Veronica herdenkt Kennedy
Zwakke uitvoering van flauw sprookje
Ischa Meijer eist 12.000
Aan komst Sint op televisie
Met documentaire en discussie
TV-film over censuur
'Hoogleraar vol verlangen': teleurstellend solotoneel
Dichter Dobru (48) overleden
Nieuw operagebouw in Parijs
•HILVERSUM (ANP) - De
VPRO zal de nieuwe film
van de Franse cineast Ray
mond Depardon mede pro
duceren. De film gaat over
een reis met twee auto's
door Ethiopië, Soedan en
Egypte en zal waarschijnlijk
volgend jaar tijdens het
filmfestival in Cannes in
première gaan.
De VPRO zond woensdag
avond Depardons "Faits di
vers" uit, een reportage over
het werk van de Parijse poli
tie.
Van weekblad Privé
ADVERTENTIE
HM
JAN WOLKERS
Gifsla
De nieuwe roman
232 pagina's
Paperback f 22,50/BF 450
Gebonden f 32,50/BF 650
BIJ DE BEZIGE BIJ
AMSTERDAM - Het weekblad Vrij Nederland eist
1500 van het blad Privé als schadevergoeding voor
van een door de journalist Ischa Meijer geschreven interview met de
acteur Jeroen Krabbé. De schrijver zelf vraagt een vergoeding van
12.000.
VN's advocaat, mr. G. J. Kemper deelde gistermiddag mee, dat de geëiste
15Ó0 driekwart bedraagt van het honorarium dat aan Meijer voor zijn
artikel is betaald. In een civiele procedure wordt aan de rechter ver
zocht Privé te verbieden in de toekomst nog op vergelijkbare wijze te
citeren en over te nemen op straffe van een dwangsom van 100.000
per overtreding.
In VN stond onlangs een interview van Meijer met Jeroen Krabbé, waar
in uitvoerig werd ingegaan op diens privéleven. Het weekblad Privé
ontleende veel gegevens aan het VN-artikel, waaruit ook met bronver
melding werd geciteerd. Volgens de advocaat van VN heeft Privé ge
handeld in strijd met de citaatbepalingen in de auteurswet. Korte aan
halingen zijn toegestaan, maar niet hele stukken van het betoog zonder
dat men er zelf iets wezenlijks aan toevoegt, aldus de raadsman.
HOORN (ANP) - Sinterklaas komt zaterdag weer aan in ons land. De
intocht van de Sint met zijn Pieten zal van 12.00 tot 13.00 uur recht
streeks op Nederland 1 te zien zijn. De Sint zal wanneer hij met zijn
stoomboot in de haven aankomt worden welkom geheten door de bur
gemeester van Hoorn. Daarna volgt een feestelijke ontvangst in de Oos-
terkerk, samen met de kinderen van Hoorn. Aart Staartjes zal het feest
verslaan.
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1983
Radio - tv - kunst
Engelse
miss de
mooiste
LONDEN -Het
19-jarige Engelse
model
Sarah-Jane Hutt
is gisteravond in
de Royal Albert
Hall in Londen
gekozen tot de
mooiste van de
wereld. De
nieuwe miss
World, die een
rode avondjapon
droeg, werd. voor
televisiepubliek
van naar
schatting
vijfhonderd
miljoen kijkers
gekroond. De
show werd
rechtstreeks per
satelliet
uitgezonden.
Op de tweede
plaats eindigde
de 18-jarige
Columbiaanse
Rocio Florez en
derde werd de
20-jarige
Braziliaanse
Catia Pedrosa.
HILVERSUM (GPD) - Veronica besteedt aanstaande zon
dag ruim tweeëneenhalf uur aandacht aan de Ameri
kaanse president John F. Kennedy, die op 22 november
1963 in Dallas werd vermoord. In de eerste plaats in een
documentaire van Co Patist, die in twee uur archiefmate
riaal een beeld geeft van voornamelijk de periode van
Kennedy's verkiezingscampagne in 1960 en zijn bijna
driejarig presidentsschap daarna. Vervolgens discus
sieert een forum onder leiding van Ferry Hoogendijk een
half uur lang over de betekenis van Kennedy.
De documentaire begint met een
korte schets van Kennedy's car
rière voor zijn geslaagde gooi
naar het presidentsschap. Vanuit
de kinderkamer via het ambassa
deursschap van zijn vader in
Londen naar het Congres en la
ter de Senaat. Al snel belanden
we echter in 1960, wanneer Ken
nedy eerst binnen de democrati
sche partij een harde strijd moet
voeren voor zijn nominatie en
het vervolgens opneemt tegen
zijn republikeinse tegenstander
Richard Nixon.
Daarna wordt een schets gegeven
van de belangrijkste beslissin
gen en crises waarmee Kennedy
tijdens zijn presidentsschap te
maken heeft gehad: de rassen-
problematiek in eigen land, de
mislukte invasie in Cuba, de
kernwapenwedloop en de
groeiende spanning tussen Oost
en \Vpst met als dieptepunt de
crisis rond Russische kernraket
ten op Cuba en als hoogtepunt
de ondertekening van het ver
drag tegen kernproeven in de
dampkring.
Een enorme hoeveelheid archief
materiaal wordt daartoe over de
kijkers uitgestort en daar zitten
veel interessante beelden tussen.
Met name de opname van het
overleg in de presidentiële ka
mer, de Oval Office, bijvoorbeeld
tijdens de onenigheid rond toela
ting van zwarte studenten op een
universiteit in Alabama. Daar
neemt de president zelf via zijn
broer Robert en diens ondermi
nister stelling tegen de rascisti-
sche gouverneur Wallace. In dat
geval betreft het dan ook mate
riaal dat door overheidsperso
neel is opgenomen en nog nooit
eerder werd uitgezonden.
Gedurende de twee uur ontstaat
met name een goed beeld van de
opmars van Kennedy naar he'
Witte Huis, van zijn globale poli
tieke opvattingen en van zijn uit
straling. De hele documentaire is
echter wel vanuit de visie van
Kennedy zelf gemaakt, zodat elk
spoor van kritiek ontbreekt. Zo
danig zelfs dat de commentaar
stem ons af en toe een blik in de
hersenpan van John F. gunt door
te melden dat „de gedachte aan
zijn eigen kinderen en alle ande
re kinderen op de wereld" hem
gedurende de Cuba-crisis op de
been heeft geholpen. Een uit
spraak die volgens de maker van
de documentaire gestaafd wordt
door geluidsopnamen van het
kabinetsoverleg tijdens de crisis.
Ook op andere momenten sluit
de film klakkeloos aan op de my
the die zich rond Kennedy en
zijn familie heeft gevormd.
Patist heeft bij de samenstelling
van zijn film vooral gebruik ge
maakt van de Amerikaanse do
cumentaire 'Being with J.F.K.',
die daar nog door ABC moet
worden uitgezonden. Van die
twee uur durende film gebruikte
hij ongeveer de helft. Een andere
Amerikaanse documentaire en
het NOS-archief deden de rest,
hoewel de laatste bron bedroe-
fend weinig opleverde, aldus Pa
tist. Dat het nu geschetste beeld
van Kennedy nogal eenzijdig is,
vindt volgens de maker vooral
zijn oorzaak in het gebrek aan
materiaal. In elke film komen de
zelfde beelden terug en dat zijn
doorgaans opnamen van openba
re bijeenkomsten, speeches en
dergelijke. En zoals bekend
wordt de politiek daar niet ge
maakt.
Na de documentaire voert Ferry
Hoogendijk een studiogesprek
met NAVO-secretaris-generaal
Luns, die ten tijde van de moei
lijkheden rond Nieuw-Guinea
minister van buitenlandse zaken
was, oud-minister van binnen
landse zaken Toxopeus, oud-
PvdA-minister en Europees se
cretaris Mansholt, oud-ambassa
deur in de VS Van Rooijen en de
huidige fractieleider van D'66 in
de Tweede Kamer, Maarten Eng-
wirda, die na het winnen van een
opstelwedstrijd indertijd feeste
lijk door de Amerikaanse presi
dent werd ontvangen. Op ver
zoek van Veronica is het forum
samengesteld uit mensen die
Kennedy persoonlijk hebben ge
kend. Hun taak is de betekenis
van Kennedy voor de wereld en
voor Nederland in het bijzonder
in een half uur nader toe te lich
ten (zondag, Nederland 2 21.00
uur).
John Kennedy ontvangt een aantal opstelwinnaars, onder wie Maarten
Engwirda, die men omcirkeld op de foto ziet. (Foto Veronica)
HILVERSUM (GPD) - „Woorden achter tralies" is de aansprekende titel
van een film van 35 minuten, die Gerrit Bussink en Bernard Neuhaus
maakten over censuur. Door die beperkte duur - het Humanistisch
Verbond, dat de film vanavond uitzendt, heeft niet veel weg te geven -
richtten zij zich op één aspect van censuur: de problemen die een
schrijver heeft door de dreiging van of de daadwerkelijke praktijk van
Na een algemene inleiding, waarin recht gedaan wordt aan de vele ver
schijningsvormen van censuur en de uiteenlopende bewegingen of
machten die zich ervan bedienen, bestaat „Woorden achter tralies" uit
gesprekken met de Zuidafrikaanse schrijver Breyten Breytenbach en
de Duitse journalist Gunther Wallraff. Breytenbach spreekt over zijn
ervaringen met de harde, directe censuur waar hij in Zuid-Afrika mee
te maken heeft.
Gunther Wallraff vertelt over zijn confrontatie met de aartsconservatief
Axel Springer. Wallraff werkte enkele maanden onder een valse identi
teit bij het dagblad Bildzeitung en deed in een boek verslag van zijn
ervaringen. Een verslag dat de uitgever van Bildzeitung, Springer, lie
ver niet zag verschijnen.
Midzomemachtsdroom bij Nationale Ballet
Nationale Ballet met 'Midzomer-
nachtsdroom' (reprise) van Frede
rick Ashton, muziek: Felix Men-
delssohn-Bartholdy (ouverture en
fragmenten uit A Midsummer
Night's dream) en 'Onder mijne
voeten' van Rudi van Dantzig, mu
ziek: Peter Schat (eerste symfonie
opus 27). Gezien op 17 november in
de Stadsschouwburg van Amster
dam. Aldaar ook op 18 t/m 21,28 en
29 november.
AMSTERDAM - De compositie
'Midzomemachtsdroom' van
Mendelssohn -is al voor veel
choreografen een bron van in
spiratie geweest, George Ba-
lanchine maakte er in 1962 een
ballet op, in het verre verleden
voorafgegaan door Petersburg-
se balletten van Marius Petipa
en Mikhail Fokine. De versie
van de Engelse choreograaf
Frederick Ashton dateert van
1964 en werd in 1977 voor het
eerst door het Nationale Ballet
gedanst.
Met Shakespeare heeft de Midzo
memachtsdroom van Ashton
weinig meer te maken. De
hoofdpersonen uit diens werk
zijn overgenomen, maar alle
vaste grond is hen onder de
voeten vandaan gehaald. De
diepgang die ze bij Shakespea
re hadden, is door Ashton op
geofferd aan een vlot en ro
mantisch balletsprookje, waar
van maar moeilijk is voor te
stellen dat het nog geen twin
tig jaar geleden werd gemaakt.
Het verhaaltje is snel verteld: op
een door de maan beschenen
open plek in het bos betwisten
elfenkoning Oberon (Lindsay
Fischer) en zijn vrouw Titania
(Valerie Valentine) elkaar het
bezit vap een kind. De faun
Puck (Bruno Barat) sprenkelt
in opdracht van Oberon een
liefdeselixer in de ogen van Ti
tania, waarop zij verliefd wordt
op de boerenpummel Spoel
^red Berlips). En passant laat
Puck twee menselijke paartjes,
die in het bos wandelen, nei
gingen tot partnerruil krijgen
en voorziet Spoel van een
ezelskop. Eind goed, al goed:
een nevel doet bij iedereen de
schellen weer van de ogen val
len. Van het kind wordt niets
meer vernomen, Oberon en Ti
tania vallen elkaar in de armen
en Spoel raakt zijn ezelskop
kwijt.
Als romantisch verhalend ballet
sluit wat qua stijl betreft aan
bij de echte klassiekers uit het
Door een liefdeselixer wordt Titania (Valerie Valentine) verliefd op
zen boer met een ezelskop (Fred Berlips). (foto Jorge Fatauros)
ballet-repertoire, zoals Giselle bekoring houden door de vir-
en Les Sylphides. Waar echter tuositeit van de choroegrafie
deze balletten ook nu nog hun de passie van het verhaal, blijft
van Midzomemachtsdroom
niet veel meer over dan een
flauw sprookje, gedragen door
die typische met mime onder
steunde uitvergrotingen van
bewegingen, die bij klassiek
ballet vaak voor humor door
gaan.
Een zware rolbezetting had het
stuk nog enigszins kunnen
redden, en karakter kunnen
suggereren waar dat in feite
niet aanwezig is. Het Nationale
Ballet had echter gekozen voor
aankomende solisten. De rol
len vergden zichtbaar zoveel
van hen, dat ze geen ruimte
hadden om de personages te
profileren. Ook het corps de
ballet maakte een logge en on
zorgvuldige indruk.
Bij dat alles moet een uitzonde
ring worden gemaakt voor
Bruno Barat, die een zeer licht
voetige en energieke faun
neerzette. Hij sprong hoger
dan een duivel uit een doosje
en maakte zo de Midzomer-
nachtsdroom toch nog een
beetje goed.
ARIEJAN KORTEWEG
17 november in het LAK-theater.
LEIDEN In deze solotoneelvoorstelling
kijkt de hoogleraar, David Kepesh, te
rug op een door tegenstrijdige verlan
gens beheerst bestaan. Het college van
"de professor van het verlangen", de ti
tel van het boek van Philip Roth, wordt
aangevangen als hij reeds bekeerd is tot
het 'normale leven'. Als zijn verlangen
naar extreme vormen van seks een veili
ge plaats heeft gekregen binnen een hu
welijk.
Dit normale leven beheerst de gehele
voorstelling, waarin Wiebe Brouwer het
verleden van Kepesh herleeft. Een
storm van vèrbaal geweld ondersteunt
het verlangen van Kepesh om niet het
slachtoffer te worden van zijn verlan
gens. Dat de tekst de overhand heeft in
dit stuk maakt het langdradig: het spe
len van een roman en dan in je eentje is
een krachttoer.
In een inleidend schrijven van de regis
seur wordt een schets gegeven van zo
wel het ontstaan van het stuk als de in
houd. Het verlangen was "solotoneel,
van een hoog niveau". Men is uitgeko
men bij het boek van Roth en een klas
sieke vorm van toneel, waarin dit boek
op soms levendige wijze in gekorte ver
sie werd gedeclameerd. Bespiegelingen,
dialogen, personages en dromen wer
den gespeeld als een reeks toneelstuk
jes in een toneelstuk: een college dat het
karakter droeg van een bekentenis.
Bij het spelen van in boekvorm scherp ge
tekende afwisselingen verviel Wiebe
Brouwer te vaak in toontjes, gebaartjes
en studentencabaret. Het ontbreken
van een sterke dramatische taal legde te
veel gewicht op de tekst. Een tekst die
op sommige plaatsen veelbelovend leek
te zijn, maar overwegend saai en stereo
type was, soms regelrecht uit op effekt.
Ook de regie heeft hier niets aan kun
nen doen. Het leek of speler en regis
seur te veel in de ban van het verhaal
waren geraakt.
In een uiterst sober decor, waar de veel
kleurige en strakke Rietveld-stoel sym
bolisch centraal stond, bewoog Kepesh
zich door zijn verleden en voltrok zich
het drama, dat door Trommel "de totale
vernietiging van elk menselijk verlan
gen" wordt genoemd.
De uitgebreide verwijzing naar Kafka illu
streerde de onsamenhangendheid van
dit stuk, dat duidelijk te hoog gegrepen
is. Kan het Verlangen wellicht een the
ma zijn dat leidt tot vervreemdende en
bizarre beelden, hier werd Kafka terug
gebracht tot een kreet op een T-shirt:
Kafka is O.K.
De redelijk gevulde zaal kon deze voor
stelling echter wel waarderen en gaf een
staande ovatie. Een niet onaardige af
ronding van een met een klassiek geslo
ten einde getooid onderhoudend avond
je uit.
KOOS DE MIK.
Aimie-Romeinprijs voor Burnier
AMSTERDAM (ANP) - De Annie-
Romeinprijs is dit jaar toege
kend aan de schrijfster Andreas
Burnier. De prijs, die is ingesteld
door het feministische maand
blad Opzij, wordt elke twee jaar
toegekend aan een vrouw die
met haar literair of essayistisch
werk de vrouwenbeweging on
dersteunt of vooruit helpt. Annie
Romein was tot haar dood in
1978 medewerkster van Opzij.
De prijs - een bedrag van vijf
duizend gulden zal op 2 de
cember in Amsterdam worden
uitgereikt.
Een jury, onder voorzitterschap
van Hannemieke Stamperius,
heeft de keuze op Andreas Bur
nier laten vallen wegens haar
"vele eigenzinnige, originele en
altijd interessante en tot naden
ken stimulerende publikaties op
het gebied van de vrouwencul
tuur".
Andreas Burnier maakte zich al
voor de tweede emancipatiegolf
bekend als feministe. Volgens de
jury heeft zij in haar werk van
Andreas Burnier.
het begin af aan met grote moed
geijverd voor cultuurtransforma
tie, die zij als essentie van het fe
minisme beschouwt.
Eerder kreeg ze voor haar werk de
J. Gnesshofprijs en de Lucy B.-
en C.W. van der Hoogtprijs.
De Annie-Romeinprijs, die nu voor
de derde maal is toegekend, is
eerder toegekend aan Joke Smit
en het redactie-collectief van het
blad Lover.
PARAMARIBO/DEN HAAG
(ANP) De Surinaamse dichter
en politicus Robin Ravales, beter
bekend onder zijn pseudoniem
Dobru, is op 48-jarige leeftijd in
een ziekenhuis in Paramaribo
overleden. Dobru was in juli ern
stig ziek geworden en voor een
behandeling naar Cuba overge
bracht en juist vorige week in
Suriname teruggekeerd.
Dobru was een van de kleurrijkste
figuren uit de Surinaamse literai
re wereld. Hij was één van de eer
sten die het Sranan Tongq (Suri
naamse taal) zonder folkloristi
sche bedoelingen gebruikte in
proza en poëzie.
Dobru was een vooraanstaand lid
van de Partij Nationalistische
Republiek (PNR) van advocaat
mr. Eddy Bruma. Hij speelde een
belangrijke rol in het politieke
proces voorafgaand aan de onaf
hankelijkheid van Suriname en
droeg, mede door zijn literatuur,
in ruime mate bij tot het hiermee
samenhangende bewustwor
dingsproces van het Surinaamse
volk. Dobru was van 1973 tot
1977 lid van het parlement en
werd minister van cultuur in het
eerste kabinet Chin a Sen, na de
staatsgreep van 25 februari 1980.
Dobru was getrouwd en had
twee kinderen.
PARIJS (Reuter) - De Canade
se architect Carlos Ott heeft
donderdag de opdracht ge
kregen een omstreden nieuw-
operagebouw neer te zetten
op de historische plek van de
Bastille, waar de Franse revo
lutie begon.
President Frangois Mitterrand
had zich persoonlijk ingezet
voor het project van twee
miljard frank, (bijna een mil
jard gulden), ondanks een
golf van protest over 'geld
verspilling' en het ontwijden
van een historische plaats in
Parijs.
Het operagebouw, dat plaats
zal bieden aan ruim 3000 be
zoekers, moet in 1988 klaar
zijn. Het zal te zijner tijd het
Paleis Garnier, tehuis van de
Parijse Opera sinds 1873, ver
vangen.
