Rechter klaagt Lambsdorff aan Frankrijk en een Europese defensie Westduitse minister verdacht van corruptie 'Nieuw tijdvak' voor relatie Israël en VS Voorbereiding EG-top Athene vruchteloos Arafat wil uiteindelijk terugkeren naar Tunesië Grenada kan rekenen op Gemenebest Cocaïne-vangst in Kopenhagen (KERSTDINER WOENSDAG 30 NOVEMBER 1983 BONN - De Westduitse minister van economische zaken graaf Otto Lambsdorff zal wor den aangeklaagd wegens omkoopbaarheid. Om dat mogelijk te maken, moet echter eerst de president van de Duitse Bondsdag (volksvertegenwoordiging) worden ge vraagd de parlementaire onschendbaarheid van Lambsdorff (lid van de FDP) op te heffen. Buitenland Lambsdorff wordt ervan beschul digd eind 1977 (het eerste jaar van zijn ministerschap) en in 1980 steekpenningen tot een to taal van 135.000 mark te hebben aangenomen van het Flick-con- cern. In ruil daarvoor zou hij het concern kwijtschelding van 800 miljoen mark belasting over de verkoop van aandelen ter waarde van 1,9 miljard mark hebben be zorgd. door Hannes Kopp Behalve Lambsdorff zullen de vroegere algemeen directeur van het Flick-concern, Bernhard von Brauchitsch, de koopman Man fred Nemitz, de voormalige mi nister van economische zaken Hans Friderichs en de vroegere minister van economische zaken van de deelstaat Noordrijn-West- falen, Horst-Ludwig Riemer, zich voor de rechtbank moeten verantwoorden wegens het aan nemen van smeergeld. Von Brauchitsch zou Hans Fride richs, nu bestuurslid van de Dresdner Bank, Hans Friderichs, 375.000 mark hebben gegeven. De openbare aanklager gaat ervan uit dat in alle gevallen de politici wisten waarom het bij de zaak Lambsdorff: smeergeld, (foto AP) ging, en dat zij zich bereid had den verklaard zich in te spannen voor een belastingkwijtschel ding ten behoeve van het Flick- Van andere beklaagden, zoals de concern-president Frederich Karl Flick, kon niet voldoende worden bewezen dat ze eveneens voordeel bij de transacties heb ben gehad. Ook de zaak tegen de in de Flick-affaire beschuldigde politici Rudolf Eberle, Liselotte Funcke (allen FDP) en de vroe gere SPD-minister van financiën Manfred Lahnstein en zijn ambt- JERUZALEM (GPD) - In Israël wordt gesproken over 'een nieuw tijdvak' in de Amerikaans- Israëlische betrekkingen. Van groot belang zijn niet alleen de afspraken die tijdens het bezoek van premier Shamir aan presi dent Reagan zijn gemaakt over militaire en politieke samenwer king, maar vooral ook dat er een zekere mate van garantie is voor uitvoering en actie. Er is verder grote tevredenheid in Israël over door Jaap van Wesel het creëren van een vrijhandels zone tussen Israël en Amerika. Dat betekent in de toekomst het afbreken van belastingtarieven en dat is volgens premier Shamir een revolutie voor de Israëlische economie. Ondanks de tevredenheid is er bij commentatoren een toon van scepsis: er zijn in het verleden al zoveel afspraken gemaakt die la ter ij del bleken bij het verande ren van de politieke omstandig heden. De grote vraag is wat de Amerikaans-Israëlische samen werking voor Libanon betekent. Zuid-Afrika ziet af van deportatie uit zwart dorp JOHANNESBURG (Reuter/DPAy ANP) - De Zuidafrikaanse auto riteiten hebben er gisteren van afgezien 300 zwarte gezinnen uit Magopa. 140 kilometer ten wes ten van Johannesburg, te verdrij ven. De dorpelingen moesten voor gisteren "vrijwillig" ver trekken naar Pachdraai, onge veer 150 kilometer verder naar het noorden, omdat Magona "een zwarte vlek in voor blanken bestemd gebied" vormde. Tien dagen geleden kregen de zwarte gezinnen, die al 70 jaar in Magopa wonen, te horen dat zij onder dwang naar hun nieuwe woonplaats overgebracht zou den worden, als zij niet voor dinsdag vertrokken zouden zijn. In de nacht van maandag op dinsdag hielden kerkelijke lei ders, onder wie bisschop Des- mond Tutu een nachtwake in Magopa. Gisteren wachtten de dorpelingen, samen met talrijke sympathisanten op de komst van de bulldozers die hun huizen moesten verwoesten en de vrachtwagens die hen naar Pach draai zouden brengen. Er ge beurde echter niets. Op de regeringsplannen de bewo ners van Magopa elders te vesti gen, was vanuit het buitenland kritiek gekomen. Onder meer de Raad van Kerken in Nederland had in een telegram aan de Zuid afrikaanse regering krachtig ge protesteerd tegen de dreigende deportatie. De Amerikanen zouden het zeer op prijs stellen als de militaire en politieke samenwerking vertaald wordt in Israëlische druk op en actie tegen Syrië en zijn bondge noten in Libanon. De Amerikanen geloven dat Syrië eerder bereid zal zijn tot onder handelen en zaken doen als ge volg van militaire dreiging. Zij hebben verder liever dat Israël het vuile werk opknapt - het zou bovendien de mariniers eerder in staat stellen naar huis te gaan. Tot dusver heeft Israël echter de boot afgehouden, bang als het is dat een grotere rol van het Israë lische leger in Libanon Israël nog verder in het Libanese moe ras zal doen wegzakken. En ver der zijn de Israëli's bang dat zulks tot een nieuwe oorlog met Syrië kan leiden, iets waar Israël op het moment geen behoefte w aan heeft. genoot Hans Matthofer, zal wor den beëindigd. De regering in Bonn wilde op de bekendmaking van de openbare aanklager nog geen commentaar geven voordat Lambsdorff een eigen reactie en verklaring heeft afgelegd. Als de minister wordt aangeklaagd, betekent dat overi gens nog niet dat hij ook schul dig is, zei de woordvoerder van het bureau van de bondskanse lier, Ackermann. Voordeel ver schaffen in het ambt kan volgens de Duitse wet met een geldstraf of gevangenisstraf tot maximaal twee jaar worden beboet. Lambsdorff heeft tot nu toe alle be schuldigingen van de hand ge wezen. Vooral spreekt hij met klem de verdachtmaking tegen ook persoonlijk van de transac ties te hebben geprofiteerd. Tot degenen die daar niet zo zeker van zijn, behoort de Beierse mi nister-president Franz-Josef Strauss. Hij had door zijn getrou wen al de laatste weken laten rondbazuinen dat hij nu einde lijk eens in de regering in Bonn moest worden opgenomen, en dat economie of financiën een kolfje naar zijn hand zouden zijn, als buitenlandse zaken voor hem onbereikbaar zou blijken. Mocht Lambsdorff inderdaad in staat van beschuldiging worden gesteld, dan brengt dit bonds kanselier Kohl in grote moeilijk heden. Nog begin deze week had hij in Bonn verklaard dat er geen portefeuille vrij was. Als Lambdsdorff gedwongen af treedt, zal het erg moeilijk wor den Strauss uit de regering te houden. De Flick-affaire speelt al sinds 1981. Toen wilden politici van CDU, CSU, SPD en FDP door middel van amnestie de zaak in de doofpot stoppen. Het wets voorstel werd echter ingetrok ken na publikaties in het week blad Der Spiegel uit de protocol len van het gerechtelijk vooron derzoek. De zaak werd daardoor verder aan het rollen gebracht. Het toeval speelde de met het on derzoek belaste procureurs nieu we feiten in de hand. Bij de we gens belastingfraude verdachte boekhouder van het Flick-con- cern, Rudolf Diehl, werd bij een huiszoeking een aktentas met notities gevonden die deden ver moeden dat door het Flick-con- cern steekpenningen aan ver schillende politici in Bonn wer den betaald. Het ging om miljoe nen marken. Verdere naspeurin gen bij de algemeen directeur van het Flick-concern, Von Brauchitsch, bevestigden de ge heime notities van de boekhou der. BRUSSEL - „Het Uur der Waar heid is aangebroken en dat duurt tot en met Athene". Met enig ge voel voor dramatiek illustreerde staatssecretaris voor Europese Zaken mr. Van Eekelen gisteren in Brussel het belang van de ko mende Europese topconferentie op 4, 5 en 6 december in Athene. Daar moeten de regeringsleiders uit de landen van de Europese Gemeenschap een doorbraak door Ferry Mingelen zien te forceren in het complex van problemen dat nu al jaren ie dere positieve ontwikkeling in de EG frustreert. Het gaat onder meer om de landbouwbezuini- gingen, meer eigen financiële middelen voor de Gemeenschap en een eerlijker verdeling van de Europese lusten en lasten. De laatste EG-ministerraad als voorbereiding op Athene liep gisteren in Brussel wederom zonder resultaat af. „Niemand wilde zijn kaarten nu al laten zien", zei Van Eekelen. „Op alle terreinen is een compromis mo gelijk, maar de vraag is of het lukt, omdat alles aan alles gekop peld is". In hun vertrouwelijk be raad toonden de ministers van buitenlandse zaken zich zeer somber over de gevolgen indien 'Athene' zou mislukken. De Franse minister Cheysson dreig de zelfs onverhuld met een natio nale financiering van de Franse landbouw, en dat zou de hele Ge meenschappelijke landbouwpo litiek om zeep kunnen helpen. Om dat gevaar te voorkomen, heeft Nederland zich al in een vroeg stadium van de onderhan delingen voor Athene bereid ver klaard om over landbouwbezui- nigingen, met name ook voor de zuivelsector te praten. Binnen de regering bestaat mo menteel nog geen overeenstem ming over de vraag hoever die bezuinigingen moeten gaan. Mi nister Ruding van financiën en minister Braks van landbouw verschillen daarover met name van mening. Ruding volgt de voorstellen van de Europese Commissie en wil op de zuivel zo'n 2,5 miljard gulden besparen door een superheffing op een be langrijk deel van de melkpro- duktie. Die heffing zou al moeten ingaan bij iedere liter melk die boven het niveau 1983 min 5 procent wordt geproduceerd. Voor ie dere liter meer krijgt de boer in plaats van 75 cent slechts een kwartje. Ook minister Braks aan vaardt de noodzaak van een su perheffing om de melkproduktie en daardoor de zuiveloverschot- ten af te remmen. Omdat hij de boeren niet al te hard wil treffen, wil hij echter een minder groot gedeelte van de melkproduktie onder de heffing laten vallen. Hij zou daarbij denken aan het ni veau 1983 min 2 3 procent. Het verschil gaat om enkele hon derdduizenden tonnen melk. SANTIAGO Chileense politie-ag enten vechten met feministen tijdens een demonstratie in het centrum van de hoofdstad. De politie gebruikte traangas om de vrouwen, die terugkeer van de democratie eisten, te versprei den. (foto UPI) Foto's vermoorde vrouw afgedrukt PARIJS (GPD) - Het Franse maandblad Photo heeft in zijn decembernummer een veertiental foto's afgedrukt van de verminkte resten van de 25-jarige Nederlandse stu dente Renée Hartevelt. Ze werd op 11 juni '81 door een Japanner doodgeschoten en gedeeltelijk opgegeten. De man werd door de rechter on toerekeningsvatbaar ver klaard, maar de familie van het slachtoffer is tegen die uitspraak in beroep gegaan. De ouders hebben vanmorgen via hun advocaat inbeslagna me van de totale oplage geëist. Belangrijke vraag is waar de redactie van het foto maandblad de afbeeldingen vandaan heeft. Ze werden ge maakt door specialisten van de Franse recherche in het appartement van Segawa en in een zaal van het instituut voor gerechtelijke genees kunde. Zowel op het Parijse politiehoofdkwartier, als on der de leden van de rechter lijke macht en de advocaten is de verontwaardiging over de smakeloze publikatie groot. TRIPOLI (UPI/AFP/DPA) - De leider van de Palestijnse bevrij dingsorganisatie PLO, Jasser Arafat, heeft gisteren verklaard dat hij uiteindelijk Libanon zal verlaten om terug te keren naar zijn hoofdkwartier in Tunis. Maar hij zei dat de onderhande lingen over terugtrekking van al le Palestijnse strijders uit Tripoli nog weken of maanden kunnen duren. Arafat zei in Tripoli, waar zijn troe pen stand houden tegen door Sy rische en Libische troepen ge steunde PLO-dissidenten, dat de Libanese bemiddelingsdelegatie uit Damascus in Tripoli is terug gekeerd om de bijzonderheden van het Saoedisch-Syrische be standakkoord uit te werken dat een eind moet maken aan de ruim drie weken durende strijd rond en in Tripoli. Maar Arafat lijkt geen haast te hebben. "Ik kwam omdat mijn volk in gevaar was. Als alles normaal is, keer ik terug naar Tunis". De houding van de PLO-leider stamt zeker voor een deel uit zijn geloof dat de Syrische president Assad, die de PLÓ-muiters steunt, dood is. Assad werd ruim twee weken geleden geopereerd aan een blindedarmontsteking, zo verluidde officieel in Damas cus. Volgens medewerkers van Arafat was de film die de Syri sche televisie zondag van Assad uitzond een jaar oud. Zij menen dat de afwezigheid van Assad in het Syrische besluitvormingpro ces de rebellen uit hun even wicht heeft gebracht en de Syri sche ondersteuners kwetsbaar der maakt voor buitenlandse druk. Arafat zei gisteren dat hij alle vre desvoorstellen van de uit 25 le den bestaande commissie-Kara- me aanvaardt. De voorstellen voorzien onder meer in terug trekking van alle Palestijnse strijders uit Tripoli en hun terug keer naar de thuisbases. De Franse president Mitterrand heeft tijdens zijn recente be zoek aan Bonn tegenover bondskanselier Kohl gespro ken over de mogelijkheid „een gezamenlijke defensie op te bouwen van een dergelijke omvang dat onze volkeren weer vertrouwen in zichzelf krijgen". Hiermee werden de eerste voorzichtige stappen ge zet op een weg die de Fransen zelf dertig jaar geleden hadden afgesneden toen Parijs het plan voor de Europese defen siegemeenschap afstemde. Dat gebeurde toen om redenen die tot voor kort in de Franse door Rudolph Bakker politiek heel serieus werden genomen, al had aan hun gel digheid al lang moeten worden getwijfeld. In Frankrijk wordt zwaar getild aan twee trau ma's, die na de laatste wereld oorlog in hevigheid toenamen. Allereerst is er de ingewortelde angst voor de Duitsers, die hen binnen een enkel mensenleven driemaal onder de voet gelo pen hadden: in 1870, in 1914 en in 1939. De eerste keer hadden ze zelf de kastanjes uit het vuur moeten halen en waren ze verminkt en vernederd uit de strijd geko men. In de Eerste zowel als de Tweede Wereldoorlog echter waren de trotse Galliërs te elf der ure van de ondergang ge red door de expeditietroepen uit de Verenigde Staten. En terwijl opnieuw hun lot en hun vrijheid van de Amerikaanse defensie-inspanning afhanke lijk is, weten de Fransen dat ze zich van deze afhankelijkheid ten dele kunnen ontdoen door gemene zaak te maken met de oosterburen, tegenover wie ze dan wel in ruil alle achterdocht moeten laten varen. Een voorbeeld van deze gesple tenheid werd geleverd toen president Mitterrand ter gele genheid van het 42e Frans- Duitse top deze maand in Bonn was en er iedere afhan kelijkheid of horigheid van de Verenigde Staten voor zijn land als onaanvaardbaar van de hand wees. Hoewel presi dent De Gaulle, die Frankrijk in '66 uit de NAVO leidde, de werkelijkheidszin bezat om het woord 'interdépendance' uit te vinden ten aanzien van de positie van zijn eigen land binnen de rest van de wereld der bondgenoten, zijn nog heel wat Fransen ervan overtuigd dat ze als het erop aankomt, niemand om hulp hoeven te vragen. Iedereen hier weet echter dat de veiligheid en de vrijheid van Frankrijk allereerst afhangen van de Verenigde Staten. Dat is een afhankelijkheid die geen horigheid inhoudt. Toch laten de Fransen geen gelegenheid voorbij gaan om zich met zie kelijke obsessie tegen deze vermeende horigheid te verwe ren. Wat weer niet wegneemt dat ze voortgaan gebruik te maken van alle verworvenhe den die de NAVO (d.w.z. de VS) hen biedt en de socialisti sche president Mitterrand vooraan in de rij staat om de plaatsing van de Pershings en kruisraketten in de NAVO-lan- den toe te juichen. Dit terwijl hij weet dat ze niet alleen en uitsluitend door het Ameri kaanse ministerie van defensie worden bestierd, maar dat zijn eigen land er geen last van heeft omdat ze nu eenmaal niet op Franse bodem worden inge graven: Frankrijk heeft zijn ei gen atomaire afschrikkings macht. Niet alleen de uitsluitende en be kritiseerde macht van Was hington over zijn eigen in Eu ropa te plaatsen afschrikkings wapen, maar tegelijk de angst dat de Verenigde Staten in een toekomstige vlaag van irritatie zich op eigen stellingen zullen terugtrekken en Europa aan zijn lot zullen overlaten, drijft de Fransen nu verrassender wijs in de stroomversnelling van een beweging die ze zelf in 1954 hadden weten in te dam men: de van de hand gewezen Europese Defensie Gemeen schap. Niet alleen mochten de Duitsers toen geen deel hebben aan de zich snel ontwikkelende atoommacht - en de Duitsers wilden dat zelf ook niet - maar tegelijkertijd wilden de Fran sen er zeker van zijn dat hun leger groter en sterker zou zijn dan de Bundeswehr, in die ja ren een nauwelijks verkapte reincarnatie van de gehate Wehrmacht. Vooral de Franse linkse opposi tie streefde constant naar een numeriek sterker 'klassiek' le ger. Een wens die tot de pro blematiek van de vierkante cir kel voerde, want de Duitsers waren wel verplicht bij gebrek aan nucleaire wapens hun ver dediging anderszins te vervol maken. Deze Franse zucht naar het ster ker en groter dan de buurman, verhinderde opeenvolgende Franse regeringen ook zijn strijdmachten zodanig te her vormen dat de nadruk kon ko men te liggen op de nucleaire afschrikkingsmacht, waarbij aanzienlijk zou worden ge spaard op manschappen en klassiek materieel. President Valéry Giscard d'Estaing zag zich in zijn streven geboycot door de gaullistische houwde gens, en het waren uitgere kend de socialisten, die - sinds '81 aan de macht - een door de opperofficieren luidruchtig be kritiseerd hervormingsplan hebben doorgevoerd, waarin inderdaad de nadruk komt te liggen op de atoommacht, om van de in zijn windselen slui merende neutronenbom nog maar niet te spreken. Aarzelingen over de juistheid van het gevolgde beleid ont stonden in 1980; het moment waarop de totale kracht van de Atlantische gezamenlijke ver dediging steeds verder achter begon te raken bij die van de Sowjets. Hadden de Fransen sinds De Gaulle hun hoop ge baseerd op een ontsnapping met de Sowjet-Unie, en waren ze nog bereid geweest de Sow- jet-inval van '68 in Praag als een eenmalig bedrijfsongeval te zien, na de onderwerping van Afghanistan kwam aan de ze gevaarlijke illusie een eind. De socialistische oppositie van die dagen bekritiseerde presi dent Giscard het hardst, toen hij Sowjet-leider Brezjnjev in Warschau opzocht om al pra tende van de détente te redden wat er te redden viel. En nu dan wordt het steeds dui delijker dat de koers om gaat. President Mitterrand heeft bij zijn laatste bezoek aan Bonn op ingewikkelde manier ver teld dat hij wel voelt voor een nieuwe vorm van een Europe se defensiegemeenschap. Zelfs gaullistenleider Chirac heeft hetzelfde idee - en in eenvoudi ger woorden - in Bonn uiteen gezet, wat hem de razernij be zorgde van de oude gaullisten van het eerste uur. In feite pro pageren vooraanstaande Fran se staatslieden nu West-Duits- lands 'Mitbestimmung' bij het gebruik van de atomaire af schrikkingswapens op hun grondgebied; een eis die ook de Beierse CSU-leider Strauss al geruime tijd stelt. Een curieus gezelschap bijeen! En dat waar de Franse socialis ten zich onverwacht vierkant tegenover het gesloten front van hun Westduitse sociaal-de mocratische kameraden bevin den. Terwijl de Bondsrepu bliek wel eens zou kunnen af drijven naar een geneutrali seerd eiland in Midden-Euro pa, doet Frankrijk alles om de tros niet te laten vieren. NIEUW DELHI (Reuter) - De top conferentie van de Gemenebest- landen in Nieuw Delhi werd gis teren beëindigd met het aanbod Grenada te helpen, een veroorde ling van de eenzijdige onafhan kelijkheidsverklaring van de Turks-Cyprioten en een waar schuwing aan Zuid-Afrika de on afhankelijkheid van Namibië niet langer te blokkeren. In een 12 pagina's tellend slotcommuni qué stond dat de 42 leiders over een belangrijk aantal internatio nale problemen overeenstem ming hadden bereikt. In het communiqué werd de hoop uitgesproken dat Grenada (lid van het Gemenebest) spoedig zonder buitenlandse inmenging en buitenlandse troepen zou zijn en dat Grenada op hulp van de lidstaten van het Gemenebest zou kunnen rekenen. Verder ver oordeelde de top de declaratie van de "onafhankelijke repu bliek Turks-Cyprus" als onwet tig en riep de wereldopinie op de "afscheidingseenheid" op geen enkele wijze te helpen. Over Namibië, dat door Zuid-Afri- ka wordt bestuurd tegen de wil van de meerderheid van de Ver enigde Naties, zeiden de Geme nebest-leiders dat als Pretoria de onafhankelijkheid van dat land blijft blokkeren "passende maat regelen in het kader van het handvest van de Verenigde Na ties in overweging zullen moeten worden genomen". Er werd niet ingegaan op de aard van de maat regelen. De top drong er bij alle betrokke nen in het Midden-Oosten-con- flict op aan de grootste gema tigdheid te betrachten, omdat de kwestie een groot gevaar voor de wereldvrede vormt. Veel rege ringsleiders vroegen om de te rugtrekking van alle vreemde troepen uit Libanon, behalve die daar zijn op verzoek van de rege ring in Beiroet. De top sprak "grote bezorgdheid" uit over de groeiende spannin gen in Centraal-Amerika. De pro blemen in dat gebied worden volgens de deelnemers aan de conferentie niet veroorzaakt door ideologische strijd tussen Oost en West maar door sociale en economische problemen. De Gemenebest-vergadering heeft zich voorts beziggehouden met de problemen in de wereldeco nomie en haar zorg uitgesproken over de dreiging die uitgaat van de bewapeningswedloop en de verspreiding van kernwapens. KOPENHAGEN (DPA) - De Deense politie heeft in Kopenha gen meer dan 40 kilo cocaine en 20 kilo marihuana ter waarde van ruim 30 miljoen gulden in beslag genomen en in verband hiermee tien Brazilianen gearresteerd. De verdachten, vijf vrouwen, vier mannen en een 12-jarige jongen, werden dinsdag in voorlopige hechtenis genomen nadat zij tij dens een urenlang verhoor te genstrijdige verklaringen had den afgelegd over hun verblijf in de Deense hoofdstad. Na een on derzoek dat al enkele weken aan de gang was werd de cocaine, tot nog toe de grootste in Europa ge vonden hoeveelheid, na een tip uit de onderwereld in beslag ge- «met bedrijf, vereniging enz. in DIRCK DIRCKZ j HILLEGOM 5 0 gedurende de gehele maand december presenteren wij J speciale Kerstmenu's. J Wij zorgen voor een feestelijk 0 aangeklede zaal met kerstboom en dinertafel in Kerstsfeer. J BEL: 02520-15347 2 voor uitgebreide informatie 2 V Vosselaan 15 V langs de weg Haarlem- Hillegom

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 7