c 'Toch een tamelijk lui type' 'Te laat, te laat', sprak Winnetou TV-rubriek Judy Schomper, de violiste die het haar kort knipte Reacties interview Janmaat Concertstuk werkloze pianisten Uit in de Randstad De verbazing over verlies van Indië Mazure in De Sluis DE VERPLEGING ZATERDAG 26 NOVEMBER 1983 Radio - tv - kunst „Te laat, sprak Winnetou, de dood is al naar binnen toe" Met deze kleine variatie op een befaamd versje van een anony mus ('het zaad' in plaats van 'de dood') wil ik, met alle ver schuldigde eerbied natuurlijk, het programma karakteriseren dat Wim Hazeu c.s. vorige week aan Carel Willink wijd den. Willinks vrouw, Silvia Quiël, moest Willink onder steunen, en was nog de enige die mondeling met hem kon communiceren. Zij sprak dan luid, in eenvoudige, zo kaal mogelijk gehouden zinnen, en Carel herhaalde wat ze zei, ten teken dat hij het begrepen had, Wim Hazeu kon alleen nog via briefjes met hem in contact ko men, maar de vragen daarop beantwoordde Willink dan toch zonder omwegen, zij het met brekelijke stem. Hij sloeg de blaadjes met vragen één voor één om, zonder ze eerst op hun mérites te beoordelen, en beantwoordde ook de laatste vraag over de dood zonder blikken of blozen, vertelde Wim Hazeu: ,.We wachten gela ten af hoe de verdere loop van zaken gaat". Een maand later was Carel Wil link dood. Vandaar mijn remi niscentie aan: 'Te laat, te laat, sprak Winnetou, de dood is al naar binnen toe'. Dit program ma had eigenlijk eerder ge maakt moeten worden, toen Willink nog in de kracht van zijn leven was. Dit is geen ver wijt aan Hazeu c.s., er waren tenslotte twee speciale aanlei dingen om dit programma te maken (1. Willink was nog net niet dood, en 2. zijn laatste vol tooide schilderij met kerncen trales), maar meer een Dleidooi aan het adres van Hilversum, de Nederlandse documentaire filmers, en wellicht het minste- rie van WVC, om de hoogst verdienstelijke Nederlanders die het waard zijn om via een tv-portret voor het nageslacht bewaard te blijven, dan ook meteen te portretteren als zij nog recht van lijf en leden zijn. Het gebeurt maar hoogst zelden, dat iemand pas op 80-jarige leeftijd, in zijn laatste levens jaar, zo beroemd en onsterfe lijk wordt, dat er dan pas reden is hem voor eeuwig vast te leg gen. Men vergaart zijn of haar roem doorgaans als men in de kracht van zijn leven is, en dat zou dan ook het moment moe ten zijn waarop 'Hilversum' er als een Stuka op af duikt! Zo als Wim Hazeu bijvoorbeeld gedaan heeft bij de tekenaar Otto Dicke, wiens tv-portret deze week te zien was. Dicke is 'pas' 65 jaar. Aan de andere kant heeft hij al een zeer zware operatie achter de rug, dus met een beetje minder mazzel zou den de komende generaties he lemaal geen tv-portret van hem hebben gehad. Iets dergelijks gold voor het tv- portret dat Wim Hazeu een paar jaar geleden van Paul Ci troen maakte, die een half jaar later overleed, en in de week dat de opnamen gemaakt wer den niet meer dan anderhalf uur per dag de camera kon ver dragen. Nu hebben we geluk kig nog iets van Citroen, al was het op de valreep, maar beter ware het natuurlijk als onze tv- portretschilders een paar de cennia eerder toesloegen, zoals Wim Hazeu biivoorbeeld ge daan heeft toen hij de schilder Co Westerik portretteerde (nu 59 jaar), en zoals Max Appel boom het nu alweer tien jaar geleden deed toen hij... Carel Willink portretteerde. Want zo somber is de situatie in onze eregalerij van tv-portret- ten nu ook weer niet. Wim Ha zeu had een voorganger in Max Appelboom, die tussen 1969 en 1982 ruim tachtig tv-portretten van prominente Nederlanders maakte: A. Roland Holst, Hil- do Krop, prof. Bronner, Albert van Dalsum, Piet Zwart, Hen drik Andriessen, Victor V. van Vriesland, ir. J. H. van den Broek, Carel Willink, prof. Lieftinck, prof. Schermerhorn, ds. Buskes, Hendrik Algra, dr. Max Euwe, prof. Tenhaeff, prof. Willem Nagel, Annie Ro mein-Verschoor, prof. Den Hollander, oud-minister Stik ker, Paul Schuitema, kortom door Nico Scheepmaker een indrukwekkende reeks waardevolle Nederlanders die inmiddels allemaal dood zijn! Ook dit was dus kennelijk nip- pertjeswerk. Max Appelboom maakte welis waar ook veel portretten van mensen die dat nog altijd over leefd hebben (van dr. Willem Drees tot en met Cor van der Hart), maar echt op het hoogte punt van hun bestaan en crea tiviteit wordt maar zelden ie mand op film vastgelegd. De Markant-serie van Max Appel boom wordt sinds vorig jaar door de NOS in eigen beheer voortgezet (prof. Querido, dr. Tans en prof. Verkuyl), en dit seizoen zullen prof. Casimir, ds. Ruitenberg en Conny Stuart nog volgen, zodat te ho pen valt dat de achterstand in middels is ingelopen, waar door de tv-portretten van nu af aan niet langer de bewegende Nederlandse versie hoeven te zijn van die email fotoportret ten op Franse grafstenen, die de overledene altijd in zijn of haar laatste levensjaar afbeel den, toen zij al oud, grijs, stof fig, dik, nors en op sterven na dood voor zich uitkeken. HILVERSUM - De klassiek-geschoolde violiste Judy Schomper, die enkele jaren geleden in de publiciteit kwam toen zij met de bekende groep Flairck succes oogstte, heeft een opmerkelijke single gemaakt. Zij is zich nogal plotseling gaan bezighouden met rock 'n roll en vertolkt nu met haar vioolspel een oud Eric Clapton-lied 'Layla'. Bovendien schreef zij een eigen, eveneens op de rock geïnspireerde, compositie 'Spacelift'. „Ik schrok er zelf van", bekent ze, terwijl ze met haar handen door natte, zelfgeknipte haren strijkt, „want rock 'n roll ligt afschuwe lijk ver af van de klassieke mu ziek die ik op het conservato rium heb gestudeerd. Rock 'n roll is echte, aardse muziek, het is seksuele muziek en ik heb me er behoorlijk in moeten verdie pen om die feeling ervoor te krij- 1 gen". „Hans Hollestelle, een arrangeur, heeft me op het spoor gezet en me geholpen. Ik begon met het ontleden van Beatles-platen, want ook daar had ik nauwelijks weet van. Je moet je voorstellen dat ik al vanaf mijn veertiende aan het conservatorium viool heb gestudeerd en daarnaast niet gemakkelijk aan andere dingen toekwam". - Geen middelbare-schoolopleiding geen andere hobby's? Ze lacht: „In het begin zat ik op de havo, maar ik kon dat niet bol werken met het conservatorium. Toen ben ik naar een antroposo fische school gegaan, puur voor de algemene ontwikkeling. Je weet wel: zo'n school waar je niet kunt blijven zitten en waar je niet kunt zakken. Je leert er heel eerlijk met jezelf en met anderen omgaan. Je werkt er vooral aan je persoonlijkheid en daar heb ik naderhand veel aan gehad. Op treden is niet alleen een kwestie van goed je techniek beheersen, je moet er ook de juiste persoon lijkheid voor hebben". Kort geknipt - Je hebt opgetreden in program ma's als 'Jonge mensen op weg naar het concertpodium', je hebt gespeeld met violisten als Theo Olof en Jean Decroos, je speelde HILVERSUM (GPD) - Bij de VPRO zijn vele honderden tele fonische reacties binnengeko men naar aanleiding van het ra dio-interview dat deze omroep gisterochtend uitzond met frac tieleider Janmaat van de Cen trumpartij. Veel luisteraars die belden, vonden het onbeleefd dat de interviewer Janmaat dik wijls niet liet uitspreken. Een eveneens grote groep liet daar entegen weten de uitlatingen van de Centrumpartijleider verwer pelijk te vinden. Het was de eer ste maal sinds de verkiezing van Janmaat tot volksvertegenwoor diger dat hij in een interview op de radio aan het woord kwam. door Margriet Hunfeld nadat je uit Flairck stapte op re citals in het Concertgebouw en tijdens sonate-avonden, je hebt twee jaar gestudeerd bij Herman. Krebbers, waarom nu opeens die stap naar rock 'n roll? Judy, ernstig: „Ik heb tot aan mijn eindexamen gestreefd naar het "bereiken van een plafond. Dat is me gelukt, door dagelijks acht uur per dag viool te spelen. Toen ik ',r was, ben ik het rustiger aan gaan doen, ik ging me bezinnen op wat ik wilde". „Eigenlijk kwam ik tot de ontdek king dat ik op een niveau zat, waarmee ik alle muziekrichtin gen uitkon. En daar gaat het mij om: ik vind dat een muzikant al les moet kunnen". „Bovendien heb ik ook bepaalde ideeën over muziek. Ik ben bij voorbeeld niet iemand als Ber- dien Stenberg die het leuk vindt om klassieke muziek te verpak ken in een populair jasje. Ik ben op zoek naar iets anders. 'Layla' van Clapton heb ik opzettelijk zo puristisch mogelijk vertolkt. Dat is dus even iets anders dan er een gemakkelijk muziekje van ma ken". „Ik hou niet van formules die altijd wel zullen werken en daarom ga ik nogal eigenwijs mijn eigen gang. Een voorbeeld ervan is dat ik pas geleden zelf mijn haren helemaal kort heb geknipt. Waar om? Omdat ik geloof dat ik een talent heb meegekregen: ik heb een mooie toon en dat is iets dat je hebt of niet. Mijn haren zijn van ondergeschikt belang, hoe wel veel mensen hebben lopen beweren dat ik mijn succes wel te danken zou hebben 'aan mijn mooie koppie'. Nou, dan die ha ren er maar af, heb ik toen plotse ling gedacht en zoiets regel ik dan ook onmiddellijk". -Je hebt op dit moment ook enige bekendheid als de ex-vriendin van televisiepresentator Frank Kramer. Daar heb je bepaalde interviews over gegeven. Heb je daar dan geen bezwaar tegen? Judy: „Bij het bekend-zijn hoort nog steeds dat ook je privé-leven naar buiten komt. Zolang er naar waarheid over wordt geschre ven, heb ik daar geen moeite mee. Trouwens, ik ben te eerlijk, of liever: niet handig genoeg om vragen erover te ontwijken". „Ach, het bekend zijn nu is natuur lijk best leuk, wanneer je, zoals ik, jarenlang op een kamertje hebt zitten studeren. Daar komt bij dat je in de muziek eigenlijk nooit zeker van iets kunt zijn. Je blijft altijd twijfelen en hoe inte ressant dat ook is, je moet af en toe ook de erkenning en de her kenning krijgen, anders ga je er onderdoor. Voor mij geldt dat ze nuwen doorgaans een positieve uitwerking hebben op mijn mu ziek". Lui type - Je studie bij Krebbers zal ook heb ben bijgedragen tot hetgeen je nu presteert. „Van hem heb ik flink op mijn so demieter gehad en dat was dus nodig ook. Ik ben toch een tame lijk lui type en omdat er constant werd gezegd wat voor een talent ik wel was, geloofde ik het zo on derhand ee'n beetje. Maar een ta lent moet gevormd worden, dat is niet zomaar iets op zichzelf- staands en dat heeft Krebbers gedaan". krijgen. Aan het horen van de muziek kan men bij een violist horen hoe zijn of haar karakter is, wordt ge zegd. Is dat bij jou duidelijk? En hoe ligt dat wanneer iemand als jij rock 'n roll qaat spelen? ,Ik heb een wat gecompliceerd ka rakter en daardoor is misschien die neiging tot het spelen van verschillende stijlen te verkla ren. Ik kan heel fel zijn, maar ook heel rustig. En ik kan daarnaast gewoon heel erg mooi spelen. Op dit moment spreekt de rock me erg aan, misschien omdat ik wat bewuster ben gaan leven, wat in tenser ook. Ik neem meer tijd voor mezelf en studeer even iets minder". Afgezien van hoe je single het zal doen in de hitparade, wat zijn je toekomstplannen? ,Die zijn niet echt duidelijk. Ik ben een type dat alles vanzelf laat ko men. Het liefst zou ik mijn eigen muziek schrijven en platen ma ken. Maar wanneer dat niet lukt zou ik het ook leuk vinden om in een orkest te werken. Vooral het werken met grote dirigenten zou me daarbij aantrekken". LONDEN (DPA) - Het veilinghuis 'Phillips' in Londen treedt niet alleen op als kunstmaecenas, maar het doet ook iets aan de grote werkloosheid onder Britse musici. Voor zijn kerstveiling van veertig dure vleugels giste ren. Gaf Phillips de componist Richard Reasan opdracht tot het schrijven van een concertstuk voor veertig werkloze pianisten. Het tien minuten durende werk be leefde deze week in de uitstal lingszaal van het veilinghuis zijn wereldpremière onder de titel 'Werk voor werkloze pianisten'. Het is niet bekend of niet-werkloze pianisten het stuk in de toe komst op hun repertoire mogen nemen. ROTTERDAM Ahoy complex za 26. 15.30 en 20 uur. zo 27, 12.30 en 16.15 uur, Holiday-on-ice', Ameri kaanse ijsrevue. De Doelen za 26, gr. zaal, 20.15 uur, 'De Maas- trechter Staar', galaconcert t.g.v. 100-jarig bestaan, o.l.v. Hennie Ra- maekers. zo 27, 14.15 uur, Rotterdams Philhar- monisch Orkest o.l.v. Edo de Waart, m.m.v. Sjef Douwes, klarinet. ma 28, kl. zaal. 20.15 uur, Hoffmeister Kwartet, m.m.v. Lucy van Dael viool, AJda Stuurop, viool, Staas Martin-in-the-fields. Theater Zuidplein za 26, gr. zaal. 20.30 uur, 'Die Czarda- furstin', operette van Emerich Kal- mann, Rotterdams Operette Gezel schap. za 26, arlecchino, 20.30 uur, 'They ca me from somewhere else', een science Fiction soap-opera. ma 28. gr. zaal. 20.15 uur. Company Vivienne Newport, satie-program- di 29, gr. zaal, 20.15 uur, Djazzex Dan- cecompany, le voorstelling in Rot terdam van een nieuwe dansgroep Rotterdamse Schouwburg za 26. 20.15 uur, 'De Bontjas', toneel spel van Gerhart Hauptmann, To- neegroep Theater. Hofpleintheater za 26, 20.15 uur. 'Aan het langste eind', black comedy, woe 30, do 1. vr 2, 20.15 uur. 'Man ver mist', cabaret, Cabaret Nar/Ycrup van 't Hek. m.m.v. Hans van Gel der, piano. AMSTERDAM Carré t/m zo 4, 20.15 uur, beh ma. zo alleen 14 uur. Hoofdstad Operette 'lm Rössl' van Ralph Benats- Concertgebouw za 26. gr zaal. 20.15 uur. Concertge bouworkest o.l.v. Wolfgang Sawal- lisch/Elly Ameling, sopraan, zo 27, gr. zaal, 14.15 uur, Utrechts Symfonie Orkest o.l.v. Corneliu Dumbraveanu/Regina Albrink pia- zo 27, gr. zaal, 20.15 uur, Francois-Joel Thiollier, piano, di 29. gr. zaal, 20.15 uur, Amsterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Anton Kersjes/Evelyn Lear sopraan, Tho- Nieuwe De La Mar Theater za 26, 20.15 uur, zo 27. 14 uur, 'Huwe- üjkscaroussel' van Leslie Stevens, ma 28. 20.15 uur, Adèle Bloemendaal met 'Adèle's keus', m.m.v. Frans Ehlhart. woe 30. do 1. 20.15 uur, Willem Nijholt Stadsschouwburg za 26. 20.15 uur, zo 27. 14 uur. Het Pu- bliekstheater 'De nacht, de moeder van de dag' van Lars Norén. ma 28. di 29, 20.15 uur, Het Nationale Ballet, 'Midzomernachtsdroom' 'Onder mijn voeten'. Westerkerk zo 27. 19.30 uur. Westerkerkkoor en Jongenskoor van de St. Bavo o.l.v. Koninklijke Schouwburg zo 27. 14 en 20.15 uur. Willem Nijholt en Linda van Dijck in 'Sukses' van Norman Beim. woe 30. 20.15 uur. Haagse Comedie 'De biechtvaders', voorpremière. Newport Trigger'; om 23 uur, 'Hin- ter der Scheune überfrisst sich ein Ochse'. ma 28, 20.30 uur, Kirstie Simson en Julyen Hamilton 'Musk.Red' (dans). di 29, 20.30 uur. Werkcentrum Dans 'Zwaar terrein', Ricohet, 'Final Ali- woe 30, 20.30 uur, Werkcentrum Dans 'Vde vlucht. Barsten'. Dlligentia za 26. 20.15 uur, Fons Jansen 'Zullen we handhaven'. zo 27, 12.30 uur. Syntagma Musicum; 14.30 uur, Juilliard Kwartet, di 29, 20.15 uur, Tokyo Kwartet. Nederlands Congresgebouw za 26, 20.15 uur, Toneelgroep Dosast 'Dag mevrouw Puffing'. zo 27, 20.15 uur, Djazzex Dance com pany, jazzdansgroep m.m.v. Alvin McDuffie als gastdanser. di 29, 20.15 uur, Roemeens Staatsbal- let 'De notenkraker'. Theater Pepijn za 26, 20.30 uur, Cabaret 22 Volt met 'Een episode'. zo 27,15 uur, Willem Breuker Kollek- tief. di 29, 20.30 uur, Antoine Candelas, Franse chansons. woe 30,20.15 uur, Emily Heyens, harp en Emile Biessen, fluit. Theater Aan De Haven woe 30, 20 30 uur. De Jongste Cijfers met 'Geloof, liefde, hoop'. Nieuwe Kerk za 26, 20.15 uur, Nederlands Kamer koor m.m.v. Ronald Brautigam, Schouwburg za 26, 20.15 uur. Bob Berky. Ameri- ka's grootste mime-clown met zyn programma 'Foolsfire'. ma 28, 20.15 uur, 'Sukses' van Nor man Bcim. gespeeld door Linda van Dijck en Willem Nijholt. Comedia del' Arte. woe 30, do 1, vr 2, 20.30 uur, Jozef v.d. Berg: Troev' (try-out). K&O-gebouw woe 30, 20.15 uur, kapelzaal, het jonge talentvolle duo Peter de Bree. hobo en Paul Komen, piano. Lokhorstkerk za 26. concert De Schola Cantorum van de Leidse Studentenekklesia o.l.v. Wim de Ru en het blokfluite nensemble Praetorius van Piet Kunst. zo 27, 14.15 uur, najaarsconcert van het Leids Symfonieorkest Belli To- 'Een ideaal voor ogen; vanavond op tv Judy Schomper, hier nog met lange lokken: "Rock 'n roll is seksuele muziek. Ik heb me er behoorlijk in moeten verdiepen om er feeling voor te (foto GPD) Eind 1949 was het definitief afgelo pen met het Nederlandse kolo niale tijdperk in Indonesië. In de periode tussen 1945 en 1950 te kende dit onontkoombare feit zich onmiskenbaar af. Dat de souvereiniteitsoverdracht voor velen aan het thuisfront toch nog als een verrassing kwam, was mede veroorzaakt door de bio scoopjournaals van 'Wordende Wereld'. Hierin werd een verte kend beeld gegeven van de situa tie in „tropisch Nederland". Een deel van deze journaals ge bruikten drie studenten van het Historisch Seminarium van de universiteit van Amsterdam voor een doctoraalscriptie in de vorm van een filmdocumentaire. Het werkstuk wordt vanavond onder de titel 'Een ideaal voor ogen' door de KRO-televisie uitgezon den. Het is nog vrij ongebruikelijk dat studenten voor een doctoraals criptie uitsluitend gebruik ma ken van stukken film. Doorgaans wordt geput uit geschreven bronnen. Gerda Jansen-Hen- driks, Frans Klein en Peter Otten wilden er achter komen op welke wijze die journaalbeelden van 'Wordende Wereld' tot stand zijn gekomen. Zij bekeken vele kilo meters film zoals die door het be drijf Multifilm in Batavia werden gemaakt. Multifilm vormde na de oorlog een onderdeel van de Rijksvoorlichtingsdienst. Bij het aanschouwen van het mate riaal werd al snel duidelijk dat de beelden zoals die hier in de bio scopen werden vertoond, geen afspiegeling boden van de werkelijkheid. In de gevechten tussen Nederlandse soldaten en Indonesische guerrillastrijders vielen minstens 150.000 doden. In de journaals werden echter zel den oorlogstaferelen getoond. En als dat wel gebeurde, dan werden de beelden zo gemon teerd dat het er allemaal minder onschuldig, minder agressief uit zag. Gerda Jansen-Hendriks daarover: „Uit gesprekken met de verantwoordelijke mensen uit die dagen is ons gebleken dat de boel niet bewust werd gemani puleerd. Men geloofde oprecht in een ideaal. Multifilm koos voor een positieve benadering. Onze documentaire is ook geen ver oordeling. Het is meer een recon structie van een mentaliteit, van een tijdsbeeld". Dat blijkt ook uit toegevoegde ac tuele interviews in de documen taire. De heer H. V. Quispel, des tijds belast met de dagelijkse lei ding van Multifilm vertelt daar in: „Het was vooral onze bedoe ling te laten zien wat van Neder landse zijde werd gedaan om het land weer tot welvaart te bren gen". En een stukje verderop zegt hij: „Er werd natuurlijk ge vochten, maar dat hebben wij er bewust uitgehaald omdat de Le- gervoorlichtingsdienst daarvoor was. Het was geen lolletje hoor dat vechten". De documentaire heeft intussen ook internationale belangstelling getrokken. 'Een ideaal voor ogen' is al vertoond op een histo risch congres in Italië. Om 21.30 uur op Nederland 2. Werk van de Voorschotense kun stenares Fanny Mazure is tot en met 15 december te zien in gale rie 'De Sluis' in Leidschendam. De kunstenares maakt gebruik van gemengde technieken. LEIDEN/OEGSTGEEST - De vio liste Emmy Verhey geeft mor genmiddag een concert in het Groene Kerkje in Oegstgeest. Ze zal aan de vleugel worden bege leid door Nelleke Geesink. Het programma vermeldt werken van Bach, Schubert, De Leeuw, Schumann en Saint Saëns. Het Leids Symfonieorkest Belli Toni onder leiding van Peter Greve speelt morgen om 14.15 uur in de Lokhorstkerk in Lei den. Van Strawinsky wordt 'Mo mentum por Jesualdo di Venose' uit 1960 gespeeld. Verder staat een concert voor twee hobo's, clavecimbel en strijkers van Vi valdi en 'Concert Champètre van Poulenc op het programma. Hoboist Peter Bree en pianist Paul Komen treden woensdagavond op in de Kapelzaal van K&O. Op hun programma staan composi ties van Spohr, Schumann, Koet sier, Van Beethoven, Grieg, Wall- ner en Godard. Het Leids Studentenmuziekgezel schap 'Sempre Crescendo' geeft eveneens op woensdagavond zijn néóaarsconcert in de Stads gehoorzaal. Van Debussy zal worden uitgevoerd Prélude de 1'après-midi d'un faune, van Beethoven het Pianoconcert in C-dur (met Steven Blackstone als solist), van Lehar de Gold und Silberwalz en van Joh. Strauss de ouverture van en een selectie uit Die Fledermaus. Diri gent is B. Blomhert, het koor wordt geleid door P. Hulsbos. De Schola Cantorum van de Leid se Studentenekklesia onder lei ding van Wim de Ru en het blok fluitensemble Praetorius van Piet Kunst concerteren van avond in de Lokhorstkerk. Op het programma staan o.m. 'Rejoi ce in the Lamb' van Ber\jamin Britten, het spreekkoor 'Valse' van Ernst Toch en het dubbelko- nge 'Excultate Deo van Pache- bel'. Medewerking aan dit con cert verlenen Wim v.d. Rijden (orgel), Marielle Hofmans (so praan), Jan Koster (tenor) en Piet Korteknie (bariton). ADVERTENTIE Premieverhoging gehad? Tien tegen één dat wij goedkoper zijn Bel voor een duidelijke folder 01718-29881. (Na kantoortijd 01718-15534 ZIEKTEKOSTENVERZEKERING

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 37