LEIDSCH
DAGBLAD
Bij mislukken
overleg nog
meer acties
Waterkanonnen tegen
betogers bij Bondsdag
ANDIJVIE EN
ZUURKOOLSPEK
Westduits plan:
vroeger pensioen
Bejaarde Amerikaanse (78)
zet vliegtuigje aan de grond
Examengeld voortgezet onderwijs?
Begin kernwapendebat in Bonn
DRUKKERIJ
DELTABACH
Nicaragua mobiliseert volksmilitie
IMPASSE
LEIDSCH DAGBLAD
MAANDAG 21 NOVEMBER 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37248
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
PHOENIX, ARIZONA (AFP) - Een Amerikaanse dame van 78
jaar heeft een privé-vliegtuigje aan de grond gezet waarvan de
piloot in de lucht een hartaanval had gekregen.
Nadat een verkeerstoren ten noorden van Phoenix in Arizona een
noodsignaal had opgevangen, werden twee vliegtuigen de lucht
ingestuurd om de "Cherokee-180" van 2.000 meter hoogte naar de
grond te leiden.
Mevrouw Edith Merrill, die in de stoel van de tweede piloot had
gezeten, nam het stuur van Turner over, hoewel zij niets van
vliegen afwist, en voerde de grepen uit die de piloten van de
hulpvliegtuigen adviseerden.
De landing op de luchtmachtbasis Luke bij Phoenix verliep voor
beeldig. De piloot overleed korte tijd later.
DEN HAAG (GPD) - Minister
Deetman (onderwijs en weten
schappen) overweegt scholieren
van havo, vwo en mbo voortaan
100 tot 150 gulden te laten beta
len voor hun eindexamen. Het
examengeld is een van de alter-,
natieven voor de inmiddels van
tafel verdwenen schoolgeldhef
fing voor leerlingen van 12 tot 16
jaar. De Tweede Kamer had
daartegen grote bezwaren.
Doordat de schoolgeldheffing
werd weggestemd, ontstond er
een gat van 140 miljoen gulden,
dat met de invoering van het exa
mengeld voor een deel kan wor
den gedicht. De helft van het gat
komt voor rekening van de
schatkist, de andere helft moet
binnen de onderwijsbegroting
worden gedekt. De heffing van
examengeld zou twintig miljoen
kunnen opleveren.
De Tweede-Kamerfractie van het
CDA heeft de minister aan het
idee geholpen. De regeringsfrac
ties hadden tijdens de algemene
beschouwingen over het kabi-
netbeleid voor 1984 beloofd voor
het gat van 140 miljoen gulden
ten minste een gedeeltelijke dek
king aan te wijzen. Begin decem
ber, bij de behandeling van de
onderwijsbegroting, wordt daar
over beslist.
Minister Deetman voelt wel wat
voor de suggestie van het CDA
voor examengeld. Ook de WD,
de andere regeringspartij, staat
er niet afwijzend tegenover.
Voorlopig blijven de liberalen
echter de voorkeur geven aan
hun eigen suggestie: snoeien in
de schoolbegeleidingsdiensten.
Dat zou de lasten voor de bur
gers niet verhogen, maar wel ba
nen kosten. Deetman en het
CDA hebben daar bezwaar te
gen.
AMSTERDAM/DEN HAAG (ANP/GPD) - De ambtena-
renacties zullen verhevigd worden voortgezet als de on
derhandelingen tussen de ambtenarencentrales en mi
nister Rietkerk (binnenlandse zaken) vanavond op niets
uitlopen. De AbvaKabo, de grootste bond van ambtena
ren en trendvolgers, buigt zich vandaag over de moge
lijkheden om de acties straks eventueel op te voeren.
Zo'n 150 Amsterdamse brandweerlieden hielden vanochtend een tijdlang de toegang tot het belastingkantoor
aan de Wibautstraat voor iedereen gesloten. Zelfs belastingambtenaren konden niet naar binnen. (poto anpi
BONN (DPA/RTR/GPD) -
Bij' het begin van het ra-
kettendebat in de West-
duitse Bondsdag heeft de
politie in die stad vanoch
tend waterkanonnen inge
zet tgen enige duizenden
betogers. Zij wilden de
straten naar de Bondsdag
blokkeren, doorbraken
het politiekordon, maar
slaagden er niet in de
Bondsdag binnen te drin
gen.
Bondskanselier Helmut Kohl, die
vrijwel zeker kan zijn van goed
keuring door het parlement van
plaatsing van nieuwe raketten,
zei dat "Onze veiligheid plaat
sing vereist".
De Westduitse regeringschef zei
dat het de Sowjet-Unie nooit
mag lukken via een overwicht te
chanteren of een wig te drijven
tussen de Verenigde Staten en
Europa. Hij verzekerde dat het
Westen bij de ontwapeningson
derhandelingen in Genève tallo
ze voorstellen heeft gedaan, die
echter allemaal door de Sowjet-
Unie zijn afgewezen. "Moskou
wil kennelijk haar monopolie op
het gebied van de middellange-
ABONNEE SERVICE
071-144941
afstandsraketten behouden om
zodoende Europa te kunnen be
dreigen en tegelijkertijd de Ver
enigde Staten ervan te weerhou
den Europa te beschermen. Dat
kunnen wij nooit accepteren", al
dus de bondskanselier.
Kohl pleitte ervoor dat de onder
handelingen in Genève ondanks
het begin van de stationering
doorgaan. Eventueel moet het
Westen later bereid zijn al opge
stelde raketten weer te verwijde
ren.
In zijn antwoord op de rede van
Kohl heeft oppositieleider en
SPD-fractievoorzitter Hans-Jo-
chen Vogel verklaard dat de
overgrote meerderheid van zijn
partij tegen de stationering van
middellange-afstandsraketten in
West-Duitsland zal stemmen. In
plaats daarvan willen de West
duitse sociaal-democraten dat er
in Genève verder over ontwape
ning wordt onderhandeld.
De oppositieleider zei dat de SPD
door nee te zeggen tegen de
plaatsing van de kernraketten
geenszins een partij wordt die uit
de NAVO wil of tegenstander
van het Westduitse leger is.
Tijdens de toespraak van Kohl ont
vouwden enige 'groene' parle
mentariërs tegen de stationering
gerichte spandoeken in de
Bondsdag. Ze werden in beslag
genomen door zaalwachters.
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
Andijvie,
kilo
Zuurkoolspek,
zonder zwoerd,
vacuüm verpakt, QQ
per 100 g h29+sO
De centrales van overheidsperso
neel schuiven vanavond om acht
uur bij minister Rietkerk aan ta
fel. Zij zijn echter somber ge
stemd over het resultaat van de
onderhandelingen nu ook het
overleg tussen kabinet, werkge
vers en vakbeweging in de Stich
ting van de Arbeid vrijdag is mis
lukt. Premier Lubbers liet zich
het afgelopen weekeinde daaren
tegen optimistisch uit over de
kans om vanavond tot een ak
koord te komen. Waarop dat op
timisme is gebaseerd, bleef ech
ter onduidelijk.
In afwachting van het resultaat van
de onderhandelingen blijven de
acties tegen de 3 procents salaris-
korting voorlopig beperkt. Het
openbaar vervoer reed vanoch
tend normaal, alleen de chauf
feurs van de Nijmeegse stads
dienst staakten vanochtend tot
tien uur.
Amsterdamse brandweerlieden
bezetten vanochtend het kantoor
van de Rijksbelastingen aan de
Wibautstraat. Actievoerende
ambtenaren van andere Amster
damse gemeentelijke diensten
zouden in de loop van de dag de
bezetting overnemen. Personeel
van het belastingkantoor werd
het onmogelijk gemaakt het ge
bouw binnen te gaan, zodat tal
rijke belastingambtenaren zich
buiten verzamelden.
Behalve de stiptheidsacties bij
douane, post en reiniging dreigt
nu ook een staking bij het afval
verwerkingsbedrijf VAM in Wij
ster en bij een aantal voorsorteer-
centra van de PTT, die als
knooppunten worden be
schouwd voor de verspreiding
en bezorging van de post. Voor
het gebouw van de sociale dienst
in Haarlem werd gisteren erw
tensoep uitgedeeld uit protest te
gen het 'snertbeleid' van de rege
ring.
De Algemene Bank Nederland zou
vandaag een definitief besluit ne
men over het eventueel overne
men van de stagnerende bezor
ging van brieven en bankaf
schriften door vrijwilligers onder
eigen personeel en uitzendkrach
ten. De ABN speelde vorige
week al met dit idee, waarop de
Vervoersbond ernstige kritiek
heeft geleverd.
22 PAGINA'S
Meerderheid SPD
tegen raketplaatsing
Rellen rond polo
duel AZC-De Zijl
PAGINA 13
Feyenoord vaster
aan kop eredivisie
PAGINA 14
OCCASION-SPECIALIST
een vol jaar garantie mogelijk.
uze uit I PffpyrTH Alkemadelaan 1Roeiolarenasveen
5UlkS I^LUkmZi te, 01713-2866 - 2073
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Organisatie, handels- en
reklamedrukwerk is bij om
in goede handen
Snelle levertijden zijn mogelijk
doordat wij fotozetsel, litho's
loodzetsel en clichés zelf
vervaardigen
Bovendien hebben wij eer
eigen binderij-afdeling
Oranjelaan 37
2382 PK Zoeterwoude-Rijndijk
Telefoon 071 -89 92 41
Opklaringen
Flinke opklaringen, maar in de nacht
mogelijk een bui. Minimumtempera
tuur om het vriespunt bij zee, in het
binnenland min 5 graden.
Middagtemperatuur ongeveer 5 gra
den. In het Waddengebied matige
wind, draaiend van noord naar west.
22 November
Zon op: 08.11, onder: 16.41 uur.
Maan op: 18.03, onder: 10.24 uur.
MANAGUA (Reuter) Nicaragua
heeft 200.000 tot 300.000 leden
van zijn volksmilitie gemobili
seerd in verband met een ophan-,
den zijnde Amerikaanse i
Dit heeft minister van defensie
Humberto Ortega meegedeeld.
De volksmilitie is na het leger de
belangrijkste strijdmacht in Ni
caragua.
Volgens de officiële radio is een
Amerikaanse invasie slechts een
"kwestie van enkele uren". Ze
meldde dat de militie zich aan
het ingraven is uit bescherming
tegen luchtaanvallen.
De vrees voor een Amerikaanse in-
vasie stak vorige maand in Nica
ragua de kop op na de Ameri
kaanse landing op Grenada. Di
recte aanleiding voor de mobili
satie zijn de Amerikaanse mili
taire oefeningen in het buurland
Honduras. De manoeuvres,
waaraan ongeveer 5.000 Ameri
kaanse militairen meedoen, wor
den beschouwd als machtsver
toon tegenover de Sandinisti-
sche regering van Nicaragua.
De oefeningen zijn vrijdag begon
nen met een landingsmanoeuvre
op de Noordhondurese kust
waaraan 1.800 Amerikanen en
500 Hondurezen meededen.
Uitgangspunt van de oefening is
een Hondurees verzoek aan de
VS om hulp tegen rebellen die
strategische installaties in han
den hebben gekregen.
BONN (RTR/ANP) - De Westduit
se regering zal binnenkort met
een wetsontwerp komen dat
werknemers de mogelijkheid
geeft op 59-jarige leeftijd met
pensioen te gaan, zo heeft de
Westduitse minister van arbeid,
Norbert Blüm, meegedeeld. Op
het ogenblik kunnen mannen in
de Bondsrepubliek op zijn
vroegst met pensioen op 63-jari-
ge leeftijd en vrouwen als ze
zestig zijn.
De regeling moet ingaan in 1984 en
zal dan vijf jaar van kracht blij
ven. Mensen die er in overleg
met hun werkgever gebruik van
willen maken krijgen ongeveer
65 procent van hun brutoloon.
Dit pensioen komt in principe
voor rekening van de werkgever,
maar als deze voor de gepensio
neerde een werkloze of een
schoolverlater in dienst neemt
Irak vernietigt
Iraanse schepen
BEIROET (UPI) - Irak heeft be
kendgemaakt dat het zeven
Iraanse schepen en een Iraans
militair vliegtuig heeft vernie
tigd in een zwaar treffen bij de
monding van de omstreden
Shatt el Arab.
Volgens Irak werden de Iraanse
schepen aangevallen door de
Iraakse marine en werd het
Iraanse vliegtuig neergeschoten
in een luchtgevecht boven de
Perzische Golf.
De aangevallen en vernietigde
Iraanse schepen waren volgens
Irak van het eiland Kharg op weg
naar de haven van Bandar Cho-
meini, ten oosten van de water
weg Shatt el Arab.
Irak had onlangs Iraanse en andere
schepen gewaarschuwd tegen
het varen in het gebied en had
gedreigd met het aanvallen van
overtreders.
zal de staat veertig procent van
de kosten dragen.
Volgens minister Blüm zullen er
volgend jaar ongeveer 20.000 per
sonen van de mogelijkheid tot
vervroegde pensionering ge
bruik maken en in de daaropvol
gende vier jaar 70.000.
„De
die r
tussen de 53 en
59 jaar oud zijn hebben na de
oorlog bijzonder hard gewerkt.
Zij hebben Duitsland vanuit de
puinhopen weer opgebouwd en
verdienen het vervroegd van de
spanningen van het werk te wor
den verlost", aldus Blüm in een
interview met de krant Bild am
Sonntag.
De oppositiepartij SPD heeft het
plan onmiddellijk afgewezen.
Het is volgens de sociaal-demo
craten als middel ter bestrijding
van de werkloosheid totaal on
voldoende en betekent boven
dien een flinke aanslag op het in
komen van de betrokkenen.
Het overleg tussen
werkgevers, werkne
mers en het kabinet in
de Stichting van de Arbeid is vrij
dag jongstleden jammerlijk mislukt.
De voorstellen van de werknemers
om de minima en de uitkeringsge
rechtigden te sparen stuitten op
een onverbiddelijk 'nee' van het ka
binet.
De voorzitter van de FNV, Kok, toon
de zich hierover uiterst verbitterd,
omdat, naar zijn zeggen, de werk
nemers in de particuliere sector be
reid zijn hun solidariteit met de mi
nima en de uitkeringsgerechtioden
te bewijzen. Dat zouden zij doen
door vrijwillig af te zien van enkele
premievoordelen.
In de woorden van de heer Kok wa
ren de werknemers in het particu
liere bedrijfsleven bereid 'gewoon
te lappen' voor de mensen die er
beroerder aan toe zijn, omdat de
laatsten fikse kortingen tegemoet
kunnen zien. Maar het kabinet wil
van dit aanbod niets weten omdat
het strijdig is met het regeerak
koord.
Het kabinet heeft zich immers heilig
voorgenomen dat de collectieve
sector moet worden teruggedron
gen ten behoeve van het particulie
re bedrijfsleven. In deze keuze voor
een bepaalde economische politiek
is er geen ruimte voor een stijgen of
zelfs een gelijk blijven van de col
lectieve lastendruk. De schroef van
belastingen en premies is al zo
strak aangedraaid, aldus het kabi
net, dat het bedrijfsleven zich hier
door niet kan ontplooien.
Het voorstel van Kok en de zijnen om,
gedreven door een prijzenswaardi
ge solidariteit, met de premies te
manipuleren ten behoeve van de
minima en uitkeringsgerechtigden,
is nu eenmaal niet te verzoenen
met de keuze die het kabinet heeft
gemaakt, een keuze die door een
meerderheid in het parlement
wordt onderschreven.
De opstelling van het kabinet terzake
mag bikkelhard zijn, het is wel
rechtlijnig en volgt de dwingende
logica van het regeerakkoord en
van de afloop van het debat in de
Kamer over Troonrede en Miljoe
nennota.
Zowel het overleg in de Stichting van
de Arbeid als de onderhandelingen
tussen minister Rietkerk (binnen
landse zaken) en de ambtenaren
bonden worden intussen geteisterd
door het samenvallen van twee
conflicten. Enerzijds gaapt er een
kloof tussen kabinet en bonden
over de te voeren economische po
litiek, anderzijds is er een hard ge
vecht over de arbeidsvoorwaarden
aan de gang tussen een grote
werkgever (de overheid) en zijn
personeel (de ambtenaren), terwijl
tengevolge van de diverse koppe
lingen honderdduizenden anderen
(trendvolgers, uitkeringsgerechtig
den) als het ware aan de zijlijn af
wachten hoe deze worsteling af
loopt.
Omdat niet alle betrokkenen lijdzaam
willen toezien hoe een en ander af
loopt, gaat Nederland deze maan
dag de zesde week in van acties
die het grote publiek veel ergernis
bezorgen, maar die ook de econo
mie in zijn geheel en sommige be
drijven en bedrijfstakken in het bij
zonder gevoelig raken.
Het is geen vraag meer hoe lang dat
nog kan duren. De acties in al hun
veelvormigheid kunnen zich tegen
de ambtenaren zelf keren. Dat is
nog tot daar aan toe, erger is de
aangerichte schade en de gevol
gen op langere termijn.
Want hoe het allemaal ook afloopt, de
goede vaderlandse traditie van de
overleg-economie heeft de afgelo
pen weken het loodje gelegd. Al
leen al dat feit noopt alle betrokke
nen om in een uiterste krachtsin
spanning en op zo kort mogelijke
termijn tot een oplossing te gera
ken.
De verhoudingen zijn op dit moment
grondig bedorven, het is de hoog
ste tijd dat de weg terug naar bete
re verhoudingen wordt ingeslagen.
Na de botsingen van de afgelopen
weken zal dit pad, na een eventu
eel keerpunt ten goede, nog lang
en doornig genoeg blijken.
EEN ECHT COMPLETE KRANT. OVER WEKI Tl WADEN IANI).
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, öf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. Ófu kunt even bellen,(071 144941).
