Japan matigt
video-export
Polen wil na sancties rekening vereffenen
Kort zakelijk
Marktberichten
Beurs Amsterdam
Jongerenoproer in beurs
g|irp®n'?K
Behalve via EG-filialen
Financieel crisisje de kop in gedrukt
Na Duitse
bank ook
IHB gered
KERSTDINER:
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1983
Economie
PAGINA 9
Opleiding werklozen
Het Sociaal Fonds Bouwnijverheid
SFB is bezig een aantal opleidin
gen voor werklozen op te zetten.
Het gaat om interne opleidingen
voor het eigen personeel, die ook
door werklozen gevolgd kunnen
worden. Het SFB maakte dit gis
teren bekend tijdens een bijeen
komst van het weekblad Inter
mediair, waarbij de prijs voor het
beste sociale jaarverslag werd
uitgereikt aan het SFB.
Behalve 100 personeelsleden kun
nen ongeveer 100 werklozen aan
de cursussen deelnemen. Het
SFB biedt ook de stageplaatsen
die voor het behalen van de ver
schillende diploma's nodig zijn.
De deelnemers kunnen worden
opgeleid tot programmeur, boek
houder en bedrijfscorrespon-
dent. Daarnaast is er een econo-
misch-administratieve oplei
ding, die ongeveer het niveau
heeft van MAVO-4. Van deze cur
sus die al een paar maanden
loopt hebben al drie deelnemers
een baan gevonden. Ook de pro-
grammeeropfèiding is al sinds
september bezit. De overige cur
sussen starten op korte termijn.
Volvo
De winst voor belasting van het
Zweedse Volvo-concern is bijna
verdubbeld van 408 miljoen
kroon in het derde kwartaal van
1982 tot 793 miljoen kroon (301
miljoen gulden) in dezelfde pe
riode van dit jaar. De winst over
de eerste negen maanden steeg
met 66,5 procent van 1,9 miljard
kroon tot 3,2 miljard kroon (ruim
1,2 miljard gulden).
De concernomzet in de eerste ne
gen maanden steeg met 39 pro
cent tot 71,5 miljard kroon (27
miljard gulden). Ongeveer de
helft van deze stijging was het
gevolg van veranderingen in de
wisselkoersen.
De forse winststijging bij Volvo
was voor een belangrijk deel te
danken aan een recordverkoop
van personenauto's. De verkoop
nam in de eerste negen maanden
van dit jaar met 13,6 procent toe
tot 267.000 stuks en Volvo wist
haar marktaandeel in de meeste
landen te vergroten. De omzet in
deze sector steeg met vijftig pro
cent tot 18,8 miljard kroon (7,1
miljard gulden).
Staal
Het Luxemburgse staalconcern
Arbed en de Westduitse staalon-
derneming Kloeckner-Werke
hebben plannen voor vergaande
samenwerking. Die zal in eerste
instantie vorm krijgen door de
samenvoeging van twee dochter
ondernemingen in de Bondsre
publiek, zo blijkt uit mededelin
gen van Kloeckner op donder
dag.
Het gaat bij de voorgenomen fusie,
die begin volgend jaar voltrok
ken moet zijn, om Eschweiler
Bergwerks-Verein (EBV), een
dochter van Arbed die staal en
kolen produceert in de omgeving
van Aken, en de in Beieren ge
vestigde Kloeckner-dochter
Maxhuette. Het kapitaal van
Maxhuette zal worden vergroot
van 163 tot 193 miljoen mark.
EBV zal daarin deelnemen voor
vijftien procent.
Een woordvoerder van Kloeckner
noemde de plannen gisteren een
bijdrage tot de herstructurering
van de Westduitse staalindustrie.
Pogingen van de vijf grootste
staalconcerns in de Bondsrepu
bliek om tot een grootscheepse
herstructurering te komen via
fusies zijn mislukt. Vorige
maand leden de onderhandelin
gen over een fusie tussen Krupp
en Thyssen definitief schip
breuk. Eerder waren besprekin
gen over een samengaan van
Kloeckner, Hoesch en Salzgitter
op niets uitgelopen.
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn.
Van 17 november.
Andijvie per kg. 0,50-0,88; boerekool
per kg. 0,61—0,69; spitskool 1,09; bos-
peen 1 1,32-1,39; waspeen AI per kist'
6,00-10,40; B I 4,00-13,10; C I
3,90-8,40.
Aanvoer: 137 ton.
Prei A per kg. 0,54; spruitkool A 0,90;
uien per kg. 0,46-0,57; peterselie
(krul) 94—1,03; bloemkool 6 per bak I
1,97; 8 I 0,95-1,27; 10 II 0,70-0,86; 12
II 0,35-0,45; 15 I 1,34-1,37.
PARIJS (Rtr) - Polen zal proberen
de .regeringen van westerse lan
den ertoe te bewegen een deel
van hun vorderingen af te schrij
ven. Dat is gisteren vernomen
van Poolse zijde na afloop van
tweedaagse onderhandelingen
over een regeling voor de Poolse
schulden aan westerse landen in
Parijs.
De Poolse delegatie heeft tijdens
de besprekingen gewezen op ae
grote schade die het land heeft
geleden als gevolg van de econo
mische sancties van het Westen.
Deze schade, die eerder deze
maand door regeringsfunctiona
rissen in Warschau werd ge
raamd op bijna veertien miljard
dollar, zou voor de westerse lan
den een reden kunnen vormen
om een deel van de schuld van
zeventien miljard dollar af te
schrijven in plaats van de aflos
sing daarvan uit te spreiden over
een langere periode, zo werd ge
redeneerd in kringen van de
Poolse delegatie.
Polen had in 1982 2,2 miljard dollar
moeten aflossen aan westerse re
geringen en dit jaar 2,9 miljard
dollar, maar daarvan is nieis te
rechtgekomen. De ministers van
buitenlandse zaken van de NA-
VO-landen besloten in januari
1982 de onderhandelingen over
herstructurering van de Poolse
schuld op te schorten naar aan
leiding van de afkondiging van
de staat van beleg in Polen. De,
staat van beleg werd in juli van
dit jaar opgehevert, maar pas de
ze week is het overleg hervat.
Bij de onderhandelingen in Parijs
waren zestien westerse landen
vertegenwoordigd. Zij lieten in
een korte verklaring na afloop
van de bijeenkomst weten dat er
naar verwachting in de nabije
toekomst een volgende onder
handelingsronde zal zijn.
De totale schuld van Polen aan het
Westen beloopt 26 miljard dollar.
Daarvan is zoals gezegd zeven
tien miljard dollar verschuldigd
aan regeringen.
AANDELEN binnenland doorlopend
S3 50 53.10
40 00 39 80
321 00 32200
309 20 310.00
197.60 197 50
237.50 23710
delimï c
óouwe egb.
Noteringen van vrijdag
18 november 1983
(tot 12.29 uur)
212 00 213.00
330.00 326.00
nunbouw C 530 00
n sch hyp c 220 00
102.50
125 00
740.00 740.00
205 00 206 00
burroughi
crticotp
westingh. 49 00
beleggingsinst.
152.60 152 80
OBLIGATIES
staatsleningen
12770 127.30
109.60 109 60
bg 9 83-08 1026
bedrijfsleven
mbo 8'.2 83-98
nmb 10V4 82
nmb9'/4 83-93
nwb 8^4 84-03 99
php 84'4 83-93 lOO.i
pandbrieven
wuh 12 80-88 106 00+
wuh 11 80-88 103 80
wuh 9'. i 79-87
wuh 8*4 78-87 99 50 99 50
100.50 100 60+
parallelmarkt
officieel toegelaten
indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
Bankwezen 219 9
Handel enz. 122 9
Alg lokaal 1303
Algemeen 139.1
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
Staatsleningen 8 21
- nw 3 langl. 8 56
- 3-5 |aar 812
- 5-8 jaar 8.25
Goud 36370 - 37870.
Zilver: 800 - 870.
buitenlands geld
Amerikaanse do"ar 2.91
Engelse p<
Dutte mark (100) 110.01
Hal ire (10 0001 17.50
"ortugesësc. (100) 2.00
Can dollar 2.38
(100) 35.50
(100) 136.25 140.75
Mn (100) 36.25
(100) 38.50
Deense kroon (100) 29,50
5.34 5.64
Oost. shining (100) 15,75
Spaanse peseta (100) 1,80
Griekse drachme (100) 2.60
Finse mark (100) 50,50
Joeg. dinar 1,80
VERKLARING DER TEKENS
NG offoéle nol geschorst
a achtergestelde lemng
Veel geruchten rond Amtas
Op de Amsterdamse Effecten
beurs mocht vandaag niet worden
gehandeld in de aandelen van het
verzekeringsfonds Amtas
In verband met een te verwachten
bericht, is de handel verboden tot
maandagmorgen half twaalf
Verondersteld wordt dat Nat Ned
een bod op de nog bij derden uit
staande aandelen Amfas gaat
doen. Daarbi| circuleerden geruch-
1 pri|S v
worden betaald De laatst gedane
notering was f 129. hetgeen tevens
de hoogste prijs van het jaar was
Koninklijke Olie was begin beurs
bgna I 1 in herslcl op t 131,40 Ak-
zo en Unilever gingen met om-
f 180 2
Op de obligatiemarkt waren de eer
ste noteringen fractioneel lager
dan de prijzen dio gisteren golden
De banken lagen licht verdeeld in
de markl en de noteringen van de
verzekeringsaandelen gingen
overwegend wat naar boven
Ennia hield gisteren een buitenge
wone aandeelhoudersvergadering
en waarschijnlijk met ingang van
30 november zal Ennia met Ago
gaan samenwerken onder de nieu-
Een verkleining van de coupure
van f 20 naar I 10 zal doorgevoerd
worden, waardoor de winst por
aandeel van Aegon over 1983
wordt geraamd op ca. 117.
AMSTERDAM (ANP) - Een groep van ongeveer
honderd jongeren is gistermiddag het gebouw
van de Amsterdamse Effectenbeurs binnenge
drongen. Hierbij is een aantal gewonden geval
len, van wie er één naar het ziekenhuis moest
worden overgebracht.Terwijl voor de deur op het
Beursplein nog eens zo'n vijfhonderd jongeren
demonstreerden en "aandelen in de armoede'
trachtten uit te delen, wist een groep via een zij
ingang het pand van de beurs binnen te komen.
Bij het binnendringen ontstond een handgemeen
met mensen die in het beursgebouw werken en
met de bewakingsdienst. Een woordvoerder van
de beurs noemde het onwaarschijnlijk, dat hier
bij messen en flessen zouden zijn gebruikt door
de bewakers van de beurs, zoals ooggetuigen
meldden.
De woordvoerder erkende wel dat de demonstran
ten "op een stevige manier" werden verwijderd.
Het is begrijpelijk, zo zei hij, dat de beurshande
laren met de grote verantwoordelijkeheid die zij
dragen redeneren tegenover de binnendringers:
"op jullie manier erin, op onze manier eruit".
Eenmaal binnen verzamelden de betogers zich op
de balustrade, waar ze met luid belgerinkel,
spreekkoren en het strooien van pamfletten van
"Het Uitkeringsfront" de handel onmogelijk
maakten. In het pamflet zegt het Uitkeringsfront,
dat nu ook de mensen gaan inleveren die tot dus
ver buiten schot zijn gebleven, zoals de mensen
met hoge inkomens. "De regering weet ze blijk
baar niet te vinden, daarom zoeken we ze zelf
op", aldus de betogers.
Woedende beurshandelaren verwijderden hard
handig een betoger die op de "vloer" (ruimte
waar de handel plaatsvindt) was binnengedron
gen. Ook probeerden zij brandspuiten op de jon
gen te richten.
Volgens de woordvoerder van de beurs is nog ge
poogd om de actievoerders uit te leggen, dat de
beurs juist een belangrijke schakel is in de Ne
derlandse economie, waardoor ook de sociale uit
keringen mogelijk zijn.
De jongeren antwoordden daarop, dat op de beurs
het geld wordt verdiend, dat de staat tekort
komt. waardoor deze moet korten op ambtena
rensalarissen en uitkeringen.
De gealarmeerde politie wist de betogers tenslotte
vrij snel het gebouw uit te loodsen. Buiten kre
gen de overige betogers op het Beursplein de op
dracht om te vertrekken. Toen hieraan geen ge
hoor werd gegeven verspreidde de politie de me
nigte met wapenstokken, honden en politie te
paard.
Daarna kwam de handel op een kletsnatte beurs-
vloer, die bezaaid lag met pamfletten, langzaam
weer op gang.
KVJ3ipil w
TOKIO (GPD) De EG en Japan zijn het vannochtend eens
geworden over een verdere beperking van de export van Ja
panse videorecorders naar de EG-landen. De vice-voorzitter
van de Europese Commissie, tevens belast met industriezaken,
Etienne Davignen en de Japanse minister voor internatinale
handel en industrie, Sosuke Uno, bereikten daarover vandaag
een akkoord na twee dagen onderhandelen.
Onder de overeenkomst krijgen
Europese producenten een gega
randeerde afzet van 1,3 miljoen
videorecorders op de Europes
markt. Óm dat te bereiken zal Ja
pan zijn export naar de EG be
perken tot 5.05 miljoen stuks
Philips ziet
geluidsmarkt
fors afkalven
EINDHOVEN (GPD) - Philips
heeft de markt voor hi-fi-appara-
tuur in de zomer opnieuw zien
dalen en „niet zo'n klein beetje".
Dat zei drs. J. Zantman, per 1 ja
nuari vice-president van het
Eindhovense electronicacon-
cern, gisteren bij de toelichting
op de kwartaalcijfers. Philips
heeft in deze kleinere markt wel
haar marktaandeel kunnen
handhaven, maar duidelijk is dat
de deze zomer behaalde winst
en omzetstijging (van 30 en res
pectievelijk 11 procent ten op
zichte van de zomer '82) niet te
danken is aan de^verkoop beeld
en geluidsapparatuur.
Ook op de verkoop van videorecor
ders is nog geen winst geboekt
met het zelf ontwikkelde sys
teem V2000. Anders dan geruch
ten willen, heeft Philips overi
gens' geen afschrijvingen hoeven
te doen in verband met de wijzi
ging in de sector videorecorders,
die onlangs is meegedeeld. Het
concern gaat vanaf midden vol
gend jaar ook videorecorders
maken gebaseerd op het Japanse
systeem VHS, dat het beduidend
beter doet. Deze recorders wor
den in Europa geproduceerd,
maar (voorlopig) buiten Europa
verkocht. In Europa houdt Phi
lips het vooralsnog op het eigen
systeem. Het concern heeft nu
een videorecorder van de tweede
generatie, die winstgevend kan
zijn bij meer verkopen in de toe
komst. Nu daar het Japanse type
aan wordt toegevoegd, kan na
medio 1984 deze sector positief
resultaat opleveren.
voor het jaar 1984. Overigens
hebben de EG-bedrijven dit jaar
niet voldoende geproduceerd om
de gegarandeerde afzet voor
1983, ter hoogte van 1,2 miljoen
te halen.
De voor 1984 overeengekomen
hoeveelheid ligt 11 procent bo
ven het aantal videorecorders
dat Japan dit jaar naar de EG
kon exporteren. Deze groei zal
geheel voor rekening komen van
de zogenaamde „chaissis-kits",
die in Europa in elkaar worden
gezet. Voor 1984 zijn dat er maxi
maal 1,1 miljoen, tegen 600.000
dit jaar.
EG-commissaris Davignon bena
drukte vanochtend vlak voor de
overeenkomst werd bereikt dat
onder deze categorie alleen vi
deorecorders vallen waarvan
tenminste 25 procent van de on
derdelen in Europa is geprodu
ceerd, een getal dat „aanzienlijk
hoger" moet worden in de loop
van 1984.
Japan heeft tevens beloofd om zijn
export naar Europa te matigen
voor andere „gevoelige" produk-
ten, zoals televisies, beeldbuizen,
motorfietsen, vorkheftrucs en
quartshorloges. Volgens Davig
non hebben de Japanners eerde
re soortgelijke beloften over het
geheel genomen goed nageleefd,
maar de EG-commissaris maakte
een uitzondering voor quartshor
loges. „Een verdubbeling van de
export is nauwelijks een mati
ging te noemen", aldus Davig-
Ondanks een scherpe afwijzing
door Japan heeft de EG vastge
houden aan zijn voornemen om
de importheffing voor audio-
disc-apparatuur te verdubbelen
tot 9 procent.
Tijdens een ontmoeting met Euro
pese journalisten wees Davignon
vrijdag op een „grote verande
ring" die er heeft plaatsgevon
den in de houding van de Japan
se regering de laatste jaren. Hoe
wel grote problemen onopgelost
blijven, geeft Japan er blijk van
de verantwoordelijkheid te wil
len dragen die hoort bij zijn sta
tus als economische grootmacht,
en is de sfeer bij onderhandelin
gen enorm verbeterd.
In Israël is een duizendje al niet meer genoeg voor wie een fles behoorlij
ke champagne wil kopen. De Shekel is vorige maand (opnieuw) met ruim
20 procent in waarde gedaald. Dit nieuwe biljet van duizend is nu elf
dollarongeveer 33 gulden, waard. (Foto api.
MAINZ (DPA/RTR) - De in uitstel
van betaling verkerende West
duitse fabrikant van bouwma-
chines IBH Holding (de op twee
na grootste ter wereld) heeft van
de bank Schroder, Miinchmeyer,
Hengst und Co. (SMH) een boe
delkrediet van 1,5 miljoen mark
gekregen. Daarmee is gewaar
borgd dat de onderneming in elk
geval tot begin december kan
blijven draaien, zo heeft de be
windvoerder, Wolfgang Petereit,
meegedeeld.
Er wordt volgens Petereit nog ge
zocht naar een definitieve oplos
sing voor het IBH-concern. Het
boedelkrediet is slecht een voor
lopige steun. De onderhandelin
gen tussen IBH en SMH worden
vandaag voortgezet.
De SMH-bank zelf is door in het
verleden aan IBH verstrekte kre
dieten, in totaal 900 miljoen
mark, in ernstige problemen ge
raakt. Ruim twee weken geleden
werd bekend, dat SMH op de
been was gehouden door een
reddingsoperatie van 650 mil
joen mark van 38 Westduitse kre
dietinstellingen. Hiermee werd
een faillissement van deze gere
nommeerde bank te elfder ure
voorkomen.
Aanvankelijk werd in Westduitse
financiële kringen ontkend, dat
de moeilijkheden bij IBH en de
SMH-bank iets met elkaar te ma
ken hadden. Maar toen de presi
dent van de Frankfurter effec
tenbeurs zijn aftreden had aan
gekondigd, werd duidelijk dat de
moeilijkheden bij de SMH-bank
waren ontstaan door de grote
schulden die IBH bij de bank
had. De president van de effec
tenbeurs is een van de vennoten
van de bank.
Volgens de richtlijnen voor ban
ken in de Bondsrepubliek mag
maximaal tachtig miljoen mark
krediet worden gegeven -aan be
drijven. Zaols gezegd, tastte
SMH echter voor niet minder
dan 900 miljoen mark in de bui
del.
Er waren in theorie garanties tot
een bedrag van 1,2 miljard mark.
Bij een nadere beschouwing
door een instantie die toezicht
houdt op het Westduitse bank
wezen, bleek daarvan maar 300
miljoen mark hard gemaakt te
kunnen worden.
In allerijl bracht daarop een aantal
particuliere banken en kredietin
stellingen de rest van het bedrag
bijelkaar, om voor de SMH-bank
een "zachte landing" (voorko
men van een faillissement) te
creeëren.
Een (ogenschijnlijke) chaos is het regelmatig op de beursvloerzoals deze op Wall Street genomen foto
aantoont. Maar dan zijn er slechts heren in keurig pak bij betrokken en geen jongeren die te hoop lopen
tegen de symbolen van het kapitalisme. (Foto AP)-
'Brood veel
te duur door
gebrek aan
concurrentie'
DEN HAAG (GPD) - De brood
prijs moet omlaag. Vergeleken
met W-Duitsland betaalt de Ne
derlandse consüment gemiddeld
30 cent meer voor een brood. Dit
zegt Konsumenten Kontakt, dat
er bij de overheid op aandringt
voor een doorbraak in de verhou
dingen op de meelmarkt te zor
gen. Want de broodprijs wordt
kunstmatig hoog gehouden door
gebrek aan concurrentie, meent
KK.
De concerns Wessanen en Meneba
beheersen voor ongeveer 90 pro
cent de markt, aldus KK-direc-
teur Bert Donia, en maken dus
de dienst uit. Dat dit zo is blijkt
ons uit uitlatingen die ons uit de
bakkerij sector bereiken. Wessa
nen en Meneba houden de prij
zen hoog, vormen in feite een
kartel. We hebben er al eens eer
der over geklaagd bij het minis
terie van economische zaken.
Konsumenten Kontakt vraagt in
een briefde aandacht van staats
secretaris Van Zeil (economische
zaken, onder andere belast rrfet
het prijs- en mededingingsbe
leid) voor de „ongezonde situa
tie" op de Nederlandse brood-
markt. De consumentenorgani
satie wijst op de situatie in W-
Duitsland. waar wel concurren
tie bestaat en een goede mededi-
gingspolitiek.
„De overheid zou dergelijke kar
tels moeten aanpakken", vindt
Donia, „al hebben we helaas een
zwakke wetgeving op dit punt,
die de laatste jaren eerder is uit
gekleed dan versterkt". Als het
kabinet er in zou slagen iets te
doen aan verlaging van belang
rijke onderdelen in het voedings
pakket (als brood) dan zou dit
het koopkrachtverlies toch nog
iets lichter kunnen maken.
Donia vergelijkt de meelmarkt met
die op het gebied van melk. De
melkconsumptie-industrie is een
sterk kartel. Maar het heeft toch
in een grotere prijsverlaging
moeten toestemmen dankzij het
doordringen van Belgische
melk. Dergelijke prijsverlagende
maatregelen zouden nu ook op
het stuk van brood moeten wor
den genomen, zo vindt Konsu
menten Kontakt
DIRECTEUREN,
VOORZITTERS en
PENNINGMEESTERS
0 vier uw
emet bedrijf, vereniging enz. in
J HET RECHTHUIS
aandeAmstel S
uithoorn
gedurende de gehele maand
december presenteren wii J
specie Ke„,menu; J
J Wij zorgen voor een feestelijk 9
0 aangeklede zaal met kerstboom
en dinertafel in Kerstsfeer J
BEL: 02975-61380
voor uitgebreide informatie 2
voor u
Schans 32
