rugloop: in 1980 waren er 447 vergunninghouders, in 1979 434 en in 1978 485. DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Piet van Zeil zal waarschijnlijk volgende week in de Tweede Kamer moeten verschijnen omdat de fracties van PvdA, CDA en WD niet tevreden zijn over de gang van zaken rond de sanering van het bakkersbedrijf. Van Zeil deelde de vaste kamercommissie voor het midden- en kleinbe drijf en voor landbouw gisteren mee dat de herstructuering van de bakkerijsector als mislukt moet worden beschouwd. Er bestaat een overcapaciteit van 38.000 balen meel op weekbasis. De sanering ging uit van het terugbrengen van die overcapaciteit met 23.000 balen, waar van 15.000 bij de grote bakkerij-industrie. Het resultaat komt echter neer op 13.000 balen terwijl er intentieverklaringen tot capaciteitsver mindering met 3.000 liggen. Er is dus onvoldoende bereidheid bij het bedrijfsleven, aldus de staatssecretaris van economische zaken. Toch heeft het kabinet besloten nog iets te doen. De uitkoop van bedrij ven in het kader van een bedrijfsbeëindigings-hulpregeling zal tot en met december 1983 geleden. Minister De Koning van sociale zaken en werkgelegenheid is bereid goedkeuring te verlenen aan de sociale para graaf voor werknemers die hun baan verliezen indien een deel van de overcapaciteit uit de markt verdwijnt. De minimum consumentenprijs voor brood zal gehandhaafd blijven, al I lijkt het juist de kostenstructuur in deze sector aan een onderzoek te onderwerpen. De zogenaamde meelheffing van 2 gulden 20 per 100 kg zal niet tot 1989, maar tot „ergens in 1987 gehandhaafd blijven." een deel daarvan wordt gebruikt voor de herstructurering, het andere deel voor broodreclame en vakopleiding. WASHINGTON (GPD) - Be richt uit de Amerikaanse sa menleving: in warenhuizen alom in de Verenigde Staten zijn kopers van kerstgescherf- ken, in strijd met de -bedoe ling, bitter slaags geraakt. Van uit het Verre Oosten brengen chartervliegtuigen nieuwe be voorrading met de laatste rage die de VS heeft gegrepen: on nozel, beminnelijk, onderne mend. brutaal of zelfs gemeen ogende lappenpoppen. Ze he ten de Cabbage Patch Kids (of te wel de Kindjes uit het Kool veld) en geen twee zijn er ge lijk. Waar Nederlandse kinderen voorheen het raadsel van de voortplanting doorgaans ver klaard kregen met behulp van de ooievaar, meer dan de boe renkool, speelt zich dat wat de VS betreft voornamelijk af in door Henk Kolb de tuinbouw, waar tussen de kool nog wel eens een kindje zou worden aangetroffen. En degene die de meeste heeft ge vonden, is de 28-jarige Xavier Roberts uit de staat Georgia. Tegenwoordig heeft hy dure auto's, een duur huis, dure stu dio's en veel burgermansge- rief. Zeven jaar geleden (be trekkelijk arm, niet een van de slimsten, maar wel geduldig en handvaardig) begon hij pop pen te maken, die hij de ge zichten gaf van zijn vele neef jes en nichtjes. Babyland Hospital Roberts verkocht de dingen op vlooienmarkten, hobby-beur zen en andere evenementen, die kleine gemeenschappen met hartstochtelijke toewij ding organiseren om aan tome loze verveling te ontsnappen. Aanvankelijk vroeg hij dertig dollar per stuk, en met de vraag steeg de prijs tot 125 dol lar. Hij huurde niet alleen zijn moeder, een bekwaam hand- werkster, maar ook nog drie meisjes voor meer produktie. Hij bedacht 'Babyland Hospi tal' en als grootste 'gimmick' echt gedrukte adoptiepapieren voor de vondelingen uit het koolveld. Kniesorige betweters hebben daartegen nu protest aangehe ven, omdat adoptie een te ern stige zaak is voor speelgoede ren, maar deze geluiden zijn ten onder gegaan in de donde rende hoefslag van een voor de Kerst gretig inkopend publiek. Xavier Roberts zegt dat hij zelf ongeveer 250.000 poppen heeft gemaakt, maar tegenwoordig buigen de nijvere arbeiders van Hong Kong zich over crea ties die in zijn naam worden verkocht. Chartervliegtuigen brengen hun produktie naar de VS. Tegen Kerstmis zegt Ro berts zijn er 2,5 miljoen van verkocht en dan is de vraag nog lang niet gedekt 3.000,- per stuk De poppen zijn zo schaars en een 'item' tevens dat zo goed past bij Amerika's onophoudelijk zoeken naar nieuwe status symbolen en troeteldingetjes die de aandacht ietwat afleiden van de barse dreiging van het atoom, dat er een 'zwarte markt' is ontstaan waar zij al duizend dollar per stuk op brengen. Let wel, tegen de hui dige koers is dat 3000 gulden per stuk. Roberts spreekt dan ook niet meer van poppen, maar van 'soft sculptures', klei ne kunstwerkjes met eigen in dividualiteit. Verrassend genoeg: negentig procent van de aanvankelijke kopers waren volwassenen. De kinderen kwamen later pas. Roberts zegt braaf dat een beetje vervelend te vinden, „want kinderen zijn zó ver wend tegenwoordig en zouden zo'n pop wel eens in een paar dagen kunnen vernielen". Vandaar de belofte 'per adop tie', dat zij er goed voor moeten zorgen. En uiteraard een hele nevenindustrie van veijaars- kaarten en een contactclub voor 'ouders'. Een persoon heeft volgens de vader van al de koolkindjes niet minder dan 97 van de lummeltjes in huis genomen. In de vaktermen van Amerikaan se advertentie-experts: het ver langen naar de voelbare erva ring is megatrend. En via de lullige koppen van de platte landspoppen vertaalt zich dat in kleren, beddegoed, kleedjes, kleurboeken, thermosflessen, boeken, platen en nog een reeks andere produkten. Geboortebewij s De tegenwoordig in massa ge produceerde poppen hebben nu gezichten van vinyl in plaats van de originele stoffen modelletjes, de ethnische pop pen zijn op komst, ze zijn goed koper dan voorheen (25 dollar). De opstootjes bij de verkoop hebben zulke vormen aange nomen, dat de firma Coleco, die van Roberts de licentie heeft gekregen, niet meer ad verteert, want dat is zonde van het geld. Er zullen helaas veel teleurge stelde kinderen zijn in de VS deze Kerstmis, wier ouders geen veldslag hebben kunnen winnen. Zy kunnen van een hospitaal in Iowa voor welke pop dan ook een geboortebe wijs toegezonden krijgen, te gen aanmelding van zulke ge gevens als lengte, gewicht, tijd stip van geboorte en geboorte plaats. En dat in een land waar burgerlijke stand, zoals Neder land die nauwgezet byhoudt achter zijn loketten, een vol strekt onbekend gegeven is. AMSTERDAM (ANP/GPD) Invoering van reclame in lokale en regionale om roep brengt het functione ren van de vrije, onafhan kelijke pers in gevaar. Ook de introductie van nieuwe media, zonder dat zorgvul dig is gepeild wat de ge volgen daarvan zijn, is „slecht beleid" en kan de persvrijheid en de ver scheidenheid van dagbla den schade berokkenen. Dat heeft mr. P. J. Bouke- ma, lid van de Raad van State en oud-hoogleraar staatsrecht, vandaag ge zegd in een toespraak ter gelegenheid van de vie ring van het 75-jarig be staan van de vereniging De Nederlandse Dagblad pers (NDP) in het Amster damse RAI-gebouw. Boukema zei, dat de pers vrijheid in veel sterkere mate dan welk ander grondrecht dan ook van levensbelang is voor een democratische staats vorm. "Zonder een pers die de burgers goed infor meert, worden autoritei ten in de verleiding ge bracht eigen doeleinden na te jagen en het met de belangenbehartiging van de burgers minder nauw te nemen dan waartoe zij verplicht zijn". Het met een beroep op de vrijheid van informatie letterlijk en figuurlijk de hemel inprijzen van nieu we media, zoals satelliet- tv en teletekst, zonder te letten op de mogelijke ge volgen is volgens Bouke ma kortzichtig. Hij vindt, dat vooral erote uitgevers als VNU zich nog eens moeten afvragen welke gevolgen hun deelneming in de exploitatie van de kabel zou hebben voor de pluriformiteit. Het gevaar van een monopoliepositie, bedreigend voor de pers vrijheid, is volgens hem niet denkbeeldig. Noteringen van donder dag 1 december 1983 (tot 12:31 uur) AANDELEN binnenland doorlopend 181 00 133.30 185.40 108 20 138.00 21650 326 00 129 30 309.50X 19860 250 80 40.00 120.70 457 00 181.00 132.50 186 50 108.50 137.80 21800 3370 5100 4330 32510 129 40 308 20 199.70 251.40 11630 arm 255 00 am brouw 195 00 ass RJam c 86.50 begemann berkel 21800 14500 21300 176 50 345.00 121.00 165 00 162 50 1385 00 86 20 59 80 109 00 135.50 80 50 391.20 36.90 83 00 8340 21650 145 00+ 212.00 17520 49 50 3210 343 00 121 00 165 00 gamma hold gamma h pr haoemeyer 137 50 209 00 50 00 67 00 20000 hal trust holland sea hollkloos huntdougl ibb-kondor intematio kempen beg. 202 00 200 00 329 3 20 103 00 103.00 18.30 20 00+ 115.80 116.00 97.10 33100 117 00 26.30 331.00 11700 26 30 87 00 140 00 120.00 155.00 327.00 540 20 540 20 681000 7480 00 660 00' 681000 7480 00 660 00 540 00 25.50 6.40 480 00 30 50 219.70 3650.00 770 00+ 10280 104 00 145.50 254 50 733 00 71200 25000 720 00 703 00 schurtema schuppen schutlersv wyk henng burroughs ea kodak 205 00 203 00 96 00 100 00 245 NG 262 00 262 00 29.50 30 00 148.50 146 00 31000 310.00 130 50 209 00 14950 47.40 36 55 72 80 136 00 122.10 6310 61 75 57.20 72 30 134 00 118.10 13600 13400 beleggingslnst. 15850 1280 00 117.70 11100 Viking530 45 10 wereldhave 15150 OBLIGATIES staatsleningen nl 12% 81-91 12990 nl 11'^ 81-92 nl 11'^ 82-92 nl 11V« 82-92 nl lOVfe 82-92 H lOVfe 82-89 nl 10 821-89 nl 9'/5 83-90 113.80 109 50 106 80 105 20 10600 10220 102 90 100 00 nl 7% 82-93 nl V/2 831-90 bng 82-07 118 30 bg 10% 82-07 bq 10 80-88 bg 9VS 82-07 bg 9 83-08 15700 117 30 11290 109 50 106 80 105 10 10590 102 30 102 90 100 00 10600 107 00 103S0 abn IOV4 80 abn 10 82-90 abn 9 83-90 abn 8 Vfe 79 abn 8V2 84*91 amro 1082-89 anvo9'/4 83+33 amro 3% 84-91 amro 8V4 83 ar si 0^82-87 bmh 9^ 83-93 bvg 10 83-93 nmb9'/4 83-93 nmba9 83-03 nmb 7% 83-92 nmb 71/4 83-91 nmb s 8% 78 10300 104 00 103.80 101.80 100 60 128 90 107 20 107 50 104 20 10100 100 40 95 50 nwb 8% 84-03 1001 php8% 83-93 100: pandbrieven fgh 11 81 88 Igh 9 78-86 Igh 9 83-92 Igh 7% 77-85 rabh 11 80-88 4*8% 8 103 90 100 00 100 00 98 90 104 30 99 70 103.30 104 00 104 00 101 80 100.30 9910 128 80 108 00 107 50 104 70 10100 10020 95 50 12420 103 00 100 50 102.00 97 50 102 00 10150 9860 104 10 10200 99 40 9700 92 50 154.20 149 70 99 90 100 30 103 90 100 00 100 00 rabh 8V4 77 bi 9 u83 wuh 12 80-88 wuh 11 80-88 wuh 9'^ 79-87 wuh 9 76-85 wuh 8% 78-87 parallelmarkt officieel toegelaten aianhen 12 90 12 90 bever 15400 15500 106 00 104 00 100 90 100 75 meüe ak 17600 ned etev 255000 - n«Qh-ditm 14000 wdm 2400 00 2360 00 Indices e.d. Indices (a.n.p.-c.b.s) Intern, conc 1567 Industrie 116.2 Sch.- l.vrt 173 2 obl.lndex/eff.rend.fc.b.s.) Amenkaanse dollar Engelse pond Belg franc (100) Ontse mam (100) kal ire (10 000) "ortugesêsc. (100) Can dollar n ranse tranc (100) Zwits. franc (100) Zweedse kroon (100) Noorse kroon (100) Deense kroon (100) Oost shilling (100) Spaanse peseta (100) Gnewe drachme (100) Finse mark (100) 2.00 2.50 2.38 2.50 35,50 38,50 137,25 141.75 36.25 39.25 38,75 41,75 29.50 32,50 15.73 16.23 1.80 2.05 2.50 330 VERKLARING DER TEKENS haakt, vanmorgen was het een stuk rustiger op de beurs, ook al omdat Wall Street gisteravond on geveer 11 punten lager sloot B Bcursover zicht I Reactie valt mee De reactie die vanmorgen op de Amsterdamse Effectenbeurs op trad, leek tijdens de voorbeurs aan vankelijk nogal fors. maar viel tij dens de officiële beurs nogal mee Zeker gezien de zeer vaste stem ming die gisteren heerste, waarbij diverse notenngen tot een peil kwamen dat dit iaar nog niet was voorgekomen Werd gisteren een enorme omzet van I 305 min be- Veel fondsen trokken na een zwak begin weer aan. KLM bi|voorbee!d noteerde voortieurs f2.50 lager dan gisteren, maar tegen het mid daguur stond het fonds f 0.50 bo ven f 181 Koninklgke Olie leverde aanvankelijk 12 in, maar klom daarna 11 op. Philips was eerst f 1,40 lager, maar wist daarvan f 0.50 goed te maken. Unilever wist rond het middaguur zells tot een fraaie winst van f 0.60 te komen, na een verlies van f 0.70. goud en zilver Goud 38500 - 39000 Zilver 885 - 955

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 9