c
KITS
Jongeren zitten liever in café
EG stelt zich harder op
tegenover staatbeleid VS
3-
Slinkse bewegingen
van een Sinterldaas
Russen dreigen nu
Amerikanen met roe
Vrije prijs voor patat
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1983
Varia
Ya-yn uit Sumy vertelde ons het
volgende:
„Ik moest een keer naar het dorp
Dibrova op zoek naar een wagen
waarmee we wat hooi konden ver
voerden. Ik vond daar twee broers
die bereid waren dat werkje voor
me op te knappen, en we kwamen
een prijs overeen. Daarna nam ik
ze mee om ze te laten zien waar het
hooi lag.
Terwijl we door het dorp liepen, zei
een van hen tegen me:
'Zie je die hut daar? Gisteren heeft
daar een moeder haar kind ge
slacht. Het vlees lag nog half gebra
den in de oven, toen haar oudste
dochtertje naar buiten rende en te
gen de kinderen op straat zei: 'Wij
eten vandaag vlees'.
De kinderen vroegen: 'Waar heb
ben jullie dat dan vandaan?'
'Moeder heeft Misha doodgemaakt,
hij wordt nu gebraden'.
Toen de kinderen dat aan hun ou
ders hadden verteld, dromden de
buren samen voor het huis. De
vrouw zag al die mensen, greep
haar dochtertje bij de hand, trok
haar mee naar binnen, en pakte het
vlees uit de oven. Ze begon zelf te
eten, en duwde ook vlees in de han
den van haar dochtertje.
Op dat moment stoven de buren
naar binnen en voorkwamen dat
zij hun maaltijd konden voortzet
ten. Dezelfde dag arriveerde de po
litie, die de vrouw meenam."
Deze horror story speelde zich af in
de Oekraine, tijdens de hongers
nood in 1932-1933. De 'kunstmatige
hongersnood', waarover in de
Tweede Wereldwinkel op de Cein
tuurbaan 211 in Amsterdam een
tentoonstelling wordt gehouden
met foto's, citaten en krantenknip
sels, die vier dingen overduidelijk
aantonen: 1. dat er inderdaad een
schrikbarende hongersnood, die
naar voorzichtige schattingen min
stens 5,5 miljoen doden heeft ge
kost, in de Oekraine heeft geheerst,
2. dat die hongersnood niet het ge
volg was van grote droogte, over
stromingen of een andere natuur
ramp, maar doelbewust door het
Kremlin was gecreëerd om de boe
ren (volgens Stalin "bloedzuigers
met wie korte metten moest worden
gemaakt") in 'de graanschuur van
Europa' tot gehoorzaamheid aan
de staat te dwingen, 3. dat via een
rigoureuze censuur nu al vijftig
jaar lang van Sowjetrussische zij
de getracht wordt deze moorddadi
ge politiek te ontkennen, te verdoe
zelen en te vervalsen, en 4. dat er
ook toen al westerse journalisten
waren die de waarheid vertelden,
en andere westerse journalisten die
willens en wetens de waarheid ver
zwegen of verdraaiden.
Ik wil dit laatste aspect er uitlich
ten. In 'The Fortnightly Review'
van 1 mei 1933 schreef de Engelse
journalist Malcolm Muggeridge:
„Bij een bezoek dat ik kortgeleden
bracht aan de Oekraine en de
Noord-Kaukasus zag ik iets van de
strijd die er aan de gang is tussen
het regime en de boeren... Aan de
ene kant miljoenen hongerende
boeren, hun lichamen vaak opge
zwollen door gebrek aan voedsel,
en aan de andere kant de geheime
politie, die de opdracht uitvoerde
van het dictatorschap van het pro
letariaat. Zij hadden zich over het
land verspreid als een zwerm
sprinkhanen en alles wat eetbaar
was weggehaald; duizenden boe
ren, soms de hele bevolking van
dorpen, hadden ze doodgeschoten
of weggevoerd".
Correspondenten van United Press
en New York Herald Tribune rap
porteerden over de kolossale hon
gersnood, en de Weense kardinaal
Innitzer repte van kannibalisme en
riep op tot hulp aan de miljoenen
slachtoffers, waarop en Sowjet-
woordvoerder repliceerde: „Ik kan
u tot mijn blijdschap mededelen
dat wij noch hongersnood noch
kardinalen in de Sowjet-Unie heb
ben". Deze officiële Sowjetrussische
ontkenning, die tot op de dag van
vandaag gehandhaafd wordt,
kreeg de steun van Walter Duran-
ty, de geëerbiedigde Moskouse cor
respondent van de New York Ti
mes, die in 1932 god betere het de
Pulitzer Prize kreeg voor zijn af
standelijke en verklarende verslag
geving over de gebeurtenissen in
Rusland. Zijn kenmerkendste un
derstatement was, dat 'er geen ge
vallen van echte honger of dood
door honger voorkomen, maar er
wel sprake is van veelvoorkomende
sterfte door ziekten die het gevolg
zijn van gebrek aan voedsel'. Op 23
augustus 1933 schreef hij dat 'de
buitengewoon goede oogst die op
het punt staat te worden binnenge
haald het duidelijk bewijs is dat
elk bericht over een hongersnood in
Rusland 'nu' overdreven of een
staal van kwaadaardige propa
ganda is', zodat het in het licht van
de werkelijkheid niet vreemd is dat
Malcolm Muggeridge hem de groot
ste leugenaar noemde die hij in
vijftig jaar journalistieke arbeid
had ontmoet. Maar Duranty werd
in die jaren dertig in het Westen
eerder geloofd dan Muggeridge en
bijvoorbeeld de in Rusland geboren
Harry Lang van de Jewish Daily
Forward, die schreef dat hij in een
kantoortje van een Sowjetrussische
functionaris een aanplakbiljet had
zien hangen met daarop en vrouw
met een opgezwollen kind aan haar
voeten en de tekst: 'Het eten van do
de kinderen is een misdaad'. De
Sowjetrussiche functionaris vertel
de hem: „We hebben die posters in
honderden dorpen uitgedeeld,
vooral in de Oekraine... We moesten
het gewoon doen.'
Radactie: Anneloes Timmerije.
Bijdragen en vragen: Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Telefoonnummer: 071-144941, toestel 245.
KITS is voor en soms ook door
jongeren. Vanaf vandaag zal
Geertje van der Sterre (17)
tweewekelijks haar mening
geven over actuele en minder
actuele onderwerpen in de
nieuwe rubriek "Kolom". De
ze week bijt zij het spits af
met - het kan bijna niet an
ders de belevenissen van
een Sinterklaas in crisistijd.
De Sinterklaas die je op de televi
sie ziet is niet de echte. De echte
kwam vorige week de haven
van Den Helder binnen, maar
zijn intocht verliep niet zoals
hij had gepland.
De hele reis lang had hij zijn toe
spraken voorbereid. Hij was er
zeker van dat hij de kinderen
gek kon krijgen als nooit te vo-
ren, zodat hun ouders aanko
pen zouden doen die hun weer
ga in de geschiedenis niet ken
den. Schuimbekkend van fi
nanciële lekkerte hield hij de
zweep achter de hand, voor het
geval praten niet voldoende
zou zijn.
Eenmaal in het zicht van de ha
ven veranderde hij deze grijns
in een vette glimlach. Vrijwel
onmiddellijk werd hem een
proces aangespannen door Ru-
di Carell, die het patent over
die glimlach bleek te bezitten,
èn over het stuurwiel van de
boot, die hij nota bene van zijn
vader had gekregen; in zijn fa
milie was het de gewoonte el
kaar extravagante cadeaus in
de schoen te geven.
Er zat in deze buitengewone pe
nibele situatie niet veel anders
op dan te vluchten. Sint nam
de kano naar Schiermonnik
oog, van waaruit hij enige
slinkse wegen landinwaarts
wist.
Hij zou zijn beklag doen in Den
Haag. Daar had hij nog een
vriend zitten, waarmee hij had
afgesproken dat iedereen dit
jaar zijn opa en oma een televi
sie en een telefoon cadeau zou
doen. Altijd dolle pret met die
man bij de borrel. "Waarom
geef jij je zes televisies niet aan
de armen?", had hij eens ge-
(Illustratie: Bert Bijlage)
Dat kwam nog hard aan vonge
week. het opbreken door de
Russen van het rakettenover-
leg in Genève.
Nauwelijks had het Westduitse
parlement toestemming gege
ven voor plaatsing van Ameri
kaanse Pershing U-raketten, of
de Sowjet-Unie verliet de on
derhandelingstafel. Tot zover
ging het eigenlijk allemaal zo
als was voorspeld.
Maar toen de volgende dag de
Russische leider Andropov
voor de televisie een verkla
ring liet voorlezen, waarin te
genmaatregelen werden aan
gekondigd, schrokken vooral
de Amerikanen toch wel een
beetje. Want Andropov liet
blijken van plan te zijn de Ver
enigde Staten een koekje van
eigen deeg voor te schotelen.
"Jullie met je Euroraketten
ons bedreigen, dan wij vanaf
onderzeeboten de Verenigde
Staten onder schot houden".
Daar komt het op neer.
Ook voor de Westeuropeanen
5 DECEMBER
Sinterklaas
goedheiligman,
wie is heilig? Pieterman?
Wat een onzin,
semi-humor,
metrumloze rijmerij,
aabb.abba,
ABBA?
Poëzie vergeef het mij
vraagd. "Ik heb geen zes tv's",
was het verbaasde antwoord.
"Maar je kunt ze wel kopen".
In zichzelf grinnekend was het
Sint nauwelijks opgevallen dat
het bijzonder druk was in de
trein, en dat ze nu al een kwar
tier op een stationnetje in een
buitenwijk stonden. De mede
reizigers wisten hem smeuïge
details over grote staven dyna
miet op de rails te vertellen.
De meesten vonden het niet eens
zo erg dat de trein niet verder
reed. "Voor mijn part leggen ze
de hele boel plat, dan gaan we
toch fietsen", zei er één. "Ze
voeren toch ook actie voor mij",
merkte een ww'er op. Gets, een
uitkeringstrekker, dacht Sint,
die kopen zo weinig.
En intussen blijf ik hier maar
weer in Voorburg steken. Was
hier niet een burgemeesters
functie vacant? Maar hij wist
niet zo gauw of een burgemees
ter soms ook een ambtenaar
was.
Bovendien werd hij net voorbij
gestreefd door zijn Schiermon-
nikoogse kameraad. Gaf die
man hem niet eens een lift? En
dat terwijl hij niet genoeg geld
bij zich had voor een strippen
kaart. Dit was wel een heel
vreemd land. Voortaan zou hij
zich gaan toeleggen op het
smokkelen van griepvaccins.
GEERTJE v.d. STERRE
Boek voor heerlijk avondje
Ongelooflijk, griezelig, wonder
lijk, raadselachtig. Je kan het
zo gek niet bedenken of het
staat in de verhalenbundel
'Meneer Beek gaat even een
krant kopen' van Gerard
Brands. Vijfentwintig verhalen
over uiteenlopende vreemde
gebeurtenissen.
Zoals over meneer Beck die even
een krant ging kopen en abu
sievelijk werd aangezien voor
een gevaarlijk misdadiger, een
Kafka-achtige geschiedenis. Of
over een regen van vissen,
slangen en diverse groenten (in
andere landen uiteraard, want
hier regent het alleen maar pij-
pestelen), reuzegolven, raad
selachtige verdwijningen, zee
meerminnen, ufo's. Of over de
monnik die de maagd Maria
zag, de beul met het bot, of het
gruwelijke verhaal van de
krankzinnige gravin Elizabeth.
Ook aardig is het verhaal over
de hond die in Leiden tot de
galg werd veroordeeld. Het
dier schijnt zijn misdaad be
kend te hebben, helaas ver
meldt de overlevering niet hoe.
Kortom: 'Meneer Beck' is yoor
kinderen vanaf 10 jaar een uit
stekende verhalenbundel, die
door de gevarieerde onderwer
pen niet kan vervelen. Het
mooie is dat de meeste ge
schiedenissen niet zijn verzon
nen. Gerard Brands heeft de
beroemde verhalen verzameld,
bewerkt en hier en daar aange
vuld. The Tjong Khing heeft de
bundel van tekeningen voor-
Meneer Beek gaat even een krant ko
pen, Gerard Brands, ill. The Tjong
Khing, uitg. Querido, f 18,50.
heeft Andropov allerminst
aantrekkelijke plannen in het
vooruitzicht gesteld: de pro-
duktie en stationering van de
Russische SS 20-raket wordt
weer opgevat en er komen
kernraketten in Oost-Duits-
land en Tsjechoslowakije, dus
vlak naast de deur-van West-
Duitsland.
Als klap op de 'vuurpijl heeft
Andropov gezegd pas weer in
Genève met de Amerikanen te
willen praten, wanneer de
nieuwe Amerikaanse raketten
uit West-Europa zijn verwij
derd. Het optimisme van som
mige politici die zeggen dat de
Russen wel met hangende
pootjes spoedig in Genève aan
de onderhandelingstafel zullen
terugkeren, kreeg een flinke
knauw.
Toch blijven veel westerse politi
ci bij hun standpunt dat de
Russen spoedig naar het over
leg zullen terugkeren, alle drei
gementen ten spijt.
Maar of de Russen nu terugkeren
naar Genève of niet, de plaat
sing van kruisraketten en Pers-
hings II aan westerse kant gaat
door, terwijl de Sowjet-Unie de
plaatsing van de SS 20-raket-
ten opvoert. Want dat een van
beide supermachten zijn kern-
raketten zal opdoeken, is zeer
twijfelachtig. Dat staat gelijk
met gezichtsverlies. En daar
zijn politici in zowel Oost als
West allergisch voor.
Gebrek aan belangstelling voor jeugdsoos in streek
Het gaat niet goed met de jonge-
rensociëteiten in de duin- en
bollenstreek. De jongerensoos
Kontakt in Voorhout is bijna
ter ziele. De Stormbal in Sas-
senheim, de drie sociëteiten in
Hillegom en Join in Noórdwijk
zien steeds minder jongeren
binnen de muren.
Alleen Magnifiosi in Lisse en De
Schuit in Katwijk kunnen zich
verheugen op een steeds
groeiende belangstelling van
jongeren.
Over de reden van het teruglo
pende bezoek aan eerstge
noemde sociëteiten zijn de
ningen verdeeld. Volgens wet
houder mevrouw W. Maris
Dikker uit Sassenheim
een 'natuurlijke oorzaak' aan te
wijzen: "Er komen, doordat er
steeds minder baby's worden
geboren, uiteindelijk steeds
minder jongeren. Dat zag je
eerst op de lagere scholen en
dat werkt nu door. Er zijn op
dit moment minder kinderen
in de jeugdsoos-leeftijd dan
een paar jaar geleden".
Bovendien meent de Sassen-
heimse wethouder dat jonge
ren steeds minder geld tot hun
beschikking hebben. Iets bij
verdienen is er haast niet meer
bij. Jongeren moeten ook be
zuinigen. "Het aantal baantjes
op zaterdagmiddag bijvoor
beeld ligt immers niet meer
voor het oprapen. Het is dus
een natuurlijk verschijnsel",
zegt zij.
Eind deze week is er een gesprek
over de toekomst van de Sas-
senheimse jongerensoos De
Stormbal tussen mensen van
de gemeente en leden van het
bestuur van de soos.
Eindje
Bestuurslid Stephan van der
Werf van Kontakt in Voorhout
ziet een heel andere oorzaak
voor het teruglopen van de be
langstelling van jongeren voor
het jeugdwerk. "Je wilt er niet
aan, maar ik denk dat we op
het eindje zitten. We kunnen ik
weet niet wat organiseren,
maar de jongeren komen niet".
Dat geldt volgens Van der Werf
vooral voor 'vormende' activi
teiten. "Ik kan ook wel begrij
pen dat wanneer je dagelijks
hoort over huisvestingsproble
men en kruisraketten, je dat
's avonds ook niet nog eens
door een spreker behoeft te
worden verteld. De jeugd is ge
woon verzadigd door dit soort
zaken", vindt hij. De jongeren
in Voorhout gaan liever in een
café een biertje pakken en leg
gen een kaartje, zo denkt het
bestuur van Kontakt.
Henry van Diest, jongerenwer
ker bij Magnifiosi in Lisse ziet
weer een hele andere reden
voor de geringe belangstelling
voor de activiteiten van de jon
gerencentra in de streek. Vol
gens hem is de aanpak niet
juist. Hij kan het weten, want
Magnifiosi heeft niet te klagen
over terugloop van het bezoe
kersaantal. In tegendeel, het
jongerencentrum verheugt
zich in een toenemende be
langstelling van de jongeren.
Afgelopen weekeinde, tijdens
de zaterdagse 'swing-avond'
waren er ruim driehonderd
jongeren in huis. De meesten
uit Lisse zelf, maar ook veel
jongeren van buiten het dorp.
Tijdens die swing-avonden
wordt voornamelijk 'new-wa-
vemuziek' gedraaid. En, zegt
bestuurslid Eskil van den
Berg, dat blijkt gezien het gro
te aantal bezoekers aan te
slaan. Bij sociëteiten elders in
de streek kunnen de liefheb
bers van dat soort muziek niet
terecht.
Toch zegt Henry van Diest dat
Magnifiosi niet op een bepaal
de groep jongeren mikt. "Be
wust of onbewust doen de
meeste andere jongerenvereni
gingen dat wel", meent hij.
"De ene soos richt zich op
werkloze jongeren of op jonge
ren met een geringe opleiding.
Weer andere clubs mikken op
studenten".
Het gevolg daarvan is volgens
Henry van Diest dat als je de
ene groep binnenhaalt, je de
andere buitensluit. "Wij rich
ten ons op Alle jongeren. We
kijken ook naar wat ze willen.
In Lisse waren er bijvoorbeeld
geen filmvoorstellingen waar
jongeren belangstelling voor
hadden. De films die gedraaid
werden waren vaak te moei
lijk. Wij zijn toen films gaan
brengen die voldoen aan de
smaak van de jeugd".
Datzelfde geldt volgens Van
Diest voor andere activiteiten,
zoals sport en spel. Tevens
worden er muziekthema's aan
gepakt, zoals de geschiedenis
van de rockmuziek. En er zijn
zogenaamde landenavonden.
"De belangstelling daarvoor
was goed", aldus een bestuurs
lid van Magnifiosi.
Een gevolg van de steeds terug
lopende belangstelling voor de
andere sociëteiten in de regio
is geldgebrek. Doordat er
steeds minder bezoekers bin
nen komen, komt ook minder
geld in het laadje. Niet alle ge
meentebesturen hebben bo
vendien geld over om een jon-
gerensociéteit.subsidie te ge
ven. Sociëteiten die het zonder
beroepskrachten moeten stel
len maar geheel draaien op de
inzet van vrijwilligers leggen,
zo leert de ervaring, ook eerder
het loodje. Het zit er dik in dat
in de toekomst meer jongeren-
sociëteiten de poorten zullen
moeten sluiten.
"De jongeren moeten dan maar
kijken of ze elders terecht kun
nen", zegt wethouder Maris
van Sassenheim. "Mijn kinde
ren gingen uiteindelijk ook
buiten Sassenheim uit".
TEE-Amsterdam
Parijs verdwijnt
UTRECHT (GPD) De twee Trans
Europ Expres-treinen Etoile du
Nord en lie de France die sinds
1957 bijna dagelijks tussen Am
sterdam en Parijs rijden, ver
dwijnen met ingang van de zo
merdienst van 2 juni 1984. Ook
elders in Europa worden TEE's
opgeheven.
De Etoile du Nord blijft in dienst,
maar in het vervolg als interna
tionale IC-trein. Dat betekent
niet uitsluitend eerste klas maar
ook tweede-klasrijtuigen: De
TEE-toeslag valt weg, maar in
Nederland moet wel de D-trein
toeslag worden betaald. De lie de
France, die niet op zaterdag rijdt,
wordt opgeheven.
Vanuit Nederland rijdt dan alleen
nog de Rheingold (naar Basel en
Munchen) als TEE-trein. Begin
dit jaar heeft deze trein nieuwe
wagens gekregen en „voorlopig"
blijft de Rheingold nog als TEE
rijden, aldus,NS.
DEN HAAG (GPD) - Met in
gang van vandaag valt de pata-
tes-frites niet meer onder het
formele prijsbeleid. Tot dusver
was er nog een beschikking,
die bepaalde dat een portie pa
tat niet meer mocht kosten dan
f 1,30 per 165 gram. Die is nu
vervallen en daarmee is de ge
hele horecasector vrijgesteld.
Dit wil niet zeggen dat er geen
prijstoezicht meer is.
Deze maatregel heeft staatsse
cretaris Van Zeil (economische
zaken) getroffen. Nog half sep
tember had hij besloten de
prijsmaatregel voor patat met
twee maanden te verlengen,
nadat de algemene prijsmaat
regel voor de horeca was opge
heven. Het bedrijfsleven pro
testeerde fel, wijzend op de ge
stegen prijzen van aardappels
en van vet, die de ondernemers
voor hogere kosten plaatsen.
Van Zeil heeft bij zijn beslissing
nu in overweging genomen dat
in het huidige prijsbeleid meer
nadruk wordt gelegd op de ei
gen verantwoordelijkheid van
het bedrijfsleven. De Economi
sche Controle Dienst (ECD)
heeft een verbetering gecon
stateerd van de naleving van
prijsgedragsregels in deze sec
tor.
De bewindsman heeft de ECD
gevraagd volgend jaar zoge
naamde gerichte prijsonder-
zoeken te houden. Hij heeft de
ondernemersorganisaties in de
horeca dringend verzocht een
beroep op hun leden te doen
om een „zorgvuldige prijsstel
ling" na te leven.
De ondernemers hebben onmid
dellijk laten weten dat zij deze
verantwoordelijkheid wel aan
kunnen. Zij wijzen erop dat uit
het ECD-onderzoek minder
overtredingen blijken. De or
ganisaties hebben steeds ge
zegd dat een prijsmaatregel
voor een produkt uit den boze
is. Ze vinden dat de markt in
deze sector met 6000 bedrijven
uitstekend zal werken.
BRUSSEL (GPD) - De Europese
Gemeenschap gaat zich harder
opstellen tegenover de Ameri
kaanse belemmering van de im
port van Europees speciaal staal.
De ministers van economische
zaken uit de EG-landen hebben
gisteren in Brussel afgesproken
de invoer van een aantal Ameri
kaanse produkten te beperken
als er half januari nog geen op
lossing voor het speciale staal is
bereikt. Op 9 december komt een
zware Amerikaanse handelsdele
gatie in Brussel onder meer over
de staalproblematiek praten.
De onderhandelingen tot nu toe
hebben echter niets opgeleverd
en daarom heeft de EG nu beslo
ten zijn tanden te laten zien, zo
zei een woordvoerder. Bij uitblij
ven van een overeenkomst zal
met ingang van 15 januari de in
voer van onder andere Ameri
kaanse ski's, jacht- en sportge-
weren en gymnastiektoestellen
worden beperkt. De Verenigde
Staten zullen in deze sectoren
voor zo'n 62 miljoen gulden min
der naar Europa kunnen expor
teren. Voorts wordt een extra in
voerheffing van 6,4 procent ge
legd op Amerikaanse chemische
produkten. Dat levert de Ge
meenschap zo'n 9 miljoen gul
den extra aan invoerrechten op.
De ministers van economische za
ken hebben zich voorts akkoord
verklaard met een aantal crisis
maatregelen die de Europese
Commissie eerder deze maand
had aangekondigd om instorting
van de Europese staalprijzen te
voorkomen. Er komt een mini
mumprijs voor staal van 750
Duitse marken per ton. Die ligt
altijd nog 200 mark boven de
prijs waarop het staal momenteel
wordt verhandeld. De minimum
prijs is gekoppeld aan een nauw
keurig controlesysteem, dat om
zeiling van de crisismaatregelen
moet voorkomen. Deze controle
voorziet er onder meer in dat
staalbedrijven bij verkopen een
borgsom van 100 mark per ton
moeten storten.
De uitwerking hiervan is technisch
echter zo ingewikkeld, dat de mi
nisters definitieve besluiten tot
hun volgende vergadering op 14
december hebben uitgesteld. De
invoering van de crisismaatrege
len wordt daardoor minstens
met een maand, van december
naar januari, vertraagd.
