Bezuinigingen kunnen
805 plaatsen kosten
'Afstand kunst en
publiek te groot'
Geen zendtijd AVRO
Europese verkiezingen
Ook ledenraad VPRO wil tv-talent steunen
Moderne Nederlandse
kunst in Stedelijk'
Expositie Ierse kunst
Geslaagd feesteoncert van 55-jarig 'Kunst en Genoegen'
Verzorgde Terugkeer van mevrouw Savage' bij Timdelerclub
MAANDAG 21 NOVEMBER 1983
Ondernemingsraad NOS:
HILVERSUM (GPD) - De
bezuiniging op de om
roepbegroting van 1984
zal in het ergste geval niet
335 arbeidsplaatsen kos
ten, maar 805. Behalve de
dertig miljoen verlaging
die minister Brinkman
heeft opgelegd, zal de om
roep mogelijk ook de ge
volgen moeten dragen van
het voorlopig niet door
gaan van het trendvolger
schap en zal de begroting
een zelfde tekort vertonen
als vorig jaar. Gevolg: een
totale verlaging van de be
groting met 63 miljoen en
een evenredig verlies aan
arbeidsplaatsen.
Dat is de mening van de onderne
mingsraad van de NOS, zoals
verwoord in een concept-reactie
op de bezuinigingsvoorstellen
van de raad van beheer. Volgens
die plannen, die een invulling
vormen van de door minister
Brinkman opgelegde bezuini
ging van dertig miljoen, zou het
verlies aan arbeidsplaatsen vol
gend jaar maximaal 335 bedra
gen en nog eens 135 in de twee
jaar daarna.
Behalve de bezuiniging van dertig
miljoen voorziet de OR echter
een bijkomende verlaging van de
begroting met 20 miljoen als ge
volg van het uitstel van de trend
volgersoperatie. Minister Ruding
van financiën heeft verklaard dat
deze tegenvaller voor het kabinet
binnen de omroepbegroting
moet worden opgelost, maar vol
gens een woordvoerder van
WVC zijn de meningen in het ka
binet hierover nog verdeeld.
Daarnaast verwacht de OR een
soortgelijk begrotingstekort als
vorig jaar, rond acht miljoen, en
nog een tweetal tegenvallers
waardoor in totaal 63 miljoen
minder beschikbaar zal zijn.
Aangezien de raad van beheer
gesteld heeft dat iedere bezuini
ging in de toekomst ten koste
van de personeelsbegroting zal
gaan, leidt dit tot een maximaal
verlies van 805 arbeidsplaatsen
in 1984, aldus de OR.
In de reactie op de bezuinigings
voorstellen uit de ondernemings
raad zware kritiek op de opera
tie. De bezuiniging staat niet in
relatie met de medianota en is in
tegenspraak met het meeijaren-
beleid van de NOS. Bovendien
komt het bezuinigde bedrag niet
vrij om het financieringstekort te
verlagen, omdat het volgens de
wet slechts voor omroepdoelein-
den gebruikt mag worden.
Sean Connery terug als James Bond
PARIJS - De Engelse filmster Sean Connery is terug als James Bond.
Hij speelt de hoofdrol in de film 'Never say never again', die eind vorige
week in Monte Carlo in première is gegaan.
Op de foto Sean Connery met zijn tegenspeelster Barbara Carrera pose-
rend voor een affiche van de film in Parijs. (Foto AP)
HILVERSUM (GPD) - De leden
raad van de VPRO is er in princi
pe mee akkoord gegaan uit ver
enigingsmiddelen een stichting
in het leven te roepen „ten be
hoeve van de ontwikkeling van
radio- en televisietalent en het
mogelijk maken van experiment
en vernieuwing". Het komend
vooijaar zal het bestuur met uit
gewerkte voorstellen komen.
De ledenraad van de VPRO be
sprak zaterdag in Utrecht het
rapport van de commissie Toe
komst VPRO, waar de genoemde
stichting in wordt voorgesteld.
De stichting zou over eigen tecn-
nische faciliteiten moeten be
schikken, waaronder een studio
mogelijkheid waar zonder tus
senkomst van NOS-technici ge
werkt kan worden.
Een en ander betekent echter met
dat de VPRO een eigen facilitair
bedrijf naast dat van de NOS wil
oprichten, zo stelde het bestuur
zaterdag. De ledenraad ging ook
akkoord met de, bestuursvoor
stellen voor de groei van C- tot
B-omroep.
Ook in België
actie tegen
'Transport'
BRUSSEL (GPD) - Belgische
vrachtwagenchauffeurs heb
ben zaterdag enige tijd de uit
gangen van de gebouwen van
de Belgische omroep in Brus
sel geblokkeerd uit onvrede
over de serie „Transport".
Deze serie, die ook in Neder
land wordt uitgezonden, is
gemaakt door de Belgische
BRT en de VARA. Belgische
zowel als Nederlandse
vrachtwagenchauffeurs vin
den dat de tv-serie geen juiste
weergave geeft van hun be
roep. De Belgische chauf
feurs hieven hun blokkade
na een korte tijd op nadat zij
hun hart hadden gelucht te
genover medewerkers van de
BRT.
Vorige week had BRT-direc-
teur-generaal Bert Hermans
de Belgische chauffeursver
eniging „Belgian trucker
club" al geantwoord niet te
willen ingaan op de eis om de
uitzending van de serie stop
te zetten. Hermans wijst er in
zijn brief op dat de BRT in
meer serieuze documentaires
al voldoende aandacht be
steed heeft aan de problemen
van de vrachtwagenchauf
feurs en hij vindt de actie ei
genlijk ook maar merkwaar
dig. „De BRT heeft ook geen
eisen of acties gekend van de
petroleumfederatie toen Dal
las werd uitgezonden", aldus
de BRT-directeur-generaal.
HILVERSUM (GPD) - De
AVRO heeft van minister
Brinkman van WVC geen
extra zendtijd gekregen
voor een serie voorlich
tingsprogramma's rond
de Europese verkiezingen
die in de zomer van 1984
worden gehouden. Deze
programma's zullen nu
niet doorgaan, aldus een
AVRO-woordvoerder.
De AVRO wilde volgend jaar op
een vast tijdstip een serie korte
voorlichtingsprogramma's uit
zenden om het Nederlandse pu
bliek te betrekken bij de Europe
se verkiezingen. Vanwege de
programmatische opzet en het
speciale karakter had de omroep
daartoe extra zendtijd aange
vraagd bij minister Brinkman.
Deze heeft echter laten weten
dergelijke uitzendingen meer
een taak voor de NOS te vinden
en het AVRO-verzoek afgewe
zen. Het is vanwege de tijd niet
meer mogelijk tegen deze beslis
sing in beroep te gaan, zodat de
programma's komen te verval
len, aldus een AVRO-woordvoer
der.
Eenhoornprijs
AMSTERDAM (ANP) - Ter bevor
dering van het schrijven van lite
rair proza heeft de Marten Toon
der Stichting in Amsterdam de
Eenhoornprijs voor debuterende
schrijvers in het leven geroepen.
Aan de prijs die volgend jaar voor
het eerst zal worden uitgereikt is
een geldbedrag van 10.000 gul
den verbonden.
Recordprijzen
voor Franse
meesters in
New York
NEW YORK/AMSTERDAM (ANP/
GPD) Het schilderij "De wan
deling" van Eduard Manet (1832-
1883) heeft vorige week op een
veiling van impressionistische
en moderne schilderijen bij
Christie's in New York bijna vier
miljoen dollar (12 miljoen gul
den) opgebracht. Dit is een re
cord voor een werk van 'deze
meester.
Eenzelfde bedrag werd betaald
voor een schilderij van Paul Cé-
zanne (1839-1906), getiteld "Su-
crier, poires et tapis" (suikerpot,
peren en tapijt).
Andere prijzen waren 1,265 mil
joen dollar (3,'8 miljoen gulden)
voor het schilderij "Vrouw met
witte hoed" van Pierre Renoir
(1841-1919) en 1,21 miljoen dollar
(3,6 miljoen gulden) voor een
"Danseres" van Edgar Degas
(1834-1917).
Het schilderij "De haven van Zaan
dam", in 1871 geschilderd door
Claude Monet heeft op een vei
ling, eveneens in New York,
962.500 dollar (2.887.500 gulden)
opgebracht. Het werk dat een ge
deelte van de havenkom voor
stelt kwam in handen van een
Amerikaanse privé-verzamelaar.
'De Appel'
AMSTERDAM (ANP) - Een ten
toonstelling van moderne Neder
landse schilderkunst van de af
gelopen vijftig jaar met werk van
26 vooraanstaande kunstenaars
is tot en met 8 januari 1984 te zien
in het Stedelijk Museum in Am
sterdam. De expositie, georgani
seerd door het Bureau Beelden
de Kunst Buitenland in het ka
der van het cultureel verdrag tus
sen Griekenland en Nederland,
was in september en oktober dit
jaar te zien in het Rijksmuseum
in Athene.
Uitgangspunt van de expositie was
de ontwikkeling van de Neder
landse schilderkunst te schetsen
na Mondriaan, maar wel te be
ginnen met De Stijl aan de hand
van enkele werken van de enige
na de Tweede Wereldoorlog nog
in leven zijnde kunstenaar van
deze beweging, Bart van der
Leek.
De tentoonstelling is opgebouwd
langs drie lijnen: bij "Abstracte
en formele schilderkunst sinds
Mondriaan" zijn behalve Bart
van der Leek vertegenwoordigd
Ben Akkerman, Jan Dibbets, Ed
gar Fernhout, Daan van Golden,
Rob van Koningsbruggen, Jan
Rosland en Jan Schoonhoven.
Bij de "Realistische tendensen"
vindt men werk van Charley
Toorop, Pyke Koch, Constant,
René Daniels, Ger van Elk, Lu-
cassen, Lucebert en Co Westerik.
Bij de "expressionistische stro
mingen" tenslotte Herman Kruy-
der, Pieter Ouborg, Karei Appel,
Armando, Gerrit Benner, Cor-
neille, Jef Diederen, Hans van
Hoek, Ger Lataster en Bram van
Velde.
Minister Brinkman op eerste congres OKW:
Prinses Margriet bewondert op deze foto een gouden harp uit de vijftien
de eeUW. (foto ANP)
AMSTERDAM (ANP) - Prinses Margriet heeft in het afgelopen weekein
de de tentoonstelling Ierse Kunst met ongeveer honderd voorwerpen
in het Rijksmuseum in Amsterdam geopend. De tentoonstelling be
slaat een periode van zo'n 4500 jaar, van 3000 vóór Christus tot 1500 na
Christus.
De vroegste getuigenissen van artistieke produktiviteit in Ierland stam
men uit de tijd rond 3000 vóór Christus. Dat zijn bewerkte stenen uit de
jongste steentijd. Het oudste voorwerp van de expositie is een met
groeven versierde steen uit het grafveld van Knowth. Men weet niet
waarvoor dit voorwerp diende. Uit de tweede eeuw vóór Christus zijn
er fijngepolijste hamers, een strijdbijl en rijkversierde voorraadpotten.
Er zijn verder fraaie gouden kunstvoorwerpen te zien die tussen 1800 en
600 vóór Christus vervaardigd zijn zoals de lunula evenals produkten
van goudsmeedkunst uit de Ierse 'gouden eeuwen', van de achtste tot
de zesde eeuw vóór Christus.
Maar ook de kunstvoorwerpen van na die tijd tonen dat Ierland een rijke
kunsttraditie heeft, waarvan bij voorbeeld kunstnijverheidsprodukten,
boekverluchtigingen, beensnijwerk, schrijnen en andere kunstvoor
werpen getuigenissen vormen.
De tentoonstelling was eerder te zien in New York, Parijs, Keulen en
Berlijn.
UTRECHT (ANP/GPD) -
Kunst en wetenschap zijn
sinds de vorige eeuw
steeds verder af komen te
staan van wat zelfs een
geïnteresseerd publiek
kan bevatten. Minister
Brinkman van Welzijn,
Volksgezondheid en Cul
tuur (WVC) constateerde
dit zaterdag in Utrecht op
het door achthonderd
mensen bezochte eerste
congres van de jonge ver
eniging voor Ónderwijs,
Kunst en Wetenschap
(OKW).
Doel van deze particuliere vereni
ging, die inmiddels tweeduizend
leden en veertig plaatselijke af
delingen - al dan niet in oprich
ting - telt, is aandacht voor sa
menhang tussen onderwijs,
kunst en wetenschap.
De minister gebruikte in zijn be
toog het onderscheid dat de so
cioloog Abram de Swaan heeft
gemaakt tussen 'kunstkunst',
kunst voor kunstenaars, kenners
en ingewijden, en 'gunstkunst',
kunst die zich in een publieke
belangstelling mag verheugen.
Hij is het ermee eens, dat op het
terrein van de kunsten moet wor
den aanvaard dat er ontwikkelin
gen zijn die aanvankelijk ten
minste - alleen door een zeer
klein publiek met een bijna spe
cialistische kennis van zaken
kunnen worden gevolgd. Maar
volgens hem is het niet zo, dat
het juist een wezenskenmerk
van echte, ware, grote kunst zou
zijn dat die naar zijn aard het be
grip en waarderingsvermogen
van een breder geïnteresseerd
publiek te boven gaat, of dat
kunstenaars zich van een pu
bliek niets hoeven aan te trek
ken.
De overheid heeft volgens de mi
nister met name een taak, naar
mate er meer sprake is van
'kunstkunst', zij het dat daarbij
(financiële) beperkingen gelden.
Waar het meer om 'gunstkunst'
gaat, kan de overheid haar ver
antwoordelijkheid wat meer de
len en in bepaalde gevallen ook
financieel wat meer terugtreden,
aldus Brinkman.
Wel zijn er volgens hem vooral op
het gebied van de gunstkunst
dringend structuren nodig die de
mensen houvast bieden en waar
binnen ze zelf initiatieven kun
nen ontplooien, al was het maar
ontvangt
250.000ste
DEN HAAG (ANP) - Theater
groep De Appel in Den Haag
heeft zaterdagavond de kwart-
miljoenste bëzoeker sinds de op
richting in 1972 mogen begroe
ten. Acteurs en actrices van de
groep brachten de familie Sjou-
ke uit Den Haag een serenade bij
de kassa van het Appeltheater.
Na de voorstellingen kreeg de fa
milie een eeuwigdurend Appel
paspoort alsmede een mand met
Appelprodukten aangeboden
door burgemeester Schols van
Den Haag.
Toneelgroep De Appel werd in
1982 opgericht. Na 370 voorstel
lingen in het Scheveningse Thea
ter aan de Haven verhuisde men
in 1976 naar het wat grotere Ap
peltheater, eveneens in Scheve-
ningen.
In de twee zalen van dit theater
brengt De Appel op het ogenblik
'De Vrek' van Moliere en 'De
huisbewaarder' van Pinter.
Jubileum-concert "Kunst en Genoe
gen". Plaats: Stadsgehoorzaal. Ge
hoord: 19 november.
LEIDEN - "Kunst en Genoe
gen", algemeen bekend als K
en G, door de jongens van het
eerste uur gewoon als een ont
spannende bezigheid naast an
dere verenigingsactiviteiten
begonnen, bestaat 55 jaar. Het
jubileum-concert, zaterdag
avond in de volle Stadsgehoor
zaal sloot de lustrum-feeste
lijkheden af.
K en G maakte in al die jaren een
indrukwekkende groei door.
Begonnen als een mondorgel
clubje van bescheiden om
vang, werd het een korps met
een veelheid van kostbare in
strumenten en een, in eigen
land en tot over de grenzen
vermaarde speelkwaliteit.
Jeugd van beneden de zestien,
de onmisbare reserve, zorgt
voor een groeiende aanwas van
de senioren. Het bleek, gege
ven de grote belangstelling en
blijvende animo, nodig, een
derde groepering in het leven
te roepen. Dat gebeurde in ok
tober j.l. Spelers van boven de
vijf en dertig, de "veteranen",
kunnen er nun liehebberij in
blijven beoefenen. We hoorden
hen zaterdag nog niet, maar
dat komt nog wel.
Het concert was groots opgezet,
met aan bloemen, vlaggen en
belichting geen gebrek. De
stemming van de talrijke
vrienden in de zaal was en
thousiast. Voorzitter E. Dijk
stra leidde het festijn met een
van dankbaarheid getuigende
korte toespraak in. Presentator
Hans van Willigenburg (van de
KRO) praatte de muzikale ge
beurtenissen vlot aan elkaar,
vertelde wetenswaardigheden
over dirigenten, over de aard
van de te spelen stukken. Hij
had ook een kort interviewtje
met de allereerste voorzitter
(van 1928), de heer Slegten-
horst.
De 'oud' en zeker ook jong K en
O zo'n hoge spelkwaliteit heb
ben bereikt, danken ze, behal
ve aan eigen, blijkbaar onver-
slijtbare ambitie en ijver, aan
hun leiders, alle vier uit de Ma
riniers Kapel afkomstig: Nico
de Jeu, Joop Peters, M.C.
Vuyk en adviseur J. Koops. Uit
de senioren traden nu en dan
aparte groepjes van o.a. saxo
fonisten en trombonisten
(waaronder Nico de Jeu zélf)
naar voren.
Alles wat we hoorden, ook van
de 'hoop der toekomst', stuk
ken van vooral Engelse, ook
wel van Spaanse origine, wer
den voortreffelijk geblazen en
getrommeld. De rijkdom aan
prima instrumenten verzeker
de een, volgens de partituren,
volledige verklanking. Het pu
bliek genoot volop. Leiden
mag trots zijn op dit korps, dat
uit puur genoegen met de
kunst bezig is. En hóe!
JOHAN VAN WOLFSWÏNKEL
'De terugkeer
van John Patrick door de 'Timde
lerclub'. Gezien op 18 november in
de Leidse Schouwburg.
LEIDEN - De wereld is een gek
kenhuis - dat is al vaker be
weerd en al vaker als uitgangs
punt voor een toneelstuk geko
zen. De zogenaamde abnorma
liteit van het kleine wereldje in
een kliniek wordt dan op to
neel getoond en afgezet tegen
de ons omringende, als 'nor
maal' beschouwde werkelijk
heid. Afhankelijk van toneel
schrijver en van het uitvoeren
de gezelschap wordt aan dit
thema meer of minder filosofi
sche diepgang gegeven.
Het stuk van John Patrick, dat
de 'Timdelerclub' onder regie
van Gérard van Kamp heeft in
gestudeerd, ontkomt niet aan
een zekere zakagendaspreu-
kenwijsheid, zoals bijvoor
beeld: "Probeer de mensen te
zien, niet zoals ze zijn, maar zo
als ze zo vreselijk graag zouden
willen zijn". Uiteindelijk moet
de toeschouwer tot de conclu
sie worden gebracht, dat het le
ventje in de kliniek zo gek nog
niet is. De leden van de 'Tim
delerclub' hebben zich niet al
te opdringerig op deze bood
schap gestort, maar de in dit
stuk aanwezige spelmogelijk-
heden proberen uit te buiten.
Zo spelen Magda de Frel, Ernst
Jan van Heijningen, Jeanne
den Hoed en Auke Krispijn
met zichtbaar plezier de rol
van enige excentrieke persona
ges. Vooral laatstgenoemde
valt door haar aantrekkelijke
spel duidelijk op. Agnes Ou-
werkerk is Mevrouw Savage,
die de dokter (Riet Krijspijn)
uit de financiële problemen
helpt. Twee wispelturige in
dringers (Wim de Ru en Anne-
miek Verheij) leveren een be
langrijke bijdrage aan de ont
wikkeling van het gegeven van
dit stuk. Bijrollen waren er nog
van Nico van Leeuwen, Lies-
beth van Leeuwen, Willeke
v.d. Ree en de zeer jonge Daph
ne Ouwerkerk, die de zaal een
vertederd 'Ach' ontlokte.
Door het bij de sfeer passende
decor, de redelijke tekstbe-
heersing en de overzichtelijke
regie maakte dit stuk als ge
heel een verzorgde indruk.
WIJNAND ZEILSTRA.
om de extreme gedachtengang
dat echte kunst niets met pu
bliek te maken zou hebben een
halt toe te roepen.
De voorzitter van de vereniging
OKW, K L. Poll, zei dat het waar
devol is dat de overheid een
groot deel van de verantwoorde
lijkheid op zich genomen heeft
voor het aanbod van onderwijs
en kunst en voor de beoefening
van wetenschap.
Maar daarnaast is de vereniging er
van overtuigd, dat er tegenwich
ten nodig zijn tegen de overheer
sende positie van de staat: "Als
dat tegenwicht ontbreekt, wordt
de\ invloed van het ambtelijk
denken te groot, van de ambtelij
ke taal, de ambtelijke procedu
res". Hij betoogde, dat er in de
staatscultuur behoefte bestaat
aan kritische vrijplaatsen van
waaruit het doen en laten van de
staat onbelemmerd beoordeeld
kan worden.
Het is de bedoeling, dat de vereni
ging OKW in elke plaats waar ze
een afdeling heeft 'OKW-huizen'
sticht die .verschillende functies
krijgen. In de eerste plaats een
schoolfunctie (cursussen en le
zingen) en in de tweede plaats
een functie als centrum voor stu
die en onderzoek waar mensen
uit de kringen van onderwijs,
kunst en wetenschap zich een
paar maanden kunnen terugtrek
ken, verder moeten de OKW-hui
zen volgens Poll functioneren als
werkplaats en als ontmoetings
plaats.
Als andere activiteiten waarmee de
vereniging zich zal bezighouden
noemde hij een cultureel kanaal
voor abonneetelevisie, een OKW-
uitgeverij, een wetenschapsmu
seum en een schoolagenda met
informatie over kunst.
Hans Croiset
uit leiding
Publiekstheater
AMSTERDAM (ANP) - Hans
Croiset gaat per 1 augustus 1985
de leiding van het Publieksthea
ter in Amsterdam verlaten. Hij is
dan twaalf jaar directeur/artis
tiek leider geweest van dit in
1973 door hem opgerichte hoofd
stedelijke gezelschap. Croiset wil
het bestuur in de gelegenheid
stellen een nieuwe leiding te be
noemen.
Het bestuur heeft het besluit van
Croiset aanvaard en voert nu be
sprekingen die op korte termyn
tot de vorming van een nieuwe
leiding zullen leiden, heeft het
Publiekstheater laten weten.
Hans Croiset zal m de toekomst
wel als acteur/regisseur aan het
Publiekstheater verbonden blij
ven.
